URKUNDENBUCH ZUR GESCHICHTE DER DEUTSCHEN IN SIEBENBORGEN FOlVFTER BAND 1438-1457 EDITURA ACADEMDEI IlElUIBLiai SOCIAUSTE ROMAMA Digitized by the Internet Archive in 2009 with funding from Ontario Council of University Libraries http://www.archive.org/details/urkundenbuchzurg05gn UUKLNDENBUCH ZUR GESCHICHTE DER DEUTSCHEN IN SIEBENBURGEN FUKFTEB BANU 1438 - 1457 URKUNDENBUCH ZUR GESCHICHTE DER DEUTSCHEN IN SIEBENBURGEN FONDATOR FRAXZ ZIM M ER \I AXN VOLUMUL V 1438-1457 DOCUMENTF.LE KR. 2 300 — 3 09« CU 9 FACSIMILE PUBLICATE DE GUSTAV GiJNDISCH EDITURA ACADEMIEI HEPUBLICII SOCIALISTE IIOMANIA n U C U P> E S T I . 1 <> 7 T) URKUNDENBUCH ZUR GESCHICHTE DER DEUTSCHEN IN SIEBENBORGEN BEC. RiJXDET VON I R A N Z ZIMMERMAXX FLXFTER BMD 1438-1457 IMUMMEK 2 300—3 098 AIIT 9 fAFELN BEARUEITET VON GUSTAV GtJNDISCH \ERLAG DER AKADEMIE DER SOZIAUSTISCHEIM REPUBLIK RUMANIEN BUKAREST, 1975 •\i Cuprins €uvint inainte IX — X Introducere XIX— XXV Rezumatele in limba romana ale documentelor XXVII — LX Texte si regeste 1 Bibliografie 585 Lista arhivelor ^i a fondurilor con- sultate 591 Lista figurilor - documenle 593 Lista figurilor - sigilii 595 Lista documentelor false 597 Indice de localitati si persoane . . 598 nhalf ^^orworl VII— VIII Einleitung XI— XVIII Rumanisches Regeslenverzeichnis XXVII — LX Urkundenlex.te und Regesten 1 Literaturverzeichnis 585 Verzeichnis der beniitzten Archive. . 590 Verzeichnis der Urkunden- Abbildungen 592 Verzeichnis der Siegel-Abbildungen 594 Verzeichnis gefalschter Urkunden.. 596 Namenweiser 598 Vorwort /;i (ler :weilen Hiilfte rfes 7.9. Jahtlninderts nimmt die europdische Geschichts- schreibunq eine neue Ricliluny. Die Geschichte wird durch neue Erkenntnisse berei- cherl. Immer mehr Denker lehnen es ab, der Geschiclde weiterhin eine zweitrangige, der Mcltipluisil; unlcrgcordnele Bedeulung -u-uerkennen. Die neue Ausrichtung nimml iluen Ausgung voni molerialislischen, mar.ristischen Denken. Die litcrarische Auffassung von der Geschichte wird allmdhlich durch die Textkritik ersetzt. Der deutschen historischen Schule kommt in dieser Entwicklung die Prioriidt zu (Niebuhr, Mommsen, Savigny, Rankc u.a.). Die neuc Auffa.ssung stosst in Frankrcich (Berr, Lavisse, Rumhaud, Glotz u.a.) und in England ( Stubbs, Acton u.a.) zu breiterer Wirkung durch. Die positivistische Richtung in der Historiographie widmet sich den Geschichtsquellen und geht der Enideckung und der Herausgabe von Quellen aller Gattungen nach. Die historischcn Grundwissenschaflen erleben eine Enlwicklung chnegleichen: Die wisscnschaftliclie Ausgabe der Geschichtsquellen und ihre Ver- weriung nach Massgabe unssenschdftlicher Krilik. loan Bogdan, Dimitrie Onciul, Kardcioni/i Jdnos. Nicolae lorga u.a. sind es, dic sich um die hislorischen Grund- wissenschaflen Run^dniens grusse Verdiensle erworben haben. Franz Joseph Zim- mermann reiht .^ich ihnen wiirdig an. Fr. Zimmermann hat die historischen Grundwissenschaften (Paldographie, Urkundcnlehrc, Archiu- und Aktenlchreund Siegclkunde) mit wertvollen Deitrdgen bereicherl. Uns scheinl, dass sein bedeutendster Beitrag zur Enlwicklung der Ge- schichtsschreibung in unserem Vaterland in dem Corpus urkundlicher Quellen zur Geschichie der Siebenbiirger Sachsen niedergelegi ist, dem: Urkundenbuih zur Geschichtc dcr Deutschen iii Siebenbiirgen ( begrundet von Fr. Zimmermann, der in den Jahren 1S!)2— 1902 zusammen mit C. Werner und G. Mtiller die ersien drei Bdnde herausgegeben hat). Seit dem Ersrhcinen des drillen Bandes ( l'JI)2) war ein Zeilraum von drei- einhalb Jahrzehnten notig, ehe ein underer Hisioriker und Vertreter der hisiorischen Grundwissenschaften im Jahre 1!)37 den vierten Band erstellen konnte: Prof. Dr. Gustav Giindisch. Mil dem Eifer und der Akribie, die ihn kennzeichnen, hat G. Gun- disch das werlvolle Urkundenwerk durch den IV. Band vermehrt, uim er nun den neuen V. Band folgen Idsst. Durch Archivforschungen hierzulande und im Auslciid ist es ihm gelungen, die Uheilieferung uber die geschichtliche Vergangenheit Siebenburgens in den Jahren 14-38 — 7:^.57 wesentlich auszubauen, indem er in dem neuen Band 799 Urkunden ( 0 ri ginulurkunden. Transsumple, zeitgenossische und spdtere Abschrifien) VII zusammenfasst, darunter 365 (iiber 45%) bisher unveroffentlichte Stucl) Buda. Fragnientul unui docunient al vicevoievodului Nicolac de Ocna Sibiului In chestiunea datoriei lui Laurentiu din Veseud. 2 397 — 1441 ianuarie 13, Cluj. Desideriu 5i $tefan de Losoncz, comitii secuilor. cer judelui 5^1 juratilor din Bistrita plata censului, ce se cuvine reginei. 2 398 — 1441 ianuarie 16, Buda. Vladislav, regelc LTngariei, dS porunca lui Ladislau de Lo- soncz sa inapoieze italienilor loan $i Papa, cainarari la Dej, bunurile lnstr5inate. 2 399— 1441 ianuarie i 9, Dum ftrdBcni. (^ele Doua Scaune Mediaij §i §eica confiriiia ca Nicolae Apa a renuntat de bun3 voie la grebionatul din Biertan. 2 400 — 1441 februarie 3, Buda. Vladislav, regele Ungariei, confirma Invoiala Intre nobilii de Losoncz cu privire la inosiile Lechinta, Slngeorgiu Nou, Tonciu ^i Vermi?. 2 401 — 1441 februaric 20, Pdpa. Vladislav, regele Ungariei, porunce§te conventului din Cluj- Mana^tur s5 punS pe nobilul Petre de Bogata !n posesia mo^iilor Jidvei ^ii Baicaciu. 2 402 — 1441 marlie 2, Pdpa. Vladislav, regele Ungariei, solicita participarea conventului diii Cluj-MSna^tur la punerea nobililor Jakch de Kusal In posesia mo^iilor Lechinta, Vermi?. Tonciu ^i SJngeorgiu Nou. 2 403 — 1441 martie 7, Veged. Vladislav, regele Ungariei, porunce^te lui Nicolae de Ujlak 5i loan de Hunedoara sa cerceteze pagubele suferitc de italienii loaii ^i Papa din Dej din partea nobililor de Losoncz. 2 404 — Dupd 1441 martie 7. Vlad Dracul solicita din partea lui loan de Hunedoara, voievod al Transilvaniei, o interventie ca sa se facS dreptate supu?ilor sai molestati la Bran. 2 405 — 1441 martie 9, Itngi cetatea Kemend. Vladislav, regele Ungariei, intcrzice tuturor demnitarilor t4rii de a molesta negustorii din Sibiu. 2 406 — 1441 marlie 11, lingd cetatea Kemend. Vladislav, regel Ungariei, interzice tuturor detinatorilor de vami sS vamuiascS negustorii celor §apte Scaune. 2 407 — 1441 martie 11, linga cetatea Kemend. Vladislav, regele Ungariei, interzice tuturor detinatorilor de vaini s3 vamuiasca ncgustoriii din Sibiu. 2 408 — 1441 martie 11, linga cetatea Kemend. Vladislav, regele Ungariei, interzice tuturor detinStorilor de vami sa faca greutati negustorilor din cele Doua Scaune. 2 409 — 1441 martie 16, lingci cetalea Mdrvdnykii. Vladislav, regele Ungariei, acorda lui Ni. colae Apa dreptul de mo$tenire ?i iii linie feminina pentru mo^iile sale din Ardeal. 2 410 — 1441 martie 24, Itngd cetatea Nymethi. Vladislav, regele Ungariei, poruncejte nobi- lilor din Ilia s3 renunte la deinnitatea de jude scaunal la Ora^tie. 2 411 — 744i martie 27, Buda. Notarul public Dionisie Michaelis transcrie unele documente cu privire la drepturile caiugarilor dominicani. 2 412 — 1441 martie 29, lingd cetatea Nymethi. Vladislav, regele Ungariei, solicita ajutorul conventului din CIuj-Mana^tur pentru punerea lui Gheorghe Literatul din Buda In po- sesia mo^iei Albe^tii-Bistritei. 2 413 — 1441 aprilie 8. Conventul din Cluj-Mana^tur arata ca voievodul Transilvaniei, loan de Hunedoara, s-a obligat sa respecte libertStilc ora^ului Cluj. 2414 — 1441aprilie 11, Buda. Vladislav, regeleUngariei^daruie^teluiDesideriu deLosoncz din nou mo5iileLechinta,Singeorgiu Nou, Vermi^ ^iTonciu siunele mo^ii dincomitatul Alba. 2 415 — 1441 mai 5, Architd? loan de Hunedoara, voievodul Transilvaniei, confirma pri- mirea censului sl. Martin din partea locuitorilor din Bra$ov ^i fara Blrsei. XXXI 2416 — 1441 mai 13. Nicolae Emeke, vicecomite al secuilor, coiifirma locuitorilor din Bra^ov $i Jara Birsei primirea censului. 2 417 — 1441 mai 16, Sibiu. Notarul public, Urban Petri, adevere^te ca parohul din Slimnic a revendicat dreptul asupra zeciuielii de la unele teritorii In litigiu. 2418 — 1441 mai 16, Tarda. Vicevoievodul Nicolaede OcnaSibiuIui adevereijtc ca procesul intre doi locuitori din Reghin ^i iobagii lui $tefan de Losoncz a fost aminat. 2 419 — 1441 mai 23, Bada. Vladislav, regele Ungariei, solicita interventia conventului din Cluj-Manajtur pentru punerea lui Desideriu de Losoncz In posesia mo^lilor Lechinja, Slngeorgiu Nou, Vermi? 51 Tonciu. 2 420 — 1441 mai 29, Biida. Vicevoievodul Nicolae de Ocna Sibiului confirma ca Lauren^iu de Veseud a protestat ca o rud5 a sa sa se cdsatoreascS cu o persoanS, care nu face parte din nobilime. 2 421 — 1441 iunie 16, Buda. Vladislav, regele Ungariei, porunce?te voievozilor ardeleni Nicolae de Ujlak ?! loan de Hunedoara sa apere pe sajii din Dumitra 51 Tlrpiu care sint In posesia unor predii reclamate de citiva nobili. 8 422 — 1441 lulie 14, Turda. Gbeorghe, episcopul Transilvaniei, dSruie$te familiarulul sfiu Matia o casS la Gilau. 2 423 — 1441 septembrie 21, Alba lulia. Gheorghe, episcopul Transilvaniei, dispune ca preotul din Ruji sS fie desp5gubit pentru transportul dijmei. 2 424 — 1441 septembrie 2S, Alba Regali. Vladislav, regele Ungariei, invita pe locuitorii din Bra$ov ?! J ara Blrsei la dieta de pe clmpul R4kos. 2 425 — 1441 septembrie 29, Pressburg. Elisabeta, regina Ungariei, intervine peutru clericul Petru, rectorul capelei sf. Martin din afara fortificatiilor ora^ului Bra^ov. 2 426 — 1441 octombrie 16, lingd. Vfyneph. Nicolae de Ujlak ^i loan de Hunedoara, voievozl ai Transilvaniei, intervin In favoarea voievodului Vlad Dracul de a bate monede la Bra;ov< 2 427 — Dupi 1441 octombrie 16. Vlad Dracul, voievodul "{"^'i Rom4ne§ti, se adreseazi bra- ^ovenilor cu privire la libertatea comertului In Jara RomSneasca. 2 428 — 1441 octombrie 20, Strigoniu. Dionisie, arhiepiscop din Strigoniu, interzice preotUor din capitlurile Sibiu ?! Birsa s3 presteze episcopului loan din Oradea vreo platS. 2 429 — 1441 octombrie 21, Loreo. Vladislav, regele Ungariei, interzice episcopului Gheorghe alTransilvanieisSridicecu forta subsidiulpentru legatulpapal loan, episcop de Oradea. 2 430 — 1441 noiembrie 13, Zenthmiklos. Vladislav, regele Ungariei, poruncejte voievozllor Nicolae de Ujlak ^i loan de Hunedoara sa apere locuitorii din Sibiu Impotrlva preten- tiilor unor secui. 2 431 — 1442 ianuarie 3, Turda. loan de Hunedoara, voievodul Transilvaniei, dSruiejte capit- lului din Alba lulia unele mo^ii. 2 432 — 1442, februarie 21, Buda. Palatinul Laurentiu Hed6rv4ri transcrie documentul regelui Vladislav din 1441 (nr. 2 421) 51 ordonS voievozilor Nicolae Ujlak §i loan de Hunedoara s3 apere pe sajii din Uumitra ^i Tlrpiu de revendicarile nobililor vizlnd posesia unor predii. 2 433 — 1442 aprilie 18. Capitlul din .\lba lulia ingaduie preotilor din decanatele Bistrita 5i Kiralia s5 dispunS prin testament de averea ior. 2 434 — Cca 1442 aprilie 23. Boieri din fara RoraaneascS, Nanul ?i $tefan LogofSt, comunici juratilor din Bra^ov unele ^tiri. 2 435 — (1442) mai 23. Capitlul din Alba lulia transcrie documentul lui loan de Hunedoara din 1442 (nr. 2 431) prin care acesta daruie^te bisericii din Alba lulia unele mo$ii. 2 436 — 1442 mai 28, Hirman. Voievodul loan de Hunedoara ofera judelui ^i juratilpr din Braijov mijlocirea lui, cu privire la secuii omorlti la Feldioara. 8 437 — 1442 iunie 15, Beia. Voievodul loan de Hunedoara adevere?te, ca fostul castelan al cetatii Hellweny, Antoniu de Arapataka, a pldtit sa^ilor din Mercheasa pagubele fdcute. 2 438 — 1442 iunie 29, Buda. Vladislav, regele Ungariei, abrogS toate donatiile fScute In dauna districtului Bistrita de el ;i de regina Elisabeta. 2 439 — 1442 iulie 26, HSrman. Antoniu, decanul capitlului Blrsei, confirmi c3 locuitorii din Feldioara ji Rotbav au depus despSgubire pentru secuii omorlti. XXXII 2 4-JO — 1442, angust 16, Buda. Vladislav, regele Unyariei, asigura reginei Elisabeta trecere liberd la iiitrunirea dm Striaoniu. 2 441 — 1442 augiist 30. Antoniu, vicar general al bisericii din Alba lulia, confirmfi c& pro- cesul dintre Petre din Bogata ^i vSduva lui Bolgar din Slncrai a fost amlnat. 2 442 — 1442 septembrie 17, Bra^ov. Notarul public Nicolae Georgii confirma c5 bra^oveanul Petru Ursule a fost exilat din ora? ^i din district. 2 443 — 1442 septembrie 25, Buda. Vladislav, regele Ungariei, solicitfi din partea voievoiilor loaii de Hunedoara ^i Nicolae de Ujlal{ o decizie In procesul dintre sa^ii din Dumitra ?i Tirpiu ?i cltiva nobili. 2 444 — 1442 noiembrie 15, Strigonia. Nicolae, vicar geiieral din Strigoniu, acordd preotilor capitlului Birsa uiiele drepturi. 2 445 — 1442 decembrie 10, Sibia. Cele ^apte Scaune confirm3 ImpScarea ivitS In procesul membrilor unei familii sibiene. 2 446 — 1443 ianuarie S, Cenad. Voievodul loan de Hunedoara solicitd din partea bra^ove- nilor censul sf. Martin. 2 447 — 1443 martie 2, Seghedin. Voievozii ardeleni Nicolae de Ujlak $i loan de Hunedoara reinnoiesc negustorilor din districtul Bra^ov privilegiul pentru coinert In fara Ro- m^neasca. 2 448 — 1443 marlie 6, Bada. Vladislav, regele Ungariei, intare^te sa^ilor din Dumitra 51 Tirpiu raai multe documente cu privire la dreptul lor asupra prediilor Fatha, Chege ;i Bachna. 2 449 — 1443 martie 18, Reghin. Preotul Andrei din Reghin se pllnge de pagubele suferite din partea unui om al lui ^tefan de Losoncz. 2 450 — 1443 martie 18, Reghin. Preotul Andrei din Reghin cere lui §tefan de l.osoncz des- pagubire pentru pagubele pricinuite de un servitor al lui. 2 451 — 1443 martie 19, Media^. Voievodul loan de Hunedoara cere din partea bra$ovenilor armament de r^boi. 2 452 — 1443 aprilie 3, Strigonia. Dionisie, arhiepiscop de Strigoniu, ordona decanului capi- tlului din Blrsi sS cerceteze ^i sa decida diferendul intre magistratul din Sibiu ?i Ni- colae Apa. 2 453 — 1443 aprilie 14, Bada. Vladislav, regele Ungariei, d3 poruncS capitlului din Alba lulia sa participe la punerea voicvodului loan de Hunedoara In posesia diferitelor mo$ii. 2 454 — 1443 aprilie JS. Capitlul din Alba lulia transcrie unele documente referitoare la drep- turile clericllor. 2 455 — 1443 aprilie 11, Bada. Vladislav, regele Ungariei, comunica capitlului din Alba lulia schiinbul unor mo^ii efectuat Intre voievodul loan de Hunedoara 51 Dionisie de Farnas. 2 456 — 1443 aprilie 17, Bada. Vladislav, regele Ungariei, dSruiejte lui loan de Hunedoara unele mo?ii. 2 457 — 1443 mai 22, Cetalea de Balla. Voievodul loan de Hunedoara dSruie^te castelanului din Taimaciu, Simion Magnus, jumStatea prediului RacovitS. 2 458 — 1443 mai 23, Cetatea de BaltH. Voievodul loan de Hunedoara transcrie un document din 1434 (nr. 2 201) referitor la libertStile sajilor din BSIcaciu ^i Jidvei. 2 459 — 1443 mai 31, Bra^oo. Petru, capelan al capelei sf. Martin din Brajov, confirmS cft va vinde o casS care apartine acestei capele. 2 460 — 1443 iunie 6, Hanedoara. Voievodul loan de Hunedoara d3 poruncfi magistratulul din Braijov s5 sprijine infiintarea unei monetirii la Sighi^oara. 2 461 — 1443 iunie 23, Media^. Voievodul loan de Hunedoara comandS de la brajoveni ar- mament de rfizboi. 2 462 — 1443 tulie 12, Turda. Gheorghe Csupor, vicevoievodul Transilvaniei, face cunoscuti amtnarea procesului voievodului loan de Hunedoara cu privire la unele mo;ii dfiruite nobililor de Bogata $i de Losoncz. 2 463 — 1443 iulie 23, Turda. Voievodul loan de Hunedoara intervine In procesul dintre sa$ii de la Vurpir ;i nobilii de la Calvasfir. XXXIIT 2 464 — 1443 septembrie 17, Brofov. Antoniu, decan ai capitlului Bra^ov, transcrie documentul din 1443 (nr. 2 452) ?! citeaza pe nobila Ana ^i pe Nicolae Apa in fata instantei sale. 2 465 — 1443 septembrie 28, Slanl^amen. Vladislav, re^iele Ungariei. porunce$te saijilor din Bra^ov ji din Jara Birsei sa predea censul sf. Martin voievozilor Nicolae de Ujlalc ^i loan de Hunedoara. 2 466 — 1443 septembrie 29. Tezaurierul (lliristoforus Italicus confirma primirea unor unelte din partea juratilor din Bra^ov pcntru infiin(area unei monetarii la Sighi^oara. 2 467 — 1443 octombrie 21, Alba lulia. Antoniu, vicar general din Alba lulia, citeaza pe preotul Bartolomeu din Nu^eni In fa^a capitlului. 2 468 — 1443 noiemhrie 12. Slhgoniu. Dionisie, arhiepiscop do Strisoniu, asisura juzii §i jiu-alii din Sibiu ca el n-a indemnat pe decaiiul capitlului dv Sibui sa prejudicieze juris- dictia laica. 2 469 — 1443 decembrie 3, intrc Sofia .51 Plovdiv. Voievodul loan de Hunedoara relateaza bra- ^ovenilor despre succesele sale impotriva turcilor. 2 470 — 1443 dccembrie 10, Alba lulia. Antoniu, vicar general al bisericii din .\lba lulia, confirma aminarea procesului intre Petru din Bogata si Ladislau Bolgar. 2 471 — 1443, Biertan. loan de Vingard confirma primirea censului din Biertan. 2 472 — 1444 ianuarie S, Prokuplje. Voievodul loan dc Hunedoara relateaza bra^ovenilor despre luptele sale cu turcii. 2 473 — 1444 ianuarie IS, Alba lulia. Antoniu. vicar general al bisericii din Alba lulia, intervine In cearta pentru parohia din Reghin. 2 474 — 1444 ianuarie 19, Alba lulia. Antoniu, vicar general al bisericii din Alba lulia, suspenda pe preotul Bartolomeu de la parohia Reghin. 2 475 — 1444 ianuarie 20. llngA Nicodin. Vladislav, regele Ungariei, porunce?te conventulul din CIuj-MSna^tur sa participe la punerea lui Blasiu de Egerwar ^i Ladislau de Ugra in posesia mo^iei Curciu. 2 476 — 1444 iamiarie 25, Belgrad. Vladislav, regele Ungariei, porunce^te capitlului din Alba lulia sa partcipe la punerea fratilor de Zakol in posesia mo^iei Veseu^. 2 477 ~ 1444 ianuarie 30, Turda. Pancratiu de Dindeleag ^i Nicolae de Ocna Sibiului, vicevoievozi ai Transilvaniei, citeaza pe nobilul Bychak de Moson In fafa instantei lor ?i-l obligS la o plata baneasca. 2 478 — 1444 februarie 14. Capitlul din Alba lulia transcrie documentuldin 1444 (nr. 2 477) $i comunica vicevoievozilor aminareaprocesului intreBychakdeMoson ^inobilii din Seleu?. 2 479 — 1444 febniarie 23, Suceava. §tefan, voievodul Moldovei. comunica judelui 5! jura- tilor din Bra§ov ca a deschis din nou tara comertului. 2 480 — 1444 martie 11. Conventul din Cluj-Mana$tur transcrie docunientul papal din 1436 (nr. 2 275) prin care se acorda decanului capitlului de la Sibiu dreptul de judecata in prima instanta. 2 481 — 1444 aprilie 1, Roma. Papa Eugen al IV-lea acorda lui loan Faber din Sibiu ^i sotiei sale o dispensa. 2 482 — 1444 aprilie 7, Roma. Papa Eugen al IV-lea nume?te pe clericul lacob Richer vicar al provinciei dominicane din Transilvania. 2 483 — 1444 aprilie 26, Inacis. Voievodul loan de Hunedoara invita pe judele $i juratii din Brajov sa trimita delegati la dieta din Turda. 2 484— 1444 mai 1, S/rigoniu. Dionisie. arhiepiscop de Strigoniu. confirma alegerea decanului capitlului din Sibiu. 2 485 — 1444 mai 12, Sibiu. Vicevoievodul Nicolae de Ocna Sibiului comunicS bra^ovenilor aralnarea congregatiei. 2 486 — 1444 mai 13, Roma. Papa Eugen al IV-lea ordona abatilor de la Cluj-Manastur ^i Clrta sa protejeze a^ezarile calugarilor dominicani ^i franciscani din Transilvania. 2 487 — 1444 mai 13, Roma. Papa Eugen al IV-lea acorda cSlugarilor dominicani ^i francis- cani din Transilvania diferite drepturi. 2 488 — 1444 mai 14, Roma. Suplica a calugarilor dominicani $i franciscani din Transilvania ca s5 se acordc indulgente vizitatorilor unor convente ale lor. XXXIV 2 489 — 1444 inai 16, Roma. Suplica a cSlugarilor dominicani ^i franciscani din Transil- vania ca indulsjenta solicitata sa se acorde $1 conventelor lor din Bistrija. 2-490 — 1444 mai -4. Tarda. Vicevoievozii Pancratiu de Dindeleag §i Nicolae dc Ocna Sibiului confirma pentru nobilii din Seleu? diferite documente. 2 491 — 1444 mai -J. Turda. Voievodul loan de Hunedoara nume^te pe fostul primar lacob conilte al monetariei din Sibiu. 2 492 — 1444 mai 2 5, Turda. Voievodul loan de Hunedoara d5 porunca judelui scaunului secuiesc Kczdi sa dea satisfactie unui cetatean din Brajov, caruia i s-au furat 23 de boi. 2 493 — 1444 mai 2 5, Turda. Voievodul loan de Hunedoara comunica vicecomitUor secuie?ti ca dieta din Buda a revocat toate donatiile facute de rege din posesiunile ora^ului $i districtului Brasov. 2 494 — 1444 mai 2S. Turda. Voievodul loan de Hunedoara confirmS donatiile facute de Mihail din Nade? capitlului din Alba lulia. 2 495 — 1444 mai 28, Roma. Papa Eugen al IV-lea acord^ vizitatorilor unor convente ale dominicanilor :>i franciscanilor din Transilvania o indulgentS. 2 496 — (1444) mai 29, Vaslui. §tefan, voievodul Moldovei, comunic3 bra^ovenilor termi- narea luptelor cu fratele sau Petru. 2 497 — 1444 iulie. Capitlul din Alba lulia confirma cS loan Greb din Merghindeal a vlndut bunurile sale de pe mo^ia Vulcan bisericii sf . Nicolae din Sighi^oara. 2 498 — 1444 iulie 2, Bra^ov. Voievodul loan de Hunedoara interzice armatei adunate Irapotriva turcilor molestarea preotilor din fara Birsei. 2 499 — 1444 iulie 3, Bra^ov. Voievodul loan de Hunedoara acorda locuitorilor din Bra^ov 51 fara Birsei dreptul de a prinde iji a judeca hotii de pe mojiile nobililor, cu unele exceptii. 2 500 — 1444 iulie 3. Bra^oD. Voievodul loan de Hunedoara dS poruncS perceptorilor sS dea din censul sf. Martin 10 marci de ar^int pentru biserica sf. Maria din Brajov $i dou5 marci pcntru fraternitatea bisericii. 2 591 — 1444 ialie 6, Cincul. Voievodul loan de Hunedoara da dispozitii pentru delimitarea me^te^ugurilor de comert. 2 502 — 1444 iulie 10. Capitlul din Alba lulia confirma ca Andrei de Gaath ?i loan Greb din Meti? au protestat Impotriva acordarii mojiilor Spring, Dra^ov 51 Sebe^el luiMihail din Nade?. 2 503 — 1444 iulie 13, Ludo^. Voievodul loan de Hiinedoara d5 dispozitii pentru plata unor me^tejugari bra§oveni. 2 504 — 1444 ialie IS, Sebe^. Voievodul loan de Hunedoara confirma capitlului din Alba lulia posesiunea mo^iei Cergaul Mic. 2 503 — 1444 augasl 7, Tirgovi^te. Vlad Dracul, voievodul Tarii Rom4ne?ti, confirma bra^o- venilor privilegiul comercial al lui Mircea. 2 506 — 1444 augusl 28, Sebef. Voievodul loan de Hunedoara da porunca nobililor din Lunga sa Inapoieze bra^ovenilor boii furati. 2 507 — 1444 septembrie 21, Orsova. Vladislav, regele Ungariei, acorda din nou ora^ului Cluj toate libertatile pierdute. 2 308— 1444 septembrie 22. Orsova. Vladislav, regele Ungariei, interzice judecatorilor biserl- cejti sS cheme locuitorii din Cluj in problema testamentelor in ta\a instantelor lor. 2 509 — 1444 septembrie 26, lingd Timoc. Vladislav, regele Ungariei, da porunca bra^ovenilor ^i locuitorilor farii Birsei sa Inmlneze delegatilor censul sf. Martin. 2 310 — 1444 oclombrie 12, Rupea. Juzii ^i juratii scaunului Rupea confirma marturia preotului din Rupea ^i a judelui lor regal cu privire la hotarnicia Intre Csnadie ?i CisnS- dioara. 2 511 — 1444 noiembrie 12, Miercurea. Capitlul din Sebe? confirmS doua marturii privitoare la hotarnicia tntre Cisnadie ?i Cisnadioara. 2 512 — 1444 noiembrie 13. Preotii capitlului Bra^ov hotarasc noi statute capitulare. 2 513 — 1444 noiembrie 25, Brofov. Voievodul loan de Hunedoara conflrma documentul regelui Sigismund privitor la dreptul brajovenilor de a face liber negof In Transilvania. XXXV 2 514 — 1444 decembrie 28. Judele, juratii 5i comunitatea ora^ului Turda confirma donatia unui ele^teu facuta ora^ului. 2 515 — 1445 febmarie 14, Baia Marc. Notarul public, Petru din Cluj, elibereaza un docu- raent, Intre martori figurlnd ?i fiul lui Vincentiu din Sibiu, tezaurierul ora?uIui. 2 516 — 1445 martie 16, Turda. Guvernatorii Transilvaniei, Lorand L6pes ji loan Gereb de Vingard, precum si Nicolae de Ocna Sibiului, vicevoicvod al Transilvaniei. elibereazS un document in procesul fiicelor lui Gheorghe Apa cu Ladislau Bolgar. 2 517 — 1445 mariie 23, Roma. Protonotarul papal Gheorghe Cesarini acorda unei familii din Sighi^oara dreptul la alegerea libera a uiiui duhovnic. 2 518 — 1445 mai 12, Pesta. Dionisie, arhiepiscop diii Strigoniu, interzice decanilor din Sibiu 51 Bra^ov sa execute In tinuturile lor ordir.e papale fara ^tirea !ji consim(amlntuI lui. 2 519 — 1445 iulie 29, Sura Mare. Voievodul loan de Hunedoara apara in posesia bunurilor sale din Baia de Cri? pe Simon monetarul de florini din Sibiu. 2 520 — 1445 augusl 21, Gyula. Ladislau de Maros dispune ca Simon din Sibiu sa depuna un juramlnt privind achizitia unor bunuri la Baia de <',ri$. 2 321 — 1445 seplembrie 30. Capitlul din Alba lulia transcrie documentul din 1445 (nr. 2 519) referitor la bunurile in litiyiu ale lui Simon la Baia de Cri?. 2 522 — (1445 octombrie — decembrie). Vlad Dracul, voievodul Jain Romanejti, solicita din partea brajovenilor armament ?! munHii penfru ^cetatea" cucerita din mina turcilor» 2 523 — (Inainic de 1445 decembrie 31). Primarul ^i juratii din Sibiu solicita papei sa inter- vina peiitru recladirea manastirii dominicanilor din Sibiu. 2 524 — 1445 decembrie 31, Roma. Papa Eugen al IV-lea permite jura^ilor celor Sapte Scaune s3 reclSdeasca man3stirea distrusa a dominicanilor In incinta ora§uIui. 2 525 — 1446 ianuarie 14, Alba lulia. Notarul public Abraam de Suk confirma invoiala dintre prepozitul Andrea ^i ceilalti membri ai capitlului din Alba lulia cu privire la strlngerea zeciuielii din partile Tirnavei. 2 526 — 1446 ianuuTie 22, Turda. Gregoriu Bodo ^i Nicolae de Ocna Sibiului, vicevoievozi ai Transilvaniei, atesta aminarea procesului Intre nobilii de Seleu§ §i Bychak de Moson. 2 527 — 1446 ianuarie 2 3, Sibiu. Notarul public Urban Petri transcrie documentul din 1445 (nr. 2 518)referitorla executarea ordinelor papale Interitoriul capitliu-ilor Sibiu .■: r?ra§0V| 2 528 — 1446 februarie 6, Bistriia. Vicevoievodul Nicolae de Ocna Sibiului porunce^te jiidelui 51 juratiilor din Bra^ov s3 plateasca unui cetatean datoriilc. 2 529 — (1446) februarie 12. Dionisie, arhiepiscop de Strigoniu, da porunca lui Antoniu, preot din Sibiu, sa citeze pe primarul Sibiului la Strigoniu, 2 530 — 1446 marlie 15, Alba Regala. Voievozii Nicolae de Ujlak §i loan de Hunedoara dau poruncS castelanilor din Bran sa ridice de la lugustorii din Bra?ov vamile dupa vechiul obicei. 2 531 — 1446 mariie 16, Sibiu. Magistrul Nicolae ^i Valentin, juzi delegati ai arhiepisco- pului Dionisie din Strigoniu, transcriu documentul din 1446 (nr. 2 529) 5i comunica c5 pri- marul Sibiului a fost citat la Strigoniu. 2 532 — 1446 martie 18. Conventul din Cluj-Mana^tur certifica ca loan Gereb de Vingard a protestat Impotriva punerii lui Mihail din [Albe^ti In posesia nio^iilcr Spring ji Sebe^el. 2 533 — 1446 aprilie 4. Capitlul din Alba lulia transcrie documentul din 1441 (nr. 2 399) cu privire la renunjarea lui Nicolae Apa la grebionatul din Biertan. 2 534 — 1446 aprilie 6, Roma. Papa Eugen al IV-lea acorda vizitatorilor bisericii sf. Marga- reta din Media? o indulgentS. 2 635 — 1446 aprilie 6, Roma. SuplicS pentru acordarea unei indulgente vizif atorilor bisericii din Hoghilag. 2 536 — 1446 aprilie 6, Roma. Suplica pentru acordarea unei indulgente vizitatorilor unei capele la Ha^ag. 2 537 — 1446 aprilie 6, Roma. SuplicS pentru acordarea unei indulgente vizitatorilor unei capele la Valea Viilor. 2 638 — 1446 aprilie 18, Strigonia. Dionisie, arhiepiscop din Strigoniu, stabile§te granitele jurisdictiei clericale la sa;i. XXXVI 2 3a9 — 144S inai IS, Roma. Stiplica a celor §apte Scauiie lii materie de jurisdictie cleri- cal3. 2 5iU — H4S mai 31. Roma. Suplica a celor Sapte Scaune pentru o Interven^ie papala tn legatura cu viata scandaloasa a unor preoti din districtele Sibiu ^i Bra^ov. 2 541 — 1446 ianie 20, Pesta. Prelatii ?i magnatii Ungariei dau dispozitle conventului din Cluj-MSiiajtur s3 participe ia punerea capelei ?! a spitalului sf. Duh din Oradea !n posesia unor mojii de pe Tirnave 51 In comitatul Alba. 2 5i2 — 144S iitnie 22. Pesla. Guvernatorul loan de Hunedoara consimte ca Miliail de Nade? sa daruiasca uiiele mo^ii intre Tirnave spitalului sf. Duti din Oradea. 2 543 — 144S iunie 23, Pesla. Guvernatorul loan de Hunedoara intervine ca doi cet3teni din Sibiu sa plateasca fratilor Jodoc ji Henning o datorie de 1 000 florini. 2 544— 144S iulie 22. Conventul din Cluj-Manajtur certifica evaluarea veniturilor unor mojii. 2 545 — 144S iulie 25, Lunca Mare^ului. Guvernatorul loan de Hunedoara interzice lui §te(an de Losoncz sa ia vama de la locuitorii din CIuj din unele posesiuni aie lui. 2 546 — 144S iulie 25, Lunca Mure^ulai. Guvernatorul loan de Hunedoara ordona locuitorilor din cele Doua scaune Media? ^i §eica sa depunS acte privind plata censului sf. Martin din anul 1438. 2 347 — 144S ialie 31, Apold. Guvernatorul loan de Huaedoara ordona vicevoievodului Micolae de Ocna Sibiului s5 ajute cele $apte Scaune In lupta Impotriva bandelor de hoti. 2 3i3 — 144S iulie 31, Anold. Guvernatorul loan de Hunedoara interzice voievodului Moga ^i lui Ladislau de Moros sa stlnjeneasca act'Vitatea lui Simon din Sibiu In spdlStoria sa de aur din Baia de Ariej. 2 349 — 144S aagasl 9, Slrigonia. Dionisie, arhiepiscop din Strigoniu, aminte$te oficialitfi- tilor din Sibiu c5 a intervenit In diferendele lor cu clerul. 2 550 — 144S aagast 23, Seghedin. Guvernatorul loan de Hunedoara ordon5 locuitoriior din districtele montane ale Transilvaniei s3 schimbe metalele pretioase numai la camera raonetara din Cluj. 2 551 — 144S septembrie 20, Sibiu. Notarul public Urban Petri transcrie unele documente cu privire la mojia Pauca. 2 552 — 1446 seplembrie 24, Buda. Prelatii ^i magnatii Ungariei dau dispozitie primarului lacob 5i altor doi cetateni din Sibiu sa plateasca cavalerilor Jodoc ?! Hennlng datoria lor. 2 553 — 144S septembrie 24, Bada. Prelatii ?i magnatii Ungariei dau dispozitie sajilor din cele Doua scaune Media? ?i §eica s5 pl3teasc5 cavalerilor Jodoc ?! Henning datoria lor. 2 554 — 144S octombrie 13. Conventul din Cluj-ManS^tur transcrie unele documente cu privire la drepturile sajilor din Dumitra 5i Tirpiu asupra prediilor Fatha, Chege ?i Bachna. 2 555 — 1446 octombrie 25, Osi. Guvernatorul loan de Hunedoara scrie bra§ovenilor despre noua raoneda introdusS. 2 336 — 1446 octombrie 28, Vilonya. Guvernatorul loan de Hunedoara solicita din partea bra^ovenilor $1 Jarii Birsei predarea censului. 2 537 — 1446 noiembrie 11. Gapitlul din Oradea confirraS c5 spitalul sf. Duh din Oradea a arendat lui Mihail de Nade? posesiunile donate de el acestui spital. 2 558 — 1446 noiembrie 13. Conventul din Cluj-Man5?tur confirra3 c5 Mihail din Nade? a dSruit raosiile Bun, Spring, Drajov ji Sebe?el bisericii din Alba lulia. 2 539 — 1446 noiembrie 13. Conventul din Cluj-M3n3?tur confirra3 c3 Mihail de Nade? a d3ruit mosiile Bun, Spring, Dra^ov ?i Sebeijel capitlului din Alba lulia. 2 360 — 144S noiembrie 30 (Bra^oo). Petru, capelan al capelei sf. Martin din Bra^ov, da o dispozitie cu privire la un iinpruraut facut pentru Intretinerea unei curti apartinatoare capelei. 2581 — 1416 iecembrie 21. Brafoo. Glieoriiihe Laczk de Zanto ?i Nicolae Apa solicitSajutorul brasovenilor pentru a doblndi cetatea Soimu?. 2 362 — 1446 decembrie 22. Nicolae de Ocna Sibiului, vicevoivod al Transilvaniei, con- firraS primirea censului din Bra^ov .?i fara Blrsei. 2 363 — 1447 iannarie 24. Turda. Cristofor. episcop din Coron, acord3 judelui regal din Slbiu loan Zaaz dreptul de a avea un altar purtStor. XXXVII 2 564 — 1447 ianuarie 29, Turda. Gheorglie, Marcu ?i Stefan, viccvoievozi ai Transilvaniei, confirma invoiala facuta Intrc Martin dc Balsan si ora^ul Brasov. 2 365 — 1441 februarie 4, Buda. Dionisic, arhiepiscop din Strigoniu. porunce^te decanului !>i preotilor decanatului Brasov sa excomunice pe cei ce dauneaza jurisdictici clericale. 2 366 — 1447 febniarie 19. Budci Veche. Guvernatorul loan de Hunedoara porunce^te capit- lului din Alba lulia sa participe la punerea fratilor loan iji Lazar din Cimpulung in posesia localitatii Bran. 2 567 — 1441 fcbruarie 28. Decanul capitlului din Sibiu certifica ca Petru Antonii renun^ la o curte in litigiu care se afla peste drum de manastirea sf. Petru ^i Pavel din Bra^ov. 2 568 — 1441 marlie 24. Conventul din Cluj-Mana^tur certifica ca nobilii de Vingard au protestat impotriva daruirii mo^iilor Spring. Drajov si Sebeijel capHlului diii Alba lulia. 2 569 — 1441 aprilie 2. Buda. .Xicolae de Ujlak, voievod al Transilvaniei. da porunca vice- voievozilor Transilvaniei sa-i extradezc pc iobagii care s-au rcfugiat in ora^e ^i tir.suri libere. precum $i pe domcnii regale. 2 570 — 1447 aprilie 4, Buda. Prelatii ^i magnatii Ungariei dau porunca lui Xicolae de Ujlak si Emeric de Pelsocz, voievoziaiTransilvaniei. sarechemepe toti iobagii care s-au refugiat iu orafjc 51 pe domeniile regalc. 2 571 — 1447 aprilie 8, Roma. Papa Nicolae al V-Iea acorda tuturor celor care au luptat Impotriva turcilor o indulgenta. 2 572 — 1447 aprilie 11, Laslau. Guvernatorul loan dc Hunedoara zaloge^te comitilor de saline. Nicolae Pogan iji Emeric Zyndy. mo^ia Tatirlaua. 2 57U — 1447 aprilic 11, I.asldu. Guvernatorul loan de Hunedoara solicita ajutorul conven- tului din CIuj-Manastur pentru punerea lui Nicolae Pogan ^i Emeric Zyndy in posesia mosiei Tatirlaua. 2 574 — 1447 aprilie 25, Viemi. Hanns Litschauer, cismar din Viena, ^i sofia sa inchiriaza o casa care apartinea unei capele din Viena, dotata de Margareta din Bistrita. 2 573 — 1441 aprilie 28, Alba lulia. Matei, episcop al Transilvaniei. confirma ca pnntul Cristian din Dumitra a facut un schimb de bunuri. 2 376 — 1447 mai 1. Conventul din CIuj-Mana^tur transcrie un document cu privire la mo§ia Oarda. 2 377 — 1441 mai 1. Conventul din CIuj-Mana^tur transcrie un alt document cu privire la mosia Oarda. 2 378 — 1441 mai 3, Roma. Cardinalul Alfons precizeaza drepturile clericilor. 2 579 — 1441 mai 3, Lasldu. Guvernatorul loan de Hunedoara poruncejte conventului din CIuj-Manajtur sa participe la punerea lui Nicolae Pogaji ^i Eraeric Zyndy in posesia mo?iei Tatirlaua. v 2 380 — 1447 mai 12, Tarda. Vicevoievozii Marcu, Gheorghe $i Stefan transcriu documentele prelatilor §i magnatilor Lingariei din 1447 (nr. 2 570) ji al voievodului Nicolae de Ujlak din 1447 (nr. 2 569) $i dispun readucerea iobagilor fugiti de pe mojiile nobililor. 2 581 — 1447 mai 15, Roma. Papa Nicolae al V-lea confirma documentul lui Martin al V-Iea din 1426 (nr. 1 972) despre desfiintarea prepoziturii de la Sibiu. 2 582 — 1441 mai 23, Timi.foara. Guvernatorul loan dc Hunedoara dcclarii ca a tnapoiat vaduvei lui Sigismund de Losoncz toate mo^iile, exceptlnd Filpi^ul Mare si Filpi^ul Mic, detinute de altii. 2 583 — 1441 iunie 2, Sibiu. Judele 51 juratii din' Sibiu comunica brasovenilor ca vaduva Agnes a numit pe fiul ei Gheorghe procurator. 2 584 — 1447 ianie 3. Conventul din Cluj-Mana^tur confirma pentru locuitorii din Ocna Dc- jului doua documente anterioare despre libertatile lor. 2 585 — 1441 iunie 7, Sibiu. Juzii ^i juratii celor Sapte Scaune dau dispozitie celor Sapte 51 celor Doua Scaune sa impiedice pe ncgustorii din Bra$ov la vinzarea cu am3nuntul a marfurilor textile. 2 586 — 1447 iunie 1, Sibiu. Juzii ^i juratii celor §apte Scaune sase^ti solicita apararea liber- tatii de comert a ncgustorilor din Sibiu i>i din cele Sapte Scaune. 2 587 — 1441 ianie 1. Notarul public Nicolae Thoscha transcric un documcnt al capitlului din Brasov din 1380 (nr. 1 135) cu privire la raporturile capitlului cu districtul Brajov. XXXVIII I 2 588 — 1447 iunie 22, Homa. Papa Nicolae al V-Iea d3 poiuiicii decanului capitlului din Sibiu. s5 intervinfi pentru dobindirea unui teren pentru mutarea manastirii dominica- nilor !n incinta orajului. 2 589 — 1447 iitnic 25, Pcsla. Guvernatorul loan de Hunedoara solicila ajutorul capitlului din Alba lulia penlru puiierea lui Nicolae de Ocna Sibiului in proprietatca mo^iei Roian. 2 590 — 1447 iunic 30, Roma. l^apa Nicolae al V-lea da porunca ariiiepiscopului din Strigo- niu 5i episcopului din Alba lulia sa viziteze eparhiile lor ?i sa stlrpeasca desfrlnarea de acolo. 2 591 — 1447 iunic 30, Roma. Papa Nicolae al V-lea confirma pentru universitatea sa^ilor din Transilvania documeiitul cardinalului .\lfons din 1447 (nr. 2 578) despre drcpturile clerului. 2 592 — 1447 iunie 30, Roma. Papa Nicolae al V-lea porunce^te tuturor abatilor din Tran- silvania sa restabileasca tn manastirile lor morala. 2 593 — 1447 iulie 13, Szecsing. Guvernatorul loan de Hunedoara porunce^te bra^ovenilor sa gazduiascii pe Vladislav Wolahus din Tara Romaneasca. 2 594 — 1447 iulie 23, Medias. Notarul public I.auren^iu Michaelis confirma protestul unor decanate sasefjti faja de asupririle episcopului de Alba lulia. 2 595 — 1447 august 4, BacHu. Roman, voievodul Moldovei, invita pe negustorii bra^o- veni In tara. 2 596 — 1447 august 10. Antoniu, decan al capitlului din Braijov, confirma o invoiala intre capelanul capelei sf. Martin din Bra^ov ^i notarul public Nicolae Thoscha, care detine o casa a capelei. 2 597 — 1447 august 16, Sibiu. Notarul public Urban Petri confirma ca Nicolae Apa a renun- tat de buna voie la grebionatul din Biertan $i nu va contcsta testamentul rudei .sale Ana. 2 598 — 1447 august 30. Christofor Italicus, comite al monetariei din Sibiu, confirma bra.^o- venilor primirea a 60 de niarci de argint in seama censului. 2 599 — 1447 septcmbric 5, Alba lulia, Notarul public Stefan Mathiae confirma conventia Incheiata intre prepozitul Andrei ji capitlul din Alba lulia referitor la impartirea veni- turilor capitlului. 2 600 — 1447 oclombrie 12, Timi^oara. Guvcrnalorul loan dc Hunedoara solicita ajutorul capitlului din Alba lulia pentru punerea a doi cetateni din Turda in posesia mo^iei Ta- tlrlaua. 2 601 — 1447 octombrie 29, Aiud. Guvernatorul loan de Hunedoara consimte la donarea mo- ?iiIor Boiu, Spring, Dra^ov, Sasciori, Cacova ?i Sebe§el capitlului din Alba lulia. S 602 — 1447 oclombrie 29, Aiud. Guvernatorul loan de Hunedoara porunce^te conventului din CIuj-MiSnajtur sa puna capitlul din Alba lulia In posesia unor mo.?ii. majoritatea fiind din jurul Sebei>ului. 2 603 — 1447 noiembrie 1. Capitlul din .\Iba lulia transcrie documentul din 1147 (nr. 2 600) 5i confirma ca cei doi cetateni din Turda au fost pu?! hi posesia mo?iei Tatlrlaua. 2 604 — 1447 noiembrie 4, Media^. Guvernatorul loan de Hunedoara interzice tuturor mo- ^ierilor Transilvaniei sa opreasca pe iobagi, sa se stahileasca in orasele ^i tinutm-ile sase^ti. 2 605 — 1447 noiembrie 5. Testamentul lui Nicolae Apa din Nu^eni. 2 606 — 1447 noiembrie 6, Mediaf. Guvernatorul loan de Hunedoara interzice tutiu^or oficia- litatilor ?! mofjierilor din Transilvania sa sileasca pe sa^ii din ora^ele ^ii districtele libere de a extrada iobagii a^ezati acolo. 2 607 — 1447 noiembrie 10, Sighi^oara. Guvernatorul loan de Hunedoara confirma ca pro- cesul dintre nobilul Jodoc de Kussow ?i citiva cetateni din Sibiu a fost aminat. 2 608 — 1447 noiembrie 12, Sighi^oara. Guvernatorul loan de Hunedoara acorda nobililor de Veseud, Buia ^i Calvasar dreptul de judecata penala. 2 609 — 1447 noiembrie 23, Bra^ov. Guvernatorul loan de Hunedoara daporunca bra^ove- nilor sS procure unui nobil o lorica !n seama censului nou. 2 610 — 1447 noiembrie 23, Bra^ov. Guvernatorul loan de Hunedoara da porunca bra?ove- nilor sa piateasca concetateanului lor Matias In contul censului nou opt scuturi. XXXIX 2 611 — 1441 noiembric 26. Conventul din CIuj-Mana?tur transcrie documentul din 1447 (nr. 2 601) 51 adevere^te protestul lui Demetriu de Gath ^i al lui loan Gereb de Vingard Impotriva punerii capitlului din Alba lulia In posesia mo$iilor Spring, Dra§ov etc. S 612 — 1447 decembrie 4, Brafon. Toma Armenus, delegat al arhiepiscopului din Strigoniu. pentru vizitarea capitlurilor din Sibiu ?! Bra?ov, ccrfera capitlului din Bra^cv statute noi. 2 613 — (Circa 1447 decembric 4, Bra^ov). Toma Arnienus. delegat al arhiepiscopului din Strigoniu, transcrie un document din 1447 (nr. 2 596) cu privirc laconverlia incheiata intre capelanul capelei sf. Martin din Bra$ov ^i Nicolae Thoscha. 2 61-4 — 1447 decembrie 5, Bra^ov. Toma Armenus. delcgat al arhiepisccpului din Strigoniu. confirmS ca notarul public Thoscha ^i toti lccuitrrii unei ca.se a capelei sf. Martin din Braifov beneficiaza de drepturile ecleziastice. 2 615 — 1447 decemhrie 6. Conventul din Cluj-Mana^tur transcrie dccumentul din 1447 (nr. 2 602) 5i confirm5: capitlul din Alba lulia a fost pus in proprietatea mo^iei Boiu, iar Impotrivapunerii in posesia mo?iiler Spring, Drasov etc. ar lij :ctestat rrbilul Demetriu de Gath 51 nobilii Gereb de Vingard. 2 616 — 1447 decembrie 13. Capitlul din Alba lulia confirnia: contele Petru din Bra?ov a da- ruit mo^iile lui din Zarnesti 51 Tohanul confraternita(ii bisericii sf. Maria din Brajov. 2 617 — 1447 decembrie 16, BrafOD. Guvernatorul loan de Hunedoarn interzice tuturor in- stantelor judecatore^ti sa Impiedice activitatea ncgiisloril(-r din Bra^ov. 2 618 — (Cirea 1447— 1452 decembrie 17). Vladislav, voievodul farii RomSne$ti,comunica bra- 50Venilor ca va pl3ti despagubirea pentru porcii instrainati. tn^tiintindu-i totodata ca drumul Prahovei este liber. 2 619 — 1447 decembrie 23. Brafov. Guvcrnatorul loan de Hurcdcara daruie^te bisericii din Feldioara veniturile regale provenite de la o moara. 2 620 — 1447 decembhe 24. Brafov. Guvernatorul loan de Hunedoara confirma documentul din 1447 (nr. 2 616) 51 consimte la daruirea mosiilor Zarne^ti ?i Tchan contraternitatii bisericii sf. Maria din Bra^ov. 2 621 — 1447 decembrie 26. Bra^ov. Guvernatorul loan de Hunedoara confirma bra^ovenilor primirea censului. 2 622 — 1448 ianuarie 5, Sf. Gheorghe. Guvernatorul loan de Hunedoara cere castelanilor din Bran s3 clarifice cearta Intre Petru din Bra^ov ^i ncbilul Simon Forro penli u mo- siile Satu Nou §i Comlos. 2 623 — 1448 ianuarie 8, Sibiu. Toma .Vrmenus, delegat al arhiepiscopului din Strigoniu. intervine Intr-un proces al capitlului din Sibiu cu decanul Mihail. 2 624 — 1448 ianuahe 8. Toma Armenus, delegat al arhiepiscopului din Strigoniu, confirma statutele capitlului din Sibiu. 2 625 — 1448 ianuahe 15, Turda. Vicevoievozii ardeleni Marcu si Gheorghe confirmS c3 loan Gereb de Vingard s-a opus cu fc^-ta la punerea lui Mihail Salamonis din Nade? in pose^ sia mo^iilor Spring, ,Dra?ov $i Sebe?el. 2 626 — 1448 ianuarie 17, Odorhei. Guvernatorul loan [de Hunedoara d3 porunca'capitIuIui din Alba lulia sa participe la puncrea prtotuiui Ptliu d;r Feldicara in pcsesia unei mori dSruitS bisericii. 2 627 — 1448 ianuahe 31. Capitlul din Alba lulia transcrie mai wulte dccumente cu referire la mo$ia SlngStin. 2 628 — 1448 februahe 4, Kwla. Guvernatorul loan de Hunedoara solicitS ajutorul lui loan Gereb de Vingard la stabilirea hotarelor Intre orasul Bistrita 51 mo$ia Prundu BlreSului. 2 629 — 1448 februahe 16, Turda. Vicevoievozii ardeleni Marcu, Gheorghe ^i Kicolae con- firma protestul locuitorilor din Dej Impotriva ocuparii pustiei Beke de nobilii din Nima. 2 630 — 1448 fcbruahe 19. Capitlul din Alba lulia transcrie documentul din 1447 (nr. 2 626) 5i confirmS punerea preotului din Feldioara In posesia morii. 2 631 — 1448 febniahe 20, Sebe?. Guvernatorul loan dc Hunedoara poruncejte secuilor scau- nului Kczdi sS Inapoieze sa^ilor din Bra^ov 42 de boi. 2 632 — U48 februarie 20, Sebe?. Guvernatorul loan de Hunedoara intervine la castelanii din Bran pentru Inapoierea celor 42 de boiluati brajovenilor de cfitre secuii scaunulul Kezdi. XI, 'i (ht;i — 144S fehniarie -0, Buda. l'icla(ii ^^i inagnatii Ungariei amlna procesul intre nobilul Justh 5i cltiva sibieni. 2 KVi — 144S febniarie "4. \°ir;i». C.ardinalul loan, lei;at papal, daruie^te unei capele, care si' va infiinta pe lln^a biserica sf. Maria din Sibiu. « indulfjenta. 2 KW — 144S marlic 7. Timi^oarii. Guvernatorul loan dc Hunedoara porunce^ite brafjovenUor sa se loloseasca in coniertul cu {'ara Uomaneasc5 de moneda curenta ungarS. 2 B:t« — 144S marlie S. C.onventul din (.iuj ManS$tiu- transcrie docunientul din 1447 (nr. 2 573) si confirmS punerea lui Nicolae Popan si Enieric Zjiidi in posesia nio^iei Tatlrlaua. 2 6:17 — 144S martie Jv. Slrigoniii. Dionisie, arhiepiscop din Strigoniu, acorda preolilor din decanatcle Sibiu ^i Bra^ov unele drcpturi 2 638 — 144S marlie 1-^, Slrigoniu. Dionisie, arhiepi.scop din Striponiu, perniite dccanilor din Sibiu 5i Brajov sa absenleze de la sflntul sinod. 2 6:i9 — 144S marlie 20, Roma. C.ardinalii Gheorphe. loan .^i Prosper acorda bisericii din \elu5 o indulgenta. 2 6i0 — 144S marlie 30. Conventnl din <.luj-Mana>.tur coniunica vicevoievozilor Marcu, Ghcor- !ihe ^i Nicolae ca in urma unei anchetc s-.i constalat cS mo^iilc Jifiau. Bachna. Falha si Tliewkes s-au mostenit si in linie feminina. 2 6-41 — 144S aprilie 3, Tigau. Notarul public Luca "Wayz confirma ca comunele Dumitra ?i Tirpiu au protestat inipotriva procedurii la depunerea juramintului lui loan de SinReorz. 2 642 — 744* aprilie 6. Roma. Suplica a preotului si a primarului din Sibiu pcntru o indul- ^'enta data vizitatorilor bisericii din Sibiu. 2 64.1 — 144S aprilie 6, Romu. Suplica a vicevoievoduiui Nicolae de Ocna Sibiului pentru mutarea bisericii din Veseu^. distrusa de turci, in manastirea franciscanilor. 2 6-54 — 144S aprilie 6. Roma. Suplica a vicevoievoduiui Nicoiae de Ocna Sibiului penlru cedarca manastirii eremitiior paulieni din Pauca calugarilor franciscani. 2 645 — 144S aprilie S, Sibiu. Notarul public Irban Petri confirnia ca comunele Crit, Me^en- dorf 5i (.loajterf ji-au numit procuratorii in procesul lor cu abatele din Cirja. 2 6-56 — 144S aprilie, 12. Conventul din Cluj-Mana.'>tur marturise^te cS nobilii din Beclean iji Nu^cni au protestat Inipotriva folosirii unor pSrti din Prundu [Blrpiaulul de catre locuitorii din Bistrita ^i I.ivezile. 2 647 — 144S mai 11. Alba lulia. Albert. arhidiacon al bisericii din Alba lulia. transcrie testamentul lui .Xicolae Apa din 1447 (nr. 2 605). 2 fr'i« — I44S mai 15. Conventul din Cluj-M3na5tur transcrie documentul din 1447 (nr. 2 601) cu privire la punerea capitlului din Alba lulia in posesia diferitor niosii din jurul Se- bc$ului. 2 649 — 144S mai 22. Sibiu. Cele .Saptc Scaune decid intr-o cearta intre breasla croitorilor si cea a blanarilor din Sibiu. 2 650 — 144S iunie 12, Vacz. Prelatii 5i niagnatii Ungariei transcriu documentul din 1447 (nr. 2 572) cu privire la zalosirea mosiei Tatirlaua, 2 651 — 144S iulie 12, Turda. Vicevoievozii Marcu, Nicolac si Gheorghe transcriu documentul din 1448 (nr. 2 640) !>i hot3rasc in procesul dintrr comunele Dumitra si Tirpiu si no- bilii din Singeorz in favoarea acestor nobili. 2 652 — 144S iulie 31, Sebe^. Guvernatorul loan de Hunedoara intervine la castelanii din Otatea de Balta In favoarea locuitorilor din Balcaciu si Jidvei. 2 653 — 144S augusl 7. Rupea. Guvernatorul loan de Huncdoara da porunca universitStii sa?ilor sa primeasca pe voievodul Vladislav rtin Jara Romaneasca In mijlocul lor cu respcctul cuvenit. 2 654 — 144S augusl 12, Hendorf. Guvernatorul bjan de Hunedoara revendica urpentarea predarii impozitelor colectatc. 2 655 — 144S augusl 15, Agnila. Guvernatorul loan de Hunedoara cere trimiterea al 000 de bucati de potcoave. 2 656 — 144S augusl 22. Episcopul Cristof transcrie un document referitor la diferendele dintre sa^i 5i cler. XT.T 2 857 — 1448 mtgusl 19, Sihiii. riuvernatoriil loaii de Hiinedoara interzice capitliilui din Sibiu sa execute ordine papale care conlravin obicciurilor (arii. 2 658 — 144S seplembrie 11. Suceaim. Petru. voievodul Moldovei. rcinnoieste locuitorilor din Bra^ov privilegiile comercialc. 2 659 — 144S oclomhrie 11, Albe^li. Mitiail Salainonis din Nades confinnii dispozitiilc ante- rioare ale testamentului sau. 2 660 — 144S oclombrie 22, Laslau. Vicevoievozii Marcu si Olieornhe dau dispozi\ie conven- tului din (",luj-Mana?tur sa participe la punerea capitlului din Alba Uilia in posesia mo^iei Sprint!. 2 fifil — Dupa 144S oclomhrie 22. r.onventul din C.luj-Mana^tur transcric docunientul din 1418 (nr. 2 660) si relateaza vicevoievozilor Gheor.ahe si Marcu despre punerea capitlului din .\lba lulia in posesia mo^iei Sprinii. 2 6S2 — 144S oclomhrie 28, Dumbraoeni. Testanientul Anei. vaduva lui Gheorghc Appa. 2 6S:i — 1448 oclomhrie .31, Tirgooisle, Vladislav. voievodul Jarii Romanesti. comunica bra- !>oveTiilor ^tiri despre luptele lui loan de Hunedoara cu turcii. 2 664 — 1448 decembrie 4, Roma. Papa \icolae al V-Iea confirmS unele documente cu privire la drepturile calugarilor dominicani. 3 665 — 1448 decemhrie 20. .ludele si ]ura(ii din ( .luj daruiesc confraternitalii pielarilor din ('.luj un elesteu. 2 666 — 1448 deccmbric 22, Seghcdin. Guveniatorul lonn de Ilunedoara porunceijte capitlului din Arad sa citeze pe loan Gereb de Vini;ard in fa^a instantelor. 2 667 — 1449 ianunrie 14. Capitlul din Alba lulia confirma ea NMcoIae Thoscha din Prejmer a proteslat Impotriva daruirii mosiilor Tohan si Zarnesti coiifraternilAtii bisericii sf. Maria din Brasov. 2 668 — 1449 februaric 15. ('.apiliul din .\rad transcrie documentul din 1418 (iir. 2 666) ^i comunica guvernatorului termenul penlru dezbaterea procesului intre loan Gereb de Viniiard si capitlul din .MIki lulia. S 669 — 1449 fehraarie 24, Budii. Prelatii ^i maynatii fns^ariei condanina pe cetaleiiii sibieni Osvald si Mihail la plata sumci datorate lui lodoc de Kasso. 8 670 — '1449 marlie 1, I.nslau. Vicevoievodul Marcu de Hcrepea intervine pentni reluarea procesului intre unii cetatcni din Bistrita. 2671 — 1449 marlie /4. ('.onventul din C.luj-Mana^tur Iraiiscrie doeumentul din 1449 (nr. 2 670) ^i relateaza ca procesul Intre cetalenii din Bistrila s-a terniinat in favoarea lui Gheor- ,i;he Aurifaber. 2 672 — 1449 marlie 19. Conventul diii Cluj-Manafjtur transcric inai imiltc documente dintre 1403—1105 cu privire la nios;iile Sebcjel, Sprins; ^i Urasov. 2 673 — 1449 marlie 30, Buda, Prelatii ?i magnatii Ungariei dau porunca judelui si juratilor din Sibiu sa intervina pe Ilnija locuitorii orai>ului pentru plata unor datorii. 2 67i — 1449 aprilie 9. liuda. Guveriiatorul loan de Hunedoara da porunca minerilor din Baia de .Vries sa plateasca urbura lui Simon din .Sibiu. 2 675 — 1449 mai 2, Laslau. ViceVoievodul Marcu de Herepea comuiiica capitlului din Alba lulia anianunte despre fixarea liotarelor intre orasul ( luj si conveiitiil din CIuj-Ma- na^tur. 2 676 — 1449 mni 7.3. (.omilele Pelni din UrasoV confirma ca a daruit. iKlinioara. lui Nicolae Thoscha par(ile sale din inosiile Zarnesti si Tohaii. 2 677 — 1449 mai 22, RWri/fi.Rinold de Rozqony. comilele seeuilor. confirma ca comunele Dumitra 51 Tlrpiii au riimpSrat de la nobilii din Sinijiorz prediile Follin. Bachna, Czcge si Thclcews, 2 678 — 1449 mai 22. Bi.itril(i. Viccvoievodul Marcu dc Herepea confirmfl cii comunelc Uii- mitra si Tirpiu au prelual de la nobilii din Siniiiorz prediile sus-mentionate. 2 679 — 1449 mai 26. Conventul din Cluj MiSnaslur confirnia cS sasii din Dumitra ^i Tlrpiu au preluat din partea nobililor din Siiigiorz ino^iile sus-mentionate. 2 680 — 1449 iunie 13, Sihiu. C.ele Sapte Scnune fin judecatS In proresul aiirarului larob din Scbe^i cu monetarul Simon. XLII S 681 — 1449 iunie 13. Sibiti. ( elc $apte Scaune transcriu docunientul din 1448 (nr. 2 649) privind cearta diiitre brcasla croitorilor 51 cea a lilinarilor din Sibiu. 2 682 — 14 19 iulie 10, Pesla. Guvcrnatorul loan de Huncdoara cerc bra?ovenil. Slrigoixiu. Dionisic, arhiepiscop din Strigoniu, da dispozitic paro- hului din Bra?ov sa perceapii de la preotii capitlului Birsa ajutorul acordat pentru lntre(increa biscricii-catedrale din Stri.ijoniu. 2 686 — 1449 octoml>rie 7.i. Slrigoniu. Dionisie, arhiepiscop din Strigoniu, solicitS din partea preotilor capitlului Birsa a zecea partc a veniturilor lcr anuale pentru intretinerea bisericii-catedrale din Stri£>oniu. 2 687 — 1JJ9 oclon-ifirie -7. Capitlul din Alba lulia confirnia documciitul din iT2?, (nr. ;i8) cu privire la donatia satului Cisnadicara tacuta nianastirii din Cirta. 2 688 — 1449 noiembrie 12. C.apitlul dln Alba lulia confirina hotSrirea luata in procesut de hotarnicie intre loan Gereb de Viiuurd si locuitorii din Cristian. 2 689 — 1449 decembrie (i. Sibiu. ( cle Sapte Scaune transcriu documentul din 1449 (nr. 2 688) cu referire la hotariria in prccesul de hotrirnicic dintre loan Gereb de Vinpard si lo- cuitorii din (ristiaii. 2 690 — 1449 decembrie 9. Judele §i juratii din Brasov si fara Birsei confirnia hotdrnicia comunei Prejrner. 2 691 — 1449 decemhrie IS. Urasou. Xolarul public Nicdtaf Ihdscha transcrie documeiitul din 1449 (nr. 2 690) privind hdtarclc coniunei Prejmer. 2 692 — 1449 decembrie 17. Pesla. Guvernatorul loan de Hunedoara comunica brasovenilor intentia de a Incheia pacea cu turcii. 2 693 — 1449 decemhrie 29, Roma. Cardinalul loan acorda bisericii din Sarcij 0 iiidulpen|a. 2 694 — 1449 decembrie 29. Bomu. Suplica uiici femei diii Sibiu pentru iertarea pacatelor in articulo morlis. 2 695 — 1450 ianuaric 20. Notarui l rbaii Petri confirnia ddcunientul din 1447 (nr. 2 578) despre drepturile biserice^ti. 2 696 — 14S0 ianuarie 26. Turda. Vicevoievozii Marcu ^.i Mihait confirma ca locuitorii din Balcaciu ^i Jidvei pot fi cheniati numai in fala in.stantetor comunale. respectiv in fata instantelor celor .^apte Scaune. 2 697 — 1450 februarie 21. Judele si juratii din tJuj atesta vinzarea unei case. 2 698 — 7450 marlic 21, Koma. Suplica preotului si coniunitatii diii Brasov penlru prelun- girea indul.uentei acordate bisericii sf. Maria din Braso^ . 2 699 — (1450— 1451) inainte de marlie 24. Bogdan, voicvodul Motdovei. solicita interventia bra^ovenilor pentru nobilii din Lunya. 2 700 — 1450 martie 25, Roma. Cardinalul Domiiiic acorda tui Simon lui Siiiion clin Siljiu. 2 7:Ji — ;j.i/ mai 1. Scbef. Guvcrnatorul loan cle Hunedoara transcric documentul din 1443 (nr. 12 457) cu privirc la daruirca juniiitatii din nio^ia Racovita catrc Siniion Magnus. 2 ^:!."; — 14.'il mai O. Strigonin. Dionisie. arliiepiseop din Strigoniu, cere din partea comHilor nionelariei din Sibiu plata veniluiilor euveiiite bisericii din Striiioniu dupa baterea iiionedelor de argint. 2 7:lfi — 14ol mai 9. Scbcs. Guveriiatorul luan ile Huiudoara interzice episcopului ardelean Matliia sa eheine pe clujeiii iii (a\a instantei sale In chestiuni testanientare laice. 2 7a7 — 14 Jl mai '■'. Turda. Vicevoievodul Gheorghc de Rycalll da dispozitie convcntului din (luj-.Maiiastur sii participe la punerea celor doi Nicolae de Ocna Sibinlui in posesia inosiei Idiciu. 2 7:tll — ( 1451) mai 11. C.onventul diii (.Inj-Mana^tur coiifirina reluarea proeesului capitlului din Alba lulia impotriva lui loaii Gereh dc Vingard cu privire la mo.vilc Spriiit;, Uraijov ?! Sebe^el. 2 7:i9 — 14.il mai 1~. t.onvcntul din (.luj-.MaiiasUir eonfirma: capitlul din Alba lulia a pro- testat inipotriva ocuparii inosiilor Boiu, Sprini!. Dra^ov f,\ Sebe^el. 2 740 — /J.Ji innic 16. Pclermonostora. Guveriuilorul loan de Hunedoara comanda din partea bra^ovenilor lanci si sayeli. 2 741 — 14.il ianie 17. Xicolae de Ocna Sibiului si loan Gereb de Viiiijard partieipa la adu- iiarea secuilor scaunului Mures. 2 742 — 14.il iiinie -'-'. Roma. Papa Nicolae al V-lea dispuiie incheierea procesului pentru ocuparea parohiei din Reghin. 2 74;t — 14ol ianie 25. Alba hilia. I-^piscopul traiisilvanean Matei porunee^ite unita(ilor din subordine, sa interzica autoritatilor din cele Sapte si diii eele Doiia Scaune. diii Bistrita si C.luj a vatama jurisdictia spirituala. 2 7H — 1451 iunie -o, Sibiii. C.ele $apte Scaune confirina, ea Nicolae Apa si locuitorii diii Biertan n-au avut alt difcrend decit grebionatul. S 743 — 14S1 iiilie --. Sihiu. (.ele ^apte Scaune Iransinit juratilor diii Wiener-Neustadt decla- ratiile martorilor interogaji In lcgatura cu gradul de rudenie dintre Sigisniund Walach si fii lui l'eterinann din (^lmpulung, aflati la Sibiu. 2 746 — 1451 iulie 22, Sibiu. Primarul ^i juratii din Sibiu cer juratilor diii Wiener-Keustadt predarea averii deeedatului Sigismund Walach fiilor lui Peterinann diii Glmpulung. 2 747 — 1451 iulie 30, Diidu. Guvernalorul loaii de Hunedoara interzice brasovcnilor sa iinpiedice pe preoti sa alcatuiasca teslainente. 2 748 — 1451 iiilie 31, Buda. Dionisie, arhiepiscop din Strigoniu, interzice bra^ovenilor ames- tecul in treburile biserice^ti ^i in special In chestiuni testamentare. 2 749 — 1451 aiigust 29. linga celatea Zcntltkfiral. loaii dc Rozgony. voievodul Transilvaniei. ordona capitlului diii Alba lulia sa participe la punerea guvernatorului loan de Hune- doara in posesia unor parti ale mosiilor Balcaciu si .Jidvei. 2730 — 1451 octombrie 16. Gonventul diii ( luj-Manastur arata ca delegatii comunclor Du- mitra ?! Tirpiu au predat nobililor din Singcorz rcstul sunici cu care au cumparat mosiile Tigau. Bocltonija, Fatlta ^i Theivkes. 2 731 — 1451 octombrie 17. Vicevoievodul ardelean Gheorghe Rycalf arata ca delegatii co- niunclor Duniitra s' Tirpiu au predat nobililor diii Singcorz restul suniei pentru care au cuinparat ino^iile sus-mentinnate. 2 752 — 1451 oclombrie 18, Turda. Gheorghe, vicevoievodul Transilvaniei, solicita conventul din Gluj-M3nastur sa participe la punerea coniunelor Dumitra §i Tirpiu tn posesia mo- ^iilor sus-mentionate. 2753 — 1451 noicmbric 2, Gonventul din (.luj-Mana^tur transcrie documentul din 1451 (nr. 2 752) 9i contirma punerea coinunelor Duinitra si Tirpiu in posesia moijiilor sus-men- tionate. 2 75-4 — 1451 noiemhrie 5. Gapitlul diii Alba lulia transcrie documentul din 1451 (nr. 2 749) §i confirmapunerealui loan deHunedoara lnposesiauiiorpartialemo?iilorBalcaciu?lJidVei. XLV 2 755 — 140 1 noicmbrie S. Visk. Guveriiatorul loari de Hunedoara iiivita pe brasoveni sS piateasca censul. 2 75S — 1451 noiembrie 22. TirnSveni. Gheorghe, vicevoievodul Transilvaniei, solicita din partea CDnventului diii C.luj-Mana^tur participarea la hotarnicia ino^jiilor Tigau, Boclionya, Fallw si Tliewkcs. 2757 — 1451 decembric 6. C.onvetitul din C.luj-Mana^tur traiiscrie docuiiientul din 1451 (nr. 2 756) si atesta hotarnicia inoijiilor sus-mentionate. 2 758 — 1451 decembric 8, Hunedoara. Francisc Literatus, castelanul cetatii Hunedoara, roagi pe bra^oveni sa predea deleualului s5u censul scadent. 27759 — 1451 deccmhrir 10. Cipitlul din Alba lulia transcrie docuinentul din 1450 (nr. 2 719) cu privire la procesul dintre Micolae Zaz ?! judele Siinion din Media^. 2 7S0 — 1451 decembrie 15. Brnsov. Martin. arhidiacon al Hunedoarei, confirma bra^ovenilor primirea censului. 2 761 — H51 decembrie 28. Bra^oi). lacob. episcop titular al Vidinului, acordS unui altar din biserica sf. Maria din Bra^jov o indul^'eiita. 2 762 — 1452 ianuarie 4. Bada. Guvernatorul loan de Hunedoara traiiscrie si confirma co. munelor Dumitra si Tirpiu unele documente cu privire la procesul lor cu nobilii din Sliigeorz pentru mosiile T'gau, Bochonya, Fatha ■ji Tewlces. 2 763 — 1452 iannarie IS. Hunedoara. C.astelaiiul ceta^ii Hunedoara confirma bra?ovenilor prirairea censului pe anul 1451. 2 764 — 14 52 ianuarie 26. Turda. VMcevoievozii transilvaneni Marcu si Mihai confirraS dreptul comunelor .Jidvei ^i Balcaciu de a avea ca instanta de apel forul judiciar al celor ^apte Scaune. 2 765 — inainlea aniilui 1451 februarie 6. Vladislav, voievodul farii Romane^ti. li asigurS pe bra^oveni ca se va jine de invoiala incheiatS. 2 766 — Inainlea annlui 1452 fehrnarie 6. Vladislav. voievodul farii Roni4ne.'>ti, intervine la juratii Brajovului pentru exportul unor scuturi cumparate. 2 767 —1452 februarie 6, Buda. Guvernatorul loan dc Hunedoara comunica bra^ovenilor incheierea unei paci de trei ani cu turcii. 2 768 — 1452 februarie 7. Buda. Guvernatorul loan de Hunedoara ordoiia uniiurilor ?i sasilor din CIuj sa respecte Invoiala Incheiata. 2 769 — 1452 martie 30, Zakalospazlhoh. Guvernatorul loan de Hunedoara indica juratilor din Brajov politica ce trebuie urmata fafS de Jara Romaneasca. 2770 - H52 aprilie 1. Roma. Papa Nicolae al V-lea da din nou dispozitii cu privire la ocuparea parohiei din Reghin. 2 771 — 1452 aprilie 24. Slrigoniu. Dioiiisie. arhiepiscop din Strigoniu, confera decanului capitlului din Sibiu dreptul sa dispuna de mostenirile preotilor decedati fara sa fi lasat testaniente. 2 772 — 1452 aprilie 24. .'ilrigonin. Dionisie, arhiepiscop diii Strigoniu, acorda decanului capitlului din Bra^ov dreptul de primS instanta. 2773 — 1452 aprilie 24, Slrigoniu. Dionisie, arhiepiscop din Strigoniu, comunica decanului capitlului din Sibiu iji parohului Sibiului s3 arunce iiiterdictul asupra judelui ^i juratilor din Brasov, daca se vor mai amesteca In chestiuni testamentare. 2 774 — 1452 aprilie 24, Slrigoniu. Dionisie, arhiepiscop din Strigoniu, acorda decanului capitlului de la Sibiu dreptnl de prima instantS. 2775 — 7452 aprilie 30, Bacs. C.anonicul .\ndrei din BAcs transcrie documentul din 1451 (iir. 2 759) si intervinc ca juzii celor Doua Scaunc sa execute sentinta pronuntati Impo- triva nobilului Nicolac Zas. 2 776 — 7452 mai 20. Capitlul bisericii ^Chasinensis" confirma schimbul de mojii intervenit Intre Nicolae de Ocna Sibiului ^i Gheorghe de Daia. 2 777 — 7452 lunie 10. Capitlul din .\lba lulia confirm3 vlnzarea unor p3rti ale mosiilor Crihalma ^i Galati. 2 778 — 7452 iunie 27. Capitlul din .\;ba lulia confirmS pentru locuitorii din Brasov docu- mentul regelui Sigismund din 1419 (nr. 1 858). XLVI 2779 - 1/5-' iunic -'7. Capitlul din Alha lulin Cdiifiruui brasoveiiilor docunieiitul regelui Sigisiuund din 1419 (nr. 1 863). 2780 — 14oJ iunie 27. (".apitlul diii Allia lulia confirnia lira^ovenilor docuuicntiil rct;clui Sisisinund diu 1427 (nr. 2 01!!). 2 781 — H6:' iutic 1. Sibiu. Cele Sapte Scaune confirmil documentul din 1411 (nr. 1659) cu privire la unele locuri de mori In litif!iu pe terltoriul comunei Ro^ia. 2 782 — IJ5S iulic -. Sibiu. C.elc Sapto Scaunc interzic breslei manu,sarilor si a pungarilor diii Sibiu coinertul cu piei. 2 783 — liSJ iulie 3. Ciian. Malci. episcop al Transilvaniei. acorda preotilor capitlurilor Bistrita si Kiralia dreptul sa dispuii5 testamentar asupra averii lor. 2 784 — 74.51' iulie 3, Curciu. Gheorghe Rycalf, vicevoievod al Transilvaniei, solicita conven- tnl din ( luj-Mana^ytur sa participe la puiicrea lui GheorBhe de Totoiu in posesia diferl- tclor iuo.sii dc pe Tirnavc, Scca^ ^i .Muro^;. 2785 — iJ5-' iulie IS. Trcniin. Guvernalorul loaii de Hunedoara interzice castelanilor din Bran sa perceapa de la luiiuslorii roiniini vani3 nedreapta. 2 786 — 14 -yj iulie 18. Treniin. Guvernatorul loan de Hunedoara interzice celor Sapte Scaune sfl Inipiedice pe neuustorii din Bra^ov la vliizarea marfurilor cu amSnuntul. 2 787 — IdoS iulie 18. Trendin. Guvernatorul loan de Hunedoara ordona lui Nicolae de Ocna Sibiului. viceguveriiator al Transilvaniei. sS ocrotcasca pe nc.austrTii diii Bra!>ov !ni- potriva celor Sapte si cclor Doua Scaunc. 2 788 — 1452 iulic 18, Trendin. Guvcrnatorul loan dc Huncdoara interzice judelui ?i jura- (ilor diii C.incul sa impicdicc pc ncgustorii din Brasov la cumpararea ?! vinzarea unor niJSrfuri cu amanuntul. 2 789 — 14-^2 iulie IS. Treniin. Guvernatorul loau de Huncdoara interzice judelui si jura- tiior din Sighiijoara sa Impiedicc pe lui^uslorii din Brafjov la cumpararea fji vlnzarea unor mSrfuri cu amanuntul. 2 790 — 1452 iulie 18, Treniin. Guveriiatorul loan de Huncdoara interzice judelui $i jura- tilor celor Doua Scaune. Media^ si Seica, sa Impiodice pe lu^ustorii din Brasov la cum- pararea §i vlnzarea unor mSrfuri cu amanuntul. 2 791 — 1452 iulie 18, Treniin. Guvernatorul loan de Huncdoara ordoriii Uii Ghcorghe Ry- calf. vicevoievod al Transilvanici. sS ocrotcascS pe nfuuslorii din Braijov impotriva celor Saptc si celor Doua Scauiic. 2 792 — 1452 iulie 18. Treniin. Guvernatorul loan de Huncdoara ordona universitatii nobi- lilor din Transilvania sa ocroteasca pe ncguslorii din Bra^ov impotriva celor §apte' ^i celor Doua Scaune. 2 793 — 1452 augusl 12, Vaslui. Alexandru. voicvodul Moldovei, relnnoic^te bra^ovenilor privilegiile comerciale. 2 794 — 1452 seplembric 17. Buda. Guvcrnatorul loan dc Hunedoara conninicS bra^ovcnilor ca linparatul Frederic a eliberat pc rcgelc l.adislau al Ungariei. 2 79S — 74.52 seplembrie 24, Tirgovi^le. Vladislav, voievodul farii Roniaiie?ti, cere bra$o- venilor extradarea unui anume Chernik. 2 796 — Cca 1452 seplembrie 24. Vladislav, voievod al T^rii Roniane^ti, se adreseaza bra?o- venilor ^i lui Tej diii Ri^nov In privinta oilor rapite. 2 797 — 74.52 oclombrie 24, Osi. Guvernatorul loan de Hunedoara comunica bra$oveiiilor introducerea uiiei monede noi. 2 798 — 74.5-' oclombric 31. Roma. Papa Nicolac al V-lca ordona episcopului din Oradea ^i aitora, sa decida tn procesul pentru ocuparea parohiei din Reghin. 2 799 — 74.52 noiembric 11, Lechin(a. Notarul public Luca Weiz din Teaca confirnia depozi- tiile de martori privind un furt din biscrica din Lechinta. 2 800 — 74.52 noiembrie 18. loan Chech confirma bra^ovcnilor primirea censului. 2 801 — 74-52 decembrie 4, Turda. Gheorghe ^i Bronislau, vicevoievozi ai Transilvaniei. con- firma hotSrnicia Intrc comuna Dipsa $i nobilii din Galati. 2 802 — 74-52 decembric -5. Vicevoievozii ardeleni Gheorghc si Bronislau solicita capitlului din Alba lulia sa participe la punerea lui Baltazar de Slngatin si a altora In posesia tno^iei Noul RomAnesc. XLVII 2 803 — 2452 decrinbrie 17. Conventul diii Cluj-Maiiastur transcrie documeiitul din 1449 (iir. 2 677) despre iiivoiala dintre comunele DumiLra fi Tlrpiu iji iiobilii de Stngeorz cu privire la unele predii. 2 804 — 1453 ianuarie IS, Curciii. Vicevoievozii ardeleiii Gheoriihe si Bronislau solicita capit- lului din Alba lulia sa elibereze din nou lui Nicolae Thoscha si Siinon Sartor un docuinent despre ino$iile Zarne^ti 51 Tohan. 2 805 — 1453 ianuarie 16, Strigonia. Dionisie, arhiepiscop din Striiioniu, nume.^te reprezen- tantii sai in procesul dintre primparohul sibian, Antoniu, ^i un alt cleric din Sibiu. 2 806 — 1453 ianuarie 23, Prcssburg. Ladislau, regele Ungariei, confirina doua docuniente despre drepturile ?! libertatile locuitorilor din CIuj. 2 807 — 1453 ianuarie 25, Pressburg. Ladislau, regele Ungariei, interzice tuturor detinato- rilor de vani din tara sa vainuiasca pe comerciantii din Cluj. 2 808 — 1453 ianuarie 28. Pressburg. Rafael, arhiepiscop din Kalocsa ^i BAcs, ordona unor clerici ardeleni sa cerceteze din iiou procesul dintre Xicolae Zaz si juzii 51 juratii celor Uoua Scaune. 2 809 — 1453 iamiarie 29. Presshurg. Ladislau. regele Ungariei, recunoa^te prin juramlnt hotSrlrile dietei ungare. 2 810 — 1453 ianuarie 30, Presshurg. I^adislau. rci^ele Ungariei, coiifera lui loan de Hune- doara perpetuu comitatul Bistritei. 2 811 — 1453 februarie I, Pressburg. Ladislau, regele Ungariei, asigurS cele Doua Scaune de r53 1 1 )i;terea drepturilor si libe.rtSt''"'' lor- 2 812 — 1453 februarie 1. Pre.sshnrg. I.adislau, regele Ungariei. acorda coinunelor Balcaciu $i Jidvei dreptul la judecatS penala. 2 813 — 1453 febraarie 1, Pressbnrg. Ladislau, regele Ungariei. ordona camarariior din Ocna Sibiului sa nu tulbure cele Sapte Scaune tn dreptul lor la sarea mSrunta. 2 814 — 1453 februarie 1, Presshnrg. Ladislau, regele Ungariei, interzice tuturor vamejilor din Ungaria sa vamuiasca pe comerciantii din cele $apte Scaune. 2 815 — 1453 febrnarie 1, Pressburg. Ladislau, regele Ungariei, solicita conventului din Cluj- Mana-itar sa participe la ounerea nobililor Gereb de Viiigard tii posesia inosiilor Nade? !ji Laslau. 2 81B — 1453 fehrnarie 1, Pressbnrg. Lndislau, regele Ungariei, acorda lui loan de Hunedoara o stem3 noua. 2 817 — 1453 februarie 2, Pressburg. Ladislau, regele Ungariei. ordonS cam5rarilor din Sic si Dej sa admita sa^ilor diii nrasul si scaunul Sighi^oara comertul cu sarea adusa din scaunele secuieijti. 2 818 — 1453 fehrnarie 3, Pressbnrg. Ladislau, regele Ungariei, daruie^te sa^ilnr din cele SiptejScaune casteIeIeT31maciu, Cetatea Lotrului^iTurnu Ro^u cu inoijiileapartinatoare. 2 819 — 1453 februarie 3, Presshnrg. Ladislau, regele Ungariei, promite sa^ilor din cele $apte Scaune ca le va confirma vechile privilegii. 2 820 — 1453 febrnarie 5, Pressbnrg. Ladislau, regele Ungariei, intervine la priniarul ^i juratii din Sibiu pentru plata datoriei catre lodoc de Kussow. 2 821 — 1453 februarie S, Presshurg. Ladislau, regele Ungariei, confirma unele documente anterioare cu privire la conventia comercialS dintre bra^oveni !ji cele Sapte Scaune. 2 822 — 1453 februarie 6, Presiburg. Ladislau, regele Ungariei, solicitS conventului din CIuj- Mana^tur sS participe la punerea lui Desideriu dc Losoncz In posesia mosiilor MSghe- rus, Hetiur, Boiu :ji Zoltaii. 2 823 — 1453 fehruarie 10. Bierlan. Preotii Cristian din Richis si altii cite.iza pe sibianu- Xicolae Zas in fata instantei lor. 2 824 — 1453 februarie 14, Sibiu. Notarul public Urban Petri transcrie documentele din 1453 (nr. 2 823) si I lo."? (nr. 2 808) privind iirocesul tntre .Nicolae Zas ^i scaunele Media$ ?i $eica. 2 825 — 1453 februarie 23. ConvenUil din (Juj-MSna^tur transcrie documentul din 1452 (nr. 2 768) cu privire la Invoiala inoheiatS tntre ungurii $i sa$ii din Cluj. XLVIII 2 826 — 14 '>3 febniarie -^. Vterin. I.adislau, reiicle l"n,sarici. coufirnia cS Spitalul sf. Duh diii Oradca a protestat iiiipotriva oouparii niosiilor Zoltan, Albe$ti. Magherus etc. de catrc NMcolac dc Ocna Sibiului 5i altii, 2 827 — 1463 fehniarie 33. Capitlul din Alba lulia iranscrie niai niulte documente cu privire la mosiilc Ziirneijti ji Tolian, S 828 — 14!>3 feltnwrie 24. Vieiui. l.adislau. rcgclc Ungarici. interzice tuturor judecatorilor din Ljii.Saria' si Transilvania sa judece pe sa^ii din SibiuJ s' din cele $apte Scaune. 2 829 - 1453 marlie 2. Yiena. l.adislau, regclc Ungariei. ordonS capitlului din Alba lulia sii participe la puiierea sa?ilor din cele §aptc Scaune Jn posesia domeniului Talmaciu. 2 830 — 14S3 marlie 7. C.onventul din CIuj-MSnastur confirma: capitlul din Alba lulia a pro- testat impotriva daruirii inosiilor Sebcscl. Sprinj; ^ii Drasov lui loan de Hunedoara 51 loan Gcreb de Viiigard. S 831 — 1JS3 marlie 11. Yieiw. Ladislau. regele Ungariei. acorda sasilor celor Sapte Scaune ^i orajului Sibiu dreptul dc a pune sigiliu cu ceara ro^ie. S 832 — 14o3 marlie 13, Viena. I.adislau. regele Ungariei, asigura pe sa^ii din cele Sapte ?i din cele Ooua Scaune. din Jara Blrsei. din Cluj si din Yint ca le va respecta privilegiile. 2 833 — 14S3 marlie 24. Roma. Papa Nicolae al V-lca acorda preotului din Bndacul de Jos icrtarea pacatclor. S 834 — Dupa 1453 muTlie 29. Aiiid. Secrctarul lui loan dc Hunedoara solicita judelui si jura- tilor diii Bistrita plata unci sume scadente. 2 835 — 1453 aprilie 3. Viena. I.adislau. re.uele Ungariei. da dispozitie capitlului din Alba lulia sa participe la punerea lui loari de Hunedoara in posesia diferitelor ino^^ii din comi- tatele (.ojociia si Dabica. 2 836 — 1453 aprilic 3, Viena. Ladislau, regele Ungariei, da dispozitie capitlului din Alba lu- liasa participelapunerea lui loan deHuiiedoara ii; posesia tia^nlu) si districtului Bistrita. 2 837 — 145 3 aprilie 3. Viena. Ladislau. regele Ungariei. d5 dispozHie capitlului din Alba lulia sa parlicipe la punerea lui loan de Hunedoara in posesia cetatilor Giu-ghiu ?i Deva ^i a posesiunilor apar(inatoare. 2 838 — 1453 aprilie 11, Tirgovi^le. Vladislav, voievodul "Jarii Romaiie^ti, cerc bra^ovenilor sa aprovizioneze discret cetatea (^hilia cu armament. 2 839 — 1453 aprilie 20, Alba lulia. Matei, episcopul Transilvaniei, confirma Invoiala inche- iata intre prcotul Grigore diii Cluj ^i comunitatea ungurilor din ulita sf. Petru, 2 840 — 1453 aprilie 20. Conventul din Cluj-Manaijtur confirma protestul capitlului din Alba lulia impotriva punerii lui loaii Gercb de Vinaard in poscsia mosiilor Spriiig. Dra§ov si Sebe^el, 2 841 — 1453 aprilic 21. Conventul din (.luj-Mana^tur transcrie docunientul din 1453 (nr. 2 815) ji confirina ca loan Gereb dc Vingard a fost pus in posesia mo^iilor Nadei> ^i Las- laul Mic. 2 842 — 1453 mai 11. Capitlul din Alba lulia transcrie documcntul din 1453 (nr. 2 829) i>i confirma ca celc Sapte Scaune au fost puse in poscsia domeniului Talmaciu. 2 843 — 1453 mai 23. Gildu. Matei. episcopul Transilvaniei. acorda preotilor din capitluiile Bistrita .^i Kiralia dreptul sa dispuna. pe un tinip limitat. testamentar. de averea lor. 2 844 — 1453 niai 27, Sebc^. Capitanul general loan de Hunedoara acorda bisericii din Fel- dioara veniturile regale ale unei mori. 2 845 — 1453 mai 31. Sibiu, Cele Sapte Scauiie confirnia invoiala incheiala Intre comunele Ocna Sibului ?i Sliinnic cu privire la un teren folosit de locuitorii din Slimnic, 2 846 — 1453 mai 31, Sibiu, Cele §apte Scaune resping jntlmpinarea lui lodoc dc Kussow in procesul lui impotriva unor cetateni din Sibiu, 2 847 — 1453 iunie 4, Sibiu, Primarul si juratii din Sibiu comunica juratilor din Viena rezul- tatul unei anchete. 2 848 — 1453 ianie 4, Viena. Ladislau, regele Ungariei, da porunca sa^ilor din Transilvania sa se prezinte cu trupele lor la Casovia. 2 849 — 1453 iunie 5, Viena. Ladislau. regele Ungariei, confirma documentele din 1428 (nr. 2 053) 5i 1450 (nr. 2 722) despre hotarnicia intre CisnSdie ^i Cisnadioara. XLTX 2 860 — 14ii iunie 6, Viena. Ladislau, regele Ungariei, confiiiTia tlocunientul din 1372 (nr. 996) despre hotarnicia Intre Sibiu ?i Cisnadie. 2 851 — 1453 ianie 12, Vicna. Ladislau. regele Ungariei, confirnia dotuniciitnl din 1 lUi (nr. 1 872) despre scutirea de v5mi a sa^ilor din cele Sapte Scaune. 2 852 — 1453 iunie 12, Viena. Ladislau, regele Ungariei, confirma docunicntul din 1415 (iw. 1 760) despre scutirea sa§ilor celor Sapte Scaune de vaina din Magyar-Ovar, M6or si Pazon. 2 853 — 1453 ianie 13. Vinl. (^apitanul general loan de Huncdoara intcrvine in favoarea lui Siinon. 2 854 — 1453 iunie 20, Viena. Ladislau, regele Ungariei, confinna pe iiobilii din Do$tat In proprietatea mo^iei Do?tat. 2 855 — 1453 ianie 23, Turda. loan de Hunedoara, comite perpetuu al Bistritei. ordona ju- delui ^i juratilor din Bra^ov sa se prezinte in fata lui pentru clarificarea diferendelor lor cu clerul Jarii Birsei. 2 856 — 1453 iiinie 23. Turda. C.apitaiiul general loan de Hunedoara interzice bra^ovenilor sa Impiedlce pe decaiiul capitlului Braijov si pe ceilalti preoti sa-I viziteze. 2 857 — 1453 iunie 28, Clnj. Capitanul general loan dc Hunedoara !l apara pe Nicolae Thoscha de excesele castelanilor diii Bran. 2 858 — 1453 iunie 30, Cluj. loan de Hunedoara ordonS lui P.enold dc Hozgony sa apere biserica din Feldioara In dreptul ei asupra unei mori noi. 2 859 — 14.53 iulie 1, Cluj. Capitanul general loan de Hunedoara interzice castelanilor din Bran sa vamuiasca pe locuitorii din Jara Blrsei care fac coinert la Braijov. 2 860 — 1453 iulie 2, Tirgu Mure.^. Gheorghe Rycalf, vicevoievod al Transilvaniei,confirma ca a retrocedat lui Petru Greb din Bra^ov mo§iile Satu Nou ^i Hopsifen. 2 861 — 1453 iulie 8, Viena. Ladislau, regele Ungariei, ordona juzilor ^i juratilor din Sibiu sa judece din nou procesul intre lodoc de Kussow ^i primarul Sibiului Oswald. 2 862 — 1453 iulie 13. Capitlul din Alba lulia transcrie documentul din 1453 (nr. 2 837), comunictnd ea loan de Hunedoara a fost pus in posesia cetatii Gurghiu si a mo^iilor apartinatoare. 2 863 — 1453 iulie 14, Bislrita. (.apitanul general loan de Huncdoara porunce^te judclui §i juratilor din Bra^ov sa aplaneze cearta dintre niagistratul ora^ului !>i clerul capitlului Bra^ov. 2 864 — Dapa 1453 iulie 14. Adnotarile unui iiecunoscut privind intervcntia lui loan de Hunedoara In favoarea clerului din fara Blrsci. 2 865 — 1453 iuUe 20. Capitlul din Alba lulia transcrie docuinenlul din 1453 (nr. 2 836) ?i confirma c5 loan de Hunedoara a fost pus in posesia ora?ului Bistrita si a comunelor apartinStoare. 2 866 — 1453 iulie 21. Bislrita. Capitanul general loan de Hunedoara confirma donatia mo^iilor Zarne^ti ?i Tohan catre confraternitatea bisericii sf. Maria din Bra^ov. 2 867 — 1453 iulie 22, Bistrita. loan de Hunedoara. comite perpetuu al Bistritei. atestS drepturile ^i Indatoririle locuitorilor din Bistrita. 2 868 — 1453 iulie 25, Cluj. loan de Hunedoara. comite perpetuu al Bistritei $i capitan general, interzice perceptorilor sai sa ridice quinquagesima oilor de la iobagii capitlului din Alba lulia. 2 869 — 1453 august 6. Episcopul Sainile informeaza pe primarul Sibiului, Oswald, despre cucerirea Constantinopolului de catre turci. 2 870 — 1453 aagust 7, Roma. SuplicS pentru ca executarea ordinului de a muta biserica- catedrala din Milcov la Bra^jov sS f ie Incredintata episcopului din Oradea sau din Alba lulia. 2 871 — 1453 august 11, Roma. Papa Nicolae al V-lea poruncc^te arhiepiscopului din Stri- goniu s3 decidS In cearta pentru ocuparea parohiei din Reghin. 2 872 — 1453 august 15, Dej. loan dc Hunedoara comunica camararilor diii toata tara pretul s3rii fixat cclor ce transportau sare din Dej. 2 873 — 1453 angusl 20. capitanul ijencral loan de Hunedoara Inliireijle pc Adani din ^ercaia In posesia inotjiei ^ercaia. L 2 874 — 1453 augusl -J, Media^. Notarul public Petru diii Axeiiti' Scver trariscrio diferite documente cu privire la procesul liitrc Nicolac Zas si uiiii locuitori i palatiinilui Ladislau Gara. 2 917 — /454 iunic 2, Turd». Vicevoievozii ardeleni Gheorghe ?i Bronislau ccr reprezentantilor comitatului C.ojocna sa participe la judecarea procesului dintrc guvernatorul din Cluj- Mana^tur ?! juratii din Cluj cu privire la unele terenuri lii litigiu. 2 918 — 7454 ii/ni> 7. Curciu. Viccvoievozii ardelcni Gheorghc ?i Bronislau intervin la capi- tlul din Alba lulia sa participc la puncrea unor nobili In poscsia mosiei Blfijei. 2 919 — 7454 iunie 12, Micisasa. Judelc iji juratii din Micasasa triniif un proccs local magis- tratului din Sibiu spre dccidere. LII 2 920 — lJ3t itinie 'S. Curciii. Vicevoicvozii ardcleiii Gheor,yhe si lironislau iiitcrvin la cipitlul din Alba lulia s3 participe la impacarca lui Nicolae de Ocna Sibiului iji aHii cu comuna VurpSr. 2 921 — 145^ iiilie 4. Capitlul din Alba lulia traiiscrie documeiitul diii 145-1 (nr. 2 920) 51 coniuiiica vicevoi< vozilor Gheoriihe si Bronislan: coiuunitatea diii Vurpar a fost citat5 iii (aja inslantei lor. 2 922 — 1454 iitlie 11. Alba Iiilia. .\Iatei, episcop al Transilvaniei, acorda preotilor din capitlurile Bistri^a ^i Kiralia dreptul sa dispuiia temporar, prin testament, asupra averilor. 2 923 — /n jariil analai 1454 ialie 12 — 1456 decenibrie 9. Stan ji Craciun, bani diii Tis- mana, se adreseazS primarului ^i judelui din Sibiu !n privinta unor hoti de cai. 2 924 — 1454 ialie 12. Tarda. Vicevoicvozii ardeleiii, Gheorghe si Bronislau, confirma ca iiobilii din Veseud, Buia si coinuiia Vurpar au conveiiit sa sc siipunii sentintci protono- t;irului irdelean cu privire la o padure In litigiu. 2 92.» — 1454 iulie 21, Slimnic. Vicevoievozii ardeleni, Gheorghe ?! Broulslau, confirma d.)cu'iie:itul din 1 151 li\r. 2 !12l) cu orivire la cearta dintre Nlcolae de Ocna Sibiului .si coniuna Vurp3r. 2'926 — 1454 ialie 22, Slimnic. Vicevoievozii ardeleni. Gheorghe ^i Bronislau, amlna hota- rirea iii procesul dintre nobiliidin Vcseud 5! Buia. respectiv (.alvasar, cu comuna Vurpar. 21927 — 1454 inlie 22, Sibia. Vicevoievozii ardcleiii, Gheoryhe si Bronislau, solicita capitlul din .Vlba lulia sa traiiscrie duplicatul unui documeiit diii 1296 refcritor la vinzarea unei piduri de pe teritoriul Buiei comunei Vurpar. 2 928 — 1454 ialie 30. Slrignnia. Oionisic, arhiepiscop din Strigoniu, intervine In problema bunurilor furate din bisericilc scauiielor Nocrich «li ('.iiicul. devastate de turci. 2 929 — 1454 aiigast 10, Kahin. loaii de Hunedoara relateaza celor Sapte Scaune despre miscarile turcilor. 2 930 — 1454 aagasl 28. Capitlul diii .Vlba lulia transcrie unele documente cu privire la vinzarea unei paduri, apartinind conninei Buia, catre coniuna Vurpar. 2 931 — 1454 aagasl 29. Capitlul diii .\lba lulia traiiscric documentul din 1454 (nr. 2 924) cu privire la invoiala Intre uobilii din Veseud $i Buia $1 comuna Vurp3r. 2J9:)2 — 1454 septembrie S. Siglii^oara. Prlmarul, juzii ^i juratii din Sighijoara someaza pe judcle ■?! juratii din Biasov sa triinita reprezentantii lor la dieta. 2 93:1 — 1454 septembrie 15. Feldioara. Gheorghe, decanul capitlului din Bra^ov, confirma pe clericul Gheorghe Cloiiip. capelan la capela sf. Martin din Bra?ov. 2 934 — 1454 octombric 2. Sibia. .Notariil public Urban Petri confirma documentul din 1452 (nr. 2 773) cu privire la oerturilc dintrc magistratul diii Brasov ^i capitlu inchestiuni testamentare. 2 933 — 1454 oclombrie t. Praga. Ladislau, regele Ungariei, porunce^jte sa^ilor din Transil- vaiiia su presteze preotilor lor dijma vinului fara nici o scadere. 2 936 — 1454 octombrie 11, Prnga. Ladislau, regele Ungariei, porunce^te brasovenilor sS plateasca delegatilor s3icensul curent. 2 937 — 1454 octombrie 12, Praga. Ladislau, regele Ungariei. porunce^te sa^ilor celor Sapte Scaune sa plateasca perceptorilor s5i censul curent. S 938 — 1454 noiembrie 11. Meiitioiiarea unor demnitari sibieni intr-un docuinent, azipierdut 2 939 — 1454 noiembrie 14. Praga. I.adislau, regele Llngarici, da poruiica sa^iilor sa trimitS delegatii lor la dieta din Buda. 2 940 — 1454 noiembrie 77, Bra^ov. Judele iji juratii diii Braijov intervin la voievodul f&Tii Romdne^ti, Vladislav, pentru eliberarea unui secui. 2 941 — 1454 noiembrie 20. Vicevoievozii ardeleni, Gheorghe ?i Bronislau, transcriu diferite documente din procesul lui .Micolae deOcna Sibiului^ialtiicu coniuna Vurpar si confirma ca locuitorii din Vurpar cer o constatare judecatoreasca a atrocitatilor comise de nobilii din Buia ^i CalvasSr. S 942 — 1454 noiembrie 26, Bra^ov. Petru, vi.car general al dominicanilor din Ungaria, cere ca judecarea cSlugarului loan Scharff. care a comis un adulter, sa fie I9sat9 pe seania jnrisdictiei clericale. LIII 2 9-53 — 1454 noiembrie 28. Koszeg. loan cle Hunedoara porunce^te perceptorilor regali din Transilvania sa prcdea ora^ului Sibiu o anuniita suma pentru fortificarea ora^ului. 2 944 — 1454 decembrie 6. Sibiii. Perceptorii reaali, Nicolae, arhidiacon din Cetatea de Balta, 5i Gheortflie Henlicl transcriu docunicntul din 1454 (nr. 2 937) si confirnia primirea censului. 2 943 — 1454 decembrie 9, Sibiu. Cele Sapte Scaune atesta dou5 depozi^ii de niartori cu privire la unele teritorii cumparatc de locuitorii din Pianul de Jos dc la cei din Pianu de Sus. 2 946 — 1454 decembrie 12. Sibiu. C.ele Sapte Scaunc achita pc locuitorii din Biertan de invinuirea de a fi comis un omor. 2 947 — 1454 decembrie 17. Petenvardein. I.adislau, regele Ungariei, intervine la capitlul din Alba lulia sa asiste la punerea bra^oveanului Conrad I.apicida in poscsia unor cur^i la Harman. 2 948 — 1454 decembrie 19, Peterwardein. Prelatii ^i magnatii Ungarici cer sasilor din cele Sapte Scaune sa trimita reprezentan(ii lor la dieta. 2 959 — 1454 decembrie 28. Belgrad. loan de Huncdoara intervine la capitlul din Alba lulia sa asiste la punerea brasoveanului Conrad Lapicida in posesia jumatatii moijiei Sercaia. 2 93(1 — 1455 ianuarie 6, Roma. Papa Nicolae al V-lca intervine in favoarea franciscanilor ^i a maicilor clarise. 2 951 — 1455 ianuarie 12, Tiirda. Vicevoicvozii ardcleni. Gheorghe .'ji Bronislau, cer capitlulul din Alba lulia saparticipc la cercctarca atrocita(ilor comise dc nobilii din Buia siCalvasSr tmpotriva sa^ilor din Vurpar. 2 952 — 1455 ianuarie 18, Bra^ov. Frederic Pyberstain, procuratorul ordinului sf. Duh, confirma ca Xicolac Thoscha se bucura de prerogativele clericale. 2 953 — 1455 ianuarie 20, Wroclav. Ladislau, regele llngariei. interzice lui loan Gereb de Vingard sa impiedece pe sasii din ora.sul ^i scaunul Sebcs In dreptul de proprictate asupra unor paduri. 2 954 — 1455 ianuarie 22. Wroclav. Ladislau, regele Ungariei, dS porunca lui loan de Hune- doara sa sprijine pc sasii celor Sapte Scaunc Impotriva abuzurilor la care sint expu?! din partca nobililor. 2 955 — 1455 ianuarie 22, Wrnclav. I.adislau, regelc Ungariei, daruiesfte dominicanilor din Sighiijoara un imobil. 2 956 — 1455 ianuarie 25. Conventul din Cluj-Mana^tur confirma: comunitatea din ulita sf. Petru din Cluj revendica dreptul la nuniirea preotului ei. 2 9.37 — 1455 ianuarie 31. (^apitlu! din Alba lulia transcrie documentul din 1454 (nr. 2947) si confirma puiicrr-.i lui Conrail l.apicida in poscsia unor curli iji mosii de pc tcritoriul Harmanuiui. 2 938 — 1455 februaric 5. Capitlul din Alba lulia transcrie documentul din 1454 (nr. 2 949) ^i confirma punerea lui Conrad Lapicicla tn posesia juniatatii mo.siei ijercaia. 2 959 — 1453 februarie 8, Sibiu. Notarii publici Eoban Cleynsmit ^i Urban Petri confirma hotarirea luata in procesul dintrc comunitatea din Uod si preotul ei. 2 960 — 1455 februarie 13. Capitlul din Alba luiia transcrie documentul din 1455 (nr. 2 954) ?i comunica vicevoievozilor ca cercetarea atrocitatilor comise de nobilii de Buia iji Cal- vasar Impotriva sa^ilor din Vurpar a confirmat cele spuse de locuitorii din Vurpar. 2 961 — 1455 februarie 22. Capitlul din Buda confirma un schimb de mosii incheiat Intre Andrei I.cpes ^i loan de Huncdoara. 2 962 — 1455 martie 9. Frederic Pybcrstain. procuratorul ordinului sf. I)uh, se obliga fat3 de judele si juratii din Bra-^jov sa fie discret ^i fidel In toate treburile incredintate lui. 2 963 — 1455 martie 12, Vicna. Ladislau, rcgelc Ungarici, acorda comnnci Cop^a Marc drcp- lul la un tirg anual jji un tirg saptanilnal. 2 964 — 1455 martie 17, Viena. Ladislau, regelc Ungarici, da porunca cclor Doua Scaune sa clibcrcze o adcvcrinla asupra platii impozitului din anul 14;!8, pcnlru a fi folosita In procesul dintrc lodoc dc Kussow !ji primarul Oswald din Sibiu. 2 965 — 1435 marlie 17. Vlena. Ladislau, rc.gelc Un.gariei, intcrzicc tuliiror judecatnrilor din rcgat sa chcmc pc locnitorii diri Brasov si Tara Birsci 1n f;ita instantci lor. I.IV 2 !MiC — I4oo murlie IS, Viciui. Dioiiisic, arliic|)i.sco|) diii Striyoiiiu. piriiiili' jiidcliii si junitilor din Bra^ov sa d5rlmc cupcla sf. Lconhard dc pe Tlmp;i. 2 967 — 1455 aprilie 1, Viena. Ladislau, regele Ungariei, poruncc^tc Sibiului si cclor $aptc Sciiuiic sa iiimlnczc impozitul pentru razboiul cu turcii oxclusiv Impulcriijcitilor sai. 2 968 — 14J5 aprilie 7, Hrafnit. I"rcdcric Pybcrstain, procuratorul ordinului sf. Diih, con- firina ca a scutit pc locuitorii din Keldioara tlc prcstarea unei dari catre spital. 2 969 - 1435 aprilie 27, Vicna. Ladislau, reijclc Ungarici, confirnia uncle documcntc cu privire la delimitarca drcpturilor clcricalc. 2 970 — 1455 aprilie 27, Viena. Ladislau. rejiclc Uiigarici, confirma unele documcnte cu privire la o fundaVie a rcgclui Si.uismund pcutru capela sf. Martin din Hra!>ov. 2 971 — 1455 aprilie 30. Capitlul din Huda confirnia e:i nobiiiil Ladislau de Zechen a daruit fiicelor sale diferitc mosii diii Transilvaiiia. 2 972 — 1455 mai 9, Viena. Dionisie, arhicpiscop din Strigoniu, reaminte^tc decanului si preotilor din capitlul Bra!>ov hotarirca sinodala cu privire la dcciziilc papalc, care dcvin jurevalide numai dupa ce vor fi revizuite de arhiepiscopul sau vicarul sau. 2 973 — 1455 mai 15, Vicnu. Ladishui, regelc Unyarici, intarcstc cizinarilor din Sibiu drcp- turile 5i obiceiurile lor. 2 974 — 1455 mai 15. Ronui. Papa Calixt al Ill-lea confiriiia biila din 14.5:i (nr. 2 885) cu privirc la cruciada impotriva turcilor. 2 975 — 1455 mai 23, Viena. Ladislau, regclc Ungariei. acordii sasilor diii scaunele Media^ i>i Scica, devastate de turci, o reduccrc a ccnsului. 2 976 — 1455 iunic 1, Hnma. Papa (.alixt al lll-lea acordii bisericii sf. Maria din Sebe? o indulgenta. 2 977 — 1455 iunic 2, Suceaua. Pitru, voievodul Moldovci. rcinnoie.^te bra^^ovcnilor privi- legiile comerciale. 2 978 — 1455 tunie 17, Vicna. Ladislau, rcgele Ungariei, poruncc5.te lui Albert. prepozit din Pics, sa dea o sentinta in procesul dintre nobilii Henning ?! lodoc cu primarul Os- wald din Sibiu. 2 979 — 1455 iulie 2, Viena. Ladislau, regcle Ungariei, porunceste sa$ilor din Tara Birsci 5i din Brajov sa eliberezc lui loan Lcmmel, cotnitc din Sibiu, ccnsul anului curent. 2 980 — 1455 iulie 14, Buda. loan de Hunedoara porunce^te locuitorilor din Bra?ov sa-l trateze pe magistratul lor cu respectul cuvenit. 2 981 — 1455 iulie 19. Buda. Ladislau, regele Ungariei. porunceste eapitlului din Alba lulia sa participe la punerea lui loan de Huncdoara iii posesia jumatjitii nio!>iilor Bdlcaciu si Jidvei. 2 982 — 1455 iulie 19, Duda. Ladislau, regelc Ungariei, ordona conventului din f;luj-Mana?- tur sa participe la punerea lui loan de Hunedoara !>i a fiilor sai in posesia diferitor mo$ii din comitatele Dabica ^i Turda. 2 983 — 1455 august 4, Sibiu. Notarul public Urban Petri coniunica prcotuhii tirigoric din Bod ca procesul fostului preot Xicolae cu coinuna Bod a fost aplanat. 2 984 — 1455 augusl 10, Viciia. Delegatul bra$ovean loan Reudel In^tiinteaza pe judele $i juratii din Bra^ov asupra tratativelor sale cu contele de Cilli ^i regele Ladislau. 2 985 — 1455 august 20, Bislrila. loan de Hunedoara, comite perpetuu al Bistritei, daruie$te lui Adam, fiul lui lacob, posesiunea .Sercaia. 2 986 — 1455 august 21. Convcntul diii CIuj-Maiia^tur traiiscrie documentul diii 1455 (nr 2 982) !ji confirmS punerea lui loaii de Hunedoara ^i a fiilor sai In posesia diferitor mojii din comitatele Dabica :ji Turda. 2 987 — 1455 augusl 22, Roma. Papa Calixt al Ill-lea confirma documentul din 1455 (nr. 2 950), continlnd dispozitii in favoarea franciscanilor ^i a maicilor clarise. 2 988 — 1455 seplembrie 25, Ro^ia. loan de Huncdoara interzice sa se impiedice dieptul ca- inerei din Sibiu de a schiinba aurul ji argintul scos. 2 989— 1455 octombrie 6, Turda. Vicevoievozii ardeleni Gheorghe 51 Bronislau intcrvin la conventul din Cluj-.Mana!>tur sa participe la cercetarea actelor comise de iobagii diii Oarda la Lancrlm. LV 2 990 — 14SS oclombrlc S, Bra?ov. loan de Huiiedoara daruieste inanastirii sf. Pelru i>i Pavel a doniinicanilor din Bra^jov 10 marci dc argint din censul orasului. 2 991 — 14So octomhrie 24, Sighisoara. Primarul ^i juratii din Sii^liisoara cer priniarului ^l juratilor din Sibiu sa ocrotcasca pe locuitoru! Stefaji Pyeli^rcni diii I'elmer impotriva impilarilor judelui re.yal din Rupea. 2 992 — 1455 noiembric 3, Slrigonia. Dlonisie, arliiepiscop din Strigoniu. confirma bulele papale din 145:) (nr. 2 974) iji din 1453 (nr. 2 885) cu privire la cruciada inipotriva tur- cilor. 2 993 — 14SS noiembrie 15, Drasov. loan de Hunedoara asigura pc comerciantii din Jara Romaneasca, in drumul lor spre IJngaria. ^i pe ncgustorii din Bra^ov, In drunml lor spre Jara Romancasca, de protec(ia sa. 2 995 — 1455 noiembrie 15. C.onventul din (.luj-Maiiai>tur transcrie documentul din 1455 (nr. 2 989) ^i comunica rezultatul cercetarilor iii privlnta atrocitafilor coniise la Lan- crim. 2 995 — 1455 noiembrie 19. Bra^ov. loan de Hunedoara confirma ca in timpul guvcrnarii sale a dat porunca locuitorilor din Braijov sa darime cetatea dc sub Timpa. 2 998 — 145S deccmbrie 10. loan Lemmel, cornite din Sibiu. confirnia judelui iji juratilor din Bra^ov si Tara Birsei primirea censului. 2 997 — 14S5 decembrie 16, Tirgii Mures. loan dc Hunedoara porunce?te primarului. judelui si juratilor celor Sapte Scaune sa inapoieze lui Simon .Magnus jumatatca instrainata a inoi>iei Racovita. 2 9911 — 1455 decembrie 23, BisLrila. loan de Hunedoara cere judelui f>i juratilor (lin Brajjov sa trimita reprezentantii lor la dieta. 2 999 — 745.5 decembric 2f. Claj. loan de Hunedoara porunce^te camararilor regali din Sic sa livreze conventului dominicanilor din (.luj aimal o cantitate anumita de sare. 3 000 — 14SS ianaarie 1. Teiuf. loan de Hunedoara daruie$te lui Mihail Zekel ?i .Stefan de Hederta, castelanilor cetatii Bistrita, curia sa Beche, situata in Bistrita. 3 001 — 1456 ianuarie 13. Turda. Gheorghe si Bronislau. vicevoievozi ai Transilvaniei. con- fir,ma hotarnicia intre Vurpar §i Buia. 3 002 — 1456 ianuarie 24, Turda. Vicevoicvozii ardeleni Gheorghe ^i Bronislau atesta ho- tarnicia intre mo^iile Micasasa iji Pro^tea Mica. 3 003 — 145(1 marlie S. Antoniu, paroh al Sibiului ^i comisar al arliiepiscopului din Strigoniu. transcric documentele anterioare ale arhiepiscopului din Strigoniu, ale lui ("alixt al Ill-Ica §i ale lui Nicolae al V-lea despre cruciada impotriva turcilor. 3 004 — 1456 aprilie 6, Buda. Ladislau, regcle Ingariei. da porunca sajilor din Traiisilvania sa apere hotarele tarii si in special mosiile lui loaii de Hunedoara impotriva voicvodului farii Romanesti. 3 005 — 14S6 aprilie 7. Buda. loaii de Hunedoara da porunca brasovenilor sa aprobe expor- tul de armament spre cetatea l-Tigaras. grav amenintata de roinani. :t((OG — 14Se aprilie 7, Sibiu. Preotul Antoniu din Sibiu. vicar al capitluhii din .\lba lulia, acorda unei locuitoare din .\gnita dreptul sa-^i aleaga un duhovnic. 3 007 — 1456 aprilie 9, Buda. Ladislau. regele Un.gariei. daruieste lui Simion Magnus juniS- tatea mo^iei Racovita. 3 008 — 1456 aprilie 9, Buda. I.adislau, regele 1'ngariei, porunceste cnnvcntului diii C.Iuj- Manaijtur sa participe la punerea lui Siinon Magnus in posesia juinatatii mo^iei Ra- covita. 3 009 — 1456 aprilic 21, Buda. Ladislau, regele Ungarici.clibercaza pc ioliagii lui Joan Gercb de plata quinquagesimci. 3 010 — 1456 aprilic 22, Buda. (.ardinalul loan, legat papal, acorda lui Gabriel de Verona, vicar al dominicanilor, dreptul de a propaga cruciada Impotriva turcilor. 3 011 — 1456 aprilie 24, Buda. Ladislau. regele Ungarici, porunce§te Voievozilor Transil- vanici sa se Inapoieze sa§ilor celnr Saptc Scaune teritnriilc lor instrainate In timpul cind era minor. I.VI 3 012 — i^.55 aprilic "4. liiida. LadisUui, rc.yele Uii^arici, intcrzicc vanicsilor diii [ara sa ia vama de la locuitorii din Ocna Siljiului. 3 013 — I4S6 aprilie 24, Buda. Ladislau, reijele Ungariei, connrLna documentul diii l:!I8 (nr. .■?5I) privind scutirea celor Ooua Scaune de contributii pentru armata rcnala. 3 014 — 14S6 iiprilie 2S, Slrigoniu. Dionisie, arhiepiscop din Strii;oniu, roaga pc loan dc Hune- doara sa intervina la castclanii din Bran in favoarca prcolului diii Zarncsti. 3 015 — 1458 iiprilie 2S. Ladislau. re.isele Un.yarici, confirnia uncle documcnte aiitcrioare desprc drepturile iji obligatiile sa^ilor din Bistrita. 3 016 — 1456 mai 1, Buda. Ladislau, regele Ungarici, poruncesle camararilor din Ociia Si- biului sa plateasca manastirii sf. Petru iji Pavel din Bra^ov anual 50 fl, 3 017 — 1456 mai 3, Buda. I.adislau. regclc L^ngariei, porunccstc capitlului din Alba lulia sa participe la punerca lui Simion l-'orio din Bilin .si a altora in posesia mosiilor Satu Nou iji Comlo^. 3 018 — 1456 mai 3, Buda. Ladislau, regele Uiigarici, porunccijte capitlului diii ,\lba lulia saparticipe la punerea lui Siniion Forro din Bilin In posesia unei trcimi a nnci niori de pc valea Homorodului, 3 019 — 1456 mai S. Buda. Ladislau, regele Ungariei, iiUcrvinc in favoarea biscricii din C.er- natu care era impiedicata de castelanii din Braii iii folosirca dijinci din (crnatn, Sat-u lung, Turchej si Baciu, 3 020 — 1456 mni 13, Strigoniu. Dioiiisic, arhiepiscop din Strigoniu, somcaza pe clericii din partile ardelciic alc arhidiecezci sa sc foloscasca de iiitcrdictul impotriva tuluror per- soanelor care iiu presteaza darile lor pentru biserica arhidiecezana. 3 021 — 1456 mai 15 — oclombrie 2fi, Buda. Ladislau, regde Ungariei, porunceijtc capitf lului din .\lba lulia sa participe la puncrea nobililor dc Ocna Sibiului iii poscsia mo^iilor Albe^ti, Longodar ^i Idiciu. 3 022 — 1456 mai 20. Bada. Regele Ladislau daruicstc lui Nicolac si Mihail de Gerend judi- catul regal al scaunului Nocrich. 3 023 — 1456 mai 26. Sibiu. Petru din Uosia, coinite al Sibiului si judele regal al Scauiielor Miercurea i cerc cxpulzarea dufjiiianilor sai de pe teritoriul lor. 3 034 — Dapa 1456 ialie 3. Vlad Tepe^, voievodul farii Romane^ti, cere bra^ovenilor sa faca dreptate arma$ului sau Stoica cu privire la inarfurile sale lasate la un cetS^ean al lor^ 3 035 — 1456 iulie 12, Turda. Vicevoievozii ardeleni Gheorghe Rykalph ^i Stefan Kem^ny confirmS ca Ladislau de Losoncz a renuntat In favoarea fratelui sau la mo^ia Ucdradi LVII :i ICJti — ItiS augiist 12. Siiceauo. Petru, voievodul Moldovei. invitS pe brasoveni sa reia comertul cu tara lui. 3 037 — 14Si augusl l'~. Judele ^i juraiii din Brasov acrediteaza pe delegatul lor Gheorphe Koch !a regele Ladislau. 3 038 — 145S septembrie S, Tirgooi^lc. Vlad Xepeij. voievodul X^rii RomSne^ti, confirna In- voiala incheiata cu reprezentantii districtului Blrsa. S 039 — 14-56 septembrie S, Sibia. Magistratul din Sibiu comunica judelui ^i juratilor din Me- dia? obiceiul sibian referitor la exercitarea meseriei dc croitor si tunzator dc postav. 3 040 — l^iS septemhric /". Tiri/OBi.s/e. Vlad fepes, voievodul Jarii RomSne^ti, cere din partea brasovenilor ajutor arriiat. n 051 — 1456 septembric 24. Slrigoniii. Dionisie. nrhiepiscop diii Striiioniu. coiitirnia alegerea preotului diii Bod. 3 042 — 1456 nctonibrie 7, .Vlcdia^. .luzii si juratii celor Saptc Scaune comunica greavului Pavel diiiC.opsa Marc. ca are de platit sibianului Bencdic Aurifaber cite 20 de vedre de vin pentru cite 1 florin de aur lii contul datoriei sale. 3 043 — 1456 octomhrie 13. Fatak (R.P. Vngard). I.adislau, regele Ungariei, porunce^tc sasilor din cele .Sapte Scaune sa predea delegatilor sai iniediat censul anual. 3 044 — 1456 octombrie 27. Futak. l.adislau. regele t'ngariei. interzice comililor secuilcr !^i castclariilor din Braii sa Impicdice biserica parohiala diii I-eldioara iii folosirea venitii- rilor de la o moara. 3 04.'; — 1156 octombric 20. .Vlagistratul din Sibiu confirma ca nobilii diii Brostciii au viiidut locuitorilor din Apoklul de Sus leriloriile moijtenitc. 3 046 — 1456 oclombrie 29. Futak. Ladislau, re.gele Ungariei. interzice tulur7 iamtarie 37. C.onventul din (.luj-Manaslur traiiscric ddcunicntul din 1 l."i:i (nr. 2 867) dcsprc dreptnrile >i indatoririlc l)istri(ciiilnr. 3 «61 — /./.57 fcbniarie 3. Buda. I.adisiau. rc.uele IJnfjariei. confirnia drcptul lui (.onrnd I.a- picida din Bra§ov de a folosi veniturile de la o moara diii Harmaii. 3 0C2 — 1457 fehruarie 9. Sibiu. Ma.tjistriitul diii Sil)iu apelcaza inipotriva deciziei luate dc vicarul .ueneral al biscricii din Alba liilia. .\latcu. in procesul sibieiiilcir cu paroluil lor pentru oficierea serviciului relisios. 3 OKJ — 14oi fcbrnarie 9. Sibiu. Notarul public Irban Tctri transcrie cita(ia nia.nistratuliii din .Sibiu din 1157 (iir. !i 062) in proccsul lui cu parohul orasului. 3 0fr} — 1437 fehruarie 14. Iluda. I.adislau. reiiclc lini^arici. acorda orasului Scbcs dreptul la doua bilciuri $i la un t ir.s,' saptaniinal. 3 08.") — 1457 fcbruarie 10. .\lba lalia. Notarul public 1'rbaii Petri confirma ca reprczentantii orasului Sibiu au tacul apel inipotriva sentintei data de Mateu. vicar ucneral al bisericii din .Mba lulia. in procesul sibienilorcu paroluil lcir cu privirc la oficicrea serviciului relii^ios. 3 066 — 74o7 fcbniaric .''i. Sibiu. Notarul public trlian Pctri transcrie docunientul din 1432 (nr. 2 1t7) cu privirc la iiidatoririlc paroliului sibian la oficierea serviciului reli.e;ios. 3 067 — 14'>7 marlic 11. C.apitlul din Alba lulia traiiscric documcntul din 14.=)6 (nr. 3 018) .^icoiifirma ca Slmion Forro diii Bilin si fjii lui au fost pusi iii poscsia nnci treinii dintr-o moijie pe valea Homorodului. 3 068 — 1457 marlie 11. C.apitlul din Alba liilia transcrie uiiclc (locunicntc cu privire la do- natia unei niori catrc biserica sf. Maria diii l-"eldii)ara. 3 069 — 14S7 marlic 12. Slrigoniu. Dionisie. arhiepiscop din Stri.uoniu, acorda clericilor de la fosta prepositura sf. I.adislau din Sibiu drcptul sa oficiezc uiiele servicii religioase si In biserica azilului si In alte capele. 3 070 — 1457 marlic 14. Tirgouislc. Vlad 'lepes, voicvodul 'earii Hcimaneijti, avertizeaza pe ma.nistratul din Sibiu sa iiu sprijine pe pretendeutul care se afla iii partile Aiiila^ului. 3 071 — 1457 marlic -'2, liuda. Ladislau. rei^ele l'n.!,'ariei. porunccjtc lui Osvald de Roz.gony sa inapoieze nobililor de Losoncz uiiele iiiosii luate dc loaii de Hunedoara. 3 072 — 1457 aprilie 6, Huda. I.adislau. reijele Un,yariei, comunica sibicnilor ca au losl impuifi cu o contributie extraordinara de 2 500 de florini In aur, 3 073 — 1457 aprilie 28, Buda. I.adislau, regele Unsariei, daruie^te nobililor Toldala.ghi $i de Oarda ino!>iiIe Glodeni, Teaca, Losjig, Archiud, Pinticu ^i Stupini, 3 07i — 1457 mai 2. Buda. Ladislau, regele Unoariei. transcric doua documente cii privire la procesul pentru j^rebionatul diii Medias f^t confirnia pc (.lemeiis ^i .lanko din Media<; In posesia 1,'rebionatului. 3 075 — 1457 mai 5. Medias. Judele si juratii celor Doua Scauiic atcsta uiiele dcpozitii in procesul uiiei vaduve. 3 076 — 1457 (ianie ~ iiilie). Raportul lui Ladislau de Paloez iji Nicolae de Ujlak referitor la invoiala iiitervenita iiitre re,i^ele Ladislau iji familia lui loan de Huncdoara. 3 077 — 1457 iunic 1. Buda. Palatinul Nicolae de Gara ordona conventului din (Juj-Mana?- tur sa participe la punerea nobililor de Oarda si de I.osoncz in posesia domeniului cetatii Unguras. 3 078 — 1457 iunic 7. Szorcf/ (R.P. Vngarii). Baiuil Miliail Szilagyi, comitele de Timi^oara, Inapoiaza unor nobili diferite mo.^jii prcluate odiiiioara in schiiiil) de loaii de Hunedoara. 3 079 — 1457 iunie 21. Vicevoievozii ardeleni Gheorghe l^ycalf ^i Stefan Kemeny comunica capitlului din Alba lulia ca la dieta din Turda s-a hotarlt inapoierea unor mo?ii lui Be- nedic Veres de Farnas, care i-au fost luate cu forta dc catre loan de Hunedoara. 3 080 — 1457 iulie 9. Capitlul din Alba lulia confirma ca Petru Raua,sy a vindut cele patru curii ale sale din Ravasel lui Petru din Ro^ia sii Cdieorghe Thabias din Atel. 3081 — 145 7 augusl 8. ConvenUU din C.luj-Mana^tur confirma punerea nobililor de Oarda ji de Losoncz In posesia donieniului cetatii Ungura?. LIX 3 Ult2 — 1457 auyusl 11. Convenlul diii (.luj-Mana^tur coiifirnia punerea nobililoi de Oarda ^i de Losoncz iii posesia mo5iilor C.hintelnic, Arcalia, Sarata, Saratel §.a. 3 08:^ — 1457 august 25, Viena. I.adislau. regele Ungariei. interzice tuturor instan^elor jude- catorc^ti din tara sa chenie pe locuitorii din CIuj la judecata. 3 084 — 1457 augusi ~5, Viena. I.adislau. rciiclc Ungariei, interzice nobililor de losoncz sS vamuiasca pe clujeni, mai cu seama In drumul spre Turda. 3 085 — 24-57 augu.it 25. Viena. Ladislau, regele Ungariei. interzice lui Stefan de I.osoncz sa vamuiasca pe locuitorii din CIuj. 3 088 — 1457 seplcmbrie 22, GySr (R.P. Ungara). i:)ionisie, arhiepiscop din Strigoniu, ?i cei- laUi magnati i tunzatorilor de postav. 3 098 — 1457 decembric 20, Turda. loan de Vingard, castelan al cctStii Gurghiu. porun- ce!5te sa^ilor districlului Birsa s3-i \erse censul anual. URKUNDENTEXTE UND REGESTEN 2 300 Kolo/.siiioiKisior I i.'t« Jaiiiiar !t. Dei Srrl.lcnjraf Mirhael Jdkcs ii.a. ersiichen die Sachscn dri Siehen Sliihlr. hei der Niedrriverfuntj der in Klaiisenhurq einqe- scMo-isenen aufsliindischen Baiirrn mitzuwirken. Oriii. Fap. Arli. St. Sibiu l' II 82. Seclis Sieuel: Nr. 1 iii griines. 2— (> in weisses Wachs vorne auf.uedriickt: '.' piipierbedeckt. .Sieiijelbilder unkenntlich. IJruck: Edcr. Obscrvalioites 7-1, Seiwcrt. .\Idcii ii. Dnten f> Nr. 4. Jakalj, Okleo^lWir 1.177 Xr. ini = Tiansilvania 187:i,79 = .\icliiv 12, 1874,8.t \'r. 11 ;= Hurrnuzaki. Unciimenle 1, 2, 6.16 Xr. .')3.T. Szabii. SzeU. oklevclldr 3.5:! Nr. 443. Re.eest: Keincny. Nolitin 1.169. Michael .Taakfli clc Kwsal Siciiloniin coiiie.s, Dionysiiis de Losoncz univer- soruin nobilium partiuin 'rranssilvanarum capifaneus, Stephanus filius bani cle Losoncz ])raeclicta. (ieorgius consiiniliter filius bani de Balwanus. ,\ndreas de Thelei,'i, Nicolaus rie Hethlen, Johannes Larkas de Ilarinna, Lorandus Lepes vicevaivoda Transsilvanus et alii milites tam de Hungaria, quam partium Transsilvaiiarum nobiles iiniversis et singulis Saxonibus .septem sediuni Saxoni- caliuin amicis iiostris |)raedilectis debitam reverentiain cum honore, Ecce nos hodie cum valida potentia invasinius suburbium' Cluswar ita. quod de eadem civitate exire nullus"- ])otest. Qua propter^ vestras* requiriinus* amicicias*, et in persona excellentissimi domini nostri ,\lberti regis praecipimus et manda- mus. quatenus statiin reccptis |)raesentibus cum peditibus et equitibus vestris ad extirpandos intideles rusticos in succursuin nostrum venire et accelerare debeatis scientes, quod si venire recusaveritis*. nos eidem serenissimo domino nostro regi suo iiiodo studebiinus rescribere'', Sccus in praemissis non facturi si gratiam dicli doinini nostri regis habere xolueritis. Datum in Clusmonstera quarto die festi Epiphaniae domini, anno eiusdemet cetera XXXVIIL ' Vorkiye stilioi luiiin. ' ('ber dir Zcilc. ' (^bcr dcr Zcile. darnnlcr ijc-lriclicii r.r. •■ Hienuif hcnc (iiiidcin durcli.ucstriclicii. ^ Dariinlcr durcliycslriclicn imhis firmilci '' Diiriinlcr icscrihinuis diirch;,'estrichen. commillinnis. 2 301 Olen IVAii .lanuar 27. Konit/ .[Ihrcclil rrrbiclel allen ZoUeinnehmern in Ungarn und Siebenhiirqen, i>on drn Kuitfleulrn aus Hermannsladt, Muhlhach iind allen uhricjen Ortsrhafteii auf dem Grbiet der Sieben Stiihle Zolle einzuheben. Oris. Per.!,'. frilher Archiv der Stadt Sebes. Siegel, rund. Dni. 2,2 cin, in rotes Wachs, papierbedeckt, vorne aufgedriickt, undeutlich. Ein zweites Orig. Perg. voiii yleichen Schreil.cr ijcschriebcn und sleich besiegelt, ebenda. Als Vnrlayc hat die trkunde Konig Siqisnuinds von 1435 \r. 2 212 j^edient. Druck: Proyramin des ev. Unlergiimn. Muhlbach 1881 / 82. 61 Uli. Nr. 8. Von dei Kanzlvi: .\il conttMita litcraruin condam domini inipcratoris ct rcj»is. Albertiis dei gratia rc\ 1 iiini»ariae, Dalmaciae, Croaciae etcetera .Vustriacque et Sliriae dux necnon marchio Morauiae etcetera fidelibus nostris universis et singulis tributariis et vicetributariis tain nostris regalibus et reginalibus quam aliorum quorumcumque in terris scilicet et super aquis in rei^no nostro Huntjariae ct in partibus Transsilvanis ubilibet constitutis et existentibus prae- senlium notitiam habituris salutem et gratiam.I-^xponitur nobis pro parte uni- vcrsorum et singulorum Saxonum civium, hospituin, mereatorum et incolarum tam Cibiniensis ct Zazsebes quam aliarum civitaturn, oppidorum et villarura septem sedium Saxonicalium partium nostrarum Transsilvanarum praedic- tarum «Travi cum querela. quod licct ipsietcoruin quilibet vigore efficacissima- ruin literarum et literaliuin inslrumcntorum per divos reges Hungariae et praeser- tim Geysam. .\ndream. Karolum et Lodwicum'^ reges nostros scilicet praedeces- sores eis gratiose datarum et concessarum et per condam serenissimum principem dominum et patrein nostrum dominuni Sigismundum Romanorum impera- torem semper augustum ac Hungariae ctcctera regem felicis memoriae confir- matarum ab omni tributaria solutione de rebus tam mercimonialibus quam aliis quibuscumque in locis iamfatorum tributorum facienda exemti sint et supportati. Tamen vos et nonnulli cx vobis nescitiir quo motivo ducti in locis praedictorum tributorum a praedictis inercatoribus septem sedium Saxonicalium nostroruin ac rcbus et bonis eorum contra praefatas eorum libertates et praero- gativas tributum et solutioncs tributarias plerisque vicibus exegissetis et exigere- tis incessanter inipsorum libertatis et praerogativae praeiudicium ct derogamen satis grande. Undc nos [jraedictos cxponentes eorum libertatibus et praero- gativis saepedictis illibate et inviolabiliter uti. frui ct poliri volentes vestrae et cuiuslibet vcstrum fidelitati firmissime praecipimus et aliud habere nolentes mandamus, quatenus alio nostro mandalo exinde non cxpectato amodo inantea a civibus, hospitibus, incolis cl mercatoribus praetactae civitatis nostrae Zazsc- bes aut altcro corundcm rcbusquc cl bonis corum- tam mercimonialibus quam aliis quibusciunque contra forinam praemissae corum libcrtatis ct praerogativae nullum tributuin nullamque tributariam solutionem pctcre cl cxigere petique et exigi facere praesumatis et nec sitis ausi modo aliquali. Alioquin commisimus et harum serie districte commitiinus fidelibus nostris comitibus vel vicecomi- tibus illorum comitatuum in quibus huiiismodi nostra mandata non observa- rentur, ul ipsi transgressores luiiusmodi mandatorum nostrorum ad plena- riam observationem eorundem artius coinpellant ct astringant auctoritate nostra ipsis praesentibus in hac parte attributa et iustitia mediante, Aliud ergo sub obtenta nostrae gratiae nullomodo facere praesumatis. Pracsentes quoquc* post earum lccturam scmper reddi iubcmus pracsentanti. Datum Budac fcria secunda proxima post festum conversionis bcati Pauli apostoli, anno domini MOCCCCXXX octavo. Vnlei (lem Sieijel: .\d contcnta litcrarum condam domini impcratoris ct regis. Aiif der liiiek.^ieile lum der Kanzlei: Saxonnm f. XII. ' Zweitcs Originnl I iHlnniiiiin ^ Fbciida iliam. - Zwcitcs Orisati. inter cetera tractantibus iiti protervia ct rcbcUiones ncfandissimoruin ruslicoruin contritione et eradicatione nec non^ siciiti contra insultus Thurcoruin sacvissiinoruin* has defensari partes. coram nobis cl* baronibus univcrsi nobilcs ct Saxones pracfalac scdis inter sc ipsos talein fcccrant unionciu ct fratcrnitalcin, quod duin ct quando casu conlingenti pracfati Turci has invadere subinlrarc conaivntur satagentiuin partcs. tunc praefati nobiles in succursu annotatorum Saxonum mutuaeque sincerae unionis fratcrnilatcs venire et accelerarc deberenl el tcnerentur, praedicti etiam Saxones contra aemulos seu inimicos nobiiiuiu, signanter aulein ad conterrcnduni prae- dictorum ucfandissimorum rusticorum* protervione" venire et accelerare debcrenl cl tcnercntur. .\d quod sc partes spontc obligarunt" iuramento corain nobis. Praescripti vero nobiles ct Saxoncs*pridem Thordae in generali congrega tione nostra, videlicet in festo purificationis virginis gloriosae nunc praeterito' pracmissam disjiositioncm et ordinationein ipsoruiu nec unionem fraternitatis confirmarunt coram nobis haruin nostranim tcstimonio litcrarum. Datum Thordac pracdictac in festo beatae Dorothcac virginis, anno domini millesimo quadringentcsimo tredecimo oclavo. ' Septeiiiber 1 1. ' tjber cici- /eile luicli.nelraLieii. ^ Vorlaj;i niion. " So Vorla.ue. ^ Hierauf dc durcii!.:eslriciieii. ' \(>riaf;e ohlii/aial diiieli.ijeslriciien. * Hierauf rcfini durciiL:eslriclieii. Iii dci- \'(ir- ■* Hicrauf Tlmrdac. ]:\w fidyl (i:niii iKicli eiiiiiiai r/. ' Februar 2. 2 303 Ofpn I ^.'{8 Februar H. Koniii .\lbrcclil leill dein Ral iind der Gemeinde uon Kronsladl und deni Biirzenldnder Dislrikl ii.n. niil, dass sich der munlenisclie Woiwode Vlad II. Dracul verpflichtet habc. ihiien keinen Schaden zuzufiigen und sie gegen Einfdlle der Ttirken zu schiilzen. Ori.u. Pap. Arh. St. Brasov. Frnnius 1 10. Sicyci war iii rotes Wachs auf der Ruckseite zum Verschluss aufsedriickt. Druck: .Marienburji. Kleine sieb. Geschiclite 206 f = Szabd. Szek. oklevellar 1, 136 Nr. 113 = Hurmuzaki, Documenfc 1,2, 645 Nr, 546. Hurnuizaki. Docunicn/f XV, 1,25 Nr. 39. Vun der Kanzlei: Commissio propria domino ivifis. Albertiis dei «ratia rex HungariKe, Dalinaciae. Croaciae Auslriaec[ue el Stiriae dux ac marchio Moraviae et cetera. Providi et circuins|)eeli viri fideles nostri sincere dilecti. Cominendabilem fidelilatis vestrae constanliain sacrae regni nostri coronae hucusque illabatae observatam plurimorum fidedig- norum relatio nostrae patefecit maiestati quae tanto laetiori vultu audi- vimus quanto itidem per temporis futuri processum noslro felici vigente regimine in vobis experiri peroptainus. Cujjientes nos his veslris suaden- tibus potentiariis vos ^ )i ojjtata gaudein < >- leiioris literas scripsimus fideli nostro inagnifico Wlad, vaivodae partiuin nostrarum Trans- alpinarum, ut ipsc nullius vos damnificationis turbatione afficiat quin immo etiam ab aliorum insultantibus gravaminibus signanter vero a saevissimorum Turcorum invasionibus indemnos debeat praeservare. Qua[)ropter ipsam vestram fidelitatem seriose requirimus et rogamus eidein committentes. quatenus taliter vestra solita fidelitatis constantia successu temporis in vobis operis per effectum continuata ap|jareat, ut i[)sa vestrorum qualitas meritorum ad pi-o- sequendum vos favoribus gratiarum nos quasi per debituin attrahat et inducat. Illud autem etiam vobis notificandum non obmisimus qualitcr inter ceteras varias nostras dis|)ositiones honorein eomitatus Siculorum nostroruin talibus duximus conferendum personis de quoruin fide et o|3erum strenuitate nulla dubitatione possumus agitari. quos paucorum dieruin labente curriculo cum tali dis[iositione in ipsas nostras Transilvanas et versus vos transmittemus eadein < >' ipsorum suffulti praesidio et defensione ab omnium aemuloruin < y* illaesae [joterunt et valebitis remanere. Datuin m. .5 cm. in rotes Wachs vorne aufsedrilckt. Im Siegelfeld Fiinfpass mit Umschrift in Sotischer Minuskel; + albertus. dei. gra. dux. austrie. stirie. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis et deliberatione consiliarorum suorum Hungaricorum facta. Albertus dci gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae etcetera Austriaeque et Stiriae dux nec non marchio Morauiae fidelibus nostris magnifico Desew de Losoncz partiura nostrarum Transsiluanarum vaivodae ipsiusque vicevaivodae salutem et gratiam. Pro parte universorum Saxonum sedium nostrarum Saxoni- calium Selk et Megyes dictarum partium nostrarum Transsiluanarum maiestati nostrae exponitur in hunc modum, quomodo nonnuli forent ex nobilibus earun- dem |)artiuin nostrarum Transsiluanarum. qui populos et iobagioncs ipsorum in medium dictorum Saxonum nostrorum habitos, iuxta morem earundem partium licentiis iustisque depositis terragiis sed ac aliis ipsorum debitis perso- lutis, se moraturos transterre volentes, calumnia eis iinposita libere recedere et abire non pennisisscnt et nec iierinittere vellent in futuruin quod utique in poslraiii dis|)lict'iiliain ct-dit iiiaiiifestain; cum lamcii ipsi Saxoncs nostri sedium nracnotatarum uniucrsos cl siiniulos populos cl cohabitatorcs ipsorum de corum mcdio ad ])osscssioncs liuiusinodi nobilium inodo praemisso sc moraturos trans- fcrre volciitcs |)arificc ct absquc omni impcdimcnto abire et recedere permisis- scnt vcruinciuia alias quondam cxcellentissimus felicis mcmoriac princeps dominus Sijjismundus Romanorum impcrator ac Hungariae et cetera rex pater ct soccr noslcr carissimus unacuin praelatis, baronibus ac nobilibus ciusdcin ref»ni sui Hungariae it maturc dinoscitur decrcuisse et firmitcr statuissc, ut qnilibcl iobagiones, pojiulique ac iobagionalis conditionis homines qui habitis iit in talibus consucluni est liccnliis, iustisque dcpositis terragiis ac aliis ipsorum ticbitis pcrsolutis, dc quibuscumquc civitatibus oppidisquc atque villis tam rcgalibus ct reginalibus, quam aliorum quorumcumque ad quorumvis possessioncs scu villas sc moraturos transferrc volucrint liberc rccederc et transire possint salvis ipsorum rcbus ct personis. Idco fidelitati vestrac firmissime praecipimus et mandamus. (piatenus omncs et quoslibcl talismodi nobiles qui ut praemittitur populos ct iobagiones ipsorum modo quo sujira in mcdium dictorum Saxonuin nostrorum se moraturos transferrc volentcs cum i])sorum rcbus et bonis libere abire permittcrc noluerint, ad id ut ipsi cosdcm iobagiones ipsorum cum omnibus rcbus ct bonis ipsorum libcre in nicdium corundem Saxonum nostrorum abirc pcrmittant, iuxta vim ct formam decrcti generalis annotati quondam domini imperatoris, ac pcr pocnas in codcm dccreto contentas arcius compellere et astringcre debeatis. Secu.s pro nostra gratia faccrc non ausuri. Et lioc idcm iniungimus futuris vaivodis ct viccvaivodis dictarum partium nostrarum Trans- siluanaruin similibus eisdcm dantcs in mandatum praemissa firmiter et inviola- biliter obseruarc, praesentes autem quas propter absentiam sigilli nostri quo ut rex Hungariac utimur. sigillo nostro ducali consignari fccimus post lecturam semper rcddi volumus pracscntanti. Datum Wycnnac in festo beati Georgii martjTis, anno domini MCCCCXXX octavo. Unlei dem Siefjel: Kanzleivermeih. 2 309 Ofeii I4.'{8 Aprii 26. Der Granei Eizhiscliof Geory bestatigl die Wahl Micliaels des Pfarrers uon Stolzenhury, zum Dekan des Hermannsiadter Kapitels. Ori.y. Perg. Arh. St. Sibiu, Archiv des Hermannstadter Evang. Kapitels A. B. Nr. 23. Sieiiel. rotes Wachs in Wachsschiissel, an grtin-roter Seidenschnur angehangt. Derselbe Steinpel wie Nr. 2004. Georgius dc Palocz, miseratione divina archiepiscopus ecclesiae Strigoniensis, locique eiusdem comes perpetuus, primas et apostolicae sedis legatus natus, regni quoque Hungariae supremus cancellarius, dilecto nobis in Christo cgregio et honorabili viro domino Michaeli decretoruni doctori et plebano de Stolczen- burg, nostrae Strigoniensis dioeccsis presbitero salutem et paternam benedic- tionem. Ad exequendum pastoralis officii dcbitum vigilantibus studiis inten- dentes, circa statum decanatus et capituli Cibiniensis partium Transsiluanarum similiter nostrac dioecesis et iurisdictionis jjrospere feliciter et salubriter diri- gendum reddimur eo attentiori cura solliciti, quo diligentiori regiminis studio indigere noscatur aciem quoque nostrac mentis extendimus < )i ipsius praefectibus, prout utilius fore perpendimus, opem et operam adhibemus efficaces, ut singulis sublatis incomodis et prosperis multiplicatis eventibus decanatus < in)^ ecclesiis et personis sibi subiectis spiritualiter et tempo- raliter gubernetur, duduin siquidem decanatus officii, dictarum sedium ct capituli Cibinicnsis, por liberam cessionem < >* honorabilis magistri Cliris- tanni plebani de Minore Orreo, ipsius sedis et capituli Cibiniensis, ultimi et immediati ac legittimi decani de iure et de facto vacantc nos ad personam tuam exigentibus probitatum et magnatum virtutum tuarum meritis, habentes benivolum er generosum respcctum sperantes etiam quod per tuae personae obtriae* qualitatem providenciae donum discretionis virtutem, circum- spectionis gratiam et diligentiae studium, poterit eorundem* sedium statui, super praemissis, salubriter provideri le quem altissimus, variis titulis deco- rationum, proptcr sua multiplitia merita insignivit, tamquam personam laude dignam et bene meritam ad nominationem, electionem et concordem praesen- tationem universorum et singulorum plebanorum et ecclesiarum ])arochialium rectorum in et sub dicto decanatu consistcntium ad quos de antiqua et obser- vata consuetudine decanorum electio dinoscitur pertinere, de te legittime et concorditer factis de quibus quidem nominatione, electione et praesentatione, per organum vivae vocis honorabilis viri domini Valentini plebani de Burgpcrg, dicti capituli et districtus Cibiniensis, nobis extitit facta plena fides in deca- num eiusdem capituli et sedium'' Cibiniensis auctoritate nostra ordinaria praefi- cimus, instituimus et confirmamus per praesentes, investientes te per bireti nostri capiti tuo impositionem praesentialiter de eodem curam regimen iuris- dictionem etiam contentiosam et omnimodam administrationem ipsius in spi- ritualibus et temporalibus iuxta antiquam et laudabilem consuetudinem in huiusmodi decanatus officii praefectione, institutione et confirmatione hactenus observatam, tibi plenarie committentes, iniungentes et committentes in virtute sanctae obedientiae et sub excommunicationis pocna vobis omnibus et singulis plebanis et ecclesiarum parochialium rectoribus ac sacerdotibus et altaristis curatis et non curatis in et sub dicto decanatu constitutis et tibi ratione ipsius decanatus subiectis, ut te in ipsorum verum et legittimum decanum recipiant, assumant et admittant. tibique taraquam vero ipsorum decano obediant reve- rentiam quoque et obedientiam solitam praestent de universis quoque et singu- lis proventibus, fructibus, redditibus et quibuslibet obventionibus dicti dcca- natus tibi respondeant et quantum in ipsis cst faciant per hos quorum interest vel intererit integre respondere, recepto tamen prius a te corporali iuramento in nostris manibus praestito de fidelitate obedientia et reverentia nobis et succesoribus nostris canonice intrantibus, per te prout decet, et expedit impen- dendis et exhibendis et quod bona seu iura praefati decanatus non alienabis neque distrahes, sed si qua alienata et distracta forent. ad ius et proprietatem ipsius decanatus repetes et recuperabis iuxta posse. In quorum omnium et singulorum fidem et testimonium praemissorum praescntes literas fieri nostrique sigilli pontificalis maioris iussimus appensione communiri. Datum Budae se- cundo die festi beati Marci evangelistae, anno domini millesimo quadringen- tesinio trigesimo octavo. ' 1,7 cm. Schrift geschwundcn. * 0,7 cin. Schrift geschwunden. ^ 1 cm. Schrift scschwunden. ^ corum auf Rasur. ' 2,4 cni. Schrift aeschwundcn. ° ium ant Rasur. 2 310 Wien H38 April 26. Konig Albrechl verbietef den Kasiellanen der Torzburg, von den cnis der Walachei nach Kronsladi handelnden Rumdnen ungebiihrliche Zdlle einzuheben, da sonst die Kronstddter Kaufleiite in der Walachei derselhen Brlmndlunii ausgesetzt sind. Oris^. Pap. Arh. Sl. BriisDV. Priv. 86. Siegel ruiid, Om. 3,1 cin, iii rotcs Waclis pa picr bcileclct, voriic aufjieilriickl. Uerselbe Stenipcl wie Nr. 2308. Druck: Hurmuzaki. Dnciinicnle XV. 1, 2.') Xr. K). Von der Kanzlei: Cominissio propria doniini rcgis ex delibcralioiic consilia- rioniin suorum Hungariac facta. .\lbcrlus dei gratia rcx llungariac, Dalmaciae, Croaciac etcctcra Austriaeque et Stiriae dux nec non marchio Morauiae, fidelibus nostris castcllanis et vice- castellanis castri nostri Thcrch vocati necnon trihutariis seu vicetributariis in tributis ad idem castrum nostrum spcctantibus constitutis praesentcs visuris salutem ct gratiam. Pro partc universorum civiuin, hospitum cl populorum nostrac civitatis Brassouicnsis et terrac nosliae Barccnsis celsitudini nostrae exponitur querulose, quoinodo vos postposita et semota vera consuetudine in exactione tributaria iu practactis tributis obscrvari debenti a singulis Vola- chis de partibus Transaljjinis ad dictain civitatem et tcrram nostras cum eorum rebus et bonis venicntibusi superfluam, indcbitaiiiquc ct iniustam tributi solutionem exigcretis scu exigi facerctis, proptcr quod ct ipsi civcs nostri ac mercatores Brassouienscs et dictae tcrrac nostrac Barccnsis dum ad ipsas partcs nostras Transalpinas pro victuum corum acquisitione cum ipsorum rebus et bonis procedentes eos pervenire contingerct, partibus in cisdcm modo simili pcr superflui tributi solutionem plurimum et pcr inaximc impedirentur et damnificarentur in ipsorum praeudicium et damnum manifestuin. Unde- nos huiusmodi indebitae solutionis tributariae cxactioncm, potissime ne praeno- tati cives et mercatores nostri propterea quoquo modo impediantur aut damni- ficentur in tributis nostris praenotatis, de cetero nullatenus fieri deberc volentes fidelitati vestrae firmissime praecipientes mandamus, quatenus a modo et deinceps a quibusvis inercatoribus Volachisquc seu viatoribus de dictis par- tibus nostris Transalpinis eundo et ad easdem undecumque redeundo ad loca praetactorum tributorum pcrveniendo eorumquc rebus et bonis quamcumque superfluam ct iniustam tributi solutionem petere seu exigere petique seu exigi facere nullatenus praesumatis nec sitis ausi inodo aliquali, agentcs taliter in hac parte, quod praetacti cives et mercatores nostri Brassouienscs et terrae nostrae Barcensis propter huiusmodi indebiti tributi cxactionem in posterum in dictis partibus Transalpinis nccquaquam molcstentur. Et secus pro nostra gratia facere non ausuri. Praesentibus pcrlectis exhibenti rcstitutis, quas propter absentiam sigilli nostri, quo ut rcx Hungariac utimur, sigillo nostro ducali fecimus consignari. Datum Wiennae secundo die festi beati Marci evangelistae, anno domini millcsimo quadringentesimo tricesimo octavo. ' Cber der Zeile nachgctragcii. 2 311 Um 1438 April 26, Vlad Dracul, Woiwode der Walachei, ersucht den Rat von Kronstadt, auf die Kastellane der (T6rz)Burg einzuwirken, dass sie seine Unter- lanen nicht weiter aussaugen und pliindern, weil er auf diese Weise seinem Herrn, dem Konig, und der heiligen Krone entfremdel werde. Er teilt ihnen weiter mit. dass er dem Wiinsclie des Rates enisprochen uiul den Handel mil Wachs freifie- geben habe. und empfiehlt ihnen seinen Beauflrafjtcn Lenart. Anfder Riickseitc Adres.se:,,Mcinen Freunden. den Ralsijesvhworenen von KronstadV . Ebenso auf der Riickseite von rjleichzeiiifier Hand: Sonans et quilibet volens educere ceram de Transalpinis lilieram ha])cre debet facultatis potestatem solito debito tributo. Orig. Pap. Arh. St. Bra^ov, Stenner I 171. Siegel, oval, Dni. 3x2,2 cm, auf der Riick- seite aufgedriickt. Im Siegelfeld zwei Figuren in ganzer Sicht, getrennt durch Lilie. Umsclirift naliczu ganz unleserlich. Druck: Miletif. Novi olaclio-bulgarski gramoli 63 Nr. 37. Druck u. rum. Obersetzung: Bogdan, Docamenle 78 Nr. 54 Tocilcscu. 534 documcnle 60 Nr. 62. Rum. Cbersetzung: Bogdan, Documentc ^i regeste 43 Nr. 40. Regest: Androncscu. HepcTtoTiul 69 Nr. 216. Die zeitliche Ansetzung dieser und der folgenden I_'rkunde richtet sich nacli der voran- gehenden Urkunde Albrcchts I. Nr. 2310 an die Kastellane der Torzburg betreffend die Kaufleute und Reisenden aus der Walachei. Da in der Urkunde Albrcchts ausdriicklich vermerkt wird, dass die Ausstellung auf Grund einer Intorvention der Kronstadter erfolgt. ist es naheliegcnd. das Schreiben Vlads an dcn Rat von Kronstadt in diesen Zusammenhang zu stellen. 2 512 Uni l\'M .Vpril 2fi. Vlad Dracul, Woiwode der Walacliei, erinnert den Rat von Kronstadl und das Burzenland daran, wie er sie bisher vor den Tiirken beschiitzl und sirh immer fiir sie einiicsetzt habe und ivie er besirebi sei, seinem Herrn. dem Konig, stets zu entsprechen. Sie aber triigen sich mit bosen Gedanken negen ihn. Ihre Leute von der „Biirq" hdtten seinem [luten Mann, dem Zanvel von Tirgo- viste, am Weg aufgelauert, ihn umgebrachi und ihn ausgeraubt. Er fordert Auslie- ferung des Morders und Riickerstattung der ganzen Habe innerhalb einer Woche, andernfalls drohe der ..Burg" und ihnen Feuer. Auf der Riicl;seite Adres.se: „Den Kronstiidtern. allen Ratsherrn und dem ganzen Burzenland". Orig. Pap. Arli. St. Bra^ov, Slenner I, 154. Siegel. oval, 3x2.4cm, in rotes Wachs auf der Hiickseitc aufgedriickt. Umscln-ift: ( )'. Druck: Miletic. Soin vlacho-hulgarsld gramoli 60 Nr. 29. Druck und rum. Cbersetzung: Bogdan. Documente 81 Nr. 56. Tocilescu, -334 docu- mcnle o7 Nr. 58. Rum. Cl^er.setzuni^: Bogdan, Documentc si regeste 55 Nr. 53. Rcgest: Andronescu. RepertoTinl 69 Nr. 217. Zur Daticrung vgl. die Bemerkungen zur vorangchenden Urkunde Nr. 2 311 da anzu- nehmcn ist. dass es sich bei der in dieseni Schreiben erwahnte „Burg" nur um die Torz- buru handeln wird. Dazu ist allerdings zu sagen, dass die Torzburg zu dieser Zeit deni Szeklergrafen unterstand uiid durch dessen Kastellane verwaltet wurde. ' Liickc. 2 313 1438 .Mai .'}. Das siebenhiirgische Kapilel bezeugi, dass Nikolaiis Gereh von Wein- gariskirclien gegen die Anspriiche des Peirus von Bogaih auf Bulkesch, Seiden 10 tiitd Besilznitleile in WeiiKjartskirchen iind in anderen Orlen Einsprache erhoben hat. Orig. Pap. Unitar. Landesarchiv Budapest Dl. 1318(). Siegcl. riiiid. .luf dcr Hiickseite in weisses 'Wachs aufgedriickt, Reste. Rcucst; FejiSr. Codex XI. lOl = Hurinuzaki, nocumenle 2, 643 Xr. 543. Nos capiluluiii ccclesiae Transiluanac momoriae commeiHlamu.s, quod Nicolaus Gereb de Vingarlh in persona nobilis dominae Otiliae consortis suae, filiae videlicct Emerici de Bogath. necnon Ladislai, Johannis et Nicolae filiorum suoruin ac nobilis dominae Brigida vocatae, filiae praefati Emerici consortis scilicet .lacobi de Drag. ac Zophiae filiae et filiorum ciusdem nostram veniens in praesentiam per moduin protestationis nobis significare curavit. quod sicut praedicti percepissent Petrus de Bogad possessiones Sithwe et Bolkach in Kykellew necnon portiones possessionarias praedictorum ad [iraedictam pos- possessionem Vingarth pertinentes et quosdam alias portiones possessio- narias praefatorum in Albensi et in aliis comitatibus existentes habitas a regia maiestate sibi dari et conferri postulasset. in praeiudieium eorundemi valde magnum. Qua protestatione facta praefatus Nicolaus (lereb noininibus quibus supra praescriptam regiam maiestatem ad huiusmodi collatione prae- notatarum possessionum. necnon portionum possessionariarum, memoratum vero Petrum de Bogath a receptione earundem seque in easdem quovis modo sive titulo intromissione ac sibi i])si perpetuatinne. fructumque et quarum- libet utilitatum earundem jHTceptionis factis vcl fiendis prohibuit. contradi- cendo coram nobis lege et consuetudine regni requirente harum nostrarum testimonio literaruni, Datum in festo invenlionis sanctae crucis, anno domini millesimo CCCCXXX octavo. Auf der Riickseite gleichzeilig: Literae dominae consorlis eiusdem, ' Vorlage earundem. 2 314 1438 Mai 3. Das Weissenbiinjer Kapitel bezeiiql, dass Nikolaiis Gereb uon Wein- gartskirchen fiir sich, seine Briider .\ndreas und Johann und fiir seine Sohne Ladislaus, Johann und Nikolaus gegeit die Einftihrung des Benedikt twn Suk in Besitzanteile in Vingarth. Birbom, Wereseghaz. Gergerfaya. Lengerkyrk, Kuthyfalu. Demeterpathaka, Hennegfalua et Benchench Einsprache erhoben hat. Datum in festo inventionis sanctae crucis, anno doinini millesimo quadrin- gentesimo tricesirao octavo. Orig. Pap. Ungai'. Landesarchiv Budapest Dl. 13187. Siegel war vorne aufgedriickt, Regest: Fejir, Codex XI, 494, 2 315 Schassbarg 1438 Auyust 1. Der Schdssburger Rat bezeugf, dass Katharina, Witwe nach Agidius Parvus, ihre Besitzanteile in Wolkendorf, insgesamt 19 Hof- 11 slellen. der .\U:olous-Kiirlie in Schdssbiirg vermachl hat iind besldligt die von Kalharina getroffene Feslsel-ung der Rechte und Pflichten dieser Hnrigen. Orii,'. Perg. Archiv der Evanj!. Kirchcngemeinde A. B. SiKhi^oara Xr. 4. Sicgel \\ar an weisser Hanfschnur angchangt. Eingeschaltet vom Schassburger l^at 1491. Orit;. ebenda. Mit dieser Urkunde einseschaltct vom Weissenburger Kapitel 1494. Orig. Arh. St. Sibiu U VI 1.145. Druck: Archio N.F. 1, 1853. 339 Nr. 1. Re.gest: Sicb. Quarlahclirifl 5. 1797. 283. Fabritius, Urkuiulenbucli 53 Xr. 82. Nc igitur fa quac hominum Iraclantur ]X'r opcra ab hominum dihibantur memoria consonum csi, ut ipsa liLerarum roboribus cautissimc solidentur. Hinc cst quod nos iudcx iuratiquc ciucs ct seniores ciiutatis Scgcswar universi, unaquc cum honorabili viro domino Nicolao plcbano nostro praicipuc ad sin- gulonim tam pracscntium quam fulurorum notitiam harum tcnore volumus pervenirc. quomodo nobilis domina ct honcsta videlicct Katherina relicta Egidii Parvi no.stri quondam concivis dissolutionem sui corporis scnticns affu- turam mente et rationc sana illud cupiens proscqui dictum evangclicum the- zaurisatc vobis thczauros^ in cock), ubi nequc erugo ncquc tynia dcmollitur el ubi furcs non effodiunt ncquc furantur, cuius intuitu cuiusdam suac posscs- sionis in Wolkan scilicct decem ct novem curiarum |30]ndosarum per i]3sam iuris doininio possessarum pro salute ct pcrpcluo rcfrigcrio suae animac beatum Nicolaum confessorem patronumque ecclesiac nostrae parrochialis cupicns inlieredaiv ac heredum facerc cidcm ccclcsiac dumtaxat. ipsam praedictam possessioncm lestamcntaliter perpetue habcndam ct ])ossidendam lcgavit, ita videlicct ut nullus pk-banorum, iudicum ncque iuratorum civium ct seniorum nostrorum constitutorum aut temporibus fuluris constituendorum, ipsos ioba- giones beato Nicolao per ipsam legatos, ad sua servitia videlicet arationum, falcationum, introductionum, ligonisationum aul quorumcunquc laborum niinis aut comjiulsibus constringerc ct coartare dcbcat ncc qiu)vismodo pracsumat neque desccnsus nocivos aliquos super ipsis facerc audeat atque censuin an- nualem ij)sis non nimis onerosum suis in extremis statuit im])onenduin prout in litera testamcntali cius lucidius continetur. Nos enim ipsius extremam volun- tatem et comissionem non irritantcs neque contradicentes, sed toto nostro conatu adimplcntcs cum jjraefato domino Nicolao nostro plcbano ipsos ioba- giones beati Nicolac in supradicla Wolkan rcsidcntes talitcr decrcvimus esse censuales sciliccL ul quilibcl iobagionum in tcrra beati Nicolai commorantium singulis annis circa fcstum sancti Martini confessoris unum florenum hunga- ricalem vitrico seu provisori^ ecclcsiac bcati Nicolai pro tcmporc constituto dare et persolvcre debeat et tcneatur et per ipsum vitricum in usus necessarios ipsius ecclesiac exjioncndum. Ceterum vero temjioribus dcposccntibns ct oppor- tunis cum vecturis alquc aliis servitiis et administrationibus necesariis ecclesiae sanctae debeant ct tcncantur ministrarc. Sed tamcn ad scrvitia seu famulatus nostri })U^bani aul vitrici aut cuiusvis ex nobis secundum legationem tcsta- mentariam praememoratac dominac Katherinae ipsos iobagiones nolumus esse adstrictus. Insupcr ipsorum jn cxtrcmis legatidi ct tcstandi suis heredibus et amicis more villarum cl sedis circumiacentium sua bona iirout ipsis videbitur plenam habeant facultalem. Si vcro hcrcdibus fucrint orbati eo tunc sua bona iure succcsorio in usus ct utilitates ecclesiac bcati Nicolae praecxpressae tenehtur per omnia cxtradari. In ingressu enim et recessu habita licentia vitrici ecclesiae nostrae sacpcdicfae videlicet bcali Nicolai eidem suum terragium, per ipsumque in usus eiusdcm ccdcsiac cxponcndum more ct consuctudinc aliorum nobilium iobagionuin dc])oncrc tcneantur. In cuius rci lcstimonium firmitatemque pcr- petuam pracsentcs litcras nostri maioris sigilli appcnsione robaratas ipsis ioba- gionibus beati Nicolai ad cvidcntissimam futurorum cautelam dignc duximus 12 concedendas. Daluin in Scijo.swai". ipso dio sanrli i^ctri aci vincula, anno (ioinini iyr»CCCCOXXX«octavo. ' i)rii!in;il Ihfziiiinis. ' Vdrlaac iinnn^nrv. 2 316 Im Feldlajjcr bei Borilin H;i« .Vim|iis| 10. Konu} Alhrecht heauflraijl den Wai- woden Dezsii inin l.osoiu:. dir Beri/gehiele iiiid lierijleule von Baia de Arie.s I Offen- biirfj, Baia de Cris / Altenhcrfi. Abrud I Schlallen iind Cri.slior in seinen heson- deren Schul: zu nehmen. Gleichzeitiuc Absclirift. Pap. Uii.yar. I.andesarchiv Budapest Dl. 30799. Druck: Szentkiraly, A: erdclyi hdmidsziil ismcrlclesr 97 = Wenzel. Magyurors:. bdnyti- szatanak kril. Uirl. 127. Von der Kanzlei: Coinniissio jiropria doinini reijis. .\lbertiis dei gratia Roinanorum rex seinper augustus ac Hungariae, Boemiae, Dalmaciae, Croaciae et cetera rcx ac dux .Vustriae et cetera fideli nostro inag- nifico Desew de Losoncz, partium nostrarum Transiluanaruni vaivodae salutem et gratiam. Cum nos universa nostra montana dictarum partium nostrarum Transsiluaiiarum. simul cuin montanistis in eisdein constitutis, in nostrain regiam receperimus protectionciii et tutelam specialein, sicque nostrae inaie.s- tatis personae vestrae commiserimus tuitioni ct lutelac speciali. Igitur fidcli- tati vestrae firmissime praecipiendo mandainus, quatenus receptis praesentibus praedicta nostra montana ac universos montanistas nostros, signanter vero in moatanis nostris Offenbania. Altenberl<. .Slatenaw et Kerwsyfwe \ocatis constitutos et existentes, in universis eoniin antiquis libertatibus el praero- gativis iustis utputa et legitiinis, contra quoslibet illegitimos impetitorcs pro- tegere, tueri et indemniter inanutenere ac conservare debcatis nostrae maies- tatis in persona et auctoritate, vobis pcr praesentes attributa ct iustitia inediante. Et sccus non facturi, praesentibus quoquc perleclis exhibenti rcstitutis. Dalum in descensu nostro campestri |)rope oppidum Borilin vocatum, partium Boe- miae in fcsto beati Laurencii inartiris, anno domini inillesimo CCCCXXX" octavo. • 2 317 . Der .fiebenbiiniische Woiiuodc Dezso de Losoncz ersucht den Knnvenl i'on Kolozsmonostor, iudicem, iuratos cctcrosque civcs et totam communitatem civitatis Coluswar contra univcrsos regni nobiles dictae partis Transilvanac rcginalis maiestatis ac praclatorum et baronum scilicet vicariorum rcgni Hungariae in pracscntias /"«; r/f/i 3I>. Sonemlier vnrzuUiden. Orim. Pap. fn.uar. l.andesarehiv Budapesl 1)1. 2907.5. .Sienel war auf der lUickseite zuiii Vcrscliluss aufi;edriickt. Druck: .Makkai. Kiadtilliin oklcnclck 22 .Nr. 17. 2 319 Olcn I4:{« Dc7.cuiber 17. Koniii .\.llirechl uerbietel den Szeklergrafen Emerich Bebek iind FranzC.saki. Stadt luui Dislrikt Bistril: in ihren Freilieiten zu krSnken. Oriii. Perg. Arh. .St. Cluj. Archiv dcr Stadt Bistritz .\r. .fO .Sici;el. ruiul. Dni.5 cin.. iii rotes Wachs, papierbedeckt. voriic aufficdriickt . Ini Sicgelfeld vier!'num. Veruin quia nos praefatos cives et hospites ac Saxones nostros in antiquis eoruin libertatibus et libertatuin gratiis irrefraga- biliter tenere volumus^ et facere conservare, ideo fidelitati vestrae fiiinissiine et districtissime praecipimus el mandamus, quatenus recepfis ])raesentibus a modo in anlea memoratos civcs et hospites ac Saxones nostros seu alterum eorum contra praeinissas antiquas libertates et libertatum corum gratias eis ut praefertiir per divos reges llungariac datas et indnltas nec in rebus ac bonis et neque in personis eorum impedire. aggravaic seu dainnificarc praesumatis, et nec sitis ausi modo aliquali graliac uostrac sub obtcntu. Ef hoc idem iniungimus futuris coinitibus Siculorum nostroruin praediclorum similibus nostris sub receptis inviolabiliter observare. Praescntibus pcrlectis exhibenti restitutis. Datuni Budae feria quarta proxima ante fcstum rhoinae apostoli, anno doinini millesimo quadringentesimo tricesimo octavo. Untei dein Sieijel: Relatio (Iwanka comitis Cor^^^bauiae magistri curiac d(ominae reginae ad contenta literaruin)^ suac maicstatis. Auf der Riickseite gleiclizeilig: Rex mandat waiwodis et Siculorum coinitibus ut cominunitatcm civitatis ct districtus in antiquis iuribus conservant, et non iinpediant sed quain alios cisdem conscrvant. ' (jber c coliinnix. " Auf R.isur. ■* Vom Sicfjel bcricckl. 2 320 Ofen 1438 Dczemlier 18. Kdniiiin Elisabclli hefreil das Armenspital der Hl. Elisaheth in Bistritz i>on der jdhrliclien Steiierleistung. Orig. Perg. Arh. St. Cluj. Archiv der Stadt Bistritz .Nr. 12. Siegel, rund, Din. 3.8 cin, in rotes 'Wachs, papierbedeckt. vorne aufgedriickt, Reste. Regest: Berger, Urkunden — Rcgestcn 22 Xr. 91. 15 Von (ler Kanzlei: Cominissio propria dominae rcsrinac. Nos Elizabeth dci gratia regina Hungariac. Dalmaciac, Croaciac elcetcra Au.s- triaequc et Stiriac ducissa nccnon marchionissa Morauiae etcctera memoriae commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod nos tum ob spem et devotioncm nostram quam ad sanctam Elizabeth patronani huius regni nostri habemus lum ctiam consideratis paupertatibus et inopiis corum pauperum in hospilali sanctae Elizabcth in civitatc nostra Bystricz vocata partium nostrarum Transsiluanarum fundato degenlium illam unam marcam argenti cum media quas ipsi et eorum capellanus ])ro censu annuo singulis annis regiae maiestati solvere asseruntur usquc nostrum ct regiac maiestatis bencplacitum gratiose duximus remittendum et relaxandum, immo remittimus et relaxamus pracsentium pcr vigorem. Quocirca vobis fideli- bus nostris collectoribus huiusmodi censuum pro tempore constitutis harum serie firmiter praecipiendo mandamus. quatenus receptis praesentibus a modo in posterum illam unam rnarcam argenti cum inedia quas scilicet praenominati ])auperes et eorum capellani singulis annis regiae maiestati uti praefertur dare ct solvere tenerentur usquc tempus ])raefixum ab cisdem exigere ct extorquerc nullatenus praesumatis. nec sitis ausi modo aliquali gratiae nostrac sub obtentu, praesentibus quoquc perlcctis cxhibenti restitutis. Datum Budae feria quinta proxima ante festum bcati Thomae apostoli, anno domini millcsimo quadringen- tesimo tricesimo octavo. 2 321 Ofeu H;il{ Dczeiuber 2(1. Koniiiin Elisuhelh von Ungarn triiift Stadt und Dislrild Bistrit: auf. die verfullenen Maiiern der Bistrit:er Feste wieder in Stand zii setzen. Ori^;. Pap. .\rli. St. Cluj, Arcliiv der Sladt Bistritz \r. ;U . Siegel, ruiid, Dm. 3. 8 ciii, in rntes Waclis vorne auf;4edriickt, Heste. Druck: Archiv X. 1". 4, 1859, 2<)0 Nr. 1. F.eiiest: ,\rch. Zeilschrifl 12,8(1. Ber.iier, Url;unden— nrge.ilen 22 .Nr. 92. Von der Kanzlei: Commis.sio ])ro])ria dominac reginae j)raelatis et Iiaronibus vicariis referentiljus, Elisabcth dci gratia regina Hungariac, Dalmatiac, Croatiae, etcetera Aus- triaeque et Styriac ducissa. nec non marchionissa Moraviae etcetera fidelibus nostris universis civibus et hospitibus ac incolis civitatis nostrac Bysfricicnsis partium nostranim Transsilvanarum, totique communitati provinciac seu districtus ciusdem Bystriciensis salutem et gratiam. Ad nostram praelatorumque et baronum nostrorum dominorum vicariorum ])ervenit notitiam, quomodo muri ct alia aedificia fortalitii ipsus civitatis uostrae magnam ruinam pafcrenturi ct rupturain. minimc vos de corundem reformatione curantes. Unde fidelitati vcstrae districtissimc praccipicntcs mandamus, quatcnus rcceplis praesentibus vos, civcs et hos])ites in dicta civitatc nostra Bystriciensi commorantes; circa citatam reformationem praetacti muri aliorumque aedificiorum ipsius forlalitii civilatis unanimi cura ct laborc, iuxta informalioncm iudicis ct iuratorum civium vestrorum, intendatis; vos vero, hospitcs et ])0])uli in j^raedicto districtu Bystriciensi rcsidentes, similil<'r itixta requisitioncin ct inforinationcm dictorum iudicis et iuratorum civium (iictac civitatis nosfrac Bystricicnsis ipsis civibus ad reformationem praetactoruin acdificiorum ct muri assistere, ct cis in ipsa 1() reformatione adiuvare debeatis, pro universo et rcipublicae commodo et utililate. Et aliud non facturi, nec sitis ausi modo aliquali. Datum Budae sabbatho pro- ximo ante fcstum beati Thomae aposloli, anno domini M^CCCCXXXOoctavo. Unter dem Siegel Kanzleibemerkiing. Auf der Ruckseitc gleichzeitig: Avisatio pro aedificatione civitatis cum com- missione. ' Vorlage paterelur. 2 322 1438 Dezember 29, Der Konveat von Kolozsmonostor beglaubigt die Zeugen- aussage eines mit dieser Frage betrauten Mitgliedes seines Konvents, wonach der von dem siebenbiirgischen Woiwoden in Klausenburg eingesetzte Sebastian Olaz dem Klausenburqer Pfarrer das auch von dem Richter und dem Rat in Anspruch genommene Zweigespann zugesprochen hat. Orig. Perg. Archiv d. rom. kath. Pfarramtes C.luj I 8, heute im Batthyaneum Alba lulia. Keine Siegelspuren. Druck: Jakab, Oklevellar 1,178 Nr. 102. Conventus monasterii beatae Mariae virginis de Colosmonostra omnibus Christi fidelibus tam praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod cum nos ad instantem petitionem honorabilis viri domini Martini plebani ecclesiae parochialis beati Mychaelis archangeli de Coloswar < >i nobis religiosuravirum fratremLadislaum cantorcm et socium nostrum convcntualem ad infrascripta audienda et tandem nobis referenda in praefatum Coloswar ad nobilem virum Sebastianum Olaz dictum iudicem seu officialem magnifici Desew de Losonch vaivodae Transsiluani per eum in eadem Coloswar constitutum nec non iudicem ac iuratos cives eiusdem civitatis nostrae pro testimonio trans- misissemus fide dignum.Qui tandem exinde ad nos reversus nobis conscientiose retulit isto modo quod ipse feria sexta quarta videlicet in vigilia festi nativitatis domini proxime praeterita^ in eandem civitatem Coloswar et per consequens ad domum Ladislai pellificis, quo praefatus Sebastianus Olaz et memorati iudex ac iurati cives pro tractandis certis eorum causis et agcndis fuissent congregati, una cum praenominato domino Martino plebano pariter acccssisset ubi praefatus Sebastianus Olaz requircnte dicto domino Martino plebano iuxta commissionem praefati domini vaivodac ipsos iudiccm ct iuratos cives, ut eorum literalia instru- menta aut quaecunque iura contra dictum dominum Martinum plcbanum super eo, quod biga ipsius domini plebani inducendis frugibus quorumcumque civita- tensium ad praefatae ecclesiae suae molendinum et reducendis in farina libere procedere non deberet contra eorum libertates neque posset si qua haberent coram ipso Sebastiano producere deberent. Ad cuius Sebastiani requisitionem ipsi iudex ac iurati cives taliter respondissent, quod ipsi supcr hoc nulla unquam habuissent nec haberent de praesenti aliqua instrumcnta sed ipse dominus Martinus plebanus ad ipsorum pctitioncs propter muri ipsius civitatis perfec- tionem ad tempus ipsam bigam suam in favorem ipsorum a ductione frugum cessare fecisset. Quorum rcsponsione facta idem Sebastianus Olaz in persona dicti domini vaivodae et eiusdem. specialem sibi oretenus factam commissionem 17 ipsam bigam dicti domini Martini plebani iuxta suam privilegiatam libertatem coram ipso domino vaivoda alias Thordae exhibitionis literalium suorum instru- mentorum approbatara libere et secure procedere promisisset. In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam praesentes literas nostras privilegiales pendentis et autentici sigilli nostri appensione munitas duximus concedendas. Datum in festo beati Thomae martiris. anno domini millesimo quadringentesimo tricesimo octavo. ' Liicke cca .'i cm. ^ Dezeniber 25. 2 323 1439 Januar 2. Das Weissenburyer Kapitel bezeugt, dass Joseph, hospes de Thiuis, in sua ac Elenae consortis suae, filiae vero quondam Petri Sartoris Albensis, necnon filiorum suorum et filiarum suarum personis ihr von Petrus Sartor iiberliommenes Haus, das in castro Albensi penes portam civitatis, qua itur ad forum versus civitatem liegt, dem Priester Michael, Rektor des Hospilals in Weissenburg, fiir 20 Goldgulden verkauft haben. Datum feria sexta proxima post festum circumcisionis domini, anno eius mille- simo quadringentesimo tricesimo nono. Honorabilibus et discretis viris dominis Demetrio praeposito, Georgio cantore, Johanne custode, Andrea (archidiacono) dc Thylegd, decano ceterisque canonicis dictae ecclesiae nostrae salubriter existentibus et devote. Orig. Per.g. Batthyaneum Alba lulia, Archiv d. sieb. Domkapitcls Nr. 27.5. Siegel war angehangt und ist samt einem Streifen des Pergaments herausgeschnitten wordcn. Regest: Szeredai. Xotitia 86. Torlenelmi tdr 1890, 140 Nr. 275. 2 324 Thorenburg l\S9 Januar 13. Der siebenbiirgische Vizewoiwode Nikolaus von Salzburg ersucht den Konvent von Kolozsmonostor iiber Einschreiten universorum civium, hospitum et incolarum de Dees, bei der Untersuchung gegen Georg, den Sohn des Bans von Ungurei, der den Einwohnern von Dej / Desch das in Haufen zusammengetragene Heu verbrannt hat, miizuwirken. Datum Tordae in octavis fcsti Epiphanarum domini, anno eiusdem millesimo quadringentesimo tricesimo nono. Auf der Riickseite Adresse: Amicis suis honorandis conventui ecclesiae de CIus- monostra pro universis cives et hospites de Dees. Inquisitoriae Von underer gleiclizeitiger Hand: Ilomo vaivodalis Demetrius de Dyaky noster frater Petrus inquisitio fuit facta feria sexta proxima ante dominicam Ramispalmarum^ in comitatu de Doboka. Orig. Pap. Arh. St. GIuj, Archiv der Stadt Dcsch Nr. 32. Siegcl rund, Dni. 3,2 cm. war auf der Riickseite in weisses Wachs aufgedriickt. » Marz 27. 18 2 325 llrrinanustadt li39 Januar li. Richler und Rat von Hermannstadt fordern den Kronstddler Rat iinter Androhung voUiger Warensperre auf, die Ausfuhr von Getreide in das Gebiet der Sieben Stuhle freizugeben. Oris. Pap. Arh. St. Bra^ov, Schnell III 30. Vom Siegel lasst sich keine Spur tesstellen, doch weist dic kennzeichnendc Durchstechung des Papiers darauf hin. dass es zum Ver- schluss aufgedriickt war. Praemissis complacentiis sediilis ciim exhibitione honoris. Sagaces viri, fratres et amici praecarissinii. Referentibus nobis plurimus animo suscepimus nimium doloroso, quomodo vos in districtus vestri ambitu omnibus tam vestris quam nostris inhibitionem ut nuUus frumenta ad nos de vestri districtus niedio aducere audeat sub poenis gravissimis promulgari fecistis generalem. Quod non leve scandalum opprobriumque intollerabile nobis arbitramur impensum, cum putaremus septem sedium provinciam et districtum Braschouiensem tamquam sub unius principis dominio constitutos debere, permixtim suorum contractuum negocia exercere sic ut defectum unius alterum in quantum valeat debeat relevare. Scimus etiam huiusmodi a nobis circa vos omnino fuisse perpetrata. Ideo cum iam arma permittente potentia frumentorum copia per iniquorum Turcorum saevitiam nobis sit subtracta vestrarum amititiarum fraternitatibus supplicamus attente per praesentes, quatenus an huiusmodi probitionis onere eximere nos velitis singula nobis necessaria quemadmodum vobis liberum esse cognoscitis in nostrum medium^ quoslibet volentes adducere permittendo. Quod si facere disposueritis gratas vobis in similibus et maioribus exhibemus volun- tates. Sin autem extunc similibus similia'^ compensando omnes septem sedium vias ad vos exeuntes recludere parum aut nihil de vobis nccesariis abhinc addu- cere permittemus. Quitquid in eo facere decreveritis latorem per praesentium nobis literatorie insinuare instanter postulamus. Cetcrum nosse vos volumus providum virum Petrum Anthonii vestrae civitatis iudicem dum in proximo in nostro medio fuerat constitutus, quoddam pactum solutionis partis centum et duorum florenorum auri ante anni decessum per imperialis maiestatis magistros curiae a nostris receptoribus suscepisse. Ubi nondum satisfactio est impensa nunc autem hii quorum negotium est pannos^ ad triginta sex florenos auri computatos in parte vestra vos tangentes a provido viro Laurencio Clump, vestro concive, receperunt iustitia mediante. Ad quorum florenorum solutionem eidem Laurentio faciendam vos relinquimus consequenter obligatos. Datum Cibinii feria quarta proxima ante festum beati Anthonii confessoris, anno domini M CCCC XXX nono. ludices et iurati consules civitatis Cibiniensis. Auf der Riickseite Adresse: Sagacibus circumspectisque viris iudici iuratisque civibus civitatis Coronae fautoribus et amicis nobis sincere dilectis. ' Cber der Zeile. - Vorlage paiios. 2 326 Weissenburg 1439 Januar 23. Der siebenbiirgisclie Bischof Georg ermdchtigt die Pfarrer des Bistritzer und Kiralyer Dekanates, gegen die Glieder ihrer Gemeinden, 19 welche den niederen Kirchendienern die Einkiinfle schmalern ivoUen, mit dem Interdikt vorziigehen. Papieihandschritt dps 15. Jahrhunderts f 5 , friJher Archiv des Evang. Kapitels A. B. Bistritz. — Papierhandschrift aus dem Ende d. 16. Jalirhunderts, beigebunden der ersten Handschrift. Druck: Ardiiv 10, 1872, 227 Nr. 2. Georgius dei et apostolica gratia episcopus Transsiluanus dilectis nobis honora- bilibus (et) discretis viris dominis universis et singulis plcbanis, decanis et ecclesiarum rectoribus in et sub decanatibus puta Bistricicnsi et Kyralia ubivis constitutis et commorantibus salutcm et paternam in domino benedictionem. Quia nos cx ccrtorum veridicorum relatibus et nostra ccrta scientia sumus edocti, quomodo universi vestri parochiani seu plebisani in vestris plebanatibus ubilibet commorantes ipsorum animarum salutem immemoresi contra deum et eius iuslitiam ac in contemptum- clavium matris ecclesiarum praeiudiciumque domini decani et plebani^ vestri valde ingens proventus scolarum'' parocliialium seu scolasticorum ac servitorum ecclesiarum vestrarum parochialium diminuere et debitajn defalcationem ipsorum proventuum conarentur* et facere prae- tendunt in ipsorum salutis animarum detrimentum valde magnum sententiam excommunicalionis de iure latam in aurem minime formidantes. Hoc etiam adiugendo, quod magistros scolarum seu scolasticos vel servitores ecclesiarum vestrarum parochialium sine consensu et annuentia vestris eligere et praeficere nituntur in vestri dedecus et praeiudicium valde multum. Super quos vestris devotionibus in virtute sanctae obedientiae praesentium serie et sub poena excommunicationis firmiter committimus ct mandamus, quatenus habiLa prae- sentium notitia omnes ct singulos praefatos vestros parochianos etplebisanosverbo nostro salubriter admoneatis, quos et nos tenorc praesentium requirimus et monemus, ut ipsi a tali nefandissimo opere cessent et per amplius facere non praesumant quoquomodo, sed in pristino statu et forma permittant permanere. Alioquin habita vcstra salutari admonitione omnes et singulos tales, qui huius- modi mandatum nostrum infregerint aut non curaverint firmissiiuo supposito ecclesiastico interdicto, quod inviolabiliter volumus observari, in fornia ecclesiae consueta praeter baptisma parvulorum primitiasque morientium et sanorum, quae nullatenus volumus denegari, lamdiu duraturum donec de talibus nefandis- simis operibus cessaverint aut de nobis aliud habueritis in mandatis. Datum Albae feria 6'^ proxima post festum beati Vincencii martyris, anno domini MOCCCCXXXIX. ' (iebcsscrl aus immcmornnlcs. * Vorlagc scnlariiim. - Cicbcsscrt aus contcmplum. ^ Hicrauf s/((du;!( diircligcslrichen und die drei ^ llierauf durchgestrichen rcclorum ptiro- folycndcn Wiirtcr ani l^ande nachgetragen. cliiiilium. 2 327 Tlioroiiburg H39 Januar 27. Der siehenhiircjische BischofGeor^ad terminum competenterarationera contradictionis eorura reddituros. Et post haec huiusraodi introductionis et statutionis seriem cum contradic- torura et evocatorum, si qui fuerint, vicinorumque et commetancorum, qui praemissac statutioni intererunt, nominibus terminoque assignata eidem < )3 more solito rescribatis. Datura Budae* feria quinta proxiraa ante festura puri- ficationis beatae Mariae virginis gloriosae, anno doraini MCCCCXXX nono. Auf der Ruckseite von anderer gleichzeitiger Hand: Nicolaus filius Johannis Greb de Wyngarth, capituli Simon literati Chori enim feria secunda post domi- nicara Reminiscere ad primura ad Kakowa, deinde ad Grabendorf tali nullo contradictore, et ita deinde ad Wyfalw, ubi Peterman de Hozywmezew contra- dicit ibidem ad octavas festi beati Georgii martyris.* Auf der Riickseite Adresse: P^idelibus nostris capitulo ecclesiae .\Ibensis Trans- siluanae pro magistro Johanne Zaz, filio Balthasar de Enyed alias de Zenthianus- hegye et aliis intrascriptis, introductoria et statutoria. Von der Kanzlei: Lecta. 1 Iliir auf s nd oin .\ornialscli:ifl fein durch- ^ Liicke 1,1 cm breit, fidelUer? gcstriclien. * Hierauf noclimals Budar. " Lucke 7 cm. ^ Mai 1. 2 330 Ofen 143a Januar 31. Konig Albrecht gebietet den siebenbiirgischen Wtirden- iragern, dem Adel, den Sachsen und den Szeklern und besonders den Bewohnern von Stadt und Stuhl Miihlbach, die von den Tiirken verschleppien und nun zuriick- 22 kehrenden Miiblbacher mil Ausnahme von vier namenilich angefiihrten Verr&tern in keiner Weise zu behindern. Eingeschaltet vom Weissenburger Kapitcl 1440, Orig. friiher Archiv der Stadt Sebe?. Druck: Programm d. ev. Unterggmn. Miihlbach 1881 / 82, 62 Nr. 9. Albertus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hungariae, Dalmaclae, Croaciae et cetera rex et dux Austriae et cetera fidelibus nostris reverendo in Christo patri domino Georgio,cpiscopo ecclesiaeTranssiluanae, magnificis Desew de Losoncz vaivodae earundem nostrarum Transsiluanarum necnon comitibus Siculorum nostrorum item nobilibus , castellanis, Saxonibus et Siculis ac populis et hospitibus in sede et civitate nostra Zazsebes commorantibus aliis etiam regni nostri Hungariae ac partium nostrarum Transsiluanarum praedictarum cuiusvis status et conditionis ac praeeminentiae hominibus praesentium notitiam habi- turis salutem et gratiam. Licet pridem cives hospites et populi praenarratae civitatis nostrae Zazsebes vocatae ex traditione seductioneque et iniqua ac diabolica suggestione illorum perfidissimorum Anthonii plebani, Hermann Mewlmeustcr, Martini Vlich et Zachariae pro tunc civium praefatae civitatis nostrae Zazsebes se et ipsam civitatem nostram illo saevissimo Omorath Tur- corum domino, qui eo tempore, uti nostis, cum valida Turconica sua potentia partes nostras Transsiluanas depraedando invaserat et ipsam civitatem nostram Zazsebes obsederat voluntarie tradiderunt. Tamen quia nunc uti ad nostrae ac serenissimae dominae reginae conthoralis nostrae carissimae praelatorumque etbaronum nostrorumdevenit audientiam aliquiexpraedictis civibus, hospitibus et populis nunc in partibus Transalpinis ac sub dominioTurcorum eorundem existentes qui in praescripta traditione annotatae civitatis nostrae immunes fore perhibentur viceversa ad praedictam sedem et civitatem nostram Zazsebes ac ad pristina eorum habitacula commorandi causa reverti vellent et repatriari. Ideo vestrae et cuiuslibet vestrum fidelitati firmissime praecipimus et manda- mus, quatenus annotatos cives, populos et hospites viceversa de praefatis parti- bus Transalpinis ac Turkya temporum in processu ad praenotatam civitatem nostram Zazsebes redire volentes demtis praescriptis Anthonio plebano, Her- manno, Martino et Zacharia traditoribus simulcum eorum liberis et prolibus ac rebus et bonis quibusvis per vestras tenutas et possessiones ac vestri medium usque praefatam sedem et civitatem nostram Zazsebes libere et purifice transire ac in eadem morari et residere permittatis per ampliusque eisdem nullum impe- dimentum nullusque molestias et perturbationes verbis vel factis inferre et irrogari f acere praesumatis nec sitis ausi modo aliquali gratiae nostrae sub obtentu. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Budae sabbato proximo ante festumpurificationisbeatae Mariae virginis gloriosae, anno domini M^CCCCXXX nono. Praedicta autem volumus per fora et alia loca publica ubi necesse fuerit ubique palam facere proclamari. Datum ut supra. 2 331 Prcssburg 1439 Februar G. Koiiig Albrecht beglaubigt iiber Ansuchen des Priesters Petrus, rector capellae sancti Martini extra murum civitatis nostrae Brassouien- sis die Urkunde Konig Sigmunds von 1437 Nr. 2 296 iiber die Schenkung einer Hofstelle an die genannte Kapelle. Datum Wratislauiae, in festo beatae Dorotheae virginis et martyris, anno domini millesimo quadringentesimo nono. Orig. Perg. Archiv der Evang. Kirchengemeinde A. B. Bra^ov I E 30. Siegel in rotes Wachs aufgedriickt. Reste mit demselben Stempel wie Nr. 2319. 23 2 332 Pressburft 1439 Hiirz 3. Konirj Albrecht riestallel den Bewohnern von Kinnsladt, die unter ihnen ziisammengekommenen Ablassgelder des Basler Konzils fiir die Befestigung der Stadt zu verwenden. Orig. Pap. .\rh. St. Bra?ov, Priv. 27. Siegel, rund, Dm. 5,5 cni, iii rotes Wachs, papier- bcdeckt, vornc aufgedriickt. nerselbe Stempel wie Nr. 2 319. Von der Kanzlci: Commissio propria domiiii regis ex deliberatione dorainorum consiliarioruni Hungarorum. Albertus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hungariae, Bolie- miae, Dalmaciae, Croaciae et cetera rex et dux Austriae providis ct circum- spectis magistro civium, iudici, iuratis cclerisque civibus ct toti communitati civitatis nostrae Brassouiensis salutera et gratiara. Misso ad raaiestatem nos- tram isto nuntio vestro liarum scilicet qucrulo^ per raedium eiusdcm, uti ex suo ore didicimus, nobis in eo supplicastis, ut pecunias ex indulgentiis sacri Basiliensis concilii illic in vestri medio congregatas et pia fidelium largitione cummulatas pro defensione illius civitatis relinquere et deputare dignaremur. Unde ct super quo fidelitati vestrae respondendo dicimus, quod ex quo civitas nostra praetacta in extremis confiniis regni nostri locata gravioribus aemulorum in- sultibus forraidatur, placet nobis et contenti suraus, ut pecunia ]Hacnotata nunc inibi raodo quo praedicitur aggregata pro defensione ipsius civitatis re- raaneat et dispensetur, attaraen nolentes eandera pecuniara quoquomodo inutilitcr dispensari. Ecce scripsimus per alias literas nostras sercnissiraae do- rainae Eli&abeth, rcginae contliorali nostrae carissiraac, ut unura horainera fidedignuin in vestri raedium deputet, coram quo et in praesentia cuius huius- modi pecimiae ad ipsius civitatis defensionem et utilitatem provide et cir- curaspecte dispensentur. Quapropter vobis raandaraus, quatenus postulato a praefata domina regina dicto homine deputando antelatam pecuniam in sui praesentia ]iro dictae civitatis utili et proficua defensione et non aliter quovis modo exponere et dispensari dcbcatis. Datum Wratislauiac feria tertia pro- xima post dorainicam Reminiscere, anno doraini MCCCCXXX nono. Unier dem Sieyel Kanzlcivcrmerl:. ' Vorlage ijcniUi. 2 jj)j). 1439 Miir/. 9. Dcr Konvcnt von Kolozsmonostcir sch(dlcl dcn Statulionsauftraci Konig Albrechts von 143!) Sr. 2 S2S ein und herichlet dem siebenbirrgischen Woi- woden Dczsd von Losoncz, dass gcgcn die am o. Miirz stattgcfundcnc Einfiihrung de.s .Joliannes Zaaz in den Bcsitz von Dimhiiu der Richtcr Lodalgericht gewicien worden sind. 24 Datuin quinlo ciit' ili,'i iiilrodiiclioiiis i-l slat iilioiiis praenolataruin. aniio (loinini supradicto. Oriu. Pap. Ungar. I.andi-sarchiv Budapest DI. 276.51. Siejiel war in weissps AVaolis auf der Hiickseite zum Verscliluss aufyedriiclct. 2 334 Florcn/. W.i*) Miirz 3. Papsl lAKjcn I\' . schildeil dcr nnfiaiischcn Koniiiin Elisa- beth das Trcibcn dcs Baseler Konzils und seinc BemOhungen um eine Union mit der griechisclten Kirche in Ahsichl auf die Vertreibung der Tiirken aus Europa, und ersuchl dic Konigin. ihm (uiijcsichts dcr Umtriebe sciner Gcijner und dcr bevor- stehendenGciiciuiiahl dic Anhiiniilichl^eit :u bewahren und bei Griechcn und Arme- niern die Iloffnunij auf die Union zu niihrcn. Datum Morcntiai', anno incarnationis doininicae millesiino quadrin<>cntcsiino tricesimo nono, scptiino Idus MarLii, pontificatus nostri anno nono. Abschrift d. spaten 18. Jh. s, Batthyaneuni .\lba lulia, .\rchiv des sieb. Doinkapitels, Excerpta Cap. Albensis Trans. 2, 25. Druck: Katona. Hist. cril. 12. 927. ' Ffhlt in der Vorlage. 2 335 Dcj/Deseh 1439 Marz IG. Janko von Thallocz, Ban mn Scveiin und Salzkam- merqrafin Unfiarn. ersucht die Kammergrafen von Sathmar und Szolnok, die Lohn- vercinbaruncjen dcr Kammergrafen von Dej j Desch uiul Sic mit den dortigen Salzschiffern zu achten. Orljl. Pap. .\rh. St. (luj. .'^rclilv der Stadt Desch Xo. 33. Siegcl. rund. Dni. 2,3 cm. in tirilnes Wachs, papierbedeckt. viirne auf.yedruckt. Im Siegelfeld zweiecteilter Wap- penschild; iiber einer Krone liiiks .\dler (•?), rechts aulrechtstehender Panther. tjn:schrlft in gotischer .Miiiuskcl. Janko de Tallowcz, banus Zcwriniensis et universarum camararum salium regalium comes et cetera universis et singulis nostris camarariis in Zathmar etZolnok pro nunc constitutis et in fuluruin constituendis nobis dilectis salutem cum dileclione. Quia nos disposilionem solulionis per nobilcs Pape Manin et .\nthonium Czati, camararios noslros dc Dccs ct Zeek cum celeriis ad dic- tam camaram de Dees servientibus coram Nikolo Lampcrteskj, hoinine regio, factam ct ordinatam vobisc[ue in ipsorum literis notificatam ratam et accep- tam habentcs eosdem in eadem conservarc per vosque facere conservari velimus, idcirco veslrae et cuiuslibet vestrum dilectioni firmiter committimus, alitcr habcre nolentcs mandainus, quatcnus praetactis ccleriis ad camaram de Dees servientibus ipsorurnquc cuilibet iuxta moduin et formam praetactae dispo- sitionis pcr praelibatos Pape Manin et .\nthoniuin Czati, nostros camararios, modo praevio factae solvere eosdemque de eadem sohitos et contentos reddere debeatis ex expeditos debitis semper temporibus. ita scilicet, ut si dictis cele- riis dispositionem ipsorum pra-.-tactain in ijroinplis florenis auri solvere non 25 possetis extunc crescente valorc clictorum florcnorum auri in moneta currente pro uno quoque floreno auri valore eiusdem in moneta liuiusmodi ipsis celeriis assignare assignarique facere nulla neglegatis ex ratione, ut iidem celerii ad regalia nostraque servitia eo ferventius reddere se possint praestantiores et sollertiores. Secus ergo in praemissis non facturi. Praesentibus perlectis exhi- benti restitutis. Datum in dicta Dees feria secunda proxima post dominicam Laetare, anno domini MCCCCXXXIX". 2 336 Wicii H39 Marz 20. Mert, Pfarrer zu Klausenburg und Kaplan Komg Albrechts, der Kaplan Thomas von Mistelbach, Hans Grendl zu Ober-HoUabrunn, Gengl Weber und Steffan Mulner daselbs, anstatt Micheln des Grendl, der jecz inner- lande nicht ist, ^owie Johannes des Hans Grendl Sohn, bestdtigen dem Simon von Eslarn, Wachsgiesser zu Wien, der den vorgenannten Hans Grendl wegen einer Geldschuld in Ofen gerichtlich eingeklagt und Idngere Zeit im Gefdngnis ge- halten hat, dass ilun diese Angelegenheit nicht nachgetragen und weder ihm noch seinen Erben gegeniiber ein Schadenanspruch erhoben wird. Mit vrkund des brieffs besigelt mit mein vorgenantn Mertten, pharrer zu Klausenburg, anhann- gundm insigl. Darczu habn wir obgenannt all vleissikhlichn gepetn, die erbern weisen und fiirsichttign Hainreichn den Frankhn, dieczeit des rats der stat ze Wienn, Andreen den Dyetram, hofmaister zu Dornpach, Ulreiclin Hiers- sawer statschreiber und Otten den Metzner all drey Burger daselbs daz si der sachen geczeugn sein, mit iren angehanngen insigel in und iren erbn an schaden. Dariinder wir uns, fiir uns, den obgenannten Micheln den Grendl, und fur all unser erben, frewnt, helffer und gunner, mit unsern trewn an aides stat verpinderi, alles das war und stet zeehaldcn das an dem brief geschribn stet. Der gebn ist ze Wienn an freitag vor dem suntag als man singet Judica in der vassten, nach Christi gepurd virczehen hundert jar und darnach in dem newnunndreisskistin jare. Orig. Perg. Archiv der Stadt Wicii, Hauptarcliivs-Urkunden Nr. 2683. Fiinf Siegel, 1, 2 u. 4 fehlen, 3 u. 5, griin und schwarz, angehangt. Regest: Uhlirz, RegesUn 2, Nr. 2683. 2 337 Wien 1439 Marz 21. Mert, dieczeit pharer zu Klausenburgk und Kaplan Konig Albrechts I. und Johannes Grendl von Ober-Hollabrunn stellen Simon von Eslarn, dem wachsgiesser burger ze Wienn und sein erbn einen Schuldschein iiber 200 neue, ungarische Goldgulden aus. Und des zu urchund gebn wir fur uns und all unser erbn in den besigltn mit mein obgenan Mertn, pharrer zu Klausenburgk, aigem anhangundem insigl, und wan ich egenanter Johannes Grendl dieczeit aign insigl nicht gehabt hab, 50 hab ich vleissiclich gepeten die erbern und weisen Ulrichcn Hirsawer, stat- schreiber cze Wien, und Niclasen, den purger dieczcit kamrer der stat daselbs, das sy dcr sachn geczeugen sein mit irn anhangundenn insigln in und irn erbn an schadn. Darund ich mich mit mein treAvn an aids stat verpind stetczu- habn alles des so vorgeschribn stet. Gebn ze Wienn, an sambstag vor dem 26 suntag als man singct Jiidica in der vastn nach Christi gepurd virczehenhun- dort jar, darnach in dein newnvnddreissigsten jare. Ori:,'. PeTii. Archiv dor Stadl Wieii, Hauptarchivs-Urkiinden Nr. 2 684. Drei Siegel, griiii und schwarz, ansjchiitii;!, l)cschiidigt. Regesl: Vhlirz, Rege.itcn 2. Nr. 2(i81. 2 538 Ferrara 1439.\Iarz 25. Papst Eugen IV . veiieiht dem Kleriker Valentinus Andreae de Zylvas das freigewordeneAniiidiakonatTlwrenbiirg der siebenbiirgischen Kirche und ernennt u.a. die Abte roii Kolozsmonostor und Kerz zu Exekutoren. Datum Ferrariae anno 1439, VII Kalendas Aprilis anno nono. Regest: Lukcsics, Diplomala pontificum 2, 177 Nr. 623 nach Suppl. Reg. 336 f. 184 u. Lat. Reg. 366 f. 273 im Vatikanischen Archiv. 2 33Q Ofcn 1439 Mai 25. Hannus Lemmel,Graf von Hermannstadt, ersucht den Stadf- ral von Thorn / Torim um ein Leumundzeugnis fur Hans Puschhausen, der friiher dort Dienst getan hat. Ori.y. Pap. Archiv der Stadt Thorn / Torun, Urkunden Nr. 922. Slegel in grilnes Wachs zum Verschluss aufgedriickt . Im Siegelfeld Wappenschild mlt einem nach rechts schrag aufwarts schreitenden Lamni. Druck: Korrespondenzblalt 11, 1888, 31. Ersainen vorsichtigen lyben herren meynen sunderlichen fruntlichin grus. Lyben herren, ewer weyssheyt geruche zu wiBen, das vor mich ist komen der ersame Hannus Puschawsen, mytpuigcr in der Hermanstad, und hat mir clagende furgeleget, wy etlichc in der Hermanstad seyner scr czu arge haben gedocht, das im an seyn ere geyt, dar umine her sich liart beswert: wy dasher in den Czeyten alse der orden von prcwssen myt den pollan crigeten, nu VII ader VIII jar, — dye czeit alze her Tilman von Wege von wegen des ersamen rathes zu Thorum houbtman was und her Gotschalk Stade aws Scheppen- banck, — nicht sulle gefaren han allzc eyn bederman. So czeyt her sich torstig- lichin an euch und an dy houbtlewthe und an her Claweken son von der Lynden, Hans, und an her Mattis Jungcwciscn und an Lucas Watzelrode und noch me gutter lewthc. Hir ummc, liben herren, bitte ich cuch, alse meyne lyben herren und gunncr, und thu cync froge czu euch mit dessem meynem segel und briff und bitte euch, dy zu frogen, an di her sich czewt, und denne deme vorgenanten Poschhawscn cynen offenen briff wellet gcbin, ^vy her sich czwischen euch gehalden hat, in dem her und ouch sust. Das stet mir umme euch zu vordynen alczeit. Hir mcte bevelle ich euch dem almechtigen gote. Geben zu Offen am montage in den phinxst hcyligcn tagen, anno XXXIX. Her Hannus Lemmel, ritter, Graff czu der Hermanstad et cetera ewer gunner. Adresse auf der Riickseite: Den crsamen vorsichtigcn weysen herren burger- meister und rathmanne der stat Thorn in Prewssen, scynen lyben herren und gunneren. 27 2 340 Mediasch 1439 Juni 7. Dcr siehenhiirgische Bischof Georg gewdhrt den Pfarrern des Bistrilzer und Kirdlyer Kapitels die Vergiinstigung, dass ihre Angelegenheiten ohne ihren \Villen nichl ausserhalb des Kapitels zur Verhandlung gelangen diirfen. Handschrift des 15. Jahrhunderts Pap. f. 6 friiher Archiv des Evang. Kapitels A. B. Bistritz. — Abschrift aus dem Ende d. 16. Jahrliunderts, l)eigebunden der ersten Hand- schrift. Georgius dfi vt apostolicae sedis gratia episcupus Transj^luanus vobis univer- sis et singulis plubanis et rectoribus ecclesiarum in el sub decanatibus Bistri- ciensi et Kyralia constitutis et commorantibus nobis in Christo sincere dilec- tis. Supplicationibus pro vestri parte per dominum honorabilem Valentinum plebanum de Zolna nobis expositis et porrectis paternaliter inclinati tenore praesentium annuimus et concedimus, ut extra capitulum vestrum per quod- cumque^ mandatum nullas penitus causas iudicare nullamve cxecutioncm et nullam citationem facere debeaiis, nisi cum de bona voluntate aliquorum cx vobis fuerit, harum nostrarum iitcrarum vigore tcstimonio mediante. Scriptum in Megyes^ die dominica proxima post festum corporis Christi, M^CCCCXXXIX. 1 Gebessert aus quicunvjuc. * Hierauf f getilgt. 2 341 Ofen 1439 Juni 25. Konig Alhrecht ersucht den Konvenl von Kolozsmonostor Petrus, den Sohn En\erichs von Bogath u.a. in Besitzanteile von Mikloslaka, Vyn- garth, Gergerfaya, Wereseghaz, Lengelkert, Birbon, Wywalw, Demeterpataka, Henengfalwa, Benczencz et Bwdevvtelke im Weissenburger Komitat einzufiihren. Datum Budae sccundo die festi nativitatis beati .Johannis baptistae, anno domini millesimo quadringentesimo tricesimo nono. Orig. Pap. Ungar. Ijandesarchiv Budapest Dl. 27653. Sicgel war auf der Riicl^ merito censetur fore privandus, nosque ecclesiae parochialis < >' villae nostrae Kelnek et inhabitatoribus eiusdem de idoneo plebano et rectore animarum voluimus providere, consideratis et attentis vitae virt < >* venustate et litera- rum serie sufficienti peritia aliarumquc virtutum et probitatum indiciis, quibus discretus vir Ladislaus presbiter < >^ ipsius villae Kelnek electus plebanus per communitatem < >® nostro in conspectu relatibus fidedignis nieruit commendari, < )' ecclesiae parochialis praetactae villae Kelnek, rationibus ex praemissis, uti fertur, rite et legitime vacantis, simul cum cunctis suis < >* iuribusque et iurisdictionibus eidem Ladislao presbitero, nostri iuris patronatus auctoritate duximus confereu- dum, et de eadera < y providendura, iino conferiraus et provideraus praesentiura per vigorera. Quocirca vobis fidelibus nostris devoto dilecto leve- rendo in ^ villae nostrae Kelnek finnissiinc ]iraecipimus et mandamus, quatenus vos domine episcope aut vicarie.annotatumLadislaum presbite^°- tacta plebania, servatis de iure servandis, vestra ordinaria auctoritate confir- mare. ac de eadem sibi doniio of ex novo providere, vos autem villice, iurati seniores et Saxoncs praefalae villae Kehiek annotato Ladislao presbitero tam- quam vestro vero ]3lebano, et tutori animarum vestrarum, in omnibus licitis et consuetis obedire, decimasque et ceteros proventus sibi vestri parte provenire solitos locis et temporibus consuetis extradare modis omnibus debeatis. Et aliud facere nun praesumatis gratiac nostrae sub obtentu. Praesentes quoque post earum lecturam semper reddi iubcmus praesentanti. Datura in descensu nostro campestri propc vadum Tydewrew vocatum in fcsto exaltationis sanctae crucis, anno domini millesimo quadringentcsimo tricesimo nono. Unter dem Siegel Kanzleivermerk . ' Vorlage iniqus. ^ Liicke 0,9 cm. * Liickc 1,2 cm. ' Liicke 3,4 cm. ' Liickc 1,1 cm. ' Liicke 3,6 cm. * Lucke 2,4 cm. ' Liicke 2,1 cm. ' Liicke 2.8 cm. i° Liicke 0,9 cra. 2 357 Im Ilcerlager bci dor Furt Tydcwrew 143!) September 14. Konig Albrecht ver- bietcl dem siebenbiirgischen BischofGeorg iind allen Adligen iind Gnindbesitzern in Siebcnbiirgen, lobagyen, die ihrenGrundzins entrichtet haben, an dertJbersiedliing aiif Konigsboden zu hindern bzw. koniglichen Untertanen, die sich vor den Tiirken auf .\delsboden gefliichtet haben, die Riickkehr zu verwehren. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 84. Siegel rund, Dm. ^.h cm, in rotes Waclis vorne auf- gedriJckt. Derselbe Stempel wie Nr. 2 319. Druck: Hurmuzaki. Dociimcnle XV, 1, 26 Nr. 42. Regest: Eder, Observationcs 75 u. 10-1. Kemcny, Nolitia 1,169. Transilvania 1873, 80. Von der Kunzlei: Commissio propria domini regis. Albcrtus dei gratia Romanorum rcx scmper augustus ac Hungariae, Bohemiae, Dalmaciae, Croaciac et cetera rcx ct dux Austriae et cetera fidelibus nostris reverendo in Christo patri doraino Georgio episcopo ecclesiae Transsiluanae ac universis et singulis nobilibus ct alterius cuiusvis status et conditionis ])osses- sionatis horainiSus partium nostrarura Transsiluanarura praesentium notitiam habituris salutcm et gratiam. Ex insinuatione fideliura nostrorura universorum et singulorura Saxonura earundera^ partium nostrarum Transsiluanarum nostra intellexit serenitas admodura displicenter, quod licet ipsi exponentes Saxones et alterius cuiusvis status homines, qui de possessionibus et villis nostris regalibus ac eorum raedio ad vestras aut alterius vestrum possessiones se morandi causa transferre vellent, sine omni contradictione abire permitterent. Tamen vos, nesciretur quo raotivo ducti, nostros iohbagiones ct iohbagionalis conditionis homines iuxta antiquam et approbatam dictarum partium nostrarum Trans- siluanarum consuetudinem, habita licentia iustisque terragiis depositis ac ahis eorum debitis persolutis, de vestris possessionibus ad possesiones nostras regales ac in medio dictarum exponentium transfcrre volentes moraturos abire et recedere non perraitteretis irao etiam alios iobbagiones nostros regales, qui 43 pridem ob mctum et formidinem saevissimorum Turcorum, dum iidem Turci partes nostras Transsiluanas praedictas hostiliter subintrantes devastassent, ad vestras tenutas et possessiones pro tuitione personarum atque rerum suarum transtulissent, ad pristina eorum habitacula remittere hactenus recusassetis et recusaretis de praesenti, quod in nostrae maiestatis displicentiam ac desola- tionem possesionura et villarum nostrarum cederet satis grande. Unde nos contra consuetudinem praedictarum partium nostrarum Transsiluanarum talis- modi praeiudicia et iniurias nostris possessionibus et villis et consequenter nostrae maiestati per vos inferri nolentes vestrae universitatis et cuiuslibet vestrum fidclitati firmissime praecipimus et mandamus, quatenus alio nostro mandato superinde non expectato universos populos vestros et iobbagiones, qui ut praemittitur iuxta praedictarum partium nostrarum Transsiluanarum consuetudinem habita licentia ac iustis terragiis depositis aliisque eorum debitis persolutis, de praedictis vestris possessionibus ad possessiones nostras regales praenotatas abire et recedere perraittatis. Insuper praescriptos nostros regios iobbagiones, qui ut praefertur se ob metum et forraidinem annotatorum Turco- rum ad vestras possessiones pro tutione personarum ac rerum suorum trans- tulissent, ad pristina eorum habitacula remittere et reraitti facere modis omnibus debeatis, alioquin commisimus et harum serie firmiter coramittimus fideli nostro magistro Desew de Losoncz partium nostrarum Transsiluanarum vai- vodae. ut ipse scita veritate praemissorum vos et vestrum quemlibet ad praedictorum mandatorum nostrorum plenariam observationem cum solitis et opportunis gravaminibus arcius compellat et astringat nostra auctoritate sibi praesentibus in hac parte attributa et iustitia mediante. Aliud ergo nullo modo facere praesumatis gratiae nostrae sub obtentu. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum in nostro descensu campestri prope vadum Tydewrew vocatum in festo exaltationis sanctae crucis, anno domini M^CCCCXXXVIIII". Auf der Riickseite von einer Hand des 15. Jahrhunderts: Litera regalis. ' Vorlage corundem. 2 358 Im Heerlager bei der Furt TjdeHreiv 1439 September 14. Koniq Albrecht erneuert Sladt und Stuhl Miihlhach die bisherigen Rechte und Freiheiten. Orig. Perg. friiher ArchivderStadt Sebe$. Siegel voriie autgedriickt. Unbesiegelte Kanz leiausfertiguns. Perg. Archiv der Evang. Kirche A. B. in der S. R. RumSnien Sibiu U li^. Druck: Marienburg, Geographie 2, 277. Programm des cd. Untcrgymn. Muhlbacb 1881 / 82, 63 Ub. Nr. 10. Regest: Szabo, Az erdelgi miizeum 58 Nr. 276.' Von der Kanzlei: Commissio domini regis Emerico de Marczaly comite de We- rencze et magistro johanne custode Zagrabiensi protonotario praesentibus. . Nos AlbertusdeigratiaRomanorumrexsemperaugustusacHungariae, Bohemiae- Dalmaciae, Croaciae et cetera rex et dux Austriae et cetera memoriae commen- damus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod veniens in conspectum nostrae serenitatis fidelis noster^ Johannes Zaz de Enyed alias de Zenth Janushegye comes nostrae civitatis ac sedis Zazsebes et notarius cancel- lariae nostrae maiestatis nobis suo ac universorum Saxonum et aliorum cuiusvis 44 status et lin_£Tuagii honiinum in pracdictis^ civitate et sede Zazsebes residentium nominibus et in jiersonis nobis significari curavit eo modo, quomodo in anno proxime praeterito, dum illi saevissimi Turci partes nostras Transsiluanas hostiliter subintrantcs ct devastantes et ex diabolico iniquoque et subdolo quorundam damnatorum hominum civium scilicet annotatae civitatis nostrae Zazsebes tradimento, eandem civitatem nostram surripientes cum villis prae- tactae' scdis pcr ignis voraginem funditus combusserunt, universae eorum literae et literalia instrumenta divorum regum Hungariae nostrorum scilicet praedeces- sorum, super diversis libertatibus et praerogativis per eos ipsis exponentibus gratiose concessis et praesertim super nundinis seu foris annualibus in festivi- tatibus bcatorum Bartholomci apostoli ac Georgii martyris singulis annis ac foro hcbdomadali cunctis feriis quintis in omni hebdomada in praefata civitate celebrari solitis ac etiam ut nullus omnino hominum aliqua alia vina praeter illa, quae in tcrritorio eiusdem civitatis germinantur, infra festum beati Jacobi apostoli in ipsam civitatem inducerc et importare ac in eadem deponere vende- reque valcat atque possit, nec non super electionibus plebanorum, iudicum, iuratorum et villicorum per ipsos hactcnus factis sed et aliis divcrsis gratiosis exemtionibus et immunitatibus ipsorum confecta* et emanata, ab ipsis alienata* essent et deperdita, supplicans'' annotatus magister Johannes Zaz suo ac aliorum quorum supra nominibus et in personis nostro culmini prece subiectiva, ut ipsos in huiusmodi corum libertatibus ct praerogativis conscrvare dignaremur gratiose. Nos itaque tum humillimis ct devotis supplicationibus annotati magistri Johannis Zaz per eum suo ac aliorum pracscriptorum nominibus et in personis nostrae maiestati propterea porrectis regia pietate exauditis et clementer admissis tura etenim inopiae et paupertati dictorum exponentium pie compatientes eosdem Saxones et altcrius cuiusvis status et conditionis atque linguagii homines in praedicta nostra civitate et sede Zazsebes residentes et commorantes tam praemissis quam aliis quibuscumque eorum libertatibus praerogativis, indultis et gratiosis exemtionibus, quibus ex divorum regum Hungariae nostrorum scilicet praedeccssorum gratiosis concessionibus hactenus rite et legitime usi fuerunt et gavisi, uti frui volumus atque potiri. Quocirca vobis fidelibus nostris reverendo in Christo patri domino Georgio episcopo ecclesiae Transsiluanensis nec non magnifico Desew de Losoncz vaivodae, item magistris civium ac iudi- cibus, iuratis senoribus atque villicis septem sedium Saxonicalium partium nostrarum Transsiluanarum praedictarum nunc constitirtis et in futurum con- stituendis firmissime praecipimuset aliud habere nolentes mandamus, quatenus a modo in antea praefatos exponentes, absque cuiusvis novitatis inventione in praescriptis et aliis quibuslibet corum libertatibus, praerogativis ac indultis et gratiosis exemtionibus, quibus scmpcr ct ab antiquo rite et legitime usi fuerunt et gavisi contra omnes illegitimos impctitores protegentes et conservantes uti, frui et gaudcre permittatis et pcrmitti faciatis contra easdem ipsis aliquod impedimentum seu quascumque molcstias inferre seu irrogari facere nusquam et ncquaquam praesumentes' nec sitis ausi modo aliquali gratiae nostrae sub obtentu. Praesentcs quoque post carum lecturam semper reddi iubemus prae- scntanti.Datum in nostro descensu campcstri propc vadumTydewrew vocatum in festo cxaltationis sanctae crucis, anno domini JNPCCCCXXX" nono^. Unler clem Sieyel Kanzleivermerk. ^ Unbesiegelte Kanzleiausfertiguiig liieruuf '■• Unbesiegelte Kanzleiausfortisung alienalc. magisler. ^" Unbesiegelte Kanzleiausfertii,'ung liierauf ' Unbesicgclte Kanzieiausfcrtiguni^ jnueclicla. nnbis. ^ Unbcsicgeltc Kanzleiausfertigung Jiicrdiif ' Die abgekiirzte IJndung cn auf I'iasur. praelacla. " llnbesiegeltc Kanzleiausfcrligung die Zif- * Unbesiegcltc Kanzleiausfertigung cnnfccli-. fern ausgcschrieben. 45 2 359 Petervvardein 1439 Septcmber 18. Konifi Albrecht ersiicht das Weissenburger Kapitel, Johann Zaz von Johannisberg, Grafen von Miihlbach, in den Besit: von Aciliu j Tetscheln, Tilisca (Thompahaza), Mihalt und Sdrdcsau einzufiihren. Orig. Pap. Unsar. Landcsarcliiv Budapcst DI. 30436. Sicgel in rotes Wachs, papierbe- deckt, auf der Riickseite zuin Vcrschluss aufgcdriickt, Reste. Druck: Telekl, Hunyadiak kora 10, 74 Nr. 31. Albcrtus dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hungariae, Bohemiae, Dalmaciac, Croaciae et cetera rex el; dux Austriae et cetera fidelibus nostris capitulo ecclesiae Transsiluanae salutem et gratiam. Cum nos pro fidelibus serviciis fidelis nostri nobilis magistri Johannis Zaz, filii Balthasar de Enyed alias de Zenthjanushegye, comitis de Zazsebes, prothonotarii cancellariae nostrae maiestatis per cum nostrae serenitati exhibitis et impensis quasdam possessiones Echelew, Thompahaza vocatas, quae quondam Oswaldi et Jacobi filioruni magistri ^ quondam Johannis Thompa de eadem Thompahaza praefuissent et per defectum seminis eiusdem ad manus nostras regias < >'- Michaelis plebani de Zazsebes ac Ladislai et Johannis filiorum Pauli de Kerek fratrum carnalium < >^ existere per < )* item < >* Myhalczfalua et Chorokzow vocatas < >" comitatibus habitas, in quarum pacifico dominio uti dictus magister Johannes Zaz asserit prog < >' filii praefati Jaak ab antiquo perstitissent et ipse existeret etiam de praesenti simul cum iuri < >* quem haberemus et nostram quibuscumque modis causis et rationibus concer- neret maiestatem necnon cunctis earum < >as^ nostrae exposita sunt maiestati stantibus et se habentibus, praefato magistro Johanni Zaz ac praedictis < >!" suis quoad mediam partem, ac annotatis Michaeli plebano ac Ladislao Johanni et Petro < >^i heredibus et posteritatibus universis vigore aliarum literarum nostrarum exinde confectarum in perpetuum < y^^ vestrum homines in dominium earundem legitime fecerunt introduci. Igitur fidelitati vestrae firmiter praecipiendo mandamus, quatenus vestrum mittatis hominem pro testimonio fide dignum, quo praesente Stephanus de Naghw < >^* aut Johannes Horwath vel Thomas de Fahyd sin Steplianus magnus de Hyde- ghyz seu Ladislaus de Gald aut Benedictus de Beid aliis absentibus homo noster ad facies praetactarura possessionum consequenterque iuris nostri regii in eisdem habiti^* vicinis et commetaneis earundem universis inibi legitime convocatis et praesentibus accedendo introducat praefatos raagistrum Johannem Zaz ac Balthasar patrera et Georgiura carnalera, Michaelem plebanum, Ladislaura, Johannem et Pctrum in dominiura earundem, statuatque easdera et idem eisdera praeraissae nostrae donationis titulo perpetue possidendo, si non fuerit contradictura. Contradictores vero si qui fuerint, evocet ipsos contra annotatos magistrura Johannem Zaz et Balthasar patrem et Georgium carnalem, Michaelem plebanum, Ladislaum, Johannera et Petrura in praesentiam vaivodae partium nostrarum Transsiluanarum ad terminura competentem rationem contradictionis eorum reddituri. Et post haec huiusmodi introductionis et statutionis seriera cum contradictorum et evocatorum, si qui fuerint vicinorumque et comraeta- neorura, qui praedictae statulioni intererunt nominibus ac termino assignato eidem vaivodae raore solito rescribatis. Datuni in Waradino Petri feria sexta proxima ante festum beati Mathei apostoli et evangeli.stae, anno domini M CCCCXXX nono. Auf der Ruckseite Adresse durch aufgcklehtes Papier uerdeckt. Unten links von der Kanzlei: Lecta. 40 Auf der Riickseitc von andeirr (ileiclizeiliger Hand: Homo regius Benedictus de Beld. capituli Baltasar presbyter de choro. Feria tertia proxima post festum boati Francisci primo ad Echellev in personis Pauli filii et Elenae filiae Antlionii riioiniia ac Georgii et Margaretae filiae praefatae Elenae ex parle Echelle et Thompahaza contradictum extitisset, item sequenti die ad Mirtialihfalua ubi Petrus filius (ieorgi filii Jach de Chestue item nobilis domina Katherina relicta Barthe de Hidcgsiz filia condam magistri Yach de eadem Michalchfalua. item Albcrlus Boltha de Gald in personis Annae consortis suae filiae condam Georgi de Chestwe item Andreae filii.^* Potencianae filiae suorum personis necnon dominae Elizabet filiac praefati condam Georgii de Chestwe consortis videlicet Nicolai de Hozuthelk, itera nobilis viri Herbarti de Balasfalua, Stephani et Nicolai filiorum ac Dorotheae filiae suae consortis scilicet Pauli de Kerelew cx parte Michalchfalua et Sorochozo. Auf der Riickseite ferner von einer andern Hand des 15. Jh.s.: prima vox in tenebris sumus, 2a vox accusati sumus, 3a vox detenti sumus 4a vox in igne sumus u.s.w. & kommen folgende arabisclie Zahlzeichen to/-: 1, 2, 3, 4, 6, 7. 1 Schrift seschwiinden 2,8 cni bitil. ' I.Ucke 8,3 cm. = Liickf 9.5 cm. '" Liickc 8,7 cm. =» Liicke 11 cm. " Liicke 7 cm. * Liicke 1,5 cm. '- Liicke 8 cm. * Liicke 2 c m. '■* Liicke 1 cm ivclgh. * Liicke 10.5cin. '* Von conseqmnlerque bis luibili iiljcr der ' Liickc 9,5 cm. Zeilc uacligetragen. 8 Lucke 8cm. '= Vorlage fHi. 2 360 1 ■539 Septcmber 21. Der Konvent von Kolozsmonoslor schaltet die Urkunde des siebenhilrfjischen Woiwoden Dezso vun Losoncz von 14.3!) Nr. 2 355 ein iind berichtel dem Woiwoden, dass Nikolaus .\pa und dessen Sohn Ladislaus sich den Wein — Neunten (nonas vinorum) in Enciu, weiicn dem sie mit Nikolaus, Gregor und Anton von Belhlen in Streit liegen, gewullsam angeeignet haben. Die Unter- suchung habe am 15. September stattgefunden. Datum septimo die diei inquisitionis pracnotatae, anno domini supradicto. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. l-"amiliciiarchiv Bethlen. Siegel war auf dcr Riickseite zum Verschluss aufgedriickt. 2 361 Plintenburg 1439 November 14. Konigin Elisabeth verleilddemsiebenbtirgischen Woiwoden Dezso von Losoncz fiir seine Verdienste gegen die Hussiten und bei Niederschlagung des siebenburgischen Bauernaufstandes.. capitaneura dictorum rusticorum per subtiles investigationes et persecutiones in civitatem Cluswar includens poenain debitara .... sibi ininistrasset ... die Besitzungen Lechnitz, Sankt-Georgen, Tatsch und Wermesch. 47 Datum Wissegradini sabbatho proximo post festum beati Martini episcopi et confessoris, anno domini millesimo quadringentesimo tricesimo nono. Eingeschaltet von deni Konvent von Kolozsmonostor 1439, Orig. Arh. St. CIuj, Archiv der Stadt Bistritz. Druck: Studii ^i matehale de istorie medie 4, 1960, 411. Regest: Berger, Urkunden-Regesten 22 Nr. 97 = Varju, OMevellar 1, 629 Nr. 439. 2 362 Plintenburg 1430 November 14. Konigin Elisaheth beauftragt den Konvent von Kolozsnionostor bei der Einfiihrung des siebenburgischen Woiwoden Dezso von Losoncz in den Besitz von Lekencze, Zenthgyergh, Wermes et Thach in comitatu de Doboka existentes et ad civitatem nostram Bystriciensem pertinen- tes ab eadem sequestrando et separando mitzuwirken, die ihm fiir seine Verdienste unter den Konigen Sigmund und Albrecht undfur 11 830 Goldgulden zugesprochen worden sind, welche er ad conservationem tutelamque et defensionera dictarum partium Transsiluanarum .... per plurimas levationes sui banderii contra saevis- simos Turcos auf Rechnung des Konigs ausgegeben habe. Datum Wyssegradini sabbato proximo post festum beati Martini episcopi et confessoris, anno domini millesimo quadringentesimo tricesimo nono. Eingeschaltet vom Konvent von Kolozsmonostor 1439, Orig. Arh. St. C.luj, Archiv der Stadt Bistritz. Regest: ArcJuv 6, 1863, 68 Arch. Zeitschrift 12, 80. Berger, Urkunden-Regesten 23 Nr. 98 = Vaiju, Okleveltdr 1,629 Nr. 439. 2 363 1439 Dezember 12. Der Konvent von Kolozsmonostor schaltet die Urkunde der Konigin Elisabeth von 1439 Nr. 2 362 ein und bezeugt, dass der siebenbiirgische Woiwode Dezso von Losoncz am 28. November in Anwesenheit von Vertretern des Komitatsadels aliisque nonnuUis civibus et hospitibus de Bystricia inibi legitime convocatis et praesentibus in den Besitz von Lechnitz, Sankt-Georgen, Tatsch und Wermesch eingeftihrt worden ist. Datum quinto decimo die diei introductionis et statutionis praenotatarura, anno domini supradicto. Orig. Perg. Arh St. Cluj, Archiv dcr Stadt Bistritz Nr. 32. Siegel war angehangt. Die Urkunde ist ein Cyrographum. Regest: Berger, U rkunden- Regeslen 23 Nr. 99 = Varju, OkleveUdr 1, 629 Nr. 439. 2 364 Ofcn 1440 Januar 10. Konigin Elisabeth gebietet deii Sachsen der Zwei Stuhle, den Martinszins des Jahres 143S, der von Konig Albrecht den Hofrittern Henning und Josth verschriehen luorden ist, unverzuglich abzufuhren. Orig. Pap Ungar. Landesarchiv Budapcst, Familienarchiv Justh. Siegel, rund, Dm. 3 cm, rotes Wachs in Wachsschiisscl, papierbedcckt, vorne aufgcdriickt. Im Siegelfeld 48 Dreipass mit Uiigelstigur, die zwei schiefgestellte Wappenscliilde hiilt : 1) Querliall'eorgh, Nyrmezew, Felscw Rebre, Alsow Rebre, Theech, Nazod, Zalwa, Zagra et Makkod vocatas oninino in comitatu Zohiok interioris... cxistcntes, quac scilicet nunc apud manus antclati ^lichaclis Jakch ac Petri filii Ladislai similiter Jakch, itcm Ladislai filii Georgii ac alterius Ladislai et Georgiifiliorum quondam Johannis modo similo Jakch de praefata Kwsal fratrum ipsius Michaelis gene- rationalium et condivisionalium pro certa pecuniarum summa a regia maiestate titulo pignoris cxistere perhibentur den obgenannien Adligen zu vier gleichen Teilen, in der Weise, dass Ladislaus und Georg, Sohne des Johann Jakch gemein- schaftlich ein Viertel erhalten, und beauftragt den Konvent von Kolozsmonoslor, sie in den Besitz dieser Gtiter einzufuhren. Datum Budae in festo beatae Agnetis virginis et martyris, annp domini millesimo quadringentesimo quadragesimo. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest DI 27874. Siegel war in rotes Wachs vorne aufgedriickt. Eingeschaltet vom Konvent von Kolozsmonostor, Orig. ebenda. Bruchstiick: TransilDania 1873, 65. 49 2 366 Thorenburg 1440 Januar 24. Der Siebenbiirgische Vizewoiwode Nikolaus von Salzburg verschiebt die Verhandlung in der Angelegenheit zwischen Abt Antonius von Kolozsnwno- stor einerseits und dessen lobagyen (iol)agiones) dem Schneider Andorman und Jo- hannes Hoffgrech von Reen, die auf den 13. lanuar anberaumt war, auf den 1 Mai. Datum in Regen die dominico proxima ante festum purificationis beatae Mariae virginis, anno domini millesimo quadringentesimo^ quadragesimo. Orig. Pap. Archiv d. rom. katli. Pfarramtes (,luj. Siegel, rund, Dm. 3 cm, in weisses "Waclis auf der Rucl* 54 kna * nostram venientes in praesentiam nobis in eorum ac universo- rum populorum et inhabitatorum eiusdem oppidi personis exposuerunt ut plurimum qucrulose, quomodo populi et inhabitatores viltolczen- burg^vocatae certamquantitatcm iugerum terrarum Inder Hecken vocatarum in territorio et intra ras® metas praedicti oppidi Wysakna adiacentium, pro se usurpantes colerent et seminarent ' eisdem uterentur contra saepis- simas prohibitiones exponentium praenotatorum super quo ipsis iuxta regni consvetudinem iuris aequitatem per nos impertiri postularunt; quibus habitis Georgius Schillis, alter Georgius Waldorff et Laurencius Thomas, iurati seniores et inhabitatores praefatae villae Stolczeburg e medio aliorum exurgentes suis ac aliorum populorum et inhabitatorum eiusdem villae Stolczeburg nominibus responderunt ex adverso quod bene verum foret ut praedicta quantitas iuge- rum terrarum Inderhecken vocatarum in territorio et intra metas praenominati oppidi Wysakna vocati adiacerent sed eandem ipsi a multis retroactis tempo- ribus iure emptitiopossedissent,*usique ipsa fuissent possedirentque et uterentur in praesentiarum et id certis probabilibusque et sufficientibus documentis iuxta regni consvetudinem demonstrarunt coram nobis. Hisque perceptis et ambarum partium propositionibus, allegationibus altercationibusque et res- ponsionibus atque probationibus et documentis utrarumque partium visis et diligenter examinatis deumque et eius sanctam iustitiam habentes prae oculis, potissime, etiam ne aliqua discordia inter partes praescriptas oriatur iudicando commisimus eo modo, ut a modo in antea futuris temporibus perpetuis uni- versis annotati populi et inhabitatores praefatae villae Stolczeburg praefatam quantitatem iugerum terrarum Inderhecken vocatarum ipsos ut praedicitur iure emptitio concernentium talimodo possidere eisdemque uti debeant et potiri, videlicet dum et quandocunque iidem praedictam quantitatem iugerum terrarum in tot vel in parte colerent, pararentque et seminarent, extunc populi et inhabitatores praenominati oppidi Wysakna eorum pecora et pecudes aut alia animalia in huiusmodi quantitate iugerum tcrrarum pascere et eis aliqua dainpna in eorum segetis sub consveta poena in talibus iuxta regni consvetu- dinem obscrvare solita inferre nullomodo praesumant, ipsi autem populi et inhabitatores villae Stolczeburg eorum pecora et pecudes eo tempore in huius- modi quantitate iugerum terrarum pascere ac eisdem uti valeant, iuxta libitum eorum voluntatis. Sin autem aliquibus annis praefata quantitas iugerum ter- rarum inculta et inseminata remanere contingeret ac etiam postquam singulis annis messis totaliter completa fuerit, extunc praefati populi et inhabitatores oppidi Wysakna et non alii homincs eorum pecora et pecudes in praefata quan- titate iugerum terrarum instar praefatorum populorum et inhabitatorum villae Stolczeburg praedictae pascere valeant atque possint. Singulis autem annis iidem populi et inhabitatores eiusdem villae Stolczeburg pro terragio pro quo- libefscilicet iugere terrarum populis et inhabitatoribus praefati oppidi Wysakna singulos duos denarios pro tempore currentes solvere debeant et teneantur. In cuius rei memoriam ac firmitatem perpetuam praesentes concessimus literas nostras pendentis sigilli munimine roboratas. Datum in annotata congregatione nostra generali, loco et tempore in praedictis, anno domini millesimo quadrin- gentesimo quadragesimo. Lucke 0,9 cni. ■* Liicke 0,8 cni. Die Lesung ist nicht ganz eindeutig, da ^ Liicke 0,7 cm. die Stelle durch Feuchtigkeitseinwirkung * Verblasst. stark nachgedunkelt ist. Sie ergibt sicli ' Liicke 0,3 cm. aus dcr Urkunde von 1454, Februar 21. * Vorlage /jossedisset. Liicke 1.5 cm. ' Vorlage qualibcl. 55 2 379 IIermannst.'jdt 1440 Mai 25. Ladislaiis Woski, der Abt des Miitterklosters Egresch, bezeugt, dass Abt Michael von Kerz zu Gunsten des Johannes von Bornequel resigniert hat, und ermahnt die Klosterangehorigen von Kerz zu Gehorsam und Ehrfurcht gegeniiber dem neuen Abt. Eingeschaltct voni offentlichen Xotar Heinrich Regis 1440, Oris. Arh. St. Sibiu. Nos Ladislaus Woski dei gratia abbas monasterii in Egrisch ordinis Cister- ciensis Schennadiensis diocesis, visitator et pater abbas raonasterii beatae Mariae virginis in Candelis alias in Kercz nobis immediate subiecti, ad futuram et perpetuam rei memoriam tenore ]oraesentium significamus quibus expedit universis, quod nos nupcr cum ad civitatem Cibiniensem accessissimus pro- borum honestorum et fide dignorem liominum relatione intelleximus, quomodo dominus Michael quondam abbas dicti monasterii in Kercz ipsam abbatiam cum universis et singulis suis iuribus, pertinentiis, debitis et rebus aliis mobi- libus et immobilibus praemeditate libere, sponte et voluntarie in favorem hono- rabilis viri domini Johannis de Bornequel sacerdotis ct monachi in nostro Cisterciensi ordine expresse professi. sacrae theologiae doctoris. dei nomine renuntiavit et resignavit plene et integre cedendo eidem ab eadem abbatia. Unde sentiens idem dominus Johannes cui facta est huiusmodi resignatio quod nos constituti essemus in Cibinio ad nostram praesentiam venire curavit idem dominus Johannes et cum certis autenticis literis quatuor autenticis sigillis appendentibus et subscriptione ac signo publici notarii roboratis nos plene edocuit, quod ipsa resignatio, sic ut praemittitur, canonice facta esset clare informavit supplicando humiliter propter deum, quatenus nos huiusmodi resignatiojiem et cessionem ratificaremus et approbaremus auctoritate paterna et visitatoria, quae in nostro ordine Cisterciensi papali aequivalet ipsum ad dictam abbatiam confirmando. Nos vero Ladislaus Woski abbas et visitator praefatus effective reperientes tam per literas autenticas quam fide digna testi- monia ipsam resignationem et cessionem praefatas esse et fuisse iuxta apos- tolica et nostri ordini sacra instituta rite, legitime et canonice factas, quodque idem dominus Johannes doctor homo esset laudabilis vitae et honestatae con- versationis amatorque sanctae religionis et optime de ipsius bonis moribus et laudabili conversatione edocti et informati huiusmodi suas humiles preces exau- dire volentes resignationem, renuntiationem sive cessionem sic ut praemittitur et in literis resignationis continetur per ipsum dominura Michaelera tunc abbatem ipsi domino Johanni doctori rite, legitime et canonice factas auctoritate paterna et visitatoria, sicuti ad nos spectare dinoscitur, in nomine domini nostri Jesu Chrisli approbamus, laudamus et ratificamus eundem Johannem ad dictam abbatiam in Kercz nostri Cisterciensis ordinis, Melchouiensis diocesis, perpctue et irrevocabiliter confirmantes dato eidera prius iuramento de non alienandis bonis monasterii ipsius et alienatis pro posse recuperandis curamque et adminis- trationera temporaliura et spiritualium dicti monasterii in Kercz sibi plene committentes sperantes quod dictum monasteriiira in Kercz, quod valde est desolatum, peripsius domini Johannis sagacitatem continua et salubria doraino deo el assistente recipere debeat incrementa. Quocirca universis et singulis dicli monasterii in Kercz subditis tam regularibus quam saecularibus com- muniter et divisim sub excommunicationis latae sententiae poena districtis- sime praecipientcs mandamus, quatenus eidem doraino Johanni de Bornequel et nulli altcri taraquara unico, vero et indubitato abbati dicti monasterii in Kercz et veslro domino oboedentiani et reverentiam condignas exhibeatis 56 censusque debita et alia quae ad ipsam abbatiam sive monasterium pertinent et abbati pro tcmpore existenti de iure aut consvetudine fieri solent et exhi- beri detis, assiifnetis et exhibeatis effcctive. In quorum omnium et singulorum fidem et testiinonium praemissorum praesentes fieri et nostri parvi secreti in quo arma nostra patcrna sculpla sunt propter carentiam maioris abbatialis sigilii fecimus appensione communiri. Datum et actum Cibinii in posteriori parva domo liabilationis nobilis viri Johannis Poschauser, in ipsa vigilia glo- riosi corporis domini nostri Jesu Christi, anno eiusdem millesimo quadringen- tesimo quadragesimo, praesentibus nobilibus viris Johanne Poschauser, Fran- cisco Vrsinger, Pctro Prall, Urbano de Cibinio et Henrico Regis publicis notariis testibus ad praemissa vocatis specialiter et rogatis. 2 380 Waldhiitten 1440 August 2. Nikolaus Apa von Malmkrog beurkundet seinen und seiner Nachkommen Verzichl auf das Grcifenamt von Birthalm. Druck: Prograinm d. cv. Gym. Mcdiascli 1869 / 70, 57 Nr. 15 = Salzer, BirUialm 672 Xr. 21 nach dem seither verschoUenen Orig. Perg. im Gemeindearchiv Birthalm. Ego Nicolaus filius Appa de Almakrek meo ac omnium et singulorum quorum- cumque meorum ac fratris mei Georgii alias defuncti piae memoriae heredum nominibus, praesentibus pariter et futuris masculini et feminini sexus reco- gnosco publice et ultro ac manifeste profiteor, quod quemadmodum sagaces et circumspecti viri hospites et inhabitatores fori de Byrthalm, Transsiluania existentis mihi et Georgio fratri meo praefato comitatum seu grebyatum ibi- dem in Byrthalm cum universis ct singulis suis iuribus et pertinentiis sponte et amicabiliter contulerant per nos ac nostros veros heredes in perpetuum pos- sidendum; ita et nos vice versa sponte libere at voluntarie ac bona delibera- tione praevia eundem comitatum seu grebyatura cum dictis suis iuribus et pertinentiis meo ac praefatis nominibus antelatis hospitibus et inhabitatoribus in Byrthalm restituimus et redonamus pleno iure unacum aliis quibusuis heredi- tatibus quocumque intitulentur nomine si quae sint, quo ad nos pertinerent seu quouismodo possint pertinere eius temporibus per eos pacifice sine mea et meorum ac fratris mei praefati hcredum quocumque repetitione, molesta- tione, perturbatione et inquietatione possidendum integrc ccdendo eis ab eodem comitatu seu gi'ebyatu et omnibus hercditatibus, si quae sint ac omni iure nobis quouismodo competenti renuntiando promittens etiam bona fide pro me ac heredibus meis et fratris mei praesentibus et futuris quibuslibet, quod si quis foret, qui dictos hospites et homines de Byrthalm quantum ad prae- missa impctere aut in iudlcio vel cxtra eos convenire vel alias molestare seu inquictare vellet, cxtunc tcnemur volumus et debemus adiunctis mihi per eos uno vcl duobus probis et sagacibus viris pro et cum eis meis in expcnsis responderc et cos in praemissis defensarc, manutenere et conservare fideliter eis in omnibus hoc negotium concernentibus a.ssistendo contra huiusmodi impetitorem quocumque nominc censeretur. Si vero mi viam universae carnis migrare contingcret, cxtunc etiam mei et fratris mei heredes pari sorte dictis inhabitatoribus debent et tcnebuntur eadem fidc assistere et in dictis comitatu et aliis hereditatibus, si quae forcnt, praelibatos hospites defensare et manu- tenere. Ut autem haec rata et impermutabilia pcrmancat et ne per nos^ vel successores nostros valeat in posterum infringi, praesens scriptum sigilii mei appensione et duarura sediura feci roborari pracsentibus his testibus illurai- 57 nato domino Johanni de Burnequel, sacrae theologiae doctori, abbate de Can- delis, Nicolao plebano de Walthudia, Michaeli plebano de Capsch maiori, bac- calaureis in jure, Johanni comiti de Walthudia, villico et ceteri seniores de Walthudia et aliis quara plurimis viris fide dignis. Acta sunt haec in Walt- hudya domini plebani in domicilio in crastino sancti Petri in vinculis, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo. 1 Vorlage los. 2 381 Pressburg 1440 Aagnst 3. Konigin Elisabeih mahnl die Siebenbiirger ... nobiles et possessionati homines partium nostrarum Transsilvanarum ... zur Treue gegentiber dem rechtmdssig gekronten jungen Konig Ladislaus. Datum Posonii feria quarta proxima post festum ad vincula beati Petri apos- toli, anno domini M CCCC XLmo. Druck: Katona, Hist. crit. VI, 13, 128 nach Cornides. 2 382 Ofen 1440 Aogust 9. Konig Wladislaw I. vermacht den Brudern Johannes und Johannes minor von Hunyad, Sohnen des Wayk de Hunyad, ftir ihre Verdienste als Bane von Severin in der Ttirkenabwehr an der unteren Donau und als Beloh- nung ftir die Kdmpfe, die Johannes minor an der Seite des siebenbtirgischen Woiwoden Ladislaus Chaak in der Walachei contra et adversus perfidissimos Turcos... ipsas partes Transalpinas pro tunc ingenti hostico cum insultu inva- dere et tot nisu vastare satagentes... durchgefochten hat, die Besitzungen Soimus, Birsau, Nevoies, Buruenc in der Hunyader Gespanschaft, quae ad honorem vaivodatus partium nostrarum Transilvanarum pertinuisse perhibentur, unter Befreiung von der woiwodalen Gerichtsbarkeit, und die Herrschaft Bosar im Teme- scher Komitat. Datum Budae in vigilia festi beati Laurencii martyris, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo. Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 13577. Siegel, rund, Dm. 4,8 cra, in rotes Wachs, papierbedeckt, vornc aufgedriickt. Im Siegelfeld viergeteilter Wappen- schild: 1. (oben links) Vier Querbalken 2. Doppeladler 3. Steigendes Ross mit Reiter 4. Doppelkreuz. Umschrift in gotischer Minuskel: Wladislaus. dei gracia. hungarie. polonie. dalmacie. croacie. rex. Abb. Pray, Syntagma XII /3. Druck : Teleki, A Hunyadiak kora X, 85 Nr. 39 == Hurmuzaki, Documente I, 2, 664 Nr. 563. Regest: Fejer, Codex XI, 495. Fej6r, Genus 45 Nr. 5. 2 383 Sintimbru 1440 August 10. Dcr Siebenbtirgische Vizeivoiwode Nikolaus von Salzburg ersucht das Weissenburger Kapitel bei der Einftihrung des Nikolaus 58 Zar, Sohnes des Ladislaiis von Ba. tragen. * Oktober 6. * Hierauf durchgestrichen vay und regalis. 2 384 Ofen HiO .Vuyust 11. Konig Wladislaw I. ersucht den Konvenl von Kolozs- monostor bei der Einfiihrung des Weissenburger Kapitels in den Besitz der pos- sessio wolachalis Dyomal und dcr Besitzungen Tinod und Kleinschergied mitzu- wirken, die durch die Konigin Elisabelh entgegen den Reclden des Kapitels per defecluin scminis quondam Michaelis de Gj'ogh an den friiheren Woiwoden 59 Dezso von Losoncz, an Johann von Hunyad und Gregor von Bethlen geschenkt nun aber dem Kapitel pro fidelibus eiusdem obsequiis wieder zuriickgegeben wurden. Datum Budae feria quinta post festum beati Laurentii martyris, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo. Abschrift Batthyaneum Alba lulia, Archiv des sieb. Domkapitels, Fancsali, Adversaria 1,41 nacli dem Orig. friiher im Archiv d. Konvents von Kolozsmonostor. Nach dem Riickvermerk ■marde gegen die Einfiihrung des Kapitels in allen Besitzungen Einsprache erhobcn. In Kleinschergied war der villicus Stephan der Sprecher fiir Gregor und An- tonius von Bethlen. Regest: THrtenclmi idr 1897, 350 Nr. 153. 2 385 Wien 1440 August 11. Lienhart Neunhofer und Larencz Wienner, Goldschmied, Miiglieder des Rates der Stadt Wien, entscheiden den Streit zwischen Peter von Respicz, Kaplan der von Frau Margret, der Sybenbiirgerin von Nosen, an der Hyeronijmus-Kapelle gestifteten Messe, und dem Prantesser uber die Besserung und Erhohung des zur Messe gehorenden kleineren Hauses an dem Neuen-Markt in Wien, genannt die Melgrub, zu Gunsten des Kaplans. Zu Wien, am phincztag nach sand Larenczen tag (1440). Orig. Pap. Archiv der Stadt Wien, Hauptarchivs-Urkunden Nr. 2744. Zwei Ringsiegel, griines und schwarzes Wachs, angehangt. Regest: Jalirbuch der kais. Kunstsammlungen 17 b, Nr. 15168. Uhlirz, Regesien 2, 184 Nr. 2744. 2 386 Ofen 1440 August 13. Konig Wladislaw L beauftragt den Konvent von Kolozs- monostor bei der Einfuhrung der Adligen Albert, Michael und Gregor von Szentmihaly in possessionem nostram Dypse vocatam in distrisctu de Doboka partium nostrarum Transsiluanarum existentem et ad nullum castrorum seu fortalitiorum nostrorum ... spectantem .... ad tempora vitae eorum possidendam mitzuwirken. Datum Budae sabbato proximo ante festum assumptionis beatae Mariae vir- ginis gloriosae, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 27472. Siegel war auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt. — Die Einfiihrnng hat laut gleichzeitigem Riickvermerk am 5. September stattgefunden, contradiciores uti in registro. 2 387 Kerz 1440 August 28. Der offentliche Notar Heinrich Regis beglaubigt die Ur- kunde des Johannes Viselbech von 1439 Nr. 2 343, enthaltend die Urkunde des Abtes Michael von Kercz von 1439 Nr. 2 342 und die Urkunde des Abtes von 60 Egresch LiuUslaiis Wosld von 1440 Nr. 2 379 uber die Resignation des Abtes Michael von Ker: zii Giinsien des Johannes von Bornequel. OriS. Per;;. Arli. St. Sibiu U II 96. In nomim' domini amen. Anno nativitatis eiusdem millesimo quadringente- simo quadragesimo, die vero vicesima octava mensis Augusti, hora vesperorum vel quasi, indiclione tertia, pontificatus sanctissimi in Christo patris ct domini nostri domini Eugenii divina providentia papae quarti, anno eius decimo, in ecclesia sive monasterio abbatiae beatae Mariae virginis in Kercz ordinis Cistercensium.Slrigoniensis iurisdictionis, ibique in mei notarii publici testium- que infrascriptorum ad hoc specialiter vocatorum et rogatorum praesentia personaliter con.stitutus reverendus pater dominus Johannes de Bornequel electus et confirmatus abbas praelibati monasterii in Kercz et sacrae theologiae doctor mei notarii publici infrascripti tabellionatus officium implorando cer- tas literas originales et autenticas unum videlicet publicum instrumentum continens modum, formam et causas resignationis et cessionis abbatiae mo- nasterii in Ivercz eidem Johanni factae pcr venerabilem patrem dominum Michaelem olim abbatem ibidem in Kercz et aliam literam continentem con- firmationem ipsius doniini Johannis abbatis ad abbatiam in Kercz factam per revercndum patrem dominum Ladislaum Woski abbatem monasterii in Egrisch visitatorem et patrem abbatem in I^Cercz, quarum tenores inferius continentur, produxit et exhibuit requirens me notarium medio meo iura- mento, quatenus easdem literas ad me reciperem et ipsarum continentiae diligenter perlegerem exacteque sigilla huiusmodi literis appensa considerarem et ipsas huiusmodi literas de verbo ad verbum exemplarem ct publicando transsumerem ita et taliter quod ubicumque hoc praesens publicum instrumen- tum sive transsumptura huiusmodi literas in se continens fuerit exhibitum sive productum in iudicio vel extra eidem plcna fides adhibeatur et integre credatur perindc ac si verae originales literae producerentur, allegans idem dominus Johannes quod propter varia viarum discrimina et alias rationabiles causas ipsas originales literas semper quando neccsse esset secum portare nequiret. Unde ego notarius publicus infrasciptus satisfacere volens et iuramento meo ac requisitioni factae ipsas literas ad me recepi diligenter pcrlegi ct sigilla literis huiusmodi appensa exacte inspexi et discussi rcpperiquc ipsam literam sivc instrumcntum resignationis esse quatuor sigillis appensis munita^ primum et superius fuit vetus et maius abbatiale sigillum ipsius domini Michaelis olim abbatis in Kcrcz resignatoris et sigillum erat oblongum figura unius abbatis cum baculo et infra figuram ununi clipcum in sc habens duo candelabra cum candelis sculptas- literae in circumfcrcntia sonabant: Sigillum domini Michaelis abbatis dc Candelis. Sccundum sigillum fuit rotundum ct habuit in se figuram beatae virginis cum puero super brachium et ex utroque latere unum cande- labrum cum candela literae vero in circumferentia sonabant: Sigillum con- ventus de Candela. Tertium sigillum crat sigillum decanatus Cibiniensis et fuit oblongum. Quartum vero fuit domini Nicolai magistri in artibus plebani Cibinicnsis et fuit rotundum. Sigillum vcro quod fuit appensum litcrac con- firmationis fuit verum secretum ipsius domini Ladislni Woski abbatis in Egrisch. Nam ego notarius publicus dc mandato eiusdem domini Ladislai abbatis et visitatoris hoc suum secretum litcrae indagatione de literis huiusmodi ct si- gillis facta comperi in effcctum ipsas literas sanas, integras, illaesas, non vitia- tas, non cancellatas neque in aliqua parte suspectas et omni vitio ac suspi- tione carcntes ct litera resignationis crat scripta per manus honorabilis viri Johannis Viselbech legalis publici ct autentici notarii ct subscripta et suo signo more publicorum notariorum signata. Quaium litcrarum originalium tenor 61 sequitur de verbo ad vcrbuni et est talis: (Folgt die Uikimde des offenrlichen Noiors Johann Vieslbech von 1 439 Nr. 2 343). Ideoquc cgo notarius pubiicus infrascriptus praemissas literas originales reperiens sanas esse integras et auten- tice roboratas ipsas ut praemittitur quantum ad resignationis quantum vero ad confirmationis literam ut subsequitur exemplavi et transsumpsi omnia in eis contenta pro posse fideliter et diligenter publicando nihil addendo seu minuendo sed illud dumtaxat quod in eisdem literis continebatur scribendo et in publicam formam redigendo. Acta sunt haec anno, die, mense, hora, indic- tione et pontificatu quibus supra, praesentibus ibidem honorabilibus et dis- cretis viris dominis Johannis plebano de Kacza, Conrado de WiBensche, priore de^ Schegeswar, Adam comite et iudice in Kercz, Johanne Sutoris de Kercz et pluribus aliis fide dignis testibus ad praemissa et subsequentia vocatis pariter et rogatis. Tenor vero literae confirmationis sequitur et est talis: {Folgt dier Ukunde des Abtes Ladislaus Woski von 1 440 Nr. 2 379). Vom Schreiber der Et ego Henricus Regis* clericus* coniugatus Maguntinensis Urkunde diocesis, concivis civitatis Cibiniensis, publicus sacra impe- Notarzeichen: riali auctoritate notarius quia praefatis requisitioni et allegationi omnibusque aliis et singulis praemissis dum sic ut praemittitur fierent et agerentur una cum praeno- minatis testibus praesens interfui eaque sic fieri vidi et audivi ideoque hoc praesens publicum instrumentum fidelis mei manu fideliter scriptum desuper confeci et in hanc publicam formam redegi signoque et nomine raeis solitis et consuetis signavi in fidem et singulorum prae- missorum rogatus et requisitus. Auf der Ruckseite von gleichzeitiger Hand: Resignatio abbatiae de Kercz facta per Michaelem Johanni. ' Hierauf Rasur 0,3 cm. ^ Hierauf geslriclien Clas. * So Vorlage. ■* Uber der Zeilc. 2 388 1440 August 30. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt auf Bitten des Muhl- bacher Pfarrers Michael in personis civium, hospitum et populorum civitatis Zazsebes die Urkunde Konig Albrechts von 1439 Nr. 2 330 iiber die Riickkehr der von den Turken verschleppten Bewohner Miihlbachs. Datum feria tertia proxima post festum decollationis beati Johannis baptistae, anno domini M»CCCCOXLmo. Orig. Pap. fruher Archiv der Stadt Sebe?. Siegel, rund, war in weisses Wachs auf der Riickseite aufgedriickt. Druck: Programm d. ev. Unlergymn. Miihlbach 1881 / 82, 64 Nr. 11. 2 389 Egresch 1440 Scptemher 20. Der Abl von Egresch Ladislaus Wosky fiigt der Urkunde des offentlichen Nolars Heinricli Regis von 1440 Nr. 2 387 mit der Urkunde des Notars Johannes Viselberch von 1439 Nr. 2 343, enthallend die 62 Urkiinde des Abtes Michael von Kerz von 1439 Nr. 2 342 sowie die Urkunde des Ladislaiis Woskii von 1440 Nr. 2 379seine Beglaubigungsklausel bei. Orig. Pcrg. Arh. St. Sibiu U II 96. Das Siegel des Abtes war vorne aufgedriickt. (Es folgt der Text der obengenanntcn Urkunden). Et nos Ladislaus Wosky abbas monasterii in Egrisch necnon visitator, pater abbas ct immediatus supcrior abbatis ct monasterii in Kercz alias in Candelis quia ipsas literas resignationis originalcsi vidimus in manibus nostris habuimus personalitcr pcrlegimus et earum copias acccpimus et apud nos habcmus ac alias lilcras vidclicet confirmationis in ca forma de verbo ad verbum ut supra scriptum cst cx certa nostra scicntia dedimus et certitudinaliter scimus ita quemadmodum superius continctur csse et non alias ideoque praescnti trans- sumpto tamquam immediatus ordinarius et superior dicti monasterii et abbatis in Kercz nostrum parvum secrctum in quo nostra paterna arma sunt sculpta et quo ob carcntiam abbatialis sigilli omnibus nostri utimur negotiis in maius robor fidcm et testimonium omnium et singulorum praemissorum duximus supra hanc scripturam imprimcndum.Datum in dicto nostro monasterio Egrisch in vigilia sancti Mathei apostoli, anno doraini et cetera quadragesimo. ' Vorlagc oringinalcs. 2 390 CSpilna IViO Oktober 15. Der siebenbiirgische Vizewoiwode Nikolaus von Salzburg ersucht das Weissenburger Kapitel, bei der Einfuhrung des Nikolaus Thoscha und des Simon Sartor von Tartlau in Besitzanteile von Zdrnesti und Tohan, die ihnen entfremdet wurden, mitzuwirken. Eingeschaltet vom Weisscnburger Kapitel 1440, Orig. Arh. St. Bra^ov. Mit dieser Ur- kunde eingeschaltet vom Weissenburger Kapitel 14.53, Orig. ebenda. Amicis suis honorandis capitulo ccclesiae Transsiluanae Nicolaus de Vyzakna vicevaivoda Transsiluanus amicitiam paratam cum honore. Dicitur nobis in personis Nicolai Dosa et Sj'monis Sartoris de Prasmar, quomodo quaedam portiones ipsorum possessionariae in possessionibus Zerne ct Thuhan in comitatu Albensi existentibus habitae apud manus alienas occupative haberentur, quae nunc legitima rccaptivatione et sibi ipsis statuifactione plurimum indigerent. Super quo vestrain amicitiam praesentibus petimus diligenter, quatenus vestrum mittatis hominem pro tcstimonia fidedignum, quo praesente Benedictus Beldy vel Anthonius aut Ladislaus de Bodola sive Anthonius filius Nicolai seu Valen- tinus Nemes de Ilydweg sive Ceel de Nyen aliis absentibus homo noster ad facies praescriptarum portionum iiossessionariarum vicinis et commetaneis earundem universis inibi legitime convocatis et praesentibus accedens recapiat easdem nominc iuris corundem Nicolai et Siinonis rccaplivatasquc ct ab aliorum possessionariis iuribus scparatas et distinctas statuat cisdem iure ipsis incumbenti possidendas, si non fuerit contradictum, contradictores vero, si qui fuerint, citet cosdem contra annotatos Nicolaum et Symonem nostram in praesentiam ad terininum compctentcm rationein contradictionis eoruin reddituros. Et post haec iiuiiisinodi lecaptivationis ct sladilionis seriein cuin contradictorum et 63 citatorum si qui fuerint vicinorumque et commetaneorum, qui in huiusmodi recaptivatione et statutione intererunt nominibus terminoque assignato nobis amicabiliter rescribatis. Datum in Capolna sabbato proximo ante festum beati Galli confessoris, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo. 2 391 1440 Xovcmbcr 23. Das Weissenburger Kapitel schallel den Statiitionsaiiftrag des siebenbiirgischen Vizewoiwoden Nikolaus von Salzburg von 1440 Nr. 2 300 ein und beslatigt, dass Nikolaus Thoscha und Simon Sartor von Tartlau am 10. November in Besitzanieile von Zdrnesti und Tohan ad facies pracscriptarum portionum possessionariarum vicinis et commetaneis earundem universis et speciaiiter Anthonio Fabro filio Petri, ac Ladislao de Rosno, Johanne villico, Michaele, filio Mathei de Valkondorph, Petro Anthonii^, iudice de Brassouia inibi legitime convocatis et praesentibus eingefuhrl worden sind. Datum quarto decimo die recaptivationis et statutionis praenotatarum, anno domini supra dicto. Honorabilibus viris dominis Demetrio praeposito, Georgio cantore, Michaele custode, altero Michaele decano ceterisque canonicis dictae ecclesiae nostrae salubriter existentibus et devote. Orig. Perg. Arh. St. Brajov, Priv. 91. Siegel war an griin-rosa Seidensclinur angehangt, Eingeschaltet als zweites Insert vom Weissenburger Kapitel 14.^3, Orig. ebcnda. ' Ober dcr Zeile nachgctragen. 2 3Q2 Gran 1440 November 29. Dionysius, Erzbischof von Gran, bestdtigt die Urkunde des Graner Erzbischofs Nikolaus von 1359 Nr. 141 mit der Urkunde des Erzbi- schofs Nikolaus von 1355 Nr. 6S8, enthaltend die Urkunde des Erzhischofs Chana- dinus von 1343 Nr. 593, den Schutz der Abtei Kerz betreffend und bestimml die Aebte von Bulcs und Kolozsmonostor und die Dekane des Hermannstndter und des Kronstddter Kapitels zu Hiitern der Freiheiten dieser Abtei. Orig. Perg. Arh. St. Sibiu U II 97. Siegel spitzoval. Dm. 8 + 5,1 cm, rotes Wachs in Wachsschiissel an weisser Hanf-iind blauer Seidenschnur angehiingt. Im oberen Teil des Siegelbildes Maria mit dem Kinde, links und rechts davon je ein Engel, in der Mitte rechts ein Bischof, links ein Monch, beide untcr gotischem Baldachin, im unteren Teil ein Bischof, links und rechts davon je ein dreieckiger Wappenschild: 1) Doppeladler mit ausgebreiteten Schwingen, 2) beschadigt. Umschrift in Majuskel: S. DIO. TL. S. CIRIACI. PB (R) CARD. ARIPI. STRIGONII II. - Ein zweites Orig. Perg. ebenda U II 98. Ringsicgel, rund, Dm. 1.4 cm, rotes Wachs in Wachsschiissel, an rot-weisser Seidenschnur angehiingt. Nos Dionisius miseratione divina sanctac Romanae ecclcsiae lituli sancli Ciriaci in termis presbiter cardinalis, archiepiscopus ecclcsiac Strigoniensis locique eiusdcm comes perpctuus, primas et apostolicae sedis legatus natus ad univer- orum notitiam pracsentium seric volumus pervenire, quod venerabilis et religiosus vir dominus fratcr Johanncs abbas monastcrii bcatae virginis de Kyrch in nostri pracsentia comparcndo exhibuit nobis quasdam literas privilegia- 64 les piae recordationis quondam reverendissimi in Christo patris domini Nicolai archiepiscopi ecclesiae Strigoniensis praefatae, pendenti et oblongo eius sigillo signatas tenoris sequcntis supplicans nobis humiliter, quatenus easdem per prac- sentcs literas nostras rcnovare, ratificarc et confirniare dignaremur. Quarum lite- rarum tenor is^ est': (Folgl die Urkimde des Eizbischofs von Gran Nikolaus von 1359 Nr. 747 mii seiner Urkunde von 1355 Nr. 688 enthalfend die Urkunde des Erzbischofs Chanadinus von 1343 Nr. 593 betreffend den Schutz der Abtei Kerz.) Nos igitur supplicationibus dicti domini Johannis abbatis annuentes de pleni- tudine nostrae potestatis suprascriptas literas sanas praesentibus literis nostris exemplari et inseri faciendo per totum acceptamus, approbamus immo perpetuo valituras confirmamus. Quapropter vobis venerabilibus et honorabilibus dominis Bulchiensi et Colosmonstra^ abbatibus ac^ Cibiniensi et* Brassoviensi decanis praesentibus et futuris communiter et divisim ita, quod unus alium non exspectet in praemissis exequendum ac alter per alterum se non excuset^ in virtute sanctae obedientiae et sub excommunicationis poena praescripta firmiter praecipiendo committimus et mandamus, quatenus auctoritate apostolica et nostra ordinaria in hac parte vobis per praesentes plenariae attributa, totiens quotiens fueritis requisiti, suprascriptas literas per omnes suos articulos, clausulas et tenores ut iuris fuerit observare et debitae executioni contra quosvis demandare dictamque abbatialem ecclesiam de Kercz® in suis iuribus, privilegiis et praerogativis iuxta iuris permissionem liberam, pacificam, quietam et indempnem conservare et raanutenere debeatis opportunis et legitimis ecclesiasticis censuris et clavibus mediantibus. In cuius rei testimonium praesentes literas nostras appensione pontificalis nostri sigilli roboratas duximus concedendas. Datum Strigonii in vigilia festi bcati Andreae apostoli, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo. Auf der Ruckseile von einer Hand um 1500: Literae Dyonisii super commenda abbatis Kerch. ' Auf Rasur. * Zwciles Original scu. ' Zweites Original Buchiensi vcl dc Knlos- 5 Feiilt von commiinj/eran im zweiteii Orif,'inaI. monostora. o Zweites Original Kecich. ■* Zweites Ori"inal aul. 2 393 Hermannstadt 1440 Dezerabcr 5. Die Siebcn Stiihle bestiUigen, dass Niknlaas Appa von Malmkrug das Birlhiilmer Grafcnnml dcr Gemeinde freianlliij zurticl:- gestellt hat. Orig. Perg. Ungar. Landesarcliiv Budapest, Familienarchiv Bethlen. Siegel war ange- hangt. Ein zweites frilher in Gemeindearchiv Birthalm belindliches Orig. Perg. heute verschoUen. Druck: Programm des ev. Gijnm. .Mcdiasch 1869/70, 58 Nr. 16 = Salzer, Birlhalm 673 Ub. Nr. 22. Nos Anthonius Trautheberger, magister civium huius civitatis Cibiniensis, Iledericus de Olczna, iudex regius de Lwskirch, Laurencius de Weresmarth, iudex regius de Rivszmart, Johannes Zaz, iudex regius de Zazsebes, Johannes Fflaschnar, iudex terrestris sedis ac Petrus Cloppoff, Johannes Craws, Jacobus Kolff, Johannes Goltsmith, Oswaldus Wenczel iurati cives et Michael Weysz, villicus civitatis Cibiniensis, Michael Craws magister civium ac alter Michael 65 Pellifex iuratus civis civitatis, Stephanus Lewsch iudex terrestris sedis Segeswar, Petrus de valle Agnetis iudex tcrrestris, Johannes Feer, iuratus senior sedis Schenk, Andreas iudex rcgius, Johannes Lewtsch, iuratus senior sedis Rewppasz, Jacobus Reynisch, iudex tcrrcstris sedis Rewsmart et Johannes Nagart, iuratus senior scdis Mewlebach, ceterique iudices, villici et iurati seniores septem sedium Saxonicalium partium Transsiluanarum notum facimus universis Christi fidelibus quibus incumbit praesentium per vigorem, quod nobis in praesenti congregatione nostra gencrali ut nos cuilibet causanti iustitiam ministraremus, more et consve- tudine huius rcgni in hac civitate Cibiniensi more solito in sede nostra iudiciaria constitutis ct sedcntibus nobilis ct egregius miles dominus Nicolaus filius Appa de Almakareki ab una, partc vero ab altera honorabilis dominus Bartholomeus plebanus ac Jacobus Ilalffzyn- villicus Nicolausque Pwsnar^, iuratus senior oppidi rcgalis Birthalm vocati ab altera partibus coram nobis personaliter constitutis idcm dominus Nicolaus milcs nobilium puellarum Dorothea et Anna vocatarum filiarum quondam Georgii similitcr filii Appa fratris sui carnalis ac Michaelis filii Ladislai filii ipsius Nicolai filii Appa onera et gravamina, si in infra scriptis persisterc nollent, in se assumendo oraculo vivae vocis confessus est et rctulit hoc modo, quodlicet alias villicus et iurati seniores eiusdem oppidi Birthalm nomine totius comraunitatis eiusdem oppidi comitatum seu gerebatum ipsius oppidi certis et rationabilibus cx causis dictis domino Nicolao ac quondam Georgio filiis Appa vigore certarum literarum sedium Schelk* et Megyesch* supcrinde confcctarum sub ccrtis condicionibus, clausulis ct articulis in eisdem litcris expressatis contulerunt. Tamen nunc idem dorainus Nicolaus deum et eius sanctam iustitiam fercns prae oculis in conscrvatione ipsius comitatus seu gerebatus suae et suorum successorum animabus detrimentum oriri considerans^ dictum comitatum seu gercbatum cum omnibus cius iuribus, iurisdictionibus ct proventibus ac emolumcntis quibuslibct, mediantibus scilicet quibus sibi et dicti quondam Georgio fratri suo per annotatos villicum ct iuratos seniores modo qu-o supra cxtitisset donatum ct collatum , cisdcm villico ct iuratis seniori- bus ac populis ct inhabitatoribus totique communitati dicti oppidi Birthalm eorumquc postcris universis relaxasset, redonasset et rccontulisset' nullum ius nullamquc iuris proprietatem sibi et suis ac dicti quondam Georgii fratris sui heredibus reservando, immo relaxavit, redonavit et recontulit coram nobis spontanea voluntate tali inodo, quod si temporum in processu quispiara hominum cuiuscumquc status et conditionis cxisterct praefatos populos et inhabitatores annotati oppidi Birthalm rationc praefatorum comitatus seu gerebatus ac iurium, iurisdictionum ct pcrtincntiarum eiusdem intra et extra iudicium quovis quaesito colore impugnare, inquietare et* perturbare aut in causam coram aliquo iudicio attrahcre, quos deus avertat, attemptare. Ex tunc dictus* dominus Nicolaus aut sui heredes et in suis possessionibus successores ipsos populos ct inhabitatores ac communitatcra dicti oppidi Birthalm cura iuvamine corundcm ac cum cxpcnsis infra dcclarandis protcgere, defcnsare, conservare, inanutenere debeant sine omni contradictione casu autem* quo heredes et succcssores annotatorum dominii*' Nicolai ac quondam Georgii fratris sui pro huiusmodi comitatu scu gerebatu aliquas gwerras" scu lites movcre et inchoare ausu tcmcrario practcnderent, cx tunc idem ante litis inchoationem scxingcntos florenos puri auri proraptis in florenis absque aliquo defectu annotatis populis et inhabitatoribus praefati opjiidi Birthalm pcrsolverc debeant et tcneantur.i^ Dc cclcroquc nullac litcrac sub iudiciaria aut alia quacumquc forina vcrborum pro parte annotatorum domini Nicolai ac quondara Gcorgii fratris suis eorumquc heredibus cmanatae intra sciliccl et cxtra iudicium alicuius vigoris et roboris cssc dcbcant ct in aliquibus factis obscrvari. .\d (juod^^ sc c1 suos successores |)racfalus dominus Nicolaus filius Ai)|)a sc sponlaiica voluntalc obligavit coram uobis". Poslrcino vero ct ullinialuin aiuhac parlcs supcr |)racscriptis cxpensis 66 taliter concordarunt et coram nobis concluserunt, quod dum et quandocumque temporum in processu aliquae causae in facto annotatorum comitatus seu gerebatus orirentur et suscitarentur, ex tunc dictus dominus Nicolaus ac sui et annotati fratris eiusdem heredes et successores adiunctis sibi uno vel duobus ex inhabitatoribus annotati oppidi Birthalm per communitatem eiusdem oppidi eligendi in dictorum domini Nicolai ac suorum et praefati quondam Georgii fratris ipsius heredum et successorum propriis expensis pro defensione dictae causae proccdere debeant et teneantur. In cuius rei memoriam firmitatemque perpotuam praesentes concessimus literas nostras^^ pendentis^* sigilli nostri provincialis^^ muniminc roboratas. Datum Cibinii praedicto^* in profesto beati Nicolai episcopi et confessoris, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo. ' Nummer 2394 Almakrck. 2 Nummer 2394 Ilnlbzyn. ' Nummer 2391 Pewsniiw. * Nuramer 2394 Sc/A-. 5 Nummer 2394 Mcges. * Nummer 2394 consideraret. ' Vorlage recontulislisset. « Fehlt in Nummer 2394. ' Nuramer 2394 oiit. '" Nummer 2394 dominorum. " Ober der Zeile nachgetrageii. '- Der nachstfolgende Satz fehlt in Nummer 2394. '■^ Nummer 2394 quae. '■* Die nachsten Satze fehlen in Nummer 2394 bis In cuius rei. '5 Nummer 2394 hierauf patenles cum impressu. 1« Fehlt in Nummer 2394. 2 394 Hermannstadt 1440 Dezember 5. Nikolaus von Sahburg, Vizewoiwode von Siehenbiirgen, bestatigt, dass Nikolaus Appa von Malmkrog sein Grafenamt frei- wilUg der Gemeinde Birthdlm zuruckgestellt hat. Abschrift: Manuskript Zimmermann des Urkundenbuches nach dem heute verschol- lenen Orig. Pap. im Gemeindearchiv Birthalm. Diese Urkunde hat fast den jleichen Text wie die vorhergehende Urkunde der Sieben Stilhle in gleicher Sache. Abweichungen •werden in den Anmerkungen zu Nr. 2 393 mitgeteilt. Regest: Salzer, Birthalm 675 Nr. 24. 2 395 Sa]zbnrg 1440 Dezcmber 23. Der siebenburgische Vizewoiivode Nikolaus von Salzburg stellt dem Adligen Laurentius von Wassid ein Entlastungszeugnis aus. Orig. Pap. Ungar. I.andesarchiv Budapest. Familienarchiv Bethlen. Siegel. rund, Dm 2 cm, in weisses Wachs, papierhedcckt. vorne aufgedriickt . Im Siegelfeld Wappen.schild mit strauchartigem Zeichcn. Umschrift in gotischer Minuskel: ( )» vice vayda» . Nos Nicolaus de Vizakna vicevaivoda Transsiluanus inemoriae commendamus per praesentes, quod nobilis vir Laurencius de Wezzed super onera et gravamina quinquaginta marcarum denariorum, quibus contra et adversus nobilem domi- nam Dorotheam, relictam Johannis de Saldroffh, convictus fuerat et aggravatus, nobis tamquam iudici de praedictis quinquaginta marcis plenam et omnimodam. impendit sati.sf actionem.ldeo nos eundem Laurencium super praedictis reddimus 67 et commissimus expeditum atque per omnia satisfactum, immo reddimus et committimus harum nostrarum literarum vigore et testimonio mediante. Datum in Vizakna feria sexta proxima ante vigiliam n(ativitat)is domini, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo. 2 3Q6 Bell li40 Donnerstag naeh ( ). Bnichstiick einer Urkiinde des Vi:ewoi- woden Nikohnis von Salzbiii;] in einer Angelegenhcit der Witwe nach Johannes de Saldroffh gegen Laiirenlius von Wassid. Datum in Bolia feria quinta proxiina post festum ( )i domini millesimo quadringentesimo quadragesimo. Orig. Pap. Uii.ear. I,ande.sarchiv Budapest, Familienarchiv Bethlcn. Der rechte Teil der Irlvunde fehlt. Siegel, rund. IJm. 2 cm, in weisses Wachs vorne aufgedriickt, schad- haft. Dersclbe Stcmpel \vie Xr. 2 39.T. ' \Vc.!;i;csclniitten. 2 397 Klausenburc) H41 Januar 13. Die Szeklergrafen Dezso von Losoncz und Stephan crsuchen den Rat von Bislritz, die Restzahlung des der Konigin zustelienden Zinses vorzunehmen und die betreffenden Ausweise vorzulegen. Orif,'. Pap. Ingar. Landesarchiv Budapest Dl. 289T9. 2 Sicjiel in «iriines Wachs, pa- pierhcdeckt. auf der Fiiickseite aufgedriickt. 1. ruiid, Dm. 1,7 cm, Im Vierpass schicf- jiestelltcr Wappenschild unter Helnizicr. Im Schild wachsender Greif. Umschriftzu beiden Seiten des Vierpass in gotischer Minuskel. 2. rund. l)m. 2,9 cni. Im Vierpass schicfgestellter Wappenschild dariiber Helmzier. Im Schild schreitendes Pferd mit Rei- ter? Umschrift in gotischer Minuskel: desev de losoncz [ J. Druck: Kurz, Mngazin 1, 415. Szab6, Szek. okleviMr 1, 144 Nr. .340. Varjii, Oklevelldr 1, 637 Nr. 446. Desew de Losoncz alias vaivoda Transsilvanensis et Stephanus filius bani, comites Siculorum. Circumspecti viri nobis sincere grateque dilecti. Quemadmodum serenissima domina nostra regina nobis mandaret, ut censum vestri e medio provenientum levaremus, quem scilicet censum nobis exdedistis demptis aliquibus partibus. Insuper .\nthonius Kwthler et Pctrus Zaaz censum quatuor oppidorum pro se retinuerunt allegantes iidem trecentos florenos auri et duas pecias panni levi ac XVIII ulnas Coloniae nobis dedisse. Cum tamen iidem .\nthonius et Petrus literas nostras superinde habent emanatas, quibus ipsis tenemur, igitur volumus et vestris dilectionibus firmiter praecipimus, quatenus residuitatem ipsius census nobis per latorem praesenlium remittetis^, expost praefatos Anthonium et Petrum Zaaz cum registris vestris et literis nostris ad nos transmittatis ut cum registro vestro et literis nostris concordare valeamus, quia rationem domino noslro regi nobis superinde exhibere o])ortel. Scriptum in Cluswar octavo dic 68 festi Epiphaniarum domini, anno eiusdem millesimo quadringentesirao XL primo. Auf der Ruckseitc Adresse: Circumspectis ac providis viris iudici et iuratis civibus civitatis Bystriciensis fratribus et amicis carissimis. ' Hierauf durchgestrichen insuper. 2 398 Ofcn 1441 Januar 16. Konig Wladislaw I. befielilt Ladislaus von Losoncz, den Italienern Johannes und Papa, Kammergrafen, die ihnen entfremdeten Stuten und Giiter zuriickzugeben. Datum Budae feria secunda proxima ante festum beati Anthonii confessoris, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo primo. Druck: Varju, Okleoelldr 1, 638 Nr. 447 nach dera Orig. Pap. im Ung. Nationalrauseum Budapest. 2 3Q9 Eppeschdorf 1441 Januar 19. Die zwei Stilhle bestatigen, dass Nikolaus Appa von Malmkrog sein Grafenamt freiwillig der Gemeinde Birthdlm iiberantwortet Iiai. Druck: Progr. d. ev. Gymn. Mediasch 1869 / 70, 61 Nr. 17 — Salzer. Birlhdlm 676 Nr. 25 K nacli dem seither verschollenen Original — Transsumt des Weissciiburger Kapitels von 1446 im Gemeindearchiv Birthalm. Nos iudices et iurati seniores duarum sedium Saxonicalium Megyes et Selk tenore praesentium significamus quibus expedit universis, quod nobis more solito et tempore consueto pro iustitia et iudicio quibuscunque querulantibus faciendo consedentibus accesserunt nostri in praesentiam honorabiles viri et domini Michael de Prathya protunc decanus decanatus Meg\'es, item Bartholomeus de Byrthalm, item .lohannes de Megyes, item (Iregorius de Thobia. phi)ani. nostro- rumque in medio se erigentes providi et circumspecti viri comes .lohannes de Walthodia, item Nicolaus Buznard et .lacobus Halbsyn de Byrthalm, item Johannes Aurifaber, Martinus Zyn de Megyes coram nobis consentiose unanimi et consona voce, enarrantes retulerunt, quomodo ad dispositionem et volunta- tem ac desiderium strenui nobilisque viri ac domini Nicolai filii Apa necnon nobilium puellarum Dorotheae et Annae quondam filiarum nobilis viri Georgii, similiter filii Apa, felicis memoriae, simul cum matre earundem puellarum per admonitionem et supplicationem benivolas discreti ac prudentium virorum dominorum plebani, villici ac totius communitatis oppidi Byrthalm in quandam villam seu possessionem praenominati strenui viri domini Nicolai filii Apa Eppesdorff vocatae in ipsius et nobilium puellarum Dorotheae et Annae ac matris earundem praesentiam et conspectum ad fassiones quasdam et recogni- tiones praefatorum domini Nicolai et puellarum coram praenominatis discretis 69 viris faciendas et promovendas ex parte comitatus seu grebatus ipsius oppidi Byrthalm, vocati ct congregati cxtitissent. Quamvis praetactus strenuus vir dorainus Nicolaus filius Apa ex consensu et voluntate praefatarum nobilium puellarum Dorotheae et Annae ac omnium suorum consanguineorum ipsum grebatum seu senatum cum omnibus suis emolumentis et fructibus coram sagacibus viris magistris civium, iudicibus et iuratis consulibus septem sedium Saxonicalium praedictis providis viris villico et senioribus ac universae comrauni- tati et eorum posteris oppidi Byrthalm, pro certa florenorura surama auri vide- licet sexigentis florcnis auri spontanea et benivola voluntate contulisset et assignasset. Taraen propter raaiorera cautelara, securitatera et evidentiara ipso- rura prudentiura virorum villici, seniorura ac totius comraunitatis oppidi Byrt- halra praetacti honorabiles viri plebani una cura aliis viris circuraspectis in ipsara villara vocati et congregati extitissent, ut nobiles puellae praetactae Dorothea et Anna in ipsarum propriis comparerent personis et ipsarura proprio dictaraine rationis et vivae vocis oraculo faterentur et recognoscerent in praesen- tia dictorum prudentiura virorum, utrum ex comraissione et consensu earundera puellarum praetactus dorainus Nicolaus, patruus ipsarum, praetactum grebatum seu senatum cum singulis suis fructibus et iurisdictionibus ad id spectantibus, prudentibus viris villico, senioribus ac universae comraunitati et eorum posteris oppidi Byrthalm, ita ut praeraittitur, contulissct et assignasset. Praetacti vero viri honorabilcs videlicet plebani ad huiusraodi fassiones et recognitiones ex audientes vocati et congregati nostrorura in praesentiam fide digne et consen- tiosc recognoverunt, quod in iam fati strenui viri Nicolai filii Apa, necnon ipsorum meraoratorum prudentium virorum praesentiam saepedictae nobiles puellae Dorothea et Anna fassae et confessae in et sub istorum verborum forma cxtitissent: singula et omnia quae strenuus vir Nicolaus, filius Apa patruus noster, cx parte grebatus scu senatus omniumque eraolumentorum ct proven- tuum ac iurisdictionura eiusdem in oppido BjTthalm, ct a raodo et deinceps provenire debentiura, ipsis prudentibus ct circumspectis viris villico, senioribus ac universae comraunitati ac eorum posteris in praesentia circuraspectorum virorura magistri civium, iudicum et iuratorum consulum septem sedium Saxonicaliura necnon pro nunc vestrarura prudentiarum in praesentiara, contulit et assignavit, nostro fore ex consensu, voluntate et annuentia recognoscimus, fatemur etiam nos post solutionem dictorum sexagintorum florenorum partem nos concernen- tem plene percepisse cum effectu; isto etiam interiecto et specialiter expressato, quod si temporum in processu quispiam hominum cuiuscumque status et condi- tionis cxisteret, praefatos populos et inhabitatores ipsius oppidi Byrthalm ratione dicti comitatus seu senatus ac iuridictionis eiusdem intra et extra iudicium, quovis quaesito colore, trahere, quod deus avertat, attentaret, extunc dictus dominus Nicolaus, patruus noster, una nobiscum et suis ac nostris here- dibus, necnon utrarumquc partium succesoribus ipsos populos ct inhabitatores necnon communitatem dicti oppidi Byrthalm cum iuvaminc protegere et defensare, manuque tenere promittit et pollicitur, proraittiraus et polliceraur; et si in casu aliquo heredes et successores nostri patrui nec non nostrorura pro- pinquorum comitatu seu senatu aliqua convercas seu lites raovere et inchoare ausu temerario praetcnderent, extunc iidem ante litis inchoationem florenos sexagintos puri auri absque aliquo dcfectu ipsis inhabitatoribus oppidi Byrthalra persolvere debcant et teneantur; de caeteroque nullae literae sub iudiciaria aut alia quacumque forraa verborum pro parte annotatorum domini Nicolai ac quondam Georgii fratris sui corundem hcrcdum eraanatae intra scilicct et cxtra iudicium alicuius vigoris et roboris esse debeant, et in aliquibus factis observare ad quod se et suos successores praedictus dorainus Nicolaus spontanea voluntate obligavit coram nobis. Postremo vcro ambae parles super scriptis expcnsis talitcr concordarunt, ct corara nobis concluserunt, quod dum et quo- 70 runcuinquc temporum in proccssu in facto annotato grebatus seu comitatus orirentur et suscitarentur, extunc dictus dominus Nicolaus ac sui et annotati fratris eiusdem heredes et successores adiunctis sibi unum vel duobus ex inhabi- tatoribus dicti oppidi Byrthalm per communitatem eiusdem cligendum, in dictorum domini Nicolai ac suorum et praefati quondam Georgii fratris ipsius heredum ct successorum propriis expensis pro defensione dictae causae debeant et teneantur. In cuius rei testimonium perpetuamque firmitatem praesentes literas sigillo duarum sedium roboramine duximus concedendas. Datum in villa Eppes die decima nona mensis Januarii, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo primo. 2 400 Ofen 1441 Fcbruar 3. Konig Wladislaw I. von Ungarn iind Polen bestdtigt das Ubereinkommen, das zwischen Dezso von Losoncz und dessen Verwandlen Ladislaus, Benedikt u. a. bezuglich der Besitzungen Lechnitz, Sankt-Georgen, Tatsch und Wermesch abgeschlossen worden ist. Orlg. Perg. Arh. St. Cluj, Archiv der Stadt Bistritz Nr.l3. Siegel, rund, papierbedeckt, in rotes Wachs vorne aufgedruclit. Derselbe Stempel wie Nr. 2 382. Regest: Arch. Zeilschrift 12,80. Berger, Urkanden-Regestcn 24 Nr. 107 = Varju, Oklt- pclldr 1,629 Nr. 439.^ Nos Wladislaus dei gratia Hungariae, Poloniae, Dalmaciae, Croaciae et cetera rex, Lithuaniaeque princeps supremus et heres Russiae memoriae commendamus tenore praesentium significantes quibus incumbit universis, quod fideles nostri magnificus Desew de Losoncz, pridem vaivoda Transsiluanus, et egregius Ladis- laus, filius condam Stephani filii olim Desew de eadem Losoncz, in nostrae maiestatis conspectum pariter acccdentes dictus Desew vaivoda propria volun- tate coram nostram maiestatem confessus extitit tali modo, quod ipse tertiam partem medietatis possessionum Wermes et Thoch in dc Doboka, Dyod Hun- garicalis, Thwys, Mcghkcrek, Mendzenth, Thynod, Dyod walachalis, Remethe, Dyomal, Thyburczpataka, Pacholka, Kapwd, Karachonfalva et Olahchesthwe vocatarum in Albensi Transsiluano comitatibus existentium et habitarum, ipsum scilicet pleno iure concernentium praefato Ladislao filio condam Stephani ct Benedicto fratri eiusdem carnali dedisset, contulisset immo dedit et contulit coram nobis nostro ad id benivolo consensu praesentibus accedendo tali vinculo interposito, quod si praefati Ladislaus et Benedictus, filii condam Stephani filii olim Desew de dicta Losoncz, quascumque possessiones ac portiones possessio- naris a nostra serenitate aut successoribus nostris regibus Hungariae de novo impetrare et o^btinere poterint, similiter tertiam per earundem possessionum seu portionum possessionariarum per ipsos obtinendarum praelibato Desew vaivodae ac Ladislao filio eiusdem eorumque haeredibus et posteritatibus uni- versis, dare teneantur, similiterque ipse Desew vaivoda quascunque possessiones seu haereditates imposterum a nobis vel successoribus nostris regibus obtinue- rint, cum praefatis Ladislao et Benedicto ac eorum haeredibus et posteritatibus modo praescripto quo ad tertiam earum partem participere sit astrictus. Si autem divinae placuerit voluntati, aliquam partium sine haeredum solatio sexus masculini ab hac luce decedere huiusmodi possessiones per ipsos ambas partes acquirendae in partem superstitem et eius haeredes perpetue devolvantur, specialiter autem, si dictos Desew vaivodam et filium suum aut eorum posteros absque haeredibus decedere contigerit, extunc ultra praescriptas acquirendas per partes possessiones, etiam possessiones Lekencze et Zenthgywrgh vocatae 71 ac earum pertinentiae, quae per ipsum Desew vaivoda solum sibi suis haeredibus iam pridem impetratae dicuntur in praetactos Ladislaum et Benedictum ac eorum haeredes similiter dcvolvantur pleno iure, praesentium vigore et testi- monio mediante. Datum Budae feria sexta proxima ante festum beatae Elenae reginae, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo primo. Auf der Ruckseite von Hand des 16. Jahrhunderls: Litterae redemptae super villas Lechnitz, Sentjorgen et Totczsch, Vermisch. 2 401 Papa 14-il Fcbruar 20. Konig Wladislaw I. beauflragt den Konvent von Kolozs- monostor, Petrus von Bogath in Besitzanteile von Seiden und Bulkesch (Sythew et Bolgach... ipsum iusto iuris titulo concernentium) einzufiihren. Datum in oppido Papa vocato feria secunda proxima ante festum kathedrae beati Petri apostoli, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo primo. Orii;. Pap. Ungar. Landcsarchiv Budapest DI. 27656. Siegel war in rotes Wachs auf der Riiclon Metleisdorf iind Treppen und einif/en Adligcn uiii die Pradien Fatha, Chege und Bachna nichl einzumischen. sondern die Aniieleqenheii der koniglichen Kurie zu iiherweiscn und die Snchsen vorldufici im Besilz der Pradien zu schiilzen. Eingeschaltet Von dem Palatin Laurentius Hedervara 1442. mit dieser Urkunde ein.ae- schaltet von Koni;; Wladislaw 144.? und mit dieser Urkunde von dem Kolozsmonostorer Konvent 1146. Orii,'- frilher .Vrchiv der ev. Kirchengemeindc A. B. Mettersdorf No. 12. Die Urkunde ist heute verschollen. Regest: Berger. Urkiinden-Regesten 24 Nr. 108 zu .Jnrii 17. Vladislaus dei gratia Hungariae, Poloniae. Dalmaciae, Croaciae et cetera rex Lithwaniaeque princeps supremus ct heres Hussiae fidelibus nostris magni- ficis Nicolao de Wylak et .Johanni dc Hwnyad inter cetera vaivodis nostris Transsiluanensil)us et comitibus Siculorum nostrorum vel ipsorum vicevaivodis saluteiii it gratiam. In ])ersonis universorum Saxonum nostrorum in posses- sionibus nostris Demeter et Therpen vocatis commorantium nobis exponitur gravi cum querela. quod licet nos pridem serie aliarum literarurn nostrarum vobis in eo mandaverimus ut vos quandam causam inter ipsos ab una ac quos- dam nobiles partium praedictarum parte ab alia in facto quorundam praedio- rum Fatha, Chege el Baciina vocatorum vertentem adiudicare et vos de eadem infromittere nullo modo deberetis. ramen nunc vos uti nobis dicitur huiusmodi nostris mandatis parvii^ensis et pro nihilo reputatis favore pracfatorum nobi- 86 liuiii iillfcli ipsaiu causaiu coulra pracscripta nostra mandala adiudicare et terininare ailtereinini et velletis iu eorundem Saxonum nostrorum praeiudi- cium vilipendiunique praedictorum mandatorum nostroruin manifcsto. El quia nos i)raescriiilain causain in curia nostra regia per magnificum Laurenciuin de Iletlrclnvara' palalinuin praedicti regni nostri Ilungariae revideri, examinari el fine debito terininari faeere volumus. Tdeo fidelitati vcstrae viceterata fir- missime praecipimus et aliter liabcre nolentcs mandainus, quatenus alio nostro mandalo superinde nequaquam e.xpectato praedictam causam in facto memo- ratoruin praediorum partes inter praenotatas vertentem nusquam et nequa- quain adiiidicare ct vos de eadem inlromitterc praesumatis, quoniam'" immo comillatis jiartibus praedictis ut ipsc simulcum oiunibus literis et literalibus instrunieutis ractum praedicloruin praedioruin concernentibus in praesentia magnifici Laurenci dc Hedrehwara^ praedicti regni nostri Hungariae palatini cui praemissam causam modo praetacto adiudicare et fine debito terminare cominisimus in octavis festi beati Michaelis archangeli proxime venturi^ coin- parere iudiciuin ct finalem conclusionem causa in praemissa recipere debeant et teneanlur. Voluinus denique ul vos inedio tempore praedictos Saxones nostros in dominio praedictoruin praediorum contra praefatos nobiles et alios quoslibet illegitiinos iinpetitores tenere et conservare debeatis nostrae maies- tatis in persona et auctoritate vobis praesentibus attributa iustitiaque mediante. Et aliud i)rout gravissimam nostrae serenitatis indignationem incurrere perti- mescilis faceiv non ausuri in iiraeinissis. Et hoc idein iniungimus futuris nos- tris vaivodis et comitibus Siculorum nostroruin praedictarum partium vel ipsorum vicesgerentibus firiniter observandum. Praesentibus perlectis exhi- benti restitutis. Datum Budac feria sexta proxima post festum beati Barnabe apostoli, anno doinini millesimo quadringentesimo quadragesimo priino. ' 1 l-l() llidcrhwarii. ^ OKlcilxT (i. 2 lllti qm. 2 422 Thoreni)ur(( liil Juli 14. Der siebfnhiiriiische Bisclwf Georg sclienkt seinem Fa- miliarcn Matliias von Doboka ftir Ireiie Dienste. die er im bischdflichen Banderiiim (jegen die Turken (jeleistet hat. eine Hofstelle mit den dazuqehorigen Niitzungen in Gilau mit dei Bestimmung, dass die Hofstelle nach seinem erbenlosen Tod auf seine Frau tihergehl. ivelcher aber fallssie wieder lieiratet nur ein Drittel bleihen wird, wlihrend die andern Teile auf B[utsi>eru>andte des Malhias i>on Doboka tihergehen sollen. Datum Thordae secundo die testi bealae Margarethae virginis, anno domini millesiino quadringentesimo quadragesiino priino. Abschrift Hist. Archiv der Al* ati sumus. Quae ex quo tantae importantiae sunt, quod partiali non possunt d(>terminatione concludi, decre- vimus de consilio dictorum praelatorum, baronum, militum, proccrum et nobi- lium regnorum nostrorum*, totam universitatem divitum et pauperum huius regni nostri Hungariac ad festum bcati Martini episcopi et confessoris nunc venturum*, in civitatem nostram Pesticnsem consequenlerque in campum Rakos, mediantibus aliis literis nostris, ad singulos comitatus transmissis, sine procrastinatione, sub poena notae perpetuae infidelitatis, iussimusque* et mandavimus convenire, ut res ipsae, quae pari communione omnes videntur concernere ab omnibus efficacius, maturiusquc approbentur. Volentes sic- quidem certos de vestra univcrsitate dispositionibus in ipsa congregationi generali, in pracmissis fiendis, interesse, qui de rebus inibi pro communi bono rei publicae fientis valeant, vestram fidelitalem avisarc, fidelitati vestrae firmiter praecipiendo mandamus, quatenus certas et idoneas personas de medio vestri vestrisquc in personis ad praescriptum festum sancti Martini in dictam civitatem Pestiensem sive campum Rakos in medium aliarum fidelium nos- trorum, sub poena praedicta illuc convenientium, ad interessentiam disposi- tionum praedictarum transmittcre debeatis. Datum in civitate nostra Alba regali feria quinta proxima ante festum beati Michaelis archangeli, aimo do- mini millesimo quadringentesimo quadragesimo primo. Unten links von der Kanzlei: Lecta per^. Auf der Ruckseiie von der Kanzlei: Brasso et Barcza. ' Liiclce il,9 cm. ^ Xovember 11. 2 I.ijcke 0,2 cm, zu erkennen pc. " qiie iiber der Zcile. 3 Liicke 1 cm. ' Hierauf ein unleserliclier Buclistabe. ■• Cber der Zeile niichgetragen. 89 2 425 Pressburjj 1441 SciiteiubiT 29. Koniiiin lClisabcUi iierhietel dem Rut von Kron- stadl, den Preshyter Peirus, rectorcm capcllae st. Martini episcopi extra muros civitati?. nostrae Brassouiensi im Genuss der dieser Kapelle vermacliten Hofstelle zu sloren. da diese SchenlauKj sowohl uon Konifi Albrecht als aucli von ihr in ihrem und ilues Sohnes Ludislaus Namen bestdtigl worden sei. Daluin 1'osonii in festo l)eati Michaelis archangeli, anno doniini millesimo quadriugenlesinio quadragesimo jMimo. Ori;;. I'ap. friiher Archiv des Burzciilaiuler Kvany. Kapilels A. B., jetzt Arli. St. Sibiu. Sie.uel. rund. I)ni. 2.8 cni. papierbedeclvl. in rotes "SVachsvorne aufycdriickt, Reste mit dcni jileichen Stenipel wie Pray. Siinliiijimi XI / 6. 2 426 Im lleerlagor hei liii|i 1441 Oktober IK. Die siebenburgischen Woiwoden Silwlaus mn UJlak und Johannes von Huntjud (jebieten dem Rat von Krondstadt, den muntcnisclien "Woiwoden Vlad Dracul in dem ihm verliehenen Recht in ihrer Mitte Miinzen zu priiijcn. vorldufiij unjestorl zu helussen. OriL;. l'ap. Arli. St. Brasov. l'ronius 1 l.-i. Ein Sicgel war in griines Wachs auf der Riiekseite zuni Verschluss auft:edriickt . Druck: Hurmuzaki. Dncumcnlc XV. 1. 27 Xr. 4H. Nicolaus de \\'\iak et .Johannes de Ihxnyad inter cetera vaivodae Transsil- uani. Seniores et prudentes viri amici nostri honorandi. Audimus quornodo illus- tris Vlaad, voivoda Transalpinus, cusiouis monetarum reoalium in vestri mc- dio continuationem, per serenissimum dominum nostrum regem praelatos quoque et barones regni Hungariae in dcfensionem eiusdem regni Hungariae nobis deputatam, in auxilium et subsidium eiusce defensionis per nos fiendae, sibi sinistris fore reputaret atque grave. Super qua re nobis per eundeni reco- limus fuisse subintimatum. cuius scilicel rei dispositionem et decisionem una cum eodem fiendas ad terminum illiu' aggressas nostri decrevimus ])roduc('ndi. Sane quidem liquet, quod ipsa rcgio partium Trassiluanarum in qualibet sui partc de regiae benivolentiae legalitate praelatorumque et baronum suae serenitatis et regni conclusione nostrorum honornm subiacet ditioni, guber- namini, directioni et defensioni. Proinde in tenutis honornm ct rcgni nostro- rum libera nobis adesse debet de iure et de lege facultas eiuscemodi cusionis monetarum continuationem cxequi faciendi. Unde requirimus vos nihilominus et serie praesentium vestris prndentiis firmiter praecipientes mandamus, qua- tcnus per homines nostros ad id speciales talismodi monetarum cusionem vestri in medio sollerter et continue cxercere permittatis, renitentiae obsta- culo quovis retroieclo usque ad nostrum illuc ingressnm et nec cuipiam alteri id prosequi cedatis praeterqnam honiinil)us nostris specificatis, scientes enim a certo quoniam sedecimo aut decimo septimo die post praesentium emana- tionem in vestri mcdio nostri praesentia personali, favente altissimo, consti- tuemur. Quoniam ad annotalum vaivodam Transalpinum in plurificatis lega- tionlbus i|)sius domini nostri regis, praelatorum etiam et baronum ac totius 90 regni suac serenitatis ire depiilati, inore prolractione relegata, iniporliine et sine interniissione sumus accessuri pariter et profecturi; usque ad illuni i^^ilur terniiiiuni ipsain cusionein per quospiam non sinatis impediri. Et aliud in prae- missis lacere non silis ausi inodo aiiquali. C.etera lator praeseTitiuin noslra intiinata vobis seriosius pro|ialanda luic vice clarius^ explanabit et exponet, cuius dictis nostri ex parte vestris prudentiis detegendis fidem liquet cedulain, uti nostris sermonibus adliibere. Scripla in descensu nostro campestri exer- cituali iuxla oijpidum Wyneepli in fcslo bcati Galli confessoris, anno domini millesiino et cetera XL ]irinu). Von der Kanzlei: .\d comiuissiouein propriam ulrorumque vaivodarum. Auf der Riickseile Adresse: Prudentibus viris magistro civiuin. iudici, villico iuratisque civibus et cunelis seiiiorilius civilalis Brassouiensis, aniicis nostris honorandis. 1 Vorlai^e cliiriiins. 2 427 Nach 1441 Oktober 16. \7«f/ Drariil. Woiioodc der Walacliei, ivei.^l den Rat Don Kronsladt aiif das Abkommen liin. das er mil dem Richter Schonlumiisch und den Ralsherrn Peter Dapol iind Hannes: Palai helreffend die Freiheil des Handels mil Tuch, sdclmscher Leinwand, Schiihiverk nnd allen anderen Waren in die Walachei abgeschlossen hal, wobei dic Einfiihr non Scheidemiinze (Dnkal) in die Walachei iind die Aii.tfuhr imn Kupfer und Edelmetallen unlersaijl ijehlie- ben war. und leill ihnen init. dnss er jelzt die Einfuhr imn Scheidemiinze freiijege- ben hahe. Ori!4. Pap. .Vrh. St. Brasov. Steniier I 1!)2. SieHel. riuid, Dni. 2.8 cm, papierbedeckt. in rotes Wachs vorne aufgedriiclct. Ini SiegcUeld Wappeiischild niit zwei gekriinten Kopfen. Uinsclirift ansclieinend in lateinischcn Buchstalien. Faksimile; Bogdan, Album paleografic Nr. 9. Uruck Miletic. >iovi vlaclto-hiilijarski gramoli 67 Nr. 48. Druck und runi. Obersetzuni»: Bogdan, Dociiinenle 7.5 Nr.52. Tocilescu. 0.34 docninenle 50 .\r. 19. Rum. CbersetzuML;: Bogdan. Dociimenle si rcijcslc .52 Nr. 49. Regest; Andronescu. Reperlorial 71 Nr, 224, Moisuc, Indnslria le.vlila 1, 44 Nr. 14. Schon Bogdan. Docamente 77 hat diese tJrkunde niit der vorher.gehenden Urkunde Nr. 2 426 der siebenbiir.sjischen Woiwoden Ujlaki und Hunyadi in Zusanimenhang ge- bracht. Die Zeitstellunt; er.yibt sich auch daraus, dass ini Jahre 1442 Bartholoinaus Schunkabunk als Richter bezeugt ist, der wie schon Bogdan bemerkt, allein als Erkla- rung fUr den iii der vorliegenden Urkunde gebrauchten Namen Schontumusch heran- zuzielien ist. vgl. Fr, Stenner, Die Beamlen dcr Sladl Kronsladl. In: Quellen usiv. Bd. VII. Beiheft 1. Kronstadt 1916, S. lH:i. 2 428 Gran 1441 Oktober 20. Erzbischof Dionijsius von Gran schreibt den Dekanen des Hermannstddter nnd des Burzenldnder Kapitels nnd den ihnen untcrstehen- den Plebanen, rfa.w er erfahren habe, qualiter reverendissimus in Cliristo pater 91 doniinus Johannes, episcopus Waradiensi.'-, praetcndens se apostolicae sedis le- gatum, quibusdarn occasionibiis, cogitationibus et rautelis adinventis a vobis quoddam pecuniarum subsidium petcre et exigere niterctur. Er uerbielel iinter Androhiinfi des Kirchenbannes dem Bischof Johann pon Grossivardein irqend eine 7Aihlunon Hunyad, die Bewolmer i'on Hermannstadl gegen den Szekler Sylvester von Szentlamas, der zu Unrecht einen koniiilirhen Befehl ijegen die Hermannstddter erwirkt hal, in Srhul: :u neh- men. Orij;. Pap. .\rli. St. Sihiu IJ II 10-1. Siejiel, rund, Dm. 5 ciii. iu rotes Wachs vorne aufsjedriickt. Derselbe Stempel wie Nr. 2 382. Druck: Szabo. S:ek. nkleuelldr :!, 56 Nr. 447. Von der Kanzlei: Relatio Laiireneii dc 1 lt'(lrcli\var icgni linngariae palalini. Wladislaus dei gratia Hungariac Poloniae, Dalinaciae, Croaciae et cetera rex, Lithuaniaeque [)rinceps supreinus et lieres Russiae fidelibus nostris magnificis Nicolao de Wylak et Johanni de Hwnyad vaivodis |)artium nostraruin Trans- siluanarum vel eorum vicevaivodis salutcin et gratiam. Dicitur iiobis in per- sonis providoruin iudicis, iuratorum et ceterorum civium civitatis nostrae Cibiniensis, quodlicet Siluester de Zenlhamas Siculus illarum partium tacita veritate per importunam instantiam quasdam literas'^ nostras forsan et vobis loquentes a nobis impetraverit, in qua- concesserimus cidem hanc facultatem, ut i|)se pro illis rebus suis, quas temporc cuiusdam captivitatis suac a sc prae- dictos cives abstulisse ac nec ad j^raeccpta condam domini im|)cratoris sibi reddidisse dicebat, res ipsorum civiuin ubicumquc reperiendas valeret pro satisfactione huiusmodi rerum suarum facere arestari. Tamen venientibus nunc nostri in praesentiam quibusdam ex dictis civibus, praesentibusque nobis qui- busdam literis^ condam Petri Cheh de Saro ct Ladislai de Chak alias siiniliter vaivodarum Transsiluanorum, nos revisis huiusinodi literis cx earundem serie agnovimus dictas res ipsius Siluestri temporc illo, qiio idem propter delationem falsarum monetarum pcr dictos cives captus fuerat, ab eodem ablatas fuisse, et quod licet tandem ipso Siluestro de huiusmodi captivitate evadente ab codein dictoque condam domino imperatore gratiam super re hac obtinente, idcin condam dominus imperator mandaverit dictis vaivodis, ut antcfatas res dicti Siluestri eidem per praetactos cives facerenl rcstitui. Tanien demum ipsis Si- luestro et procuratore dictorum civiuin jiraetextu huius rei iuxta contcnta literarum imperialium, in pracsentia dictorum vaivodarum litigionario more convenientibus ad iudicatuin cxtitit pcr dictos vaivodas deliberatione ina- tura, visis utriusque partis* iuribus et auditis projiositionibus ipsas res prae- tacti Siluestri ex quo idem in tain notabili exiiniac delationis falsarum mone- tarum captus, eas amisit, iuxta consvctudinem regni per dictos cives nunquain eidem debere resstitui non obstantibus literis imperialibus praenotatis, prout haec omnia in dictis literis praenarratorum vaivodarum, quibus et tenor dictarum literarum imperialium verbaliter insertus cst, per quas etiam per- petuum silentium super hac re ipsi Siluestro impositum extitit, Incidius continentur. Quare fidelitati vestrae mandamus seriose, quatcnus praefatos cives dictae civitatis Cibiniensis seu quoscuinque ex ipsis ad instantiam dicti Siluestri ratione praevia, non obstantibus dicti literis nostris ipsi Siluestro 93 datis, in personis aut rcbiis impedire vel dampnilicare aut arestare vel impediri permittere nuUatenus pracsumatis. Secus eri^o facere non ausuri. Praesen- tibus perlectis cxhibente restitutis. Datuin in villa Zenthmiklos in festi beati Bricii confcssoris. anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo primo. Unter dcm Siegel Kanzleibenierkung. ' Gebesscrl; ;uis litcram. ■* Gebcsserl aus (/»as^. Orig. Perg. Batthyaneum Alba lulia. Archiv des sieb. Domkapitels Nr. 703. Das Siegel rait einem Teil des Pergaments herausgeris.sen. Regest: Tortenelmi tdr 1890, Nr. 703. ■ Das Pergament abgcrisscn. 2 436 Honigbery 1442 Mai 28. Der siebenhiirgische Woiwode Johannes von Hunyad trdgt dem Rat von Kronstadt wegen der in Marienburg erschlagenen Szekler seine Vermittlung an, da die Filhrer der Szeklerstiihle entschlossen seien, sich zu rdchen . Orig. Pap. Arh. St. Bra?ov, Priv. 94. Siegel.runa, Din.ca 2,6 cm. war in grilnes Wachs mi der Riickseite zum Verschluss aufgedruckt, Reste. Druck: Szabd, Szek. okteoelldr. 1.58 Nr. 448 zu Mai 21. Johannes de Hwnyad, vaivoda Transsilvanus. Circumspecti viri. Ecce iuxta dispositionem inter vos et Siculos pro et super honiinum morte ct interemptione . in Fewldwar factis habitam hodierna die 97 principales Siculi de cunctis sedibus Siculorum huc venerunt et in Herman nobiscum constituti vobiscum concordiam et compositionem facere et habere volentes vestras amicitias cum gravi obprobrio et fastidio quasi laesi prae- stolantur et uti de sermonibus eorum sentimus, si ad faciendam compositio- nem unacum cisdem hac vice venire nolueritis de cetero in lioc facto sicuti hactenus processerunt vobiscum procedere non inlendunt. sed aliter et forsan vindicare et ulcisci, ob hoc non opinamur fore bonum et congruum, sed sinis- trum si ipsis ab hinc incompositos sine concordia abire permiseretis et permi- serimus. Consulimus igitur vobis ut quosdam e vestri medio electos huc ad faciendam concordiam unacum eisdem dirigeretis ipsos enim usque ad diem crastinum ob causam hanc observamus et credimus speramusque concordiam bonam inter vos et eosdem facere posse. dummodo volueritis advenire. Super qua laborabimus omni pro posse nostro alias si inde ipsis concordia et incom- positos recedere eontingat et contingere poterit grandius periculum suboriri et succendi inter partes. Scripta in Herman secundo die festi sanctae trini- tatis, anno domini et cetera XL mo secundo. Auf der Riickseile Adresse: Bonae circumspectionis / viris iudici, villico / iura- tisque civibus et / cunctis senioribus / civitatis Brassouiensis / amicis nobis ho- norandis. 2 437 Mceburg 1442 Jiini 15. Johannes von Hiinyad bestdtigt, dass der ehemalifie Kas- tellan der Heldenburg, Antonius von Arapatak, die den Sachsen von Streitfort zugefugten Schdden bcglichcn hat. Abs?hrUt tles 18. Julirhunderts. Historisches .\rchiv der .\kadeinie fiir Soziale und Poli- tische Wissenschaften. Z\vei;4slulk- Cluj. Saniinluny .\rank.i (iyorgy. Nos Johannes de Hunyad, waivoda Transsilvanus, .Siculorumque nec non comitatuum de Zolnotc et Temesiensis comes, damus pro memoria, quod no- bilis et bonae eloquenliae. sincerae ai^ilitatis vir .\ntonius de Arapathaca, pridem castellanus noster de Ileltweny, de universis dampnis et nocumentorum gravaminibus [jcr ipsum Saxonicae gentis nationibus in Mirkevasara quan- documque quoinodolibet patratis et irrogatis in sua et ad se pertinentium per- sonis coram nobile .Tohanne Gallfy homine nostro speciali per nos illac trans- misso ubi arbitratore praenolatis Saxonibus debita satisfactionis com|)Iemen- tum exhibuit. De el super quibiis jiraemissis iidem S.Txones annolatum Antho- nium et sibi parte in hac adhaerentes leddiderunt ([uielum, |)acificiim |irout dixit absolutum. Harum literarum nostrarum et testimonio praesentium me- diante. Datum in possessione Bene vocata in festo beatorum Viti et Modesti martyrum. anno domini M CCCC XL mo secundo. Kanzleivermerk: Relatio .lohannis Gallfy praedicti. 2 438 ()fen 1 V't2 Juni 29. Konig Wladislnin I. bestimmt. dnss zu Stadt und Distrikl Bistril: gehorende Orlschaften niclit weiter verliehen iverden dtirfen und heht seine und der Konigin Elisabeth gemachten Schenkungen auf. 98 OriL;. roi;;. Arli. St . (.liij. .Vrcliiv licr Stadl Bislritz No. X\. Sii'i;o] war iii rotps Wachs vorne aufuedriicivt. Kiiiqesclialtet voii Wladisla^* II. 1501 iiiid voii Kiinif; Fercliiiaiid 1555 Ori.q. ebeiida. Reycst: Arcli. Zeilsdiiift 12. 80. neri^cr. UrUnnden-Jicgeslcn 2i Nr. 110. \"(i;i (lci Kdiizlci: Coinniissio proinia domini rogis cx (lciibfralioiu' ijrai-laloiiiia et baronuiu rconiqiu' nobiliimi. Nos Wlaclislaus dci qratia I Iuni*ariai'. Poloniac. Dalinaciac, Croaciac cl cctcra rex Lytluu.niacquc princeps supreinus et hacres Russiae memoriae coimnenda- mus significantes teiiore praeseiitium. quibus incumbil uaiversis, quod nobis unacum praelatis et baronibus nostris regnique nostri proceribns universis nunc Budac congrenatis de his. quae ad pacein condiicuiit et rconi iilililatcm conccrnuni. tractaturi in unum convenicntibus circumspecti ct jirovidi viri Andreas, Farkas et I.adislaus cives ci^itatLs nostrae Biztricicnsisi de medio aliorum exsurgendo, nobis ac eisdem praelatis et baronibus rcgnique nostri proceribus. in eorum ac universorum concivium et cohospitum suorum et incolarum diclac civitatis nostrae et districtus Biztriciensis' pcrsonis exixisuc- runt multum qucrulose, quomodo nonnulli forent barones, nooilcs ct alterius status homincs. qui nos de libertatibus privilegiis et gratiarum jiracrogativis ipsiiis nostrae civitatis et districtiis Biztriciensisi. ijisis a divis regibus Hun- gariae datis et concessis minime inlormando, primitus a domina Elizabeth rcgina relicta eondam serenissimi principis domini .\lberti huius regni Hun- gariae et celera regis, ijraedcccssoris nostri felicis recordationis et tandem a nostra serenitate certas villas et possessiones ad dictam civitatem nostram et districtum Biztriciensem^ ])crtinentcs in diminutionem proventuum coronae nostrae et praeiudiciuin iurium eorundem civitatis et districtus, sibi ipsis in perpetuum conferri procurassent, ipsosque nostrae et eiusdem dominae reginae collationum vigoribus pro se occupassent et occupare praetenderenl ita quod dimimifis proventibus nostris regalibus praedieti civitas et districtus nec ad lcvandum banderia solita siifficcrent. Snpplicantes nobis ac ipsis prae- latis et baronibus regnique nostri nobilibus praedictis, ut ipsis civitati et dis- trictui" in praemissis remedium adhibere dignaremur opportunum. Et quia nos unacum eisdem praelatis. baronibus et regni nobilibus super hac re matura deliberatione praehabita tractantes^ iam tactas villas et possessiones ad prae- fatain civitatem nostram et districtuni Biztriciensem* ut praefertur pertinentes in diininutioncm proventuuin coronae nostrae ac lcvationis banderii praedicti per ipsos cives. inhabitatorcs et incolas ipsarum civitatis et di.strictus fiendae, eorundemque civium ct incolarum iurium praeiudicium ab ipsis civitatc et districtu abstulisse et cuiquam contulisse minime potiiisse agnovimus, ideo nos univcrsas literas tam nostras donationales quam capitiilonim vel convcn- tuum statutionalcs et quaslibet alias super alienatione villaniin ct possesionum a praefatis civitatc ct districtu emanatas et confectas, vanas, cassas, frivolas et viribus carituras comniittcntes, nulliusquoquc roboris seu munitatis esse dccernentes, easdem villas et possessiones itcrum dictis civitati et districtui^ reddidimus et reappropriavimus, immo reddimus et rcappropriamus praesen- tium per vigorem. Quocirca vobis fidelibus nostris vaivodis partium nostrarum Transsiluanarum praedictarum et comitibus Siculorum ij)sorumquc viccvai- vodis et vicccomitibus nunc constitutis ct in futurum constituendis firmissime praecipientes inandamus, quatenus omnes illas villas et possessiones, ad prae- tactas civilatem et districtum pertinentes, quas quipiam ex nostra aut reginali collationibus seu quibuscumque aliis causis omnibus modis remitti faciatis et resignare. neque amplius ab eisdem civitate et districtu aufferre seu occu- pare permittatis quovismodo, sed eosdem in ipsis villis et quibusvis aliis eorura libertatibus ct privilegiis contra quoslibet indebite impetitores protegatis 99 tueamini et defendatis, auctoritate nostra vobis in liac parte attributa et ius- titia mediante. Secus non facturi gratiae nostrae sub obtentu. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Budae iu festo beatorum Petri et Pauli apostolorum, anno domini millesimo quadringeutesimo quadragesimo secundo. Unter dem Siegel Kanzleivermerk. Auf der Riickseite von gleiclizeiliger Hand: (Ji nulla villa pertinentiarum de ipsa civitate Bistriciensi sequestretur. ' 1501 Bisti icicnsis, -cm. ■* 1504 Districicnsis, -ctn. - Vorlagc: districtu. Ebeiiso 1504. ^ Schliiss i von nndrer Hiind liinzugcsctzt. ^ (jber dcr Zeile nacligctragen. 2 439 Honigberg 1442 Juli 26. Anlonius, Dekan des Burzenldnder Kapitels, bestd- tigt, dass die Geschivorenen von Marienburg und Rotbach als Siihnegeld fiir 6 erschlagene Szekler aiis dem Csiker Stuhle 300 Gnlden erlegt haben. Orig. Pap. Arcliiv der Evang. Kircliengemeinde A.B. Brasov. IV E 138. Siegel, spitz oval, 4.3 cni, in weisses Wachs vorne aufgedrilckt. Reste niit Muttergottes und dem Kinde uiiter gotischem Baldachin. .\nttionius, plebanus de monte Mellis decanusque sedis Brassouiensis, memoriae commendamus tenore praesentium quibus incumbit universis, quod ad nos- trara habitationis domum in die beatissimae Annae matris Mariae^ venerunt seniores opidi Foelwar ac villae Weresraart parte ab una et seniores Siculi sedis Schuelv parte vero ex altera nobis praesentantes quasdam literas inag- nifici doinini .Johannis de Hwnyad vaivodae Transsiluani et triura generum coinite Siculorum, quomodo sua inagnificentia super facto raortis et interera- tionis sex hominum Siculoruin causualiter accedenti ipsis hominibus opidi Foelwar ac Wereschmart eos quidera in reconciliationis concordiain iudiciali- ter reduxit ut dicti seniores opidi Foelwar ac villae Werschmart tricentos flo- renos vulgaricalis raonetae auri fiui deponere deberent in supra e.xpresso die sanctissimae Annae^ tali tamen conditione adiecta, quae pars venire ad prae- dictum diem in nostrara habitationis domura recusaret videlicet ipsi seniores de- Foelwar et Weresmart dictos florenos ad peragandum et dandura altera pars Siculorum ad recipienduin recusando neglexerit et dictae reconciliationis concordia contradixerit, quacuinque illa fuerit inter partes praefatas, extunc pro byrsagio dicto doraino Johanne vaivoda centuin raarcas argenti fini graves Budensis ponderis dare deberet quarura duas partes pro^ doinino vaivoda tertia vero parti comparenti, quare ipsi partes iudicio vaivodae satisfacere praetendentes ac pcEuas iudicio annexo forinidantes praefatos tricentos flo- renos auri fini saepefati seniores opidi Foelwar ac villae Wereschmart ipsis Siculis sedis Schulk pro raorte sex hominura videlicet Bycz biro, Mathe fia Benedic. Jergerfy Petir, .\ndras Ystphan, Kwerain fya Yliasch, Jorg fy Syrao fy Balasch causualiter ab ipsis interfectorum realiter et effective in nostra raensa deposuerunt, quos florenos duo Siculi dicti Bycz Gerger, Bycz byro fy Jacob manu fideiussoria nobilium ac solertium viroruin Anthonii de Arapatak, Alberti Vincentii, Jacobi, Stephani et Weresch Janysch Siculorum nostra in praesentia compromittentes de celcro nullain inimicitiae causam ex parte dictorum inter- 100 fectorum seii vindictae erga dictos seniores opidi seu quoscuinque de Foelwar et de Wereschmart habentes, et dicti opidi Foelwar ac Wereschmart homines in medio dictorum de Schuk Siculorum mercari ac meari libere et pacifice impe- dimeislo sine omni possunt atque valent. Et si aliqui ex parte iam praenomina- torum interfectorumipsos dictos de Foelwarac Wereschmart impedire, inquietare seu laedere vellent quicunque sint, extunc dicti Bycz Gerger et Bycz Biro fy lacob cum supranominatis fideiussoribus ipsis dictos tres centos florenos vice versa deponere vcllcnt unacum ancxo byrsagio domini Johannis vaivodae. Acta et facta sunt haec praeseiitibus discretis et circumspectis viris Bartholomeo, protunc plehano de C.rucz|)erg, Anthonio dicto parvo de Corona, Jacobo de Novacivitate et Johanni de Ilonchperg sacerdotibus et capcllanis et iudici Petro Vroule ac Petro Rewel. villico de Corona et Petro Albo de praedicta Honch- perg. .\d cuius evidentiam praesentes nostras literas sigillo nostri officii consi- •.jnavimiis el consignari fecimus. Datum loco, die quo supra, anno domini miliesiLno quadringentesimo quadragcsimo secundo. ' .luli 2(>. ^ Vorl.Tjic: p. - Fchlt in der Vnrlage. 2 440 Ofen H^iS .Vugusl 16. Koniy Wludislaw I. sagl der Kdniginwitwe Elisabeth feier- licli freies Geleit zii der nach Gran anberaumten Zusammenkiinft zu. In der Zeugen- rcihe u. a. Nicolaus, filius Apa de Almakerek als Vertreter der Siebenburger. Datum Budae secundo die festi assumtionis beatae Mariae virginis gloriosae, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo secundo. Druclv: Teleki, Humjadiak lcora 10. 120 .\r. 104. 2 441 1442 August 30. .\nthonius decretorum doctor, plebanus Cybiniensis ca- nonicusque ecclesiac Transsiluanae necnon sede vacante per venerabile capi- tulum ciusdem ecclesiae Transsiluanae vicarius in spiritualibus generalis con- stitutus bezeugt, dass er eine am 29. .August verhandelte Slreitsache zwischen Pe- trus von Bogath und der Witwe nach Bolgar^ de ZentkyraP auf den S. Oktober vertagt hat und fordert die Parteien auf. zu diesem Zeitpunkt mit sdmtlichen Pro- zesschriften vor ihm zu erscheinen. Datum secunda die tcrmini praenotati sc. quintodecimo die festi assumpti- onis virginis gloriosae. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest, Familienarehiv Teleki No. 606. Siegel war in griines Wachs auf der Riickseite ziim Verschluss aufgedrilckt. Druck: Barab4s, Codex dipl. Teleki 2. 10 No. 7. ' Vorlage Borgar. - Vorlagc Zcmkyral. 101 2 442 Kronsladl 1^-52 Scptciiibpr 17. Dei dffenlliche Nolar Nil;olaus GeoKjii tmn Tarl- laii hest(Hioin Kronstddter Rat ziim Tode periuieilte und zur Vcr- weisuiuj aus Sladt iind Distrikl beqnadifjle Petrus llrsule IJrfelide qeschworen hal. Ori,«. Pevii. friiher Arcliiv ()cs Biirzenlander Evani;. Kiipitels A. B., jetzt Arh. St. Sibiii. In iioiiiinc doinino ainen. Anno nativitati.s iMuscUMn millesiino quadrinLicnte- siino quadrau;e.siin() secundo. indictione quinta. die vero deeiina septiina mensis Septembris. liora ineridiei vel quasi in doino honorabilis viri Petri .\nthonii opidi Braschoiiiensis. Strigoniensis diocesis. pontificaliis sanctissimi in Christo patris domini domini Euocnii divina providentia papae quarti. anno sedis eius duodeciino. sacriRomani imperii sede vacante, in inei notarii publici suliscripti testiumque infrascri])toram jiraesentia discretus vir Petriis Ursule inquilinus et cohabitator oppidi Braschouiensis. Strigoniensis diocesis, per inoduin re- cognitionis significare curavit, quomodo nuper ex nonnullis actibus viridicis et excessicus per ipsum Petrum llrsule nequiter cominissis in diffamia^ et dedecus sui honoris universi cives totusque consulatus* Braschouiensis con- dempnassent et bonis suis oinnibus privassent, immo ad inortem temporalein sententiassent iure mediante praenoniinatum Petrum lirsule nisi supplicatio sollemjjiiis non intercepisset, quae facta est per magnificiim dominum, doini- num Johannem de Hwiiyad weyvodam* Transsihianiae, coinitemque Siculo- rum et cetera et per honorabilein capituluni Braschouiense ob id gratia magna salubriter ])er dei inisericordiam et ]3er ]Maenoiniiiat()s cives universos Brascho- uienses attribnta adinvenla et data esl supradicto Petro Ursule. raineii con- ditione sulxtali, quod iam saepe dictus Petrus Ursule a tota cominunitate Brasch- ouiensi et provinciae Burc.ze excludatur iinmo perpetuo et irrevocabiliter iD exilium datur et ])onitur, quod benivole et gratanter assuinpsil. Insuper sep- tem viros notabiles fideiussores praetactus Petrus Ursule ])rocuravit el sta- tnit: Priino .lacobnm Dewr. Petrum Dwer, Crewsem Caspar de Rosenau. .lo- hannein Wynandi, Johannem Parvum, Nicolaum Balwen el Thomain l^ar- kasch laici Strigoniensis diocesis, qui omnes simul in una vocis consonanlia promiserunt sub fide eorum creditiva in manus mei notarii publici subscri])ti, quod si i^raetactus Petrus Ursule aliquem hominem vel aliquos de communi- tate Braschouiensi et ])raesertium consulalum* eiusdem inquietare, molestare vel modo aliquali impedire conaretur, sic viri iam dicti fideiussores incurrerent poenam capitalem et eandem in qua constitutus fiieranl praenominatus Petrus Ursule immo de hiis omnibus et cunctis ubique publica viget fama et sonat vox indefessa partibus in his, salvo nihilominus addendi, ininuendi, mutandi et corrigendi pront iura adinittunt et requirunt. Su])er quibus oinnibus et ^iiigulis ])raelibalis annotatus Petriis Lhsule ])etiit et reqiiisivil ine notarium piiblicuin infrascriptum lainquam autenticam^ el ])ublicain ])ersonain, qua- lenus iinuin seu ])Iura ])ublicum inslrumentum seu instrumenta conficerem et dare et concedere deberem sibi, quod et feci officio meo id exigente et re- fiuirenle. Acla siinl iiaec el facta anno. indictione. die. inense, hora, loco et l)()nlificatu qiiibiis .Mi])ra. i)raesenlibiis ibidem honestis viris doinino Stephano |)Iebaii() (lc I^osenaw, doiiiino Cristanno plcbano dc Cidino, Tylmanno ple- bano (lc Wydcnbach. .Michaelc (iicff. Cristanno Hegis, Cicorgio Francisci Stri- goniensis diocesis presbyteris et laicis testibus fidedignis et aliis quam pluribus nd praiMiiissa andi^MuIa cl vid(ndn vocalis si)ecialiter paritcr ct rogatis. 102 Sotaizeiclwn. VA c<^o Nicolaus Georijii dc I'rasmai-. clcricus Slrifionicnsis, pu- blicus sacrae inipcriali auclorilatc notarius, cjuia pracmissis rc- cognitioni. pclilioni. requisitioni aliisc[uc oninibus cl singulis duni sic ut pracinillitur ficrcnl cl aijcrcntur una cutn praenoini- nalis tcstilnis pracscns intcrfui caquc oninia et singula sic ficri. vidi ct audivi. idco lioc ])iacscns publicuni inslrnincntuni inanu inca propria scripsi. confcci. notavi, i)ublicavi cl in hanc publi- cam formam rcdegi siguoquc ct iiominc meis solitis cl consue- tis diligcntcr consignavi rogatus ct rcquisitus in fidcm ct tcsli- moniuin oinnium cl singulorum ])racmissoruin. ' Vorliigc diffaniea. ^ \ drlaye tonsoliiluin. * Vorlasii' coiisolalus. ° Voilage aulenlicum. ^ So Vorlaiii'. 2 443 (^fen Hi^ Septeinltcr 2.". Koniij Wkidislnw I . fordeii die siebenbiii ijisiiien \\'oi- wodcn .fnltannex ron Ilnnijad iind Xikidau.s vun Ijlak aiif, in der .\ngelegenlieil zwischen den Saclisen uon Mellersdorf iind Treppen und eineni .\dligen um die Be.sitzunfien l-atha. Chegc iind Bochonya cine F.nlsclieiduiui :ii fallen bzw. sie dem ktiniiiliclien (iericlil :u iiherwciseii. .\bsclirift .\. Iluszti. Vainodue riiinssiliHinue S. 97 bci Solerius. CollecUiiira \\. .Vrli. Sl. Sibiu. Handsclirirtensaminlunii dcs Brukenthalmuseunis. \'ladislaus dci gratia ic\ Ilungariac. Poloniac. Dalmatiac. Croaliac ct cctcra Litiiuaniacquc ]jrincc])s supremus ct haercs lUissiac fidclibns nostris inagnificis Nicolao dc l .jlak ct .lohanni dc Hunyad. inter cctcra vaivodis nostris Tran- silvanis vcl corum viccvaivodis salutcin et gratiam. Dicitur nobis in pcrsonis universorum Sa.xonum nostrorum in posscssionibus Nagy Demcter et Therpen vocatis commorantinm. qnomodo i]jsos qtiidam nobilis ]iartium nostrarum Transilvanarimi rationc cl ])i;u'tcxtii quoninduin pracdiorum l-'hata. Chege' ct^ Bochonya' vocatorum. vcstruin in |iracscnlia in caiisam attraxcrint, eos- dcm cxindc aggravarc intcndcntcs. l'ndc fidelitati vcstrac firmitcr praeci- picndo mandamus, quatcnus causam praemissam partcs intcr ])racnotatas co- ram vobis. nt praemittitnr. inotam ct vertentem iusto iuris ordine adiudicare debcatis cl si eacdcm partcs dc huiusmodi vestro indicio contentari nolucrint, extunc i])sam causam adiudicatam. cuin sua scric adiudicata in curiam nos- tram regiam. nostrac ])racIatoruinquc ct baronuin nostrorum deliberationi transmittatis, partibus ])racdictis corain nobis comparendi tcnninuin vestris in litcris ])raefigendo cnmpclcntem. Secus non facturi. Datum Budac feria tcrtia proxima post fcsluin bcati Mathaci apostoli et evangelistae, anno doinini MCCCCXl-II. ' Vorlagc Czeye el Boczoniia. 2 444 Gran 1442 November 13. NikoUius, Generalvikar von (iran. verleilil deii Pfarrern des Kron.slddler Kapitels das Rechl .\bsolution zu erteileii, ausqenommen die ganz 103 schweren Fdlle, und (jeslallel ihnen, sich einen belieblgen Ordens- oder Laicnprie- sier als Beichlvaler zu wdhlen. Orig. Pap. friiher Archiv des Burzenlander Evani'. Kapitels A. B., jetzt Arh. St. Sibiu. Siegel.rund, Dm. 2,3 cni. iii jiriinesWachs vorne aufifedriicUt. Im Siesielfeld, dieUmscIirift iiach oben unterbrechend. miinnliches Brustbild. Umschrift in yotischer Minuskel: S* Nicodai) x d x d x [ lus. Nicolaus, dccrctorum doctor, cantor, canonicus et vicarius in spiritualibus ac causarum audilor generalis ecclesiae Strigoniensis dileclis uobis in Christo venerabili ac honorabilibus viris dominis...decano el suis confratribus eccle- siarum plebanis de capitulo et decanatu Brassouiensi simul vel divisim exis- tentibus salutem in domino sempiternam. Cum nostri oficii intersit animarum providere saluti vobis ut liceat univcrsos parochianos vestros ecclesiasticos vel saeculares per vos aut vestros capellanos per vos coniimctim aut divisim ad"^ audiendum confessionem dictorum vestrorum parochianorum deputandos ab omnibus peccatis eorum etiam in casibus episcopali sedi reservatis auctori- tate nostra vobis et dictis capellanis ad id per nos deputatis per praesentes attributa absolvere et de poenitentia providere salutari. Hinc usquc ad duos annos proxime futuros tenore praesentium gratiose concedimus et indulgemus, exceptis casibus adeo gravibus et enormibus super quibus^ sedes Strigoniensis merita foret consulenda. Super quibus vestras et dictorum vestrorum capella- norum in hac parte oneramus conscientias ac etiam vobis venerabili et hono- rabilibus dominis decano et confratribus praedictis decanatus et capituli prae- dicti decanatus Brassouiensis iurisdictioni ecclesiae .Strigoniensi subiectis, ut liceat vobis et vestris confratribus idoneum presbyterum eligere regularem vel saccularem in confessorem, qui audita vestra confessione aut alterum ves- trum ab omnibus peccatis vestris etiam in casibus episco])aIibus huic almae sedi reservatis similiter auctoritate nostra vobis et eisdem confessoribus per praesentes attributa usque ad praedictum tempus absolvere et providere de poenitentia salutari, exceptis similibus casibus gravibus et enorniibus prae- dictis, super quibus vestras et audientium confessiones oneramus, concedimus et gratiose indulgemus facultatem. Datum Strigonii feria quinta proxima* post festum beati Bricii confessoris et pontificis, anno domini millcsimo qua- dringentesimo quadragesimo secundo. ' Hierauf ad gestrichen. ^ (ber der Zeile. ' Hierauf am Hande 0. I cni Hasur. 2 445 Herinanustadt 1442 Dozpmber 10. Die Siehen Stulde be:enj N'r. 9. Siegel, schildfiirmig, mit Blatterdreieck und Umschrift. papierbedeckt, vorne aufsedriickt. Dersell)e Slempel wie Nr. 1 502. Nos iudices iuratique seniores sei)tem sediuin Saxonicalium j)artium Transil- vanaruni inenioriae coinendanius praesonl iimi significantcs quibus incumbit 104 univtTsis, quocl nobis tnore solito circa ft>stum sanctae Katli(M-ine in CyI)inio pro Iribunali sodentcs, accossinunt nostri in conspectum Martinus, filius condam Thomae Rod, convicis Cybiniensis, tamquam actor ab una, ex altera vero parte Laurencius Rasor vitricus dicti Martini, Thomas frater eiusdem |irivig- nusque dicti Laurencii Rasoris ac IVIari>aretha, mater praedicti Martini lamquam in causam attracti ratione cuiusdam domus ac curiae in dicta Cibinio ex op- posito mediasenc ct contigue domui honestae relictae condam Petri scriploris situatae coram nobis iudicialiter disceptantes. Quibus sic coram nobis con- stitutis praelibatus Martinus dualitatem d()mus< >iiusdem, quam ratione hereditariae successionis ad eum pertinere asseruit, ab antedictis I^aurencio, Thoma i Margaretha matre ipsius expostulabat. Ipsi vero respondendo nobis notificaverunt, quo ^ dictus Thomas Rod, pater ipsius Martini, dumtaxat medietatem eiusdem domus et curiae proprietarie possedisset et tandem eo defuncto duos liberos in hac vita reliquisset, ad quos dualitas medias domus iiereditarie pertinuisset. Successu vero temporis dicta domiua Marga- retha eum alio viro in matrimonio existente, tandem mediam domum ac cetera bona mobilia et imobilia cum suis liberis a Thoma Rod rclictis secundum huius provinciae consuetudinem praesentibus pluribus fidedignis civitatis Cybinien- sis civibus iuratis realitei' diinississet cuilibetque suam partem in cunctis rebus dividendis assignasset in dualitate vero inedias domus nostrorum aestima- tionis honestorum virorum cuilibet puerorum quiudecim marcas argenti pon- deris Cybiniensis persolvere assumpsisscl ac uuicuique ipsis< >''^ ad suas pro- prias seras tradidisset.Tandemque uno puero defuucto portio eiusdem < r>*e- bus sane mobilibus sane imobilibus ad ipsam Margaretham matrem puero rum dictorum< >■* ita extitisset. Quo praemissa praelibati Laurencius, Thomas ac Margaretha sufficienti et idoneo testimonii coram nobis comprobaverunt*. Quo audito et taliter factum fuisse compcrto dumtaxat quindecim marcas argenti ponderis " ti ratione suae portionis sibi a domo :succe>* dendo percipiendas ac certa iugera agrorum arabilium in campo possessioni? Newdorff situatis adiudicavimus. Quas quidem quindecim marcas argenti prae- libati Laurencius, Thomas ac Margaretha eidem Martino coram nobis plene et integre persolverunt, ita quod tandem annotatos Laurencium, Thomam ac Margaretham ab impugnatione ipsius Martini ratione quarumcumque rerum reddimus quittos et per omnia absoUitos haruui nostrarum testimonio litera- rum. Datum in Cybinio feria secunda post festum conceptionis Mariae virginis, anno domini millesimo CCCC° XLII°. 1 Lucke (1.1 cm. ■• Liicke 1,1 cin. ^ Lijckc 0,5 cni. ^ Liickc. ^ Liicke 2 cm. " I.iicke 1,2 cm. 2 446 Tschanad 1443 Januar 6. Der siebeiibiirgische Woiivode Joliannes uon Hiinijcid ersucht den Kronslddter Raf, seinem Beauftragten den fdlliqen Martinszins yanz auszufolgen und die im verflossenen Sommer vnrtjestreckfen 50 Mark Silber erst cuf Rechnung des ndchsten Martinszinses zu sclzen. Orig. Pap. Arh. St. Bra^ov, Schnell III 16. Siegel rund, Dni. 2.9 cm, in griines Wachs auf der Riickseite zum Verschluss auf.!»edriickt. Im Siegelfeld Wappenschild mit dcm 105 H:ibcn aiif ciiiciii Ast. liiiks obcii Miiiulsichcl: Pmschrifl in tiiitischcr Mlnusl()lialoniiii euin eoiuin inereibus hinc inde proficiscen- tium in exactione et soiulionc Iributariis in [leisonis rebus ac bonis ([uibusvis infestare, inquietare. damnificaie et perturbare nusquam et nequaquam [jrae- suraatis nec sitis ausi luodo aliquali. si nostram indi^uationem incurrere for- midatis. Praesentibus [lerleetis exhibenti restitutis. Et a iud in praemissis non facturi. Datum Zei»edini sabbato proximo post festum beati Mathiae apostoli, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo tertio. Von der Kanzlei: .\d pro[)riam commissionem vaivodalis diiinilatis. ' Gebessert aus Wachniticnsis. ■* Vorlatie iiUigdlo. 2 Ober der Zcile. " VorlaHe iiiijiiilii. ^ Solmmi auf Rasiir. ' C.eliosserl aiis Uurca. * .\uf Rasur. 107 2 448 Ofen 1443 Marz G. Koniji Wladislaw I. hesiaiirjl iiber Einschreiten des Pfarrers Johannes Wiselpcth cle Sancta Cruce iind des Bislrilzer Btirqers Andreas Farkas nominibus ct in personis univcrsorum Saxonum nostrorum in possessionibus Naghdemctcr et Therpen vocatis die Urkunden Lmlwiqs I. oon 1380 Nr. 1 125. Sigmunds von 1429 Nr. 2 074 und 1414 Nr. 1 746,' des Woiwoden Slibor von 1412 Nr. 1 6S1. des Woiwoden Nikolaus Ctiak von 1418 Nr. 1 847 und des Pa- latins Laureniius Hedervdri von 1442 Nr. 2 432 iiber den Besitz der PrMien Fatha, Chege und Bachna. Datum Budae in die cinerum, anno domini millesimo quadringentesimo qua- dragesimo tertio. Orig. Perg. fruher Archiv der Evang. Kirchengemeinde A.B. Mettersdorf Nr. 14. Siegei rund, rotes Wachs in Wachsschussel an griinrotcr Seidenschnur angehangt. Eingeschaltet vom Konvent von Kolozsmonostor 1146 Orig. ebenda. Die Urkunden sind heute ver- schollen. Eine Abschrift des 20. .Jahrhunderts Staatsarchiv Cluj. .Archiv der Stadt Bi- stritz. 2 449 Sachsiseh-Rcpn H-J^ Marz 18. Andreas. Pfarrer von Reen, besctiwert sich bei dem AdVujen (Ladislaus) von Losoncz iiber den Schaden, der ihm durch Stephan Kanihor. den Diener seines Bruders Siephan von Losonc:, zugefiigt worden isi. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu. U. V. 1843. Siegel war auf der Riickseite zuni Verschluss auf- gedriickt.DieselbeSchrift wie Nr.2450. .\uch irii Text besteht eine weitgehcnde Abhangig- keit. Humillimas ac devotas orationes in filio virginis intemeratae vir magnae nobili- tatis atque prosapiae vestrae siquidem magnificentiae immensas infinitasque gratiarum referro actiones ex quo ipsa vestra magnifica prosapia mc absque aliquali conturbatione et obprobrio in pane ac elemosinis ecclesiae vestrae gratuite, pie. pacifice et tavorabiliter tenuit et tractavit, et nunquam mihi aliquem obprobrium a vestra magnificentia sed neque a vestris est illatum. Sed hew vestrae magnificentiae tenore praesentium lainentabiliter duxi declarare, quomodo multa ct indicibilia obprobria a domino Stephano fratre videlicet vestro sum passus a principio et nunc semper ac tamen omnia illata benivole sustinui et nunc sustinuissem sed iam per praesenti iterum vcnit unus famulus suus Stephanus videlicet Kanthor cum suis satellitis denuo me absente manu violenta super domum meam irruentes ct tale fccerunt obprobrium ct scandalum quod nunquam in tota provincia est audituni. Qui tamen ego tcmpore discordiae duni iobagioncs vestri hic inhabitantcs non habucrunt quo fugcre et sc inclinare cum rebus et bonis ipsorum nisi ad domum meam ego Lunc temporis tam eos cum ipsorum rebus, quam domum ineam de omnibus adversitatibus pacifice conservari. Nunc aulcm pracdictus Steplianus Kanthor cuin suis ine absentem sciens super domum vcnieiis lamquam malefici el ihi porlam curiae conirangen.'^ ulteriusquc hostium cellarii serainque concutiens ct disrumiiens et vina de cellario extrahens ncc tamen de hiis contcnti super hoc cuppas versus parietem tangentcs terebella aliaque negotia indc deportantes et secundum prolacitum ipsoruin inibi viventes tamquam fuisscl doinus hominis nialefici, mihi in obpro- briuin ct praciudicium valdc magnuin. .\d huc vero, quod inaius esl, vina mea 108 propria, quae creverunt in vinea mea et feci ligonizare propriis sumptibus mcis fecit extrahere dicens sic, quod deberet alia vina vacua implere sed tanicn omnis quicumque adveniebatur famuli sui et ceteri alii omnes potabantur quousque suffundciiantur. [lartiin etiam misit ducere cum vaselis et thinis uxori suac ad villam usquc dum unum vas integraliter cxhauserunt. vSic quod ego cum meis proiiriis non fui liber dum tamen unus ligonizator cst liber cum illis, quac ])ossidct quod ego non fui mihi scandalum valde niagnum. Ideo vestrae magnificcntiae conqueror quod ulterius tot et tanta obpi-obria nullo- modo tollcrarc poss^ et si deberem propria in persona vestrae magnifi- centiac omnia explanarc aportaret me flendis oculis vestrac enodare magnificen- tiae. Igitur ad pracsens mihi de remedio salubri cogitarc volo. Scriptis in Regen feria secunda post dominicam Reminisccre, anno domini M" quadringcntesimo quadragesimo tcrtio. Andrcas plebanus de Regen, vestrorum capcllanorum humilimus. • Liicke 0..5 cin. 2 450 Sachsiseh-Reen 1443 Miirz 18. Andreas, Pfaner von Reen, hall dein Stephan von Losoncz alle Bediuckungen imr Aiuien, denen er aiis(ieset-t iiewesen ist, iind verlangt Veryiitung des Scliadens, den ihm ziilet-l sein Diener Stephan Kanthor zugefiigt hat. Orig. Pap. Batthyaiieuin .\lba lulia, Arcliiv des sicb. Domliapitels Nr. 705. Siegel war auf der Riickseite zum Verscliluss aufgedriickt. Dieselbe Schrift wieNr.2 449. Auch im Tc.xt besteht eine weitgeliende .\bhangigkeit. Regest: Tortenelmi tar 1892. 644 \r. 701. Se ipsum ad orauia gcnera mandatorum cum fidelitatc vir magnifice doraine mi honorandc vestrae eidem magnificentiac gratiarum refero actiones de omnibus boni raihi a vcstra magnificentia impensis, de his autem, quac contra ecclesiam sanctam egistis parcat deus aniraae vestrae, sed ego a vestra megnificentia nunquam ullis meis meritis exigentibus demerui, quod tanta indicibilia oprobria et scandala quae a vcstra magnificentia vestriusque a principio ct nunc sunt inipensa quia seraper fui quasi unus mercenarius quamdiu intravi plebaniam istara ego enim laboravi et vos abstulistis adipem laboris si saltem vcstrae occur- reret raagnificentiae, quanta servitia et quantas tribulationes propter vos sum passus terapore raagni .\nthonii, quod aliquando decem personae vel plures habuerunt me in custodia ct si apprehensus fuisscm quam pluries me vita privas- sent uti enim sentio forsitan vestra magnificentia causa mcorum fidelium servi- tiorum me sic saepe saepius conturbavit. Intellexi etiam quomodo vestra magni- ficientia dixisset, quod ego singulis annis assumpsissem vobis dare medias decimas quod ego hoc non feci, immo meum posse neque fuit facere talia illa tamen orania benevole tolerassera et sustinuissera tempore^ in^ praesenti'. Ac tamen nimc pro praesenti iterum vcnit quidam famulus vestcr videlicet Ste- phanus Kanthor cum suis coniplicibus doraum mcam tamquam horainis malifici raanu violenta me absente supervcnientes ct portam curiae confragens ulteriusque hostium cellarii seram unde concutientes et disrumpcntes vinaque de cellario extrahentes, iramo nec sic contenti cuppas erga parietem percucientes, terbella 109 Iiuiusmodi iici^otia inde dp|)oi"tantfS i-t inirabiliti-r ibi viventes adtiuc quod pt-ius et deterius est, dnovasavini quae creverunt in propria vinea^ mea extraherunt, quae feci ligonizare proj^riis sumplibus meis dicentes sic quod deberet cum eisdeni implcre alia vina vacua et tamen cgo nunquam misi vina niea iaccrc vacua, scd solummodo fccit niilii in c()ntcm])tum. Dum autcm fccit i'duccrc vina ad civita- tem tunc sui famuli ct omnes alii quibuscuniquc placuit bibcrunt quousque suffundebantur, rnisit etiam intra his cum vasculis et thinis uxori suac deferre ad villam quamdiu totum vas exhauscrunt mihi in praciudicium valde magnum. Quod utiquc credo. ut tale scandalum non sit audilum in tota provincia, tem- pore aulim disturbii. dum ])auperes iobbagiones dcbebant fugere nescierunt, quo se inclinare cum omnibus bonis i[)Sorum nisi ad domum meam et tunc temporis conservavi eos cuni omnibus bonis ipsorum jiacifice iam vero a vestris non potui pacificc conservare sed tamquam praedatorcs domuni meam violantes et disrumijcntes. Si euim fuissem praesens tunc apcruissem eis portam ct misis- sem e( s intrare pacificc ideo vcstrac magnificentiae pro])tcr tanta opprobria ct scandala pcramj^lius famulari non possuni sciat vestra magnificentia quod iam medias (lccimas desci"v'ivi ct ij^sas excipere volo. Igitur vcstra magnificentia det istum poiicrc cuicumque voluerit sic tamcn ut medias decimas habcam si autem vestra magnificcntia volucrit pro se habcre ex tunc transmittat mihi valorcm mediae decimac. si autem non ctiam mittatis inihi litcras vestras ut sim liber vcndcrc cuicumque volucrc, ne aniina mca in fuluro damnetur propter vos ncque ctiam anima vestra ]iroj)tcr mc. sciat cnim vcstra magnificcntia quod iuterim exire nolo nequc literas confirmatorias alicui dare volo nisi fiat mihi satisfactio de istis mediis decimis; postquam autem fuerit mihi satisfactio, tunc volo omnes literas reddcrc, quac ctiain in postcrum proficient vcstrae magnificcntiac ct tunc locctis unum cjucmcumquc volueritis. Scriptum in rU'gen feria secunda post dominicam f-icminisccrc, anno domini millesimo ct cctera quadragesimo tcrtio. Andrcas |)lebanus dc Hegen, \ y^ capellanorum humillimus. Auf dei Ruckseile Adres.se: Magnifico ct cgrcgio viro domino Stcjjhano quondam bani dc Losonchy, domino suo mctticndissimo. ' Ubcr dor Zoilc naclii;ilr;inei). ^ I.iicko 1.1 ciii. '^ Gebessert aus vnea. 2 451 Mediasch 1443 Marz 19. Der siebenbiirgische Woiwode Johaitnes von Hunyad ersucht den Ral von Kronsladl, ihm Kriefiswagen, Bombarden, Biichsen und Belagerun gsgerdl zu zusrln rken . Orig. Pap. Arh. St. Bra^ov, l-rdiiius I 16. Siegel wnr iii griiiies Wachs ,nuf der Rtickseite zuin Verschluss aufgedriickt. Regest: Hurmuzaki. £)oci;mfn/c XV. I. 28 N'r.44. Viri pracgrandis industriae amici nobis summe honorandi. Quemadmoduin pcr pracscntcs vcstris conscrijiscrimus amicitiis itatenus ct nunc scitotc quod iios dic nu|)('rrimc intimato ducc dco grcssus nostros cxercitiialcs ab hinc removcbi- mus. Igiliir pctimus carilatiM' cl niiillum confidciitci scriosiiis commitcnlcs 110 quatenus ipsa dic ut praedicliiin est pro honore et salute vestris currus riialio- riorum simul cum bombardis, pixidihus, machinis et cunctis inijeniis eri^a iios couslifu(i') debeatis et aliud uou faeluri alioquin totain dispositionem tofumaue neyotiuiu quod deus avertat confundelis. Scripta in Megyes feria terlia proxima ante fesUim beati Benedicti abbatis, anno domini et cetera XLIIP. .lohannes de Ilunyad vaivoda ('rrans.siluanus y Aiif der Ruckseite Adresse: Viris praegrandis iudici iuralisiine Brassoviensibus ae uobis siimme honorandis. * Verwisclit. 2 452 Gran 1'5'»3 April 3. Eizbisrliof Dioiuisius lum Gran beauflraiit den Dehan des BiirzenUinder Kapiiels mii der iniersurliunij und Knlsrlieidunfi des Sireiies ziinschen der Kdelfrau Anna, der Tocliier des Ilerniannsliidler Biiniers \'aller und Sikolaus Appa als KUifier iind dem Rai ixin llermannsiadi als Heklaiilen. li;iniar. I.andesarchiv Budapest 1)1. 13 717. Dyonisius miseratione divina tituli sancti Ciriaci in rcrinis, sacrosanclae Roina- nae ecclesiac presbiteri et cardinalis archicpiscopus Stris*oniensis, houorabili viro' domino N. Brassouiensi decano noslrae Strigoniensis diocesis salutein ct paternam benedictionem. Licet dudum quaedam causa inter honestam dominam Annam vocatam, filiam condam Valteri civis civilalis Cibiniensis similitcr nostrae diocesis el nobilem Nicolaum .Vppafy dictuin ul actores ab una. cl iuratos consules dictae clvitates Cibinieiisis ut reos ab alia partibus, de mandalo nostrae Strigoniensis sedis el eius commissione coraiu venerabili et religioso viro domino .^nthonio abbate de Colosmonastra partium Transsiluanensium nostrae iurisdictioni subiecto, mota extitit, diulius ventilata.Tandem ad instan- tiam unius partium praedictarum, venerabilis dominus Nicolaus, decretorum doctor, cantor, canonicus ct vicarins noster lu si)irilualil)us generalis eandem causam de i^raesentia ipsius domini abbatis, ad se ad sedein nostram |)raedictam advocavit^ et vestrae circumspectioni tandcm pro commoditate et alleviatione partium ne hic in prosecutione causae huius |)er inagnas expensas et^ itincrum pericula ac labores alias fatigarentur, eandem causam audiendam, cognoscendam et fine debito termlnandam uti e.x ipsius domini vicarii uostri personali infor- matione acccpimus, per literas suas conclusil, sed quia uti intelligimus literae vicarii nostri ad vocationem et commissioiuMn huiusmodi contiuentes non fuerunt dicto abbati notificatae, ut ab ultcriori piocessu eiusdem causac absti- nendo supersedisset, ideo vice iterata et ex superhabundanti ex certis et ratio- nalibus causis animum nostrum moventibus et inducentibus, causam ipsam inter praedictas partes qualitercumque quomodocumque et ex qualicumque ratione motam et intentatam, secundum quod eandem memoratus vicarius noster vobis commisisse dinoscitur. Ita et nos de nostrae circumspectionis industria confisi, ipsam denuo et ex novo audiendam, cognoscendam et fine debito terminandam duximus committendam, immo committimus per praesentes cum omnibus et singulis suis incidcntiis, emergenliis, dependentiis et connexis. 111 Et cum potcstate citandi dictas partcs scu carum aUcrum ac alios quoscuraque, quos ipse vcl quorum altera nobis duxcrit nominandos, communitcr vel divisim quotiens fuerint opportunum, faciendoquc quod dccrevcritis, per censuram ccclcsiasticam et alia iuris rcmcdia firmiter observari. Tcstcs autem, si quos partcs ipsc aut carum aliqua duccrc volucrint seu volucrit, quiquc nominati fuerint sc se gratia vel odio, favore aut timore subtraxerint ccnsura simili com- pellatis vcritatis testimonium perhibcrc, volentes nichilominus, ut citationem, inhibitioncm vestris legittimis praeccdentibus in causa ipsa intcr praedictas partes procedcrc ct iustitiam faccre ac cis amministrare debeatis. Datum Stri- gonii feria quarta proxima ante domiuicam iudica, anno domini MCCCC ■""XLIII. 1 Hierauf V, Anfang von n gestrichen. ^ Hierauf ilcrum durchgestriclien. 2 Vorlage aduoim. 2 453 Ofen (1443) April 4. Konlcj Wladislaw I. heauftragi das W eissenbui ger Kapitel bei der Einfuhrung des siehenbiirgischen Woiwoden Johannes i>on Hunyad in den Besitz und in Besilzanteik von Sarpatak, Vnoka, Kewrthwclkapw. Magyarfylpcs, Zazfylpes, Erked, Akna, Theke ( Lud)' weg, Nagysao, Warhely, Symonteleke, Walahbud < )-. Wyfalw. Solymos in comitatu de Colus mitzuwirken. Datum Budac, in dominica Ramispalmarum < >^ o tertio. Orig. Pap. Ungar. I.andesarchiv Budapest Dl. 30437. Siegel war in rotes Wachs auf der Ruckseitc zuni Verschluss aufgedriickt. — Der linke Teil der Urkunde, etwa ein Drittel, mit dem Zeiienbeginn fehlt und damit auch ein Teil der dort aufgezahlten Ort- schaften. — Laut ROckvermerk hat die Einfiilirung um den 25. Mai stattgefunden. Es wurde von den Adligen von Losoncz Einsprache erhoben. Liickc 2.1 ciii. - Liicko 3.1 cm. 2 454 1443 Aprii 16. Das Weissenburger Kapitel heglaubigt iiher Einschreiten desPetrus, Pfarrers von Budila, in sua necnon aliorum plebanorum decanatus Barcensis personis die Urkunde Konig Signwnds von 1395 Nr. 1 356. enthaltend die Ur- kunde Ludwigs I. von 1334 Nr. 604 iiber das Verhdltnis der geistlichen zur welt- lichen Gerichtshurkeit, iiber die Einselzung der Geistlichen und den Zehntbezug. Datum feria tertia proxima post dominicam Ramispalmarum, anno doniini millesimo quadringenlesimo quadragesimo tertio. (Folgt die gleiche Kanoniker- reilie wie unter Nr. 2 391). Orig. Perg. Arh. Sl. Sibiu, Irregistrala. Siegel spitzoval, 5,7+3,6 cm, an weisser Hanl- schnur aiigehangt. Derselbe Stempel wie Nr. 216. Abschrift des 15. Jahrhunderts, libtr promptuarii fol. 12 a, Archiv der Evang. Kirchengemeinde A.B. Bra§ov. Druck: Benko, Milkopia 1. 149. 112 2 455 Ofpn M1.'l April 17. Koiuii Wlddishiw I. teill dem Weissenbiiriier Kapitel inil, dass der siebrnlniniisclic Woiwodc JolHinn i'on Hiinyad seine Besilzunrien Filpisul Mic I F/«/).vf/o//(Z;i;\zl"ilpi's)/;i der Kolozser iind Filpisiil Mare in der Thorenhiircjer Gespansrhafl qeiien Bncerdia eine Besilznni/ des Dioni/s von Farnas, einiietaiischt habe. and Iriifit dem Kapitel auf. bei der Einfiihriinri des neuen Besitzers mitzu- wirhen. D;itnni Biulao tVria qiiarta |iroxiina ]iost Falnianiin, aniio doinini MCCCC XLIII. Kiiiiieschaltct vom Woissuiiljiirtier Kapitil 14-I3. Oriij.Hist. Archiv der Akadeiiiie fiir Soziale ii. I^olitische Wisseii.seliaftcii. /.■weij>stelle ('.111], Alli;enieine Saninilunij Nr. 95. Druck: rejer. Gcnus ."i2 Xr. 9 zu 1442. rnvollslandii:: Katona. llisl. cril. VI. 13. 244. Hcijest: Szabo, Az crdeljii ^[uzciun .'in Nr. 281. 2 456 Ofen \i'i3 April 17. Koniii Wladislaw I. rerleihl .foliannes von Huniiad nerscliiedene BesilzuiKjcn. darunter Tlieke, Pentek, Paznids. Ludweg, Naghsao und Warliely in der Gespanschafl Kolozs. Datum Budae deciina seplima die inensis Aprilis, anno domini niillesimo quadrin- gentesimo quadragesimo tertio. Ori.u. Perg.Ungar.I.andesarchiv Budapest 1)1. i:!718. Sie.eel war angehangt . 2 457 Kokcil)iir(| lliSMai 22. Der siehcnbiirdische Woiwode Juhaniies von Humjad schenkl Symon Maiinus. dem KasleHan von Talmesch. die Hdlfte des zur Burri Talmesch (lehorcnden Prddiums Racovila. Einaeschaltet von Johannes von Hunyad 14.t1 . Orig. l'ngar. Landesarchiv Budapest. Das fesliim b. Hclcnac wird uach Grotefend in der Graner Erzdiozese am 8. Februar gefeiert. Hier ist aber als Ansatz dcr Ta.g Koiislantin und Helene genommen worden. da Hunyadi uiii diese Zeit in Kokcllnirg iiachweisliar ist. vgl. die folgende Urkunde \r. 2 458. Nos .loliannes de Hunyad vaivoda Transsiluaniis Siculorumque et Themesiensis necnon de Zohiolc comes, hanus Zewriniensis capitaneusque Nandor Albensis memoriae commendamus tenore praesentiuin significantes quibus expedit universis, quod nos attentis et consideratis fidelitatibus et fidelium obsequiorum gratuitis meritis egregii viri Symonis Magni, filii Egidii filii .Jacobi de Bayon, castellani castri Thulmacz egrcgii Nicolai de Vizakna vicevaivodae nostri Transsiluani per eundem in diversis nostris exercitibus et conflictibus contra saevissimos et infelices Turcos christianae^ religionis emulos per varia locorum tempora uti per virum fortem ct constantem firme commodi suo non parcendo rcgiis primum culminibus demumque nobis alacrius indcside ac agilitate sedula hactenus et usque modo exhibitis scilicet pro futuro exhibendis aequalem ct 113 praecisam medietatem puta portionem regiam cuiusdam praedii Reker vocitati sub praetacto castro Thulmacz habiti et ad idem spectare et ]iertinere dinoscentis siniul cum universis ipsius utilitatibus et pertinentiis quibuslibet terris scilicet arabilibus cultis et incultis, ai^vis, agris, pratis, fenetis, arundinetis, silvis, lutis. saltibus, rubetis, indaginibus, vepribus, montibus, collibus, alpibus, rupibus, vallibus itemvineis vinearumque promontoriis etterritoriis. aquis.fluviisfortibus, rivis, fluminibus, stagnis, paludibus, amnibus, piscinis, piscaturis pisciumquoque captivis aquiductoribus aquarumque decursibus, alveis, moJendinis ac locis molendinorum et generaliter quarumlibet utilitatum earundem integritatibus et generibus emolumentorum quovis nominis vocabulo vocitatis omni eo iure quo per priores eiusdem tentores et possessores legitimos a dudum ac pro regia culmina hactenus sub eiusdem veris metis et antiquis limitibus usum fuerit et consei-\'atum exstiterit auctoritate et in persona regiae screnitatis eiusdem de liberali benignitate confisi ad instantem petitionem et humillimam requisi- tionem praelibatis Nicolai vicevaivodae memorati Symoni Magno ac Alexio fratri eiusdem uterini et per eos in filios filiorum et heredum per heredes succes- sorum et posteritatem eorundem dandam, donandam duximus et conferendam suh spe et conditione iterata vice denuoque et ex novo a regia serenitate eisdem inipertiri et confirmari procurandi eosdem in eadem, imo damus, donamus et conferimus iure perpetuo et irrevocabiliter tenendam, possidendam pariter et habendam harum nostrarum pendenti sigillo nostro munitarum et testimonio praesentium mediante. Datum in Kwkwlwar in festo heatae Elenae reginae, anno domini M^CCCCXL tertio, salvo tamen iure alieno semper remanente. ' Vorlago: Chrisliani. 2 458 Kokrlburg 1 i43 Mai 23. Der ■siebenbilrgische Woiwode Johannes von Hunijad schallet die Urkiinde des Woiwoden Ladislaiis uon 1434 Nr. 2 201 ein. die Abgaben- freiheit der zur Hermannstadter Pfarrkirche gehorenden Sachsen imn Bulkesch und Seiden betreffend. Oriji. Pap. Arh. St. Sibiu U II 105. Siegel. rund, Dm. :5.4 ciii. in ijriines Wachs. papier- bedeckt. vorne aufyedriickt. Nos Johannes de Hunyad, vaivoda Transsiluanus comesque Siculorum nec non comitatum de Zolnok ac Themesiensis et cetera memoriae commendamus per pracsentes, quod industris vir magister Jacobus condam magister civium et consul civitatis Cibiniensis in personis universorum populorum Saxonum ac totius communitatis possessionum Bolkachac .Sythwe nostri adieus praesentiam exhibuit nobis quasdam literas magnifici Ladislai de Chaak vaivodae Transsiluaui et comitis de Zolnok et cetera patenter emanatas tenoris infrascripti, petens nos instantia decenti, quatenus easdem de verbo ad verbum transcribi et transsummi nostrisque literis similiter patenter inseri facere dignaremur uberioremi uris eorum propter cautelam.Quarum tenor talisest: (Folgt die Urkunde des Woiwoden Ladislaus non 1434 Nr. 2 201). Nos itaque iustis eiusdem petitionibus' annuentes, praemissas iiteras condam magnifici Ladislai de Chaak de verbo ad verbum sine diminutione et augmento transscribi et transsummi praesentil)usque literis nostris similiter patentibus inseri ^ ubcriorem iuris eorundem Saxonum 114 ad caiitflain. natuni in Kykcllewar fcria quinta proxiina antc festum beati Vrbani papac, anno domini millesimo CCCCXL™" tertio. Links vom Schreiber der Urkunde: Commissio propria vaivodalis dignitatis. ' Iliorauf ciusdcrn. - I.iicko 1,6 cm. 2 45Q Krunstadt I ■543 Mai 31. Pclrus. Kaplaii dvr Marlinskupelle extra muros in Kronsladl. bezeiujl. dass er das wiislslehende obere Steinhaus auf der von Konig Si(iinund der Kapelle nesclienkten Hofstelle nach Beratung mit den Provisoren und Prokuraloren dieser Kapelle deni offentlichen Notar Nikolaus Thoscha verkaufen will. Gleichzeilige Ausfertiguiii;, Perg. friiher Archiv des Burzenlander Evang. Kapitels A.B., jetzt in Arli. St. Sibiu. Hie Urkunde ist von ungeiibter Hand seschrieben und in schlech- tem Latein ab.aefasst. Siezeigt keine Spuren der ini Text angekundigten Besiegelung. Quoniam homine deficiente ccssat eius memoria et testimonium, ne igitur rationabiles contractus hominum hominibus decresccntibus a memoria discedat et lapsu temporis labantur utile videtur. ut firmis literarum et sigillorum ad eum minime roborentur, hinc est quod ego Petrus, capellanarius capellae sancti Martini extra muros civitatis Braschouicnsis sitae, commendando memoriae significo tenore praesentium praesentibus ct futuris quibus expedit universis. Quod dum a gloriosissimo principe et domino. domino Sigismundo recolendae memoriae Romanorum^ imperatorc et sempcr augusto ac Hungariae, Bohemiae, Dalmaciae, Croaciae, et cctera rege nec non a suo succcssore inclito principe et domino, domino Alberto Romanorum rege et semper augusto ac Hungariae, Bohemiae, Dalmaciac, Croaciae et cetera rege, Austriaeque et Stiriae duce screnissimo curiam pro t^ desertam ct aedificiis destitutam ex opposito monasterii beatorum apostolorum Petri et Pauli in dicta civitate existentem ob sahitem et rcfrigerium animarum divorum rcgum Hungariae ac singularem devotionem, quam ipsi ad beatissimum confessorem Martinum episcopum gesserunt dictae capellae sancti Martini consequenterque rectori et capellanario eiusdem pro tcmpore constituto acternaliter habendum et irrevocabiliter possidendum^ impctrasseni egestatisque penuria tunc dictam capellam ac me eius rectorc artantem, quod dictam curiam edificiis decorare facere commode, ut necessum fuit, non valuissct provido viro Nicolao Thoscha, notario publico, qui plura subsidia pro eiusdcm curiac adeptione tunc praefatae capellae ac mihi coram praescriptis* principibus impendit etiam saepius contra impugnato- res^ capellae et adversus impetitores'' me defendit superiorem domum lapideam pro tunc desertam in eadein curia existcntem et tecto, panimentis, ianuis et ceteris domuin concreventibus' destitutam. Sed tantummodo muros ruptos habcntein cum cellario camera parva testudinata ac certa* parte terrae a latere eiusdem domus ab ante retro protendentc sitae describente tamen spatium, quod currus libere potest in eandem curiam intrare. Idcirco eandem doinum longitudinem terrae septuaginta septem pedum cum quadam alia terra tantum spatium occupantc quantum una alia domus cum curia anexa ibidem continere videtur cuiusquidem domus anterior pars occidentem posterior vero orientem rcspicit pro certa summa pecuniarum pro adeptione curiae per me expositarum matura tamen deliberatione cum provisoribus et procuratoribus eiusdem capelae & 115 praehabita Vfndere decrevi perpetue per eiiin ac suos heredes successores et posterios' habendum, tenendum. vendendum, commutandum et irrevocabiliter possidendum ac in suos usus meliores quoscumcfue voluerit convertendum. Etiam de illis libertatiljus uti «audere et per omnia |jlenum ius habeat, sicut in tenore literarum imperialium, regalium et aliorum debito cum effectu* plenius continere videtur pericula et contraversigi super eandem domum vel civitatem evenirent, quae deus avertere' dignetur quia nuUus eandem domum inhabitaret. In cuius rei memoriam ac perpetuam firmitatem praesentes ad meas instantes preces duxi sigillo venerabilis decanus sedis Braschouiensis ac meo proprio pendentibus. Datuin anno domini millesimo quadriugentesinio quadragesimo tertio in Brascho, die vero sanctae Petronellae virginis. ' Hicrauf rcgc '^eiUgt. ' Liicke 0.4 cm. ^ Gcbcsscrt aus possidcniln. * VorlaKC pracciiplis. ^ Vorhiyc impungiwlorcs. Vorluf^c impililorcs. Cicbcsscil. Vorlajic crelii. frcbcsscrl :uis rffcclo. 2 460 Uun.yad lAVi Juni (!. Der siebenhuiiilsrhe Woiwode Johannes non Hiinijad Irdgt dem Rat i>on Kronstadt uiif, die Einrichtuny einer Munzstdlle in Schdssburg aiis den Be.ftdnden der Kronstddler Miinze zu unterstiitzen. Otvj,. Pap. .\rh. St. Brasov. Froiiius 2. Siegcl war iri nriiiics Waclis auf der Riickseite zum Verschluss auf^edriickt. flnvollstandii,': Huniuizaki, Dociunenle XV. 1. 28 Nr.45. Johannes de Hwnyad, vaivoda Transsiluanus. Circumspecti viri amici iiostri dilecti. Quia nos pro iiostra appromtuatione contra insultos Turcos Christi nominis hostes pestiferos iam proxime exerci- tualiter instauranda camaram monetariain in Segeswar erigere et locare vo- luinus fiendam. Quocirca vestris amicitiis committimus mandantes. quatenus sufficientia laboreria ad usuin praetactae camerae^ pertinentia simulcum mone- tariis in Brassouia existentibus camariis nostris praesentium ostensoribus ex- portare et exportari facere modis omnibus debeatis et aliud noii facturi.Datum iu Hwnyad feria quinta pro.xima ante festum Penthecostes, anno domini jM" et cetera XLHI". Auf der Riicl^.feite Adre.s.se: Circumspectis viris villico iudicique et iuratis civi- bus Brassouiensibus ainicis nostris hoiiorandis. ' Hiprauf siii durchficstriclicn. 2 461 Mcdiaseh lVil\ Juni 23. Der .'on 1443 Mr. 2 452 ein und beauftragt die Pfarrer von Agnetheln und Werd, (lie Edelfrau Anna und Nikolaus Appa vorsein Gericht nach Kronstadt zu laden. Gleichzeige Abschrift Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 13717, Anthonius plebanus de raonte Mellis decanusque sedis Brassouiensis ad infra- scripta a sede Strigoniensi iudex commissarius et delegatus constitutus et ordinatus, discretis viris N. de valle Agnetis et N. de Werd ecclesiarum plebanis sedis Cibiniensis, iurisdictionis Strigoniensis, ac aliis quibuscumque presbiteris (■uratis et non curatis uecnon notariis publicis per dictara iurisdictionem sive (liocesim Strigoniensem ubilibet constitutis nobis in Christo dilectis, sincerae caritatis affectum. Viri discreti literas reverendissirai in Christo patris et domini domini Dyonisii miseratione divina tituli sancti Ciriaci in Termis sacrosanctae Roraanae ecclesiae presbiteri cardinalis archiepiscopi almae ecclesiae Strigo- niensis loci eiusdera comitis perpetui priraatis et apostollcae sedis legati nati annularis sui sigillo in cera rul)ea sigillatas non cancellatas, iramo omni prorsus suspitionis vitio destitutas pro partibus Annae condam Valteri civis civitatis Gibiniensis et nobilis Nicolai Appafy dicti ab una, iuratorum, consulum dictae civitatis ab altera coram notario publico per quosdam procuratores Cibinienses Dobis praesentatas et exhibitas. omnibus honore et reverentia quibus decuit et licuit nobis recepisse in haec verba: (Folgt die Urkunde des Graner Erzbischofs Dionysius von 1443 Nr. 2 452). Posl quarum quidera literarum praesentationem et exhibitionem, mandatis et coramissioni eiusdem reverendissimi patris nostri domini nostri Dyouisii archiepiscopi oliedire cupientes ut deberaus et de iure lcncmur, vestris discretionibus in virtute sanctae obedientiae et sub excomrau- nicationis poena, quara in vos et vestrura queralibet, si praesens nostrura raan- 118 I daliuii in monendis archiepiscopalc contcmseritis seu neglcxeritis trium tamen dierum monitione canonica praemissa, praevia ratione ferimus, in his scriptis firmiter et stricte iniungendo committimus, quatenus mox et protinus, habiLis praesentium notitiis, accedatis. quo propterea fuerit accedendum ad praefatos Annam et Nicolaum nobilem Appafy dictuni ad instantiam praenominatorum consuhim praefatae civitatis Cibiniensis ad Coronam nostram peremptorie citetis in praesentiam ad quindecim diem a vestrae citationis die computandum personaliter vel per eorum legittimum procuratorem coram nobis comparendos ad obiecta efficaciter respondendos, quorum dic quinque pro primo quinque pro secundo et alios quinque pro tertio et peremtorio terminis, eisdem praefigimus ct assignamus, insinuando, quod si ipsi in praetacto citationis termino per nos ipsis praefixo per se vel eorum procuratorem legittimum comparuerint, bene quidem, alioquin eorum contumacia et absentia non obstantibus, ad |)artis couiparentis instantiam dictante iuris aequitate, ad finalem decisionemi causae procedere non postponatis causa in praemissa, de quibus tandem minime valebi- lis nobis imputari modo aliquali et insuper attendendo quod causa huiusmodi, coram vobis indecisa tendente alibi per quempiam alium in eadem nihil sit innovandum scu attemptandum. Idcirco auctoritato metropolitica praedicta, vobis omnibus et singulis praemissis, quibus praesentes nostrae literae diriguntur, committimus et mandamus. quatenus post legittimam dictae citationis execu- tionem, venerabili et religioso patri domino Anthonio abbati de Colosmonastra ordinis sancti Bcnedicti dictae Strigoniensis iurisdictionis, a quibuscumque aliis, quibus forte praefata causa auctoritate praefati reverendissimi domini archiepiscopi audienda foret commissa, ac executoribus seu subexecutoribus literarum quarumcumque in contrarium harum quovismodo faciendo, ubivis (onstitutis et praesertim annotatus Appafy Myklos et Anna et cetera ex adverso praesentibus omnibusque aliis et singulis quorum interest, intererit aut interesse poterit quomodolibet in futurum, de quibus pro parte dictorum magistri civium ac iuratorum civitatis Cibiniensis principalibus seu procuratorum eorum, super hoc fueiitis requisiti, seu alter vestrum fuerit requisitus, inhibeatis quibus etiam nos tenore praesentis inhibemus, ne ipsi vel eorum alter in causa huiusmodi in vilipendium litis pendentis et iurisdictionis nostrae immoverius metropoliticae contemptum et dictoruni dominorum principalium praeiudicium quemquam perse vel alium seu alios publice vel occulte directe vel indirecte quovis quaesito colorc attemtarc vel innovare praesumant seu praesumat, quod si secusfactum fuerit, id totum revocarc et ad statum pristinum reducere curabimus iustitia mediante seriemque vestrae citationis cum omnibus citatoris nobis seriose resribatis, poena sub praemissa, praesentes nobis in specie remittentes. Datum Brassouiae decima septima die mensis Septembris, anno domini MCCCC"°XLIIP, sub nostri officii sigillo. Von derselben Hand unten rechls: Inhibitione facta paruit mandatis. Mitte: Testes dominus Stephanus, dominus Matheus capellani de Coloswar, Henricus Regis notarius in praemissis. Copia inhibitionis reverendissimi patris domini archiepiscopi anno etcetera XLIII", indictione sexta, vicesima septima die mensis Octobris fuit praesentata. IJnks: Copia citationis et inhibitionis decani Brassouiensis^. ' Vorlage decisiononem. - Von gleicher Hand wie der Text. 2 465 Slaakamen 1443 September 28. Konig Wladislaw I. befiehlt den Sachsen von Kronstadl iind dem qanzen Burzenland, den Martinszins dieses Jahres den 119 siebenbiirgischen Wniiuoden Nikolaiis uon Ujlak und Johannes i>on Hiinyad aiisziifolgen. Orig. Pap. .-Vrh. St. Brafjov. Priv. 92. Siegel. ruiid. Din. 1.9cm, in rotes Wachs, papier- bedeckt. vorne aufgedriiclit. Derselbe Steinpel wie Nr. 2 382. Von der Kanzlei: Commissio propria donnni regis. Wladislaus dei gratia Hungariae, Poloniae, Dalmaciae, Croaciae et cctera rex Lythwaniaeque princeps suprenuis et heres Russiae et cetera fidelibus nostris circumspectis magistro civium, iudici iuratisque senioribus ac aiiis universis Saxonibus civitatis Brassouiensis et terrae nostrae Barcensis partium nostrarum Transsiluanarum salutem et gratiam. Cum sicuti certis annis iam praeteritis ita et in anno praescnti universos et singulos proventus census festi sancti Martini ex vostri parte solito niore provenire debentes fidelibus nostris dilectis magnificis Nicolao de Wyiak et .lohanni de Hwnyad vaivodis nostris Transsi- luanis pro agenda per eos defensione regni nostri duxerimus dcputandos. Idcirco fidelitati vestrae firmiter mandantes praecipimus, quatenus praefatos proventus rationc census praetacti coronae regni huius et fisco nostro regio provenire consuetos mcmoratis vaivodis nostris vel eorum hominibus praesentium exliibi- toribus solito more extradare et administrare debeatis. Secus non facturi. Datum in Salamkemen iu festo beati Venceslai martyris, anno domini millesimo quadrin- gcntesimo quadragesimo tcrtio. Auf der Riickseite Federprobe IHC XPC. 2 466 1443 September29. Christoforus Italicus. Miinzkammergraf des siebenbiirgischen Woiwoden Johannes von Hungad. hestdtigt, dass er vom Kronstiidler Ral verschie- dene Miinziverkzeuge zur Einrichlung der Schdssburger Miinzstdtte erhalten hat. Orig. Pap. .\rh. St. Brasov. Froiiius I, 6. Sie,i|el war in Ltriiiies Wachs vorne aufge- drilckt. Druck: Marienbur;,', Kleine sieb. Geschickte 204. Bruchstiick: Hurmuzaki. Dncnmente XV. 1,29 Nr. 47. Ego Christoferus Ytalicus, concivis Cybiniensis, carararius monetarum mag'ente remanentiam postcedentium peditum pariter et equitum ab inimicorum insidiis nostrosolito more, instar pastoris dc luporum rapina seu raptura suum gregem ovium custodientis auriremus et caveremus. En innotuit nobis in eo tunc eramus vestigia nostrorum sequentcs amodo valde pauci adven- tus potcnliae satis valide perfidissimorum Basa, Turhan ac etiam novae gentis Anatolyae sin partis transmarinae in et ad quantitalcm septem banderiorum se extendentis, cuius erat praefectus, director ac belliductor quidam princeps Anatoliyae, satis strenuus et insignis, nomine Mehometh de Bruza, sororius supremi Turcorum impcratoris, cuius collum ad nunc et aliorum plurimorum notabiliorum Turcorurn colla, praesidio altitonantis dei ac altissimi conductoris totius universi reciaculis christianorum et nostris foret atque forent innexa ac manibus subiugata nostra nostrorumque vestigia raptui immo vehementius ut quibat" astricte callidcque luporum immo ut apertius dicamus vujpium rapientium more sequentibus ct supervenientibus pcractus quatuor alternatis aggressibus nobis quoque et nostris universis tuente deo coeli sanis semper et salvis permanentibus. Ipsa potentia pcr christianos viriliter semper ct intrepide agressa longc lateque usque ad quartam vigiliam noctis eo tunc subsequentem extitit miro modo insccuta fecimus et inivimus. Hactenus in cunctis et singulis illis atque coeptis processibus fuimus et sumus prosperati, dirigente virtute dextere excelsi, cuius nomen gloriosum sit benedictum per saecula saeculorum amen. Unde et eya itaque amici nostri carissimi ac venerandi et vos pro tropheis christiano nomini taliscemodo divinitus datis deo coeli gratibus et gratiarum actionibus consignatis. Studete idipsum nomen domini humili prece deprecari ac invocare, ut largitam gratiara et misericordiam nobiscum < )'netur diutius diutiveque erga suos nos videlicet et vos misericordissime sua divinitas immensa 124 consiTvare. necnon s])erandos ac liendos proccssus nostros futuros fortunio nominis cliristiani prosperare suanique giatiam erga id amplificare. Scripta in civitate Procopia in festo cpiphaniarum domini, anno nativitatis eiusdem millesimo quadrinijentesimo quadraoesimo quarto. Auf der Riickseite Adresse: \'iris immensac sagacitatis ct industriae iudicihus, senioribus ac toti consulatui civitatis Brassoviae et totius terrae Barcza. amicis nobis seinper honorandis. Vorlaui' tlivlri. Novoiiibcr 2. nczombiT 12. * l.ucki- l.Hciii iiii Brucli. * Dezember 24. ^" Jaiuinr 2. ' I.iickc 0, 1 cni. " Vorlaiic zu crkciinuii iiiii ul. " Liickc 2,9 cni. 2 473 Weissenburg \\U Januar 18. Anliinius. Pfarrer vnn Ilermannsladl uiid Geiie- raliiikar der siebeiihiirgischen Kirche, fordert den Pfarrcr Bartholomaus mn Xuseni / Grossendorf auf, sich wegen seiner Widersetzlichkeit zu verantwoiien und die (lefdllte Enlscheidiinij in seinem Streit mit dem Pfarrer Andreas von Eeen anzucrkennen bzw. seine Rechle aufdie Reener Pfarrei iiiichziiiveiscn. Gleichzeitige Absclirift. l^ap. Battbvaneiiin .\lba lulia. .\rchiv des sieb. Donikapitel Nr. 706. Regest: Torlenelmi tdr 1892. 644 Nr. 706. Anthonius decretorum doctor, plebanus Cil)iriicnsis caiionicusque ecclesiae Traussiluauae et sede vacante per veuerabile capitulum dictae Transsiluanae ecclesiae vicarius in spiritualibus generalis constitutus. Quia discretus vir"^ dominus Bartholomeus plebanus de Nas>yfalw, capellanus magnifici domiui Stephani filii bani de I.osoncz, in octavis festi Epiphaniarum domini proxime praeteritis- omnia sua iura et probationes quibus mediantibus plebaniam seu rectoratum parochialis ecclesiae de dicta Heofii jjossidet, occupat et detinet iuxta nostra commissionem producere debebal, idem etiam |)ridein dum iuxta nostrum mandatum literatorium certis executionibus factum dominis videlicet Martino de Pytula. decano sedis Regen. Emerico de Idecz infenori et Nicolao de Dedrad ecclesiarum |)lebanis commisisseinus in mandatis, ut ipsi huiusmodi nostris mandatis res et bona jjraedictae ecclesiae de Regen reviderent revi- sasque ipsis ministris tantuin de eisdem segregare deberent, ut inde minister ecclesiae sufficienter sustentare deberent servitores etiam dictae ecclesiae quibus ipsa ecclesia necessaria foret constitutas aut in futurum constituendas aliquis sub poena e.xcommunicatiouis repellere usque ad decisionem causae inter dictum dominum Bartholomeum el lionorabilem doniinuin .Vndream de Regen et cetera vertentae deberet. Dum ipsi executores in executione huiusmodi nostri mandati fuissent constituti praedictum Bartholomeuni presbyterum si praemissa |)oena per nos in dicto nostro inandato contenta verbo nostro seriose ammonuissent praedicta effectui mancipare ad ipsos executores, prout ipsi conscientose nobis suis in litcris rescripserunt, dixisset, quod nostro mandato in nullo vellet obedire praeterquam in cultura vinearum. Pro cuius renitentia in sententiam excom- municationis inoidit. Et quia nos talium actus nepharios nolumus immo nec* patimur aure surda pertransire, ne talium pcrversitas aliis sint praecipitia vitiorura, dictum dominum Bartholomeum officio nostro requirente ad vice- 125 sirnum primuin diiMU notificationis praesentium quorum dierum septem pro primo, septem pro secundo, reliquos vero et ultinios septem pro tertio et peremp- torio termino canonica monitione praemissa assignamus, ut ipse in dicto termino coram nobis compareat, si dics ipsa tuerit iuridica, si vero feriata* extunc sequenti die de dicta sua renitentia praetextu cuius iam est de facto excommunicationis quem et nos denuntiamus fore excommuuicatum in his scriptis se expurget iuraque ct probationes quibus ipsam jilebaniam^ posscdit et possidet de praesenti coram nobis adducat atque conclusionem in causa ipsius et dicti domini Andrcae faciente vel alias sententiam diffinitivam tunc fercndam per nos audiat citamus per praesentes. Qui se coniparuerit pracmissaque fecerit bene quidem, alioquin non obstante ipsius contumacia quantum poterimus et de iure admittimus contra eundem procedcmus iuris semper ordinem observantes. Praesentes vero ne ignorantiam earundem quoquomodo allegare praetendat, in valvis huius sacratissimae basilicae iussirnus publice affigi. Datum Albae decima octava die mensis Januarii, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo quarto. Aiif der Riickseiie gleichzeitig: Copia literarum ad valvam aplicatarum contra Bartholomeum presbyterum. Lber dcr Zeile nacligetragen. * Vorlage scriala. Vorlagc praelcrilas. -i. ' Hicraiif durcligestrichen possidet. Hicrauf durclisjestrichcn pelimus. 2 474 Wcissenburg \\\\ Januar 13. Aiitoniiis, Pfairer von Hermannstadt und Gene- ralvikar der Weissenbiirger Kirclie, siispendiert den Pfarier Bartfwlomdiis von Nuseni / Grossendorf von der Reener Pfarrei iind verbietel, dass der Kircliendienst weiterhin im Samen dieses Bartlwlomdiis gefiihrt wird. Abschrift des friihen 19. Jh.s Battbyaneuni Alba lulia, Archiv des sieb. Donil^apitels, Fancsali. Advcrsaria A. 21, nach deni heute verschollenen Orig. Pap. Siegel, papier- bedeckt, in griines Wachs vornc auffjedriickt. Authonius decretorum doctor, plebanus Cibiniensiscanonicusque ccclesiaeTran- sylvanae et sede vacante pcr venerabile capitulum dictae Transylvaniensis eccle- siae vicarius in spiritualibus geneialis constilutus. Quia Bartholomaeus ple- banus in Naghfalu suas contumacias diversis censuris venialiter puniendus, praesertim ipse, ct quilibet nomine suo ab administrationc sacramentorum in ecclesia Rheghen de iure sunt suspensi; sed quia nos non attentis suis con- tumaciis, ut innocentes pro nocentibus punire debeant, speciali nostra ex gratia propter periculum animaruni indulgemus hiis, qui hodie in eadem ecclesia Re- gheii celebrant divina et ecclesiastica administrant sacramenta, non ipsius Bartholomaei nomine, nec alterius cuiuscumque, sed nostro ex officio ipsis sacerdotibus annuimus. et concedimus celebrare divina et populo in eadem peragere sacranienta, excluso tamen ipso Bartholomaeo, cui omnino inhibe- mus, ne aliqua audeat peragere sacramenta tamdiu, quousque aliud a nobis mereatur habere in mandatis iuxta quod canones sanctorum patrum imitare possumus, et qualiter contra eum iuris tramite sit procedenduin. Praesentes non ultra octavas festi purificationis virginis gloriosac proxime venturas vo- 126 lumiis durare. natum Alliac in dio dominica Omnis torra, anno doniini mille- simo quadringentesimo quadragesimoi quarto. ' Vorlagc .texagesimo, die Urkiindc gehiirt jedoch in dic Vierzigerjahre, vgl. Nr. 2 473. 2 475 Im Feldlager bei \ieodin liii Januar 20. Kdrtifi Wladixlaw I. forderl den Konvenl von Koloz^monostor anf, bei der FAnfiihrnnq des Blasius dc Egerwar und Ladislaus de Wgra in den Besitz von Keresfal\va...in comitatu de Kykellew partium nostrarum Transsiluanarum in districtibus Megj'eszeek et Sclkzeeki existentem simul cum cunctis utilitatilnis et pertinentiis miiznwirken. Datum in descensu nostro exercituali prope op|jidum Nicodin in festo bea- torum Fabiani et Sebastiani marlyrum. anno domini millesimo quadringen- tesimo quadragesimo quarto. Orii!. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest 151. 27658. Siegel war iii rotcs Wachs auf der Rilclvseite zum Verschluss aufs^cdruclvt. Laut !oiwoden Ponqraz und Nikolaus von 1444 Nr. 2 i77 ein und (jiiit den Xizewoiwoden beUannt. dass die ani 3. Februar verhandelle Streit- sache zwisciien Bened-diis Bychai^ de Moson und Cleniens uiid Domiaicus de Kyszewles um Besitzanteilc in Klein-Alisch auf den 1. Mai vertagl und Ihicliak angewicsen worden isl. vor dcn Vizcwoiwodcn IS Mark Silbcr zii luntcriegen. Daluin diiodecimo die animonitionis et evocationis |jraenotatae, anno domini snpradicto. Orii;. Pap. l'ngar. I.andesarcliiv Budapcst IJl. I.'!7;i8. .Siegcl war in weisses NVachs auf der Kiickseite zuni Vcr.schluss aufuedrfickt . Ain iUnide oben und rcchts sind Hlcichzei- tiyc liintragungen. die zusainmen mit cinigen Hinzufiigungen und Verbesserunscn im Te\t von gleicher Hand crken.nen lassen, dass diesc Urkundc als Konzcpt fiir eine weitere 'V\'eissenburger Austerti.nuni; in dieser Sache verwendet worden ist. 2 479 Siieeava lVt\ Februar 23. Stcpliar,. Woiwode dcr Moldau. vcrsichcrt dem Kron- stiidter Rai, dass scin l.and deni Ilandel wieder offen steht. Orii,'. ^"'ap. Arh. St. Brasov. Schnell I 21. Sie.gel, rund. I)ni. 2.1 ctn in rotcs VVachs auf dcr Riickseite zum Verschluss auf.nicdriickl. Im Sicuelbild Wappcnschild mit Aueroch- senkopf mit abstelienden Ohrcn. zwischen dcn Hornern ein Stcrn. Unischrift: neMaTl» CTccjiana t!of:Bo;ibi. IJruck: Hurinuzaki. Documcnic XV, 1. 3 Nr. 50 = C.ostachescu, Documente mold. 2,723 .\r. 210 zu Marz 2. Stcphanus vaivoda et dominus terrae Moldawycnsis. Providi el honesti viri nobis dilecti. Usque modo audacter non estis ausi^ cum boni.s vestris subintrare mpdo assecurainus cum praesentibus oiiines ut sub- intrent et negotient more ab antiquo consueta ac libere exeanl excepta aliqua causa guerrae. De qno providi ambulenl el pro realibus vestri Kralli concivis veslri nullus tiineal. Dalum Zwczawvae, in dominica carnisprivii, anno domiui MOCCCCOXLIIII». Auf der Riickseite Adresse: Providis viris et honeslis iudici el iuralis civibus de Brasso a nobis dileclis. ' Ani Handc. 128 2 480 1444 Mara 11. Der Konvent von Kolozsmonoslor beglaiibigt tiber Einschreiten des Bniders Joliannes, Abt von Kerz (de Candelis alias de Kercz), die Urkunde Eugens IV. von 1436 Nr. 2 275, die dem Dekan des Hermannstadler Kapitels das Recht einrdumi, in Angelegenheiten der geisilichen Gerichisbarkeit im Bereich des Kapitels in erstcr Instanz zu urteilen. Datuin feria quarta proxima ante festum beati Gregorii papae, anno domini millesimo quadringcntesimo quadragesimo quarto. Orig. Perg. Arh. St. Sibiu U II 108. Siegel rund, Dm. 5,5 cm, weisses Wachs in Wachs- schiissel an Pergamentstreifen angehangt. Derselbe Stempel wie Nr. 529. 2 481 Rom 1444 April 1. Papst Eugen IV . Irdgl dem Erzbischof von Gran auf, den Johannes Faber uml seine Fruu Magdalene, Witwc nach Mathias von Hermann- stadt, von der Bande geisliger Verwandschaft zu dispensieren, die dadurch gegeben ist, dass die verstorbene erste Frau des Johunnes, Margarethe. den Sohn der Mag- dalene aus erster Ehe aus der Taufe gehoben hal. Datum Romae apud s. Petrum, anno millesimo quadringentesimo quadra- gesinio quarto, Kalendas Aprilis anno quartodecimo. Regest: Lukcsics, Diplomala pontificum 2, 215 Nr. 811 nach Reg. Lat. 402 f. 60 im Vatikanischen Archiv. 2 482 Rom 1444 April 7. Papst Eugen IV, gibt bekannt, dass er den Bruder von der Regularobseruanz Jakob Richer, bestellten Vikar der siebenburgischen Domini- kanerprovinz, zum Wiederaufbau der von den Tiirken und andern Ungldubigen zerstorien Kloster und Kirchen und zur Hehung des darniederliegenden tjeistlicben Lebens nach Ungarn und besonders nach Siebenburgen entsende, in Gebiete ex quibus fideles utriusque sexus sacerdotcs ac viri religiosi capti fuerunt et in miserabilem infidelium servitnteni pervenerunt et quod infelicius cst, domus, monasteria ac ecclesiae et alia pia loca ab ipsis infidelibus combusta et diruta exstiterunt, unde in nonnulis locis illarum partium divinus cultus omnino ces- savit in aliquibus vero maxime diminutus cxstitit in magnum christianae re- ligionis opprobrium. Datum Romae apud sanctum Petrum, anno incarnationis dominicae mille- simo quadringentcsimo quadragesimo quarto, septimo Idus Aprilis, pontifi- catus nostri anno quartodecimo. Abschrift: Carolus Wagner, Analecla diplomalica 4, 198 Nr. 175 im Ungar. National- museura Budapest, Cod. 4° lat. 1281. Druck: Fabritius, Vrkundenbacb 54 Nr. 85. Unvollstandig. BuUarium ordinis Praedicalorum 3, 184 = Katona, Hist. cril. VI, 13, 290. Regest; Lukcsics, Diplomala pontificam 2, 215 Nr. 813 nach Reg. Lat. 408 f. 183 im Vatikanischen Archiv. 129 2 483 Inaeis 1444 April 26. Dei sichenburcihche Woimode Johannes von Hunijad er- sucht den Rat von Kronstadt um Entscndumj von Vertretern zu dem Tlwrenburger Landtag. Orig. Pap. Arh. St. Brasov, Schnell III 14. Siegel, rund, Dm. 2,5 cm. in iiriines Wachs, papierbedeckt, auf der Rlickseite zuni Yerschluss aufgedriickt, unkenntlich. Johannes dc- <>^ Ihvnyad, vaivoda Transsihianus et cetera. Circumspecti et providi amici nobis sincere grati. Noveritis nos oinni dubio semoto vigesimo quinto die festi beati Georgii martjris proxime praeteriti^ Thordae constituti in medium regnicolarum; proinde rogamus vestras amici- tias nihilominusque vobis firmiter committimu>, sicuti etiam nuper vobis super hac re scripsissc recolimus, quatenus probos et notabiles viros e vestri medio eligatis, quos ad dictum diem in medium regnicolarum ad praetactam Thorda dirigere dcbeaHs. Sfcus facere non ausuri. Datum in Inacis dio dominico pro- ximo post festum beati^ Georgii martyris, anno et cetera XLIIII'°. Auf der Riickseite Adresse: Circumspectis iudici et iuratis senioribus civitatis Brassouiensis amicis nobis sincere gratis. 1 Liicke ^ Hierauf gre durchgestrichen. 2 Mai 18. 2 484 Gran 1444 Mai 1. Erzbiscliof Dionysius von Gran bestiiligt den zum Dechanlen des Hermannstddter Kapilels erwdhllen Grossauer Pfarrer Micliael in seinem Amt. Eingeschaltet vom Graner Domkapitel 1513, Ori^'. Archiv des Hermannstadter Evang. Kapitcls A. B.. .Vrh. St. Sibiu. UnvoUstandig: Benkii, Milkovia 1, 146 zu 1441 = Bruchstiick: Katona, Hist. crit. VI, 13, 176. Dionisyus' miscrationc divina tituli sancti Ciriaci in terrais sacrosanctae Ro- manae ecclcsiae presbyter cardinalis, archiepiscopus Strigoniensis, locique eiusdem comcs perpctuus primas et apostolicae sedis legatus natus dilecto nobis in Christo honorabili viro domino Michaeli baccalaureo in decretis, rectori ecclesiae parrochialis beati Servatii de Insula Christiana nostrae iurisdictionis salutcm et paternam in domino benedictionera. Quod quia inter sollucitudines nostras assiduas, quae nostro pastorali incumbunt officio circa almam nostrara ecclesiara Strigoniensem sollicite considerationis intuitu dirigere convehit ip- samque et eius iurisdictionem auctore domino prosperi status plcnitudine at- que virLutum iusigniis gratulari et iusto aequitantis nioderamine libcrali et circumspecta providentia providaque circamspectione gubernari et salubrius incrementis cffcri desidcramus. .\d statum lamen debitum sedis Cybiniensis noslrae( )-iurisdicti;)nis fclicller prospcre ct salubriter dlrigendo rccidlmur 00 altentlorl cura solllciti quo (llligentlorl regimiuis studio ludigcrc uoscalur. Sperantes igilur quod per tuae pcrsonac debitac scientiae (lualitatein, provi- i:?o dentiae domini, discretionis virtutcni, industriae miinus, circumspectionis gra- tiam aliarumque titulis declarationis^ virtutcm et diligentae studium poterit eiusdem sedis statui super hoc salubriter provideri, vacante siquidem de iure et de facto decanatu scdis praedictae Cybiniensis, cuius electio, nominatio ct pracscntatio ad lionorabile capitulum ciusdem sedispleno iure dinoscitur pertirere, tc ad praesentationem, nominationcm et elcctionem omniuni ecclcsiarum paro- chialium recforum et plcbanorum in et sub eadem sede Cybiniensi constitu- torum de tc nobis legitimc factam de eodem decanatu te instituimus, inves- timus tenore praesentium et confirmamus dantes et concedentes, tribuentes et committentcs tibi plenam et expressam, liberam et omnimodam in prae- sentibus facultatem, licentiam et potcstatem atque iurisdictionem dictum de- canatus officium sollerter et prudenter gerendi et exercendi omnes et singulos nobis et ecclesiae nostrae praedictae ordinaria iurisdictione in codem deca- natu et sede Cybiniensi subiectos corrigendi, cmendandi canonicc pro eorum excessibus punicndi querelas cunctorum nobis praemissa ordinaria iurisdic- tione subiectorum audiendi. cognosccndi, decidendi, iudicandi scntialiter ac fine debito terminandi sententias quascumque fcrendi, debitae executioni dc- mandandi. faciendi et praccipiendi prout de iure tibi videbitur melius expe- diri omnesque et singulos nobis et ecclesiae nostrae praedictae auctoritate su- pracxpressa subiectos in omnihus casibus etiam nobis reservatis absolvcndi, confessores nostri in persona plenarie constituendi omuesque et singulos ple- banos ct ecclesiarum parochialium et capellarum curatorum et non curatorum ac altarium rectores ad praesentationem verorum patronorum et legitimorum confirmandi, censuras ecclesiasticas in quosvis tibi rebellarc volentes ferendi et executioni debitae demandandi et generaliter omnia ct singula, quae ad huiusmodi decanatus officium ab antiqua et approbata consuetudine quomo- dolibet pertiuere noscuntur faciendi, gerendi ct exercendi tibi tenore prae- sentium concedimus omnimodam facultatem praesentiam sub anularis sigilli nostri appensione testimonio literarum mediante. Datum Strigonii prima die Maii, anno domini millesimo quadringentessimo quadragesimo quarto. ' In verlaiigcrter Schrift. ^ Spatcr mit anderer Tinte nachgezogen. - Rasur 2 cni. 2 485 Hermannstadt 1444 Mai 12. Der siehenbiirgisclie Vizewoiwode Nikolaiis von Salzbiirg teilt dem Rat von Kronstadl mit, duss der durch Joliannes von Hunijad zusammenherufene Landtag verschoben worden ist. Orig. Pap. Arh. St. Brajov, Schnell III 37. Riiigsiegel 1.6 + 1,3 cm, in weisscs Wachs zum Verschluss aufgedriickt, unkenntlich. Fratres et amici nostri siiicere dilecti, viri industriosi. Quemadmodum magni- ficus (Jo)' hannes de Hwnyad iuter ceteros honores harum partium Transsil- uanarum vaivoda congregationem (gener^^alem proximo die dominico in Torda celebrandam constituerat, tamen certis de causis et negociis idem do- minus vaivoda eandera congregationem et colloquium in Torda fiendam ad proximum diem ascensionis doniini^ protelavit et prorogavit. Quare vestris amicitiis praesentibus requirimus, quatenus tunc sapientiores et intellectiores 131 a* vestris mediis in eandem congregationem ascensionis domini ad Tordani transmittere debeatis pleno cum mandato ad respondendum de singulis ibidem necessariis et obiectis. Aliud iuxta praemissa non farturi. Datum Cybinii in profesto beati .Servacii, anno domini XLIIII". Nicolaus de Wyzakna, vicevaivoda Transsiluanus. Auf der Riickseile Adresse: Providis et circumspectis iudici et iuratis civibus et senioribus civitatis Coronae* Brasouiensi amicis nobis sincere dilectis. ^ So Vorlat- facere velitis neque per vestras* facere permittatis familiares, nostri ob rcspectum. Nostris vero subditis id inviolabiliter mandamus observare. Praescntesque post lectnram reddi petimus exhibendum. Datum Brasschouiae in festo visitationis beatae Mariae virginis, anno domini millesimo quadringen- tesimo quadragesimo quarto. Von der Kanzlei: Commissio dignitatis vaivodalis specialis. ' Vorlage slipendiaris. ^ Llbcr der Zeile, darunter durchgestrichen 2 Unlescrlich. siuis. 2 499 Kronstadt 1444 Juli 3. Der siehenbiirgische Woiwode Johannes von Hunyad verleiht den Bewohnern von Kronstadt und des Burzenlandes das Recht, Diebe in allen freien Stddten, Mdrkten und Dorfern und auf den Besitzungen des Adels festzunehmen, abzufuhren und zu richten mit Ausnahme der Besitzunr/en des Michael von Belenyes, des Oswald Fekethe und des Thomas Parcolab. Orig. Pap. Arh. St. Bra^ov, Priv. 102. Siegel, rund, Dni. 2,6 cm., in griines Wachs papierbedeckt, vorne aufgedriickt. Derselbe Stempel wie Nr. 2 446. Nos Johannes de Hwnj^ad, vaivoda Transsiluanus, Siculorum et Themesiensis comes et cetera, memoriae commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis et singulis praesentium notitiam habituris, quod nos visis et consideratis in partinus Transsiluanis specialiter vero in regione Barcza ac civitate Brassouiensi per nounullorum maleficorum homines latrocinia, furticinia nccnon ceterorum malorum genera quae tam profunde talia perpetrasse et ardue augmentasse per praesens erat inauditum'. Volentesque ipsos cives universosque homines in praefata regione Barcza commorantes antidotis refun- dare remunerari ob hoc nos in persona serenissimi domini nostri praetitulatis sagacibus viris civibus in civitate dic.ta Brassouiensi nccnon alterius cuiusvis status hominibus in regione Barcza commorantibus talem facultatem nostram potestatisque nostrae plenitudinem duximus annuendam et concedendam, ut ubicumque ipsi huiusmodi malcficorum homines latrones videlicet et fures vispiliones fore audierinf- veros et denotatos universaliter mox et per singula contra tales insurgendos et ubi tales extiterint videlicet in civitatibus vel opidis aut liberis villis vel possessionibus aliquorum nobilium liberam, tutam et omninnodam extrahendi de ipsis civitatibus, opidis velpossessionibus ut praefertur et quo iure videbitur expediri faciendi, suspendendi videlicet vel derotandi habeant facultatem. Excipiendum tamen, ne ipsi cives vel homines in dicta Barcza regione commorantes ad possessiones egregiorum Michaelis de Belenes 141 necnon Oswaldi Fekethe dicti ac Thomae Parcolab quae similiter in saepefata regione Barcza dicuntur existere, ratione praevia et supradicta irruari et irruere praesumant. Datum in Brassouia feria sexta proxima post festum visitationis Mariae virginis, anno domini M" quadringentesimo XLIIir*'. ' Hierauf durchgestrichen ob hoc nos. ^ (jber der Zeile nachgetragen. 2 500 Kronstadt 1444 Juli 3. Der Woiwode Johannes von Hunyad beauflragt diesieben- biirgischen Steuereinnehmer aus dem ndchstfdlligen Martinszins 10 Mark Silber ad structuram et fabricam der Kronstddter Marienkirche und 2 Mark fur die Fronleichnamsbruderschaft in dicta civitate existenti auszuscheiden, ut devotius detentusque missarum sollempnia peragantur. Datum Brassouiae feria sexta proxima post festum visitationis Mariae, anno domini millesimo CCCCXLIIII. Von der Kanzlei: Ad coramissionem specialem domini vaivodae. Orig. Pap. Archiv der Evang. Kirchengemeinde A. B. Bra?ov I E 154. Siegel in grunes Wachs, papierbedeckt, vorne aufgedruckt. Derselbe Stempel wie Nr. 2 446. Druck: Komspondemblatl 9, 1886, 14. 2 501 Grossschenk 1444 Juli 6. Ber siebenbiirgische Woiwode Johannes von Hunyad irifft Verfugungen iiber die Abgrenzung von Gewerbe und Handelsstand und tragt dem Rat von Kronstadt auf, einen Ratsherrn zu bestimmen, der die Waren der Kronstddter Grautuchmacher nachmessen und zeichnen soll. Orig. Pap. Arh. St. Bra^ov, Priv. 101. Siegel.rund, Dra. 2,6 cm, in grflnes 'Wachs, papier- bedeckt, vorne aufgedriickt. Derselbc Stempel wie Nr. 2 446. Regest: Moisuc, Industria texlild 1, 44 Nr. 151 Johannes de Hwnyad, vaivoda Transsiluanus Siculorumque et Themesiensis comes et cetera providis ac circumspectis iudici et iuratis civibus civitatis Brassouiensis totique commutati eiusdem nobis sincere dilectis salutem cum favore. Non sit taedium vobis ea referre, quae commodum utilitatem et pro- fectum totius reipublicae concernere dinoscuntur nam prout in aliis literis nostris vestris dilectionibus superinde his proximis praeteritis diebus directis serenissima regia maiestas una cum suis prael^tis, baronibus ac regni Hungariae proceribus conclusit irrevocabiliter ubique in regno Hungariae et partibus Transsiluanis obsers^are mandavit, quod quilibet mechanicus cuiuscumque artificii sit artificium suum excrcere et cum eodcm se nutrire debeat se non ingerendo in factis mercatorum et aliorum artificiorum, sed contentus maneat de sua arte victumque et amictum percipiat de eodem. Et quia nos edicta ct statuta ret^iae maiestatis ac praelatorum suorum et baronum in his partibus Transsiluanis et aliis locis nostro honori subiectis volumus facere observare et potissime pro eo, ut praesens moneta cursum suum habeat emptionesque et venditiones rerum venalium per diversarum monetarum in commoda direpta 142 ad pristinum statum deducanlur. Ideo sicuti in aliis nostris literis vestris commi- simus dilectionibus itatcnus et praesentibus vobis et vestrum cuilibet seriose et districtc in persona regiae maiestatis ac praelatorum et baronum praecipimus et mandamus, quatcnus quilibet vestrum a modo in antea suam artem exerceat ac ad mcrcantias quarumcumque rerum, cuiuscumque maneriei existant, se non intromittat quoquomodo sic quod mechanicus contentari debeat de arte sua mcchanica, mercator vero cxcrceat suas mercantias seque nullo modo intro- raittat ad aliquam mechanicam artem. Per hoc enim unus iuxta alium absque aliqua offensa totius rei publicae valcat aquirere suum victum et amictum. Praeterea innotuit omnibus nostris divcrsis pauperum clamoribus, quomodo lanifices seu laboratores pannorum griseorum in vestri raedio residentes non in vestra latitudine et longitudine huiusmodi pannos griseos laborarent et labo- ratas in domibus et non in foro libere venderent per hoc enira toto regno nota- bilia solent evcnire darana. Quare volumus et similitcr districte committiraus. ut a raodo in antea nuUus lanificum seu laboratorum pannorum griseorum aliquem pannum laboratum absque signeto civitatis aut loci ubi ipsi panni laborari solent vendere praesumat quovismodo. Illos autem qui huiusmodi pannos absque signcto cmerint in personis per iudices locorum talium volumus detineri ac detcntos tamdiu servare quosque a nobis superinde quid de eis facere liceat existent inforraati pannique huiusmodi non signati auferri debeant ab eisdera volurausque ut in omnibus locis et civitatibus ubi huiusmodi panni grisei laborantur unura horainem iuratum fidedignum disponere debeant^, qui tales pannos conspiciat et raensuret et qui iusti sunt in latitudine et longitudine signeto consignet, falsos autera per raedium incidat ne, per hoc fraus et dolus sequatur aliqualis. Et in praemissis aliud facere nequaquam praesuraatis, alio- quin si praeraissa in aliquibus infringeritis et per omnia non observatis, extunc a certo tenete, quod nos contra tales contumaces et rebelles tamquam contra sacrae regni Hungariae coronae atque nostros hostes procedemus in regnoque Hungariae et partlbus Transsiluanis ubique locorum repcrire poterunt per decoUationes capitum, manum araputationes et oculorum eruitiones aliorumque membrorum mutilationes absque misericordia puniri faciemus taliter, quod oranibus cernentibus et audientibus horribile cedat in exeraplum, de quo tandem nemini nisi vobisraet poteritis imputare. Et pro eo vos avisaraus, ut huiusmodi peri- cula possitis cvitare et hoc voluraus pcr fora et loca publica palam facere proclamare. Datum in Senk niaiori feria secunda proxiraa post festura visita- tionis Mariae virginis gloriosae, anno doraini M CCCC quadragesirao quarto. Unlen links von der Kanzlei: Lecta ct correcta. Auf der Riickseiie von der Kanzlei: Brassouicnsibus. ' Gebessert aus debeaiis. 2 502 1444 Juli 10. D«s Weissenhnvgei Kapiltl hezeuqt, dass Andreas i>on Gaaih und Johann Greb von Martinsdorf Einsprache crlwben haben, dass Michael Salamonis uon Nadesch ihre Besitziinuen Sprinij. Drasov j Trosclien iind Sebesel I KleinmQhl- bach snmi Pertinenzien sich vom Konii] hat zusprechen lassen. Abschrift Mitte des 19. Jahrhunderts Archiv der Evang. Kirchengeneinde A. B. Brasov, J. Trausch, Diplomalariiim Trans. Saxnnum VIII. 143 Capitulum ecclesiae Transsiluanensis significamus lenore praesentium quibus expedit universis, quod Andreas filius Gregorii de Gaath nobilis de Valko pro se ac Petro filio Nicolai de eadem et Johanne Greb de Martunfolwa ad nostram accedendo praesentiam per moduni protestationis nobis significare curavit, quod Michael filius Salamonis de Nadas possessiones ipsorum Spring, Drasso et Kyssebes vocatas cum villis Valachalibus ad dictam possessionem Kyssebes pertinentibus per regiam inaiestatem sibi dari procurasset in praeiudicium ipsorum et gravamen. Unde facta huiusmodi protestatione prohibuit regiam maiestatem a collatione et donatione praefalum vero Michaelem filium Sala- nionis et quosvis alios ab huiusmodi impetratione, occupatione, detentione ac usuum et quarumlibet utilitatum perceptione praedictarum possessionum et quovis colore se iotromittere vellent de eisdeni super quo literas nostras prote- statorias et prohibitorias petiit cmanari, quas nos concessimus communi iustitia suadente. Datum sexta feria proxima ante festum beatae Margarethae virginis et martiris, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo quarto. 2 503 Ludo; / Grosslogdes 1444 Juli 13. Der siebenbiirgische Woiwode Johanncs von Hunynd eniicht den Rat von Kronstadl, die dortigen Handwerksmeister, soweil sie Zaume zum Ausbessern erhalten haben, aus dem Martinsdns lu bezahlen. Orig. Pap. Arh. St. Bra^ov, Priv. 103. Siegel, rund, Dm. 2,6 cm, in griines Wachs vorne aufgedriickt. Derselbe Stempel wie Nr. 2 446. Regest: Hurmuzaki, Documente XV, 1, 31 Nr. 511. Johannes de Hwnyad, vaivoda Transsiluanus ac Siculorum necnon Themesiensis et cetera comes dilectis nobis circumspectis iudicibus, iuratis et universis hospi- tibus in civitate Brassouiensi constitutis et residentibus salutem cum dilectione. Quia nos ad praesentem in proximo fieri debendum exercitum certa frena cum paramentis argenteis et aureis per magistros artifices vestri in medium residentes parari faciemus, ad quae nuper octo marcas Hudenses direximus, sed quia ad praesens dehinc plura ad ipsorum frenorum reformatione dirigere non valemus, ideo requirimus vos diligenter, quatenus acceptis praesentibut' sub serto nuncio de argento census vestri et e medio vestri provenire debendi tantum quantum ad praefatorum frenorum requiritur ordinationem dictis magistris artificibus dare velitis nostram ad rationem, ne labor noster cessare videatur. Et aliud petimus non facturi. Praesentes tandem pro vestri expeditione reservandum, quas tcmpore solutionis vestrorum censuum in nostrum recipi faciemus compu- tum. Datum in Lwdas in festo beatae Margarethae virginis et martyris, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo quarto. Sollicitetis frena ut parentur. Auf der Ruckseite von rfer A'an-/e/: Brassouiensibus. 2 504 Miihlbach (144)4 Juli 15. Der siebenbiiryische Woiwode Joliannes von Hunijad bestdtigl das Weissenburger Kapitel in dem Besitz von Kleinschercjied in denGren- zen, wie es Michael von Diod bcsessen. 144 Orig. Pap. Batthyaneum Alba lulia, Arciiiv des sieb. Donilcapitols Nr. 708. Dcr untere Teil der Urkutide ist scliadliaft. so dass Sicgelspureii niclit niehr nachwcisbar sind. Regest: TSrlenelmi Idr 1892, 641 Nr. 708. Nos Johannes de Hwnyad iii^er ccteros hoaores vaivoda Transsiluanus signifi- camus tenore praesentium quibus expedit univcrsis, quod venientes nostri in praesentiam honorabiles domini dc capilulo occlcsiae Transsiluanae, nobi s qucrulosc exponere curaverunt, quomodo condam nobilis Hcdreh de Olchna quandani partem tcrrarum arabilium ad possessionem ipsorum Bolgarcherged vocatam pertinenlem quas quondam egregius JNIichael de Dyod usquc vitam suamscmper pacifice ct quiete possedisset ct ipsi ctiam usque modo in possessione dominii carundcm terrarum extitissent, potcntia sua mediante cuni suis iobba- gionibus casdem tcrras arrare et seminarc bladaque et fruges de eisdem terris simulcum decimis deportari fecisset, in praeiudiciuni et dampnum ipsorum dominorum valde magnum. Et quia nos ad instantiam quondam dicti Hcdrehi alias ad faciem dictarum terrarum arabilium personaliter accessercmus, ubi nobis visum cxtitit et cognitum, ut dicta terra sempcr et ab antiquo ad prae- scrijitam possessionem dictorum doiTiinorum Borgarcherged vocatam perti- nuisset et pertincret de praesenti, ob hoc uos ipsos dominos de capitulo in paci- fico dominio earundcm terrarum sub eisdem metis et terrainis, sub quibus praefatus quondam Michael dc Dyod possedit, iuxta declarationcm et adiudi- cationein nobilium partium istarum Transsiluanarum 1 hordac in gencrali congre- gationc factam starc et easdem ad saepedictain possessionem Bolgarcherged pertinerc permisimus et committimus. Harum nostrarum ore^ literarum m^. Datum in Zaazsebes, in festo divisionis - anno domini (millesimo quadringentesimo quadr^^agesimo quarto. ' Hierauf durchgestrichen alias. ^ Liicke 4,4 cni. ^ Liicke 1 .2 cni. 2 505 Tirgovijte fi-iA August 7. Vlad Diaciil Woiwode der Waluchei, hesldtigl den Kronstadiein das ditrch Johannes von Hunijad anerkannte Handelsprivileg seines Vaters Mircea. Orig. Pap. Arh. St. Brasov. Fronius I 17. SiegeL oval, 3,1+2,1 cm, war in rotes Wachs vorne aufgedriickt. Druck: Bogdan, Docamenle 313 Nr. 254. Hurniuzaki, Documenie XV, 1, 31 Nr. 52. Regest: Andronescu, Reperloriul 74 Nr. 236. Wlad partium Transalpinarum vaivoda universis et singulis civibus ceterisque seuioribus incolis Brassouiae, Burchia sed et in toto regno Transsiluano cuiusvis status conditionis existcntibus et commorantibus quibus praesentes nostrae litcrae ostenduntur amicitiam paratam cum dilectione. Noveritis quod quam- quamvis spectabilis vir dominus Merche piae memoriae vaivoda dictarum par- tium Transsalpinaru m noster geuitor carissimus communi contractu et una voiuntate dictarum civium seniorum de Brassouia et Burchia certas dispositiones et solutioncs omnium rcrum quocumque vocabulo nominandarum intra has partes importandarum et abhinc extra educendarum per tributa fecissent ritu statu permanere in aeternum prout in literis ipsius genitoris nostri patentibus expresse vidimus continerc licet per quosdam tributarios et castellanos castri 145 de Therch usque modo huhismodi certa dispositio nostri genitoris et civium praedictorum dissoluta fuisset et minime servare voluissent. Ultimo in modo vir magnificus dominus Johannes de Hunyad vaivoda Transsilvanus dictam literam patris nostri super huiusmodi dispositione factam pro tranquilla pace et statu perpetuo intcr duo regua observanda confirmasset, pro eo et nos una cum nostris baronibus et proceribus harura nostrarum partium Traasalpinarum existentibus et constituendis omnia quaeque scripta sunt in literis dictorum dominorum Merche beatae recordationis genitoris nostri et Johannis de Huuyad Transalpinarum et Transsilvanarum vaivodarum firmiter tenere et observare volentes in nullo contradicendo immo magis dietenus pro perpetua pace operibus adimplendo ea quae dictata sunt in literis patris nostri confirmare voleutes harum literarum nostrarum testimonio mediantc. In huius rei certitudiuis veri- tatem has patentes nostras literas sigillique nostri munimine roboratas eisdem civibus et senioribus de Brassouia et aliis suprascriptis ad cautelam dedimus et fecimus consignari. Datum in Tergouiscia feria sexta proxima ante festum beati Laurentii martyris, anno domini millesirao et cetera XLnil™" ^. 1 So Vorlayc. 2 506 Miihlbach 1444 August 28. Der siebenbiirgische Woiwode Johannes von Hunyad fordert Demetrius und Dominik von Lunga auf, die geraubten 23 Ochsen zurtick- zuerstatten, da die Kronstddter sich andernfalls Genugtuung nehmen werden. Orig. Pap. Arh. St. Brasov, Priv. 99. Siegel, rund. Dm. 2,6 cm, in griines Wachs vorne aufgedriickt. Derselbe Stempel wie Nr. 2 446. Druck: Szab6, Szik. okleueUar 3,60 Nr. 451. .Johannes de Hwnyad vaivoda Transsiluanus Siculoruraque et Themesiensis comes vobis nobilibus Demetrio^ et Dominico de Nywthod nobis dilectis sa- lutem et dilectionem. Pluries vestris dilectionibus recolimus scripsisse, ut vi- ginti^ tres boves providi Martini per vos ablatos restitueretis quae facere mi- nime curastis. Super quo vobis vice replicata committimus et mandamus, qua- tenus annotatos viginti tres bovcs ipsi Martino reddere et restituere debeatis, alioquin praesentibus damus auctoritatem circumspectis civibus Brassouien- sibus, ut super vos ratione praevia satisfactionem recipiant. Praesentibus per- lectis exhibenti restitutis. Datura in Zazsebes in festo beati .\ugustini doc- toris, anno domini M CCCC XLIIII*°. ' Hierauf dc getilgt. ^ Hierauf rfiio getilgt. 2 507 Orschowa 1444 September 21. Konig Wladislaw I. verleiht der Stadt Klausen- burg von neuem alle Freiheiten, deren sie wegen ihrer Erhebung verlustig gegan- gen war, und erhebt sie wieder zur koniglichen Freistadt. 146 Orig. Pcri:. Arh. St. Cluj, Archiv der Stadt C.luj T 36. Sieyel, rund, Dm 7,3 cm, rotes Wachs in Waehsschiissel aii blaurot-weisser Seidenschnur an.qehangt. Derselbe Stempel wie Nr. 2 382. Eine zweite Ori.s;. Ausfertigung P 29 niit glcichem an griincr Seiden- schnur angehangtem Siegel ebeuda. Druck: Jakab, OkkoHldr 1, 179 Xr. 10:5. Von der Kanzlci: Coinmissia propria domini rcgis. Nos Wladislaus dei gratia Hungariae, Poloniac Dalmaciae, Croaciae ef cetera rex Lithwaniaeque princcps supremus et heres Russiae ad futuram rei me- moriam provectus nutu divino status regius ea subiectos providentia eaque maturitatis debita diligentia confoveri solet, ut subiectum sibi populum libe- ralitate mulceat munificentia attraliat et uniuscuiusque emeritos laborcs iuxta qualitatein meritoruin recoinpcnsct assitque promtior eidem iniserendi siib- ditis quam ulcisccndi voluntas. Itaquc venientibus nostrae serenitatis in cons- pectum fidelibus nostris providis et circumspectis viris Stephano filio Bartho- lomei iudice ac altero Stephano literato et Jacobo Slaynyg iuratis civibus civitatis nostrae Koluswar vocatae nostrae maiestati per eosdem in eorum et aliorum concivium et cohospitum suorum dictae civitatis nostrac Koluswar personis expositum extitit in hunc modum, quomodo civitas nostra regalis Ko- luswar praetacta partium nostrarum Transsiluanarum alias contra regiain cel- situdinem in certis suis artibus ex delatione quorundam rcgnicolarnm notata omnibus suis privilegiis, libertatibus et gratiis quibus utebatur ct gaudebat privata fuisset impositaque esset super eadem tributi nonarum et aliarum so- lutionum exactio et certa molendina in facie territorii eiusdem civitatis nos- trae decurrentia ab eadem ablata existerent ac eadem omnibus gratiis et im- munitatibus spoliata more aliaruin villarum regalium de cctero conservari in- stituta forel prout et aliquamdiu conservata extitisset conservaretur, quae et in praesens supplicantes celsitudini nostrae antefati iudex et iurati cives dic- tae civitatis nostrae Koluswar in eorum et dictorum aliorum concivium et cohospitum suorum personis prece subiectiva humiliter et devotc, ut ipsis et dictis aliis concivibus eorum et dictae civitatis nostrac Koluswar inhabitato- ribus superinde gratiam impendere et remedium dignaremur adhibere oppor- tunum. Et quia nobis dispensatione divina regimini huius regni nostri Hun- gariae submittentibus humcros ipsa civitas nostra Koluswar debita recogni- tione emendata inter alias civitates nostras dictarum partium Transsiluana- rum prima obedicntiae nostrae se subdere parata fuit ct in ipso nostri regiini- nis primordio quo plurimorum nialivolorum hominum conatibus ne in idem radicaremus, plura impedimenta obiecta habuimus cum omni fidelitate fidei firma constantia et debita sollicitudinc se gratam maiestati nostrae reddere studuit et acceptam. Idcirco tum in horum recompensam meritorum tumque ex innata nostra regia liberalitate, qua misereri magis consuevit quam ulcisci omnia delicta dictae nostrae civitatis, in quibus contra celsitudinem regiam quoquomodo notata et libertatibus eius atque gratiis privata extiterit remit- tentes eidem et ad plenuni indulgentes praetactasquc tributi nonarum et ali- arum quarumlibet solutionum exactiones quibus causa expremissa gravabatur et gravatur, perpetue relaxantes inolendina ipsa nec non omnes et singulas libertates, privilegia ct immunitates, quibus primitus ante scilicet notam prae- tactam quomodolibct de iure vel de consuetudine utebatur et fruebatur, eidem civitati nostrae duximus reddendas et restituendas ac eandem de novo et ex novo in liberam civitatem praeficiendam, instituendam et creandam annuen- tes et concedentcs gratiose, ut a modo deinceps et in antea futuris semper temporibus universis cadem civitas nostra Koluswar et eius inhabitatores pro tempore constituti omnibus illis libertatibus privilegiis, gratiis et exemptio- nibus, quibus aliae civitates nostrae liberae regales dictarum partium nostra- 147 rum Transsiluanarum potiuntur quibusque et ipsa primitus utebatur utantur, fruantur et poliantur gaudereque valeant atque possint immo reddiraus, re- mittimus instituimusque et concedimus harum literarum nostrarum, quibus sigillum nostrum, quo ut rex Hungariae utimur, appensum est, vigore et tes- timonio mediante. Datum in Orswa in festo sancti Mathei apostoli et evan- gelistae, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo quarto. 2 508 Orschova 1444 September 22. Konig Wladislaw I. verbietet uber Verwendiing des Klausenburger Richters Stephan und der geschworenen Biirger Stephan Li- teratus und Jakob Slaynig allen geistlichen Richtern, die Bewohner von Klausen- burg, welche ihre alten Freiheiten, derer sie wegen ihrer Erhebung verlustig gegan- gen waren, ratione testamentorum laicaliura puta quae per patrem filio vel fratrcm fratri aut amicura amico et sic de singulis et non ad pias causas scilicet ad limina beatorura Petri et Pauli atque jacobi apostolorum et ad alia sancta loca aut ecc- lesiis seu personis ecclesiasticis et spiritualibus fierent vor ihr Gericht zu dehen, in praeiudicium libertatum et privilegionun praetactorum. Datum in Orswa secundo die festi beati Mathei apostoli et evangelistae, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo quarto. Orig. Perg. Arh. St. Cluj, Archiv der Stadt Cluj CC 4. Siegel, rotesWachs in Wachs- schiissel, Dm. 4,9 cra, an grUner Seidenschnur angehangt. Derselbe Steinpel wie Nr. 2 382. — Eingeschaltet von K6nig Wladislaw II. 1494, Orig. ebenda. 2 509 Im Heerlager am Timok 1444 September 26. Konig Wladislaw I. fordert Kron- stadt und das Burzenland auf, dem Beauftragten der siebenbiirgischen Woiwoden den demnachst fdlligen Martinsdns auszuhdndigen. Orig. Pap. Arh. St. Brasov, Priv. 105. Siegel, rund, Dni. 5 cm, in rotes Wachs vorne aufgedriickt. Derselbe Stempel wie Nr. 2 382. Von der Kanzlei: Comraissio propria domini regis. Wladislaus dei gratia Hungariae, Poloniae, Dalmaciae, Croaciae et cctera rex Lythwaniaeque princeps supremus et heres Russiae fidelibus nostris iudici, iuratis et ceteris civibus ac toti communitati civitatis nostrae Brassouiensis et districtus Barcza partium nostrarum Transsiluanarum salutem et gratiam. Appropinquat ecce festum sancti Martini episcopi^, quo census nostri rcgales vestri e medio solvendi sunt. Mandamus igitur fidelitati vestrae et vestrum cuiuslibet firraissirae et aliud habere nolumus, quatenus tempore adveniente dictos census nostros regales festi beati Martini praetacti hominibus fideliura nostrorum magnificorum Nicolai et Johannis vaivodarum earundem partium nostrarum Transsiluanarum more solito effective persolvere debeatis et aliud facere non praesumatis. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum in descensu nostro exercituali prope fluvium Thyraok* in Bulgaria sabbato pro- U8 xiino antc fcstum beati Michaclis archangoli, anno doinini millesimo quadrin- gentesimo quadragesimo quarto. ' NovembtT 11. - Urspriiimllch Tltijnok. 2 510 Reps 144"^ Oktober 12. Ricliter, Ral iiiid Geschworene de.s Repser Stahles beiu- kunden eine Zeugenaussaqe des Repser Pfarrers Andreas und ihres Kdni(jsrich- ters in Angelegenheit des Zehntstreites zwischen Heltaii und Michelsberg. Oberprufte Abschrift ini Manuskript Zimmermann des Urkundenliuches nnch dem heute verschollenen Orig. Perg. im Archiv der Kvang. Kirchengenieiiide A. B. Heltau. Die Siegelbeschreibung lautet nach Zimmermann: Rund, Dm. 3,8 cm, weisses Wachs in Wachsschiissel, an weisser Hanfschnur angchani4t. Im Siegelfeld zwischen zwei nie- deren Zinnen ein Turm, links und rechts davon je ein kleines Schildchen. Umschrift in gotischer Majuskel: + S. PRO( )LIVM. SEDIS D'KODZ. - Eine zweite Ab- schrift um 1800 Arh. St. Slbiu, K. A. Heltau Xr. 7. - Abschrift des 18. Jh. s ehenda. B. U. 19. Druck: Arcfiia 13, 1876, 192 Nr. -1. Die beiden Datierungsansaben stimmen iiberein, wenn nian als Walpurgistag die nach Grotefend allerdings nur im Bistuni Eichstatt belegte Iranslatio annimmt. die am 12. Oktober gefeiert wird. Die canonisatio b. Walpurgis v. fallt sonst iiberall auf den 1. Mai. Massgebend fiir uns war der mitangefiihrte Tag des Heiligen Koloman. Nos iudices et consules universique iurati seniores sedis Kosd ad universorum quibus expcdit cupimus devenire notitiam, quod vir honorabilis et industriosus dominus Andreas plebanus ecclcsiae parochialis in Rueppas bona ratione ma- turaque praehabita deliberatione ad requisitionem reverendi viri magistri Ni- colai Moellenbecher de Heltha plebani ibidem plebiumque eius rectoris pas- toralis, praefato domino Andrea ab ipsis instanter factam eo quod decimae curiaeque beatae Walpurgis vlrginis earundcm patronac iura consuctudinesque antiquatas sibi didicerunt fore bene nota cum multis temporibus suam ibidem dinoscatur duxisse vitam ad nostram cum in praefato loco secundum consue- tudinem pro ardius praedictae nostrae sedis expediendis causis congregati es- semus, anno scilicet ab incarnatione domini mill"° CCCC XLIIIP in profesto beati Colomani martiris et in die elevationis aut canonizationis beatae Wal- purgis virginis patronae ecclesiae praedictae venit praesentiam suam cupiens salvare animam oculatissime praecavendo ne ex ignorantia cuius sua tacitur- nitas et aliorum quibus de subscriptis saepedictae Helthensis ecclesiae paro- chialis constat iuribus fore possit causa, ne animae hominum calumpnia dolo aut fraude iuramenti illudantur omnisque dissensionis et litis inter [)Iebanum pro tempore in Heltha communitatemque eius ex una parte et plebanum de monte sancti Michaelis ac plebem eius ex altera parte occasionis causae penitus elidantur pacisque inter eos in concordia vera legitiniaque cognita ac declarata ign < )^ stitia coram nobis conscientiose protestando sibi certitudinaliter constare, quod decimae tam in agris quam in campis ex utraque parte fluvii ac cti^ Michaelis versus Heltham fluentis usque ad iam dictum castrum atque montes ex opposito eiusdem castri situatos et etiam oblationes ''^ Michaelis archangeli montis seu castri praedicti ac Christi fidelibus fieri solitas cum om- nibus et singulis eiusdem ecclesiae iur i horreum saepedictae curiae et domum dotis eiusdem scilicet ecclesiae parochialis beatae Walpurgis ante- dictae per XXVque annos quibus ipse praenotatus dominus Andreas eiusdem curiae dispositionem habitudinemque bene novit procurationem etiam multo 149 tempore exercuit temporibus scilicet honorabilium patrum dominorum Her- manni ac Johannis plebanorum ibidem dominium secundum sui libitum sine impedimento sunt conversae quemadmodum non solum praedictae decimae ac proventiones cum saepedictae ecclesiae oblagiis et iuribus singulis ad iam- dictos patres suosque legitimos successores de iure et antiquata consuetudine verum etiam et ipsum castrum cum silvis et praenotata territorii portione sibi continuis vel connexis nullis temporibus ab aliis quam a saepedictae eccle- siae beatae Walpurgis plebano suisque plebibus dinoscuntur fuisse possessa aut aliquo tempore legitime adiudicata. Tunc exurgens prudens ae circumspec- tus vir comes Andreas nostrae sedis regius iudex discreto iam confectus senio qui nostri iudicatus regii officio ultra triginta annos praesidere consuevit si- militer bona maturaque deliberatione praehabita non aliunde quam in suo corde a multis retroactis temporibus certitudinaliter sibi cognita et in omnium provincialium congregationibus solitis edocta veritate sponte coram nobis sae- pedicti honorabilis domini Andreae plebani ubi supra praescripta confirmavit confirmandoque roboravit dicta uti cum testimonio docuit sufficienti. Nos igi- tur sufficienter de his, quae praescripsimus, informati ad instantem et humi- lem petitionem reverendi viri magistri Nicolai Mewlembecher de Heltha ple- bani praedicti suorumque parochianorum quam rationabilem atque iustam cog- novimus praesertim cum pacis concordiam animarumque salutem praetendat literas praesentes nostrae sedis sigillo consignatas atque munitas eidem domino et magistro Nicolao atque suis plebizanis ipsorum licitis deposcentibus et ro- gatibus in fidem et testimonium praemissorum veridicum merito duximus con- cedendas. Datum loco, anno et die quibus supra. 1 Liicke 1,5 cm. ^ Liicke. 2 511 Reussmarkt 1444 November 12. Das Miihlbacher Kapitel beiirkiindet auf Bitten des Heltaiier Pfarrers Nikolaus Mulenbecher zwei Zeugenaussagen in Ange- legenheit des Zehntstreites zwischen Michelsberg und Heltaii. Orig. Pap. Arh. St. Slbiu, K. A. Heltau Nr. 8. Siegel, spitzoval, 5.6x3.5 crn. in weisses Wachs, papierbedeckt, vorne aufgedriickt, Reste. Nos Michael, plebanus de Ludas, decanus superioris et inferioiis decanatus Sebes universique plebani et ecclesiarum parochialium rectores in et sub prae- dicto decanatu residentes et commorantes memoriae commendantes significamus in his scriptis quibus expedit universis, quod reverendus vir magister Nieolaus plebanus de Heltha coram nobis constitutus in sessione nostra publica hono- rabiles et discretos viros dominum Andream, plebanum de Retsch, baccalaureum in decretis et Nicolaum, plebanum de Apoldia superiori praedicti nostri decanatus confratres instanter requirendos petivit, quatenus sub fidei ipsorumi paternitate recognoscerent, quid ipsis constaret de metis castri vel montis beati Michaelis archangeli et de ecclesia in eodem monte vel castro in lionore praescripti patro- cinii beati Michaelis erecta, ad quos vel ad quem praedictum castrum ct cccle- siam cum metis de iure spectare et pertinere scirent. Quiquidem plcbani iam dicti sic ut praefertur requisiti non coacti non seducti minime corrupti nec terrore concussi ad conscientias ipsorum deo debitas fassi sunt eo modo. Primo praenar- ratus dominus Andrcas plebanus de Retsch iuris canonici baccalaureus fassus est, quod elapsis iam quadraginta annis dum tempore domini Hermanni plebani de iamdicta Heltha moram per aliquod tempus traxisset in eadem omnes decimae 150 tam de agris quam de campis ex utraque parte fluvii a castro vel prope castrum sancti Michaelis vursus Heltham fluentis usque ad praenotatum castrum atque montes ex opposilo eiusdem castri situatas- et etiam oblationes in ()raedicta ecclesia beati Michaelis archangeli montis seu castri praenotati a Christi fidelibus fieri solitas cum omnibus ecclesiae eiusdem iuribus et proventibus in usum praedicti domini Hermanni plebani de Heltha iurisdictionis Strigoniensis ad curiam et domum dotis ecclesiae suae parochialis in honore bcatae Walpurgae virginis erectae tamquam vero et legitimo possessori fuissent reposita quae omnia absque impedimento aliquali et omni contradictione quorumcumque iusto titulo et vero dominio de iure et antiquata consuetudine possedisset et castrum praetitulatum simulcum terris circumiacentibus, campis et silvis, agris, fenilibus et omnibus utilitatibus pro usu hospitum et incolarum uuiversorum de praetacta villa Heltha' videlicet parochianorum praescripti domiui Hermanni plebani vero et iusto titulo sempcr hucusque pertinere et spectare scivisset. Alter vero Nicolaus plebanus in Appoldia superiori fassus est, quod cum ipse tempore domini Bartholomei plebani de Heltha praecessoris magistri Nicolai Mulenbecher dicti moderni plebani de eadem fuisset plebanus ecclesiae parochia- lis gloriosissimae virginis Mariae semper benedictae in villa de sub pede montis castri beati Michaelis archangeli Michelsberg vocata, non ipse Nicolaus sed iam- dictus dominus Bartholomeus plebanus de Heltha oblationes et offertoria in summis festivitatibus duplicibus et semiduplicibus festis dominicis et ferialibus diebus singulis temporibus anni unacum decimis tam de agris quam de campis ut praemissum est ex utraque parte fluvii a castro praedicto vel prope castrum versus Heltha fluentis absque omni impedimento et contradictione libere et pacifice levasset et in usum suum iusto et vero titulo^ convertisset, similiter ipsius domini Bartholomei parochiani et universi populi de saepedicta Heltha semper in temporalibus hucusque usi fuissent omnibus proventibus et utilitatibus saepedicti castri et terris circumferentialibus campis, fenilibus et silvis praeter- quam* quod in una particula terrarum praedictarum per specialem et carita- tivam annuentiam praenarrati domini Bartholomei plebani de Heltha decimas per unum annum levasset. Super quibus omnibus fassionibus et attestationibus praedictis praetactus magister Nicolaus Mulenbecher plebanus de Heltha debita cum instantia nos requisivit, quatenus literas nostras testimoniales sibi elargiri dignaremur. Nos itaque iustis suis petitionibus inclinati communi iustitia suadente ad cautelam sui iuris praesentes literas nostras sigillo nostri decanatus munitas in testimonium omnium praemissorum eidem* duximus concedendum. Datum in Rewsczmarkt feria quinta proxima post festum beati Martini episcopi et confessoris, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo quarto. Auf der Riickseite von gleichzcitiger Hand: Testimonium receptum per decanum'' Zazsebes in causa capellae sancti Michaelis ad petitionem decani Cibiniensis. ' MitandererTinteuberdcrZeilenachgetragen. * Ober der Zeile nachgetragen. ^ Vorlage situalus. ^ Quam iiber der Zeile. ^ Vorlage Iletha. * Hieraut i> durchgestrichen. 2512 1444 November 13. Die Pfarrer des Kronstddter Kapitels beschliessen neiie Kapi- ielstatuten. Orig. Perg. Archiv der Evang. Kirchengemeinde A.B. Bra?ov I. E. 45. Siegel, spitz- oval, weisses Wachs in Wachsschiissel, an weisser Hanfschnur angehangt. Derselbe Stem- pel wie Nr. 1 928, 2. 151 Bruchstuck: Teutsch, Zelmlrecht 21. Regest: Trausch, Gesch. d. Burzenldnder Kapilels 3. Rex pacificus pia miserationp disposuit sibi subditos fore pudicos, pacificos et modestos sed effrenata cupiditas pacis aemula, raater litium materia iurgiorum tot nova scandala generat nisi iustitia conatus eius sua virtute reprimeret, ut quaestiones ipsius explicaret ius humani foederis litigatorum abusas^ extin- gueret. Ideo statutorum lex proditur ut appetitus noxius sub iuris regula limi- tetur, per quam genus humanum ut honesti vivat, alterum non laedat, suum unicuique tribuet, informatur ut die raessionis extreraae bravium coelestis curiae obtinere valeat. Quoniam ut ait apostolus, omnes stabimus ante tribunal Christi recepturi, prout in corpore gessimus sive bonum fecerit sive malum oportet nos diem messionis extremae bonis operibus praevenire, ac aeternorum intuitu seminare in terris quod reddente domino cura raultiplicato fructu recolligere valeamus in coelis, quoniam qui parce seminat parce et raetet, et qui serainat in benedictionibus de benedictionibus et raetet vitara et bravium sempiternum. Ad laudem igitur dei et ad honorera genetricis eius gloriosae virginis Mariae omniuraque sanctorum et ad remedia animarum nostrarum nos rectores seu plebani curara gerentes animarum decanatus Braschouiensis vestigiis patrum et dorainorura nostrorum praedecessorum adhaerentes volumus, ordinaraus et statuimus sano consilio maturaque deliberatione praehabitis haec subsequentia statuta per queralibet nostrum inviolabiliter observari sub poenis infra expressis. Prirao statuiraus, ut singulis annis die electionis in festo scilicet sancti Briccii confessoris^ ante electionem novi decani statuta nostra legentur sub poena quinque florenorum auri. Demum conservaculum sigilli et privilegiorum ac rerura aliarum cum clavibus nobis praesententur. Post hoc decanus suum officiura resignet in raanus rectorum dicti decanatus, hoc facto invocata spiritus sancti gratia eligatur ex vocibus omnibus nemine excluso decanus, qui iurare non recuset, quod velit in suo officio procurare bonura et utilitatem capituli. Deinde laudes deo dentur liis peractis decanus noviter electus sigillum decanatus recipiat claves praetacti reservaculi inter dorainos distribuantur et iidera clavi- geri pro tunc electi' sint assessores decani in iudiciis per eundem annura tempore necessitatis. \lt privilegia cum aliis literis capituli duobus vel tribus ex confra- tribus capituli committantur, qui eadera in tuto loco obscrvant fideliter, sub poena suspensionis a beneficio. Secundo ordinamus, ut reverendissimo in Christo patri ac domino nostro archiepiscopo obediamus, ut tenemur in oranibus licitis et honestis. Tertio, ut decano nostro pro tempore constituto humiliter obediamus in licitis et honestis et eidera in irapugnationibus viriliter adsistaraus sub poena praestiti iuramenti. Quarto, ut decanus habcat in laborum suorum recompensam a quolibet decedente plebano ineliorem equum cum freno et sella,quia secundum apostolum, qui ad onus eligitur repelli non debet a mercede. Item capitulum habeat ab eodem decedente unum sedecimale maiorum dcciraarum pro conser- vandis iuribus capitulum concernentibus; item successor habeat a defuncto VIII florenos provigiliiset raissisper tricesimam decantandis. Itera idem habeat unura sedeciraale deciraarum maiorura itera unam mensam meliorera, mensalia duo, item duo raanutergia longa et duo parva seu brevia, item habeat IIII or scutellas, II discos magnos et decem parvos unum caldar unam patcUam unura pendile et currum. Cetera vero disponunt testamentarii et pro his omnibus in recom- pensem beneficentiae habeat successor in suis orationibus perpetuam memoriam defuncti. Quinto, ut decanus sub poena suspensionis ab officio per raediura annura et sub poena trium marcarum argenti plebanum confirraandum et instituendura exarainet, an habeat scientiam eorum, quac continentur in canone, quae ipsis XXXVIII. di., ex quo animarura regimen et ars artium ne illud pro- pheticum aniraarum rectori dicatur; tu scientiam repulisti, et ego te repellam 152 nesaterdotio fungaris mihi, nisi confirmanclus seu instituendus sit in aliquo tudio generali approbatus. Item coiifii inandus reverenter suum visitet decanum cuin esculeulo el pooculenlo nieie liberalitale oblato, in quibus flor. Vngar. non excedat, nisi qualitas peisouaeet quantitaspraebendaepingvius munusculum appetteret non improbamus. Sexto, ut taxas et exactiones quascumque solvendas secundum inarcas numerales debeamus expagare. Septimo, ut auctoritas in casibus reservatis et manifestis resideat solum circa decanum nisi cui ipse petitus contulerit. Octavo, ut decanus habeal de sigillo unum latus vini item iuramentum expurgalionis cum praestatur a partibus obtinens in causa, pro reverentia solvat iudici 3am partcm floreni nisi voluntarie eandem remitteret solvendam. Nono, ut manifestos delinquentes videlicet usurarios, oppressores, adulteros et qui scieuter contrahunt inatrimouium in casibus prohibitis a iure inultet decanus secundum criminis excessus ne particeps criminis videatur, quia non caret scrupulo societatis occulte qui manifesto crimine non desinit obviare. Dccimo, si quis legitime tribus edictis ultimo jDeremptorio citatur, vel uno edicto peremp- torio partibus'* pro contumacia luat unum florenum salvis aliis poenis a iure expressis. Undecimo, ut nullus plebanorum recipiat aliquem alienum non nostri districtus capellanum nisi prius cum suis authcnticis se decano repraesentet sub poena unus floreni, ex quo saepe contingit, quod clerici ordinum sacrorum susceptionum indigni, suam patriam in qua de his habetur notitia, fugientes in his partibus servire affectant. Duodecimo, ut nullus plebanorum aliquibus de praediis aliqua sacramenta porrigat, sed illa petant a decano qui recepta cautione de obedientia exhibenda, ipsa sacramenta porrigat sub poena unius floreni. Tredecimo, ut nulla copula seu benedictio nubentium fiat, nisi prius proclametur et publice in ecclesia post benedictionem summae inissae ante altare copulentur sub forma in aliis notulis capituli contenta et hoc sub poena unius floreni, nisi necessitas sive laudabilis consuetudo aliud exegerit. Quarto decimo, ut nullus confratrum nostrorum secreta sub clavi conclusa revelet. Si primo repertus fuerit suspendatur ab ingressu ecclesiae per mensem; si secundo suspendatur ab officio et beneficio, si tertio, quod absit, excludatur a consortio et dominorum congregatione. Quinto* decimo, ut nuUus campanator seu rector scolaruin praesumat se intromittere dc servitio contra voluntatem domini sui sub poena privationis imposterum a servitio nisi cum eodem per decanum fuerit dispensatum. Sedecimo, ut decanus ordinet concordiam de festivitatibus cele- brandis. Decimo septimo ordinamus, ut corpus Christi ad nullura deferatur infirmum sive in die sive in nocte nisi lumine praecedente et cum stola habituque decenti, ut ex hoc apud homines fideles devotio augeatur sub poena suspensionis ab ingressu ecclesiae per tres dies. Decimo octavo, ut nullus plebanorum habeat aliquas suspectas personas in domo sua sed eam purgare studeat, ne nos qui ceteris exempla lucis monstrare iubemur male vivendo videamur suspitionis infamia maculari , sub poena unius marcae* argenti totiens quotiens excesserit solvendae ultra poenara institutis domini nostri archiepiscopi expressara quae est poena privationis beneficii ipso facto. Decirao nono, ut in oranibus nostris convocationibus de divinis tractemus, videlicet de festivitatibus sanctorura celebrandis, de historiis iraponendis, de aureo nuraero, de anno bissextili et de his, quae pertinent ad decorem^ domus dei. Et si quis ex nobis aut circa plebi- sanos vel circa alios quoscumque inordinate se regeret, a veritatis seraita discre- pando eundem ab errore suo ad eraendationera* et ad viam veritatis per salutis raonita reducere debeamus iuxta sacrorura canonura sanctiones. Vigesirao sta- tuentes, quod celebratio fraternitatis nostrae debeat in perpetuura hoc raodo observari sic videlicet, quater in anno celebretur diebus infra scriptis scilicet: prirao: in tertia feria post festum omniura sanctorum, secundo: tertia feria post dominicam quasimodo geniti, tertio; feria tertia post angariam aestivalem. 153 quarto: tertia feria post angariam autumnalem. Ad cuius fraternitatis celebra- tionem si quis ex confratribus nostris venire neglexerit, unum florenum auri solvat nulla excusatione sibi in hoc penitus suffragante nisi legitima causa impediente venire non posset, quam iuramento suo comprobabit. Et ibidem quilibet confratrum per se aut alium missam celebrabit iuxta ordinationem infra scriptam scilicet ille apud quem proxime celebrata fuerit celebret missam pro defunctis, ille vero in cuius parochia proxime fuerit celebranda cantabit summam missam de sancto spiritu, et incedant confratres superbliciati can- tantes vigilias novem lectionum quibus cantatis fiat processio cum statione ad carnarium demum peractis divinis in praeparatione prandii servetur modus infrascriptus. Vigesimo primo, si aliquis ex confratribus nostris in lectum aegri- tudinis ceciderit, mole debilitatis praegravatus viciniores confratres, duo vel quoscumque duxerit cligendos. eundem visitare debent. solutis debitis ad testa- menta facienda pro ecclesia, pro ser\itoribus et pro pauperibus studeant cxhor- tari sub poena duorum florenorum auri; et si de hoc saeculo migraverit iidem duo confratres seu testamentarii res et bona defuncti sub testimonio aliquorum seniorum de eadem parrochia procurcnt fideliter conscrvari. quoad usque debita distributione singula singulis sortientur, praedictis salvis dispositis pro successore et ceteris. Ceterum ipsa die decessionis defuncti confratres conveniant omnes ad sepulturam cantantes vigilias novem lectionum circa funus. Post hoc funus decenter ad ecclesiam deferatur et quilibet confrater dispositus missam defunc- torum celebret, corporeque rite sepulto et sepulcro signato redeuntibus ad dotem ibidem de rebus dcfuncti si sint, sin autem de propriis bursis quatuor ferculis contententur. (Rursum statuimus)^, ut in omnibus congregationibus dedicationibus nostris quolibet nostrum quinque fercula ct non plura excepto pulmentario administrentur, sub poena unius floreni non in domo hospitantis sed in proxima convocatione alibi persolvenda^*'. Item statuimus, ut bona intestata confratrum nostrorum decedentium ad ecclesiam devoluentur. Itcm statuentes volumus et decanus quolibet anno semel cum uno confratre a nobis sibi deputato ecclesias ac dotes plebanorum visitando conspiciat et si aliqua ibidem inordinata aut corrigenda invenerit eadem ad semitem ordinationis reducendo ordinet et corrigat, Item statuimus. ut plebani in praediis singulis annis quater obedientiam praestando capitulo se praesentent et hic in fraterni- tatibus celebrant divina. Item, nullus electus in plebanum debet laicis dare ultra unum vas vini sub poena suspensionis officii et beneficii per annum. Item electus in plebanum debet dare prandium in domo sua, item ut nullus capellanorum debet sibi usurpare testamentum pro se aliis non participantibus nisi in casu, quod ille infirmus aut infirma testamentum faciens esset illi in aliqua linea consanguinilatis coniunctus vel coniuncta. Iteni nullus sacerdotum cappellanorum non gradatus debet deferre vestimenta suum statum non con- cernentia. Item diebus dominicis similiter in festivitatibus beatae virginis nolu- mus, ut ligna aut alia venalia ducantur ad forum, sed ut istis diebus homines, celebrent et deo serviant ut tenentur. Expeditis omnibus ut supra est expressum demum statuentes disponimus, quod nuUus plebanorum officium tabernatus publice et personaliter debeat exercere, et si quando velit vinum vendere paupe- ribus aut debilibus det veram et legitimam mensuram sub poena unius floreni auri, et si ter correctus non desisteri totiens quotiens post hoc excesserit solvat unam marcam argenti pro capilulo. Si vero aliquis capellanorum pracdicta attemptaverit in dote vel extra doteni praedictis poenis subiacebit. Acta sunt haec tredecima die mensis Nouembris, anno dominicae incarnationis mille- 154 simo quadringentesimo quadragesimo quarto et sigillo nostro maiori roborata. Aiif der RiickseHe gleichzeitig: Statuta capituli Brassouiensis. * So Vorlage. * Xovcmber l.S. •* Hierauf Hasiir 0,1 cm. ' Gebes.sert aiis pro trihus. * Vorlage Qiiinln. * Vorlage marci. ' So Vorlage. ' Vorlage emendam. " Undeutlich in der Bruchfalte. "> Vorlage persolvendum. 2 513 Kronstadt 1444 Xovember 25. Der siebenbiirgischeWoiwode Johannes von Hiinyad, Grafder Szekler und von Temesch, teilt mit, dass Gregorius iudex ac Petrus villicus ceterique iurati et universi cives civitatis Brassoviensis in eorum ac ipsius districtus totius communitatis et villanorum personis bei ihm vorgesprochen haben und bestdtigt auf ihre Bitten die Urkunde Konig Sigismunds von 1419 Nr. 1 S5S enthaltend die Urkunde des Woiwoden Stibor von lil2 Nr. 1 696 uber das freie Kaufs- und Verkaufsrecht der Kronstadter in Siebenbiirgen. Datum in saepefata civitate Brassoviensi in festo beatae Katherinae virginis et martiris, anno domini millesimo CCCC*' quadragesimo quarto. Orig. Perg. Arh. St. Bra?ov, Priv. 55. Siegel, rund, Dm. 1,1 cm, in grtlnes Wachs, papierbedeckt, vorne aufgedriickt. Derselbe Stempel wie Nr. 2 446. 2 514 1444 Dezember 28. Petrus Balogh dictus iudex et duodecim iurati ceterique cives et universi hospites ac tota communitas civitatis Thordensis beurkunden die Schenkung ihres Mitbiirgers Nikolaus Pogan, der der Stadt einen Fischteich vermacht hat. Datum in festo praeconium innocentum, anno domini millesimo quadringen- tesimo quadragesimo quarto. Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest, Familienarchiv Bethlen. Siegel war auf der Riickseite aufgedriickt. Eingeschaltet von Johannes von Hunyad 1446, ebenda. 2 515 Baia Mare 1445 Febrnar 14. Der offentliche Notar Petrus Michaelis Serthew de Cluswar urkundet anno millesimo quadringentesimo quadragesimo quinto, indictione octava, die Solis quarta decima mensis Februarii... in consistorio seu sacristia parochialis ecclesiae sanctissimi regis Stephani civitatis Rivuli Domi- 155 narum fiir Baia Mare. Unier den Zeugen Mathia, filio Johannis dc Zombor, circumspectis Symone filio ... Vincencii de Olvyncz, auri monetario civitatis Cybiniensis, et Anthonio ... de Bazna Transsiluanensis diocesis... Orig. Perg. Archiv der Stadt Baia Mare. Urkundeii Nr. 5. Regest: Szdzadok 1889, 2, 128. 2 516 Thorenbnrg 14-45 Marz 16. Lorandus Lepes de Warazkezy ac lohannes Gereb de Vingarth per magnificum de Hunyad, inter ceteras honores vaivodae Trans- silvani, in persona eiusdem in medio nobilium ac Siculorum ct Saxonum guber- natores constituti et Nicolaus de Wyzakna vicevaivoda Transilvanus urkunden in einer Angelecjenheii zwischen Dorothea und Anna, den Tochtcrn nach weiland Georg, Sohn des Apa, und Ladislaus Bolgar. Datum Thordae feria tcrtia proxima posl festum beati Gregorii papae, anno domini millcsimo quadringentesimo XLV. Druck: Barabas, Codex diiil. Teleki 2. 18 Xr. 17 nach deni Orig. Pap. Ungar. Lan- desarchiv Budapest, FaniilieMarchiv Teleki Nr. 7760. 2 517 Rom liiij Marz 23. Der papstliche Protonotar Georg Cesarini geslaitet Katlutrina, der Wiiwe de^ Schdssburger Kiirschners Michael, und iliren Kindern, sich einen geeigneten Beiclitvater zu wdhlcn. Orii;. Perg. Arh. St. Sibiu. K.A. Henndorf Nr. 4. Uer obere Teil der l'rkunde init eineni Teil der Initiale ist weggeschnitlen. Siegel war angehangt. Druck: Fabritius. Urkundenbuch 56 .Nr. 89 zu 1446 April 23. Georgius^ de Cesarinis dei gratia scdis apostolicac prothonotarius dilectis in Christo Catherinae relictae quondam Michaelis pellificis [de]- Segeswar et eius liberis salutem in domino. lU animabus vestris salubrius consulatur auctoritate domini papae cuius poenitentiariae curam regimus devotioni vcstrac concedimus, quatenus liceat vobis idoneum et discretum presbiterum in confessorem eligere qui super peccatis quae sibi confitebimini nisi talia sint proptcr quae merito sit sedcs apostolica consulenda vobis auctoritate praedicfa provideat dc absolu- tionis debitae beneficio et poenitentia salutari hinc ad quinqucnium^ quotiens fueril* opporlunum vota vcro peregrinationis et abstinentiae si qua emisistis quae commode servare non potestis ultramarino beatorum Petri et Pauli atque Jacobi apostolorum votis dumtaxat exceptis commutet vobis hac vice idem confessor in alia opera pietatis. Datum Romac apud sanctuin Petrum sub sigillo officii poenitentiariae X Kalendas Aprilis pontificatus doinini Eugenii papac IIII. anno quinto dccimo. Unler dcr Plica unleserlicher Name. Auf der Plica links von der Kan:lei:Fulco. 156 Von eiiier andern Hand des 15. Jh.s oberhalh des Urkundeniextes: Dilectis nobis in Cliristo Katherinae et ipsius liberis salutem in domino ut animabus vestris salubrius con (n) sulatis vigor oxpiravit tenoris literae seu bullae prae- sentis alleluia. Von einer zweilen Hand des 15. Jh.s: Hinc ad quinquennium. DerobereTeiltier InitialeGistabncschnilton. ^ Ober der Zeile. I'ehll in dcr Vorlayc. * Am Rande: hoc cs 2 518 Pest 144.'j Mai 12. Dionysiiis, Erzbischof uon Gran, befiehlt den Dekanen von Hermannstadt iind Kronstadt, dass auf ihrem Kapitelsgebiet kein pdpstlicher Auf- Irag ohne sein Wissen und seine Zustimmung durchgefiihrt werde. Eingeschaltel vom offentlichen Notar Urbanus Petri 1446, Orig. Archiv der Evang. Kirchenqemeinde A. B. Brasov I E 42. Gleichzeitige Abschrift Pap. ebenda. Druclc: Benlco. Milkooia 1. 262 = Katona, Hist, cril. VI, 13, 447. Regest: Trausch, Gesch. d. Burzenlander Kap. .3. Dionisius miseratione divina sanctae Romanae ecclesiae tituli sancti Ciriaci in termis prcsbiter cardinalis archiepiscopus Strigoniensis locique eiusdem coraes perpctuus primas et apostolicae sedis legatus dilectis hobis in Christo venera- bilibus viris dorainis... Cibiniensi et... Brassouiensi decanis nostrae diocesis et iurisdictionis salutera in domino. Noveritis ad nostram quorundara veridicorum expositione dcvcnisse audicntiam, qualitcr nonnulli religiosi fratres tam praedi- catorum quam minorum et quivis aliorum ordinum in partibus Transsiluanis degentiumi vigore certarum literarum apostolicarum absque speciali nostro consensu et scitu simplices et iuris ignaros nonnunquam indebite et sinistre vexare et pauperes taxare ac ceteros errores ignominiosos et utique abusivos in populo christiano cxcitare consuevissent allegantes eis a domino apostolico fore indultum. Ne igitur orror cui non resistitur videntur approbare ex eo etiara quoniara ex nostri pastoralis officii debito nostri interest omniura eccle- siarura nostrae iurisdictioni subiectarum indemnitati et animarura saluti pro- videre vestrae et cuiuslibet vestrura devotioni in virtute sanctae obedientiae et sub excommunicationis pena firmiter praecipientes comraittimus et manda- mus, quatenus statira praesentibus universis et singulis plebanis ac ecclesiarum parochialiura capellarumque et altarium rectoribus in et sub dictis vestris decanatibus constitutis et existentibus auctoritate nostra per praesentes vobis in hac parte concessa sub pena mandatum apostolicum quodcuraque exequi praesuraant nisi prius et ante omnia illud nobis per ipsos fratres aut ipsorum procuratores legitimos in specie exhibeatur videaturque et cognoscatur si admittendum existat vel omraittendum ipsis quoque de huiusmodi mandati exhibitione nobis faciendum constiterit evidenter universos autera et singulos huiusmodi inhibitioni et comraissioni vestris imrao verius nostris parere recu- santes seu recusantera auctoritate nostra praedicta per censurara ecclesiasticam compescendo. Datum in Pesth duodeciraa die Maii, anno doraini raillesirao quadringentesimo quadragesirao quinto. Abschrift degentes. 157 2 519 Grosscheuern l^^Jij Juli 29. Der siebenhurgischc Woiivode Johannes von Hunyad trdgt den Bewohuern von Baia de CrisjAltenberg aiif, im Sinne des Rechtsspruches der vier Bergstddte den Hermannstddter Guldenmiinzer Simon in deni Besitz seiner dortigen Liegenschaften nicht anzufeclilen . Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 109. Siege), ruiid, Uni. ca 2,8 cm, war in griines Wachs vorne auf gedriickt. Nos Johannes de Ilwnyad vaivoda Transsilvanus Siculorumque et Theme- siensis comcs et cetera vobis providis viris iudici, iuratis ceterisque civibus et toti communitati oppidi Keresbanya vocati seric praesentium firmissimc com- mittimus et mandarnus aliud habere nolentes, quatenus a modo deinceps cir- cumspectum Symoncm cusorem et factorem florenorum auri in Cibinio commo- rantem in suis rebus et bonis in ipsa Keresbanya existentibus impedire et per- turbare non praesumatis ncc permittatis impediri per quoscumque, sed ipsum in ipsis suis rebus et bonis ibi existentibus iuxta adiudicationem certorum civium et proborum virorum de oppidis quatuor Banya pacifice tenere et servare de- beatis et sccus facere nequaquam pracsumatis, alioquin certi cstote, quod ipsum etiam pcr vestra incommoda in practactis suis bonis pacifice tenere faciemus ipsum defendentes in eisdem. Praesentibus perlectis exhibenti resti- tutis. Datura in Nagychwr feria quinta proxima post festum beati Jacobi apos- toli, anno domini M^CCCCXLmo quinto. Von der Kanzlei: Commissio propria domini vaivodac. 2 520 Gyula 1445 August 21. Ladislaus von Maroth, vormals Ban von Machov, beauf- tragt einige seiner Lente, den Hermannstddter Guldenmunzer Simon iiber einen strittiyen Bodenerwerb in Baia de Cris j Altenberg zu vcreidigen. Eingeschaltet voni Weissenburgcr Kapitcl 1445. Orig. Arh. St. Sibiu. Druck: Arcliiv 6, 1863, 181 Nr. 2 = Hurmuzaki, Docununle 1. 2,714 Nr. .594. Hurmu- zaki, Documenle XV, 1,33 Nr. 54 zu September 3. Nos Ladislaus de Maroth alias banus Machoviensis nobilibus viris Moga, La- dislao de Bolya, Stcphano de Birtin, Johanni dc Fenywpalaka, Sorban et Johanni dc Ribiczc vaivodis nostris nobis dilcctis. Novcritis quomodo nos causam rationc cuiusdam tcrrac intcr nostros iobagioncs dc Keresbanya ct Symonem monetarium florenorum Cibinicnsem habitam sanc intelleximus. Igitur mandamus vobis, quatenus dicto Symoni cum sociis suis terminum iura- mcnti depositionis assignarc debeatis quo scilicet tcrmino adveniente, ipse Symon ipsam tcrram. quam pro suis pccuniis emptam fore asscrit circuere dcbeat et sic iurare, quod ita ipsum deus iuvct, beata virgo Maria et ut possit vidcrc faciem domini nostri Jesu Christi, quod ipsa terra, quam ipse circuit est pcr cum empta pro pccuniis cl sibi pro vagio posita tamdiu, quousque sibi pccunias suas rcddunt. Ccteri autcm socii sui consimiliter iurarc dcbcant vestri in ])raesentia. Datum Gywlac secundo die festi beali regis Stephani, anno domini M^CCCC^XL quinto. L58 2 521 1445 Septeniber 30. Das Weissetiburger Kapitel beglaubigt fiir Symon cusor florenorum auri de Cibinio die Urkunde des Bans Ladislaus von 1445 Nr. 2 520 die strittige Liegenschaft des Symon in Baia de Cris / Allenberg betreffend. Datum secundo die festo beati Michaelis archangeli, anno domini supradicto. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 111. Sicscl lund, nuf dcr Rtickseite zum Yerscliluss aufgedriickt, Reste init demselben Stempel wie Nr. 520. Druck: ArchivG, 1863, 181 Nr. 2 = Hurmuzaki, Dociimenle 1, 2,714 Xr.594. 2 522 (1445 Oktober-Dezember). Vlad Dracul, \Voiwode der Walachei, teill dem Kron- sladter Rat mit, dass er jene Festung, die bisher in den Hdnden der Heiden war, dngenommen hahe, und ersucht, ihm Bogen, Pfeile, Buchsen und Salpeter zur A usstattung der Festung zu liefern, .,denn sie ist auch Euere und Unsere und aller Christen Stdrke". Er empfiehlt gleichieitig seinen Diener Dragomir. Auf der Riickseite Adresse. „Den Freunden meiner Herrschaft, den Ratsge- schiDorenen von Kronstadt" . Orig. Pap. Arii. St. Brasov. Stenner 1, 174. Siegel, oval, war in rotes Wachs auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt. Druck: P. Sircu u..\. J. Jacimirskij, Aus der Korrespondenz der rumanischen Woiwoden mit den Magistralen oon Hermannsladt und Kronstadt (russ.). In: Sammlung d. Abteilung f. Sprache u. Literatur d. K. .\kademie d. Wissenschaften Bd. 82, 2, Petersburg 1906, S. 25 Nr. 25. Facsimile: Bogdau, Album paleografic Tafel X. Druck u. rum. Obersetzung: Bogdan, Documente 80 Nr. 55. Tocilescu, 534 documenle 62 Nr. 64. Rum. Obersetzung: Bogdan, Documcnte fi regeste 54 Nr, 51. lorga, Scrisori de boieri, scrisori de domni 161 Nr. 2. Regest: Bogdan, Vlad Tepe^ 19. .\ndronescu, Repertoriul 74 Nr. 238. Die Urkunde wird seit Bogdan, Documente ji regeste 54, allgemein rait den Operatio- nen der burgundischen Flotte auf der unteren Donau im Herbst 1445 in Verbindung gebracht, die zur Eroberung von Turtucaia und Giurgiu fiihrten. Die in der Urkunde erwahnte ^Festung" wird demnach auf Giurgiu bezogen, vgl. auch C. C. Giurescu, Isioria Romdnilor II, 1, S. 10. Urspriinglich hatte Bogdan die Urkunde mit Vlad fepe? und Chilia in Zusammenhang gebracht. 2 523 Vor 1445 Dezember 31. Burgermeister, Richter und Geschworene der Sieben Stiihle ersuchen den heiligen Vater, dem Hermannstddter Pfarrer zu verbieten, dass er den Wiederaufbau des vor den Toren der Sladt gelegenen und bei dem grossen Tiirkeneinfall abgebrochenen Dominikanerklosters innerhalb der Stadt- mauern behindere. Gleichzeitige Abschrift, Pap. Arh. St. Sibiu U III 251. — Wenrich vermutet, dass das Blatt aus einem grosseren Folioheft herriihrt und vielleicht nur als ein Teil «einer um- fangreicheren noch aus mehreren anderen Punkten bestehenden Bittschrift an den 159 Papst" vorliegt. Die Datierung dieses Sliickes ergibt sich aus der folgenden Papstur- kunde Nr. 2 524 die bereits auf diese Supplik Bezug nimmt. Item beatissime pater iam septem anni elapsi siint. quod heu dolor perfidissimi Turci cum maxima sua potentia hanc patriam Transsiluanam invadentes ita destruxerunt et desolavcrunt, quod quasi nihil nisi haec civitas Cibiniensis indestructa rernansit, hominibus et rebus hinc usque ad Turciam abductis. Fuit tamen quoddam claustrum ordinis fratrum praedicatorum sanctae Crucis nuncupatum extra eandem civitatem immediate tamen circa civitatem situm duabus turribus et aliis muris lapideis fortissimis munitum. Et cum denuo certarum exploratorum nostrorum rclationum didicissemus, quod idem Turci cum ampliora potentia quam prius pro hac civitate Cibiniensi expugnanda vellent advenire timcntes vehementer, quod ex dicto claustro sanctae Crucis idem Turci ad illud ila munitum < )i huic civitati quae quasi sola re- mansit quain plurimum nocere potuissent hoc timere dicti < )^ usque ad corum fregi fecimus et dirupi de lapidibus eiusdem claustri sic fracti muros civitatis municndo et fortificando. Cum si haec civitas Cibiniensis, quae clipeus est et murus non dumtaxat huius regni Hungariae, verum etiam totius chris- tianitatis in hac parte destructa vel desolata aut expugnata esset tota per < y^ patria extitisset desolata ct ne dominus deus imputare nos propter destructionem dicti claustri habcntes specialem devotionem ad dictum ordinem praedicatorum pro fratribus eiusdem ordinis inlra moenia huius civitatis Cibi- niensis. Ipsi cives aliud dudum construxissent et adhuc libenter < )^ fece- runt si plebanus annotatus eorundem in hac parte illis non obstetisset et ob- viasset < )* quia saeerdos est et doctor illos non prohibere nec impedire sed ad hoc quam < )* augmentaretur inducimus et annuimus debeat. Tnde )* per arduissimas ct artissimas ecclcsiasticas censuras )' ut ipsi habentibus devotionem et voluntatem aliquando ) )* dignetur de vestra gratia speciali ut intra moenia eiusdem civitatis Cibiniensis < )* ordinis praedicatorum claustrum con- struetur nullum < )^** impedimentum. < )^i per sua scripta reveren- dissimo < )^- ipse sua ordinaria auctoritate ctiam per artissimas ecclesias- ticas censuras domino Anthonio plebano mandet ut ipse deinceps nullum omnino impedimentum quo < )^^ claustrum intra moenia civitatis construeretur." Devotissimi < )i^ et filii magistri civum, iudices, iurati cives Cibinienses septem castrorum alias scptem (sedium) Saxonicalium partium Transsiluanarum < )". So had geticht den briff Schickel < )" meister Vrban der offenbar < vestrae sanctitati dicto Anthonio < largiendi praecipere LikUe ini Bruch 2,1 cm. Unkserlicli 1 cm. Verwischt 1.3 cni. Verwischt 1,5 cm. Verwisclit 3 cni. Verwischt 3,3 cni. Verwischt 3,7 cm. Verwischl 2,4 cm. Vcrwisclit 2.5 cm. '" Vcrwisclit 0,7 cm. '^ Verwisclit .")0. cni. '- Verwischt 11,5 cm. 13 Verwischt 6 cm. '^ Hierauf in veriirossler Sclirift E ''' Vcrwischt 1,1 cm. 16 Verwischt 1,6 cin. " Vcrwischt 5 cm. lvn 1445 iVr. 2 51S). Cuius legitimis precibus ego notarius infrascriptus inclinatus niodo scriptas literas archiepiscopaies per fidem meam de vcrbo ad verbum sine diminutione et augmento transsumsi et collationavi ad cautelam, ut ubivis locorum praesens instrumentum deferre debeat, tamquam originalibus literis, quibus plena fides adliibeatur. Data et acta sunt haee anno, indictione, dic, mense, hora, loco, pontificatu quibus supra. Praesentibus ibidem egregiis et honorabilibus viris dominis Christanno pridem de Hummersdorf, nunc vero de magno Demetrio et Anthonio canonico ecclesiae Transsiluanae, decretorum doctoribus Cibiniensis ecclesiarum parochialium rectoribus et plebanis, Sta- nislao praedicatorum, Michaele Petri Dor de Cibinio, Blasio Haan de Helta, Cibiniensis capellanis, ac scientifico viro Johannes Arnoldi de Grudencz arliuiu baccalaurio, pro tune rectore scolae in dicta Cibinio, Slrigoniensis iurisdic- tionis ac Transsiluanae et Colinensis diocesis, testibus ad praemissa vocatis pariter et rogatis. yiolarzeichen. Et ego Vrbanus Petri de Stynauia clericus Wratislauiensis diocesis, publicus sacris papali ac imperiali authoritatibus notarius approbatus, quia praescriptarum archiepiscopalium literarum transsumpta petitioni, dona- tioni aliisque omnibus et singulis praemissis, dum sic ut praemittitur fierent et agerentur, una cum praenotatis testibus praesens fui, eaque omnia et singula sic fieri vidi et audivi, id eoque hoc praesens publicum instrumentum per alium fidelem, me certis occupato negotiis, scribere procuravi hic me subscripsi ex- inde publicavi et in hanc formam publicam redegi et confeci signoque el no- mine meis solitis et consuetis consignavi, in fidem et testimonium omnium praemissorum. 2 528 Bistritz 1446 Februar 6. Der siebenbiirgische Vizewoiwode Nikolaus uon Salzburg fordert den Kronstddler Rat auf, die Schulden des von Klausenburg nach Kronstadt verzogenen Johannes Zeler an den Adligen Pape :u begleichen. Orig. Pap. Arh. St. Bra.^ov, Schnell III 29. Siegel. rund, Dm. 2 cin, war auf der Riick- seite in weisses Wachs zuin Verschluss aufgcdriickt. Nicolaus de Vyzakna, vicevaivoda Transsiluanus. Viri providi nobis sincere honorandi. Intelleximus quomodo nobilis vir Pape dictus diebus proxime elapsis circumspecto Johanni Zeler dicto alias in Clwswar commorante nunc vero ad medium vestri causa residentiae se transtulisset moraturum pro laboratione seu tronizatione cuiusdam cordae magnae ad centum viginti cubitos precium solvisset, quod minime adimplere curavit. Et nunc debitor existit. Igitur rogamus vos nihilominusque committimus quatenus aut dictam cordam aut precium eiusdem videlicet XHII florenos auri puri^ ut praemittitur, quibus idem Johannes Zeler obligatur eidem Pape aut homini suo praesentium videlicet ostensori omnimodo impendere faciatis satisfactionem. Alioquin scientes, quod quoscumque de vestri medio reperire In Clwswar aut alias alibi poterimus dictum precium cordae extorquere et lehabere volumus-. Facta siquidem huiusmodi satisfactione praesentes erga se reservet, alioquin perlectis in specie reddere debeatis praesentanti. Scriptis 163 Bystriciae die dominico proximo post festum purificationis virginis gloriosae, anno domini M °'°CCCC™°' quadragesimo sexto. Auf der Riickseite Adresse: Providis et circumspectis viris iudici et iuratis civibus civitatis Brassouiensis amicis nobis sincere gratis. ' Hierauf durchgestrichen dictiis Joliannes ' Hierauf durrhgestrichen scriplis. persolvere. ' Vorlage CCCCC. 2 529 (Gran 144G) Februar 12. Erzbischof Dionysiiis von Gran erteili iiber Einschreiten des Antonius, Pfarrers von Hermannstadt und Kanonikers der Weissenburger Kirche, dem Hermannstddter Kapilel den Auftrag, den Hermannstadter Biirger- meister Antonius Trautenberger nach Gran vorzuladen... absentia aut contu- macia non obstante. Datum et cetera XII die mensis Februarii... Eingeschaltet von den Pfarrern Nikolaus von Heltau und Valentin von Burgberg 1446 Abschrift im Bruchstiick 2. Halfte d. 18. Jh.s nach der 1710 durch den Pfarrer Mi- chael Adami vollzogenen Eintragung in einem heute verschollenen Klelnschelker Kirchenbuch Arh. St. Sibiu, Handschriftensammlung des Brukenthalmuseuras. Das Ausstellungsjahr ergibt sich aus der Einschaltungsurkunde. 2 530 Stuhlwelssenburg 1446 Marz 15. Die siebenbiirgischen Woiwoden Nikolaus von UJlak und Johannes von Hunijad befehlen den Kastellanen der Torzburg, von den Kronstddter Kaufteuten die Zolle nach der alten Gewohnheit einzuheben. Orig. Pap. .\rh. St. Bra^ov, Priv. 104. Zwei Siegel, rund, in griines Wachs, papierbe- deckt, vorne aufgedrUckt. 1) Dm.2.5 cm, verwischt. 2)Derselbe Stempel wie Nr. 2 446. Nos Nicolaus de Wylal< et Johannes de Hwnyad, vaivodae Transsiluani, bani Zewrinienses ac Siculorum et Themesiensis comites, vobis castellanis nostris in castro Tercz per nos nunc constitutis et in futurum constituendis firmiter praecipientes committimus aliud habere nolentes, quatenus a circumspectis et sagacibus civibus ac tota communitate civitatis Brassouiensis et aliis cunctis viatoribus et mercatoribus cuiuscumquc conditionis existant tributum in locis tributorum in eadem Tercz et suis pertinentiis habitis iuxta antiquam consue- tudinem et registra exinde confecta recipere debeatis et ultra hoc ipsos cives et alios quoscumque mercatores in aliquo iinpedire, vexare et perturbare nul- latenus praesumatis. Et aliud si nostrum honorem ct mandata observare ves- tramque utilitatem fieri desideratis non facturi in praemissis, quoniam si se- cus feceretis quod non credimus teneatis indubitanter, quod exinde vos et vestrura quemlibet taliter emendabimus, quod nostris mandatis non compa- ruisse vos utique poenitebit. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum in Albaregali feria tertia proxima post dominicara Reminiscere, anno doraini MCCCC XL sexto. Von der Kanzlei: Comraissio propria dominorura vaivodarura. 164 2 531 Henuannstadt liiO Marz 1«. Magister Nicolaus el Valentinus, iudices dele- gati ])er reverendissimum patrem et dominum dominum Dyonisium, archi- episcopum Strigoniensem. schallcn den Zitationsauftraij des Erzbisclwfs Diony- siiis i'on 1446 Nr. 2 52!) ein und yeben bekannt, dass sie den Hermannstddter Biir- germeister Anthonius Trawtenberger ad instantiam decani et capituli Cybi- niensisfur den 15. Tag nach Empfang dieserVorladung, die in der Pfarrkirche .ttattgefunden hat, nach Gran dtiert luiben. Datum Cibinii XVI Marci, anno el cetera XLVI. Testes videlicet Johannes vicarius in villa llumperti, Johannes capellanus de Insula Christiana ... Ileltha capellanus, clcrici Strigoniensis diocesis ad nostram hanc executionem rogati et vocati. Abschrift im Bruchstiiclc, 2. Halfte des 18. Jh. s, nach der 1710 von Pfarrer Micliael Adami vollzogenen Eintraaung in eineni heute verschoUenen Kleinschelker Kirchenbuch Arh. St. Sibiu, Handschriftensamnilung des Brukenthalniuseums. Zwei in der Vorlage nicht deutlich aufeinanderbezogene Urkundenteile sind von uns zu dieser Urkunde zusaniniengcfasst worden. 2 532 1446 Marz 18. Der Konvent uon Kolozsmonostor bezeugt, dass Johannes Gereb von Weingartskirchen gegen die Einfiihrung des Michael Salamonis von Weiss- kirch in den Besit: vnn Spring und Kleinmiihlbach samt Pertinenzien protestiert hat. Datum feria sexta proxima ante festum beati Benedicti abbatis, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo sexto. Orig. Pap. Unijar. Landesarchiv Budapest Dl. 13914. Siegel, rund. war in weisses 'Wachs auf der Riickseite aufgedriickt. Regest: Fejcr, Codex XI, 495. 2 533 1446 April 4. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt iiber Einschreiten des Pfarrers Bartholomaus, des Richters Nikolaus Buznard und des Geschworenen Symon Pel- lifex von Birthalm die Urkunde der zwei Stiihle von 1441 Nr. 2 399 enihaltend die Bestdtigung, dass Nikolaus Appa von Malmkrog sein Grdfenamt freiwilUg der Gemeinde Birthdlm iiberantworlet hat. Datum feria secunda proxima post dominicam ludica, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo sexto. Honorabilibus et discretis viris do- minis Andrea praeposito, Georgio cantore, Michaele custode, Benedicto decano ceterisque canonicis dictae ecclesiae salubriter existentibus et devote. Druck: Salzer, Birthalm 678 Nr. 25 B nach dem seither verschollenen Orig. Perg. im Gemeindearchiv Birthalni. 165 2 534 Rom li^SS April 6. Papst Eiigen IV. erteilt den Besuchern der Pfarrkirche der Hl. Margarethe in Mediasch einen Ablass. Datum Romae apud s. Petrum, anno millesimo quadringentesimo quadra- gesimo sexto, VIII Idus Aprilis pontificatus nostri anno sextodecimo. Druck: Monumenta Romana ep. Vesprimensis 3, 125. Regest: Lukcsics, Diplomata pontificum 2, 233 Nr. 894 nach Reg. Suppl. 411 f. 26^ und Reg. Lat. 430 f. 125' im Vatikanischen Archiv. 2 535 Rom 1446 April 6. Supplik um einen Ablass fiir Besucher der Pfarrkirche der Jungfrau Maria in Halwelagen (Hodwylag, Transilvanensis diocesis). Datum utsupra. Regest: Lukcsics, Diplomata ponlificum 3, 233 Nr. 895 nach Reg. SuppL 411 f. 26 und Reg. Lat. 430 f. 218' im Vatikanischen Archiv. 2 556 Rom 1446 April 6. Supplik um einen Ablass fiir Besucher der Kapelle des Sigismund in Haschagen (de Hauschagen, Transsilvanensis diocesis). Datum ut supra. Regest: Lukcsics, Diplomata pontificiim 2, 233 Nr. 895 nach Reg. Lat. 430 f. 219 im Vatikanischen Archiv. 2 537 Rom 1446 April 6. Supplik um einen Ablass fiir Besucher der Kapelle des H. Cyriakus in Wurmloch (de Wormloch, Transilvanensis diocesis). Datum ut supra. Regest: Lukcsics, Diplomata pontificum 2, 233 Nr. 895 nach Reg. Lat. 430 f. 124 im Vatikanischen Archiv. 2 538 Gran 1446 April 18. Dionysius, Erzbischof von Gran, bestimmt in einem an die Sieben und Zwei Stiihle und an die Dislrikte von Kronstadt und Bistritz gerich- teten Schreiben die Grenzen der geistlichen Gerichtsbarkeit und stellt beztiglich der 166 Zehnlabijabe tind einiger Vorrechte des Hermannsiddter Dekans eine naiie Ent- scheidiing in Aiissicht. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 114. Rinpsiegel in rotes Waclis, papierbedeckt, vorne aufgedriickt. Derselbe Stempel wie Nr. 2468. — Gleichzeitige Abschritt mit deni Datum des 20. April. Archiv der Evang. Kirchengemeinde A. B. Brasov, I E 44. Druck: BatthyAn, Leges eccl. 3, 452 Nr. 106. Kegest: Kemeny, Notitia 1, 170. Fabritius, Urkundenbuch 56 Nr. 88. Dyonisius miseratione divina tituli sancti Ciriaci in termis sacro sanctae Ro- manae ecclesiae pre.sbiter cardinalis. archiepiscopus Strigoniensis locique eiiis- dem comes perpetuus, primas ct apostolicac sedis legatus natus dilectis nobis in Christo nobilibus et circumspectis viris Johanni Zaz, iudici regio sedium et civitalum Cibieniensis et Zaazsebes, comiti Laurentio, iudici regio sedis Kus- mark, Michaeli, iudici regio sedis Luschkirch, Johanni de Valle Agnetis, iu- dici regio sedis Schenk, Stephano Lusch, magi.stro civium Segesvariensi. et Johanni, iudici terrestri de eadem, Petro comiti de Valle Agnetis, Petro comiti de Ruffomonte ceterisque septem et duarum sedium Saxonicalium civitatum- que ct districtuum Brassouiensis et Bistriciensis partium Transsihianarum iu- dicibus et iuratis senioribus salutem et paternam in domino benedictionem. Ea, quae per hunc nobilem Johannem Zaz, iudicem regium sedium et civita- tum Cibiniensis et Zazsebes nuncium et procuratorem vestrum, tam litera- torie quam vocali sermone vestri ex parte nobis significata et relata fuere, plene intelleximus, in his rebus ac aliis salubribus ct utilibus indempnitatem ecclesiarum et populi christiani huius regni et praecipuc nobis subiectorum concernentibus salubriter consulere et periculis animarum, quantum cum deo possumus obviare cupientes. Cum enim non velimus ad meram saecularem vestram iurisdictionem, salvis iuribus et ecclesiastica iurisdictione nobis ac ec- clesiae nostrae Strigoniensi ac aliis ecclesiasticis personis in iliis partibus nos- trae iurisdictioni subiectis de iure et consuetudine quoquomodo competendo nos intromittere ac iustis vestris iuribus, consuetudinibus et libertatibus in aliquo derogare. Ad ea, quae intimastis, rcspondendo dicimus: item primo ad articulum, quod si vir vel mulier in adulterio deprehensus vel deprehensa in vestro scculari vel ecclesiastico iudicio accusari et iudici aliter experiri debeat, dicimus, quod quia causam matrimonii ad ecclesiasticum forum et iudicium discutiendain pertinere non sit dubium pro eo, quod si aliquando altcr coniu- gum coniugem suum de adulterio accusare ct quoad separationem thori instare voluerit, hoc coram ecclesiastico iudice ct non alio de iure proscqui debet. Quin et si separatio thori accusatore coniuge instante vel reconciliatio coniu- gum ipso accusatore coniugi suo adultero veniam vel gratiam faciente instan- tia super hoc coram ecclesia et statutis ecclesiasticis tam vetcris quam novi testamcntorum auctoritate deferenda est. Item confiscatio bonorum adulterii, quod ipsa bona iudici regio vel terrestri aut ecclesiastico etiam fieri debeat et iuri divino et humano congruum est, quin poena ab ecclesiastico iudice adul- tero inflicta vel etiam poena iniuncta sufficere debet, quia coniuges quorum alter in adulterio deprehcnsus convincitur, si liberos, heredes aut alios legiti- mos successorcs bonorum mobilium vel immobilium habent, adulterium et pre- cium adulterii heredibus vel legitimis suis successoribus, quoad ipsorum ex- heriditationem de iure nullomodo nocere vel obesse debct, contraria consue- tudo Icgi christiane contraria est. Item ad articulum quo dicitur, si aliquis causam de periurio contra aliquem civiliter et ad poenam et pecuniam infli- gendam ecclesiasticam intentare voluerit, hanc causam coram saeculari vel ecclesiastico iudice movere et praeventioni locus dari posset, dicimus, quod civiliter et ad poenam et pecuniam ecclesiasticam infligendam causa super periurio aut fide si quando discutienda venerit ex sui natura et mere spiritua- 167 lis ex divinae et humanae legis dispositione ad foriim et ecclesiasticum iudi- cium pertinere et pertineri deberc constat. Quod hanc auctoritatem salvator noster, ut ecclesia eius habeat, evangelica docet veritas, dicens: si peccaverit frater tuus et cetera et subiungitur: dic ecclesiae et cetera; novit vestra dilec- tio, quod iuramentum quodlibet per coelum, quia thronus dei est, vel per ter- ram, quia scabellum pedum eius est, vel per quamcumque aliam creaturam, ut honorificentia creatoris non transferatur, in creaturam fieri prohibetur, sed utatorii exhibeatur. mandatum ecclesiae ritum et iurisdictionem, quae ex deo est spiritualitatem pro animarum salute committantem v/obi)s^ impe- dire non licet. Item ad articulum, quo dicitur, quod cognitio causae uon Gran, erinnert den Hermann- siddter Diirgermeisier Anthonius und den Konigsrichter Johannes Zaz an die liin- 174 sichtlich der Streitic]keHen mit dcr GeisllichLeil (jetroffene Entscheidiing nnd warnt sie. die Rechte der Geistlichkeit weiter :u niissachten. Gleichzeitige Abschrift. P;ip. friihcr .^rchiv des Burzenlander Evang. Kapitel A.B., jetzt -Vrh. St. Sibiu. Dyonisius miseratione divina lituli sancti Ciriaci in termis sanctae Romanae ecclesiae presbj'ter cardinalis archiepiscopus Strigoniensis dilectis nobis in Christo nobilibus et circumspectis viris .\nthonio, magistro civium Cibiniensis, Johanni Zaz, iudici regio, ceterisque iudicibus et officialibus regiis partium Saxonicalium nostrae iurisdictioni spiritualis Strigoniensis subiectis salutem ct ])aternam in domino benedictionem. Quia nuper dilectis nobis in Christo venerabili doinino Anthonio, decretorum doctore plebano Cibiniensi, vice et in persona decani et plebanorum decanatus Cibiniensis ac vobis Johanne Zaz similiter vice et in persona vestri magistri civium et iudicum praedictorum coram nobis constitutis super nonnullis articulis et controversiis inter decanum et plebanos ac vos magistrum civium et iudices praedictos tunc emersis certam et iuridicam dedimus pro concordia declarationem, quam uterque ipsorum vice et nominibus quibus supra acccptavit ac ratam et gratam habuit. Nunc vero decano et plebanis praedictis nobis significantibus percepimus, quomodo vos magister civium et Johannes Zaz et ex vestra temeraria inductione etiam vos ceteri iudices Saxonum declarationem et ordinationem pacis praedictam vobis ac decano et plebanis praefatis per nos decretam minime observaretis immo in oppressionem ecclesiarum et personarum ecclesiasticarum usurpationemque iurium earundem certas fecissetis conspirationes et alias iurisdictionem eccle- siasticam nostram impediretis et illi vos temeraric ingereretis in animarum ves- trarum periculum, damnum et praeiudicium ecclesiarum et personarum eccle- siasticarum praedictarum denique offensam manifestam. Unde nos periculis obviare ecclesiarum personarumque ecclesiasticarum indempnitate et iurium conservationi animarumque vestrarum saluti. Proinde volentes dilectioni vestrae et vestrum cuiuslibet sub excommunicationis poena committimus, quatenus decretum nostrae declarationis nuper vobis traditum prout per ambas partes acceptum et ratificatum fuit observare et alias ab oppressione ecclesiis et ecclesiasticis personis inferenda cessare et ab usurpatione iurium ecclesias- ticorum debeatis desistere. Alioquin ad praemissa facienda per censuram eccle- siasticam invocato ad hoc brachii saecularis auxilio, si opus fuerit, vos compel- lere volumus et praetendimus. Datum Strigonii in vigilia sancti Laurencii martyris, anno domini MOCCCCXL"" sexto. 2 550 Segedin 1446 August 23. Der Gubernator Johannes von Hunyad befiehlt den Bewohnern uon Baia de Aries j Offenburg, Abrud j Schlatten und den anderen sie- benbiirgischen Bergorten die gewonnenen Edelmetalle nur bei den Italienern Chri- stophorus und Antonius, den Inhabern der Klausenburger Miinzkammer, einzulosen. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U III 2. Siegel in rotes Wachs, Dm. 3,5 cm, vorne aufge- driickt. Derselbe Stempel wie Nr. 2 547. Druck: Teleki, Hunyadiak kora X, 187 Nr. 83. Jakab, Oklevellar 1, 181 Nr. 105. Nos Johannes de Hwnyad regni Hungariae gubernator vobis universis civibus, hospitibus et incolis^ in Ophonbania, Zlatina vocatis ac aliis montaniis in par- tibus Transsiluanis ubilibet constitutis mineras auri* et argenti lavatoribus 175 et exercentibus haruni serie firmiter committimus aliud habere nolentes, qua- tenus a modo in posterum vos aut alter vestrum aurum et argentum nemini alteri nisi circumspectis Cristhophoro et Anthonio Italicis dc Florencia cama- rariis^ cusionis monetariorum et cimentariorum nostrorum de Cluswar aut ho- minibus suis praesentium scilicet ostensoribus cambire * et mutare debeatis; immo volumus et nullus omnino hominum huiusmodi aurum et argentum a vobis cambire et mutare praesumat, quos namque ipsi nostri camararii repe- rerint, talcs in personis captivare resque et bona eorundem aufferri possint et valeant auctoritate nostra mediante. Secus ergo non facturi, praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Zegedini in* vigilia festi beati Bartholo- mei apostoli, anno doniini millesimo quadringentesimo quadragesimo sexto. ' Hierauf et durchgestriclien. ■* Vorlagc compiiv. ^ Hierauf auri. ' Hicrauf f durcligeslriclicn. ^ Vorlasje camariis. 2 551 Hermannstadt H46 September 20. Der offenlliche Notar Urbanus Peiri i>on Sieinaa beglaubigt die Urkunden Ludwig I. von 1373 Nr. 998 mit der des Woi- woden Stephan von 1373 Nr. 997, enthaltend die Urkunde des Vizewoip^oden Johannes von 1372 Nr. 97S mii der Urkunde des Konvenies von Kolozsmouosior von 1372 Nr. 990 und der des Xizewoiwoden Joliannes von 1372 Nr. 988, die Besiliung Tornen betreffend. Orig. Rerg. Hist. Archiv der Akademic filr Soziale und Politische Wissenschaften, Zweig- stelle Cluj. Sammluna Graf Josef Kemcny Nr. 68. Die Datierungsangabcn stimmen nicht ganz iiberein. Der 20. Septeniber fallt 1446 auf einen Dienstag. Regest: Tdrlenclmi idr 1890, 102 Xr. 289. In nomine domini amen^ anno nativitatis eiusdem millesimo quadringentesimo quadragesimo sexto, indictione nona, die vero Lunae, vigesima mensis Septem- bris, hora tertiarum vel quasi, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Eugenii divina providentia papae quarti anno eius sedecimo, in stuba superiori et murata habitationis mci notarii publici sub- scripti oppidi Cibiniensis, Strigoniensis iurisdictionis, testiumque subscrip- torum in pracsentia constitutus personaliter nobilis Thomas suo ac suorum fratrum nominibus videlicet Simonis et Johannis quondam comitis Nicolai de Noua villa nepotes, literas regales subscriptas mihi notario publico ut prae- fertur subscripto tradidit transumendas, supplicans mihi debita cum instantia quatenus easdem de verbo ad verbum transumere dignarer transsumptumque earundem sibi traderem ad cautelam quarum tenor is est. {Folgt die Urkunde Konig Ludwigs 1. von 1373 Nr. 998 mit der der Woiwoden Siephan von 1373 Nr. 997 enihaliend dic Urkunde des Vizewoiwoden Johannes von 1372 Nr. 978 mii der des Koloszmonostorer Konventes von 1372 Nr. 990 und der des Vize- woiwoden Johannes von 1372 Nr. 9S8). Ego vero notarius publicus^ infrascriptus praescriptas lilcras regales sigilli duplicis^ub impensionc, roboratas, non viciatas non suspcctas, sed per omnia sanas et illaesas repjjero, easque de verbo ad verbum transscripsi, transscriptumque earundem annotato Thomae assig- navi praesentibus ibidem circumspectis viris Augustino aurifabro et Petro 176 Czap carnifici' oppidi Cibiiiiensis praedicti iuratis civibus tt-slibus ad praemissa vocatis ct rogatis. Nolurzeichen. Et ego Lrbanus Petri de Stynavia clericus Wratislauiensis dio- cesis publicus sacris papali ac imperiali auctoritatibus notarius approbatus quia praemissis omnibus et singulis videlicet privilegiorum praescriptorum transsuinplum petitioni, dationi et cetera dum sic ut praemittitur fierent et agerentur unacum praescriptis testibus praesens fui. eaque omnia et singula sic fieri vidi et audivi. ideo hoc praesens publicum transsumpti instrumentum per alium fideliter scriptum exinde confcci, me hic i^ropria manu subscripsi et publicavi, et in hanc formam publicam redegi, quam signo et nomine meis solitis et consvetis roborando consignavi in fidem et testimonium omnium praemissorum. ' In vertangerler Sclirifl. - Vorlage diijilici. 2 552 Ofen 14-56 September 24. Die Grossen des iingarischen Reiches fordevn den Btir- germeister Jakob iind weitere zwei Burger von Hermannstadt aiif, den Riitern Jost und Henning noch ausstehende 1000 Goldgulden des ihnen iiberschriebenen Martinsdnses der Zwei Stiihle fiir das Jahr 143S auszuzahlen. Orig. Pap. Ungar. Laiidesarchiv Budapest, Faniilienarchiv Justh. Siegcl, rund, Dm. 4,1 cm. in rotes Wachs vorne aufgedriiclvt . In dem mit I.inien und kleinen Kreisen gemusterten Siegelfeld Doppelkreuz. Uinschrift in gotischer Minuskel: Sigil ( )m univ ( ). Abb. Pray. Syntagma XII Nr. 4. Druck: Archio 14, 1877. 579 Nr. 6. Vo/i der Kanzlei: Commissio domini Johannis gubernatoris Georgio Soos de Soswar referente. Praelati, barones, nobiles ct proceres regni Hungariae universi prudentibus et circumspectis viris Jacobo magistro civium ac Oswaldo et Michaeli de Olczna civibus civitatis Cybiniensis salutem et favorem. Referente nobis strennuo milite Jodoco de Kwsso pro se ac strennuo inilite Henneng intelleximus, quod licet alias in anno domini millesimo quadringentesimo tricesimo octavo iam transacto quondam serenissimus princeps dominus Albertus rex Hungariae ipsis Jodoco et Henneng pro eorum sellariis census festi sancti Martini ex parte Saxonum duarum sedium scilicet Selk et Megyes partium Transsiluanarum ipse regiae maiestati in praescripto anno provenire debentes vigore literarum suarum deputaverit vosque eosdem census noinine eorundem Jodoci et Henneng et de ipsorum beneplacif o a dictis Saxonibus exegeritis, tamen vos de huiusmodi censibus non plus nisi mille florenos auri ipsis Jodoco et Henneng restituissetis aliis mille florenis auri eisdem debitores remanentes et ipsos eisdem restituere recusando in praeiudicium el damnum ipsorum valde magnum. Et quia nos ipsos exponentes in praemissis tam notabiliter damnum pati non volumus quoquomodo, igiturvobis committimuset mandamus, quatenus receptispraesen- tibus absque omni dificultate praescriptos mille florenos auri, quibus ut prae- mittitur annotatis Jodoco et Henneng modo praemisso debitores remansisse dicimini eisdem reddere et restituere debeatis. Qui si feceritis, bene quidem, alioquin vos in octavis festi epiphaniarum domini proxime venturis legitime 177 perdurandis, tamquam legitime evocati coram nobis compareatis rationem praemissorum reddituri efficacem. Aliud ergo facere non ausuri. Praesentibus perlectis exliibenti restitutis. Datum Budae sabbato proximo post festum beati Mathei apostoli et evangelistae, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo sexto. 2 553 Ofen 1446 Scptember 24. Die Grossen des ungarischen Reiches fordern die Sachsen der Zwei Stiihle Mediasch und Schelk auf, den Rittern Jost und Henning die noch ausstehende Schuldsumme non 1000 Goldgulden auszuzahlen. Datum Budae sabbato proximo post festura beati Mathci apostoli ct evangelistae, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo sexto. Orig. Pap. Uiivjar. Landesarchiv Budapest, Familienarchiv Justh. Siegcl in rotes Wachs, papierbedeclit, vorne aufijedruckt. Derselbe Stempel wie Nr. 2 552, schadhaft. — Die vorheri-ehende Urkunde Nr. 2 552 hat als Vorurkunde gedient. Druck: Archii) 14, 1877. 578 Nr. 5. 2 554 1446 Oktobcr 13. Der Konvent von Kolozsmonostor beglaubigt iiber Einschreiten des Bistritzer Biirgers Andreas Farkas in personis universorum Saxonum in possessionibus Naghdemeter et Therpen die Urkunde Konig Wladislaw I. von U43 Nr. 2 447, enthallend die Urkunde Ludwig I. von 1380 Nr. 1 125, Sigmunds von 1429 Nr. 2 074 und von 1414 Nr. 1 746, des Woiwoden Stibor von 1412 Nr. 1 681, des Woiwoden Nikolaus Chak von 1418 Nr. 1 847, enthaltend die vorgenannte Urkunde Nr. 1 681, und des Palatins Laurentius Hedervarg von 1442 Nr. 2 432 iiber den Besitz der Pradien Fatha, Chege und Bachna. Datum feria quinta proxima ante festum beati Galli confessoris, anno domini raillesimo quadringentesirao quadragesimo sextoi Orig. Perg. friiher Archiv derEvang. Kirchengemeinde A. B. Mettersdorf. Siegel, rund, an blauer Hanfschnur angehangt, derselbe Sterapel wie Nr. 529. Die Urkunde ist heute verschollen. — Eine Abschrift des 20 Jh. Arh. St. Cluj, .\rchiv der Stadt Bistritz, Regest: Berger, Urkanden-Regeslen 26 Nr. 117. 2 555 5si 1446 Oktober 25. Der Gubernator Johannes von Hunyad schreibt dem Kron- stddter Rat und dem Burzenldnder Distrikl in Angelegenheit des neueingefiihrten Miinzgeldes. Orig. Pap. .Vrh. St. Brajov, Priv. 95. Siegel rund, Dm. 3.3 cm, in rotes Wachs vorne aufgedriickt. Derselbe Stempel wie Nr. 2547. Johannes de Hwnyad regni Hungariae gubernator prudentibus ac circumspectis viris iudici iuratisque civibus Brassouiensibus ac toti coramunitati terrae Bwrciae 178 pracsenlium notitiani habituris saluteni cuni omnis boni incrunifnto. Nolentes vos ignorare. quomodo hoc rcgnum sic uli cx divcrsarum guerrarum morsibus sic non minus t'X replicata ct nniltiplicata varationc monetarum existit depau- peratum. cuins dissensionc sicuti in aliis sic ct in his providere et occurrere volentcs nialura deliberatione praehabita consilioquc et consensu universorum praelatorum ct baronum regni Hungariae ad id acccdentium unam novam et .'•tabilcm pcr lotum hoc rcgnum currentem monetam fieri instituimus quam sicuti in cctcris civitatibus pracfati regni Hungariac sic ct in mcdio vcstri cursum debitum habcrc, qucm nunc Bwdac liabct, sortirc volcntcs vcstram dilec- tionem harum scrie rcquirimus et hoitamur nihilominusquo committimus et mandamus. quatenus praescriptam novam monctam per camerarios nostros de Coloswar in medium vestri deferendam ct nullam aliam videlicet ncc asparas ncque monetam vaivodae Transalpinarnm aut aliam antiquam monetam in contrarium huiusmodi praesentis monetac acccptari ct cursum habere permitta- tis ct pcrmitti faciatis. Volumus etiam. ut nullus omnino in medio vestri aurum, argentum aut aliquam antiquam monetam cambire et permutare ac ad aliena regna deportare praesumat modo aliquali, harum autem in contrarium si fccerint quipiam et in tali termine reperti fuerint, comniisimus et harum serie commit- timus universis vicevaivodis, comitibus Siculorum, civitatensibus, oppidanis ac alterius cuiusvis status hominibus, ut ipsi talcs captivare captumque tamdiu consers^are doncc a nobis superindc aliud habuerint in mandatis omniumque rerum et bonorum talium directam parteni nostris camcrariiscusionis monetarum regalium de Coloswar aut eorundem hominibus ad id deputatis assignare, tertiam vero partem sibi ipsis retinere debeant et teneantur. Secus igitur non facturi in praemissis. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum in Ewsy fcria tcrtia proxima ante fcstum beatorum Symonis et Judae apostolorum, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo sexto. Von dei Kanzlei: Commifsio propria domini gubernatoris. 2 556 Vilonya 144C Oktober 28. Der Guhernatoi Johannes von Hiinyad beaiifUagt den Rat i>on Kronstadt und die Gesamtlieit der Sachsen des Biirzenlandes (terrae Bur- ciae), dem Vizegubernator (vice-gubernatori nostro partium Transsiluanarum) Nikolaus i>on Salzburg und den siebenburgischen Salzkammergrafen Christoferus und Anlocza den fdlligen Martinszins auszufolgen. Datum in villa Vynyala in festo beatorum Simonis (et Judae^) apostolorum, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo sexto. Ori^'. V;ip. Arh. St. Bnisov. Froniiis I 19. Sitycl. riintl, Dni. 3,2 cm, in rotes Wachs vorne auf,ce(lruil^ et confessoris, anno millesimo quadrin- gentesimo quadragesimo sexto. Gleiclizcitiije Absclirift Pap. . Uiigar. Landcsarcliiv Budapest Dl. 3018-4. 1 Liickc. 2 558 1446 \ovomber 13. Der Konvent von Kolozsmonostor hezeugt, dass Michael Sala- monis von Nadesch seine Besitzungen Boiu / Bun, Spring. Drasov / Troschen und Sebesel I Kleinmiihlhach samt dessen Zuhehoren der Weissenburger Kirche vermaclit. Orig. Pcri;. Batthyaneuin Alba lulia. Archiv d. sieb. ]Joml... ■■ GebessiTt aus dcr I juliui;^ c. - Die Kndiint,' des Wortes und li.."i ein daiiacli " Vorlage ...tesl. anf Hasnr. ' So Vorlage. Genieint ist wnlil angario. ^ a/is von spiitererHandiiber der Zeile naclige- tragen. Vorlagc cxcrciliix. * Vorlage siliccl. 2 565 Ofen IVu Februar A. ErzbLschof Dioniisiiis von Gran triigl dem Dekan iind den Pfarrern des Bunenldnder Kapilels aiif. iiherdie Slorerder rjeistlichenGericht- Imrkeit hesonders in Testamenisanyeleijenheilcn den Kirclienhann :ii uerhiingen. Gleiehzeiliue Absclirilt I'ii|). triilicr iiii .\rcliiv dts Biir/cnlander Evang. Kapilcls A.B., jetzt in Arli. St. Sihin. Dinnysius. ... Krzbisriiof ihiii Gran ii.s.w. dilectis nobis in Christo hondrabili discretisque viris dominis decano Brassouiensis universis quoque et singulis plebanis et ecclesiarum parrocliialiuni rectoribus ceferisque viris ecclesiast icis dicfo J5rassouiensi (iecanalii sujjjxiNit is et subiecf is ... Quia pastoralis solicif u- dinis qua circa iurisdictioncin ecclesiae nosfrae invigilare debemus nostrum pulsat animuni et inducit ut pravisef femerariis contra ipsam ecclcsiae nostrae iurisdict ionem siirgenlibus conafibus resistamus. Proinde cum non modica 186 intellexiimis displicent ia ot aiiiini no.slri [x-rl iirl)al ione, qiialilcr nonnulli forent sub (lieto decanatu Brassouicnse iudices leiTipora les et aliae |)crsones saeculares praesertini aulcni niagister civiuni. iudcx. iurat i cl cclcri incolac de Brascliouia et illius pertinentiis. qui ipsoruin pracsuinpluose lemeritatc iiicdiante, eontra iuris coininunis dispositioncni et conslitutionumi sinodaliuin pr<)liii)itiones sententiam cxcoinmunicationis in tales a iure ct in constitul ionibus pracdictis ijeneralitcr proinulgatam incurrcrc non foriuidaiilcs iurisdicl ionem spiritualem ipsius decanatus Brassouicnsi iiiiino vcrius iioslrani iinpcdirc ct usurpare iion verentur litigantes et iura sua in causis ad forum ecclesiasticum de iure aut aliqua consuetudine pertinentibus in sede dicti decanatus prosequi volentibus interdicentes vel ad iudicium ipsorum saeculare aut a persecutione causae desis- tere compellenles censuras cl mandata ipsiiis sedis et eius decani in nullo advertentcs. imino plurimuiii vilipendcntcs ciindcni decanum Brassouiensem et suos subdilos viros spirituales t;ra\"i iniui-ia ct pcrsccutionc proscqucntur ... Dei Erzbiscliof trcyjl dalier dcn (irisllichcii dcs BiirzcnUindcr Dislrikls auf, an Sonn- und Feierlagen offentlicli und intn dcr Kanzel heruh dic weUliche Gewalt aafzufordern und :u erinahncii, nc ispi vcl aliqiii ex eis de (|uil)uscum- que causis testamcntariis dotalilioriim qiiarlae piiellarum. rerum parafcrnalium matrimoniiquc ai^noscere vel iudicarc pracsiimanl. ncqiic in causis dc iiire vcl consuetudine aiitiqua ad foruin ecclesiasl icuin pcrtinent ibus, ad sedem dicti decanatus Brassouiensis recurrcntes ad desistcndum vel in foro saeciilari in causis huiusmodi litigando directe vel indirecte palain vel occulte compellant seu compelli faciant vel procurent per se vel per alium seu alios impediant .... Si quis aulein vel qui contraveuire praesumpserint , excommunical ioni se ipso facto noverint subiacere, et insuper nos tales trium dierum canonica monitione pracmissa per nos de ipsis fienda ex nunc prout ex tunc et cx tunc prout ex nunc praefata e.xcommunicationis sentcntia ligamus et inoclamus in hiis scriptis nisi pracmissa curaverint adiinplere. Quos tandem vos in vestris ecclesiis singu- lis (liebus dominicis et festivis infra missarum sollemnia pulsatis campanis candelis accensis ac in signum malcdictionis eternae in terra proicctis excom- municatis denuntietis et faciatis deniinliari a Cliristi fidelibusque artius evi- tari, absolut ionem autcni omniuin et siiiguioriim talium, qui praeinissam excoin- municationis sententiam incurrerint nobis solvcndo reservamus. Datuin Budae sabbato proximo ante festum Dorotheae virginis et martiris. anno doinini MfCCCCXLVIP. ' Gcbesscrl ju^ Kinslilnlionem. 2 566 Altofen li-JT Februar 13. Der Guhernator Johannes uvn Hunijad crsurht das Weissenburcier Kapilel hei der Einfiihrunq der Briider Johannes und Lazar in den Besitz der Ortschaft Tdrzburf/ mitzuwirken. Orig. Pap. llngar. Landesarcliiv Budapcsl. Sicycl. rund, war in weisses Wachs auf der Riickseite zuni Vcrschluss aufgcdriickl. Johannes de Hwnyad regni Hungariae gubernator et cetera honorabili capitulo ecclesiae Transsiluanensis salutem et honorem. Cum nos pro fidelitat ibus et fideliumservitiorum meritisnobilis viri .Johannis filli Gasspar de Hwzziwinezcw persacrae regni Hungariae coronae et ex post nobis locis debitis et tcmporibus opportunis exhibitis et impensis quantlam possessionem regalem Thercz alio 187 nomine Hwzziwmezew appellatam in terra Barcza in partilnis Transsiluanis habitam nunc desertam et habitatoribus destitutam simul cum cunctis eiusdem ulilitatij)us et pertinentiis quibuslibet praefato Johanni et per eum Lazaro fratri suo carnali ipsorumque haeredibus et posteritatibus universis vigore aliarum literarum nostrarum donationalium exinde confectarum in perpetuum duxcrimus conferendum vclimusque ipsos per nostrum et vestrum homines in dominium eiusdem legitime facerc introduci. Igitur honorabilitatem vestram requirinuis praesentibus diligenter. quatenus vestrum mittatis hominem pro testimonio fide dignum, quo praesento Petrus iudex de Brassow vel Anthonius de Arapathica altero absente Iiomo ad faciem praedictae possessionis vicinis et commetaneis eiusdem universis inibi legitime convocatis et praesentibus ac- cedendo introducat praefatos .Johannem et Lazarum in dominium eiusdem statuatque eandem eisdem praemissae nostrae novae donationis titulo ipsis incunibente perpetuo possidendam si non fuerit contradictum contradictores vero si qui fuerint evocet ipsos contra praefatos Johannem et Lazarum in prae- sentiam vaivodarum Transsiluanarum ad terminum competentem rationem contradictionis eorum reddituros. Et post haec huiusmodi introductionis et statutionis seriem cum contradictorum et evocatorum si qui fuerint vicinorum- que et commetaneorum. qui praedictae introductioni et statutioni intererunt nominibusterminoqueassignato eisdem vaivodis suo modo rescribatis. Datum in veteri Buda in die carnisprivii, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo septimo. Auf der Riickseite rileiclizeilig: Ilomo gubcrnatoris Petrus iudex de Brassouia, capitularis Petrus chori ecclesiae nostrae presbyter. Sfatutio fuit facta feria quinta ante dominicam Oculi^. Item de oppido Boszszus Mathias Nyest. Item Michael Galaz de oppido Zernest et Thohan. Item Nicolaus iudex nobilis, item Gaspar Sthur, item Nicolausf )'- de Castro castellani. Isti fuerunt in praesentia. Auf dev Rticjyseile Adiesse: Honorabili capitulo ecclesiae Albensis Transsilua- nensis pro Johanne et Lazaro de Hwzziwmezew introductoria et statutoria. ' Marz 9. - Uiilesorlicli. 2 567 1447 Februar 28. Michael, Pfaner voti Grossau und Dekan des Hermannstadler Kapitels. bezeugt, dass Petrus Anihonii seinen Anspruchen auf eine slreitige Hofslel- le gegeniiber dem Peler- und Paulskloslcrs in Kronstadl zu Gunslen Pelers, des Kaplans der Martinskapelle extra muros, entsagl hal. Orig. Piri'. Iriilur ini Ardiiv (ks Eiirzcnlander Evang. Kapilcls A.B., jitzl Arh. St. Sibiu. Siogcl war angcliaiigl. Nos Michael baccalaureus in decretis, plebanus in Insula christiana, decanus Cybiniensis, universique ecclesiarum plebani decanatus eiusdem necnon in causa seu causis inter honorabilem dominum Petrum, rectorem capellae beati Martini confessoris extra muros civitatis Coronae existentis ab una partibus vero aJj altera circunispectuni virum Petrum Anthonii alias Greff Petir dictum de eadem in facto cuiusdam fundi curiac intra niuros eiusdem civitatis ex opposito claustri bealorum Petri et Pauli apostolorum situati vertendis sau movendis per reverendissinium in Clirislo patrem et dominum doniinum Diony- sium arhiepiscopuni Strigoniensem delegati iudices deputati, niemoriae com- 188 raendainiis tenore praesentiuni sijjnificantes praescnlibus [jarilcr cl liiluris universis. quod annotatus Greff I^etir ad nostri A-eneral)ilisque patris (ioniini Petri, episcopi Zowcriniensis dc Pulcliro nionte ac circunispecti viri Antonii Trawtmberger, civitatis Cybiniensis inagistri civium, plurimorumque honesto- rum virorum pracsentium instanliam causain et causas universasquc cl quasli- bet literas donationales regiae maiestatis munitiones ct instrumenta, quam et quas super facto diclae fundi curiae conlra pracfatuin dominum Pclruiii cl capcl- lam praedictam habet et se halicrc affirmabat absquc omni slrcpilu iudicii et ante litis ingressum pia consideratione ea tamcn potissima, quia progenitores sui iam in Christo defuncti essent, nec aliquain habet prolem ipseque ad carnis debitum universae verget persolvendum l)onaque et matura ac sano prius communicatoconsilio libereetspontaneeresignavit, revocavit pariteretabrenun- tiavit. Ipsam quoque causain et causa, literam seu literas, iura et iuribus quam- cumquc vel quascumque et quibuscumque in facto dictac^ fundi curiae contra privilegia dicti domini Petri ipsiusque capellac haberet scu possideret cassavit, annulavit et in nihilum redegit, nulliusque praesentibus et futuris temporibus eas pronuntiavit coram nobis fore roboris ct momenti subiciens se humiliter et devote omnipotentis dei ct beati Martini intuilu capcllam pracfatain iuraque ct privilegia cum singulis suis iminunilatibus quamdiu vixerit, tolis viribus contra quoslibet patrocinaliter vcllc protcgcre et defcnsarc. Superquibus omni- bus et singulis memoratus dominus Petrus literas nostras testimoniales cum subscriptione approbati notarii publici a nobis instantissime supplicavit. Nos igitur suis precibus fore iustis inclinati praesentes literas nostras sigillo nostri decanatus ac supscriptione publici notarii roboratas cidcm duximus conceden- das. Data ct acta haec sunt anno doinini millesimo c[uadringcntesimo quadrage- simo septimo, indictione decima, die vero iNIartis, ultiina mcnsis Februarii, hora tertiaruin vel quasi pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Eugenii divina providentia papae quarti- anno eius sexto dccimo, praesentibus ibidem honorabilibus ct discretis Johanne, plebano de Nova villa, Antonio Trawtmberger, magistro civium suprascripto, et magistio Blasio de Eyerpod, Vineencio et Casparo Aurifal)ro parvo iuratis civibus annotatae civi- tatis Coronensis similiter Strigoniensis iurisdictionis testibus ad praemissa vocatis pariter et rogatis. Notarzeicheii. Et ego Urbanus Petir de Stynaw\'a, clcricus Vratislauiensis dio- cesis sacris papali ac imperiali aiictoritatibus publicus notarius approbatus, quia praedictarum literaruin seu privilegiorum regalium resignalionem ct fundi curiae praetactae libere pronuntiationem aliisque omnibus et singulis praerais- sis dura sic ut praemittitur fierent et agerentur, unacum praelibatis dominis et testibus praesens fui eaque sic fieri vidi et audivi. Ideoque hoc praesens publicura instrumentum mandato praelibati domini decani Cybiniensis manu mea propria scriptum exinde confeci, subscripsi et in hanc formam publicam redegi quam signo et noraine meis solitis et consuetis consignavi in fidem et testimonium omniuin et singulorum praemissoruni rogatus et requisitus. ' So Vorlage. - Tatsachlicli ist Papst Eugfii IV. biTeits am 23. Kebriiar gestorben. 2 568 1447 Marz 24. Der Konvent von Kolozsmonoslor hezeugt, dass Marlin von Galto fiir Johann Greb von Weingartskirchen und fur Johann und Nikolaus, Sohne des 189 weiland Nicolaus Gieb von Weingartskirchen, dageaen Einsprache erhoben hat, dassMichael Salamonis von Weisskirch die Besitzungen Spring, Draszo, Kwszebes, Nadfalw, Slawendorf, Kapelna ct Kakuwa im Weissenburger Komitai dem Weissenburger Kapitel geschenkt hat. Datum feria sexta videlicet in vigilia annuntiationis virginis gloriosae, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo septimo. Orii;. Pap. Uugar. Landest.rchiv Eudaptst DJ. 14t7C. Siegtl, ri;nd, in ■wcisses Wachs auf der Riickseite aiifgedriickt. Derselbe Sttnipel wic Nr. 529. Regcst: Fejcr. Codex XI, 495. 2 569 Ofcn 14-57 Apri) 2. Nikolaus von Ujlak, Woiwode von Siebenburgen, trdgt den Vizewoiwoden Slarkus, Stephan und Georg iiber Einschreiten einer siebenbiirgischen Adelsgesandschafl auf, fltichtige Horige, die ohne ihren Verpflichtungen nachzu- komnien in Stddte, Miirkte und konigliche Kammergiiter abwandern, ihren frii- lieren Herren wieder auszuliefern Datum Budae in dominica Ramispalmarum, anno domini millesimo quadrin- gentesimo quadragesimo septimo. F.in.ycschalUt als zweitcs Inserl vnn dcn Vizewoiwoden Geore, Markus und Slcphan 1-1-17. DriKl»: TrdiisiliHiniii 1S7M, 91. 2 570 Ofen 1^557 April A.Die Prcilatcn. Baione und Vornehmendesungarischen Beiches fordern die siebenbiirgischen Moiwoden Nikolaus von UJlak und Emerich Bebek auf, alle Horigen die, ohne dcn Grundzinz entrichtet zu hulen und ohne ihren Verpflicliiungen nachgekommen zu sein, in die Stddte und auf die koniglichen Kammergiiter abwandern, zuriickzuholen und ihrer Bestrafung zuzufiihren. Datum Budae feria tertia proxima post dominicam Ramispalmarum, anno domini millcsimo quadringentesimo quadragesimo septimo. Eingeschaltet von den Vizewoiwoden Georg, Markus und Stephan 1-147» Druck: Katona, Hiil. cril. VI. 1.3. 537. Ti(insilvonia 1873, 90. 2 571 Rom 1447 April 13. Papst Nikolaus V. erteilt Allen, die gegen die Tiirken kdmpfen. quorum rabies regnum Ungariae, excellens membrum ecclesiae, ac partes contiguas et circumvicinas dietim invadit, volle Siindenvergebung'. Der Ablass wird 144^ wiederholl. Datum Romae apud s. Petruni anno millesimo quadringentesimo quadrage- simo septimo. Idus Aprilis anno pontificatus primo. Rcgest: I.ukcsics. DiphnuiUi i>tinlificum 2. 242 Xr. 937 nach Rcg. Val. 388 f. 159 t im Vatikanischcn Archiv. Kbcnda 2, 261 Nr. 1030. 190 2 572 Zrnthfahva 14-i7 Aprilll. Der Giibernalor Joliannes t>on Hanijad perpfdndet den Thorenburger Biirgern iind Salzkanmeriirafen Nicolaus Pogan und Emmerich Zyndfi fiir eine Schuld von 1 oOO Goldr/ulden die Besilzung Talerloch. Eingeschaltct von dcn Grosscn dcs ungarischen l^cichs 1118, Orig. Ungar. Landes- archiv Budapest, Familienarchiv Bcthlcn. Nos Johannes de Hwnyad regni Hungariae gubernator et cetera memoriae com- mendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod quia circumspecti viri Nicolaus Pogan ct Emericus Zyndy, cives civitatis Thor- densis, camerarii salium rcgalium, ad nostrae rcquisitionis instantiam ad facta et negotia totius regni Hungariac potissimc ad Icvationem exercitus contra saevissimos Thwrcos instaurati mille et quingentos florenos auri veri et iusti ponderis nobis accomodarunt ct assignarunt ad rationem regiac maiestatis. Volentes itaque nos praefatos Nicolaum Pogan et Emmericum Zyndy dc rehabi- tione praenotatorum florenorum auri ccrtos efficcrc possessionem regalcm Tha- tharlaka vocatam in comitatu de Kj^kcllcw partium Transsiluanensium cxisten- tem et ad castrum Kykellcwar pcrlincntcm iii pcrsona regiae maicstatis simul cum cunctis suis utilitatibus et pertinentiis quibuslibet terris scilicet arabilibus, cultis et incultis, agris, pratis, pascuis, silvis, nemoribus, montibus. vallibus, vineis vinearumque promontoriis, aquis, fluviis, piscinis aquarumquc decursi- bus, molendinis et locis molendinorum et gencraliter quarumlibet ulilitatum et pertinentiarum eiusdem integritatibus quocumque nomine censeantur sub suis veris metis et antiquis memoratis Nicolao Pogan et Emerico Zyndy ipsorum- que heredibus universis pro praedictis mille et quingentis florenis auri infra tempus redemptionis eiusdem impignorandam duximus immo impignoramus eo modo, ut dum et quando regia maiestas aut persona regiam maiestatem re- praesentans dictam possessionem ab eisdeni rcdimere valuerint, ex tunc eandem interim ab eisdem auffere non valeant donec ipsi de dictis millc et quingentis florenis auri ipsis omnimodam satisfactionem impendent quoad plenum harum nostrarum vigore et testimonio literarum mediante. Datum in Zenthfalwa tertio die festi Pascae domini, anno eiusdcm millcsimo quadringentesimo quadrage- simo septimo. 2 573 Zenthfahva 14i7 April 11. Der Gubernaior Johannes von Hunyad beauftragt den Konvent von Kolozsmonostor bei der Einfiihrung der Thorenburger Biirger Nikolaus Pogan und Emmerich Zyndi in den Besilz derzur Kokelburg gehorenden und den vorgenannten in persona regiae majestatis fiir 1 500 Goldgulden verpfdn- deten Bezitzung Taterloch (Tatarlaka) mitzuwirken. Als Beauftragte des Woiwoden werden u.a. genannt Johannes uon Langenthal und Balthasar von Fdgendorf. Datum in Zenthfalua tertio die festi Pascae domini, anno eiusdem MCCCCXL"° septimo. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 27661. Siegel war auf der Riiclcseite in rotes Wachs zuin Verschluss aufgedriickt. Eingeschaltet voin Konvent von Kolozs- monostor 1448, Orig. ebenda. Ein Eweiter Statutionsauftrag ist ani .f. Mai 1447 ergangen, vgl. Xr. 2 n~3. 191 2574 VVion l't\~ April 2."». Hanns LHschauei\ Schiister zii Wien, iind seine Frau, Agnes pachlen fiii sich iind ihren Sohn Stefan auf Lebenszeit iwn Peter von Resch- picz. Kaplan, der von Margreth. der mtwe nach Simon Abel von Nosen aus Siebenbiirgen, am Heiligleichnams-Altar der Hieronymus-Kapelle in Wien gestif- ietes Messe. das Haus bei der Hohenschul, genannt zum Rotenkreuz, gegen eine jdhrliche Miete von 5 1(2 Pfund Denar. Besiegelt mit den Siegeln des Ratsherrn Friedrich des Gerunger und des Stadtschreiber Ulreich Hirssauer. Zu Wienn an sand Marx tag (1447). Orii;. l'ap. .\rchiv der Stadl Wicn. Hauplarchivs-Urliundfn Nr. 3 214. Zwei Siegcl, hesciiadigl. yriines Wachs, angclianyl. lU^gcst: irhlirz, licfjcslen 2. 18,') Nr. 3 2M. 2 575 Wcissenburjj l-i-iT April 28. Der siebenburgischc Bischvf Matheus bestdtigl, dassder Pfarrer Cristannus von Mettersdorf einen der Pfarrkirche geslifteien Wein- herg gegeii leichter zu bearheitende Wiesen aiisgetauscht hai. Orig. Pcrg. friiher Archiv der ev. Kirchcngenuinde A.B. McUcrsdorf. Ringsicgel, achteckig. 0.9-i-l.lcm, rotes Wnchs in weisscr Wachsschiissel an weisser Ilanfschnur angchifngt. lin Sicgelfeld Wappeiischild und Unischrill, Die l'rknndc ist hcule ver- scholicn. Die Datierun.i^sangaben stininien iiicht iibercin. Dcr Vitalistag — 2S.April — fiillt 1447 nicht auf einen Doinierstag. sondcrn auf h"reitag. Regest: Berger, Urlainden-Ilcrjcslcn 2(i -\r. 118. Matheus dei et apostolicae sedis gratia episcopus Transsiluanus universis et singulis praesens scriptuni inspecturis salutem et paternam in domino bene- dictioneni. Ad universorum notifiam praesentibus volumus pervenire. quod cum dudum honorabilis vir magister .lohannes Wyrich temporibus quondam reverendi in Christo patris domini Stephani episcopi praefatae ecclesiae Trans- siluanac nostri praedeccssoris bonae memoriae vicarius in spiritualibus generalis ac plebauus in Magno Demetrio nostrae dyocesis sua et suorum parochianorum praedicti Magni Demetrii in persoiiispro tunc proposuerat, quomodo in ecclesia sua parochiali sancli .Johannis ovangelistac in dicta Magno Demctrio quaedam missa in aurora singulis diebus lcgi consueta fuisset et esset dotata per quoddam molendinum in fine eiusdem villae versus orientem situatum, quod propter negligentiam illorum quorum intcrerat esset omnino desolatum et aniciiilatum ita ut de nullis fructibus existeret ac per futura tempora deficientibus fructibus ipsa ini.ssa verisimiliter timebatur esse in gravamen ipsius plcbani ac succcsso- rum suorum. Liuie ick'iii magisler Johannes \\'ytich cum senioribus ac incolis communitatis \illac praelil)alae pro relevaminc hiiiusmodi de dampno futuro evitando, in quaiuiam ordinationem reformationis molendini saepetacli ac instrumcntorum eiusdem devenif ne cessantibus fructibus cultus divinus dimi- nuereliir quovismodo per temporis succcssum auctorifalc antelati doniini Ste- phani c|)icopi intervcnienfc proul clarius patcbif intuentibus, ex literarum 192 eiusdeni epicsopi inspectione nihilominus e.\ pia devotione fidelium vineae aliquae situatae in monte Scherffenbeii,' appoUato^ in territorio praefatae villae teslanicntaliler h\L;alc extitcrunt, scd quoniani vinearum cultura ck>ricorum ut coiiiiiiunitcr aii (licruin processuni dcsolari consueverunt co quod pro pretio laboranles non ita fidelitcr sicut proprias vincas colnnt et clcrici in cxpcrti de opere rurali non cognoscentes, anno datarum praesentium egregius et honora- bilis vir dominus Cristannus decretoruni doctor tunc tcmporis plebanus in sae- pefacto Magno Demetrio causa molendini cnius emolumcntum pcnilus nullum erat quam etiam dictarum vinearum fuluram desolationem considerans pcrmu- tationis cum cerlis inquilinis memoratae suae parochiae talem iniit contractum dans et asignans dictas vineas portionaliter et particulatim pro pratis quibus magis necessarius erat et non tam dc tacili desolari consueverunt sicut vineae idem egregius vir dominus Cristannus nomine proprio ac dictorum suorum parochianorum petens nos debita cum instantia, quatenus praedictae permuta- tioni seu ordinationi nostrum paternum consensum adhiberemus contractui huiusmodi auctoritatem impertiri dignaremur, considerantes igitur maiorem utilitatem inesse in dictis pratis quam in vineis ipsis ac etiam attendentes, quod si dictum molendinum et praelibatae vineae ecclesiae et dictis praedicto- rum in fructibus deficeret ex tunc per successum teniporis forsitan praedicta missa non possel continuari. Ideoadpraedictam permutationem et dispositionem ut missa ipsa in suostatuperpetue conservetur et conservari valeat, paternum nostrum adhibuimus consensum ipsam permutationem ut praemiltitur ratifi- cantes et conf irmantes praesentium tenore, ut laici qui huiusmodi permutationis contractum cum praenominato venerabili et egregio viro domino Cristanno tunc in Demetrio plcbano et ipsorum heredesac successores libere uti et frui valeant ipsis vineis quilibet ipsorum in portione sua sibi mensuraliter assignata grata et pacifica gaudeat proprietatis possessione per omina futura tempora ac fructus in suos usus convertere habeat liberam facultatem absque refragatione alicuius plebani in Magno Demetrio seu rctractatione dictusque dominus Cristannus et sui legittimi successores in pratis sibi pro vineis et ipsarum partibus cominen- suraliter assignatis simili utatur libertatc ct ad dictam missam perficiendam sit astrictus salva sua conscientia devotequc peragat per se aut capellanum eius. In cuius rei testimonium perpetuamque firmitatem praedictis partibus praesentes literas nostras concessimus sub appensione sigilli nostri soliti comu- nitas. Datum Albe die .Jouis festo videlicet beati Vitalis martiris, anno domini millesiiiHJ quadringentesimo qnadragesimo septimo. 1 Hifr:uif ^etili,'! silii. 2 576 1447 Mai 1. Der Konvent von Kolozsmonosior beglaubigt pro tuitione iurium capituli ecclesiae Albensis Transsiluanae seine Urkunde von 1361 Nr. 783 betref- fend die Besitzuny Oardu. Datum in festo beatomm Philippi et Jacobi apostolorum, anno domini MOCCCC" XL" septimo. Orit;. Pcr^;. friiliir Biiltliynneiiiii Alba Iiilia, Aitliiv d. sirb. Donikopilels, heutt- ver- scluillen. .Siegel war in vveisses Waclis vorne aiif!m>i mijjchangl. 2 585 Hermannstadt 1447 Juni 5. Die Richier der Sieben Stiihle tragen allen Richtern, Hannen und Geschworenen der Sieben und Zwei Stuhle auf, die Klausenburger und Kronstddter Kaufleuie am ellenweisen Verkauf von Grautuch. Barchent und Leinwand auf ihren Mdrkien zu hindern. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 117. Siegil, dreieckig niit aiisgerundelen Langseiten, 2,7 : 2.8 cni. in ■weisses 'Wactis vorne aufgedriiclvt. Im Siegelbild Wappcnsehild mit drei untereinander verbundenen herzformigen Blattcrn (Sceblattern?). Vmschrift in gotischer Majuskel: +S. lYDICII D 'MO. bruck: Jakab, Okleviltdr 1. 182 Nr. 106. Regest: Archiv 38, 1912, 546 Nr. 7. Nos iudices iuratique seniores septem sedium Saxonicalium partium Trans- siluanarum vobis circumspectis iudicibus, villicis et senioribus septem et dua- rum sedium Saxonicalium partium praemissarum amicitiam paratam cum ho- nore. Constat nonnullis ex vobis, qualiter certis et rationabilibus ex causis super eo tractavcrimus, ut niillus inhabitatorum seu mercatorum de Coluswar ac civitate et districtu Brassouiensi pannos griseos, barchanum et telam ulnatim incidere resque ponderari solitas cum pondere minori vendere vinumque et mel urnatim emere in medio septem et duarum sedium praescriptarum^ debeat quousque quid superinde fuerit faciendum finaliter concludatur. Ea propter vestras praesentibus perattente exhortamur amicitias, quatenus dum et quando annotati inhabitatores de Coluswar et Brassouia ad vestras nundinas, fora seu vestri in medium pervencrint eosdem eorum pannos griseos, barchanos, telas seu alias res mensurari solitas ulnatim incidere resque ponderari consuetas cum minori pondere vcnditioni exponere seu vinum aut mel urnatim emere permittere seu permitti facere ne velitis. Praesentes denique post earundem lecturam sem- per restituendae exhibenti. Datum Cybinii in nostra generali iudiciaria congre- gatione in crastino festi sanctae et individuae Trinitatis, anno domini millesimo CCCCXL»" septimo. Aufder Ruckseite von einer Hand des lo.Jh.s.: Contra Coloswarienses et Brascho ne pannos griseos et barchanum et cetera ulnis incidere debeant. ' LiJcke 1.2 cm. ^ Hierauf iwn durchgestrichen. 199 2 586 Uermaiinstadt 1447 Juni 7. Die Richter der Sieben Stiihle befehlen ihren Rich- tern und Geschworenen und ersuchen die iibrigen Gerichtsinluiber Siebenbilrgens, die Kaufleute oon Hermannstadt und aus den Sieben Stiihlen in ihrer privilegier- ten Handelsfreiheit auf allen Mdrkten des Landes zu schiitzen. Orig. Pap. Arii. St. Sibiii l' II 118. SicHel in wcisst!. Wachs vorne aufgi-driickt, iler- selbe Stempcl wic .Nr. 2 .^S.^i. Nos iudices et iurati seniores septem sedium Saxonicalium partium Transsilua- narum memoriae commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod cum nos die datarum praesentium hic simul congregati fuisse- mus, exhibitae nobis fuerunt quaedam literae quondam dominorum Sigismundi imperatoris et Alberti regum Hungariae divarum reminiscentiarum super liber- tatibus et gratiarum praerogativis mercatoribus iu civitate Cybiniensi et in septem sedibus Saxonicalibus partium Transsiluanarum commorantibus gra- tiose concessis et emanatae supplicatumque nobis extitit noniine eoruudem mer- catorum, quatenus eosdem in medio nostri in huiusmodi libertatibus et gratia- rum praerogativis regiis libertatibus eisdem elargitis conservare et conservari facere dignaremur. Nosque istiusmodi petitionibus^ utputa iustis et legitimis favorose annuentes praenominatos mercatores in suis iustis iuribus volentes conservare, vobis universis et singulis iudicibus, viilicis et senioribus iuratis praemissarum septem sedium committimus seriose ceteris cunctis nobilibus, iudicibus, villicis et iusticiariis sedium, civitatum, oppidorum, possessionum et villarum intra ambitum partium Transsiluanarum praescriptarum existenti- bus supplicamus perattente, quatenus praememoratos mercatores iuxta conti- nentias literarum regalium praetactarum in praenarratis ipsorum libertatibus ipsis gratiose concessis in nundinis et foris vestris contra quoscumque forenses mercatores conservare, protegere et defensare ac conservari et defensari facere dignemini et velitis favorose. Datum Cybinii in nostra generali iudiciaria con- gregatione in profesto sacratissimi corporis Christi, anno eiusdem millesimo CCCC«XL"° septimo. Aufder Riickseite von einer Hand des 15 Jh. s.: Contra forenses mercatores. ' Vorlage petitilionibus. 2 587 Kronstadt 1447 Juni 7. Der offentliche Nofar Nikolaus Thoscha schaltet die Urkunde des Burzenlander Kapitels von 1380 Nr. 1 135 ein, betreffend das Ver- hdltnis des Kapitels zum Kronstddler Distrikt. Orit;. Pcrjj. Arh. St. Sibiu II V 1844. ICin zweitcs Orig. Perg. ini Arcluv der Evang. K irrheni^cineindc .\.B. Bra.sov. I V. 155. In nomine domini amen. Per hoc praesens publicum instrumentum cunctis pateat evidenter et sit notum, quod anno salutifere nativitatis eiusdem mille- simo quadringentesimo quadragesimo septimo, indictione decima, die vero 200 Merciiiii. (iiie fiiit septiina luensi.s .lunii, infra missarum solempnia vel quasi in ambitu dotis viridarii opidi Brascliouiensis Stri.ii;oniensis iurisdictionis ac sanc- tissimi in Chrislo patris doniini Nicolai pa|)ae quinti, anno eius coronationis primo. in mei nolarii publici subscripti testiunique infrascriptorum presentia providus ac circumspectus vir Petrus Reuel. iudex, et universi iurati consules opidi predicti per modum protestationis sua significatione monstrarunt produ- centes certas literas patentes non abrasas nec cancellatas, et pro rursus omni suspilionis vicio carentes, quarum robur^ sane datur intelligi pendenti cum sigillo honorabilis capituli parlicularis sedis Braschouiensis in quo lucideappa- ret sculptura duarumymaginum parte in superiori, inferius vero j^mago suis in latoribus tenens formam duorum clipcorum- cum reliqua scriptura circumqua- quc sub tali tenore: sigillum capifuli de Brascho. Quarum quidem literarum patentium tenor sequitur per omnia et est lalis (Fali/t die Urkiinde des Bnrzen- lander Kapilels mn 13S0 Nr. 1 13-'>). Tandemque productis perlectis et sane perceptis literis annotatis supra scripti iudex el iurali consules maturis consiliis prehabitis propter diversas eausas et negotia sepius occurentia decreverunt implorando requirere me notarium publicum infrascriptum, ut inserendo^ trans- sumerem litcras predictas in formam instrumenti publici vel inslrumentorum publicorum et ipsis dare et concedere deberent iuris^ uberiorem eorum ob caute- lam. Quod et feci officio meo id exigente et requircnte .salvo nichilominus ad- dendi, minuendi, mutandi, corrigendi prout iura admittunt et requirunt. Acta sunt hec et facta anno, indictione, die, mense, hora, loco cl pontificatu quibus supra, presentibus ibidem honorabilibus et discretis viris Blasio artium libera- lium magistro. Laurencio consimiliter artium liberalium magistro. .\ntho- nio Wall artium^ baccalaureo, Petro Bvngner diocesium .Strigoniensis et Trans- siluanensis presbiteris et laicis testibus fide dignis et aliis quam pluribus ad premissa audienda vocatis specialiter et rogatis. Notarzeiclien. Et ego Nicolaus Thoscha de Prasmar diocesis Strigoniensis cleri- cus sacra imperiali auctoritale notarius publicus quia premissis requisitioni, protestationi, transsumptioni, inserationi, pelilioni aliisque omnibus et singulis dum sic ut premittitur fierent ct agerentur una cum prenominatis testibus pre- sens interfui eaque omnia et singula sic fieri vidi et audivi. Ideo hoc presens publicum instrumentum fideliter scripLum exinde manu mea propria confeci, notavi, publicavi et in hanc publicam formam redegi, signoque et nomine raeis solitis et consuetis diligenter consignavi rogatus et requisitus in fidem et testi- monium omnium et singulorum premissorum. ' Vor hn;e roftor. ZweitesOriginal o in u gcbessert. * Hierauf zweites Original eoriiiidem i>h. * Vorlaf;e clipiniiim. ' Fehlt im zweitcn Original. ' Felill iin ersteu Original. 2 588 Roml447 Juni 22. PapslNikolausV. beauflragtdenDekan des Hermannsiddter Kapitels, dem Dominikanerorden zur Erwerbung eines Platzes fiir die Verlegung des Klosters innerhalb der Mauern von Hermannstadt zu verhelfen. Druck: Theiner, Mnmimcnlii Iiisl. Ilung. 2. 2:!8 Nr. ."i^S zu .luni 1.^. Regest: Luion Weissenburg auf. ihre siebenburgischen Bistumsgebiele zu visitieren und die Kirchenzucht wiederherzustellen. Druck: Theiner, Monumenla /i/.v/. Jlung. 2, 2:18 .\r. 399 nach deiii piip^l liclicn Ke- jjister An. I. de Curia lib. XXII. fol. 7.'). Regest: Lukcsics, DipUimatu ponlificum 2, 2-15 Nr. 961. Nicolaus episcopus et cetera venerabilibus fratribus archiepiscopo Strigo- niensi et episcopo Albensi^ salutem et cetera. Ad ecclesiarum ecclesiastico- rumquc locoruin omnium statum salubriter dirigendum pastorali solertia intendentes circa eorum visitationem et reformationein cum illa deformata sentimus partes apostolicae sollicitudinis adhibemus et hec nimirum circa barbaris et infidelibus vicinas contiguasque provincias debemus eo vigilan- tius agere quo ad id specialius obligainur. Sane ad nostrum nuper auditum non absque multa aniini displicentia fide digna relatione pervenit, quod non- Dulla et fcre omnia partium Transilvanarum vestrarum diocesium ecclesias- tica loca seculariuni clericorum in spiritualibus et temporalibus deformata sunt multipliciter et collapsa, et inulti- eorum praelati et personae tam de negligentiis executionis suorum officiorum quam de aliis excessibus sunt notati ac merito corrigendi quae absque debiti appositione remedii non debe- mus sub dissimulatione transire. Nos igitur de praemissis digne dolentes et ad ipsorum ecclesiasticorum locorum reformationem ac eorundem praelatorum et personarum correctioneni paternis et sollicitis studiis intendere cupientes ac de vestra utriusque prudentia ac zelo religionis plenarie in domino confi- dentes, fraternitatibus vestris per apostolica scripta comittimus et manda- mus, quatenus ad omnia vestrarum diocesium Transilvana ecclesiastica loca saecularium, clericorum, presbiterorum eorumque membra personaliter si commode potueritis accedentes aut vicarios vestros mittentes et ad solum deum ac salutem animarum commodaque huiusmodi ecclesiasticorum loco- rum habendo respectum, auctoritate nostra visitetis et inquiratis ibideni super praemissis et aliis quae visitationis et inquisitionis officio videbitis indigere et ea quae per visitationem et inquisitionem huiusmodi reformanda, corri- 203 genda el enicndanda invcncritis, auctoritatc praedicta reformetis, corrigatis et emendetis tam in capite quam in membris et puniatis quoscumque invene- ritis puniendos adeoquc in pracmissis vestram operam diligentiamque impen- datis ut praefatorum vcstrorum suppositorum incorrectio vobis merito notam infamiac non adscribat. in contrarium facicntibus non obstantibus quibus- cumquc contradictorcs etiam aucloritatc nostra appclationc postposita, com- pcsccndi. Datum Roraae apud sanctum Petrum, anno et cetera millesimo quadringentesimo quadragcsimo septimo, pridic Kalendas Julii, pontificatus nostri anno primo. 1 Re.yistcr \"(>rlnm- .Mhiinciisi. - Hegister Vorlage m(//(. 2 591 Rom 1^5-57 Jimi 30. Papsl Nikolaus V. bestdtigt fiir die Gesamtheit der Sachsen in Siebenbtirgen die Urkunde des Kardinals Alfons, Bischof von Valencia von 1447 No. 2 578, uber die Rechte und Freiheiten der Weltgeistlichkeil. Orij'. Peri;. Arli. St. Sibiu B.l". 21. Bleibulle an rosa-gelber Seidenschnur angeliarigt Dersclbe Stenipel wie nr. 2 581. Die Urkiinde weist sebr grosse Brandliielven auf. Die Textwiedergabe erfolgt nach der Absehrifl des spiiten 18. Jh. s. Batlliyaneiini Alba hilia. Bibliothck d. Sieb. Doni- kapitcls. Exccrpta cap. Albensis Trans.. 2. 103. Druek: BenkO. Milkovia 1, 218. Nicolaus episcopus servus scrvoruin dei ad scmpitcrnam rci mcmoriam, Ad onus apostolicac servitutis supcrna dispositionc vocati ambiguilales potissime ex quibus personis quibusvis praescrtim nobis et apostolicae sedi devotis dis- pendiorum ac perplexitatum congeries suboriri timetur, sequcslrare cupimus, ut illarum propagatis laqueis personis eisdem gravius pro tempore resultet detrimentum. Nuper siquidem pro parte dilectorum filiorum magistri civium ac iudicum et univcrsitatis Saxonum partium Transsilvanarum nobis exposi- tum quod dudum in illis partibus ct apud cos nonnulla dubia exorla fucrant, quae cum scandala, lites atque discordias verisimilitcr afferre poterant, prout etiam expericntia teste didicerant attulisse, pro eorum parte atque quiete per nos et sedem apostolicani cuius est interprctari, decernere et declararc iuxta canonicas sanctiones ac legalia instituta submoveri de medio ac decerni et declarari supcr eis iustitia mediante humilitcr postularunt, Nos lionestis eorum votis favorabiliter annuenlcs dilecto filio nostro Alfonso titulo sanctorum quatuor coronaforum presbitero cardinali commisimus, quatenus eadem infra- scripta dubia graviter examinarct accuratequc discuteret illisque prout iuris foret responderct, Cuius quidcm coinmissionis vigore cardinalis pracfatus ad id tota mensc inlcndcns, visis ac diligcntcr examinatis dubiis liuiusmodi sibi traditis rcspondil. prout iiifcrius csl insertum. Nos igitur inspeclis responsio- nibus cl solutioniiius cardinalis pracdicti, repcrtoque quod iuri ct aequitati conveiiiunt, illas iuri consonas essc aucloritate apostolica dcccrnimus pcr prac- sentes. Tenor vcro dubioruiii ac rcsponsiuin seu solulionum huiusmodi scquitur et est talis: (Fdlgl die Urkuude des Kardiiuil Alfons von 1447 i\'r. 2 67S). Nulli ergo omnino iiominum liccat hanc paginani nostrae declarat ionis et decrct i iiifringerc vcl ci ausu huicrario conlraire. Si quis autem hoc altcm- larc pracsumpscrit, indignalionein omnipotenlis dei el bealonim Pclri ct 204 Pauli iipostoloriiin ('iiis se uoveiil inciirsorum. Daluni Roniac apud sanctum Petrum, anno incarnat ionis dominicac niillesimo quadring (cn tesinio quadra- gesimo septirao, pridic calendas lulii), ponl ificatus nostri anno (primo). 2592 Rom bri Sankt Petor Iii7 Juni M). Papsl Nikolaus V. ersucht alle Ordensobe- ren in Siebenbiirgen, in ihren Kloslern die Kirchenzuchl wiederherzustellen. Datum Romac ai>ud sanclum Petrum, anno incarmil ionis dominicu' inillcsimo quadriniicntcsiino quadragesimo scptimo, \wkUc Kalimdas Julii, [wjnlificatus nostri anno [irimo. Driick: Thcincr, Mnniimcnla liisl. Iliinii. '2. 2:>i) \r. !(;('. Hcucst: I.ukrsics, I)ip!omiil(t jionlificum 12. 2 15 Xr. !)(>2. 2 5Q3 Szecsenj WVt Juli 13. Der Gubernalor Johannes von Hunijad Iragl dem Ral von Kronstadi auf, den aus der Walachei kommenden Ladislaus Wolachus in der Stadl ivohl aufzunehmen. Ori.U. I\ip. .\rli. Si. Br:i.s()V. .Siliiull III K!. l^ini,'sii-,;;il. ox.il, 0.!)+ 1 . 1 ini. in rolcs Waihs, papicrbcdcckl iml dcr Hiickscite ziini Vcrscliliiss auli,'cdr(i<.kl. nruck: Ildrinuzaki, Documcnlc XV, 1, '.H \r. .":8 zu Jiili 12(1. ,Iohannes de Hwnyad regni Hungariae gubernator et cetera. Circumspecti viri amici nostri dilecti, Nam iste Ladislaus Wolachus proximus noster cum omnibus rebus et bonis suis de partibus Transalpinis intendit se ad regnum Hungariae conferre et conduci facere, Ideo vestras amicitias prae- sentibus requirimus, quatenus habitis pracsentibus dum idem Ladislaus cum huiusmodi rebus suis in vestri medium per\cnerit, pro descensu eiusdem unam domum in vestra civitate dare et cidem assignare subsidiaque et auxilia iuxta humanitatem et providentias vestras sibi facere velitis nostri singularis com- placentiae ob intuitum. Praesentes autem propter absentiam cancellarii et sigilli nostrorum secrete nostro anulari fecimus consignari. Datum in Zechen in festo sanctae Margarethae virginis, anno domini AfCCCCXLmo septimo. Auf der Riickseite Adresse: Circumspectis viris iudici, iuratis ceterisque civi- bus civitatis Brassouiensis amicis nobis lionorandis, Von anderer gleichzeitiger Hand: Greff Balint in Dellendorff, 2 594 Mediasch 1447 Juli 23. Der offentliche Noiar Laurentius Michaelis von Frauen- dorf bezeugt, dass Christian, Pfarrer von Mettersdorf, namens aller Pfarrer der 205 Kapitel Mediasch, Milhlbach, Kisd, Kosd, Bistritz und Schelk gegen die Ober- griffe des siebenbtirgischen Bischof Matthdus Einsprache erhoben hat. Orig. Perg. Arh. St. Sibiu B.U. 20. Druck: Graser, Umrisse 110. Theil u. ■Wemer, Urkundenbveh 34 Nr. 16. Regest: Fabritius, Urkundenbuch 57 Nr. 90. In Domine domini amen. Anno ab incarnatione eiusdem millesimo quadrin- gentesimo qiiadragesimo septimo, indictione decima, die solis, vicesima tertia mensis Julii, sub officio vesperarum in porta ecclesiae parochialis beatae Mar- garethae virginis et martyris in opido Megies diocesis Transsiluanensis, pon- tificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Nicolai, divina providentia papae quinti anno eius primo, ut asseritur in mei notarii publici et testiuni infrascriptorum praesentia constitutus personaliter egregius vir dominus Cristannus decretorum doctor plebanus de magno Demetrio praedictae diocesis, sua et universorum plebanorum in et sub decanatibus Megies, Sebes, Kyzd, Kozd, Bystricia et Selk residentium in personis requirens me notarium infrascriptum ul inafflictione et insinuatione cuiusdam appelationis ex certis gravaminibus per excessum evectionis et aequitaturae, per reverendum in Christo patrem et dominum dominum Mathaeum episcopum ecclesiae Trans- siluanae, sibi et suis confratribus illatis interpositae adessem, in qua quidem insinuatione idem dominus Crisfannus praetactus rationem ( )^ allegare habuit ob quam ipsam appellationem in pracsentia praefati domini episcopi insinuare non auderet signanter ex eo, quia proximis his dicbus insinuatio eiusdem appellationis per certos plebanos interiectae in portis ecclesiae paro- chialis in Segeswar per quendam Nicolaum plebanum de Wolkendorff, affixa fuisset et demum officiales praefati domini episcopi supervenissent et ipsam insinuationem de portis ecclesiac rapuissent ipsumque affigentem per minas poenae excommunicationis ibidem demandassent, quem tamen postea ad pro- pria remeare promiserunt, unde tinietur, ut et amplius in simili actu evenire posset protestatus est etiam ipse dominus Cristannus, quod si quis esset, qui copiam affixae et insinuatae appellationis antedicto domino episcopo offerre vellet se daturum promisit. Super quibus omnibus et singulis antelatus domi- nus Cristannus me notarium infrascriptum debita cum instantia requisivit ut super praemissis unum vel plura instrumentum vel instrumentas conficerem et publicarem sibique et suis fratribus pro cautela sui iuris concederem, quod et feci meo officio exigente. Acta sunt haec anno, indictione, die, mense, hora, loco, pontificatu quibus supra, praesentibus ibidem discretis et circum- spectis viris Valentino de Megies, Nicolao de Byrthalben, Joanne de Rosnaw, Georgio de Wachia Transsiluanensis, Strigoniensis et Wachiensis diocesis presbyteris; Georgio Rynner, Johanne Slogerwescher, Petro Gunterman et Christano Czymmerman civibus de ante dicta Mcgies et aliis quam pluribus clericis et laicis intrantibus et exeuntibus testibus ad praemissa vocatis pari- ter et rogatis. Notarzeichen. Et ego Laurentius Michaelis de villa Dominarum clericus Trans- siluanensis diocesis publicus sacris apostolica et imperiali auctoritatibus nota- rius, quia praemissae appellationis insinuationi, requisitioni, protestationi aliisque omnibus et singulis, dum sic ut praemittitur fierent et agerentur una cum praenominotis testibus pracsens fui, eaque singula sic fieri vidi et audivi ideoque hoc praesens publicum instrumentum manu propria scriptum exinde confeci et in lianc formani publicam redegi signo et nomine meis solitis et consuetis consignavi in fidem et testimonium omnium et singulorum praemis- sorum. ' Vcrwischt I .;! ciii. 206 2 595 Bac&u 1447 Augast 4. Roman, Woiwode der Moldaii. zeigt „den Richtern, dem Schultheiss, den Ratsgeschworenen und allen Kaufleuten" (von Kronstadt) an, dassersein Erbe angetreten habe und ladet sie ein, mit ihren Waren in sein Land zu kommen. „Geschrieben in BacSu, im Jahre 6955 August 4". Auf der Ruckseite von gleichzeitiger Hand: Roman vaivoda sonans, ut quilibet secure de terra Barczensi ad terram Moldaviae proficisci valeat. Orig. l'ap. Arh. St. Brajov. Stpnner 1 Nr. 430. Siegel, rund, Durchmesser 2,1 cm, in rotes Wachs vorne aufgedrilckt. Iin Siegelfelil Wappenschild mit Auerochsenkopf, zwischen den Homem Stern. Uinschrift: +< >'Nb BOEBWfl. Druck und rumanische (Jbersetzung: Bogdan, Doc. mold. 21 Nr. 8. Kicolaescu, Docu- menic slavo-rom. 98 \r. 42 (zu April 4). Tocilescu, o34 dociimente 49u N"r. 478. Cost3- chescu. Documente mold. 2. 731 Nr. 214. ' Lilcke cca 3 cm. 2 596 1447 Augnst 10. Antonius, Dekan des Burzenliinder Kapitels, bezeugt, dass Pe- irus, der Kaplan der Martinskapelle, mil dem dffentlichen Notar Nikolaus Tho- scha, dem er 50 Goldgulden schuldet, iiber die Stundung dieser Summe ein Ober- einkommen getroffen hat. Orig. Pap. friiher im Archiv des BurzenlSnder r-2vang. Kapitels A.B. , jetzt Arh. St. Sibiu. Siegel, spitzoval, 3,8 + 2,9 cm, war vorne aufgedriickt. Eingeschaltet von dem Visitator Thomas Armenus 1447 Orig. ebenda. Nos Anthonius plebanus de Monte Mellis, necnon decanus sedis Braschouiensis", memoriae comendamus tenore praesentium significantes, quod cum nos in ambitu orti^ plebani Braschouiensis pro moderativo faciendo iudicio sedisse- mus nostri in praesentiam ac nostrorum coassessorum propalando honorabilis vir Petrus, capellanarius capellae monti sancti Martini episcopi civitatis Bra- schouiensis extra muros, Strigoniensis iurisdictionis, una cum provido viro Nicolao Thoscha, notario publico et concivi de eadem recognovit^, quomodo iustis ex rationibus ipse Petrus supradictus ipsi Nicolao Thoscha dicto publico notario in quinquaginta florenis auri puri ungaricalis monetae obligatorio teneretur et ipsius heredibus, quosquidem florenos pro evidenti utilitate supra- dictae capellae exponere^ curasset. Insuper retulit dicens, quod fundum curiae regalis ex opposito monasterii sanctorura apostolorum Petri et Pauli in dicta civitate Brascho ex pia devotione et collatione imperiali capellae nunc dictae minime obtinere valuisset nisi continuus succursus ipsius Nicolai notarii sibi affuisset, ista tamen non parvipendens ipse Petrus se animo cum deliberato in recompensum benivolentiae ipso Nicolao notario annotato et suis heredibus temporibus perpetuis donasset et concessisset, immo libere dedit et donavit, ut latiorem particulam fundi donationis regalis annotati tam ex parte capellae quam ex parte civitatis Brascho census non extollantur, nisi tantum quantum alius fundus ibidem illorum habitantium in fundo inquilinorum exsolvere 207 teneretur. Ex alio tamen perpendens, quod suprascripta debita quinquaginta florenoruni de praesenti ipsi Nicolao cxsolvere non valeret. Ex tunc omnia bona sua mobilia et immobilia et notanter fundum donationis cum omnibus utilitalibus censuum et pertinentiis quibuscumque sibi in vadium pignora- tionis* posuisset immo et posuit donec impensionem satisfactionis completae pro suis debitis haberet, absquc ipsius Nicolai notarii nunc saepedicti grava- mine, damno, dispendio quibuscumque. In huius rei evidentiain praesentes noslras literas nostri officii sigillo iussimus consignare^. Datum in die sancti Laurentii, quae fuit decima mensis Augusti, sub anno domini millcsimo qua- dringentesimo quadragcsimo septimo. ' Gebesscrt aus orlus. ^ Vorlage pingnoralionis. ' Vorlage recongnovit. ' Vorlage consingnarc. ^ i'bcr ckr Zeile. 2 597 lirrnuuinstadt 1447 August 16. Der offentliche Noiar Urbanus Petri von Steinau bezeugt. dass Xikolaus Apa mn Malmkrog neuerdings auf das Grdfenamt uon BirthdJm verzichtet hat uiid das Testamenl seiner Verwandten Anna nicht an- fechten wird. Orii;. Perg. .\rchiv dir ICvaiiL;. Kircl.e A. U. iii iler .S.H. P.umanien Sibiii l' 12. Druik: Auhiv 21. ISST. :!(.() .\r. Ui. In nomine domini amen. .Anno nativitatis eiusdem millesimo quadringen- tesimo quadragesimo septimo, indictione decima. die vero Mercurii, sexta decima mensis Augusli. hora tertiarnm vel quasi. pontificatus sanctissimi in Christo patris et doniini nostri domini Nicohii divina providentia papae quinti anno eius primo, in domo superiori habitationis quondam Ladislay Walteri in maiori circulo oppidi Cybiniensis. .Strigoniensis iurisdictionis, in mei nota- rii publici et testium subscriptorum ad hoc vocatorum et rogatorum praesentia personalitcr constituti honorabilis vir dominus Bartholomeus, plebanus de Berthallem ac providus Nicolaus Busener, iuratus de eadem, Transsiluanensis diocesis, in eorum ac universorum hospifum et inhabitatorum de iamdicta Berthallem nominibus et personis egregium ac strenuum mililem Nicolaum, filium Apa de Almakrek, diocesis Transsiluanensis praenotatae. debita cum instantia requisiverunt, quatenus de iure dominio proprietate grebatus seu senatus in dicta Berthallem existeiitis, si quod idem nobilis Nicolaus, fratres, sorores ac eorum communis progenilores ex vetustate aliqua seu partem habue- rint in dicto grebatu et senatu dei onmipotentis intuitu. suaeque ac universae cognationis suae salutem animarum praesentium, praeteritorum et futurorum ac amore iustitiae perhiberet tcstimonium veritati et fateri dignaretur. Ad quorum quidem requisitorum verl)a idem nobilis Nicolaus, filius Apa, ad fidem suam conscientiam et honorem in manibus inei notarii publici solemni- ter per eum stipulatis, elevalis in coelum oculis, intervenientibus suspiriis, asserens se velle usque ad extremam horam suae vitae meram veritatis eviden- tiam profiteri recognoscendo (.lcposuit in hunc modum; quod nec ipse nobilis Nicolaus filius Apu. nec Iratres sui nec sorores sed nec alicjui progeiiitores ip- sorum cognati. amici, ncc aliquis ipsorum in dicto grebatu el senatii de prae- fata Berthallem aliquod ius, domiiiium, proprietatem, po.sse.ssionem. imo uec minimam terrae particulam seu porlionem. quae etiam ad mensuram unius 208 pedis so oxlcnderet iiiiquain et ullo tenipore possedissct ct habuisset, posscdis- sent et habuissent nec possideret ac quovis modo possidercnt ctiam in pracsen- tiarum. scd qiiod annis aliquibus transactis ipsc nobilis Nicolaus, filius Apa, cuiuicin L;rcbaluin scu scnatum nosccrctiir aliquamdiu tenuisse, hoc pcr hos- pitcs ct lolam communitatem dc pracdicta Bcrthallem spontc ct liberc propter sinccram amicitiam et vicinitatem sibi fuissct indultum, eorum annuentia spe- ciali, tamen movente eum ad hoc conscientia sua, idem Nicolaus, filius Apa, sacpedictum gi-ebatum et senatum cum omnibus suis iuribus, proprietatibus et conccrnentiis, prout ipsc tenuissct, in nianus ipsorum hospitum et commu- nitatis dc dicta Bcrthallcm ph'ne ct intcgrc rcsiijnassct et restituissct plcno cum effcctu, quiquidcm hospitcs ct communitas dc cadem Bcrthallem visa tali resignationc et restitutione grcbatus ac scnatus praedicti plcno iurc per prae- tactum nobilem Nicolaum, filium Apa, in manus eorum facta, ipsum domi- num Nicolaum Apa amicitiae ob rcspcctum quodam grato munerc remune- rassent viccversa. Praeterea idem nobilis Nicolaus filiusApa, per annotatos dominum Bartholomeum plebanum et Nicolaum Busener proptcrca lei>itime requisitus similiter recognovit in hunc modum, quod postquam pcr nol)ih^m quondam dominam Annam, cognatam suam, annis in retroactis in Bcrthallem moram trahentem ultimae suae voluntatis cond ( >■'■ fuerat testamentum, ipsa domina Anna adhuc in lecto suac acgritudinis decumbentc, licet tunc ipse nobilis Nicolaus idem testamentum irritare voluisset ct contradicere, paulo post tamen dum pcrccpisset id testamentum iuste, legitinic fiiissc debite celebratum per ipsam doininam Annam, ipse illud testamantum assumsisset nec in posterum aliquam contradictionem eidem obiecisset, Super quibus omnibus ct singulis saepefati dominus Bartholomeus plebanus et Nicolaus Busener ipsorum et totius communitatis, ut praefertur, personis et nominibus de praedicta Berthallem a me notario publico subscripto unum vel plura peti- verunt sibi confici instrumentum seu publica instrumenta, quorum siipplica- tionibus ego notarius publicus iure inclinatus praesens idco inslrumentum eisdem videlicet praesentibus et futuris universis de Berthallem traddidi et assignavi. Acta et data sunt haec anno, indictione, die, mense, hora, loco et pontificatu quibus supra. Praesentibus ibidem venerabilibus-, circumspectis et honorandis dominis magistro Nicolao dc Corona, monastcrii beatae Doro- theae virginis in Wyennia praeposito, magistro Jeronimo dc Olomucz, cano- nico eiusdem ecclesiae Olomucz, licentiato in decretis Nicolao Nicolai de Berthallem in Almakrek, Petro Jacobi de Aggya in Nova Villa ecclesiarum parochialium plebanis, Clementc de Ludas presbitcro, Anthonio Trawtenber- ger. magistro civium, Johanne Aurifabro, Sigismundo Marrczken. iuratis civi- bus oppidi Cybiniensis, Johanne Zas, sedis Zassebcs iudicc rcgio in Cybinio residentc ct pluribus fide dignis pcrsonis Transsiluanensis, Strigoniensis, Wa- radiniensis. Olomuczensis diocesis et iurisdictionis, testibus ad praemissa vocatis pariter et rogatis. Nutarzeiclien. Et ego Vrbanus Petri de Stynawia. clcricus Wratislauiensis dio- ccsis, publicus papali ac imperiali auctoritatilius notarius approbatus, quia praedictis requisitioni, recognitioni et fassioni aliisque omnibus ct singulis praemissis dum sic, ut praemittitur, fierent et agerentur, unacum praescriptis venerandis ct circumspectis tcstibus praesens fui eaquc sic fieri vidi et audivi, ideo praesens publicum instrumentum propria mca manu scriptum subscripsi, puhlicavi ct in hanc formam publicam redcgi ct cxindc confeci signoque ct no- minc meis solitis et consuctis roborando consignavi, rogatus et requisitus in findcm et tcstimonium omnium praemissorum. ' Luckv. - Vorl;n4c ucneralibus. 209 2 598 1447 August 30. Der Hermannstddter Munzkammergraf Cristophorus Italicus bestdtigt, von dem Rat von Kronstadt auf Rechnung des diesjdhrigen Martinszinses 60 Mark Silber Hermannstddler Gewichts erhalten zu haben. Orig. Pap. Arh. St. Bra?ov, Schnell II 9. Hingsiegel, Dm. 0,9 cm, in griines Wachs vorne aufgedriickt. Im Siegelfeld unbestininibares Zeichen. Ego Cristoforus Ytalicus, concivis Cybiniensis ac camerarius monetarum in eadem, meraoriae coramendans significo tenore praesentium universis quibus expedit, quod a providis et circumspectis viris iudici et iuratis civibus civitatis Braschouiensis iuxta contenta literarum iilustris domini Johannis de Hwnyad regni Hungariae gubernatoris praedictis civibus raissarum, quibus hortatur et mandat, ut ipsi egregio viro Nicolao de Wysakna, vicegubernatori par- tium Transsiluanarum, propter instantem regni praedicti necessitatem centum raarcas argenti ad rationera censum regalium festi sancti Martiui proxime affuturi dare et assignarc debi-ant. nomine praefati vicegubernatoris LX marcas ponderis Cybiniensis recepi et tuli harum literarum mearum fide et testiraonio mediante. Datura feria quarta proxima ante diem sancti Egidii abbatis, anno doraini millesimo CCCCXLVIP. 2 599 ■ Weissenburg 1447 Septemlier .>. Der offentliche Nolar Slephan Malhiae de Mind- szent bezeugf den zwischen dem Propst Andreas und dem Weissenburger Kapitel ab- geschlossenen Vergleich in mehreren hauptsdchlich die Aufteilung der Kapitelsein- nahmen betreffenden Streitigkeiten... ac universis aliis litibus usquemodomotis praecique cuidam compositioni, quam egregius dominus Anthonius decretorum doctor, plebanus Cibiniensis similiter canonicus ecclesiae Transsiluanae... pro- curatordorainorum de capitulo una cujueodera domino praeposito corara hono- rabili magistro Blasio vicario Bachiensi iniisset... Als Zeugen werden u. a. die Kanoniker Blasius de Selk u. Mikolaus de Zewles genannt . ... anno ab incarnatione eiusdem (sc. domini) millesimo quadringentisimo quadragesimo septimo, indic- tione decima < >^ quinta scilicet Septembris, hora tertiarura vel quasi in sacristia sub campanili in ecclesia cathedrali beati Michaelis archangeli in c < >i Albensi Transsiluanae fundata, pontificatus sanctissirai in Christo patris et domini nostri domini Nicolai divina providentia papae quinti anno sedis eius primo. Orig. Perg. Uatthyaneuni Alba lulia, Archiv, d. sieb. Domkapitels Nr. 287. Regest: Torlenetmi tdr 1891), 112 Nr. 287 zu September. 4. 1 I.ucke 0,5 cm. 2 600 Temcsehuar 1447 Oktober 12. Der Gubernator Johannes von Hunyad ersucht das Weissenburger Kapitel, bei dsr Einfuhrung der Thorenburger Burger Nikolaus Pogan und Emmerich Zyndy in den Besilzder zur koniglichen Burgherrschaft Kokel- 210 biirg gehuienden Besitzuny Talerloch, die aiis dem bisheiiyen Veibande gelosl wird, milzuwirken. Die Belehnuny geschiehl fiir Verdiensle in den letztensiegreichen Ttir- kenkriegen tani in Vaskapw ac in Transalpinis parlibus scilicet in confinibus Rouianiae. Datuui iu Thcmcsvar leria quinta proxima ante festuni beati Galli confessoris, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo septimo. Orig. Pap. Ungar. Landesarthiv Budapest Dl. 29T92. Siegel war in rotis Wachs auf der Ruckseite zum Verschluss aufgedriickt. Kingeschaltet vom Weissenburger Kapitel 14-1". Orig. Familienarchiv Bethlen, ebenda. Die Einflihrunggeschah laut gleichzeitigem Hiickvermerk am 18. Oktober. 2 601 Enjed 1447 Oktober 29. Dei Gubernaloi Johannes von Hunyad erteilt seine Zustimmung zur Schenkung von Boiu j Bun, Spring, Drasov j Troschen, SHsciori, Cacova und Sebesel j Kleinmuhlbach saml Zubehoren an dus Meissenburyer Kapi- tel. Eingeschaltet von dem Konvent von Kolozsmonostor 1418. Oriy. Batthyaneum Alba lulia, Archiv des sieb. Donikapitels Nr. 289. Regest: TOrtinelmi lifir 189, 142 Nr. 289. Nos Johannes de Hwnyad regni Hungariae gubernator et cetera memoriae com- mendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis quod nos cum ob spem et devotionem nostram quam ad sanctum Michaelem archangelum in cuius honore ecclesiae Albensis Transsiluanae fundata existit gerimur et habemur, tumquead humiliaesupplicationis instantiam dominorum de capitulo loci eiusdem nobis propterea porrectae fassioni, donationi et perpetuationi qua- rundam possessionuni Bwn in de Kykellew ac Sprengh, Drasso, Naghfalwa, Kacowa et Kyssebes vocatarum cum suis pertinentiis in Albensi partium Trans- siluancnsium comitatibus cxistcntium, alias per Michaelem filium Salamonis de Ffeyereghaz in praesentia convcnlus ecclesiae de Colomonstra ex consensu domini regis, de quo et nos sane recordamur dicto capitulo consequenterque ecclesiae praenotatae ut dicitur, in pcrpetuam factis auctoritate gubernationis nostrae qua fungimur eisdem consensum nostrum praebuimus, immo praebemus benivolum pariter et assensum, salvo iure alieno harum nostrarum vigore et testimonio literarum mediantc. Datum in Enyed secundo die festi beatorum Symonis et Judae apostolorum, anno domini millesimo quadringentesimo qua- dragesimo septimo. 2 602 Enyed 1447 Oktober 29. Der Gubernator Johannes von Hunyad erieilt dem Kon- vent von Kolozsmonostor den Auftrag, das Weissenburger Kapitel in die Besitzun- genBoiu / Bun,Spring, Drasov / Troschen, Naghfalw (Susciori), Cacova und Sebesel I Kleinmuhlbach samt Zubehoren, die ihm von Michael Salomonis von Weisskirch geschenkt worden sind, einzufuhren. Datum in Enyed, secundo die festi beatorum Symonis et Judae, anno domini M^CCCCXL septimo. 211 Orig. I'ap. .\rchiv d. rom. katli. Pfarramlcs Cluj. Siegcl war in rolcs Waclis aiif dcr Riicksoilc zum Verschluss aufsedriickt. I-inficschaltct vom Konvcnt von Kolozsnionostor 1147. Ori:,'. Ballhyancum Alba lulia, Archiv d. sieb. Donikapitels. Bruch-.liick: Szcredai, Xolilid 93. Reyest: Tiirleiulmi Idr ISnn, 113 Nr. 290; 1S97, 3o5 .\r. 170. 2 603 1447 \ovembor 1. Das Weissenburger Kapitel schallet die Urkunde das Guberna- tors Johannes von Hunyad von 1447 Nr. 2 600 ein und bezeugt, dass Emmerich Zyndy und Nikolaus Pogan am 18. Oktober in den Besitz von faterloch eingefiihrt worden sind. Datum quinto decimo die introductionis et statutionis praenotatarum, anno domini supradicto. Praesentibus ibidem honorabilibus et discretis viris doniinis Andrea praeposito, Georgio cantore, Mychaele custode ceterisque canonicis ecclesiae nostrae praedictae salubriter existentibus et devote. Orii,'. W-rji. Un.ijar. I.andcsardiiv Budapest, ]'amilicnarchiv Bethlcn. Sicgcl. spitzoval, wcisscs Wachs in Wachsschiissel an i>riiner Seidenschnur angehanHt. Dcrselbc Stempel wie Xr. 216. 2 604 Modiasc-h 1447 November 4. Der Gubernator Johannes von Hunyad verbietet den siebenburgischen Wtirdentragern und Grundherrn, Jobagyen, die sich auf dem Gebietder SiebenundZwei Stiihle und der Stddte und Distrikte niederlassen wollen bzw. sich niedergelassen haben, irgendwie zu behindern und befiehlt, die aus ihrer Mitte mit Gewalt entfiihrten Leute wieder freizugeben. Ori}>. I'ap. Arh. St. Sibiu, U 11 119. Sie.gel, rund, Dm. 3,2 cm, in rotes Wachs vorne auf.^edriickt. Dersclbe Slcmpcl wie N'r. 2 547. — Diesc Urkunde hat als Vorurkunde fiir Nr. 2 <)06 gedient. Druck: Tclcki, Hunyadiak kora 10, 224 Nr. 106 = Bruckner. Beleuchtung 47 = Hur- nuizaki. Dncumente 1. 2, 740 Nr. 613. Regest: Kcmeny, Xotitia 1, 170 zu 1446. Johannes de Hwnyad regni Hungariae gubernator magnificis vaivodis ac eorum vicevaivodis nec non comitibus, castellanis, nobilibus et iudicibus nobilium alteriusque cuiusvis status et conditionis hominibus possessionatis praesentium notitiam habituris salutem cum favore. Noveritis quod iuxta antiquas liberta- tes, iura, privilegia et consuetudines septemsedium ct duarum sedium, nec non districtuum et civitatum Saxonicalium harum partium Transsiluanarum quili- bet hominum cuiuscumque status et conditionis existat, libere, pacifice et absque impedimento morandi causa ad quaecumque loca malucrit, libere se valeat transferre et quicumque iobbagionum de quibuscumque possessionibus nobilium et possessionatorum hominum ad civitates, oppida ct villas Saxonum sedium praemissarum se morandi causa transtulerint, ipsi Saxones huiusmodi iobbagio- nesad quascumquc literas regales, vaivodalesaut aliorum quorumcumqueprout ex ipsorum Saxonum privilegiis certiludinaliter sumus informati ad ipsorum pristina liabitacula remittere et remilti ininime dinoscuntur fore astricti seu obligati. Quos quidem Saxoncs, in omnibus eorura iuribus, consuetudinibus. 212 antiquis et libertatibus volunius pro seniper conservare. Vestras propterea ami- citias attente requirimus, eisdem auctoritate gubernationis nostrae seriose com- mittendo mandamus, quatenus a modo deinceps, nostris aut aliorum quorum- cuniquc litcris liarum in contrarium dalis vel dandis non oJistantibus quibus- cumquc pracfatos Saxones, ad id^ ut ipsi quoscumque iobbagiones, qui dc qui- buscumque possessionibus in ipsorum niedium se morandi causa transtulerint seu transtulissent aut in futurum transferrent vice versa, eorum e medio extra- dare et ad pristina eoruni habitacula remittere debeant, nullo modo compellere et astringere praesumatis. Quin immo iobbagiones, quos aliqui vestrum vi et potentialiter e medio ipsorum abstulerunt, eisdem Saxonibus absque contradic- tione reddere et restituere debeatis. Si quis autem harum in contrarium facere attemptaverit, extunc praesentium vigore praedictis Saxonibus plenam et o omnimodam praebemus facultatem et potestatis nostrae auctoritatem, ut ipsi cum tota ipsorum potentia, ipsis harum in contrarium faciendo potentialiter resistere et se in eorum iuribus conservare iuraque et libertates suas defensare, manuque tenere debeant et valeant omnibus modi. Aliud in pracmissis facere minime ausuri, praesentes denique perlectas reddi iubemus pracsentanti. Datum in Meggyes quarta die festi omnium sanctorum, anno domini MCCCCXL"° septimo. 1 Hierauf i/isi durcligestrichen. 2 605 1447 Novcniber 5. Tesiament des Nikolaiis Apa von Nuseni j Grossendorf. Eingfschaltct vom Archidiakon Albcrl 1148, Orig. Ungar. Landcsarchiv Biulapcst, Fainilienarchiv Bethlcn, Regest: Transilvnnia 187:?. 90. In nomine domini amen. Anno eiusdem domini nostri Jesu Christi millesimo quadringentesimo quadragesimo septimo nos Nicolaus filius Apa de Nagfalu in festo Emerici ducis coram honorabilibus dominis Nicolao de Bethlen, Jacobo de Bozzyas ct Petro de eadem Nagfalu plebano^ non compulsus nec coactus sed propria voluntate pro uberiori reformatione conscientiac nostrae et restaura- tione nostrorum successorum tale facimus testamentum. Item primo commit- timus, quod possessiones, quae concernunt filios et filias per uxorem nostram ad ipsos dcvolutae iure haereditario. iuxta limifationem et dispositionem bono- rum virorum aequaliter inter se dividant et absque litis ingressione quilibet debet possidere suam portionem possessionariam. Item filiam nostram Bar- baram et Michaelem filiuni nostruni cum omnibus suis iuribus posscssionariis, prout iuris ordo dictat, tuitioni cl protcctioni egregii domini Anthonii de Betlen fratris nostri condivisionalis^ legamus et committimus tali tamen conditione interserta, quod idem dominus Anthonius frater^ noster nullam desolationem in possessionibus filii nostri facere debeat, immoverius augmentare tamquam verus tutor debeat. Committimus etiam, ut idem Antlionius de Betlen absque consilio Dionisii de Farnas nil faccre valeat, etiam committimus, quod posses- siones nec aliquali occasioni dividantur tam ex parte filii nostri, quam etiam ex parte quartae puellaris, sed sub uno tutore fore permaneant. Item commit- timus, quod Michael puer noster debet esse sub flagello < > * faciant. Item committimus, quod Dionisius de Farnas propter puerum propria in persona 213 conveniat cum magistro civium deSegeswar ratione conservationis ipsius pueri, item committimus, quod pro censu annuali iobbagiones nostros ultra registrum infestari seu angariari non praesumant. Item Almakerek debet solvere LX florenos auri. Item Redal et Wyfalu XL florenos auri, item Hondorf et Erneyw XXL florenos auri, ittem Ywfalu XL florenos auri, item Byden et Encz XXXII florenos auri, itcm Nagfalu XX florenos auri, iteni duae possessiones Orozfalua XII florenos auri, item Arpastho et Dechiew XII florenos auri absque illis, quamdiu libertas iobbagionum aliquorum explebuntur. Item committimus vobis tutoribus, quod familiares nostros in possessionibus nostris cxistentes eisdem libertatibus perfrui permittant et debeant ipsique familiarcs nostri praedicto domino Anthonio de Betlen et Dionisio de Farnas fideliter servitia ipsis exhibeant ct ipsis in omnibus obtemperare et obedire mandatis debeant, sicuti usque huc nobis fecerunt. Item committimus, quod in possessionibus nostris praesentes iudices per nos deputatos fieri permittant item committimus, quod deus avertat, si idem Dionisius Weres mortuus extiterit, ex tunc domina Margareta olim filii nostri conthoralis matris ipsius Dionisii contra omnes tutores in possessioneni nostram ad filium suum nominc tutoris revenire valeat atque possit. Item committimus, ut cum praedictus puer Michael filius noster pervenerit ad adultam aetatem, dum se regere possit, sine consiiio familiarum nostrorum modernorum nihil facere praesumat. Ilein committimus, ut praedictos census singulis annis levatos ad conservandum deponant circa unum probum virum et conservari puero. Ante omnia autem committimus ut Barbaram filiam nostram nuptui tradere, de rebus praedictis cum summo houore debeant. Item committimus et legamus de pecoribus scilicet bobus, porcis, ovibus directam dimidietatem dominae Margaretae conthorali olim filii nostri Ladislai, alteram partem alii filii et filiae intcr se dividant iuxta con- suetudinem. Item picarium magnum, quod dominus imperator nobis dederat, legamus ecclesiae sancti Gerardi in Nagfalu fundatae, item habemus tria picaria Zerlach vocata et quinque coclearia argentca et duas loricas, legamus puero Michaeli filio nostro. Item unum picarium adhunc habemus, quod legamus pro XXX*'' missis capellanis et altaristis in ecclesia Albensi. Item Valentino familiari nostro legamus quod praecium equi sui per nos ab ipso emti restituant, insuper III florenos auri ei dare debeant. Item Garfas legamus et committimus de praeteritis censibus in Borgo non levatis et praesentibus II florenos auri, item Johanni Soos II florenos auri, item Petro piebano nostro de Nagfalu legamus sex florenos auri, item Michaeli de Zenthiuan II florenos auri, item Nicolao literato II florenos auri < >^ feretrum cum pulvinaribus lintraminibus sex, ac suppellectiliis et mastucam et universis utilitatibus ad id pertinentibus Petro plebano nostro de Nagfalu pro XXX missis pro salute animae nostrae obsequae. Item etiam eidem Petro sacerdoti tunicam nostram cum pallio et duas raitras cura caliga legamus, ut habeat me in memo- ria perpetua in orationibus suis. Item Ladislao Zekel II florenos auri, item Georgio iudici pannum pro uno pallio, de panno Kolonya, itera Hedri obli- gamur XXXII florenos auri satisfactione committimus item Geruasio sartori iuxta conventionem satisfaciant, item principaliter comraittiraus, ut deciraas molendinorum in possessione Wyfalu, Nagfalu et inferius in Orozfalu dum < >^ semper absque contradictione aliquali plebanis de Nagfalu servitori ecclesiae nostrae et sancti Gerardi decimas dari legaraus perpetue durature. Item committimus ut in ecclesia nostra sancti Gerardi in Nagfalu XXX'" missas propter salutera animae nostrae post obitum nostrum, cum vigiliis et placeto exsequi debeant et similiter in ecclesia de Alraakerek XXX'^ raissis et vigiliis. Item coraraittimus, quod singulis annis de proventibus possessionum nostrarum unam quartam emant plebano de Nagfalu eiusdem possessionis, item cx parte Waradia contra capilulum, item ex parte Legen et Peterlaka 214 conlni (.J.swalcJuiii filiuni Janka de Ews, iteni ex parle Petcrlalua et Appafalua contra Hedri et ipsius prolis expcnsas universas in litem supcr possessiones praefafas oxpositas, Pctro dc Trozko leganius. Iteni conimittimus, quod cum ideni Pefrus de Trozko literam cxpeditoriam super XXXII florenos ex parte Hedri et ipsius fiacredibus, quibus debitorcs sumus, adduxerit ipsos XXXII florcnos auri Petro dc bonis nostris satisfaciant. Hoc registrum testamenti non coactus nec compulsus sed propria voluntate pro restaurationc conscientiae nostrac et status successorum nostrorum feeimus, ratum et firmum inclusive duraturuni, pcr anni circulum, pro cuius cvidcntia sigillorum pracdictorum dominorum ct nostri sub impressionc fccimus communiri. Executores nostri sint egregius Anthonius dc Betlen ct Dionisius de Farnas. Datum die et loco quibus supra coram generosa domina Margarcta conthorali quondam Ladislai, filii ipsius Nicolai Apafy, ct Johannc magistro et Geruasio familiaribus dis- cretis. * Vorlage pteboni. * Sclirift im Brucii unlfserlich 7,2 cin. breil, - Vorlage -i. ' l.iickc 8,5 cni breit. ^ Hierauf mi durchgcstriclien. ^ Liiclcstrifhen MCCCCX!.. . ■* Gebesscrt aus habebant. 2 Novembcr 9. ■• Januar 13. 2 608 Schassburg li47 November 12. Der Gubernator Jofiojines von Hunyad verleiht den Adligen von Wassid, Bell und Kaltwasser die Hochgerichtsbarkeit . Oriy. Pery. Ungar. Landesarchiv Budapcsl, Familicnarchiv Radak. Siencl, rund, Dm. 3,3'cni, rotes Wachs in Wachsschiissci, an wcisser Hanfschnur an.^cliangt. Der- sclbc Stcmpel wie -\r. 2 547. Nos Johannes de Hwnyad regni Hungariae gubernator et cetera memoriae com- mendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod nos tum ad huinillimae supplicationis instantiam egregii Nicolay de Wyzakna pridem vicevaivodae^ Transsiluanensis per eum nobis propterea porrectae tum* etenim sicuti nobis interest providere ut in terris nostro regimini subiectis pax et securitas cunctis praebeatur, raalefactorum autem et nocivorum hominum perversitas et iniquitas deleatur iustique et innocentes victuum suorum neces- saria iuste acquirentes pace fruantur sub nostra protectione, sic non minus attentis et consideratis fidelitatibus et fidelium servitiorum meritis Laurencii, Petry et Johannis de Wezzed ac Thomae de Bolia et Gregorii de Hydeghwyz per eos sacrae regni Hungariae coronae et ex post nobis sub locorum et tempo- rum varietate exhibitis et impensis eisdem Laurencio, Petry et Johanni de dicta Wezzed ac Thomae de Bolia et Gregorio de praetacta Hydcgwyz ipsorumque heredibus universis de plenitudine nostrae potestatis auctoritate id duximus annuendum plenamque facultatem et potestatem dandas et attribuendas, ut ipsi in territorio universarum corum possessionum ubivis habitarum et existen- tium patibulum rotamque, palos ac aliorum tormentorum genera erigere uni- versosque fures, latrones, vispiliones, domorum incensores, homicidas aliosque quoslibet malefactores in praedictis eorum possessionibus ac intra veras metas et in territorio earundem publicis et manifestis sceleribus et maleficiis iuridice deprehensos in personis detinere et detentos prout iuri videbitur expedire la- queis suspendere, rotare, decollare, incinerare et iuxta eoruin excessus et deme- rita aliis poenis condignis ferire et necare omniaque alia et singula, quae in 216 praeniissis iuxta regni Hungariae legem ct consuetudinem de iure lieri consue' vcrunt. facicnda facerc ct exercere valeant atque possint ex pracscnti nostra concessione et gratia speciali haruni noslrarum. Quibus sigillum nostrum, quo uti gubernator regni fungimur, est appensum, Nigore et testinionio literarum mediante. Datum in Segeswar secundo die tcsti beati Martini episcopi et con- fessoris, anno domini millesimo quadringcntesimo quadragesimo septimo. Von der Kanzlei: Relatio Xicolai de Wyzakna. ' Vice iiber dcr Zcile nacligclratfen. - Vorlagc tiiimiiic; tjue fUirchgeslriclien. 2 60Q Kronstadt 1447 Novembcr 23. Der Gubenuilor Joliannes i'on Hiinyad Irdgt dem Kronstddter Rat auf, dem Sandrinus non Ki:di auf Rechnung der Steuer einen Brustpanzer zu besorgen. Orig. Pap. Arli. Sl. lirasov. 1'riv. lo.S 1. .Sicycl. rnnd, Uin. !i.3 cni. . war in roles Wachs vorne au[gcdriickl, Hestc. Nos Joliannes de Hwnyad regni Hungariae gubernator vobis circumspectis iu- dici iuratisque civibus civitatis Brassouiensis harum serie committimus, qua- tenus habitis praesentibus egregio Sandrino de Kisdy unam loricam pro decem florenis auri in sortem taxae vestrae pracsentis generalis emere alque dare de- beatis nostram ad rationem quas ad dictam taxam defalcare debeatis. Prae- sentes autem pro vestra reservetis expeditione. Datum in Brassouia praedicta in festo beati Clementis papae, anno domini M^CCCCXLVn". 2 610 Kronstadt 1447 Xovembcr 23. Der Gubernator Joliannes von Hunyad ersucht den Kronstddter Rat, ihrem Mitbiirger, dem Tartschenmacher Mathias, auf Re- chnung der Steuer acht Tartschen zu bezahlen. Orig. Pap. .\rii. St. Brasov. I^riv. tU8'!). Sie,!iel rnnd Dni. 3,3 cm. , in rolcs Wachs vorne autgedriickt. Dcrsclbe Stempel wie .Nr. 2 517. Die Urkunde ist voii dcinscllicn Schreiber gcschriebcn wie Nr. 2 621. Nos Johannes de Hwnyad regni Hungariae gubernator et cctera vobis iudici, iuratis ceterisque civibus Brassouiensibus firmiter comraittimus, quatenusyi- sis praesentibus precium seu valorem octo clipeorum magistro Mathia^ paratori clipeorum, concivi vestro, de praesenti taxa nostram ad rationem solvere debea- tis, quorum solutionem et per Matheum Zegedi dicatorem nostrum ad rationem nostram defalcare volumus. Aliud non facturi. Datum Brassouiae praedicta^ in festo sancti Clementis papae, anno domini MCCCCXL"" septimo. * So Vorlage. 217 2 611 1447 Novcmbcr 26. Der Konvenl von Kolozsmonoslor schallel die Urkunde des Gubernators Johannes von Hunyad von 1447 Nr. 2 601 belreffend die Schenkung von Boiu jBun, Sprimj, Drasov ITroschen, jSebesel jKleinmuhlbach und Pertinenden an das Weissenburger Kapitel ein und berichtet, dass die Einfiihrung in dcn Besiiz von Bun am 22. November stattgefunden habe. Gegen die Einfuhrung in den Besitz von Spring, Drasov, Nagfahv et Kyscbesj hdtien Stephan von Thorsiadt und Mar- tin von Galto namens des Demetrius von Gath und des Johann von Weingartskir- chen und dessen Kinder Stephan, Laurentius und Peter und des Johannes und des Nikolaus, der Kinder des Nikolaus von Weingartskirchen, Einsprache erhoben. Datuni quinto die diei introductionis und statutionis praenotatarum, anno doniini niillesimo CCCC XL septinio supradicto. Oris^. Piip. Batthyaneum Alba lulia, Archiv d. sieb. Domkapitels Nr. 291. Siegel war in weisses Wachs auf der Riickseite aufgedriickt , Heste. Regest: Tdrtinelmi idr 1890, 143 Xr. 291 zu November 22. 2 612 Kronstadt 1447 Dc/.cniher ^. Thomas Armenus.vomErzbischofvonGranverord- neier Visitator des Heimannstadter und Kronstodter Kapitels, verleihi dem Kron- stddter Kapitel neue Slaluten. Orig. Perg. Arcliiv des Bur7cn.'aiuitr Evaug. Kapitels A.B. , jetzt in Arh. St. Sibiu, Grossformat-Urkunden. Sici^el. rund. Dni. 1.9 cm, griines Wachs in Wachsschiis.sel, an weisser Hanfschnur angehangt. Im Siegelfeld Wappehschild. — Kine zweite Aus- fertigung Perg. im Archiv der Evang. Kirchengemeinde A.B. Bra§ov I E 156. Druck: Benko, Milkovia 1, 248-261. Bruchstiick: Katona, 7//.s/. rri7. VI, 13, 566. Thomas .-Vrmenus liccntiatus in decrctis, pracpositus collegiatae ccclcsiae sancti Georgii martiris de viridi campo Strigoniensis ac canonicus almae ecclesiae Strigoniensis, pcr revercndissimum in Christo patrem et dominum dominum Dyonisium miseratione divina tituli sancti Ciriaci in termis sanctae Romanae ecclesiae prcsbiterum cardinalem archiepiscopum Strigoniensem locique eiusdem comitem pcrpctuum, primatem ct apostolicae sedis legatum natum in Cibinicnsi et Brasciiouiensi partium Transsiluanarum decanatibus, iurisdic- tione alniae ecclesiac Strigoniensis subicctis visitator iudexque ac causarum au- ditor necnon in dioccsi et provincia aliisqucterris iurisdictioni praedictae Stri- goniensis ecclcsiae subicctis inquisitor haercticae pravitatis generaliter ct spe- cialiter deputatiis, honorahililnis viris dominis decano ceterisque plcbanis ac toti capitulo decanatus Braschouicnsis necnon prudentibus et sagacibus viris dominis iudici, consulibus ac iuratis civibus necnon toti communitati civitatis de Corona sivc Brasschouiensi ac iudicibus, scnioribus et iuratis singulisque inhabitatoribns oppidorum ct villarum totius terrae Burciensis, pracscntium notitiani habituris salulcm ct sinceram in domino caritatem. Nobis iniuncti officii dcbifum ul a vcstri mcdio disscnssiones quaedam iurgia, lites ct scan- dala evellentur atque tollantur, animarum vestrarum saluti provideatur, illa- rumquc pcriculis .salubritcr obvietur ccclesiarumquc indemptitati, ac illarum 218 et personarum ecclesiasticaruin status reformationi necnon vestrae civitatis reipublicae utilitati provide eonsulatur vij^ilaute^ studio exequi cupientes super dubiis. differentiis et conteslationibus inter vos nnituo \i«entibus et coram nobis articulatim et in scriptis vicissim productis iuris aequitate et rationis ordine svadentibus infra scriptas declarationes, moderationes statuta et ordi- nationes duximus faciendas easque per vos et vestrum quemlibct firmiter ob- servandas. Item primo super eo- si capitulum per decanum et alios dominos de capituio Braschouiensi in dicta Braschouiensi civitate, vel alibi extra celebrari debeat, statuentes diciraus, quod cum in decanatu Cibiniensi capitulum in civitate Cibiniensi per decanum et dominos de capitulo Cibiniensi et alias per capi- tula et cathedralium et collegiatarum ecclesiarum in civitatibus puta insig- nioribus locis capitula huiusmodi celebrari consueverint sic et eodem modo per praedictos dominos decanum et capitulum IBraschouiense in civitate Bra- schouiensi, legitimo tamen cessante impedimento capitulum pro tcmpore cele- bretur. Item super secundo articulo si clericus- seu presbiter de dieto decanalu super re et in causa profana laicum aliquem impetere et ad iudicium trahere volens an coram iudice ecclesiastico vel saecularl iudicialiter experiri^ debeat- decla- rantes taliter observandum committimus, quod clericus super rebus et maxime immobilibus et profanis quas laicus suas proprias asseverat etiamsi ratione contractus venditionis vel emtionis aut im]5ignoi-ationis super his lis seu causa movenda utactor forum rei sequalur coram saeculari iudice causam huiusmodi contra laicum per presbiterum vel clericum intentatam prosequi debere hoc declarato et salvo reservato, quodsi iudex saecularis in administranda iustitia ex parte laici presbitero vel clerico super huiusmodi re profana facienda ne- gligens aut remissus fuerit aut plus laico faveril ex tunc dominus decanus iudex ecclesiasticus presbitero vel clerico litigatore instante causam huiusmodi co- ram se resumere ac diligenter examinare defectumque administrationis iusti- tiae et negligentiae iudicis saecularis supplere ac presbitero vel clerico ex parte laici super re litigiosa ac expensis per clericum in huiusmodi causa factis, plenam iustitiam de iure administrare potest, debet et tenetur. Item ad tertium articulum- an clerici coniugati causas suas coram saeculari iudice prosequantur de iure taliter obscrvandum fore et observare debere de- claramus, quodsi clericus coniugatus qui unicam et virginem duxit uxorem tonsuramque et habitum defert clericales privilegio clericali, quod duplex est scilicet canonis et fori, gaudere postest et debet. Privilegium canonis est, ut si quis in ecclesiasticam personam insacris vel minoribus ordinibus constitutam manus inicerit violentes excommunicationis sententiam in tales a canone gene- raliter promulgatam ipso facto incurrit. Privilegium fori est, quod ecclesiastica persona in sacris vel minoribus ordinibus constituta per clericum vel laicum in causis ad ecclesiasticam iurisdictionem pcrtinentibusad saecularem iudicem in.iudicium trahi vel conveniri non possit neque debeat, quod prout superius declaratura est, de iure observari debet. Si autem clericus coniugatus, etiam qui unicam et virginem duxit uxorem, tonsuram et habitum non defert clericales, nullo clericali privilegio gaudere potest. Clericus autem bigamus videlicet qui viduam mulierem vel corruptam vel duas virgines successive duxit in uxores, nec tonsurara deferre clericalem, nec aliquo gaudere potest privilegio clericali. Item ad quartum articulum super clandestinis- desponsationibus contrahendis taliter de iure observandum fore et observari debere declararaus, quod si ambo clandestina desponsalia contrahentes huiusmodi sponsalia clandestine invicem contraxisse affirmarunt huiusmodi sponsalia suum debitum sortiri debent ef- fectura et ipsi contrahentes ad cqnsumationem matrimonii per censuram eccle- 219 siasticam simt compellendi, si vero alter tantum contrahentium huiusmodi clan- destina sponsalia contracta esse allegaverit isto casu alleganti et maxime uno coram ecclesiastico iudice onus incumbit probandi et quamvis huiusmodi clan- destinae desponsationes a iure contrahi prohibeantur, contracta tamcn non dissolvuntur, quia multa fieri prohibentur, facta tamcn tenent et si etiam per alterum contrahentium huiusmodi clandestinas desponsationcs contractas fuisse legitime probatum fuerit ipsi contrahcntes ad consumandum matrimo- nium nc occasio vel materia deierandi vel proierandi eis praebeatur de iure sunt compellendi. Ubi vcro ipsi contrahentes super huiusmodi clandestinis desponsationibus accusati illas contraxisse negaverint, nisi per hos, quorum interest, contrarium legitime probatum fuerit ad consumandum matrimonium minime sunt compellendi, ut igitur animarum pericula et scandala evitentur quilibet sacerdos parochialis in suis sermonibus ad populum ne huiusmodi clan- destinae desponsationes contrahantur curet et studeat publice prohibere. Dum autem vir et mulier aut virgo sponsalia per verba de futuro vel matrimonium per verba de praesenti publice et in facie ecclesiae contrahere voluerint, tunc ante illorum contractum publice pronuntiare et terminum competentem statu- ere debet, infra qucm si forte aliqui ipsos contrahentes aliquo gradu consangui- nitatis vel affinitatis prohibito invicem altinere vel alterum illorum contrahen- dium cum aliquo alio vel alia persona sponsalia vel matrimonium contraxisse sciverint. hoc ecclesiae denunciare valeant et debeant. Item ad quintum articulum de viro et virgine- invicem ad fornicandum vel stuprum committendum consentientibus de iure taliter censemus observandum, quod vir cum virgine fornicans vel stuprum committens vel virginem quam corrumpit in uxorem ducat vel secundum conditionem corruptae convenientem dare teneatur dotem cuius dotis moderatio vel iudiciurn super hoc faciendum ad examen ccclesiae seu iudicis ecclesiastici de iure remittendum est et remitti debet, non obstante quod vir ad hoc committendum inductus fuerit per aliquem nec ex eo eidem viro facilitas veniae vel impunitas quac incentivum tribuit delinquendi danda est et publicae utilitatis est ut crimina non maneant im- punita. Item ad sextuni articulum, qualitcr cum presbiteris^ et clcricis maxime in sacris ordinibus constitutis in adulterio vel in loco suspecto vel hora suspecta cum sus- pectis personis deprehensis vel repertis agendum sit et qualis purgatio eis iudici debeat, de iure et secundum sacros canones taliter in hoc procedendum fore et procedi debere declaramus, et ut ipsorum clericorum mores et actus in melius reformcntur continenter et caste vivcre studeant univcrsi praesertim in sacris ordinibus constituti ab omni libidinis vitio praecaventes ne contra apostolum infirmorum corda mala fama ipsorumpercutianturct ne vitupereturministerium nostrum ne securiores presbiteri existentes in peccatum liccntiusprolabantur, sed potius in conspectu omnipotentis dei puro corde ac mundo corpore studeant et valeant ministrare et si quis presbiter vel clericus in sacris ordinibus consti- tutus in adulterio manifeste deprehensus et coram doniino decano de huiusmodi adulterio legitime convictus aut praescriptum adulterium commisisse confes- sus fuerit eo facto a ministerio altaris et officio divino per ipsum dominum deca- num suspensus dcclaretur a qua quidem suspensione per reverendissimum do- minum archiepiscopum Strigoniensem vel eius vicarium in spirifualibus gene- ralem aut cui idem specialiter commiserit absolvi possit ct debeat. Et si huius- modi suspensione durante niissas et alia divina officia celebraverit vel si eisdem immiscuerit ipso facto irrcgularitatis maculam super qua dispensationis gratia a summo ponlifice vel eius legato super hoc authoritatem habente est obtinenda se noverit incurrisse. Ubi autem contra presbiterum vel clericum in loco sus- pecto vel hora suspecla et cum mulicre suspecta repertum adulteriuni vel cri- men adulterii pcr hos quorum interest legitime probari nequierit, tunc dominus 220 diH-;iniis riiin vicinis |)ri'sbiteris quos se nollf ppierarc c'oj,'noverit iuxta arbitriuni suuin eideni presbitero vel elerico suspcclo purgalioneni canonicam indicerc (lel)et . queni si pursjjarc se polerit in oriicio sno ininistrare i)crinittat, alioquin ai) officio suo ad leinpus de quo sibi \i(lebitur ipsuni suspeiidere non postponat . Itcin acl scptiinuni articuluin- an capitulo decanatus Brascliouiensis de bonis plebanorum decedentiuni diinissis vcl tcinpore vacationis provenientibussede- cimam vel aliain partem decimarum aut aliarum reruin vd proventuum reci- pere liceat super quo de iure decretum et statuluin esse et observari debere dicimus et declarainus, quod capitulum seu collegium aut aliae singulares per- sonae ecclesiasticae quorumcumque locorum de bonis rebus et proventibus per defunctos plebanos dimissis el relictis et etiain (einpore vacationis provenien- tibus sedecimam vcl eliain (|uanu'uinque parlem sub praetcxtu alicuius consue- tudinis etiain si iuramcnto confirmatione sedis apostolicae vel quacumque alia firmitate vallata fore praetenderelur, quae de iure revocata et nullius firini- tatis esse declaratum est reciperc non possunt neque dcbent sub poenis el censu- ris in iure expressatis. Sed bona cl provcnttis luiiiismodi defunctorum si tesfati decesscrunt executores teslamenti primo et ante oinnia serviloribus ipsius de- functi siquibus duin viveret tenebatur et creditoribus cins de dictis bonis satis- facerealia vero ad usus deputatos iuxta volunlatem testatoris convertere reliqua vcro bona mobilia et immobilia ecclesiac cui defuncfus praeerat et nomine ec- clesiae eius successori assignare debent et tencanlur. Item de bonis plebauorum- qui intestaf i decedunt sicut praemissum cst, serviloribus et crediloribus primo satisfaciendum est, reliqua vero bona ecclesiae el consequenter eius successori assignari debent . Itein ad octavuin articuluin an clericus contra laicum- coram decano vel capi- tulo litigans a gravainine vel a senteutia in prinia instantia ad superiorem ap- pellare possit et debeat ad quod de iure declarante dicimus, quod cum benc- ficium appellalionis et gravamine vel sententia in prima et secunda instantia de iure communi generaliter omnibus est indullum per superiorem quasi papain tolli non polest. quia eius est tollere cuius est condere legem. Item ad nonuin articulum- an pro sacramentis conferendis presbiteri pecuniam exigere possint de iure taliter servandum esse declaramus, quod cum in colla- tione sacramentorum divina gratia quae gratis data est confiteatur gratis dari et nihil pro illis conferendis exigi aut recepi debet, si tainen ex pia et laudabili consuetudine sponte et libere presbitero Lunc offerretur illud licite recipere a iure permissum est. Item ad decimum articulum ut plebanus Brasschouiensis- in decanum Bras- schouiensem cligatur taliter ordinandum et de iure observandum fore decla- ramus, quod licet eminens literalis scientiae peritia in praelato plurimum com- mendanda sit et mediocris tolleranda, interdum tamen imperfectum scientiae supplere potest perfectio caritatis et discretio personae eligendae in decanum facienda electoribus, quibus ius eligendi competit, est relicta, ideo hoc arbitrio ipsorum duximus reliquendum. Item ad undecimum articulum an de rebus- testatorum aliquibus personis vel locis in testamento legatis ad usum haeredum ipsius testatoris detrahi vel dari possit et debeat taliter declarantes dicimus, quod cura pia voluntas testatoris debitae executioni demandari iure praceptum sit et executor testamenti ad hoc compellandus est bona in testamento relicta ad usus per testatorera deputatos etalios iuxta voluntatem testatorisconverti disponit et dari debent. Itein causas testainentarias quaslibet inatrimoniales, dotis rerum paraphernalium, quartae filialis, percussionis mulierum, violationis virginum, adulterii, periurii, usu- 221 rarum simoniacae, pravitatis, sacrilegii, sortilegii, contra raptores rerum ec- clesiae et personaruni ecclesiasticarum incendarios ac violatores immunitatis ecclesiarum et cimeteriorum; item causas decimarum cum earum consuetis accpsoriis, dependentiis. incidentiis et connexis dominus decanus Brasschouien- sis in quacumque parte seu in quocumque loco districtus sui decanatus ordi- naria auctoritate pro tribunali sedcre, audire, cognoscere, decidere ac fine debito determinare poenasque et censuras ecclesiasticas iuxta qualitatem facinorum et deliqucntium de iure infligere et alia omnia et singula quae ad executionem suae ordinariae iurisdictionis pertinerc dignoscuntur exercere posse dedara- mus. Practerea si quando laicus per clericum vel laicum coram decano super aliqua re citatus fuerit idem decanus si causa ad suam iurisdictionem pertineat vel ne cognoscere habet et dc iure debet et sic facta cognitione si causam ad iu- risdictionein saecularem pertinere et per iudicem saecularem discutiendam fore et discuti dcbere constiterit cx tunc litigationes ad saecularem iudicem rcmit- tere debet si vero ad ecclesiasticam iurisdictionem et discussionem pertinuerit ipse enim cognoscere et discutere debet ac per hoc iudex saecularis alioque modo laicum cilatum coram decano a persecutione suae causae si ad ecclesiasticam pertinet iurisdictionem prohibere non debet neque potest, quia quilibet iudex post citationem a se emanatam et legitime executam cognoscere potest ct debet si sua sit iurisdictio. Et taliter de iure super hoc procedendum et observandura fore ac procedi et observari debere declaramus adiicientes, quod ecclesiasticus iudex turbationes suae iurisdictionis per censuram ecclesiasticam compescere potest, dcbet ct tenetur. Cetcrum quia tam veteris quam novis testamcnti pa- gina et sanctac universalis catliolicaeque ccclcsiac divina et humana stabilita authoritas hoc declaravil et singuhiri privilegio ecclesias et domos orationis dei praecipue gaudere voluit libertatc. ut cuius in pace factus est locus eius cul- tus sit cum debita vencratione pacificus. Sit itaque ad ecclesias humilis et de- votus ingressus sit in cis quieta conversatio deo grata inspicientibus placita quae considerantes non solum inslilual sed etiam reficiat, decet igitur, ut ec- clesiae et domus dei non solum in corpore et infra limites cimeterii sanctificati sed etiam domus sivc loca ac dotes ccclesiarum pro usu ct habitationc presbi- terorum et clericorum virorum^ domino famulantium dcputalae ac domestica familia honesta et non suspecta ipsorum presbiterorum vel clericorum etiam si sacro clericalis ordinis charactere aliqui ex huiusmodi familia insig- niti non existant speciali libertatis privilegio de iure potiri debcnt et gaudere. Quod si aliqui ex huiusmodi familia plebanorum vel presbiterorum in domibus vel dotibus ecclesiarum aliquos commiscrunt excessus vel contractus inierint pro eisdem coram plebano tanquam patrono et iudice ecclesiastico quibuscum- que conquerentibus iudicio stare debent el teneantur hoc excepto, quod si aliqui laici ex familia plebanorum extra domos et dotes ecclesiarum aliquos commi- serint excessus tunc pro illorum excessum emcnda per saecularem iudicem sub cuius iurisdictione deliquerunt ratione delicti emendari et illius iurisdictionem sortiri debent. In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam praesentes li- teras nostras duplicatas sigillo nostro communitas praefatis domiuis dccano, capituloac iudici, consulibus ci"vitatis et totius districtus Burciensis duxinius concedendas. Datum Brasschouiae in die sanctae Barbarae virginis ef martiris, anno domini millcsimo quadringcnlesimo quadragesimo septimo. ' Vorlagc vigiUiiili. * Ani Handf nacliyclniycn und vcrwicscn. ' Vfrlangcrlc Schrill. ^ Vorhific virlutum. ^ Vorlagc exiierire. 222 2 615 (Kronstadt uiu li47 Dczembpr ».) Der erzbischdflichcVisilalorTliomas Armenus beglaiibigl die Urkunde des Burzcnlandcr Dekans Anlonius non 1447 Nr. 2 596 Qber einen Schuldnerlrag zwischen Peter, dem Kaplan der Kronsladier Martins- kapelle. unddem Xotar Nikolaus Thoscha. und Idssl sie auch mm offentlichen Notar Benedikt ron Halhalom bezeugen. Orig. Pirg. fruliiT Archiv dcs Burzenliindcr Kvany. Is.;\pilels .V.U. , jetzt in Arli. St. Sibiu. Siegel. rund. IDm. 2 cni. griines Wachs in WachsschUssel an griin-roter Hanfschnur .ingchangt. Wappenschild init Unisclirift. Dic natierung dcr Urliundc ergibt sich aus dcm fiir dicsc Zeit bezeugten Aufenthalt dcs Tlionias .\rnienus in Kronstadt, vgl. .Nr. 2 612 und 2 614. Nos Thonias Armenus, liccntiatus in decretis, praepositus collegiatae ecclesiae sancti Georgii martyris de virido campo Strii^oniensis ac canonicus almae ec- clesiae Strij»oniensis, per reverendissimum in Cliristo patrem et dominum Diony- sium miseratione divina tituli .sancti Ciriaci in thermis sanctae Romanae ec- clesiae presbiterura cardinalem, archiepiscopum Strigoniensem locique eiusdem comitem perpetuum primatem et apostolicae sedis legatum natum, in Cibi- niensi et Brassouiensi partium Transsiluananim iurisdict ioni ahnae ecclesiae Strigoniensi subiectis visitator iudexque et causarum auditor necnon in diocesi et provincia Strigoniensi aliisque terris iurisdictioni praedictae Strigoniensis ecclesiae subiectis inquisitor hereticae pravitalis generaliter et specialiter de- putatus memoriae commeudamus tenore praesenlium significamus quibus ex- pedit universis, quod cum nos in generali audientia sedis Brassouiensis pro mo- derativo faciendo iudicio sedissemus nostri in praesentia facietenus veniens providus vir Nicolaus Thoscha notarius publicus, inhabitator, concivis et in- quilinus civitatis dictae Brassouiensis per modum protestationis sua siguifi- catione monstravit per certas literas patenles quarum quidem literarum tenor^ sequitur per omnia et est talis. Folgt die Urkunde dcs Dekans Anlonius von 1447 Nr. 2 596). Post quarum quidem literarum lectionem, praesentationem et perceptionem supradictus Nicolaus notarius iuris sui uberiorem ob cautelam petitionibus insistebat assiduis, ut literis nostris mediantibus confirmando ratificaremus super quo consensum nostrum benivolum praebuimus immo praebemus nunc et pro semjier et assensum sigilli quoque nostri consueti roboris iussimus communiri unacum notarii nostri publici subscriptione infrascripta-. Praesentibus honorabilibus viris domino .^nthonio decano Braschouiensi ple- bano in Herman, Johanne Rudel, plebano Coronensi, artiura liberalium magis- tro, Georgio iicentiato in decretis et plebano de monte Petri^, aliisque quam pluribus fidedignis testibus ad praemissa vocatis specialiter et-' rogatis^. Notarzeichen. Et ego Bencdictus natiisThomae de Hathalom, clericus diocesis jauri- niensis, publicus sacra apostolica auctoritate notarius, quia praernissis prae- sentationi, receptioni, perceptioni, petitioni aliisque oranibus et singulis dum sic ut praeraittitur fierent et agerentur, unacum praenorainatis testibus^ praesens interfui eaque omnia et singula sic fieri vidi et audivi. Ideo ex raandato supra- dicti doraini iudicis manuque mea propria subscripsi nomineque raeo signo solitis et consuetis consignando rogatus et requisitus in fidem et testimonium omnium et singulorum praemissorura. ' Mit andcrcr Tinte iiber der Zeile nachgetra- ^ Vorlagc scripto. gen. ^ Auf Basur. 223 2 614 Kroni^tudt Mil DozembiT o. Der eizhhchofliche Visilulor Thoinas Armenus beslalir/l. dass der offenlliche Notar Nikolaus Thoscha iind alle iibrifien Bewohner eines der Marlinskapelle in Kronsladl gestiflelen Hofes sich der yeisllichen Vor- rechle erfreiien, iind Idssl dies aiich vom offenllichen Nolar Benedikl von Hathalom bezeiigen. Oriu. Pcra. friilu-r Arcliiv dcs Burzcnliiiider l^vaiii;. Kai»ilels A. B. . jctzt in Arli. St. Siljiu. SicLcl wnr an;«clian^l. Nos Thomas Armenus, licentiatus in decretis praepositus collegiatae ecclesiae sancti Georgii de viridi campo Strigoniensis per reverendissimum in Christo patrem et doniinum Dyonisium miseratione divina tituli sancti Ciriaci in termis sanctae Romanae ecclesiae cardinalem archiepiscopum Strigonicnsem et cetera in Cibiniensi et Brassouiensi decanatibus iurisdictionis Strigoniensi visitator specialiter deputatus memoriae commendamus tenore praesentium significantes, qiiod cuin nos generali in audientia sedis Brassouiensis pro moderativo faciendo iudicio sedissemus nostri in praesentia facietenus veniens providus vir Nicolaus Tosclia, nobilis, coniugatus, notarius publicus sacri imperiali auctoritate Stri- goniensis diocesis, inhal)ilalor dotis capellae sancti Martini extra muros civi- tatis praedictaegravi cum quaerimonioasseruit proponendo^, quomodononnulli iudiccs .saeculares potentia sua irivola mediante facultates suas utrisque legibus consonas opprimere niterentur in tantum quod de vita sua et bonis in medio ipsoruni non esse securus eliaiii officium suuni labellionatus secundum quod ordo iuris expostularet minime exercere valeret. Insuper retulit dicens non ob- stante quod bigamus esse videf iir. Tamen aliis ex rationibus privilegio clericali tuitioni, prptectioni, defensioni uli et gauderc valeret signanter ex illo, quod domus suae solitae residentiae in fundo curiae regalis civitatis praedictae, quod sit ex opposito claustri sanctoruin apostolonim Petri et I^auli existeret, qui fundus pro salute et refrigerio animarum divorum reguin Hungariae ab iuclito principe Sigismundo, imperalore Romanorum et rege Hungariae datus esset pro capella montis sancti IMartini. Secundo rctulil, quod cssel pcrsona e.xempta, quia nobilis ut in plurimum videretur, quod nobiles ex decreto suorum princi- pum iure incumbenti non subiacerent generaliter in iudiciis laicorum ruralium signanter in causis arduis. Ideoquc supradictus Nicolaus notarius publicus im- plorando iurisdictionem requisivit non obnixe cum precibus, ut iuris sui ube- riorem ad cautelam literis nostris mediantibus remedium salubre procurare- mus. Nos autem attendentes et considerantes ipsum Nicolaum notarium non modicum fore oppressum cum dignum videtur ul tales iudices ordinarii tabel- liones sub privilegio clericali prolegendo auxilientur si saltim aliquo sinistro iudicio saeculari aut- alias- moleslando opprimere videnlur. Quam ob rem vi- gore latae sententiae confirmando ratificemus, dicentes quod Nicolaus notarius nunc saepedictus privilegio clericali firmi.ssime ulatur et gaudere valeat nunc et pro semper non tamen ipse scd omnes ceteri habitantes inquilini fundo iu annotaforegali, qui perf inet modo pro capella montis sancti Alartini supradicti. In cuius rei evidentiam pracscnles liferas nosfras privilegiales pendentis et au- fentici sigilli nosfri munimine eisdem in huiusmodi rci fesfimonium duximus concedendas, una cum subsciipf ione nofarii nosfri infrascripti. Prae.scnlibus ibidem honorabilibus el discrelis viris domino Antonio decano Brassouiensis, domine Johanne P.udel, artium liberalium magistro et plebano Bra.ssouiensi, domino Blasio, similiter arl ium libcralium magistro. et ceferis quani pluribus ad praemissa vocatis paritcr cl rogaf i.s. Dafum iii i)iacdicfa civilale Bra.ssouien- 224 si, aiiiio doniini millesinu) quadringentesimo quadragesimo septimo, quinto die mensis Decembris. Notarzeiclicn. Et ego Benedictus natus Thomae de Hathalom. clericus diocesis Jauriensis. publicus sacra apostolica auctoritate nolarius, quia praemissis prae- senlationi. receptioni. pctilioni, deliberationi aliisque omnibus et singulisprae- sens interfui eaque ut praemittitur sic fieri vidi et audivi. Ideo praesentes li- teras eiusdem domini visitatoris et iudicis in se continentes et de mandato ipsius domini visitatoris et appensione sigilli eiusdem domini iudicis commu- nitas^, manu alterius fideliter scriptas* me aliis occupatum signoque et nominis meis solitis et consuetis consignavi et roboravi in fidem et testimo- nium et singulorum praemissorum rogatus et requisitus. ' Vorlayc prmponcn. •* Die Lesuii;; ist iinsiclier. * Cber der Zeile. ■* Gebesserl ;ius scriplus. 2 615 1447 Dezember 6. Der Konvent von Kolozsmonostor schaltet den Einfiilirungs- auftrag des Gubernators Johann von Hunyad aus M^"/ Nr. 2 602 ein und bezeugt, dass dasWeissenburgerKapitel in den Besitz von Boiu jBun eingefiihrl worden ist. und Demelrius von Gaih, Johannes Gereb von Weingartskirchen und Familiengenos- sen gegen die Einfuhrung diesea Kapilels in die Besitzungen Spring. Drasov / Tro- schen, Sasciori und Sebe.^el j Kleinmiihlbach Einsprache erhobcn haben. Orif!. Pap. Batthyaneum Alba lulia. Arcliiv d. sieb. Doiiikapitels Xr. 291. Sieijel war in weisses Wachs auf der RiicJcseite auf!>edriiclvt . Hesle. Bruchstiick: Szercdai, Sotitia 9,?. Regest: FejiSr, Cndcx XI. 195. Tiirlcnilmi liir 1890, ] K! Xr. 291 zu Xoveiiiber 22. Conventus monasterii beatae Mariae virginis de Colomonastra omnibus Christi fidelibus tam praesentibus qiiam futuris praescns scriptum inspecturis salutem in omnium salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pcrvenire, quod nos literas illustris principis domini Johannis de Hunyad regni Hungariae gubernatoris introductorias pariter et statutorias nobis directas omni cum reve- rentia recepimus in haec verba. (Folgt die Urkunde des .lohannes von Hunyad von 1447 Nr. 2602). Nos igitur requisitionibiis scu commissionibus praefati domini gubernatoris obedire cupientes. ut tenemur, una cum praefato Ladislao de Gald homine suo, unum ex nobis vidclicet religiosum virum fratrem Emeri- cum socium nostrum conventualem ad praemissa peragenda nostro pro tes- timonio transmisimus fide dignum. Qui tandciii exinde ad nos rcversi nobis uniformiter retulerunt, quod ipsi feria quarta vidclicet in festo beatae Ceciliae virginis et martyris^ad faciem praescriptae possessionis Bwn, vicinis et comme- taneis eiusdem legitime convocatis et praesentibus accedendo praefatum capi- tulum ecclesiae Albensis in dominum eiusdem possessionis introduxissent ean- demque eidem cum cunctis eiusdem utilitatibus et pertinentiis quibuslibet iure ipsis incumbente nullo penitus contradiclore apparente perpetue statuissent possidendam legitimis diebus in facie eiusdem permanendo.Tandem autemcum aliis sequentibus diebus ad facies praedictarum possessionum Spreng, Drasso, Nagfalwet Kj^ssebes vocatarum accessissent, et praefatum capitulum in domi- nicum carundem introducere et easdem cum earundem pertinentiis eidem capi- tulo statuere voluissent, tunc Steplianus de Huzyrotelek- et Martinus de Galt- hew in personis Demetrii de Gath ac .Johannis Gereb de Vingarth ac Stephani. 221 Laurencii et Petri filiorum eiusdem Johannis nec non Johannis et Nicolai, filio- rum Nicolai de eadem Vingarth, ipsis contradictionis velamine obviasset et quia praefati Demetrius et Johannes Gereb praetextu praescriptarum possessio- num contia annotatum Micliaelem filium Salomonis litem seu causam movisse ipsaque causa nundem- terminata fore perhiberetur, ideo praenominatos Deme- trium et Johannem Gereb ac Stephanum, Laurenciumet Petrum filios eiusdem nec non Johannem et Nicolaum filios Nicolai contra annotatum capitulum non evocassent, sed praedictae contradictionis prosecutionem ad decisionem prae- dictae causae contra annotatum Michaelem filium Salomonis motae admisis- sent. In cuius rei memoriam firraitatemque perpetuam praesentes literas nostras privilegiales sigilli nostri appensione munitas duxiraus concedendas. Datum quinto decimo diei introductionis et statutionis praenotatarum, anno doraini millesimo CCCCXL septimo supradicto. ' November 22. - So Vorlage. 2 616 1447 Dezember 13. Das Weissenbiirger Kapitel bezeugt, dass Graf Peter, gewe- sener Richier von Kronstadt, seine Besitzanteile in Zarnesti und Tohan der Heilig- Leichnams-Bruderschaft an der Kronstddter Marienkirche vermacht hat. Orig. Perg. Arh. St. Brasov, Priv. 106. Siegel, spilzoval, 5,7 + 3,5 cm, weisses Wachs in Wachsschiissel an weiss-roter Seidenschnur angehiingt. Derselbe Stempel wie Nr. 216. Eingcschaltel voin Gubernator Joliannes von Hunyad 1447 und von Konig Ladis- laus 14.54 Orig. ebenda. Capitulum ccclesiae Transiluanae omnibus Christi fidelibus tam praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod nobilis et prudens vir Petrus comes, filius quondam .\nthonii, alias iudex civitatis Brassouiensis, coram nobis personaliter constitutus passus extitit ac votivo desiderio exponere curavit in hunc modum. Quod cura praesentis vitae conditio statum haberet ins- tabilem et ea quae haberent essentiam tenderent visibiliter ad non esse, idcirco ipse sedula cogitatione praemeditatus diem suae peregrinationis extremae dis- positione salubri desiderans praevenire universasportionessuaspossessionarias in possessionibus Zernee et Tuha vocatis in comitatu Albensi existentibus habi- tas ipsum iure hereditario concernentes ob spem suae salutis ac animarum pro- genitorum suorum perpetuum refrigerium kalendis seu confraternitatibus pre- tiosissimi corporis Cliristi ibidera in ecclesia parochiali beatissimae virginis Mariae constitutis cum omnibus suis iuribus, fructibus utilitatibus et pertinen- tiis quilibet legavisset et comisisset imo legavit et commisit coram nobis tali- bus conditionibus sub expressis, quod singulis diebus perpetuis futuris tempo- ribus unam raissam ob reverentiam praedicti almi corporis Christi praemissa confraternitas seu kalenda in lectorio consueto in dicta ecclesia beatae Mariae virginis constructo legere faciat vel cantare. In cuius rei memoriam perpetuam- que firmitatem praesentes literas privilegiales sigillo nostro pendenti duximus concedendas. Datum in festo beatae Luciae virginis et martyris, anno domini millesirao quadringentesimo quadragesimo septimo. Honorabilibus et discretis viris dominis Andrea praeposito, Mychaele custode et Emerico decano ceterisque canonicis ecclesiae nostrae praedictae existentibus salubriter et devote. 226 2bl7 KroDstadt 1447 Dezembor 16. Der Giibernalor Johannes von Hunyad verbietet allen Gerichlsinhabern, die Kronsladler Kaufleule auf ihren Handelsfahrten zu beldsligen und verweist alle Kldger an da.y Sladtgericht. Orii;. Pap. Arli. St. Bnisov. Piiv. 1C9. Si({,tl. iimd. Din. ii.:i ciii, iii rotcs W'ach.s, papierbedeckt, vornc aufgcdriickt. Dcrselbe Stempel wie Kr. 2 547. Johannes de Hwnyad regni Hungariae gubernator et cetera universis el singulis doniinis praelatis, baronibus, comitibus, catcllanis, nobilibus ipsorumque offi- cialibus item civitatibus, opidis et liberis villis ipsarumque rectoribus, iudici- bus et villicis in hoc regno Hungariae et partium sibi subiectarum ubilibet constitutis et existentibus praesentes visuris salutem et honorem, Cum iusti pro iniustis et innoxii pro reorum excessibus impediri non debeant aut quoquomodo aggravari, igitur dominationes,nobilitates et circumspectiones vestrasrequi- rimus vobisque auctoritate nostra seriosc committimus, quatenus^ dum et quando et circumspecti viri cives et hospites ac incolae nec non inhabitatores civitatis Brassouiensisaut eorum alterpro victuum suorum necessaria acquisitione divcr- sa climata dicti regni cum eorum rebus et mercibus perlustrando ad vestras terras, possessiones, honores seu vestri in medium pervenerint eosdem ad nullius vis instantiam in personis rebusque et mercibus ipsorum arrestari seu prohiberi facere velitis et nec debeatis signanter pro debitis delictis et excessibus aliorum sed ipsos aut eorum alterum simul vel divisim necnon homines ipsorum praesen- tium scilicet ostensores cum eorundem rebus mercimonialibus cuiuscumque generiset speciei existant ubique locorum libere et pacifice ire, transire, recedere et negotiari permittatis et permitti faciatis impedimento, molestia et damno sine omni. Si qui enim quidquam actionis vel questionis rationibus quibuscum- que contra praefatos cives aut eorum alterum habent vel se habere sperant, hii id in praesentia iudicis et iuratorum eiusdem civitatis Brassouiensis legitime prosequantur ex parte quorum iidem iudex et iurati unicuique contra eos queru- lanti iudicium et iustitiam facient et exhibebunt prout dictabit ordo^iuris. Aliud non facturi in praemissis. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum in dicta civitate Brassouiensi quarto die festi beatae Luciae virginis, anno domini MCCCCXL"" septimo. Von der Karizlei: Commissio propria domini gubernatoris. ' Hierauf el durclisestrichen. 2 618 (1447— 1452) Dezember 17. Vladislav II., Woiwode derWalachei, leill dem Rat von Kronstadt mil, dass er mit den Kronslddler Gesandten Chrislian und Thomas ubereingekommen sei, fiir die weggenommenen Scliweine den Geschadigten 4000 As- pern zu zahlen. Gleichzeilig eroffnel er ihnen, dassder Prahova-Weg fiir sie frei sei, und Irill fiir beiderseitige Respektierung des mit den]fruheren Ftirsten abgeschlosse- nen Abkommens ein. „Geschrieben den 17. Dezember." Orig. Pap. Arli. St. Bra§ov, Slenner 1 25. Siegei, rund, Dm. 2,9 ciii, in^rotes Wachs, papierbedeckt, vorne aufgedriickt, stark verwischt. Umschrift: + IWB / N / FNb. 227 Auf der Riickspite von yloiclizeitiger wohl Kronsladter Hand: 14-52 lilcra riuilanliiie dc porcis receptis in alpilms. qund pro illis salisfactunj cst et quod nos de rclro dcbent impcdirc pro cisdcm. Die Urkundc wird von B<)i;dan und nacli ilini von Andronescu wegen der ini .ijleicli- zeitiiion Dorsualvermerk vorliandencn Jahrcszahl 1152 in dieses Jahr versel7,t. Diese Zuweisuni,' ist aber allein auf (Irund diescs Verinerkes nicht schliissig und kann liiichstens einen tcrminus anle quem darslcllcn. Es spricht manches dafiir, dass die Urkunde aus der Frilhzeit des Woiwodcu Vladislav II stannut. Wir reihen sie daher in dle Zeit vom Bcginn der Herrschaft Vladislavs II. bis 1152 ein. Druck: Miletic. \ovi vlaclin-bulgarski gramoti 72 Nr. 64. Druck u. runi. Obersetzung; Bogdan . Dncumenie 87 Xr. 64. Tocilescu. 034 documente 65 Kr. 67. Rum. Ubersetzung: Bogdan. Documente 51 rcgestc 59 Nt. .59. Regest: Andronescu. Rcpcrlorinl 79 Nr. 258. 2 619 Kronstadt 1447 Dezember 23. Der Giibernalor Johannes von Hunyad vermacht die koniglichen Einkiinfte einer Mtihle am Homorod der Pfarrkirche :ii Marien- burg. Orig. Pap. -Vrchiv dcr Ilvang. Kirchcngcmcindc .\.B. Brasov, I i; 157. Siegel in rotes Wachs, papierbedcckt, vorne aufgcdriickt. Dersclbc Stcmpel wie N'r. 2 547. Eingeschal- tet vom Wcissenburger Kapitel 1457, von Konig .Mathias 1 162 und mit dieser Urkunde vom gleichen Konig 1467, Orig. ebenda. Nos Johannes de Hwnyad^ regni Hungariae gubernator et cetera memoriae com- mendamus tenore praesentium significantes quibus incumbif- universis quod nos tum ad debitae requisitionis instantiam honorabilis viri domini Petri ple- bani parochialis ecclesiae beatae Mariae virginis in opido Fewldwar^ vocato terrae Barcza existente fundatae nobis propterea oblatae tum denique* ob spem et devotionein ipsius virginis gloriosae quas ad eandem gerimus et eius praesidio muniraur universos et singulos proventus regales de uno molendino novo supe- riori communitatis in dicta Fewldwar* habitae in fluvio Homoroth constructo et decurrente provenire debentes eidem ecclesiae auctoritate nostrae guberna- toris qua fungimur perpetuis successivis temporibus in perpetuam elemosinam duxiraus ascribendos et appropiandos imino ascribimus et appropriamus praesentium per vigore; quo circa vobis universis et singulis recollectoribus quorumcumque alio- rumsedet molendinariorumproventum in dicta Fewldwar' protempore consti- tutis praesentibus taliter et futuris praesentium notitiam habituris harum serie firmiter committimus et mandamus, quatenus amodo in antea ulloque unquam tempore aliquos proventus dicti molendini per nos ut praefertur praedictae ecclesiae appropriatos exigere praesumatis nec sitis ausi modo aliquali. Et aliud non facLuri praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum in civitate Brassouiensi* sabbato proximo ante festum nativitatis domini, anno eiusdem millesimo quadringentesimo quadragesimo septimo. Vo/i der /Canr/e;: Commissio propria domini gubernaloris. 1 1462 und 1467 liunyad. ■* 1462 und 1467 tandcmque. " 1462 und 1467 expedil. * 1457 Ffewlwar. 3 1462 und 1167 Ffcwldwar. " 1462 und 1467 Brassouiensis. 228 2 620 Kroii>ladt 1 Vi7 DczcnilHT 24. Der Giibeinulor Johannes i>on Himyad bestaligt die l ikimde des\Veissenbiii(ier Kapilels vom 1447 Nr. 2 616 iiber die Schenkung von Besitzanleilen in Zuriwsli iind Tohan, dieGrdf Peter der Heilig-Leichiiamsbru- derschafl an der Kronstiidler Marienkirche vermachl hat. und eiklarl seine Zustim- mung :u deii ein:elnen \ ertragsbestimmiinqen. Orig. PiTi;. Arh. Sl. Bnisov. Priv. 1( 7. Sieycl. ruiid. Diu. :!.2 i-iii, iii rnUs \V:iclis, p.npierbi'd('ckl . voriu' ;iuf.!,etlriic'kt. Dcrsolbc SUii.pcl Avic .\r. 2 5-17. No.s Johannes de Hwnyad regni Hungariae gubernator et cclera nienioriae coin- mendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod nobilis et prudcns vir Petrus comes, filius quondam Anthonii, alias iudex civi- tatis Brassouiensis, nostram personaliter veniens in praesentiam exhibuit et praesentavit nobis quasdam literas privilegiales honorabilis capiluli ecclesiae Albensis Transsiluanensis quibus mediantibus idem Petrus comes portiones suas possessionarias in possessionibus Zernee et Thwha vocatis in comitatu Al- bensi Transsiluanensi existentibus habitas ipsum iure hereditario contingentes ob spem suae salutis et perpetuum refrigerium kalendis seu confraternitatibus pretiosissimi corporis Christi in^ ecclcsia beatae Mariae virginis in dicta civitate Brassouiensi constructa dispositis sub conditionibus literis in cisdem declaratis in perpetuum dedisse, donasse et contulisse dinoscebatur tenoris infrascripti. Supplicans nobispraefatus Petrus comes prece subiectiva, ut huiusmodi literas dicti capituli ratas, grafas et acceptas habentes eisdem perennalibus dispositio- nibus et fassionibus suis ac omnibus et singulis clausulis earundem in tenoribus dictarum literarum expressatis nostrum gubernatorium consensum praebere dignaremur pariter et assensum. Quarum lenor is est: {Folyl die Urkundedes Weissenburger Kapitels von 1447 Nr. 2 616). Nos igitur .supplicationibus aiite- fati Petri comitis per eum nobis ut praemittitur porrectis favorabiliter inclinati praetactas literas antedicti capituli Albensis non rasas non cancellatas nec in aliqua sui parte suspectas imo merae et sincerae veritatis integritate praepollen- tes praesentibusque de verbo adverbumsine diminutionc insertasquoad omnes articulos, clausulas et conditiones earundem quemadmodum rite et legitime emanatae sunt et prout viribus suffragantur aucloritate nostra praemissa ratas, gratas et acceptas habentes eisdem regni consensum praebuimus imo praebemus benivolum pariter et assensum salvo iure alieno harum nostrarum vigore et tes- timonio literarum mediantibus. Datum in dicta civitate Brassouiensi in vigilia nativJtatis Christi, anno eiusdem millesimo quadringentesimo quadragesimo septimo suprascripto. Xon dcr Kanzlei: Commissio propria domini gubernatoris. ' Hicr.uif iiiicli ciiiiual in. 2 621 Kronstadt 1447 Dezember 26. Der Gubernator Johannes von Hunyad besldtigt den Kronstddtern den Empfang des Martinszinses. Ori.u. Pap. .(Vrli. St. Bra.sov. l'riv. 108/2. Sicsicl, riiiid, Diii. :i.2ciii, in roles Wachs papicrbedeckt, vome auf.acdrUckt. Dcrselbe Stcnipcl wic .\r. 2 547. — Die Urkunde ist von dciiisclbcn Schrcibcr ycschricbcn wic Xr. 2 610. 229 Nos Johannes de Hwnyad regni Hungariae gubernator et cetera memoriae com- mendamus per praesentes, quod^ nos providos viros iudicem, iuratos ceterosque cives civitatis Brassouiensis de et super solutione census festi sancti Martini confessorisproximepraeteriti exparte ipsorum regiae maiestati provenire deben- tis nobis per ipsos in effectum persoluti quitos committimus et omnino expedi- tos testimonio praesentium mediante. Datum in dicta civitate Brassouiensi in festo sancti Stephani protomartyris, anno domini MCCCCXL mo septimo. Von der Kanzlei: Commissio propria domini gubernatoris. ' Hierauf quia durchgestricheii. 2 622 Sf. Gheorghe 1448 Januar 5. Der Gubernutor Johannes von Hunyad ersucht die Kastellane von Torzburg, den Streit zwischen Petrus von Kronstadt und Symon Forro um die Besitzungen Neudorf und Hopsifen zu kldren. Orig. Pap. Arh. St. Brasov. Priv. 111. Sicgel, rund, Din. 3,.3 cin, in rotes Wachs vorne aufgcdriickl. Dcrsclbc Steinpcl wie .Vr. 2 547. Johannes de Hwnyad regni Hungariae gubernator egregiis viris Nicolao de Wyzakna, vicevaivodae partium Transsiluanarum, ac Valentino de Feyereghaz castellanis castri nostri Therch vocati salutem cum honore. Dicit nobis providus Petrus, filius Anthonii de Brassouia, quomodo Symon Forro his disturbialibus temporibus quasdam suas^ possessiones Wyfalw ct Komlos vocatas in terra Barcza in comitatu Albensi existentes a manibus eiusdem exponentis minus iuste et indebite pro se occupasset potentia mediante, in suum praeiudicium et dammumvaldemagnura.Etquia incongregationibusgeneralibustam Albensibus quam Pesthiensibus per dominos praelatos, barones regni ac proceres eiusdem celebratisi id interalia ut universae possessiones et iura possessionaria per quos- cumque indebite temporibus praemissis occupata existunt his a quibus occupa- tae sunt sub poenis et obligaminibus e.xinde institutis remitti debeant et resig- nari, conclusum et stabilitum existit. Igitur dilectionibus vestris firmiter prae- cipientes mandamus, quatenus receptis praesentibus universis vicinis et comme- taneis dictarum possessionum ceterisque comprovincialibus dictae terrae Barcza ac comitatus Albensis praedictae ad diem medii mensis proxime venturum^ ad facies dictarum possesionum convocatis et accersitis partibus etiam praedictis vel earum legitimis procuratoribus vestri in praesentiam convocandis^ ab eis- demque ad fidem eorum deo dcbitam f idelitatemque sacrae regni coronae obser- vandam tacto divinae crucis signo coram vobis ac Valentino Nemes de Hydeg- wegh aut Ladislao et Anthonio de Bodola sive Theel de Nyen aliis absentibus honiine nostro et testimonio capituli ecclesiae Albensis, quod per ipsum capi- tulum illac serie praesentium transmitti iubemus de praemissis meram, plenam et omnimodam sciatis et inquiratis certitudinis veritatem, qui si praemissa ex huiusmodi^ attestationibus eorundem vicinorum et commetaneorum dictarum possessionumac comprovincialium dicti comitatus sic suo modo prout superius de nobis declarantur fore compereritis extunc excluso prius et eiecto praefato Symone de eisdem easdemque dicto exponenti restatuatis possidendas contra- dictione praefati Symonis non obstante praefatumque exponentem in dominio earundem contra quoslibet illegitimos impetitore et signanter contra et adver- sus praefatum Symonen protegere, tueri et defensare debeatis. Et post haec huiusmodi restitutae* veritatis praemissorum ac attestationis ac restatutionis 230 I sententiani cuni propriis et possessionuni atteslantium noniinibus per vos et dictum capitulum rescribi volumus et mandamus. Aliud non facturi. Praesenti- bus perlectis exhibenti rcstitutis, Datum in Zenthgywrgh in vigilia lesti Epi- phaniarum domini. anno eiusdem M"" CCCCC""' XL"° octavo. ' Cbcr lior Zcilo. ^ Ilierauf vrndil diirchgcslrklioii. • Jaiiuar lli. * Vorlagc reslUe. 2 623 Hermannstadt 1448 Januar 8. Thomas Armenus, Visitalor des Eizbischofs von Gran, auferlegt demHermannstddter Kapitel und seinem Dechanten Michael wegen der Hinterlassenschaft des Hammersdorfer Plebans Johannes Megerlini ewiges Stillschweigen, was die Notare Benedikt von Hathalom und Laurentius Michaelis von Frauendorf bezeugen . Orig. Perg. Arh. St. Sibiu. Arcliiv dcs Herniannsiadtpr ICvanfj. Kapitols A.B. Nr. 27. Sicgel, rimd, Dm. 2 cm, dunkelgriines Wachs In Wachsschiissol an weiss-brauner Hanfschnur angehangt. Ini Sicgelfold drcicckigcr AVapponschild niit dcn Zeichcn «, Unischrift in gotischer Minuskel s. loni ( )'. — Der Text und die beiden Notar- forncln von eincr Hand gcschriobon. In nomine domini amen. Thomas Armenus licentiatus in decretis praepositus collegiatae ecclesiae sancti Georgii martiris de viridi campo Strigoniensis ac canonicus almae ecclesiae Strigoniensis per reverendissimum Christo patrem et dominum, dominum Dyonisium miseratione divina tituli sancti Ciriaci in ter- mis sanctae Romanae ecclesiae presbiterum cardinalem archiepiscopum Strigo- niensem locique eiusdem comitem primatem et apostolicae sedis legatum na- tum in Cybiniensi et Brassouiensi decanatibus visitator nec non iudex et causa- rum auditorgeneraliteret specialiter deputatustenorepraesentiumsignificamus quibus expedit universis, quod in causa et causis quam et quas venerabilis et egregius vir dominus Anthonius decretorum doctor plebanus Cybibiensis,cano- nicus ecclesiae Transiluanensis, ut actor ab una, contra et adversus honorabiles dominum Michaelem decanum et capitulum decanatus Cybiniensis de et super nonnullis rebus el bonis mobilibus ct immobilibus quondam domini Johannis Megerlini mcdicinae doctoris tunc plebanum de villa Hunperti uti praetende- batur- et per eundem dominum Anthonium doctorem allegabatur, in ultimo ipsius domini Johannis testamento ad certos usus in actis causae expressatis legatis et relictis et illorum occnsione, ut reos et in causam attractos partibus ex altera, coram nobis movit^ vertente et verlentibus servatis de iure servandis rite et legittime procedendis per ea, quae vidimus, exanimavimus et cognovi- mus, videmiis et cognoscimus et cx actis causae nobis constat, communicato superhoc iurisperitorumnostrorumassessorum etaliorum honorabilium virorum et deliberato habito consilio ad nostram ferendum diffinitivam sententiam in forma quae sequitur duximus procedendum, Christi nomine invocato solum deum et eius iustitiam prae oculis habentes per hanc nostram diffinitivam sen- tentiam, quam pro tribunali sedcndo^ ferimus in his scriptis dicimus, declara- mus, decernimuset pronuntiamusdictum quondam Johannem Megerlini medici- nae doctorem intestatum et sine testamento decessisse, ac eidem domino Antho- nio doctori et quibuscumque aliis res et bona praetacti domini Johannis Meger- lini medicinae doctoris mobilia et inmobilia ratione et vigore huiusmodi prae- tensi testamenti ius sibi competere praedentibus perpetuum silentium imponen- 231 durn fore et imponimus per praesentes. Acta sunt haec et facta anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo octavo, indictione undecima, die Lunae, octava vero mensis Januarii, hora meridiei vcl quasi, in domo habita- tionis circumspecti viri Johannis Craws in civitate Cybiniensi, pontificatus san- tissimi in Christo patris et domini nostri, domini Nicolai divina providentia papae quinti anno eius primo, praesentibus ibidem honorabilibus viris dominis Clemente provisore Christi pauperuin in hospitali Cybiniensi commorantium, Bartholomeo canonico ecclesiae sancti Georgii martiris de viridi campoStrigo- niensi, testibus ad praemissa vocatis et requisitis. Nolarzeichen. Et ego Benedictus natus Thomae de Hathalom clericus diocesis Jauriensis publicus sacra apostolica auctoritate notarius publicus quia praemis- sis decreto cilationis litis contestationi partium probationibus, processibus et sententia prolationi aliisque omnibus et singulis, dum sic ut praemittitur fierent et agerentur unacum praenominatis testibus praesens fui, ideoque praesentes literas seu publicum instrumentum scntentiam dicti domini Thomae visitatoris et iudicis in se continentem cum appensione sigilli eiusdem domini iudicis com- munitas, exinde confeci, manuque propria scriptas et in praesentem^ publicam formam redegi signo et nomine meis solitis et consuetis rogatus et requisitus in fidem et testimonium omnium et singulorum praemissorum. Notarzeichcn. Et ego Laurencius Michaelis dc Villa Dominarum clericus Trans- siluanensis diocesis, publicus sacris apostolica et imperiali auctoritatibus nota- rius, quia praemissis citationis decreto, litis contcstationi, partium probationi- bus processibus et sententiae prolationi aliisque omnibus et singulis, dum sic ut praemittitur fierent etagerentur una cum praenominatis testibus praesens fui, ideoque praesentes literas seu publicum instrumentum, sententiam dicti domini Thomae visitatoris et iudicis in se continentem cum appensione sigilli eiusdem domini iudicis communitas exinde confeci, manu autem praedicti notarii scrip- tas hic autem manu propria me subscripsi et in praesentem formam publicam redegi signo et nomine meis solitis et consuetis rogatus requisitus in fidem et veritatis testimonium omnium et singulorum praemissorum. ' Unleserlich. * Vorlage sedenden. 2 Vorlage praclenhalur. ^ Vorlagc pulem. ^ (Jber der Zeile nachgetragen. 2 624 Um 1448 JanuarS. Thomas Armenus, Visitator des Erzbischofs vonGran, bestdtigt die Hermannsiddter Kapitelsstatulen. Gleichzeilige Abschrift Perg. Arh. St. Sibiii. Archiv des Hermanstadter Evang. Kapi- lcls A.B. Nr. 26 — Die Schrift ist leilwcisc slark verwischt. Wir bringen die Ausslellung der Urkiinde mit dein durch die vorangehendc Urkunde .\r. 2 62.S bcglaubigten .\ufenthalt des Thomas Armenus in Hermannstadt in zeitlichen Zusamnienhang, vgl. auch Sieftff. Vierletjahrsschrift bo. 19:!2, . 3,^12 .\nm. 2. Da Armenus aber iii deii am 4. Dezember 1117 in Kroiistadt bestatigten Kronstadter Kapitelssta- tiitcn schon auf die Verhaltnisse im Hcrm.innstadtcr Kapitel Bezug niinmt. ist es leicht mdglidi, dass die Bestatigunt,' der Hcrmaniisladter Staluten wahrend eines ev. Her- mannstadtcr .Vufenthaltes zu einem Zeitpunkt vor 1447 Dezember 4 erfolgt ist. Thomas .\rmenus^ licentiatus in decretis, praepositus collegiatac ecclesiae sancti Georgii marliris de viridicampo Strigoniensis ac canonicus almae 232 ecclesiae Slrii«oiiiciisi.s pcrreverondissiiiituii iu Cliristo palrciii ct clominurn. domi- num Dyonisium niiseratione divina tit uli sancti Cyriaui in terniis sanctac Homanae ecclesiae presbiterum cardinalem arcliie[)isc()piim .Strigoniensem lociqueciusdem coniilem |)erpetuum primalcm cl aposloiicac scdis legatuin nalum in Cybi- niensi et Brassouiensi partium TranssiJuaiiarum decanalibus iurisdictionl almac ecclesiae Strigoniensis subiectis visitator iudcxque ac causarum auditor necuon iu diocesi et provincia alii.sque terris iurisdictioni praedictae Stri- goniensis ecclcsiae subiectis inquisitor haercticae pravitatis generaliter et specialitcr deputatus, dileclis uohis in Christo fratribus venerabilihus et )ionorabiIil>us viris dominis dccano univcrsisquc cl sini>ulis plebanis ac toti capitulo dccanatus Cjijiniensis praeseiil ibus cl luturis notitiam praesentium habituris salutem et sinceram in domino cai-ilatem. Nobis iniuncti officii debitum ut c vestri medio dissenssiones quedam, iurgia, litcs et scandala evellenlur atque tollanlur aniinnrum vestrarum saluti provideatur illarumque periculis salubriter obvietur ccclcsiaruuu]uc indcmnpnitati ac illarum et personarum ccclesiasticarum status rcforiuat ioni necnon vestrae utilitati proinde consulatur vigilanti studio c.\cqui cupientes infrascriptas vestras nobis per vos praeseutatas capitulares constitutiones acceptantes, dilirjenler e.xaminantes ad vcstrae petitionis inslaiitiam et cx nostro oiTicii debito rese- catis superfluis quibusdam immutatis nonnullis ulilihus supciadditis constitu- tionibus in forma quac duximus iiinovaiuios ac c(uifirmandos. Quoniam ut ait Grcqorius in proemio decretalium rex pacificus pia miseratione disposuit sibi subditos fore pudicos pacificos et modestos sed cuin oiiinis aetas proiia sit ad inalum ut re, q.i. omnis aetas ideo subditur in praedicto proemio ergo lex proditur ut appetitiis noxius suli iuris rcgula limitatur pcr (|uam humanum genus honesle vivat alterum non laedal iinicuique ius suum trihuat. .\d idem loco distincto scribitur factae sunt leges ut carum uutu huinana coherceatur audacia et tuta sit inter improbos innoccntia in ipsis improhis formidato suplitio restringetur nocendi facultas, ex quibus iuris auctoritatibus nos capi- tuluni Cybiniensc solerter considcrainus quomodo vita humana lcgibus regula- tor sic tiualuor virtutibus politicis regalus in statu siquidem ecclesiae inili- tandis cluo sunt genera chiristianonim ut rc. q. et duo sunt, unuin cst genus laicorum quod civili lege hoc cst constitutioiiibus saecularilius regitur ut y. dis. per toni., secuiidum geiius est clericorum ut praedicto canonae duo sunt quod genus lege canonica hoc est constitutionibus ecclesiasticis reguletur. Quare ad reformandam vitam actus et mores nostrorum suppositorum, tain illoruin qui modernis temporihus supersunt quani succcdentium secundum temporum vicissitudinem quasdam constitutiones ecclesiastica in nostra con- gregatione generali maturo deliberato consilio nobis et postcris nostri pro futuris duximus statuendas hanc ordiuein regulariter observantes. Priiuo quia clericus beneficiatus fructus heneficii sui pro rata seu parte lemporis quo ecclesiae suae praesidet provenicntes percipere ac ad utilitatem ecclesiae vel usus suos necessarios de iure et cuiii dei timore convertcre permittitur aliosque proventus et futuris tcmjjoribus provenientes sic et reliqua boua ecclesiae vendere, arendare aut alio quovis titulo alienare prohibetur. Pro eo statuimus inviolabiliter observandum, quod plebanus aliquis decimas suas ex sua parochia venientes certis tamen anni temporibus videlicet iuxta distin- ctionem quatuor temporum un?m quartain partem suaruni decimarum vendere possit quia decimae distinguuntur in quatuor partes, sic et annus dividitur in quatuor partes et prout inercenarius est dignus mercede sua sic singulis quatuor temporibus unam quartam partem suarum decimarum in suos usus habet transmutare seu vendere vei invis testamentum condere prout sibi melius videbitur pro saluteanimae suae salubrius expedire, et ultra vendere non debet siue consensu capituli vel quovismodo alienare. Secundo statuimus 233 ac ordinanius ut omnes plebani, quos contigeril laborare giavibus infirmi- tatibus sic quod necessitas testandi ei incumbat suos proximos vicinos advocet plebanos corani uno faciet confessionem. qui eum cum sacramentisecclesiasticis procurabit alio fratre adiuncto in suprapelliciis hoc expediant prcut decet. Quo facto coram aliis idoncis testibus advocatissuum ordinet testamentum sic tamen ut in nullius fiat praeiudiciuni ecclesiae seu cuiuscumque alterius saltem successoris, si autcm intestafus decesserit, extunc decanus adiunctis sibi duobuf fratribus eiusdem fraternitatis de bonis suis cum dei timore dis- ponet et dispenset pro successore pro debitoribus pro ecclcsia cui praefuit defuuctus pro amicis et pro pauperibus et servitoribus secundum quod et prout securdum canonicas sanctiones ipsis videbitur conveniens. .Statuimus insuper el ordinamus, quod si aliqui vel aliquis plebanorum sine speciali licentia et commissione domini decani bona et res intestati plebani decedentis in toto vel in parte sibi usurpavcrinl seu usurpaverit aut illis se ingesserint vel ingesserit, cxtunc talcs et taleni a beneficio et beneficiis a iure ut habetur in C. quia .saepe de electione li. VI. suspensos esse volumus et declaramus donec et quousque ablata restituant et poeuam quinque marcarum argenti puri fisco capituli Cybiniensis applicandarum incurrere volumus ipso facto. Tertio statuismus ut omnes ementcs decimas super decimis emptis recipiant literas deeani alias contractus emptionis nullum habebit munimen sic, quod si contigerit plebanum decedcre ante collectionem futurarum decimarum cecimae emplae per laicuni vel quenKumque qui super hoc non rcceperil literas decani in emptae et ad manus decani deljcnt pervenire. Quarto statuimus in villis devastatis, quae carent plebe vel quae habent inhabitatores decimas capiat decimus nomine capiluli et non proprio ne ius ecclesiasticum ad manus laicorum fal.sotitulo devolvatur. Quinto statuimus, ut decanusexsolvat censum de praeuomiiiatis decimis capitulo qui ab antiquis temporibus persolvi cons- vevit, vero decauus sua auctoritate praefatas decimas tamquam verus dominus glorietur ptfssidere. Sexto statuimus, quod nullus plebanus qualitercumque viciosus et dignus correctione etiam saepemonitur privari debeat beneficio per decanum nisi post monitionem canonicam ad mensem per < >^ in carceribus servetur ad maiorem emendationem licet de iure hoc non requiratur sed nos in hac parte volumus compati nostris fratribus et iuris rigoiem aequi- tate iuramus temperare. Septimo statuimus, ut quilibet plebanus solertem curam gerere debet de custodia sacramentorum in ecclesia sua servatorum praesertim eukaristie, qui per se vcl suum cappellanum omnia vasa sacramen- torum tractare debet removendo vel deponendo de loco suo et cum fiat, fiat cum reverentia magna scilicet cum stola et suprapellitio et per nullum alium hominem praedicta vasa moveantur nisi per presbiterum et maxime sacramen- tum eukaristie, quod honorifice ad infirmos deferat presbiter&uprapellitiatus cum stola lumine praecedenle et vexillo reverenter ante pectus suum baiulan- dum, qui est candor lucis aeternae et speculum sine macula ul de coelo miserere. Et plebanus praefatorum locorum scilicet uln sacramenta conservantur con- todi suae ecclesiae sub magna cautela commendet custodiam locorum prae- nominatorum et maxime claves pro locis sacramentorum ipse enim plebanus principaliter custos est ecclesiae. quia traditae sunt claves in signum custodiae et praelaturae ef non campanalori quam custodiam solerter debef habere circa ecclesiam dei ergo vigilcf, ut vigilanter rationem valeat deo reddere de sua ministratione sulficienter in extremis eliam poenam poterit evadere, quam poenam canones in his negligentibus comminantur. Ita statuimus, ut unus quisque plebanus in sua ecclesia laicos moneat et informet in ambone quod diuruis temporibus presbiteros advocenl cum saciamento ad infirmos procurandos e( non differatur u.sque ad tempus nocturnum sed ut infirmi in principio aegriludinis suae ab illis, qui curam verunt seu ab illisqui in domi- 234 bus illius liabitant sive a vicinis inone.Tntur. Sollicite quod se disponant corde contrito et auimo humiliato pro susceptionc sncramenlorum et pro animarum eorum salute et pro eo explendo presbiteri vocentur convenienti tempore ante noctis tenebras proptcr revereuliam sacramenti, cum sil illa lux vera quae illu- niinat omnem hominem venientem in hunc mundum potius in luce quam in tenebris debeat baiulari nisi infirmus aet^ritudinem incidere casualem vel quovis periculo corporali repente fuerit praegravatus, hii autem qui in lecto aegritudinis ultra unum diem concubaverint et ad noctem et si negligentes fuerint sic ut absque sacramento decedunt nisi signa^ contritionis et poeni- tentiac ante ipsorum obitum in eis appareant ecclesiastica carent sepultura et si tcmpore nocturnali sacerdos super talcs iufirmos fuerit cum sacramento seu ad eius confessionem audiendam exsolvant duo lalenta cerae unum pro luminaribus ecclesiae secundum eidem ecclesiae propter negligentiam quam commisit et si moriatur non sepeliatur nisi prius solvat ceram, si autcm conva- lebit dc illa infirmitale lum- rirca festum pnschae com])ellatur per suum ple- banum per hoc quod a confessione removiatur donec satisfacere non recuset. Item statuimus, quod iste patcr familias ex cuius negligentia eius priuci- palis familia in domo sua aliquis infirmus sine confessione seu absque sacra- mentis dccesserit solvat unam marcam argenti dimidiam pro dccano et dimi- diam pro plebano cuius< )* sic intcrierit ex negligenfia quae latae culpae poterit comparari. Item slatuimus ut parentes qui pueros opprimunt maxime in lectis seu in cunis mortui invcnli fuerint vel ex alio eveutu per eorum negligentiam ultra poenam in foro conscientiae iniungendani pro poena solvant unam marcam argenti, dimidiam pro decano dimidiam pro plebano et octo talenta cerae pro ecclesia in cuius parochia talis negligentia commissa non celatur. Haec observari volumus er>= huius poenae timore parentes qui curam gerere debent filiorum suorum et illi qui curam gerere hnbent ser' is ad procurandum infirmos tempore noctis in aliqua distantia ab ecclesia nisi laicus qui vocat sacerdotem ad infirmum procurandum venerit < >'" cum suis vicinis < >^i alioquin presbiter non debet exire in nocte inservire sed potius in quiete manerc donec laici perfecerint hoc quod est praemissum. Item statuimus ex iuris communis dispositione ut nullus clericus praesertim in sacris ordinibus constitutus maxime in maioribus publi- cam thabernam servare audeat nisi necessitate compulsus ex co quod forte ex suis beneficiis vina evenirent quae aliomodo commutare non posset seu pro sui ipsius sustentatione et propriis alimentis consequendis. Item statuimus ut nullus clericus qui privilegio clericali vult gaudere publicam thabernam ingredi praesumat nisi necessitas specialis hoc exquirat et secundum consuetu- dinem patriae ac funeribus aul nuptiis vel compaternitate contracla ^ )^^ fuerit aut in aliis licitis et cum personis honestis enim et honestarum perso- narura conversatione seclusa modestius et honorifice intret ac exeat reverenter. Item statuimus ut quicumque presbiteri conveuiunt ad aliquod convivium unus illorum ante mensam incipiat (cibis benedicere)^^ et secundum ordinem sedeant alter alteri honorem praebens et si phas fuerit unus illorum de sacra scriptura aliquid legat et habita resectione ypinnum sanctum dicant exemplo domini sic in coena domini fecisse legitur et se contineant omnes presbiteri maxime in talibus locis ut non vituperetur ministerium nostrum. Item statui- mus huiusmodi ordiuationem ut in eoruin congregationibus ab ebrietate absti- neant maxime ut alter alterum ad potandum ne incitet aequalibus polibus 235 honorando ul dc VI. et. lio. ckTiconini Aciapulfi. Item slatuimus ut ciusdcm ordinationis gratia presbiteri ludis taxillorum se non immisccant seu aliis quilniscumque illicitis et publicis spectaculis sed solum hoc quod honcstum fuerit e.xcrceant ut sic cum lionore et rcverentia laicis iii lionum exemplum ad domos suas valeant remeare. Iteni .statuinnis. quod dccanus non debet corrigere plcbanos corani laicis sed coram iratril)us. quia laici qaudentes dc scandalo clcri iuxta illud laici clericis oppido sunt infesti. Item statuimus quod dccanus non debet inquirere de occultis criminibus plebanorum publice coram laicis nec occultc sic quod exindc possinl scandala generari. ne per talem iuquisiti- onem peccata prodcntur clericorum. Item statuinnis quod plebani suos laicos de criminibus occultis accu.sare non dcbent cum solus deus iudicat de occultis illis vero exceptis contra quos laboral infamia quos de iure scripto tenetur supcriori denuntiare. Item statuimus, quod si aliqui parochiani morte fuerint preventi de quorum vita constat quod sic in puncto mortali non decesserint, vel si de vita eorum dubium non fuerit plcbanus sepelire poterit decano irre- quisito iure decani tamen salvo. si autem constat in puncto mortali aliquem mortuum quod elici poterit ex eius vita vel ex sua morte extunc nusquam sepelialur cum fidelibus sed ecclesiastica careat sepultura. Item statuimus, quod nullus plebanorum debeat recipire alienum capellanum de aliena diocesi pro ministro suae ecclesiae nisi quae per decanuiri sua auctoritate fuerint approbata et Jiteras commendaticias sui episcopi dccano coram capitularibus ostendent reverenter. Item statuimus quod nullus campanator se contra ple- banum vel capitulum erigere audcat ipsis conviciando seu proterviendo nec coram laicis aliquam detractionem seu scandalum de eis commovere sive propalare. Si autem ausu tcmerario aliquis servorum ecclesiae contra nostrum mandatum fcccrit in hac parle suli poena omnium bonorum sunrum infra quindcnam canonica monitione pracmissa a capitulo sit e.xclusus quod moram ibi trahere non debct nisi veniam ol)tinucrit de commissis hoc tamen adiuncto, quod plebani sive capelani servitoribus ecclesiae iniurari non debent sine causa sed potius plebanum ct capcllanum ipsos tencrc tamquam socios. Si enim aliquis qucrelam h.abucrit contra ;i!ium talis qucrela intcr eos coram de- cano debct iudicialiter cxpcdiri. Ilem staluimus. quod nullus servitorum ecclesiae servitium cuiuscumquc ccclcsiae cum diminutione pretii sivc sallarii seu merces assumere praesumat, sed quilibet quacstus ecclesiac in sua vigore el quantitate debet inviolabiliter pcrmanere alioquin a capitulo sit exclusus cl omnium hominum communiono sit privatus. Insupcr dc omnibus bonis suis pcr decanum mulclaiulus nisi \cniam habucril connnissorum. El si ple- banus particeps fuerit in dimiuutione saUarii tunc pcr decanum in poena capi- tuli sine aliqua contradictione puniatur. Itcm statuimus quod campanator per plcbanum et plebem et concordia ad scrvitia ccclesiae eligatur sic tamen quod ]iolior sit vox plebani quam plcbis quod ipse plebanus plus cognoscit servitorcm ecclesiae quam laici quibus dc literatura ipsorum constare uon potest . Item staluimus, quod instanli tcmpore visitationis decani secundum debitam congTUentiam honoris visitandi circa dominos decanus prius debit facere convocationem et cum dominis supcrhoc concordarc et ipsis praefigere tcrminum congrucntem sic quod ne domini ex improviso adventu decani artius aggraventur. liem staluiunis quod plebani in domibus suis po.ssunt babere mulieres annosas, houeslas cl pudicas non suspectas nou rixosas quae inter plcbanum cl plebeni rixas cxcitare consvcrvcrunt, quod sinc magno scandalo fieri non potest, melius cnim est secundum prophetani habitare in locis descrtis quam cum mulieic rixosa vel suspecta. Item statuimus quod de- canus pro lcmpore unacum suo coHcga domino nostro archicpiscopo scu vicario eius vcl alias iu sinodo ajiquid propoucrc audeat exlra parlcm capiluli. uisi supcr iioc a capituio Cybiniensi habeanl in connnisso. Itcm slaluinuis ul omnes 236 citationes, qiKU- liiint iii civitato, iii ()])])itlis, in \illi.s (lccnnalus r.ybinicnsis circa quaccumquc hoc ficri dcbct sic u( |)icl)anus istius loci supcr ista citatione plenius inforinctur. Itein statuiuius, quocl nullus plcbanus sive in magna parochia sive parva ad iudiciuni decani trahatur nisi literis sigillo decani muni- tis alioquin citatio dcbef pro nullo reputari. Item statuimus, quod tempore sinodi sanctae coIlci»a domino decano adiuiitjcndus ad oninia cx consensu domi- norum oiiinium dirii^atur, qui secum vcrsus sinodam .sanctain proficiscatur. Iteni statuimus, ut quilibcl plcbanus ad qucm literae dccani pervenerint mox ipsis perlectis et sane intellectis suo vicino festinanter dirigere non retardet alioquin unum aureum dccano pro poena solvat ct circa quemcumque literae permanserint ex ncgligcntia vcl protervia in poena capituli obligatus existat. Itein statuiinus, ut cum conscnsu oinnium dominorum cursoratus officium personae ad hoc agili ct fideli concorditer confcralur cl pretium suum in eius statu et valore persevcrat antiquo donec domini dc capitulo unacum decano de alia quantitate prctii iuxta monetae mutationein dccreverint providere etiam nos pcrspecabiliter attendentcs, quomodo ex cleri negligentia et igno- rantia ius scriptuin quod in omnibus ccclcsiis apostolico praccepto dcbet obser- vari ncgligcnter cst surrcptum. Quarc statuimus, quod post sponsalia contracta inter aliquas personas personac contrahentes in suis jiarochiis, quae iam con- traxerunt sponsalia per plebanum ecclesiae debent nominatim vocitare in ambone coram jiopulo dominicis dicbus sic dicet presbiter: Petrus et Catherina filii talium hospitum volunt contrahcre matrimonium ct si aliquis scit aliquod impcdinicntum consanguincitatis intcr cos vcl affinitatis vcl conpaternitatis sive quodcuinque impediinentum, (jiiod matriinonium iam contractum dirimere et contrahendum potcst impedire dcclaret infra spatium octo dierum plebano ecclesiae parrochialis alioquin dc ceteio taceat matriinonium comsummatum accusandi per quod plurima pericula ct impcdimenta in ecclesia dei potuerint evitare. Et propter hanc causam super hoc canonica iura emanaverunt haec solemnitas, quae sic sit pcr prcsbiterum iii ccclesia dc sponsalibus ct matri- monio contrahendo bannuni in singulari vcl banna in pliirali vulgariter nuncu- patur. Item statuimus inviolabilitcr observari, ut in qualibet congregatione fraterna qualcm fratres in suis fraternitatibus ob salutem aniinarum celebrarc consververunt, praesentes constitutiones ])eracto prandio a fratribus omnibus attente consideratis cuin diligentia recitentur sic unusquis- que fratium de oinnibus contentis in praemissis constituti oinnibus valeat luculentius edoceri. Pro eo nos attendentcs, quod omnis lex et constitutio scripta debet esse honesta , utilis et iusta ut canonica dis. IIII erit autem lex quales nostras prae.sentes constitutiones essc non dubitamus. Immo etiam perpenden- tes, quod ridiculosum est et inutile Icges condere seu edere constitutioncs nisi qui subditos ad observantiam vel executionem vigilanter compellat earundem, quare ab omnibus nostris suppositis praesertim plebanis Cybinicnsis deca- natusvolumus inviolabiliter observari. Qui vero praetactarum constitutionura transgressor violenter extiterit in poena capituli per decanum puniatur quam poenam decanus pro teinpore iuxta quantitatem excessuin prout sibi videbitur poterit augmentare demum finem negotii imponere volentes ad maiorem rei evidentiam et declarationem praesentes literas constitutiones continenter sigillo nostri capituli robore duximus muniendum. Item statuimus, quod decanus Cybiniensis ad iura reddenda pro tribunali sedere volens tres vel adminus duos assessores de capitulo secum consedentes habeat ac acta et pro- cessus iudicii cum subscriptionibus testium consignere faciat. Item statuimus, quod si aliquis de capitulo eaquae in capitulo secrete dicuntur, aguntur vel tractantur alicui personae extra capitulum existenti revelare praesumpserit periurii reatum incurrisse et a beneficio privatus et a capitulo cxclusus esse 237 declaretur imo privetur et excludatur ipso facto. Ceterum addicientes statui- mus, ut sigillum privilegiale capituli sub tuta et fideli custodia in certo con- servatorio positum sigillisque decani ac aliorum seniorum de capitulo consig- nato et concluso custodiatur et teneatur. Et si quando aliqua litera privile- gialis dicto sigillo sigillari debebit extunc dlctum sigillum in certo loco decano et aliis senioribus de capitulo praesentibus consedentibus et videntibus exci- piatur literaque in eorum praesentia et non alias nec alibi dicta litera sigille- tur ipsumque in conservatorio repositum sigillis decani et aliorum saniorum reconsignetur. Itcm statuimus, quod domini in loco capitulariter congregati ea quae ibi dicenda, agenda et tractanda erunt cum omni honore modestia et honestate dicantur, agantur et pertractentur et si quis dominorum verbis vel factis iniuriosis alterum dehonestaverit vel iniuriatus fuerit eo facto ad solutionem unius marcae argenti decano faciendam condempnatum esse volu- mus et a capitulo infra spatium unius mensis excludi etexclusum esse decla- ramus. Postremo statuimus, ut quilibet promovendus in plebanum decanatus Cybiniensis ante suam confirmationem et receptionem super observanda exhi- benda debita fidelitate et obedientia reverendissimo in Christo patri et domino domino nostro Dyonisio sanctae Romanae ecclesiae presbitero cardinali archie- piscopo Stvigoniensi et cetera suis successoribus canonice intrantibus vicarioque Strigoniensi in spiritualibus generali necnon decano Cybiniensi pro tempore constituendis. item de non alienandis et distrahendis rebus et bonis ecclesiae suae alienatis et distractis secundum posse suum reciperandis. Item super observandis statutis, consuetudinibus, constilutionibus laudabilibus deca- natus Cybiniensis, item de et supcr non revelandis secretis capituli Cybiniensis sacrosanctis evangeliis manibus tactis corporale iuramentum in praesentia sui superioris ordinarii in forma quae in libro statutorum capituli Cybiniensis habetur praestare teneatur. ' In verlangertcr Sclirift. ' Liicke. 3 ini. ^ Vorlage singna. * Verwisclit 1 cni. ^ I.iicke V,2 cm. ' Vcrwischt 1,8 cm. ' Vcrwischt 5,6 cni. * Verswicht 5 cin. ' Verwischt 1,5 cm. 10 Verwischt 2 cm. '' Verwischt 20 cm. '^ Verwischt 2,fi cm. '* Verwischt 2,2 cm. 2 625 Thorenburg WtS Januar 15. Die siebeitbiirgischen Vizewoiwoden Markus und Georg bezeugen. dass Johannes Gereb von Weingarlskirchen die Einftihrung des Michael Salumonis von Nadesch in den Besii- von Drasov jTroschen, Spring und Sebesel j Kleinmiihlbach gewallsam gehinderl habe, so dass derVertreler desWoiwo- den auf den Friedhof fliichlete und, als ihn Johannes auch hierher verfolgie^ sein Leben nur durch weitere Flucht rellcn konnie. Datum lordae tertio dic octaviirum festi Epiphaniarum domini praedictarum, anno domini .M»CCCC"XLVIII». Orig. I>ap. Ungar. l.andesarchiv Hudapest Nr. 29259. .Siegel war anf der Riickseile in weisses Wachs anfycdriickt. 238 2 626 Oderhellen 1448 Januar 17. Dcr Gubenntlor Johannes von Hiini/ad beaiiftragt das Weissenburger Kapilel, bei der Einftihrung des Pfarrers Petrus oon Marienburg in den Besitz derseiner Kirche vermachten Miihle mitzuwirken. liingeschailet vom WeisscnbMrgiT Kapitcl 1 1)8. Orig. Archiv dcr lCviini;. Kirchen- !,'emeinde A. B. Brasov. Johannes de Hwnyad regni Hungariae gubernator honorabili capitulo ecclesiae Transsiluanae salutem cum tavore. Dicit uobis honorabilis dominus Petrus plebanus ecclesiae parochialis de Feldwar, quomodo ipse in dominium cuiusdam molendini superioris quod communitatis civium de dicta Feldwar praefuisset in fluvio Hamoroth vocato decurrente in dicta Ffeldwar habiti ipsum ac eccle- siam beatae Mariae virginis in dicta Feldwar conslructam vigore nostrae dona- tionis contingens legiltime vellet introire, super quo honorabilitatcm vestram praesentibus requirimus diligenler, quatenus vestrum mittatis hominem pro testimonio fidedignum, quo praesente Valentinus de Hydweg vel Anthonius Nemes de eademautalter Authonius de Arapathaka aliisabsentinus liomo noster ad faciem dieti molendini vicinis et commetaneis suis universis inibi legitime convocatis et praesentibus accedendo introducat praefatum dominum Petrum plebanum et dictam ecclesiam in dominium eiusdem molendini statuatque idem cum singulis suis proventibus eisdein praemissae nostrae donationis titulo ipsis incumbentibus perpetuo possidendum si non fuerit contradictum, contradictores vero si qui fuerint evocet ipsos contra praefatum dominum Petrum plebanura in praesentiam vicevaivodarum Transsiluanorum ad terminum competentem rationem contradictionis reddituros. Et post haec huiusmodi introductionis et statutionis seriem cum contradictorum et evocatorum si qui fuerint vicinorum- que et cornmetaneorum, qui praemissae slatutioni intererunt nominibus termi- noque assignato eisdem vicevaivodis suo inodo rescribatis. Datum in Odwarhel feria quarta proxima ante festum beatorum P^abiani et Sebastiani martirum, anno domini millesimo quadringentcsimo quadragesimo octavo. 2 627 1448 Januar 31. Das Weissenburger Kapilel bestdtigt seine Urkunde von 1395 Nr. 1367 mit den Urkunden des Woiwoden Peter von 1395 Nr. 1365, Konig Karl Roberts von 1322 Nr. 387, enthaltend die Urkunde des Weissenburger Kapitels von 1322 Nr. 385 mit der Urkunde Andreas III. von 1292 Nr. 259 uber Singatin / Kleinenyed. Datum feria quarta proxima ante festum beatae Brigidae virginis et martiris, anno domini millesirao quadringentesimo quadragesimo octavo. Folgt die gleiche Zeugenreihe wie Nr. 2 616. Orig. Pcrg. Ungar. Landesarchiv Budapcst Dl. 29101. Siegel war angehangt. 2 628 Kwla 1448 Februar4. Der Gubernator Johannes von Hungad ersucht den Johannes Gereb von Weingartskirchen bei der Festlegung der Grenzen zwischen der Stadt Bist- 239 ritz und der Besit:ung Bonjo milziiwirken iiiid Anloniiis von Bethlen in den Besit: von Borgo einzufiihren . DaUini in Kwla secundo die fcsti Blasii niartyris, anno domini MOCCCCXLVIII". Ori;;. Piip. Uiiijar. Laiulosarchiv BlKlaposl. Faiiiilicnarcliiv Belhlcn. Sicgel. var in rotcs Wachs vonic aiif.^cdriic126 liber die Schenkung einer Miihle an die Pfarrkirche von Marienbiirg ein und bezeugt. duss dic Einfiihrung des Marien- burger Pfarrcrs Peler undseincr Kirche in den Besil: dieser Miihle am 5. Februar^ staltgefunden hai. Datum quinto decimo die introductioni.s et statutionis praenotatarum. anno domini supradicto. (Folgl die gleichc Zeugenrcihe der Kanonikcr ivie unter Nr.2 616). Oriy. Peri>. Archiv dor KvaiiL!, Kircluiii^oincinde A.B. Brasov, I V. 158. Siegel, spitz- oval. weisses Wachs in Waclischiissol an woissor Hanfschnur ani,'chaiigt. Dcrselbo Stcinpel wic Nr. 21t). ' Vorlaj^c: fcria secunda videliccl in feslo hciilac vinjinis Agatluie mmc pro.xime preierilo. 631 2 iVIuhll):ieU 144« l-ebruar 2(». Der Gubernalor Johannes von Huiiyad befiehlt den Seklern des Sluhles Ki:di den Sach.. l>;ip. .\rli. Sl. linisov. Priv. 110/2. Siegil. ruiid. nm. :i,.') ciii, iii rotes Wachs voriie nuf.netlriiekt. Derselbe .Steiiipcl wie Nr. 2 .')47. Driick: Szabu, Szek. oklenrltdr :i. 61 Nr. 452. Nos Johannes de Hwnyad regni Hungariae gubernator et cetera vobis universis Siculis in -sede Kizdi conimorantibus lirmissime praecipimus, quatenus statim visispraesentibus illos quadraginta duos bovcs Saxonum de Brassouia per Sand- rinum de Kizdi alias receptos eo quod vos dictum Sandrinum in hac parte expe- diri polliciti esse dicitur anteiatis Saxonibus sine mora reddere et restituere debeatis aliter conimisimus catellanis nostris castri Terch, ut ipsi vos ad hoc facienduiii pcr vcstra conaniina arctius compellant et adstringant, auctoritate nostra niediante. Aliud non facturi in praemissis. Praesentibus perlectis exhi- benti restilutis. Datum in Zazsebes leria tertia proxima post dominicam Remi- niscere. anno doniini MCCCCXLVnio. 2632 .Miihliiaeh 1448 Peliruar 20. Der Giibernatoi Johaiuies doii Hunyad beauftragl die KasteUane von Torzburg I\'ikolaus de Bizere und Valentin von Weisskirch Sorge zu tragen. dass die Szekler des Stuhles Kizdi den Saclisen von Krnnstadt 42 zu Vn- recht eingeivehrte Ochsen zuruckgeben. Orii;. Pap. .Vrli. .St. Ura.sov. Priv. 110/1. Siegcl, ruiul, I)m. '.^,.'^ em. iii rotes Wachs vorne auf-jcdriiekt. Dcrsclbc Stcinpcl wic Xr. 2 .t47. Druck: Szabo. Sze!:. nkUrelldi 3. 61 Xr. 453. •lohannes de Hwnyad regni Hungariae gubernator et cetera egregiis viris Nicolao de Bizere et Valentino de Feyereghaz castellanis nostris castri Therch vocaii vel ipsorum viccsgerentibus salutem cuni dilectione. Quia nos prout ex naratione magnifici .lohannis Zekel fratris nostri ac egregiorum Nicolai de Wyzakna et Johannis Gereb intelleximus, ut universi Siculi in sede Kysdi existentes San- drinum de Kysdi in recepl ione et ablatione quadraginta duorum bovum Saxonum de Brassouia in quadam prohibita via dc ^loldauia veniente facta couira omnes defensaturuni polliciti fuissent. quibus habitis quia praenarrata via non de voluntate .Saxonum sed solum. ex proprio motu eorundem Siculorum prohibita ex eoque dicti boves per memoratum Sandrinum indebite recepti fore videban- tur. Pro eo vestris dilectionibus firmiter committimus, quatenus statim visis praesentibus sine omni ulteriori dilatione ex parfe memoratorum universorum Siculorum sedis Kysdi super praescriptis quadraginta duobus bobus per iamfa- tum Sandrinum receptis eo quod dictum Sandrinum ipsi Siculi expedire et defen- dere polliciti sunt antedictis Saxonibus Brassouiensibus omnimodam satisfac- tionem impendere et exhibere debeatis. Aliud non ausuri facere in praemissis. Praesenlibus perlectis exhibenti restitutis. Datum in Zazsebes feria tertia pro- xima ante dominicam Ocuii, anno domini MCCCCXL mo octavo. 2633 Ofen 1448 Februar 20. Die Pralaten, Barone und Vornehwen des ungarischen Reiches uertagen die Streitsache zwischen Jost von Kussow und einigen Hermann- stadtern auf den 1. Mai. 241 Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapcst. l"ainilicMarchiv Juslh. Sieycl war auf der Ruckseite in rotes Wachs zum Vcrschluss aufgedrijctjt. Rcstc. Druck: Archiv 11. 1877. .580 \r. S. Nos praclati, barones, nobiles et proceres regni Hungariae universi dainus pro memoria, quod causarn quam egregius .lusth de Ka.sso capitaneus castri Vegles vocati contra providos viros Osvaldum et Mychaelem de Olchna, cives civitatis Cibiniensis, iuxta continentiam literarum domini .Johannis de Hwnyad regni llungariae gubernaloris prorogatoriarum super lactis in eisdoiii contentis in octavis festi epipiianiarum domini^ movere haltebat- coram nobis ratio- nabili de cau.sa ad octavas lesti beali Georgii martj^ris nunc venturas^ duximus prorogandum. Datura Budae, tricesimo nono dic termini praenotati, anno domini millcsimo quadringentesimo quadragesimo octavo. Auf dei Riickseite: Pro .Iiistli de Kasso capitaneo caslri Vygles vocati contra providos viros Osualdum et Mychaelem de Olchna, cives civitatis Cibiniensis, ad octavas festi beati Georgii mailyris prorogatoria. Aiif der Biickseite von der Kanzlei: Lecta. Auf der Riickseite non anderer (/leichzeitiger Hand: Procurator Augustinus de Palotha cum Saagh. Transsiluania . ' Januar 13. ^ Mai 1. * Vorlaiie lidbehtinl . 2 634 Wien I i-JS Februar 21. Der Kardinollegal Johannes verleiht einer an der Marien- kirche in Hermannstadt zu crrichtenden Kapelle einen Alilas^ von 100 Tafjen. Ori.i;. Pcrj;. .\rh. St. Sibiu f II 121. Sict;el war an^eluin.!.'t. Druck: KnrrrsiionclnizhUiU 33. lllld. S. .i9 f. Johannes^ miseratione divina sancli .\ngeli sacrosanctac Roinanae ecclesiae diaconus cardinalis in Germania ol noniuillis aliis partibus sanctae sedis aposto- licae legatus de latere specialilcj' (lcpiihilus. tiiiiversis et singulis Christi fideli- bus praesentcs literas inspcctiiris saliiliin iii doinino sempiternam. Splendor paternae gloriae, qui sua muudum iiluminal ineffabili claritalc, pia vota fide- lium de ipsius clementissima maiestate sperantiuni. tunc praecipue benigno favore prosequitur, cum ipsorum huinilitas .sanctorum precibus et meritis adiu- vatur. Cupientcs igiliir. ul nova capelia ccclesiae par^jchialis bealae Mariae vir- ginis in Cibinio a rclro annexa et in lionore eiusdem virginis Mariae nec non beatorum Laurencii, Wolfgangi, Antlionii, Francisci. l-Ioriaiii, Slcphani ac Ladislai regum et Emerici ducis ac Katherinae, Barbarae, Dorotheae, Ceciliac. Elisabeth et Clarae martirum construenda et aedificanda per elemosinas fidc- lium manus adititrices porrigcre volentium citius perficialur el in cadem divina ad dei el piaefatorum sanctorum et sanctaruin laudc honorificentius celebrentur et ipsa capella Strigoniensis diocesis congTuis frequenteliir honoribus fidelesque ipsi eo libenlius devotionis cau.sa confiuant ad eandem, quo e\ hoc ibidein dono coelestis graliae uberius conspexerint sc refectos a Christi qtioque fidelibus iugi- ter veneretur de omnipotentis dei misericordia et beatorum Petri ct Pauli apos- tolorum eitis auctorilale coiirisi. oiiiiiibus vcrc poenilent ibus el confessis, qui in nalivilatis, circiimcisionis, appaiit ionis, rcsurrcct ioiiis, asceiisionis cl corporis 242 diiiuiiii iio.stii .Ifsu (lliiisti ;u- poiit lu-coste.s iu'c ikui ii;ili\ il;il i.s, |niril'i(;it ionis, annunt i;At ionis el ;issuinpti()nis ciusdem beatae Mari;ie semper vir<»inis ac nati- vitatis heati .loiiannis b;iptist;ie dictorumque Petri et Pauli apostolorum ac martirum. iiec non ipsius capellae dedicationis ac patronorum eiusdem lestivi- tatibus et omnium -sanctorum celebritate, dictam capelhim devote visitaverint et ad repar;it ionem ac conserNal ionem ipsius capellae iibrorumciue et e;ilicuiii ac alioniiii oriKimcnlorum c|uoriim(uiii(|uc pro diviiKi ciiltu iiiilii celelnvuido iieces- sariorum iuriumqucet cmolumeiitorum augmenl:it ioiiem quotienscumque nianus porrexerint adiutrices, nos cardinalis et legatus praefatus pro qualibet ipsarum festivitatum celebritate centum dies indulgentiarum de iniunctis eis poeniten- tiis misericorditer in domino relaxamus praesentibus vero perpetuis futuris temporiluis duraturis. Iii quorum omiiium et singulorum praemissorum fidem et testimonium praesentes literas exinde fieri et per secretarium nostrum sub- scribi nostrique sigilli oblongi iussimus et fecimus ;ippensione commiiniri. Da- tum Wiennae Falaviensis diocesis sub anno domini millesimo quadringenlcsimo quadragesimo octavo, indictione undecima, die vero vicesima quarta mensis Febniarii. pontificatus saiictissimi in Cbristo palris et domiiii iioslri domiiii Nicolai divin;i providentia p;ip;ie quiiiti anno primo. Auf (lei ['lini links: jo V;iiilt ier secretarius. Aiif dei Riirkseile mm gleichzeiliiiei Hand: Dyc jirif Ii;ib idi aus. ' Verlangerlc Scliiifl. 2 635 Tpmescliwar H-JS Har/ 7. Dei Giibeinalor .Johannes von Hiinyad ersiicht die KronsUidler hei ihren Handelsyeschdflen inil der Walachei sich desjetzt umlaufendm ungarisclien Geldes zu bedienen. Orit;. l'ap. .\rli. St. Brasov , Irciiiiiis 1 20. Sieijcl \v;ir iiiif dcr Riickscilc in rotes Wachs zum Vcrsehluss aufgedriiclvl . Driick: llurimizaki. Dncuimtilr XV. 1. .'M \r. ."lil. .lohannes de Ihvuyad. legni Hungariac gubernator. Prudentcs et circumspecti viri gralae nobis dilecti, quia nos id disposuimus quod in partibus Tran.salpinis siciiti hic nostra praesens pecunia curreie debeat et valeat. committimus ergo vobis quatenus cum civibus Cibiniensibus et hominil)us' potioruin 'l'ian.salpinarum in siinul conveiiirc inter liaecque dili- genter tractatum habere deberetis ut dum vos in ipsorum medium res vestras venales quascumque adducitis ab eisdem florenos vel vzperas peterc pro precio talimodo non debeatis. Sed supei praemissis parvis pecuniis pracsentibus ven- dere diligenter eisdem debeatis eisdeinque nos scripsimus ut et ipsi pro precio rerum suarum quas absque cisdem comparare volueritis praemis-sam parvam pecuniam recipient ef florenos vel vzpcras pro ipsorum rebus comparabilibus non petenti. Secus ergo in praemissis non faciuri. Datum iii 'rhemesvar feria quinta proxima ante dominicam Iiidica anno. doniini millesimo CCCCXL octavo. Auf der Riickseite .\dresse: Prudentibus et circumspectis viris iudici iuratisque et ceterisque civibus potioribus civitatis Brassouiensis nobis dilcctis. ' Gebcssert aus liominiim. 243 2636 1448 Marz 8. Dei Kunuent iKin Kolozf,inonoslor schaltet die Vrkunde des Joluin- nei> von Hunyad von 1447 Nr. 2 573 ein und heieinil. dass die Einfiihrung des Nikolaiis Pogan und Emmerich Zijndi in den Besitz imn Taterloch am 23.Februar stattgefunden hat. Datum quintodecimo die diei intioductionis et statutionis pnunotataruni, anno domini millcsimo quadrintientesimo qiiadrai^esimo octavo. Orig. Pnp. Ungar. I.andesarcliiv HudaiK-sl. 1)1. 27(i()2. Sii-.yel war auf di'r Ruck.seite aui.nedruckl. Kin zweites Orig. Perg. , Familienarchiv Betlilen. ebcnda. Sie.gcl. weisses Waclis in Wnclissehussel an blaugriincr .Scidenschiiur angeliangt. Dcrselhc Stenipel wie .\r. .529. 2 637 Gran liiB Marz 13. Dionysius. Erzbischof von Gran, verleiht den Pfarrern des Hermannslddter und Kronstiidter Kapitels das Recht, sich einen geeigneten Beichtvater zu wcihlen und gestattet ihnen, ihren Beichtkindern auch in Fdllen, die der hischoflichen Autoritat vorbehalten sind, Ahsolution zii erteilen, piaesen- tjbus iisque ad celehiationem secundae nostiae synodi. quam post fcstum bcati Adalberti' proxime venturi prinio celebraturi eriinus. tantununodo duraturis. Datum Strigonii in palatio nostro archiepiscopali feria sexta proxima ante dominicam Ramispalmarum, anno domini M"° CCCC"° XLVIII", Orig. Pap. Iriiher .Vrcliiv dcs Burzenlander Kvang. Kapitels .\.B., .jctzt iii .\rh. St. Sibiu. Hingsiegel, achleckig. papierbedcckt, in rotes Wachs vorne aufgedriickt. Auf dcr Riickseitc von last gleichzeitigcr Hand: Privilcijiiim iiiiod habemu.': auclnriliilcm cpiscopahm a scdc Slriiioiticnsi. ' April 23. 2 638 Gran 1448 Marz 15. Dionysius, Erzbischof von Gran. gcstatlet Alichaeli, ple- bano de insula Christiana, Cybiniensi. ac Anthonio de Monte mellis, Brascho- wiensi decanis, ac universis et singulis plebanis et capitulis utriusque decanatus auf ihre und des Thomas Arinenus Bitten von der fiir den Tag des heil. Adalbert angesetzten Synode fern zu bleiben. trotzdem er ihnen das Erscheinen vorher unter strengen Strafen anbefohlen habe, quia postqnam per dilcctum iiobis in Christo venerabilem virum Thomain Armenuin, licentiafum in decretis, praeposituin sancti Georgii martiris de Viridi canipo Strigoniensi. visifatorem ad vos per nos transmissum. visilati fuistis. Datum Strigonii in palalio noslro anhicpiscopali feria sexta proxima ante doininicam Raiiiis])alinarum. aniio (h)inini millesimo (luadrin.gentcsimo quadra- gesimo octavo. Orig. l'ap. frijhcr .\rchiv des Burzciilander Kvang. Kapilels .\.B. . jetzt in Arh. St. Sibiu. Hingsicgcl. achlcckig. in rotes Wachs vorne aulgcdriickl. Derselbe .Stcinpcl wie .Nr. 2 168. Auf der Riickscile \()n glcichzeiligcr llaud: lilciac dc nim ciimiiarilioiie in sinodo. 244 2 639 Roni liifi Msir/. 20. Dic Kaidinuh- Georg. Jolianncs luid I>iosper verleihen der Xikolaiishirclie iii Scilliaiiscii einen Ahlass ron 100 Tai/cn. tlrn der sieben- biirijischc Bischnf Mallhiiiis uni 40 Taije vernichrl . Orij;. 1'orj,'. .\rli. .Sl. .Sibiu, li.l'. 22. Drei .Sieijel \v;iri-n aiiyiOiaiiiil. Druck: l":il)ritius. (rkitndiiihncli 57 Nr. 91. Gcorj^iiis' liluli siinclae .Xnaslasiac prfshitor, .lolianncs' liluli sanclac Pra.xedis prcsbitcr. Piospcr' liluli .sancl i ficortiii ad \-chini aiircuni. miscratioric (iivina sacrosaiutac Roinanac ecclesiac cardinalcs, univcrsis ct sinsjulis praesentcs lite- ras inspecturis saluteni in doinino scnipileruani. Sjilcndor paternae gloriac, qui sua niunduni illununa ineffabili claiitate pia vola fideliuni de ipsius clementis- sima maicstate spcrantium tunc praccipue bcnii«no favore pro&equitur cum dcvota ipsorum luiinilitas .sanclorum i^recibus et meritis adiuvatur. Cupientcs igitur, ut ecclcsia parochialis .sancli Xicolai in villa Nethusen, Albcnsis dio- cesis. congruis frequentelur lionoriijus fidelesquc ipsi co libcntius dcvotionis causa confluant ad illam quo ii)idciii dono coelesiis «ratiac uberius noverint .se refectos et a Christi fidelibus iui^ilcr venerctur dc omnipotentis dei niiseri- cordia et bcatorum Pefri et I^auli apostolorum eius auctoritafc confisi onuiibus et siuijulis \crc pociiilciit iJius cl confcssis qui dictam ecclcsiam in nativitatis, circumcisionis. epiplianiac. rcsurrcctionis, ascensionis, pentecostes, trinitatis cl cor])oris domiiii noslri .Ichsu Christi ncc nim nalivitatis, annunt ialionis, coiiceptionis, visitationis, purificationis atquc assumptionis beatac Mariae .seniper virrtinis ac nativitalis beali .lohannis Batlstac, oinnium apostolorum, quatuor cvangelistarum el qualiior ecclesiac doctorum singulisquc diebus dominicis et roifatioiium omniiim(|iic sanctorum et ipsius ccclcsiac dcdicationis fcst ivitalibus el celebritate dcvolc visitaverinl aimuatim et ad rcparatioiiem ct conscrvationem aedificii calicuin. librorum et aliorum ornaiuentorum pro diviiio cultu inibi nccessariorum quotienscumque manus porrexerint adiutriccs ac alias orationcm dominicalem cuin salutatione angelica tribus vicibus inibi quoticnscumque oravcrint. nos cardinales pracfati et quilibet nostruin pro qualibet dic fcstivitatum et vicc ccntuin dics de iniunctis eis poenitentiis miscricorditcr in doinino rclaxamus praesentibus perpetuc duraturis. In quorum fidein et testimonium praesentes literas fieri, nostrorumque sigillorum iussimuset fecimus appcnsionc coinmuniri. Datum Romae, anno a nativitate domini millcsiino quadringeiitesinio quadragesimo octavo dic viccsima men- sis iNIartii. ponlificalus domini iiostri domini Nicolai papae quinti anno secundo. Et^ nos Malheus dci ct apostolicac sedis gratia cpiscopus Transsiluanus de omnipotentis dei misericordia et bcatorum Petri et Pauli apostolorum eiusauc- toritate confisi pracmissis indulgcntiis niodo praeviso concessis quadraginta dierum indulgciil ias adicinuis. Auf dcr Rtickseile von ijleichzeiliger Hand: Pro domino Cristanno de Nithusia. Vo/i anderer Hand des 15. Jh.s: Exigen in ... summa indulgenciarum 300 dies et XL dies. In vcrlanKerU-r Schrift. - Von hier an voii aiideier liaiul iind inil anderer Tinte. 245 2 640 1448 Marz 30. Der Konuent mn Kolozsmonostor leill den Vhewoiwoden Markiis. Georg und Nikolaus als Ergebnis der angeordneten 7,eugenvernehmung mit, dass die Besitzung Tigau I Zieyendorf und die Prddien Chegee, Bocliina, Fatha uiid Thewkes seiljefier aucli nacli der weiblichen Hand uergeben wurden. Eingesclialtet vun dcii Vizcwoiwoden .Markiis. .\ikoliiiis iiiid (icor.^ius 1 IIS, Orig. Arh. St. Sibiu, K.A. Treppcn Nr. 4. Regest: Bergcr, Urlciinden-Rcgeslen 26 Xr. 119. Egregiis viris Marco de Herepe ac Georgio de Bala et Nicolao Erdeli de Sumlcerelc vicevaivodis Transsiluanensibus aniicis ipsoruni honorandis conven- tus monasterii beatae Mariae virginis de Clusmonostra amicitiam paratam cum honore. Noveritis quod cum nos lilcris vestris adiudicatoriis modum et formam vestrae iudiciariae deliberationis in se deuotantibus pro parte nobilium de Gewrfalwa contra cives et hospites ac totam communitatem in Nagdemeter et Terpen vocatis cominorantcs super faclo in eisdeni literis vestris adiudicatoriis specif icato emanatis nobisque loquentibus et directis honore quo decuit receptis iuxta earundem continentiam unaeum Nicolao Karoly de Zenthrniclos homine vestro literis in eisdem inter alios homines vestrus nominatim conscriptos deputato nostrum hominem videlicet religiosum virum fratrem Bartholomeum socium nostrum conventualem ad ea quae in dictis literis vestris adiudicatoriis deuo- tantur exequeuda nostro pro testiinonio duxissemus transmittendum. Qui tan- dem exinde ad nos reversi nobis concorditer rctuierunt, quod ipsi secunda^ feria quarta proxima post festum Pascae domini proxime praterilum- termino videlicct per vos ad id specialiter dcputato ad faciem praescriptae possessionis Zegw ac praediorum Chegee, Bochina, Fatha et Thewi()tio taui v;ilid;is r('i>i;is lilenis cl iiiiiuiuicut:i lii)cr;ic (l(iu;il ioii is iuoiicul iii . uciiio tulus csso possct. Ncruiii cliaiii (iiiaiit uiucuuuiuc doiwit ioiics lcifitt iiii;ic loiii^acvo tempore posscssae ;ul l;un iiivalidam probationem eoutrari;iiu nicrcul cl dcpe- rirent temporis cx traiiseursu iiuiltis quideiu cl allis molivis ct c.xorbitanciis dietam eaus;un ob derecluui dcbilae solciupiiit;it is ciiiu clari iuris divini quaiii liumaiii e.\plor;ili sit. ijuod luilli (|uaiituiii(uiuquc praceiiiincnt i;ic stalus aul di.i>iiit;it is cxistat qui iu tcsl iiuoniuiii ccrt it udiiiis rei iiiducitur pnieler fidem iuratam sit (■rcdendiiiii ;iiiiiii;idvcrtens niliiloiuiiius cgo piaclib;il us plc- banus iii Naydemetcr noiuine proturatorio quo supra, quod nune tciupestatis huius tempore quo pauperes ipsi defensore lcgittiiuo vidclicct regio capite eareiit ;ul pr;ieseiis cuius interest iiierito et iiirc tain leoiltimas douatioues rejtias iiiaiiuteiicrc ;ie del'cii.s;ue. et lieet tutor in bonis pupilli iuxla polcstatcin sibi lradit;uii tutclac olficio dis|)oucrc liabciit prout ipsius pupilli utiliUis requirit donare tamcii cl ;i licuarc miniiuc valct iuris auctorit;ite ac lei>is iulii- bente. Hiis et aliis mculc recollcctis ad curiam ipsius doinini _i>ubcriiatoris et eiiis praesenti;iiii iii Jiiis scriptis ac vivae vocis or;Kulo provoco cl ;ippcllo semcl bis tcr unico contcxtu intcrdicens oinnem |)roisus ampliorcm ct ulteri(Hcin processum fiendum ct pro maioii cvidentia rci pnicteritae oestae recolciis, quod ii(iem nobiles .loiiannes de Gyt>erfalua. Blasius Ilcukc ef .lolianncs de Zala ac ceteri ipsorum adherentes in ea parte a practeritis temporibus saepe sepius et ad sempcr allegarunt sc habcre muiiimenta et lileralia instrumcnta pro iure suo carcntia, quae tamen iiusqu;im produxeruut in aliquo iudicio ncc producere valuerunt sicut ncc hodie valent ratione huiiis dcfectus probationis pro parte ipsorum dictis lioiuinibus rei>alibiis ad iudic;iluin extitit scntentiali calculo finalique decisione. Quo non obstante ausu tcmerario contra rei,'alium lite- rarum inhibitiones et comminationes praedicti nobiles pauperes illos quia siin- plices frivole inolestandes perturbarunt multifarieet multis inodis inolestarunt, non timentes deuiu nec hoininciTi verentes ucc uiuiuam ullo tempore retro;ictis diebus se ad iuranienta ipsoruiii probando rcslrinxcriinl ucc admi.ssi sunl, uisi hoc moderno tempore calaiuitatis ct dejJiessiouis cxistiiiianlcs ipsis lioc esse teinpus opportunum quo nullo suffragante defcnsorio citius valeanl id adipisci, quod nullo eis iuris remcdio unquam competere potuit ct cautelosis machinatio- nibus sub cousilii figura quidain consulentes ipsi domiuo Johanui sinistrc sua- dentes fuco colore uon sictit rci \critas sc habct cuius coutrarium facilc probari poterit teiupore ct loco suis opi^ortunis. Circunncnti ([uoquc paupcrcs ])r;iedicti per notarium proviuciac. qui noii suo iuodo proul scntcnti;iiii in ToKhi pcr dominum Johannem guberuatorem quantum ad intenlionem eius conscripsit sed ad partcm altenim f;iv(n';iliilior cffcctus quaedain interseruit puta icgiiis consuetudinem quae ;i(l iiicutis duplicitateui tiahi poterit naui vigorc huius clausulac quitquit placituiii fucrif dictis nobilibus consuetudiucm patriae vini habere asserunt. q'.iciii;idmoduiu etiam iiifcrunt noii csse cousucf iidiuis ipsoruin, ut iurainentum sub ea ut quo respectu (]uivis s;inae luentis quid sibi vult hoc facilepromptuiii luibet.Qua ratione ego praelibatus dominus Cristanus decretoruin doctor quo supni soleuipniter protcstor quod si in casu et eventu nominatus doininus .folianncs gubcruator in cuius pcrsoua dc iustitiae comple- raento maxiina mihi ct dictorum pauperum spes cst et grandis fiducia sinistra forsan aliqua informationc iuductus, quod absif, sicuf uunc dc practerito iu dicta Tordensi congregatiouc accidisse cognovimus salva semper magnifici- entiae suae dignissima honestate aut si forte grandiori negotio regni occupatus fuerit ita quod cuius accessus et praesentia facilc iii tcmpore nobis opportuno et neeessario haberi non posset ad regiam curiaiii ]jro uberiori cognitione tam grandis uegotii consequenter appello ad cum cuius intcrest el cuius negotium geritur pauperes defensare et in suis iuribus couscrvarc propriuiu csl ct requi- 249 rit officium nec sit iioc niole.stuni saepefalo domino lolianni gubeinatoii cun» nil pei hoc intendo quod suae valent inaf^nificent iae in aliquo derogamini de quosolenipniterprotcstor. Cum ideni dominus Johannes speni iustitiac redden- do unicuique per expressum dinoscitur hahere sed non sic aliis eadem neces- sitas incumliil sicut nec omnes ohediunt cwanjjelio protestor quoque lianc prae- sentem meam appcllationem quam cunctis hic existentibus et quorum interest vel interesse poterit certis sub terminis a iure mihi competentibus prosequi me velle loco et tempore opportuno inhibeoque auctoritate eadem qua haec mea praesens appellatio vim divolutivam hahere volo et ad eum iudicem ad quem eadem ipsa appellatio dirigitur causa cognoscenda omnem actum con- trarium per quempiam attemptatum quod si forsan ab aliquo attemptari conti- gerit auctoritate eadem irritum reputo et inaniter ac casse et per viam attemp- tatorum forerevocandum de quo etiam protestor. Super quibus omnibus appel- lationes seu literas dimissoriales peto instanter instantius instantissime mihi dari si quis sit qui mihi easdem literas dare voluerit et valeat, saltem a te notario publico cum clausulis aliis ad huiusmodi actum vel solempnitatem congruis et opportunis. l'nde ego notarius subscriptus auctoritate qua supra cum id dehitum officii mci thabellionatus requirat nulli iuste quod petitur denegarc praedictam formam provocationis et appellationis ac insinuationis coram me, ut praemittitur, extiibitam, lectam et insinuatam ad debitam ins- tantiam petitionis praenarrati domini Crislani dercetorum doctoris et procu- ratoris principalis de verl)o ad verl)um nil addens vcl minuens, quod rei subs- stantiam immutare possit, quovismodo in hanc formam publicam rcddegi signoque et nomine meis solitis et consuetis consignavi. Acta sunt liaec anno, indictione, die, hora. loco, mense et pontificatu quibus supra praesentibus ibidem discreto et circumspcct is viris domino .Teronimo presbitero in Nagde- meter vicario tcmporali diocesis Transsiluanae ac Clemente de Endrydi et Barlholomeo de Erdeosch tunc \icecomitihus Siculorum eiusdem diocesis ac aliis pluribus testihus fidedignisad praemissa specialiter rogatis et vocatis. Notarzeichen. Et ego Lucas Wayz natus Mathei de Thcka clericus imperiali auctoritate notarius publicus diocesis Transsiluanae, quia huiusmodi appellati- oni, insinuationi et provocationi ac protestationi omnihusque aliis et singulis praemi-ssis dum sic ut praemittitur fierent et agerenlur unacum praenotatis testibus pracsens interfui eaque sic fieri vidi et audivi ideoque hoc praesens puhlicum instrumentum manu mea propria conscriptum exinde confeci in nota cepi, publicavi ct in hanc lormam publicam redegi signoque et nomine meis solitis et consuetis praesentes consignavit in fidem et testimonium omniuni singulorum praemissorum requisitus. ' Vorhtgc uisiiuiimi>l(>iniilii ininlificiun 2. 2til Xr. 1(I2T 2 luicli Hc;j. Siippl. 12,'i f. i:io' iiii Valitianisclicii .\rcliiv. 2 644 Rom 1448 .Vpril 6. Supplik des siebenbiirgischen Vizewoiwoden Nikolaus von Salzburg. dass es ihm verstattet werde. den Konvcnt und das Kloster der H. Maria in Tornen. die einst von den Briidern des Ordens der Paulinereremitcn besetzt Jctzt infolge der Einfdlle der Ttirken verlassen wdren, den Briidern des Ordens der Franziskanerobservanz zu vergeben. Von der pdpstlichen Kanzlei: Fiat, nt petitnr. Datum ut supra. Regest: Lukcsics, Diiilonuila iinnlifirum 2. 2()l) Nr. 1 (127 iiacli l^c,n. Siippl. 125 f. 13o' im Valikanischen .\rchiv. 2 645 Hermanntadt 1448 April 8. Der dffenlliclie Nolar Urbanus Pelri von Sleinau bezeugt, dass die Gemeinden Deulsch-Kreuz. Meschendorf und Klosdorf in dem Streit mit dem Kerzer Abt Johannes Bornequel den dffenllichen Nolar Lorenz Michaelis, den Kaplan Nikolaus und den Johannes Greb zu ihren Prokuratoren ernannt haben. Ori.u;. Pery. .-\rh. St. Sibiii U II 122. In nomine domini amen. Anno nativitatis eiusdeni inillesimo quadringentesimo quadragesimo octavo, indictione undecima, die lunae, octava mensis Aprilis, hora vesperarum^ vel quasi, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Nicolai divina providentia papae quinti anno eius primo- in stuba maiori habitationis providi et circumspecti viri Jacobi alias magistri civium opidi Cybiniensis, Strigoniensis iurisdictionis, opidi eiusdem in mei notarii publici et testium subscriptorum ad hoc vocatorum et rogatorum prae- sentia personaliter constituti sagaces viri Michael Luce de Cruce et Laurentius Poldener de Messchonis villarum iam dictarum iurati seniores et inhabitatores ipsorum et hospitum ac incolarum universorum villarum iam dictarum Crucis, Mosschonis et Nicolai nominibus Transsiluancnsis diocesis omnibus melioribus 251 modo, via. iure. causa et forma quibus melius et efficacius potucrunt et debu- erunl, fecerunt. constituerunt creaverunt el solemniter ordinaverunt suos veros, certos, legitimos et indubitatos procuratores, actores et negotiorum ipso- rum gestores ac nuntios speciales et nenerales ita tamen. quod specialitas gene- ralitati non deroget nec e conlra videlicet discrelos, lionorandos ef providos viros Laurencium JMichaelis de villa Dominarum notarium publicum opidi Cybiniensis praetacti commansorem. dominum Nicolaum de Kappuscli maiori, rcverendissimi patris et doniini ^lalhiae episcopi Tanssiluanensis capcllanum, ac .loiiannem Greb de praefala C.ruce 'rranssiluanensis diocesis absentes tam- quam praesenles et eoruni quemlibet in solidum ila, quod non sil melior condi- tio primitus occupantis nec deterior subsequentis, sed quid unus eorum ince- perit alter ipsorum id prosequi valeat, mediare et finire ad prosequendum et pertractandum causam et causas, quae vertuntur seu verti et esse sperantur coram reverendissimo in Chrislo ])alri cl domind domino Mathia episcopo ecclesiac Transsihianensis praedicto vel eius in spiiitualibus vicario ad hoc specialilcr depualto. inler dictos dominos constituenles ex una et venerabilem doniinum .'ohanncm nornc|ueI. ut assei'ilur. abltatem vel alios quoscumquc abbates dc Kerc/ aut alias c|uascunique pcr.^onas spirituales vel saeuulares parlibus ex allera tam coram praclibalo domino cpisctipo 'rranssiluanensi aut eius ut pracmitt ilur in spirilualibus vicaiio cjuam aliis quibuscumquc iudicibus sivecommis.sariis delegat is. subdele!>al is. orclinariis. extraordinariis. executori- bus sive sabcxccutoribus datis seu dandis depulatis seu deputandis nec non agendum in causa el causis quibuscumque, ipsos coustituentes el eorum iura in omnibus el jjer omnia defendendum. libellum seu libellos ct quascumque petitioiies summarias dantum el lecipienduui. litem seu lites coulcstaudum et contestari \ idenduui. de caluiunia vilanda ct vcritate diccnda cum omnibus et siu.qulis capilulis in et sub calumuiac iuramento contentis iurandum et deliberaudum iurariquc ct deliberari videndum necnon quandocumque alterius generis licitum iuramentum in animae constitutioncm piacslaiidum ct ex adver- so pracstaii vidcndum. poucudiim el ai t iculauduin ponique ct arliculari viden- duni. jxisilionibus ct arliciilis jiarlis adversae respoiideiulum siiisc[ue rcsponderi pclendum contra articulos parlis adversae dicenduin et excipiendum lcstes, literasjScripturas, proccssus. privilegia, statuta, iura, et munimenta ac in.stru- menta et quaecumqac alia probationum genera producendum el produci vidcn- duin consuel udines allegando. coiitia teslcs coiumc(ue dicta ct personas necnon quemiuiiique ex adverso producla diccndum. cxcipiendum. icplicandum, diipli- car.duin. trijilicandum et quadruplicauduni. crimiua et defectus obiciendum, opponendum et probandum. declarandum et declarari vidcndum, concludendum et renunciandum concludiquectrenuiitiari petcndumetobtinendum.sentcntiam seu scntenlias tam inlcrlocutorias quam diffinilivas ferri pelenduin et audien- dum. al) ca seu cis et quocumque alii giavaminc illato et inferrendo provocan- dum, cl appelandum. appelatas semcl et pluries petendum et rccipicndum, a|)pcIIationcm scu appcllationes prosequendum. intimandum, insinuan- dum et notificandum, absolutionem vero simpliciter vel ad cautclam nccnon rcslitutionem in integTum principaliter vel incidentalitcr et quaccumquc alia iuris bcneficia iini)ctrandum el obtinenduiu ct iiiipetratis ex adverso coulradi- cendum, c.xpensas taxari videndum et super ipsis si necesse fucrit iurandum eorumquc solulioncm petcndum unuin quoque vel plurcs procuratorem scu procuralores loco ipsorum substituenduni, eum vcl eos rcvocandum et onus procuiatioiiis huiusniodi in se reassumcnduin, totiens quotiens ipsis placueril ct in posterum visum expedire rucrit ct generaliler ad omnia alia ct singula faciendum. diceiiduni, gerenduni. exercendum el procurandum. quac in praemis- sis el circa ea ueces.saria fiierinl seu quomodolibct opportuna et ciuae ipsimet consl iluentes facerent ct faccre possent, si praemissis omnibus et singulis prae- 252 senles et piTSonalittT inliMessfnt, etiani si !ali;i roicnl . quac niandaluni exi- ijerent nui<>is speeiale. quani praesentibus esl expressnni proniillentes. Insuper milii notario publico infrascriplo ut et taniquani publicae el auiiienlieae per- sonae rite et legitime stipulati vice et nomine omniuni et sin.oulorum quorum interest. intererit aut iiiteresse poterit c|uonuKloiibel in futuruin se ratum, gratuni atque !'irinum perpeluo jjabiturum toluni id et quicqnid per dictos eoruiu proeiiraloies constitutos et constituendos seu suiistilneniios ab eis vel eorum altero actum, factum. dictum, gestuin procurat uinve fuerit in praemissis aut aliqno praernissorum relevantes nihilominus el relevare volentes dictos suos procuratores constitulos et substitutos vel substituendos ab cisdem vel eodein et cornm queiuiiljct coinmuniler el divisim al) omni onere satis dandi indicioque sisli et iiidicatum solui cuni (imnibus fuis clausulis neccsariis el ojipotunis sub hypotheca obligat ioiuim oinnium et singuiorum bonorum ij)soiuiii pracsentium et futuroniiu de et super ouiiiibus et singuiis praemissis ideiii constituentes petiverunl sibi a me notario pulilico infrascrijito unum vel plura pubiicumseu jjublica conon Kolozsmonoslor bezeuyl. dass die Adliyen vun Bethlen nnd Nuseni j Grossendorf gegen die Nutzniessung eines Gebieisteiles von Birgau durch die Bewohner von Bistrit: und Jaad Einsprache erhoben haben. Orip. Pap. Ungar. Landesarcliiv Budapesl. raniilicnarchiv Bctlilcn. Sicycl war auf der Riickseilc aiif^cdruckl. Nos conventus monasterii beatae Mariae virginis de Clusmonastra memoriae commendamus, quod Elyas de Nyres in personis Anthouii de Bethlen ac tiregorii filii eiusdera nec non Marci filii quondam Nicolai de eadem et Mychaelis filii Ladislai filii Apa de Nagfalw ad nostram venientes praesentiam, universos hospites et incolas de civitate Bystriciensi et posscssione Jaad ad alios qnoslibet 253 ab iiulebita et potentiaria occupatione. detentionc, ulensione et liuitione euius- dam particulae tcrrae intra metas possessionis Boryo a parte practactae posses- sionis Jaad existentis et adiacentis seque in dominiuin eiusdem intromissione et eandem sihi ipsis slalui el perpeluari iactione. usuum fructuum et quarum- libel utililalum eiusdem pereeptione. seu pcrcipi raclionc aul quovis adinvento colore eandem sibi ipsis appropriari adscrihique ct usurpari lactione in toto vel in parte quomodolibcl factis vel fiendis prohibuit, lege regni suadente coram nobis, testimonio praesentium mediante. Datum feria sexta proxima ante fes- tum beatorum Thilnircii et Valeriani marlyruiii. anno domini millesimo qua- dringentesimo quadragesimo octavo. 2 647 Wcissenljurjj H^JJJ Mai 11. Alberl. Archidiakon pon Wcisxenhiug. Kanoniker der siebcnbiirf/isrhen Kirche iind Generalinkar des Bischnf.s Mallhdus bc(/laubi(jl iiber Einschreilen des Anlhonius von Belhlen das Tcslanicnl des Nikolaus Apafij von Nuseni j Grossendorf von 1447 Nr. 2(>05. Datum .\ll)ae sabbato proximo anle festuni Pciil hecostes, anno eiusdem domini nostri .Icsu Chrisli millesimo quachingenlesinio c[uadragesimo octavo. Orii;. Pap. liigar. Landesarchiv Butlapust. lainiliiiiarclii v Bclhkn. Gcninicnsicf,'cl, oval 0,8 X 1 cm, in yriines Watlis vorne aufacdriiclct . Bestc. 2 648 H^SS Mai lo. Dcr Konvenl von Kolozsmonostor be(/laubigt die Urkundedes Guber- nalors .Johanncs von Huni/ad von 1447 Nr. 2 601 mit seiner Zuslimmung zur Schen- kung der Besilzungen Boiii :Bun. S/jring. Drasov j Troschen. Sasciori, Cacova und Sebesel j Kleinmiihlbach saml Zugehorcn cm das Weissenburger Kapilel. Datum feria quarla proxima post festuin beati Stanishii martyris'. anno domini millcsimo quadringentesimo quadragesimo octavo. Orii>. Pcrg. Uatthyancuiii .\lba lulia. .\r-hiv d. sieb. Donikapitels Xr. 292. Siegel war angchanyt uiid ist mit deni untcrn Teil dcs Pergainentes lieraus.yerisscn worden. Die Auflosung der Datierung bereitet insofcrn einigc Schwierigkeiten als der Sta- nislauslag selbcr auf eine /'friij i>nli(icis. 2 649 Ilerinaniis(adl \Vt\i Mai 22. Die Sichen Sliihle enlscheidcn cincn Rangstreit zwisclien dcn Ilermannslddlcr Schneidcrn iind Kiirschnern im Umgang ani Fron- leichnamslug zugunslen der Schneiderzunfl . 2.')1 Kingeschaltet vdii ilen Siobon Sliihkn III9. Oriy. .\rli. St. Siljiu. Regest: .Xrcliiv 38, 1912. .51(1 Nr. 8. Nos iudiccs iuratiqiic senioies scplcni scdiuni Syxonicaliuin paitiuin Trtinssilua- naruin incmoiiac coininendanius pcr piacsenlcs. quod cuni nos dic daUiruin prac- scnliuni iiic siinul pro tribiinali conscdisscinus, vencrunl nostri in pracscntiani circiiinspccli viri universi inagistri sartorcs civilatis Cyiiinicnsis ab una. parte w\n c\ allera univcrsi inai^istri pelliliccs de eiidein et per annotatos niai^istros sartorcs eorain nobis cxposituin exlitil eomodo. qiiod a tempore cuitis eontra- riuin in hominiim non exislcrct incmoria scmper ipsi sartores in festo sacratissimi corporis Chrisli ob ciusdem honoris rcvercntiam duin in processione per circu- luin diclae civitalis Cybiiiiensis solito more proiTrcdientcs, locuin ambulandi posl ipsos pcllifices iinmcdiale liainiisscnl . Nuncautcin ])raetacti pcilificesanno- tatos sarlores de solito ipsortim amlnilaiuli loco cxpriincre et ctiiidem sibi ipsis minus iuste usuriiare niterentur, quac omnia cl pracmissorum sin_i;iila sic se habuis.sc queinadmodum supradicluin est didicimus satis clare. Ex adverso autcm praetacti magistri pcllificcs suo rcsponso talitcr obviarunl. quod cum in aliis civitatibus ttbique inoris sit et consueludinis pcllificcs post .sartorcs tem- porc pracdictac fcstivitatis iii Iniiusmodi [)rocc.ssionc ambulaie. eliam ipsis hoc idein adiudicare dignarcinur. .Supplicanlcs cxinde iiobis ambae partes praemis- sae, quatenus ipsis supcr dicta causa sententiain nostram diffinitive proferre dignaremur. Unde nos attenta ct dcbilc pcn.sata praeinissae causae habitudine scnlcnlialitcr dcclaramus. quod cx quo ipsi .sartorcs praedicti a multis retrolap- sis lcmporibus iii dicta processionc locuiii ;iml)iil;mdi post pcllificcs lia])ucrunt etiam cundem ambttlandi locum posl pellificcs a iiiodo dcinceps et ipsorum po.s- tcri habere debenl temporibus perpcliiis affuluris, harum nostrarum lilerarum sententionalium vigore et testiinonio mcdianle. Dalum in Cybinicnsi civitate teinpore nostrac iudiciariac congrcgationis feria quarta proxima ante festum sacratissimi corporis Christi. anno ciusdcm M^CCCCIML"" octavo. 2 650 Waizen \V\S Juni 12. Die Priilatcn. Buniiw iind Givssen des uni/ciiisclien Rciches besidliijen die Lhkiinde des Giibernalors Juliunncs von Hiinijad von 1447 Xr. 2 572 iiber die Verpfdnduny von Talerlocli an die Thorenhunjer Biiriier Sikolaus Pof/an und Emmerich Zijndy. Datum Waciae secundo die fcsti beali Barnabae aposloli, anno doinini mille- simo quadringentesimo quadragesimo octavo. Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Hudapest, Fainilienarcliiv Bclhlen. Sicgel, rund, Din. 3,8 cm. rotcs Waclis in Wachsschiissel. an grfln-blauer Scidenschnur an-jehangt. Derselbe Slciiipel wie Xr. '1 ."i.i2. 2 651 Thorenhurg lii8 Juli 12. Maikus. Xikolaus und Geonj, Vizewoiwoden von Sie- benburgen, schallen dieli rkunde des Kolozsnwnostorer Konvents von 144S Nr. 2640 ein, den Slreit derGemeinden Mettersdorf und Treppen inil den Adligen von Gyorgy- falva undZaluhuza um die Besitziing Tigdu j Ziegendorf und die Priidien Chege 255 Fatlui. Bocliina iind Thewkes belreffend. iind enlscheiden den Slreil zii Giinslen dei Adligen. Ori!.'. Prry. .\rli. St. Sibiu. K..-\. Ireppcn Xr. 1. Siegel. riiTicI. Dm. 2.5 cm. wcisses Waclis in Wachsscliiissel an roler Scidensclinur anf^ehanfjt. Im Siegelfcld WappenschilU, Lnischrift zwischcn Linicn. Hescst: Bcrger, Vihunden-ReQcalcn 2(i Nr. 121. Nos Maiciis de Herepe ac Nicolaus de Siimkcrek et Georgius de Bala vicevai- vodae Transsiluani niemoriae commendantes tenorc praesentium significamus qiiibus expedif universis, quod praesente illustri principe domino .Johanne de Hwnyad regni Hungariae gubernatore nobis unacum partium Transsiluanarum nobilibus in octavis festi epiphaniarum domini pro.xime praeteritis^ nobiscum in iudicio existentibus venerabilis dominus Cristannus decretorum doctor pleba- nus de Nagdemeter pro civibus et hospitibus ac tota communitate in iamdicta possessiohe Nagdemeter ot Terpcn vocatis commorantibus ad civitatem Bistri- ciensem pertinentibus cum procuratoriis literis eiusdem civitatis Bistriciensis in figura nostra iudicii comparentibus contra Johannem de Gewrgfalwa ac Bla- sium Henke de eadem, Johannem de Zala et Michaelem de Gerewasarhel propo- suerat eo modo, quod licct possessio Zegw ac praedia Chege, Fatha, Bochina et Thewkes in comitatu de Uoboka existentia vigore certarum literarum et litera- lium instrumentorum- praedictis populis et iobagionibus regalibus Saxonicali- bus in praeallegatispossessionibus Nagdemeter et Terpen commorantibus perti- nuerint. Tamen ipsi nobiles permultiplicium litium amfractus eosdem populos et iobagiones regales Saxonicales plurimum inquietarent in eorundem populorum et iobagionum regalium Saxonicalium praeiudicium et dampnum valde magnum ex parte quorumquidem nobilium iudicium et iustitiam habere vellent dictandae iuris acquitatc et in praemissorum comprobat ionem quamplu- res literas scilicet regales et vaivodales nostro iudiciaria conspectui offerre cura- verat, in qflarum una ut puta serenissimi principis felicis rcminiscentiae domini Sigismundi imperatoris et regis donationali litera vidimus contineri, quod praefatus dominus Sigismundus imperator et rex praescriptam possessionem Zegw ac praedicta pracdia praesrriptis possessionibus suis regalibus Nagdeme- ter et Terpen vocatis annectendo dictis populis et iobagionibus suis regalibus possessionibus in eisdem commorantibus per defectum seminis condam Nicolai et Gregorii de dicta Zegw donasset et contulisset. Quo audito praefati utique Johannes ac Blasius et Michael in praetitulati domini gubernatoris ac nostram praenarrataruniquc partium Transsiluanarum nobilium exurgendo praesentiam responderant ex adverso, quod praealegatus dominus Sigismundus imperator praenarratam possessioncm Zegw ac praedia antedicta per defectum seminis annotatorum Nicolai et Gregorii niemoratis populis et iobagionibus regalibus in praescriptis possessionibus Nagdemeter et Terpen residentibus de iure donare et contullere non potuisset, nam praescripta possessio Zegw ac praedia antedicta per defectum seminis saepenominatorum Nicolai et Gregorii in ius regium nou fuissent devolutae, quia eadeni possessio etpraedia sicuti masculinum et eatenus femineum sexumsequerentur rationeque lineae feminei se.xus praescripta posses- sio Zegw ac praedia praenarata ipsos iuxla regni consuetudinem legittime atti- nerent et in eo se ad veridicum attestationem vicinorum el commetaneoruni praescriplae possessionis Zegw ac pracdiorum praedictorum nobiliumque com- provincialium dicti comitatus de Doboka inibi legittime convocandorum ac partibus praedictis vel e^rum legittimis procuratoribus illa accersitis coram teslimonio conventus ecclesiac dc Clusmonostra quod illac accedere liberatorie petieramus amicabiliter. Quo praesente homo nostcr infra declarandus feria quarta post fesluni Pascae dornini-' ad faciem praenarrafae possessionis Zegw ac prQ.edictoruin praediorum accedens utruni praefata possessio Zegw ac dicta 256 praedia ius feinineuiii sequi debuerinl aii ne ab antedictis vicinis et comnietaneis ac nobilibus comprovincialibus iuxta consuctudinem harum partium Trans- siluanarum ab antiquo approbatam inquirens praescriptam possessioncm Ze«w ac dicta praedia ius fcmineum scqui agnosscerent. Extunc praclibati nobiles sese inclusis et conuineratis quiuquagesimo se sibi similibus nobilibus iuxta formam registri super iuramento nuper in conventione generali in Pest editi et confecti super eo quod praescripta possessio Zegw ac saepius nominata praedia semper et ab antiquo ius fcmineum sequi debuerint inoctavis festi beati Georgii martiris proxime tunc venturi'* Tordae coram lioinine nostro per nos ad id depu- tando iuramentum praestarc debuissent quo praestito tandem praenarratam pos- sessioneni Zegw ac praedia antedicta tenendum, possidendum pariter et haben- dum liberam haberent facultateni ipsis denique octavis festi beati Georgii mar- tiris* occurrentibus praefat i Johannes de Gewrgfalwa ac Blasius Henke de eadem et Johannes de Zala personaliter necnon memoratus Micliael de Gerewasarhel pro nobilibus dominabus Elena sua ac Potencia vocatis Nicolaui de Somogyon consortibus filiabus videlicet quondam Sigismundi de Bakay cum procuratoriis literis nostris nostram venientes in praesentiam literas vestras super praemissa attestatione vicinorum et commetaneorum ac nobilium comprovincialium iuxta consueludinem harum partium Transsiluanarum ab antiquo approbatam re- scriplionalem nobis praesentarunt habentes hunc tenorem: (Folgt die Urlainde des Konvenls von Kolozsmonoslor von 144S Nr. 2 640). Quibus praesentatis praetacti Johannes de Gewrgfalwa ac Blasius de eadem necnon Johannes de Zala item Ladislaus filius Stephani de eadem necnon Demetrius filius Emerici de Forro et ex quo factum praescriptae possessionis Zegw ac praediorum antedic- torum non praefatum Michaelem de Gerwasarhel, sed dictas nobiles dominas Elena et Potencia vocatas ti\ngere agnoscebatur pro eo eodem Michaele excluso eaedem nobiles dominae Elena et Potencia vocatae sese ac praelibatis utroque Johanne necnon Blasio, Ladislao et Demetrio connumeratis quinquagesinio se nobilibus videlicet Alberto de Geztragh, Laurentio de Vezzewd, Georgio de Bala, Anthonio de Gyroth, Myske deMoch, Vito Vas deZenthgothard, Stephano filio Johannis de Deweczer, Vallentino filio Petri de Peterhaza, Johanne filio Andreae de Fodorhaza, Elya filio Anthonii de Gyroth, Ladislao de Galaz, Ladis- lao de Patha,Petro de praedicta Galaz, Johanne de lara, Georgio de Eztyen, Ztanyzlauo deZala, Gregoriofilio Thomae de Zawa, Stephano de Indal, Stepha- no de Peterd, Johanne filio Petri Toth de Chomafaya, Gywla filio Nicolai de Septer, Nicolao Karoly dc Zenthmyclos, Alberto de Thydey, Osualdo de Bon- gard, Emerico de Decze, Nicolao de Forro, Ladislao Fenesy de Deweczer prae- dicta, Ladislao de Zenthpal, Benedicto de Zenthgewrg, Sigismundo de Denge- legh, Martino de Galtew, Gregorio de Nema, Georgio de Almas, Petro de prae- dicta Somogyon, Alberto Boltha de Gald, Jacobo de Chestwe, Johanne de Ke- reky, Georgio filio Petri de Keresthwr, Johanne filio Dominicy de praedicta Gewrgfalwa. Georgio de dicta Chomafaya, Dominico de Zomodok, Benedicto de Bongard praedicta et Ladislao de Doboka eorum ut puta coniuratoribus nobilibus iuxta formam praetacti registri super iurainento nuper in conventione generali praelatorum, baronum et procerum ac nobilium regni Hungariae uni- versorum in Pest editi et confecti super eo, quod praescripta possessio egw Zet praenarrata praedia semper et ab antiquo siculi masculinum sequi debuerint non minus ius femineum sequi debeant iuxta nostram iudiciariam commissio- nem antedictam ut debebant iuramentum praestiterunt et deposuerunt coram nobis. Pro eo nos unacum dictarum partium Transsiluanarum nobilibus in iani notatis octavis festi beati Georgii martiris nobiscum in iudicio existentibus eorundem consilio coassumpto pracmaturo praescriptam possessionem Zegw ac supranominata praedia cum cunctis earundem utilitalibus universis et pertinen- tiis quibuslibet praelibatis Johanni de Gewrgfalwa, Blasio de eadem, Johanni 257 de Zala, Ladislao filio Stephani de eadem, Demetrio filio Emerici de Forro ac nobilibus dominabus Elena et Potencia vocatis filiabus praetacti Sigismundi de dicta Bakay, eorundemque successoribus et posteritatibus iuxta praemissam nostram iudiciariara commissionem ex praetitulati domini gubernatoris < )^ factam veluti proprium ipsorum ius iure eis ex praemissis perpetuo in- cumbenti tenendum, possidendum pariter et habendum, reliquendum et com- mittendum amicitiam dicti conventus de dicta Clusmonostra literatorie petie- ramus diligenter. Quatcnus ipsorum mitterent hominem pro testimonio fidedig- num quo praesente homo noster infra declarandus per nos ad id specialiter depu- tatus ad faciem praescriptae possessionis Zegw ac praediorum antedictorum vicinis et commetaneis earundem universis inibi legittime convocatis et prae- sentibus accedendo eandem et eadera cum praetactis earundera utilitatibus universis et pertinentiis quibuslibet relinqueret et committeret praetactis nobi- libus ac dominabus et per consequens eorundem posteriis iure eis ex praemissis incumbenti perpetuo possidendum, tenendum pariter et habendum contradic- lione annotatorum Saxonum regalium in memoratis Nagdemeter et Terpen vo- catis possessionibus residentibus et aliorum quorumlibet praevia ratione non obstante. Et post haec huiusraodi possessionaria statutionis seriem ad proxime tunc sequentes octavas festi nativitatis beati Johannis baptistae^ legittime per- durando nobis amicabiliter rescriberet conventus antedictus tandem ipsis octa- vis festi nativitatis beati Johannis baptistae instantibus praefati Johannes ac Blasius de Gewrgfalwa pro se personaliter necnon Johanne de Zala, Ladislao filio Stephani de eadem, Demetrio filio Emerici de Forro ac nobilibus domina- bus Elena et Potencia vocatis filiabus dicti quondara Sigisraundi de Bakay cum procuratoriis literis nostris nostrara venientes in praesentiam literas memorati conventus de Clusraonostra super praeraissa possessionaria statutione rescriptio- nales clause confectas nobis loquentes exhibuerunt corara nobis. In quibus per magistrura Nicolaura dictarura partium Transsiluanarum protonotariura horai- nem nostrum inter alios horaines nostros per nos ad id specialiter deputatum et religiosum virum fratrem Bartholomeura testimonium praelibati conventus de Clusmonostra feria quarta proxima ante festum beati Vrbani papae novissirae praeteritum' ad faciem praescriptae possessionis Zegw ac praediorura Chege, Fatha, Bochina et Thewkes vocatorum omnino in dicto coraitatu de Doboka existentiura vicinis et corametaneis earura universis inibi legittirae convocatis et praesentibus accedentes praefatos utruraque Johannem necnon Blasium, La- dislaum et Demetrium ac nobiles dominas Elena et Potencia vocatas in domi- niura eiusdem et eorundera introductos fore et statutos conspeximus manifeste contradictione annotatorura Saxonura regaliura in praescriptis Nagdemeter et Terpen vocatis possessionibus regalibus commorantiura et aliorum quorumlibet praedia ratione non obstante. Quibus exhibitis quia ex serie praescriptarum literarum dicti conventus rescriptionalium per nostrum et eiusdera conventus horaines praescriptam possessionem et praedia antedicta modo antelato iu.xta formam nostrae iudiciariae commissionis memoratis utrique Johanni necnon Blasio, Ladislao ac Demetrio et nobilibus doniinabus Elena et Potencia vocatis legittirae statuisse reperiebatur pro eo praescriptara possessionariara statutio- nem modo praetensato ipsis utrique Johanni et aliis praescriptis iuxta praenar- ratam nostram iudiciariam comraissionera rite et legittime factam ratam, gra- tara et acceptam habentes praescriptam possessionem Zegw ac praedia Chege, Fatha, Bochnia et Thewkes vocata cura omnibus eiusdem et eorundem utilitati- bus et pertinentiis quibuslibet iamnotatis utrique Johanni, Blasio, Ladislao, Demetrio ac nobilibus dominabus Elena et Potencia vocatis ipsorumque heredi- bus et posteritatibus universis iure eis ex praemissis perpetuo incumbenti tenen- dum, possidendura pariter et habcndura reliquimus et comraittiraus auctoritate nostra iudiciaria mediante salvo iure alieno praelibatis siquidem Saxonibus 258 regalibus in praeassertis possessionibus Nagdemeter et Terpen vocatis commo- rantibus perpetuum silentium imponendo de eisdem. In cuius rei memoriam fir- mitatemque perpetuam praesentes literas nostras privilegiales sigilli nostri pen- dentis munimine roboratas eisdem utrique Johanne et aliis supranominatis duximus concedendum. Datum Tordae duodecimo die octavarum festi nativi- tatis beati Johannis baptistae pracdictarum, anno domini supradicto. ■ Januar 13. ° Liicke 1,4 cni. ' Ilicr.Tuf prae sjctilut. ' Juli 1. » Marz 2~. ' ^ ' Mai 22. * Mai 1. 2 652 Muhlbaeh 1448 JuIiSl. DerGubernator Johannes von Hunyad nimmtdie Bewoh- ner von Bulkesch und Seiden gegen die Gewalttaien der Kastellane von Kokelburg in Schutz. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 120. Siegel in rotes Wachs vorne aufgedruckt, Reste. Regest: Eder, Observatlones 129 = Transiloania 1873, 101 = Hurmuzaki, Documente 1, 2, 759 Nr. 628. Nos Johannes de Hwnyad regni Hungariae gubernator et cetera vobis castellanis in castro Kykelewar vocato constitutis f irmiter committimus et sub poenis capi- tum aliud habere nolentes mandamus, quatenus statim visis praesentibus super spoliis et dampnis ac piscium et aliarum rerum ablationibus per vos his proximis praeteritis diebus a populis et inhabitatoribus villae Bolkach factis et illatis coram discretis viris plebanis de Bolkach praedicta et de Sythwe sine defectu omnimodam impendere debeatis satisfactionem amodoque in antea nulla damp- na, iniurias et molestationes populis et inhabitatoribus dictarum villarum Sythwe et Bolkach quoquomodo inferre aut victualia ab ipsis petere et exigere praesumatis. Alioquin commisimus et harum serie firmiter committimus prae- scriptis populis et inhabitatoribus dictarum villarum Sythwe et Bolkach, ut ipsis invocato auxilio et iuvamine universorum Saxonum et aliorum hominum ad id opportunorum, quae auxilium et iuvamen ad haec facienda praebere mandamus et in hac parte eisdem Saxonibus plenam concedimusauctoritatem et postesta- tem, vos et vestrum quemlibet ubicumque vos reperire poterint, in personis detinere, rotare et cum palis transfigi et in furcas suspendere debeant omnibus. Aliud ergo, si talia pericula incurrere pertimescitis, facere non praesumatis praesentesque post earum lecturam reddi iubemus praesentanti. Datum in Zaz- sebesinprofestoadvinculabeatiPetriapostoIi,annodominiMCCCCXLoctavo. 2 653 Reps 1448 August 7. Der Gubernator Johannes von Hunyad trdgt der Gesamtheit der Sachsen auf, den muntenischen Woiwoden Vladislav mit allen Ehren in ihrer Mitte zu empfangen. Orig. Pap. Ungar. LandesarchivjBudapest, Sammlun,!:; L. Kovacsy Nr. 548. Siegel vome aufgedruckt. Derselbe Stempel wie Nr. 2547. ErgSnzungen nach Barabis. Druck: Barabis, Siik. okleviltdr 75 Nr. 41. 259 Johannes de Hwnyad regni Hungariae guberna(tor). Circuraspectis viris univer- sis Saxonibus praesentes visuris salutem cum (ho) nore. Ex quo illustris princeps dominus Wladislaus vaivoda Transalpinensis pro bono regni et commodo totius christianitatis exnunc erga nos venturus est, ideo vestris dilectionibus firmiter committimus, qu^tenus agnitis praesentibus cum idem vaivoda in vestri medium pervenerit, eidem et suis gentibus iuxta informationem Anthonii de Arapatak debitas honores et reverentias facere debeatis. Ceterum relatibus ipsius Anthonii fidem creditivam adhibeatis nostri. Aliud non facturi. Praesentibus perlectis (exhib)enti (restitutis). Datum in Kewhalom, secunda die festi beati Sixti papae, anno (domini) MCCCCXL"° octavo. 2 654 Henndorf 1448 August 12. Der Gubernator Johannes von Hunyad beauflragt den Steuereinnehmer Pape ihm filr den bevorstehenden Zug gegen die Ttirken die gesam- melten Steuerbetrdge eiligst zu ubergeben. Druck: Mon. Ilung. hisl. 33, 1907, 151 Nr. 220 nach dem Orig. Pap. , Siegel zum Verschluss aufgedruckt, im Ung. Nationalmuseutn Budapest. Johannes de Hwnyad, regni Hungariae gubernator. Nobilis vir nobis sincere dilecte. Sciatis, quod pecuniae nobis pro nunc existant necessarii, quia noviter possumus gentes conducere ad exercitum contra Turcos cum eisdem. Et eccc iam de facto sumus in via ad vadum D^nubii ad exercitum ipsum in dei nomine pro- fecturi. Rogamus igitur vobisque firmiter mandamus, quatenus mox visis prae- sentibus, si pecunias per vos dicatas habetis recollectas, personaliter nobis apportare. Si vero nondum forent recollectae extunc festinantissime easdem pecunias recolligatis et quantocitius^ nobis adducere modis omnibus debeatis. Nos autem prope Cibinium reperietis et secus nullomodo facere praesumatis in praemissis. Datum in villa Hegen feria secunda proxima ante festum assumptio- nis beatae Mariae virginis gloriosae, anno domini M^CCCCXL" octavo. Auf der Riickseite Adresse: Nobili Pape de Florentia, nunc in Dees residenti, dicatori nostro de Zolnok inferiori nobis dilecto. Vorlai^e (luandotius. 2 655 Agnetheln 1448 Angust 15. Der Gubernator Johannes von Hunijad beauftragt den Salzkammergrafen Oduardus Ualicus, ausslehende Geldbetrdge einzusammeln und ihm 1000 Hufeisen zu iibersenden. Abschrift im Manuskript Zimmcrmann des Urkundenbuches nacli dem Orig. Pap. im Archiv des Domkapitcls Fiinfkirchen. Druck: Katona, Hist. crit. VI, 13, 584. Fej6r, Genus 115 Nr. 42. Varjii, Oklevilldr 1, 662 Nr. 466. Nach einer Abschrift des IS.Jh.s bei C.ornides, Diplomatarium. Johannes de Hwyad regni Hungariae gubernator. Nobis dilecte mandamus vobis firmissime ut statim visis praesentibus totam pecuniam cum qua Stephanus 260 filius bani aut familiarcs ct iobagioncs sui pio precio salium obligantur recolli- gerc citissimc dcbcatis ct post nos versus Zazsebes portetis, immo etiam de pos- sessionibusaliorum exigatis qui obliguntur cum pretio salium praetactorum. Si vero idem Stephanus filius bani non faciet de suis posses sionibus exsolvere ipsain pecuniam cxtunc in veloci cursu equi nobis intimetis, quin nos suas pos- sessioncs statim occupari facicmus. Praeterea dixit nobis Matheussocius vester, quod ibi in Dees haberemus millc babatia illa nobisportetissimulcumgomsis vel claviculis. Aliud facere non ausuri. Datum in Zenthagatha in festo assumptionis virginis Mariae, anno domini MOCCCCXLVIIP. Von cler Kanzlei: Commissio propria domini gubernatoris. Auf der Riickseile Adresse: Nobili Oduardo Italico, camerario nostro nobis sinccre dilecto. Daninler: Si esses in via etiam revertaris pro babatis et portebis tecum. 2 655 [1448] August22. Ein Bischof Christophschallei eineUrkunde von Papst Niko- laus V. iiber einige zwischen den Sachsen und der Geistlichkeit herrschende Slreifsa- chen ein. die vigesima secunda mensia Augusti Altes Regest (18. Jh. t in Arli. St. Sibiu U II 123 zum Jahre 1448. Die Urkundc selbst fehlt. 2 657 Hermannstadt 1448 August 19. Der Gubernator Johannes von Hunyad verbietet itber Ersuchen des Hermannstddter Kapitels die Durchfilhrung pdpstlicher Bullen, die gegen die Gewohnheiten des Reiches verstossen. Eingescljaltet als sechstes Insert voni Weissenburger Kapitcl. 1511, Arli. St. Sibiu. .\rcliiv des Hermannstadter Evang. Kapitels A.B. Nr. 55. Johannes de Hwnyadi regni Hungariae gubernator etcetera honorabilibus domi- nis decano et plebanis de capituIoCybiniensi partiumTranssilvanarum salutem cum honore. Crebra et infesta plurium regnicolarum querela contra quosdam bullarum papalium dilatores- atque exemptores earundem, qui in contrarium libertatum regni et iuris patronatus regalis notabile detrimcntum plurimos beneficiatos ecclesiarum sed et alterius notabile detrimentum plurimos bene- ficiatos ecclesiarum sed et alterius status hominesecclesiasticos et saeculares dictarum partium Transsilvanarum nunc in causis bencficialibus, nunc vero per alios processus penales diversimode vexare effrenata machinatione prae- sumunt nobis multiplicatis vicibus oblata. Adeo aures nostras cuius talibus praesumptuosis actibus resistentiae obicem oponere interest propulsavit, ut si gubernationis nostrae debitum commode et pro regni utilitate exercere volueri- mus necessarium summopere^ arbitramur talia tamquam nociva per obstaculum praementis remedium fore reformanda, quae nostro nos propensius stringente debito, ut eo citius et efficacius singulis hoc ipsum attemptare volentibus praesumptionis et audaciae aditus praecludatur inter alia loca regni praetacti vestri in medio sed et in partibus Transsilvanis praenotatis. Ubi etiam talis- modi buUigerorum atque executorum pululatio vigere dicitur non modica, 261 inhiberi volentes vestrae honorabilitati firmissime mandantes committimus, quatenus mox agnitis praesentibus omni cessante occasione favore etiam quoli- bet in hac parte postergato illic in vestri medio in praedictis partibus Transsilvanis in vestra scilicet iurisdictione de omnibus et singulis bullas papales seu concilii vel dclegatorum ab eis in contrarium libertatis regni ac detrimentum seu prae- iudicium facultatis iuris patronatus regalissine licentia scilicet nostra deferen- tibuscl habentibusaut easdem per qualescumque processus directe vel indirecte exequi seu executioni demandare praesumentibus et dictos regnicolas seu ali- quem ex eis vigore earundem vcxareet impetere praetendentibus diligentem in- quisitionemfaciendoomnesetquoslibettales, qui in hacpartesecundum formam praemissam rei comperti fuerint cuiuscumque dignitatis vel status existant in- vocato si neccsse fuerit auxilio et subsidio magnificorum vaivodarum partium Transsilvanarum vel ipsorum vicevaivodarum pro tempore constitutorura aut magistrorum civium, iudicum, gerebonum et iuratorum seniorum sedium et districtuum Saxonicalium partium Transsilvanarum praescriptarum vel alioruni status hominum quorum interest vel intererit quibusdum serie praesen- tium requisiti fuerint cadem praeberi mandamus in personis captivare et deti- nere caplosque in vestris tut isvinculistamdiu conservaredebeatisdonecsuperinde aliud a nobis habueritis in commissis, ut iidem ex hoc poena docenteapertecog- noscant, quantum nobisdisplicentiaeafferatviolatio libertatis regnipraenotati. Et secus nullatenus ausuri facere in praemissis. Praesentibus perlectis exhi- benti restitutis. Datum in civitate Cibiniensi feriasecunda proxima post festum assumptionis beatae Mariae virginis gloriosae, anno domini raillesimo quadrin- gentesimo quadragesimo octavo. ' In verlangerter .Sclirift. ^ Vorl.ige supmopere. ' Vorlage delalores. 2 658 Sneeava 1448 Soptomber 11. Peter. Woiwode der Moldaii, erneuert den Bewoh- nern von Kronsladt die Handelsnorrechte, diesie unter seinem Vater Alexander und seinen Briidern Ilias und Stephan gehabt haben und bestimmt. dasssie kaufend und verkaufend iiberall im Lande frei herumziehen konnen und beim Eintritt in sein Landje Last 4 Groschen und beim Auszug ebenfalls, wie friiher, je 4 Groschen zu zahlen haben und fiir jeden Ochsen 2 Groschen. Von Tuch und Leinwand und von jeder andern Waresolten sie den iiblichen Zoll entrichten. „Geschrieben in Suceaua, in Jahre 6956 September 11". Orig. Perg. Haus-, Hof- und ,St;iLi(sarchiv Wicn. Siegcl, rund, Durchmesser 2,5 cm, an Seidenschnur angehangt. Im Siegelfeld Aueroclisenkopf. Umschrift: -|- neiaTfc neTp{a) BoeBOCAU. Druck und Faksimile: An. Ae. liom. 2, 11, 1889, Sect. Ist. 50 Nr. 1. Druck und rumanische .Obcrsetzung: Bogdtin, Doc. mnld. 23 Nr. 9. Tocilescu, 534 documenle 490 Nr. 479. Costachescu. Dociimenle mold. 2, 740 Nr. 217. Regest: Calnlogul documentelnr mnldnvcnefli din Arhiva Ixlorica Cenirali a Slalului I, Bukarest 1957, S. 32. Nr. 87. 2 659 Weisskirch 1448 Oktobor 11. Michael Salamonis von Nadesch bekrdfligt seine friiheren letztwilligen Verfiigungen, die er in allem beobachtet haben will. 262 Orig. Pap. llngar. Landcs;>rchiv Biiilapcst Dl. 2926.'). Sicgcl. riUHl. Dni. 2.2 cni. war in grunes Wachs vornc aiifgcdriickl. Druck: rabritius, Urkitndcnhucli 59 \r. 92. Nos Michael filius Salomonis dc Nadasci. Licct corpore aeger mcnle famcn et rationc per omnia sanus recoynoscimus pcr praescnles et fatcmur, quomodo om- nes dispositiones et ordinationes nostras in noslris haereditatibus. tain ecclcsiis quam nostrac conthorali ac officialibus et familiaribus nostris iiostra in sanitate factas intcr alias testamentarias dispositiones easdem in vigore et slatu in eodem permanerc committimus, easdemque ratificamus ct approbamus in ultima dis- positionc nostra testamentaria. Pracsentibus autcm religiosis fratribus utroque fratri Johanni gardiano de Feyreghaz et altcro fralri conventuali nccnon nobili dominae Elenae conthoralis nostrae, ac honorabili domini plebano dc Kyzd, decano sedis Segeswar, necnon providis viris Thome literato de Zollhan, Andree et Emerico iudicibus in Ffeyreghaz commorantibus, aliisque quam pluribus hominibus protunc inibi existentibus; praesentes vero nostro sigillo autentico quo uti solemus signare et muniri commisimus. Datum in Ffeyreghaz feria sexta proxima ante festum beati Galli confcssoris, anno domini millesimo quadringen- tesimo quadragesimo octavo. Auf der Riickseite von derselben Hand: Testamentale egregii viri Michaelisi filii Salomonis. ' Cber dcr Zeile. 2 660 Kleinlasseln 1448 Oklober 22. Die siebenbiirgischen Vizewoiwoden Markiis iind Georg fordern den Konuent von Kolozsmonostor auf. bei der Einfiihrung des ^Veis- senburger Kapitels in den Besilz von Spring, das Johannes Gereb von Weingarls- kirchen dem Kapitel streitig macht, mitzuwirken. liiiigcschalLct von dcni Konvent von Kolozsnionostor 1-148. glcichzeitigc .\bschrift Batthvaneuni Alba lulia. .\rchiv d. sicb. Donikapilels Nr. 293. Regcst: Szcredai, Xotilui 94. rurUnclmi Idr 1890, 14;! Nr. 293. Amicis suis reverendis conventui ecclesiae beatae Mariae virginis de Clwsmono- stra Marcus de Herepe et Georgius de Bala vicevaivodae Transsilvanienses ami- citiam paratam^ cum honore. Dicitur nobis in personis honorabilium domino- rum de capitulo ecclcsiae Albcnsis Transsilvanac, quod iuxta dispositionem et ordinationem egregii viri Michaelis filii Salomonis de Nadasd, his proximis diebus defuncti, ex voluntate ct annuentia ipsius Michaelis vita sibi comite iuxta regni consuetudinem ex indulto et consensu regiae celsitudinis, tandemque domini nostri Johannis de Hunyad regni Hungariae gubernatoris necnon omnium baronum ipsi egregio Michaeli filio Salomonis similiter per eosdem ipsi capitulo gratiose concesso, statutionc facta.statim post decessum praefati cgregii Michae- lis praelibafi domini dc capitulo honorabiles dominos Andream praepositum, Stephanum archidiaconum de Thylegd ac magistrum Dominicum socios ct con- canonicos ipsorum ad occupationem ct ad manus ipsorum receptioncm prout legitimc ipsos concernerent . Ad possessioncs, prout fertur, ipsis anno elapso statutas videlicet Sprengh. Drasso, Nagfalw, Kokowan, Kissebes, Varallya- mezw cum suis pertinentiis e medio ipsorum transmisissent, ibique per unum integrum diem et medium permanendo, omnibus iobbagionibus inibi existen- 263 tibus ipsis obedientibus. Tandem egregius Johannes Greb de Wyngarth cum suis complicibus, armatis manibus superveniens, absque omni iuris processu antelatos dominos Andreara praepositum, Stephanum archidiaconum et magis- trum Dominicum cum minis magnis et verbis contumeliosis nomine tali, ut ipsos possessiones sibi ipsi occuparet, occupatasque haereditarie tenere praetenderet, de dicta possessione Sprengh ipsos exire coegisset, nec ad alias possessiones praedictas eosdem iuxta praemissa, literasque dicti domini gubernatoris per eosdem dominos sibi ostensas, pro nihilo reputasset de omnibus gestis et actibus perpetratis suis, ratione huiusmodi occupationis ipsarum possessionum domino gubernatori a liisque quibus decens, vel congruum f uerat se responsurum spopon- disset in praeiudicium et damnum ipsorum dominorum valde magnunn. Unde iidem domini de capitulo de omnibus praemissis protestationem facere vellent et eundem Johannem de Vingarth de eisdem possessionibus, ex nunc et a < >- occupatione se retrahere postularent, per nostrum et vestrum homines se in dominium earundem possessionum legitime vellent facere introduci. Super quo vestram amicitiam praesentibus petimus diligenter, quatenus vestrum mittatis hominem pro testimonio fidedignum, quo praesente Jacobus de Csetve, Miske de Mocs, sin Benedictus de Beld, neve Ladislaus de Gald, seu Emericus de Gal- teo aliis absentibus homo noster ad faciem praedictae possessionis Sprengh vici- nis et commetaneis eiusdem inibi legitime convocatis et praesentibus accedendo de omnibus praemissis veram inquirat certitudinis veritatem, quam tandem nobis amicabiliter rescribatis, ipsosque dorainos iuxta decretum regni nobilium istarura partiura Transsilvanarura Thordae in octavis festi beati Michaelis archangeli proxirae praeteriti^ una nobiscum cclebrari factum, in pacifico dorai- nio earundera possessionum relinquat. Et si qui quitquam actionis et acquisi- tionis cura ipsis dominis a parte ipsarum possessionum haberent vel habere sperarent, extra dominium earundem eosdem dominos acquirant, tales vero acquisitores, si qui fuerunt, ad octavas Epiphaniarum domini nunc venturas* nostrara evocet in praesentiam. Datura in Zenthlazlo feria tertia proxima post festum undecira millia virginum, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo octavo. ' Vorlage paralum. ^ Oktober 6. » Liicke 1,3 cni. * Januar 13. 2 661 Nach 1448 Oktober 22. Der Konvent von Kolozsmonoslor schaltel die Urkunde der Vizewoiwoden Markus und Georg von liiS Nr. 2 660 ein und berichtet den Vize- woiwoden tiber den Vollzug der angeordneten Einfiihrung des Weissenburger Kapi- tels in den Besitz des von Johannes Gereb von Weingartskirchen widerrechtlich be- setzten Ortes Spring. UnvoUstandige sleichzeitige Abschrift Pap. Batthyanemn Alba lulia, Archiv d. sieb Domcapitels Nr. 294. Die Abschrift bricht mitten in der Zeile ab, so dass der Bericht des Konventes iJber den Gang der Einfuhrung nur bruchstiickhaft vorliegt und besonders das Verhalten des Johannes Gereb dcr neuen Sachlage gegcniiber nicht zu Tagc tritt. Die Datierung ergibt sich aus der vorhergehenden Urkunde Nr. 2 660. Der Bericht des Konvents ist vermutlich bald nachher verfasst. Regest: Tdrltnelmi Idr 1890, 143 Nr. 294. 264 i Eppeschdorf 1448 Oktober 28. Testament der Anna, Witive nachGcorg Appa. Orig. Pap. Ungar. Landcsarc-hiv Budapcst, Fainilienarcliiv Telcki .Nr. 614. Siegel, oval, Dm. 2.8-(- 1,5 cni. war in wcisses Wachs vorne aufgedriickt. Dnick: Barabas, Cod. Telcki 2,39 Xr. 36. In noraine domini amen. Ex quo secundum beatissimum Job homo sicut flos fenum ager arescens, hinc est quod cgo Anna relicta Jeorgii Appa ex allegatis sciens me morituram, quare de singulis bonis meis mihi a deo misericorditer colatis tale condor testamentum meae animae in salutem coram idoneis testibus meo testamento astantibus scilicet plebano de Hodwilag confessori meo, Fran- cisco iudici, Alberto iudici de Ebeschfawlwa in hunc modum praemeditatam: Primo scutellam argenteam pro claustro beatae virginis Mariae in Czenthkylal pro missa perpetua, item duas vineas pro ecclesia sancti Georgii martiris in dicta Ebesfawlwa, item alia omnia bona tam mobilia quam immobilia pro filia mea Annae uxori egregii viri Nicolai de Erdel, item XXII florenos auri ex parte sororis mei Margarethe^ uxoris quondam Johannis Farczchaz quos scilicet flore- nos idem filia mea recipiat sibi in usum. Datum in Ebesfalwa, feria 2* ante festum omnium sanctorum, anno domini M°CCCC°XLVIII. Meo sigillo duxi corroborandum. Auf der Riickseite von demselben Schreiber: Testamentum. ' So Vorlage. 2 663 Tirgovijte 1448 Oktober 31. Vladislav II., Woiwode der Walachei, berichtet dem Rat von Kronstadt, dass Murad II. in einer dreitdgigen Schlacht Johann von Hunyad niedergerungen habe und entschuldigt damit sein Fernbleiben von Sieben- biirgen. Orig. Pap. Arh. St. Bra§ov, Schnell I 18. Siegel war in roles Wachs auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt. Druck: Bogdaji, Documenle 314 Nr. 255. Hurmuzaki, Documente XV, 1,35 Nr. 60 zu Dezember 31. Obersetzung: lorga, Scrisori 162 Nr. 3. Bruchstiick: Bogdan, Vlad Jepe^ 67. Regest: Andronescu, Repcrlorial 75 Nr. 241. Providi et honesti viri fratres et amici nobis sincere dilecti. Scire daraus vobis quomodo egredius^ vir Nicolaus de Vizakona scribit nobis ad eum accedere velle- mus donec magnif icus Johannes regni Hungariae gubernator veniret de bello. Hoc ideo facere non possimus, quia feria tertia proxime praeterita- frater Nayph de Nicopolio venit ad nos certissime dixit, quoraodo Orarath dominus Turcorura in tribus diebus sine omni intermissione contra ipsura dominum Johannem gu- bernatorem pugna habuissent, ultima die inter curros taboritarura inclusisset, pedester solus imperator inter yanicaros descendisset et omnes extra et intra currus taboritarum percussent et interfecissent. Si veniremus nunc ad eum, Turci statim nos et vos destruere possent. Ideo petimus vos sedentes pacifice 265 quatenus habeatis patientiam donec videbimus processus ipsius domini Johan- nis. Dubium est de vita ipsius, si autem enascitur de bello liber secum convenie- mus bonam pacem faciemus, si autem nunc nobis contrari fueritis, siquid tan- dem fiet, sint in detrimenta animarum vestrarum et periculum coram deo res- pondeatis. Datum in Tergouistia in vigilla omnium sanctorum. anno domini et cetera XLVIII". Wlad, partium Transalpinarum vaivoda, frater vester in omnibus. Auf der Riickseite Adresse: Providis et honestis viris iiidici. iuratis civibus de Brassouia fratribus et amicis nostris praedilectis. 1 So Vorlage. "- Oklober 29. 2 664 Rom \\\^ Dezomber \. Papst Nikolaus V. beylaubigt die Urkunde Eugens IV. von 1440 A'r. 2 374, enthaltend die Urkunden Martlns V.von 1427 Nr. 2 008 undGregors XI. von 1374 Nr. 1 025 iiber die Rechte und Freiheilen der Domini- kaner. Datum Romae apud sanctum Petrum, anno incarnationis dominicae millesimo quadringentesimo quadragesimo octavo, pridie nonas Decembris, pontificatus nostri anno secundo. Das Formular der Urkunde schliesst sich eng an das der Urkunde Martins V. von 1427 Nr. 2 008 an.' Druck: Fabritius, Urkundenhuch 70 .\'r. 98 nach der Einschaltung des Generalauditor? .Jakob von 1461. einseschaltet von dem Abt Peter von Kolozsinonostor 1166, Oriu. friiher ini Besitz des Bischofs Georii Paiil Binder. heute verschoUcn. Abschrift, Reschner, Dip/oma/anum 7, 299. .\rh. St. Sibiu, Handsc!iriftens;imnilung des Brukenthalmuseums nach den Collcclancen M. Herbcrts, 2 665 1448 Dezember 20. Der Rat von Klausenburg verleiht der Ledererbruderschaft der Sladt einen Fischteich vor den Stadimauern. Absclirift .\hinuskript /imniernianii dcs Urkundcnbuehes nacli dcin friilicr iii dcr Lade der Ledererzunft in Cluj befindlichen Original. Druck: Jakab, Oklevillar 1, ]8ii .Nr. 107. Nos Stephanus Bertram, iudex et iurati consules civitatis Coluswariensis me- moriae commendantes tenore praescnt ium signif icamus quil)us expedit universis, quod in nostra constituti praesentia honesti ac circumspecti viri cerdones hic in nostri mediocommorantesfraternitatemscilicetgloriosissimaevirginisMariae in ecclcsia parochiali beati Michaelis Archangeli fundatam tenentes nobis humiliter supplicarunt, ut nos illam terram extra muros vcteris castri nostri versus PJienesium existentem, ubi quandam piscinam propriis ipsorum labori- bus ipsis ac ipsorum fraternitati aeviternis temporibus duraturam inchoare vellent et procurare pro augmento dictae fraternitatis ipsorum ac cultus divini scilicet comodo ac faciliori perseveratione praefatae civitatis nostrac ipsis ac 266 annotatae fralernitati ipsorurn perpetuae donalionis tilulo conferremus ipsos- que ac eorundeni fralernitatem in eisdem confirmaremus. Unde nos ipsorum iustiset lieitis petitionibus inclinati ipsam terram videlicet extra muros veteris castri nostri versus Plienesium immediate versus partem occidentalem exis- tentem in longitudinc sexaginla cul)itorum maiorum vulgariter laffter appel- latorum versus meridiem ac lalitudine quantum ipsis ad id suffecerit vel videbitur expedire dedimus, donavimus et contulimus immo damus, donamus et conferimus iure perpetuo et irrevocabiliter tenendam et habendam praesen- tium per vigorem; promitt imus insupereosdem cerdones mediatamfraternitatem sive altare gloriosissimae \ irginis ^lariae tenentes ab omnibus occasione dictae terrae ipsos sive eorundem fraternitatem ipsorum in progressu inquietare volentibus semper et ubique defendere nostris laboribus propriis et expensis. In cuius rei memoriam praesentes literas nostras autentici sigilli nostri ap pensione conimunitas in robur perpetuamquc firmitatem duximus concedendas. Datura feria sexta proxima ante festum beati Thomae apostoli, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo octavo. 2 666 Segedin 1448 Dezember 22. Der Giihernatnr Johannes von Hunyad trdgt dem Arader Kapitel auf, bei der Vorladung des Johann Gereb von Weingartskirchen, der sich wegen seiner Gewalttdtigkeiten gegen das Weissenburger Kapitel zu verant- worlen hat, mitzuwirken. Abschrift des spaten 18. Jli. s Batlhyaneum Alba lulia, Excerpta Cap. Alb. Trans. 1, 86. Johannes de Hwnyad regni Hungariae gubernator et cetera honorabili capitulo ecclesiae Orodiensis salutem cum honore. Dicitur nobis in personis honorabilium dominorum de capituio ecclesiae Albensis Transylvanae, quod cum ipsi iuxta adiudicationem et adinventionem seu declarationem vicevaivodarum unacum nobilibus partium Transylvanarum Thordae in octavis festi beati Michaelis archangeli proxime praetcritis factam duos ex ipsis videlicet honorabiles domi- nos magistros Emericum de Egres pridem decanum et Jacobum de Zenthmar- thon socioset concanonicos ipsorum mediantibus literis ipsorum vicevaivodarum exinde confectis unacum Ladislao de Gald homine ipsorum et testimonio con- ventus ecclesiae de Clwsmonostra videlicet religioso viro fratre Emerico ad ipsorum vicevaivodarum petitione, transmisso ad possessiones ipsorum Spreng, Drasso, Kyssebes, Nagfalw, Kokawa, Negfalwa et Slawendorff^ vocatas cum earundem pertinentiis per quondam egregium Michaelem filium Salomonis de Nadasd pridem defunctum felicis memoriae ipsis dominis de capitulo vigore certarum literarum superinde confectarum donatas et collatas per obitum eius- dem Michaelis filii Salomonis ad ipsos devolutas descendere et easdem ad manus eorum acceptare et sibi ipsis appropriare destinassent et dum feria sexta proxima ante festum beati Demetrii martiris novissime praeterita in praedicta possessione Spreng in prandio penes mensam consedissent, tunc egregius Johan- nes Greb de Wingarth unacum Georgio filio Petri Thoth de Csomofaya, Symone Coco aliisque cum quampluribus suis complicibus et familiaribus, nescitur quo spiritu ductus, armatis manibus et potentiariis vehementi cursu aquorum cum ingenti strepitu et impetuzelo impietatis succensus ad hospitium ipsorura irruens oranesque farailiares suos de equis ipsorura tara magna gestinatione descendere faciens, alta et terribili voce verbisque ignominiosis et vituperiosis 267 clamando dixisset: ubi sunt et ubi est ille monachus? Extrahatis omnes eos de domo et expellatis. Quibus auditis praedicti domini Emericus et Jacobus unacuni praedictis homine ipsorum vicevaivodarum et testimonio^ conventus de ipsa domo exivissent, sibique blande et honestc loquendo dixissent, quod non venissent pugnare, sed secundum consuetudinem regni cum literis vaivo- dalibus ad exequendas causas et iura possessionum ipsorum venissent. Si igitur sua egregietas eos audire vellet, sibi adventus eorum causam benigne explicarent. Ipse vero maiori furore succensus ea, quae sibi locuti fuissent, minime advertens clamando terribiliter dixisset b...illum monachum benc et omnes alios. Quibus visis et auditis praelibati magistri Emericus et Jacobus canonici, quod ipsum fratrem Emcricum dictus Grcb interficere vellet et ad ipsum cum armis festinarent, eundem fratrem Emericum ambo amplexati fuissent defendere volentes ne ipsum laedere vel sibi, nocere possint. Tunc videns ipse Johannes Greb, quod familiares sui praedefensione ipsorum dominorum ipsi fratri Eme- rico cum armi? ipsorum nocere et ipsum pertingere non possent, validius vehementi ira succensus timore dci postposito et eius iustitiam ac propriam periclitationem in hac parte, nec effusionem sanguinis sacro crismate iuncti sacerdot is, nec incursioncm excommunicationis curans propriis manibus gladium suum evaginans, mortem ipsius fratris Emerici sitiens cum crudeli morte occidere vellens, saepius suo gladio acutissimo ad ipsum fratrem Emcricum fortiter vimbrans vestimenta eiusdejn per plura loca transfixisset, quae fixurae in vestimentis ipsius fratris Emerici apparent manifeste et si tuitio ct defensio antediclorum dominorum non fuisset. in continenti in eodem loco ipsum fratrem Emericum nece miserabili interemisset. De hoc non contentus praefatum magistrum Jacobum per crines prope satellites arripiens in tantum huc illucque turpiter trahendo, ut collum eiusdem vix quod non extraxissent. Familiares etiam ipsorum dominorum, imo et omnes parvulos seu aprodianos a maiori usque ad minorem taliter fustigari et verberari fecissent frenaque cquorum ipsorum dominorum omnino abscidi et de ipsa curia omnes equos expelii fecissent. Insuper antelatum fratrem Emericum vi de ulnis praelibatorum dominorum familiares saepefati Johannis Greb extraxissent et propter pauci- tatem crinium ipsum hinc et inde turpiter trahendo et sic ipsum per collum et auriculos ad terram proicientes tamdiu verberari fecissent, quousque tortores fuissent fatigati. Post haec idem frater Emericus deterra sublevatus perportam exire voluisset, quem unus ex praedictis satellitibus cum uno baculo iactando ad dorsum tani fortiter tetigisset, ut vix quod spiritum non exalasset et sic qualiter taliter ante eos ad cimiterium intrasset. Interim autem praefatus homo vaivodalis videns tantam crudelitatem et immanitatem in verberatione caeterorum eodem modo simili sibi imminere cogitans, timore perterritus clam valori cursu ad dictum cimiterium fugisset, cum auteni ipse Johanncs Grcb de eo memor fuisset, statim ipsum in domibus, ortis, stabulis et straminibus inquiri fecisset inquisitoribusque suis cum talibus turpissimis verbis commit- tendo, ut si ipsum canem inveteratum ubicumque invenerint, statim decoUari debcrent. Tandem autem, ut ipsum homineiji viccvaivodalem in dicto cimitcrio starc vidissent, eum cxinde duobus vicibus extrahi ad interficicndum fuisset machinatus, sed consilio aliquorum familiarum suorum graviter cessasset, sed ipsum verbis vituperiosis interrogasset: cur ausus fuisset ad tale negotium contra ipsum venire? Quiquidem homo vicevaivodalis sibi respondisset, ut quemadmodum regni requirere consuetudo, cx missionc et mandato vaivodarum cum capituli et conventus testimonio ad omnes actus legitimos, qua de causa et illic venisset et etiam in talibus alias sibi servivisset et dum necesse fieret etiam in futurum venire vellet. Quiquidem Johannes Greb taliter cum allo- cutus fuisset, quod nunc et antea et expost semper canibus servivisset et in futurum servitor canium fieret. Tandem ipsos fratrem Emericum et hominem 2ft8 vicevaivodalem in cimiterio redudens tamdiu vigilare faciendo minatus fuisset, quousque ad manus suas devenirent ac suam voluntatem in eis perficere pos- sent. Ipsos dominos Emericum et Jacobum de ipsa possessione exire compellen- do, qui demum ipsi Johanni Greb dixissent, quod si ipsos neci dare iuberet etiam siue conventus et vicevaivodarum hominibus exire nollent. Qui Johan- ncs Greb tandem ad maguas prcces ct petitiones ipsorum dominorum ipsos fratrem Emericum et hominem vicevaivodarum abire permississet et praedicto magistro Emerico dixisset fide fata, ut quicumque alii ex dominis illac trans- misissent, ipsos ibidem interficere fecisset, magister autem Jacobus ex quo eum talimodo fuisset allocutus, quod magnam militiam obtinuisset, quod, ipsum pauperum monachum verberare et eum tali modo trahi fecisset, quoniam ab liinc ipsas possessiones non possideret. His auditis praelibatus Johanncs Greb fiamma furoris inflatus talimodo fuisset allocutus, quod ipse magister Jacobus semper fuisset unus lunguosus et loquax et si unum non respiceret, statim lin- guam eius extrahi et abscidi faceret potentia mediante, in praeiudicium dic- torum dominorum valde grande. Super quo vestram honorabilitatem praesenti- bus requirimus diligenter, quatenus vestrum mittatis hominem pro testimonio fidedignum, quo praesente Anthonius vel Stcphanus Bako, sin Benedictus de Spanlaka seu Elias de Syle, sive Benedictus de Gald, an Johannes de Bakay, aut Petrus de Mychalchfalwa, an Gregorius de dicta Spanlaka, seu Paulus Ban- cha de Bykes aliis absentibus homo noster scita praemissorum mera veritate evocet praefatos Johannem Greb de Wyngarth et Gregorium filium Petri Thoth de Chomafaya contra praenotatos dominos de capitulo ecclesiae Transylvanae in praesentiam vaivodarum Transylvanensium ad terminum competentem rationem praemissorum reddituros efficacem, praedictum Symonem cocum eidem Johanni Greb statuere committendo, lite pendente, si qua foret inter ipsos non obstante. Datum Szegedini secundo die festi beati Thomae martiris, anno MCCCCXL-"" octavo. 1 Vorlage Flandendorff. - Vorlage liierauf ein zweites Mal e/ (es/imonio. 2 667 1449 Januar 14. Das Weissenburger Kapilel bezeugt, dass magister Vrbanus, concivis civitatis Cybiniensis, in persona nobilis viri Nicolai Thoscha de Pras- mare Einsprache erhoben hat, dass Pelrus Greb der Sohn weiland Antonius von Kronstadt Besitzanteile des Nikolaus Thoscha in den Bezitzungen Thuchan et Zerne ohne seine Zustimmung der Heilig-Leichnam-Bruderschaft in Kronstalt geschenkt hat. Datum feria tertia proxima ante festura beati Anthonii abbatis, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo nono. Orig. Pap. frUher Archiv des Burzenlander Evang. Kapitels A.B. , jelzt in Arh. St. Sibiu. Siegel war in weisses Wachs auf der Rucliseite aufgedriickt, Reste. 2 668 1449 Februar 15. Das Arader Kapitel schaltet die Urkunde des Gubernators Johann von Hungad von 1448 Nr. 2 666 ein und teilt dem Gubernator mit, dass 269 die am 22, Januar in der siebenbiirgischen Adelsversammliing staitgefundene Un- tersuchung die Aussage dieser Urkunde bestdtigt gefunden habe, und dass die Verhandlung in der zwischen Johannes Gereb von Weingartskirchen und dem Weissenburger Kapiiel um Besitzanteile in Wyfalw gefiihrten Streitsache auf den 1. Mai anberaumt wurde. Datum vigesimo quinto die inquisitionis et evocationis praenotatarum, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo nono. Abschrift d. 18. Jh. 2, B;itthyaneuni Albu lulia, Exccrpla Cap. Alb. Trans. 1, 86. 2 669 Ofen 1449 Februar 24. Die Prdlaten, Barone und Grossen des ungarischen Reiches verurteilen die Hermannslddter Biirger Oswald und Michael von Alzen zur Zahlung des strittigen Martinszinsbetrages der Zwei Sttihle an Jost von Kussow. Orig. Pap. Ungar. Lande.sarchiv rkidapest, Faniilienarchiv Juslh. Siegel war in rotes Wachs vorne aulgedriickt. Druck: .\rchiv 14, 1877, 581 Nr. 9. Nos praelati, barones, nobiles ac proceres regni Hungariae universis memoriae commendamus, quod nobis in praesentibus octavis festi epiphaniarum clomini unacum nostris assessoribus in sede iudiciaria consedentibus, causaksque processus regnicolarum iusto iuris tramite discutientibus Augustinus de Palaht- ha pro egregio Justh de Kasso, capitaneo castri Wegles vocati, cum procura- toriis literis conventus ecclesiae de Saag nostram veniens in praesentiam, exhibuit nobis quasdam duas literas unam domini Johannis de Hwnyad guber- natoris, prorogatoriam pariter et transmissionalem nobis loquentem, et aliam nostram iudicialem exinde emanatam declarans, quod annotatus dominus Johannes gubernator, causam quam praefatus egregius Justh de Kasso, capitaneus castri Wegles vocati, contra providos viros Osualdumet Michaelem de Olczna, cives civitatis Cibiniensis, super facto censuum sedium Selk et Meggyes vocatarum partium Transsiluanarum alias in anno domini millesimo quadringentesimo tricesimo octavo provenientium, feria quinta proxima ante festum beati Martini confessoris in anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo septimo praeterita^ coram ipso scilicet domino gubernatore mo- vere habuissent, ipse dominus gubernator propter ingressum exercitus contra nefandum Wlaad vaivodam Transalpinum instaurati, statu in eodem nostram in praesentiam ad octavas festi Epiphaniarum domini tunc venturas' duxisset prorogandam eomodo, ut partes praenotatae octavis in eisdem vigore dictarum literarum suarum prorogatoriarum transmissionalium coram nobis comparere et discussionem in praemissis recipere debuissent, tali conditione mediante, quod si qua partium coram nobis octavis in praedictis non compareret extunc actionem suam causa in praemissa habitam amitteret eo facto. Ipsis denique octavis advenientibus praefati Osualdus et Michael de Olczna cives praedictae civitatis Cibiniensis per annotatum procuratorem dicti Justh in eiusdem per- sona congruis diebus ipsarum octavarum coram nobis expectati discussionem in praemissis recepturi nostram in praesentiam non venissent neque misissent, sed se in obligaminibus in dictis literis annotati domini gubernatoris expres- satis puta in amissione actionis eorum praenotatae convinci et aggravari per- misissent, quibus quidem literis praescntatis praefatus procurator dicti Juslh 270 eidem ex parte annotatorum civium civitatis Cibiniensis per nos in praemissis iuris aequitatem petivit irapertiri. Verum quia veluti ex continentiis prae- cxhibitarum literarum annotati domini Johannis gubernatoris transmissiona- liura pariter et prorogatoriarum ac nostrarum iudicialiura exinde confectarum clare continetur, ut memorati Osualdus et Michael cives civitatis Cibiniensis in praesentibus octavis festi epiphaniarum domini^ discussionem causae recep- turi nostram veluti iudicum suorum ordinariorum in praesentiam venire vel mittere non curasse, sed se in obligaminibus in dictis literis domini guberna- toris contentis et expressatis convictos et aggravatos permisisse comperimus. Manifeste ob hoc eosdem Osualdum et Michaelem cives civitatis Cibiniensis rationibus ex praeviis, in praescriptis obligaminibus in dictis literis domini gubernatoris expressatis, puta in solutione praescriptorum censuum dictarum sediura Selk et Meggyes, alias in dicto anno doraini raillesimo quadringentesimo tricesimo octavo provenientium ipsi Justh fienda duximus et decrevimus fore convictos et condemnatos, iramo conderanatos et convictos fore decernimus^ vigore et testimonio praesentium mediante. Datura Budae, quadragesimo tertio die octavarum festi epiphaniarum doraini praedictarum, anno* eiusdem mil- lesimo quadringentesirao quadragesimo nono. ' Seplember 28. ' ernimus auf Rasur. * Januar 13. * Hierauf durchgestrichen domini, sodann dariiber n ichaetraaen eiusdem. 2 670 Kleinlasscln 1449 Marz 1. Der siebenbiirgische Vizewoiwode Marcus de Herepe ersucht den Konvent von Kolozsmonostor, die Streitsache zwischen dem Bistritzer Burger Georg Aurifaber sowie dem Richter Peter Hertel und einigen Bistritzer Geschworenen zu untersuchen. Datum in Zanthlaslo sabbato proximo ante dominicam Invocavit, anno mil- lesimo quadringentesimo quadragesimo nono. Eingeschaltet von dem Konvent von Kolozsinonostor 1449, Ungar. Landesarchiv Buda- pest, Kopialbuch des Konvents von Kolozsmonostor. 2 671 1449 Marz 14. Der Konvent von Kolozsmonostor schaltet die Urkunde des Vize- woiwoden Markus von 1449 Nr. 2 670 ein und berichtet, dass der Richter und die Geschworenen von Bistritz zu der anberaumten Untersuchung nicht erschienen sind und die Angelegenheit in der Versammlung der Universitdt des Adels, der Szekler und der Sachsen vom 10. Mdrz zu Cdpilna in der Kokelburger Gespan- schaft zu Gunslen des Georg Aurifaber entschieden wurde. Datum quinto die diei ultimae inquisitionis praenotatae, anno doraini supra- dicto. Kopialbuch des Konvents von Kolozsmonostor, Ungar. LandesarcUiv Budapest Dl. 36391 S. 66 Nr. 1. 271 2 672 1449 Marz 19. Der Konuent von Kolozsmonostor beglaubigt tiber Ersuchen des Weissenburger Kapitels die Urkunde Konig Sigmunds von 1405 Nr. 1 530 enthal- tend die Urkunde Sigmunds von 1403 Nr. 1496 und die Urkunde des Weissen- burger Kapitels von 1404 Nr. 1 505 mit der Urkunde des Konigs von 1403 Nr. 1 497 uber Sebesel j Kleinmiihlbach, Spring, Drasov I Troschen und die zu Sebeself Kleinmuhlbach gehorenden Ortschaften. Datumferia quartaproxima ante festumbeati Benedicti abbatis, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo nono. Orig. Pcrg. Ungur. Landes;\rchiv Budapcst Dl. 29218. Siegel war angchangt. 2 673 Ofen 1449 Miirz 30. Die Priilaten, Barone und Grossen des ungarischen Rei- ches fordern den Eal von Hermannstadt auf, ihre Mitbiirger Oswald und Michael von Alzen zur Zahlung des stritligen Martinszinsbetrages der Zwei Stuhle an Jost von Kussow zu verhalten. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapesl. 1'amilienarcliiv Justh. Sicgel in rotes Wachs, papierbedeckt, vorne aufgedriickt. Dcrselbe Stempel wie Xr. 2552. Druck: Archiv M. 1877, 582 Nr. 10. Praelati, barones. nobiles et proceres regni Hungariae universi prudentibus et circumspectis viris iudici et iuratis civibus civitatis Cibiniensis salutem et favorem. Cum providi viri Osualdus et Michael dc Olchna concives vestri contra egre^ium Jodocum de Kasso, capitaneum castri Wegles vocati, vigore aliarum literarum nostrarum sententionalium exinde confectarum in prarsenti- bus octavis festi epiphaniarum domini in amissione actionis praetextu certorum censuum sedium Selk et Megyes vocatarum partium Transsiluanarum in ipsas partesexortae, convictisint et aggravati, huiusquidem sententiae executionem ob favorem honoris vestri vestrae coromittimus prudentiae per praesentes. Igitur vos requirimus et nihilominus committimus vobis, quatenus receptis praesentibus absque favore et difficultate iuxfa contenta dictae sententiae nostrae sed et alias legitimas comprobationes praefati Jodoci praefatos Oswal- dum et Michaelem de Olchna ad omnimodam satisfactionem praescriptorum censuum praetitulato Jodoco fiendam taliter compcllatis et astringatis. ut idem Jodocus pro abnegata sibi superinde satisfactione ampliores non subeat labores et expensas, quoniam si quis ex vobis propterea alibi fuerit cum bonis suis arrestatus^ prout consuetudo regni nostri dictat, nemini poteritis imputare, nisi vobismet ipsis. Aliud ergo non facturi. praesentibus quoquc perlectis exhi- benti restitutis. Datum Budae in dominica Judica, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo nono. ^ Tie auf Hasur. 2 674 Ofcn 1449 .\pril 9. Johannes von Hunyad, Gubernator von Ungarn, befiehli den Bergleuten in Baia de Aries / Offenburg, dem Miinzer Simon, Biirger zu 272 Hermannstadl, die Berggefdlle, die dieser neuerlich wieder gepachtei, hat, nach der alten Gewohnheit :ii entrichten. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 12-1. Sicf;el in rotes Miuiis, ii:>pierbr Ober der Zeile. • Die Schrift ist von hier an, an zahlreichen Stellen mit etwas fliessender Tinte nachge- zogen. 279 2 683 Vaslui H49 Augiist 3. Alexander, Woiwode der Moldau, erneuert den Bewohnern von Kronstadt und des Burzenlandes die Handelsvorrechte, die sie unter dem Woi- woden Alexander I. gehabt haben, undsetzt die geltenden Zollsdtze fest: Beim Ein- tritt in das Land sollen sieje Last 4 Groschen zahlen und mit ihren Waren uberall im Land frei herumziehen konnen. Leinwand und Grobtuch (bohou) sollen sie mit der Elle verkaufen konnen, Feintuch mit dem Stiick u. zw. fur Kolner Tuch 12 Groschen, fur Lowener Tuch 18 Groschen, fiir Tuch aus Ofen (Bitvar) 8 und fiir bdhmi- sches Tuch 4 Groschen . Fiir die Zollstelle in Suceava sollen sie den Zoll nirgends anders denn in Suceava entrichten, sogar wenn sie Hbers Meer ziehen. Ochsen und Kiihe konnen sie ausfiihren und ha benje Ochsen 2 Groschen zu entrichten . Von aller Gerichts- barkeit im Lande sind sie frei, allein vor dem Woiwoden konnen sie klagen und es konnen dort Klagen gegen sie vorgebracht werden. „Geschrieben von Oanta, in Vaslui. Im Jahre 6957 August 3". Auf der Riickseite von gleichzeitiger Hand: Alexandri Stephani^ vaivodae 1449^, fuit annorum XVII. Orig. Perg. Arh. St. Bra^ov, 775. Slegel, 1, rund, Durchmesser 2, 1 cm. rotes Wachs in WachsschUssel, an roter Seidenchnur angehangt. Im Siegelfeld dreieckiger Wap- penschild mit Auerochsenkopf, Stern zwischen den Hornern und Mondsichel. Umschrift: neiax aneKcaHApa BoeBOH. Druck und rum. Obersetzung: Bogdan, Doc. mold. 25 Nr. 10. Nicolaescu, Documente slaoo-Tom. 100 Nr. 4,3. Tocilescu, 53t documente 492 Nr. 480. Costachescu, Documente mold. 2, 742 Nr. 218. Regest: Moisuc, Induslria textila 1, 44 Nr. 16. • Unter der Zcile, dariiber Alexandri durchge- chen Form nur in der Schreibweise der Zeit. strichen. Von Bogdan a.a.O. zu Unrecht als 5 auf- * Der erste Vierer in der Form cines halben gelost. Achters, der zweitc in der auch heute iibli- 2 684 Hermannstadt 1449 Aagust 29. Der Rat von Hermannstadt verkauft dem Her- mannstadter Kapitel das zwischen dem Haus des Johannes Pictor und der Schule gelegene stddtische Haus fiir 200 Goldgulden. Abschrift Manuskript Zimmerraann des Urkundenbuches nach dem inzwischen ver- schollenen Orig. Perg. im Archiv des Hermannstadter Evang. Kapitels A.B. Nr. 128 mit in griinem Wachs aufgedriicktem, an griiner Seidcnschnur hangendem Stadtsiegel. Die Urkunde ist nach Zimmermann nichl vom Notar Urbanus gesclirieben, nur die Unterschrifl ist eigenhandig. Druck: Archiv 10, 1872, 205 Anm. 1. Nos Jacobus magister civium iuratique consules ac tota communitas civitatis Cybiniensis memoriae commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod nos matura deliberatione et consilio domum nostrara inter providum Johannem Pictorem ab orientali et nostrae scolae ab occidentali plagis in cimiterio parochialis nostrae ecclesiae civitatis Cybiniensis praedictae situatam et constructam cum omnibus structuris et antiquis iuribus et pertinen- tiis suis honorabilibus dominis decano, universisque ecclesiarum parochialium 280 rectoribus et plebanis capituli Cybiniensis iusto et legittimo venditionis titulo pro ducentisflorenisauriHungaricalibus cum subscripta clausula tradidiraus et vendidimus imo vendimus ct assignamus eisdem habendam, tenendam iurcque perpetuo irrevocabiliter et pacifice possidendam assumentes. Insuper praeliba- tos dominos decanum et ecclesiarum parochialium rectores et plebanos^ capi- tuli supradicti contra quoscumque ilegittimos impetitores ratione praefatae domus eosdem infestare seu inquietare uitentes, tueri, defensare, protegere manuque tenere propriis nostris laboribus et expensis ac etiam quod praedicti dorainus decanus et domini saepius nominati capituli Cybiniensis annotatam summam florenorum videlicet ducentos in specie nobis plene et integraliter exol- verunt, de quibus florenis praeallegatis nos eosdem dominos liberos, quittos pariter et absolutos pronuntiamus. Insuper quod praefati domini decanus et capituli rectores eandem donium sine omni datione, taxatione seu quorumlibet laborum civitatis et fatigatione aliquali libere pacifice debent habere, tenere et quiete possidere demptis una marca argenti fini ponderis regis Belae, quam sine omni dilatione et postergatione temporum in processu singulis annis annua- tim circa festum beati Martini episcopi et confessoris pro usu civitatis annotatae et perpetuo dare debent et solvere teneantur. In cuius rei testimonium perpe- tuamque firmitatis memoriam praesentes nostras literas sigilli nostrae civitatis sub appensione roboratas duximus concedendas. Datum Cybinii feria sexta pro- xima post festum beati Bartholomei apostoli, anno domini millesimo quadrin- gentesimo quadragesimo nono. Vrbanus Petri de Stynawia, notarius Cibiniensis. Vorlage plebanis. 2 685 Gran 1449 Oktober 15. Dionysius, Erzbischof von Gran, beaufiragt den Pleban von Kronstadt und Dechanten des Burzenlander Kapitels mit der Einhebung der von den Geistlichen des Kapitels fiir die Instandhaltung der Graner Kathedralkirche bewilligten Unterstutzung. Datum Strigonii feria quarta proxima ante festum beati Lucae evangelistae, anno millesimo quadringentesimo quadragesimo nono. Zeitgenossische Abschrift, Archiv der Eviii^. Kirch^n^emjinde A.B. Brajov, I E 1 14 , Blatt 11 r. 2 686 Gran 1449 Oktober 15. Dionysius, Erzbischof von Gran, fordert das Burzenlan- der Kapitel auf, zur Instandhaltung der Graner Kathedralkirche mit dem zehnten Teil der Jahreseinkiinfle seiner Pfarrer beizutragen. Datum Strigonii feria quarta proxima ante festum beati Galli confessoris, anno millesirao quadringentesimo quadragesirao nono. Zeitgendssische Abschrift, Archiv der Evang. Kirchengemeinde A.B. Brajov, I E 144, Blatt 11 V und 12. 2S1 2 687 1449 Oktober 27. Das Weissenburger Kapilel beglaubigt die Urkunde Konig Andreas II. von 1223Nr. 38 iiber die Schenkung Michelsbergs an die Kerzer Abtei. Abschrift des 18. Jahrhundiils Arh. Sl. Sibiu, HEndscliritlnispn mliing des Brukenthal- museunis, L. Weidenfelder, Manuscripta 1. Bruchstiick: Pray, .Sijnlcgma 38. FejiT. Codii XI, 397. Capitulum ecclesiae Transsylvanae universis et singulis Christi fidelibus tam praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod dis- cretus Caspar Robalth de Brassovia presbiter in Cibinio capellanus coram nobis personaliter constitutus exhibuit nobis quoddam privilegium regis Andreae cum litera vetusta descriptuni et sigillo orbiculare ad modum medii panis muni- tum, in quo quidcm sigillo orbiculari erat imago regis in raaiestate sedentis coronam habens in capite, sceptrum in dextra et pomum cum cruce desuper in sinistra manum eandem ad pectus comprimendo ex utraque autem parte imaginis erant duae figurae et ut considerari poterat, in parte dextra iraago solis, in sinistra lunae, inter cuius cornua erat imago stellae, in circuitu autem iraaginis erant duo linearaenta orbicularia, in proxima autem linea circa imagi- nem cum minori litera vetusta erat exculptum sigillum secundi Andreae regis, tertii Belae regis filii, in extrema autem linea cum maiori scripturae litera erat descriptura: Andreas dei gratia Hung. Dalra. Croat. Raraae Serviae Galliciae rex. Supplicavitque nobis idem Caspar presbiter, quatenus idem privilegium de verbo ad verbum transscribi et transsumi facere transsumtumque et l lans- sriptum in debitaforraanostrosub sigillo eidera concedere dignareraur uberio- rem ad cautelam. Cuius tenor is est: (Folgi die Urkunde Andreas II. von 1223 Nr. 38.) Nos vero iustis ipsius supplicationibus annuentes idera privilegiura de verbo ad verbum transscribi et transsurai feciraus transsumptumque et trans- scriptum eidem in forma solita duximus concedendum uberiorem ad cautelam. Ib quorum testiraonium et fidera praesentes nostras literas muniraine nostri sigilli pendentis duxiraus roborari. Datum vicesima septiraa die mensis Octo- bris, anno domini raillesimo quadringentesimo quadragesimo nono. 2 688 1449 \ovember 12. Das Weissenburger Kapitel beurkundet die schiedsrichlerliche Entscheidung in dem Hattertstreit zwischen Johannes Gereb von Weingartskirchen und Verwandten und den Bewohnern von Grossau um einen Gebietsstreifen zwischen dieser Gemeinde und Orlat und bezeugt, dass beide Parteien in die ihnen zugespro- chenen Haltertteile eingefiihrt worden sind. Kollalionierte Abschrift im Manuskript Zininiermann des Urkundenbuches nach dem heute verschollenen Orig. Perg. im Archiv der Evang. Kirchengemeinde A.B. Grossau. Siege! spitzoval, weisses Wachs in Wachsschiissel, an violetter Seidenschnur ange- hangt. Abschrift des 18 Jh. s, Arh. St. Sibiu, B.L'. 23. Kingeschaltet von den Sieben Stiihlen 1449, Orig. ebenda. Capitulura ecclesiae Transsiluanae oranibus Christi fidelibus praesentibus pari- ter et futuris praesentium notitiara habituris salutem in salutis largitore. Ad universorum praesentium et futuroruni notitiam harum serie voluraus pervenire, quod egregius Johannes filius Johannis Gereb de Wyngarth suo ac Stephani, Pctri et Ladislai filiorum suorura item Johannis et Nicolai filiorum quondam 282 Nicolai similiter Gereb patruelium, necnon nobilium dominarum Anna consortis Jacobi filii Alard de Megyesfalua filiae quondam Jacobi filii Stephani de Dyogh et Elena vocatarum filiae Nicolai filii Apa de Almakerek consortis vero Petri de Thorozko ac ceterorum fratrum et sororum condivisionalium ipsius Johannis Gereb quibus interest vel intererit nominibus et in personis si in infrascriptis persistere nollent onera et quaelibet gravamina earundem super se assumendo ab una, parte vero ab altera Nicolaus filius quondam Michaelis Wezewder villi- cus ac Blasius Gereb et Caspar Levdorff iurati seniores villae regalis Kcresty- enzygeth vocatae in eorum ac universorum seniorum Saxonum incolarum et totius communitatis eiusdem villae nominibus et in personis personaliter nostri constituti in praesentiam fassi sunt et confessi eomodo, quod licet dudum inter ipsos ratione quarundam terrarum et silvarum lis et controversionis materia mota fuerit et exortaet longo tempore ventilata. Tamen ex dispositione et inter- ventu amicabili quam plurimorum et nobilium virorum pacem partium zelon- tium ut ipsae^ ambae partes et eorum posteri in pacis tranquillitatem possint permanere praedictam litis materiam et controversias ad talem pacis deduxe- runt unionem, quod annotatus Johannes Gereb suo ac filiorum et fratrum suo- rum necnon praefati Jacobus filius Alard et Petrus de Thorozko nominibus prae- fatarum consortum ipsorura coram Martino de Galthw vaivodali et honorabili domino Demetrio archidiacono de Wgucha nostro hominibus iuxta literatoriam requisitionem egregiorum Marci de Herepe ac Michaelis de Dormahaza vicevai- vodarum Transsiluaniae ad id deputatis in facie possessionis eorura Waralya vocatae egregium et nobiles viros Nicolaura de Wyzakna vicegubernatorem dic- tarum partium Transsiluanarura ac Sandrinura de Zenthmarthon, Jacobum de Chezthwe, Albertum Boltha de Gald ac magistrum Nicolaum prothonotarium partiura Transsiluanarum praedictarum nomine ipsorum honorabilis vero vir Michael, plebanus de praenotata Kerestyenzygethe decanus sedis Cybiniensis, ac dictus Nicolaus villicus, Johannes Hengst, Servacius Konrath, Andreas Weden, Johannes Twren, Michael Meeth, Johannes Rwth, Nicolaus Bogner, Nicolaus Rwth iurati ac ceteri seniores et tota communitas praefatae villae regalisKerestyenzygethesimiliterinfaciepraefataepossessionis Waralya consti- tuti eorum nominibus nobiles et honestos viros Jacobum magistrum civium civi- tatis Cybiniensis, comites Laurencium de Weresmarth sedis Rewsmark ac Jo- hannem Zaz de Zenthjanushege sedis Zazsebes, Johannera de Maryandal sedis Senk iudices regios et Stephanum Lvesch magistrum civium civitatis Segeswar in eorum arbitros sic elegerunt^. Quod quitquid idem arbitri inter partes praedic- tas in facto praefatarum terrarum et silvarum contentiosarum disponerent et arbitrarentur id ambae partes sub poenis infrascriptis observare tenerentur qui- quidem arbitri ambabus partibus praescriptis a se remotis et repulsis praeliba- tara terram litigiosam coram annotatis vaivodali et nostro horainibus uti ex eorundem relationibus per eos coram nobis concorditer f actis intelleximus divisis- sent et sequestrassent ac metas erexissent ordine infrascripto. Quod prima meta inciperet in raonte prope magnara viam, quae a praedicta villa Kerestyenzygethe transiret versus possessionera Ffekethewyz ubi reperissent tres metas antiquas separantes territoria villarum Kerestyenzygethe, Ffekethewyz et Waralya prae- fatarura et deinde ascendendo ad verticem montis Kakasfeye alias Hanenkap vocatura et modicum versus orientem in descensu eiusdem montis declinando, ubi duas metas erexissent, et ab hinc per eandem plagam per dorsura raontis directe descendendo in medio descensus eiusdem raontis unara metam erexissent ; abinde vero in descensu eiusdem montis inter terras arabiles duas metas erexis- sent abhinc directe versus fluviura Zybyn transeundo in margine salicum unam metam erexissent; abinde directe per fluvium Zybyn eundo inter nemora Egres in circuitu cuiusdam arboris Egerfa vocatae unam metam erexissent et dehinc per eadem nemora semper per earidem plagam transeundo ultra viam quae tran- 283 sit a Kerestyenzygethe ad Waralya praedictam duas metas erexissent, abinde versus meridiem declinando in margine terrarum arabilium unam metam crexis- sent et abhinc directe ad eandem plagam eundo inter easdem terras arabiles unam metam erexissent et abinde per ipsas tcrras arabiles eundo prope aliud nemus Egres duas metas erexissent; abhinc versus eandem plagam, per idem nemus transeundo in margine eiusdem inter terras arabiles unam metam erexis- sent; abinde easdem terras arabiles versus eandem plagam pertranseundo in fine earundem terrarum prope quandam viam, quae transit ad vadum Iwanry- we, a parte occidentali circa aliud ncmus Egres duas metas erexissent; abinde per eandem viam versus eandcm plagam per fluvium Zybyn per idem vadum Iwanrywe pertranseundo ex utraque parte ciusdem viae in circuitu duarum arbo- rum Egerfa duas metas erexissent et abinde transeundo ad finem cuiusdam fos- sati Pokolarok alias Buzgraben vocati per medium eiusdem inter meridiem et occidentem ascendendo in capite ipsius fossati duas metas erexissent et abinde versus plagam occidentalem similiter ascendendo ubi apparet locus lapidosus et inibi similiter duas metas erexissent ; abhinc vero versus eandem plagam occi- dentalem ad verticem montis Vyhegye alias Newberg ascendendo et ad rivulum Forombach dcscendendo ubi ipsae metae finiuntur, alpes autem et montes ambae partes uti debeant sicuti ab antique usi fuerunt, cursum autem et meatum aquae Cybinii in eodem statu uti ab antiquo tempore quo memoria hominum contra- rium non comprehenderet penes et sublus praescriptam villam Waralya habuit fluere imperpetuum relinquendo. Quibus quidem metis sic ut praemittitur con- signatis, erectis et elevatis praedicti arbitri coram praenarratis vaivodali et nostro hominibus ac coram comitibus Jacobo et Petro de Rufomonte, Johanne Cravsbogmer villico, Laurencio Twrold, Petro Czaap, Johanne Sartore iuratis etCaspare de Longocampo civibus civitatis Cybiniensis praedictae, comite Jo- hanne de Weyzkyrch sedis de Koos, Vrbano iudice provinciali et Johanne Helth- ner villico de Revsmark, Oswaldo Barth villico ac Nicolao Menfarth iurato se- niori de Heltlia, Mathya Erfan villico de Kyschevr et Nicolao Fabro iurato cive de Segeswar ceterisque conprovincialibus septem sedium Saxonicalium ad id specialiter vocatis et praesentibus praedictas partes quamlibet seorsum et de perse in dominium praescriptarum particularum terrarum et silvarum unicuique parti cedendam introduxissent easdemque eisdem et ipsorum heredibus et poste- ritatibus universis iure perpetuo et irrevocabiliterpossidendum, tenendumpari- ter et habendum statuissent tali obligaminis vinculo interposito, quod si qua partium praedictarum praemissa aut quaevis praemissorum singula intra vel extra iudicium infringere aut praescriptas metarum erectiones et elevationes in toto vel in parte retractare aut eisdem aliquo quaesito colore contraire attempta- verit, extunc talis pars contra partem alteram absque strepitu cuiuslibet iudicii in ducentis et iudici in quinquaginta marcis argenti ponderis Budensis convin- ceretur et convinci deberet eo facto si vero aliqua partium praedictarum quas- cumque literas et literalia instrumenta super facto praelibatarum terrarum et silvarum litigiosarum temporibus iam evolutis et transactis pro se emanata haberent et ad suas manus devenirent huiusruodi literae et literalia instrumenta cassae sint et annulata nulliusque vigoris sint et roboris, ad quae praemissa omnia praedictae partes se sponte obligarunt coram nobis. In cuius rei testimo- nium praesentes literas nostras privilegiales duximus concedendas. Datum se- cundo die festi beati Martini confessoris, anno domini millesimo quadringente- simo quadragesimo nono. Honorabilibus ct discretis viris dominis Andreaprae- posito, Anthonio cantore absente, Michaele custode, Emrico decano ceterisque canonicis dictae ecclesiae nostrae salubriter existentibus et devote. ' Vorlaf-c i[)si. - Vorlage cligcrunl. 284 2 68Q llorniaiinstadt lii9 Dozembpr 6. Die Sieben Sliihle bestatigen die Urkunde des Weissenburger Kapitels von 1449 Nr. 2 6SS mit der Entscheidung eines Hattertstrei- tes zwischen Johannes Gereb von Weingartskirchen und Verwandten und den Bewoh- nern von Grossau um die Grenzen von Orlat und Grossau. Kollatioiiierte Abschrift iin .Manuskript Zimmcrmann des Urkundenbuclies nacli dem licute verscliollenen Orig. Perj!. im Archiv der Evang. Ktrchengemeinde A.B. Grossau. Dicse llrkundc wies foU>ende Besiegelung auf: Rotes Wachs in Holzkapsel an gelb-sepiabrauner Seidcnschnur angehangt. Das Sicgel ist ein Abdruck des 1628 datiertcn Siegelstcmpels, dcr heute in Arh. St. Sibiu aufbewahrt wird. Die Urkunde ist also offenbar nach Verhist des urspriinglichen Siegels nach dem Jahre 1628 neu besiegelt wordcn. Schreiber der Urkunde ist dcr offentliche Notar Urbanus Petri von Steinau. Nos Jacobus magister civium, comes Laurencius de Ruffomonte in Rwssmarkt, Georgius deSegesvar, JohannesZaas de Muellenbach, Johannes de Mergendal in Schenk iudices regii, item Sigismundus Mauricii viceiudex regius sedis Cybi- niensis, Renerus eiusdem Cybiniensis, Martinus de Ruppas in Kosd ac Vrbanus de praefata de Rusmarkt, Laurencius Ber de Olczna in Lwschkirch iudices ter- restres necnon Johannes Crausbogner villicus, Laurentius Turold, Johannes Bridin, Petrus Mulner et Michael Kolbe iurati cives civitatis Cybiniensis, Ste- phanus Lwsch magister civium, Johannes Nonnencleppel, Johannes Scherer iurati cives Segeswarienses, item comes Jacobus de Ruffomonte, Johannes Schuster de praedicta Olczna villicus, Johannes Pfeffersag viceiudex regius et Jacobus Aurifaber de praescripta Mullenbach iurati cives, Johanncs Heltener de praefata Rusmarkt, Andreas Folmar iuratus civis de Ruppas et seniores septem sedium Saxonicalium partium Transsiluanarum memoriae commen- damus tenore praesentium significantes quibus incumbit universis, quod cum iurgia^ et discordiae sopiuntur pax et concordia nutriuntur, tunc respublica bene regitur et laudanda suscipit prosperitatis incrementa, populusque sub suo prudentum et circumespectorum iudicum et rectorum glorioso regimini in pacis amoenitate se augmentando gaudeat feliciter adaugeri. Hinc est quod dudum inter nobiles Johannem Greb de Wyngarth ac suos fratres ac inter villicum et totam coramunitatem villae regalis Insula Christiana vocatae ratione quarun- dam metarum et silvarum ac terrarum inter ipsam villam Insulam Christianam et possessionem dictorum Johannes Greb et fratrum suorum Waralia vocatam existentium lis, rixae et contentiones ortae fuerunt et suscitatae, ex quibus multa incommoda et pericula potuissent evenire, pro quibus sedandis et sopien- dis certos ex nobis probos et idoneos viros transmisimus, praenotatus autem Johannes Greb et sui fratres similiter quosdam probos et nobiles viros cumho- mine vaivodali ac testimonio capituli ecclesiae Transsiluauensis adduxit, qui prout ex relationibus eorundem proborum et idoneorum virorum per nos ut praemittitur transmissorum sumus informati in vigilla et in festo omnium sanc- torum proxime praeteritis^ modo et ordine in tenore infrascriptarum literarum, capituli ecclesiae Transsiluanensis contento, inter partes praefatas sopitis uni- versis litibus et controversiis disposuissent, terramque contentiosam inter prae- dictas villam et possesionem reambulassent et metas erexissent in locis neces- sariis et oportunis. Quas quidem literas dicti capituli ecclesiae Transsiluanensis Nicolaus filius quondam Michaelis Wessewder villicus de praenotata Insula Christiana nobis exhibuit et praesentavit, petens nos suo ac iuratorum seniorum totiusque communitatis eiusdem villae nominibus et in personis humili prece et devota, ut ipsas literas ratas, gratas et acceptas habentes nostrisque literis 285 privilegialibus inseri et conscribi facientes pro ipsis et eorum heredibus et posteritatibus universis confirmare dignaremur, quarumquidem literarum annotati capituli ecclesiae Transsiluanensis tenor sequitur in haec verba. (Folgt die Urkunde des Weissenburger Kapileh 14:49 Nr. 2 68S). Nos itaque iustis petitionibus annotati Nicolai villici suo ac praefatorum iuratorum seniorum et totius communitatis nobis modo praealegato porrectis, bona voluntate exauditis et admissis praescriptas literas praetacti capituli ecclesiae Transsiluanensis non abrasas, non cancellatas, nec aliqua sui parte suspectas sed omni prorsus vitio et scrupulo suspitionis carentes praesentibusquc de verbo ad verbum sine diminutione et augmento aliquali insertas quo ad omnes earum continentias, clausulas et articulos approbantes et ratificantes ipsis et singulis factis in eisdem contentus nostrum consensum praebuimus imo praebemus beni- volum pariter et assensum. Nihilominusque easdcm literas pro saepcnominatis villico et iuratis senioribus de tota communitate et eorum heredibus, successori- bus et posteritatibus universis innovando perhenniter et in aevum valituras con- firmamus harum nostrarum quibus autenticum maius nostrum provinciale sigil- lum appensum est vigore et testimonio literarum mediante. Datum Cybinii in praesenti nostra generali congregatione in festo beati Nicolai episcopi et con- fessoris, anno domini millesimo quadringentesimo quadragesimo nono. 1 Vorlage iurgie. - Noveniber 1. 2 690 1449 Dezember 9. Richler und Ral von Kronstadt und dem ganzen Burzenland bezeugen die Hattertgrenzen der Gemeinde Tartlau. Orig. Perg. Arli. St. Brasov, Tartlauor Urkunden Nr. 1. Sicgel, Dni. 4,1 cm, wcisses \Vachs in Waclisschiissel, an weiss-roter Hanfschnur angehangt. Unkenntlich. Ein- geschaltet vom Weissenburger Kapitel 1450, von Konig Ludwig II. 1525 und mit dicser Urkunde voiu Fiirsten Gabriel Bethlen 1628. Orig. cbenda. Eingeschaltet vom offentlichen Notar Nikolaus Tlioscha 1449, Trausch, Diplom, maius. Archiv der Evang. Kirchengemeinde .\.B. Brajov. Druck; Zimmermann, Uber die Herausgabe von Vrkunden 17 Nr. 5, Regest: Konespondenzblatl 1, 1878, 117 Nr. 2. Nos iudices iuratique cives civitatis Brassouiensis ac totius terrae Barcensis memoriae commendantes significamus tenore praesentium quibus expedit uni- versis, quod constituti coram nobis providi et honesti viri iudex et iurati senio- res oppidi Prasmar nobis declarando significarunt, quomodo ipsi ipsorumque progenitores ante longaevi temporis spatiunv literas a magnifico viro et domini Jacobo quondam vaivoda Transsiluano, qui plena regiae maiestatis suffultus potestate metas communitatem dictorum seniorum concernentem girando cir- cuisset convocatis ad se nobili Nicolao de Nyen commetaneo ceterisque comme- taneis senioribus iudicibus de villis circumiacentibus ac Syculis^, distinctiones metales continentes impetrassent, in quibus certa locorum nomina pro signis distinctione metali nominata et specif icata f uissent . Quorum signorum primum est ubi fluviusTartala^ a retroactis temporibus ceciditet fluxit in fossatum rubeum consequenter sursum protendendo ad dextram, secundum signum ubi fluvius Tartala praefatus intrabat in fluvium Biwerswag^ nominatum; deinde perveni- tur ad tertium signum ubi fluvius Tartalapraedictusab antiquotempore fluxit 286 in^Groscruczbacli in angulo Schwarczcles; deinde protenditur sursura ad quar- tum signum locum videlicet nuncupatum Schawelsham ubi praetactus fluvius Tartala extra antiquum fluxura niodo per potentiara et propria vi fluit conse- quenterque ad quintum signura pervenitur ubi praemeraoratus fluvius Tartala ab antiquo fluxit infra locura Hwnerbusch* in fluviura Krapbach nuncupatum. Elapsis autcni decem annis vel citra ut niagis distinctiones metales praedictae ad notitiani successorum deducerentur eaedera literae in quadam notabili con- gregationi et colloquia raultorum puta nobiliura Syculorura^ iuratorum civium civitatis praefatae ac seniorum tolius districlus praetacti per iudicera civitatis pracmemoratae videlicet Symonem Rudel^ lectae fuissent in metis supratactis contradictore ibidera nullo penilus apparente. Subscquenterque revolutione annuali certorura annorum puta sedecim vel citra elapsa adveniente viro magni- fico et domino Johanne Jachk comite Syculorura ex conimissione regiae raaies- tatis sibi facta planiciem dictarum metarum peragrante pro distinctione metali iuxta contenta literarum praectactarum colles metales erigere fecissent praetac- tasque literas serenissimus princeps et dominus dominus quondam Sigisraundus Roraanorura imperator felicis reminiscentiae pro pace et firraa unione cura suis commetaneis habenda ipsis confirmasset et quaraquara per multa et diuturna tempora, quae in meraoria horainura viventium existunt, ipsi easdem metas iuxta contenta praedictarum literarum possedissent et de praesenti possiderent et easdem literas habuissent, taraen per potentiara ignis qui in ipsorum medio in tantura exrevisset, quod non solum domus et aedificia verum multi homines, qui a facie eiusdem ignis effugere non potuissent, consumti essent et periissent,' eisdem literis orbati essent. Aduxeruntque pro eo praefati seniores ad nostram praesentiara nobiles viros Tilmannura* de Nyen filiura praefati Nicolai comrae- taneum, Anthonium et Ladislaum de Bodola ipsorum vicinos necnon Petrum Tappar* pridera a viginti quatuor annis iudicem de Feuldwar^" et Jacobum Longum a triginta sex annis nostrura iuratum concivem ac ceteros seniores de villis ipsis circumiacentibus, qui siraul sub sinceritate fidei coram nobis confessi sunt, quod metae iuxta descriptionera praedictam ab antiquo verae raetae fuis- sent de praesenti; subiunxitque firraiter asserendo iarafatus Tilmannus" com- metaneus ibidem principalis praefatas raetas veras metas apud progenitores ipsius fuisse et esse usque in diem hodiernum addideruntque praescripti Petrus de Feuldwar^^ et Jacobus Longus licet seniores et tota communitas de praefata Prasmar ab antiquis temporibus Insula Busaw^^ nuncupata a parte superiori infra protendendo usque ad locum Schwraerlingxaw^* vocatum usi et freti fuis- sent; in ipsorumque possessione extitissent tamen dum praefatus dominus impe- rator proximo in nostri medio fuisset constitutus certi alieni pro eadem insula suplicassent, quorum petitionibus minirae acquievisset, sed ipsam insulam prae- fatis senioribus suis literis meditantibus dedisset et confirmasset perpetuis tem- poribus possidendara. Praeraissis itaque sic ut praefertur coram nobis pro testi- moniali recognitione^^ confessis ea praedictis senioribus ad sui iuris cautelam sub sigilli nostri munimine et eius appensione digne duximus concedenda. Datura feria tertia proxima post festura conceptionis Mariae, anno domini mille- simo quadringentesimo quadragesimo nono. 1 1450 u. 1525 SicuUs. " 1525 Tliappar. 2 1525 Thartala. "> 1450 Ffeuldwar, 1525 Fewldwar. ' 1525 Bywerswag. '' 1525 Thilmanus. * 1525 Hwnerbwsch. '^ 1525 Fcwldwar. ^ 1525 Siculorum. '3 1525 Bwsaw. ' 1525 Simonem Rwdel. " 1525 Shwmerlingxaw. ' 1525 perissenl. '^ Vorlage recongnilione. ' 1525 Thilmanum. 287 2 691 Kronstadt 1449 BezemheT 13. Der offenlliche Notar Nikolaus Thoscha von Tarl- lau beglaubigi die Urkunde des Kronstddter Rates von 1449 Nr. 2 690 uber die Hat- tertgrenzen der Gemeinde Tartlau. Oberprufte Abschrift im Manuskript Zimniennann dcs Urkundcnbuchcs nach dem heute verschollencn Orig. Perg. ini Archiv des Hurzenlander Kvanf;. Kapitels A.B. Brasov. Abschrift Trauscl]. Diplom. moius S. 1( -4. Arcliiv dcr Evang. Kirchengemeindc A.B. Brajov. In nomine domini amen. Per hoc praesens publicum instrumentum cunctis pateat evidenter et sil notum, quod anno salutiferae nativitatis eiusdem mille- simo'quadringentesimo quadragesimo nono, indictione^ duodecima, die vero Saturni, quae fuit tredecima mensis Decembris^ hora meridiei vel quasi in stuba dotis opidi Brascho Strigoniensis iurisdictionis ac sanctissimi in Christo patris domini domini Nicolai divina providentia papae quinti, anno coronationis eius tertio, in meinotariipublicisubscriptiet testiuni infrascriptorumpraesentiapro- vidus accircumscriptusvirMartinusStvempeldictus iudex ac ceteri iurati senio- resopidiPrasmarpermodumprotestationissuarumsignificationummonstrarunt producentes certas literas patentes in pergameno sanas et integras, illesas non vitiatas non cancellatas neque in aliqua sui parte suspectas. sed omni prorsus vitio et suspitionis forma carentes, sigillatas ut apparebat sigillo autenticoro- tundo citrini cera ab intro forma coronae, cuius circumscriptio fuit talis: s. civium de Coronn, sona vero illius alba rubeoque pilo inserta. Quarum quidem literarum initium tenoris et munimenti de verbo ad verbum sequitur per ordi- nem et est talis. (Folgt die Urkunde des Kronstddter Rates von 1449 Nr. 2 690). Sed quia ut earundem literarum sic translatarum el transsumptarum tenor vir- tutem originalis teneatur cum propter inadvertentiam nuntiorum corrupf ionem sigilli convolutionem literarum eiusdem cum apud tales literas crebrius evcntus reperiuntur varii et ut potissime contenta in eis tali translatione et transsump- tione literarum earundem in iudicio vel extra et omni loco ubi fuerit necessarium firmiter teneantur fidem super quibus omnibus et singulis praelibatis annotati Martinus Stvempel iudex et iurati seniores opidi praedicti Prasmar petic- runt et requivierunt mei notarium publicum infrascriptum tamquam autenti- cum et publicam personam, quatcnus unum seu plura publicum instrumentum seu instrumenta conficerem et dare et concedere ipsis deberem sui iuris uberio- rem ob cautelam. Quod ct feci officio nieo id exigente et requirente salvo nihilo- minus addendi, minuendi, mutandi, corrigendi. prout iura admittunt et requi- runt. Acta sunt haec et facta anno, indictione, die, mense, hora, loco et ponti- ficatu quibus supra praesentibus ibidem honorabilibus et providis viris egregio domino Georgio decano Braschouiensi licentiato in decretis et plebano in monte Petri venerabili viro magistro Johanne Rvedel plebano de Corona, honorabili viro domino Anthonio olim decano Braschouiensi et plebano de monte Mellis, domino Petro plebano de \\ ydenbach, villico de Botfalua. Andree Hv-nne .lacob clericis et laicis Strigoniensis diocesis testibus fide dignis et aliis quam pliiribus ad praemissa audienda et videnda vocatis pariter et rogatis protestor de supcr- flua dictionc et tredecima linea posita scilicet praefatus. Notarzeichen. Et ego Nicolaus Thoscha de Prasmar diocesis Strigoniensis cleri- cus sacra imperiali auctoritate notarius publiciis quia praedictis requisitioni, transsumptioni. prolcstationi aliisquc omnibus et singiilis dum sic ut praemit- titur fierent et agerenlur una cum i)racnominatis testibus praesens interfui eaque omnia et singula sic fiere vidi ct audivi, ideo hoc praesens publicum instrumen- 288 tum fideliter scriptum exinde manu mea propria confeci, notavi, publicavi et in hanc publicam formam redegi signoc|ue et nomine meis solitis et consuetis consignando rogatus et requisitus in fidem et testimonium omnium et singulo- rum pracmissorum. • Vorliige indicionc. • Vorlagp Janunrii. Da die eingoschaltcle Dezeniber d. J. aufgesetzl scin. Zu Dezem- Urkunde 1-149 Dezembcr 9 daticrt ist. li Bogdan Voda 42, 118. Es fehlen nahere Anhallspunkte zur genaueren zeitlichcn Einreihimg der Urkunde. Da Bogdan im Spatherbst 1449 die Hurrschaft erringt und iin Oktober 1451 von seinem Gegner Petcr Aron getiitet wird, kann die Urkunde nur in die angegebenen Jahre fal- len, Vgl. Giurescu, Isioria Romanilvr, 2, 24 und Costachescu, Documenle mold. 2, 754. Circumspectis, providis prudentibusque viris iudici, consulibus et civibus in Brasso cunctis etiam burgensibus, villicis et villanis incolis in Barsa commo- rantibus Bogdanus dei gratia vaivoda terrae Moldawiae amicitiam paratam. Circumspecti, providi et prudentes viri amici ac vicini dilecti noveritis, quod nostram pervenit ad audientiam quomodo Demetrius de Nyoytod et Domini- cus frater eius apud magnificum Georgium de RykaP vicevaivodam Transsil- waniae et comitem Siculorum et cetera occasione sinistra et falso crimine plu- 293 rimum sunt denigrati et accusati, quod ipsi mercatores in viis spoliarent, vas- tarent et dampnarent, unde teloneum regni plurimum detrimentum pateretur. Super quo certissime sciatis, quod nos memoratos viros egregium Demetrium cum Dominico fratre suo scimus semper fuisse fideles, tutores et defensores ipsorum mercatorum omniumque viatorum et nihil horum perpetrasse sed ipsos ut putamus a quibusdam delatoribus zelo invidiae diffamatos nobisque caros et dignos amicos ac fideles in omnibus approbatos. Quam ob rem prae- sentibus vestras amicitias requirimus diligenter, quatenus saepefatos Deme- trium ct Dominicum salvos et expiatos dc praescriptis rebus diffamiae nostri ob respectum velut vobis confidimus tamquam amicis nostris dilectis de cetero quoque pactum amicitiae magis ratum firmabimus et tenere promittimus per- petue roborandum omnibus nostra partes quacumque causa negotiorum intre- pidam securam, salvam et liberam indempnemque facultatem infallibiliter observare non rainus quam temporibus Alexandri vaivodae patris nostri ha- buistis volumus augmentare iura iustitiae aequitatis ac de dampnis con- tingentibus debitae satisfactionis complementum ratificare ita et in tan- tum ut exactis negotiis quilibet salvus in propria recipiatur. Illa tamen que usque modo illata sunt licet non ex consensu nostro taceantur, quia non sunt recuperabilia quae transierunt, quod nos de vobis similia habere speramus semper. Datum in Foro Filistinorum ante anuntiationem beatae virginis. ' Die Lesung lautet gewohnlich Bykal. In doch wohl zweifellos um den haufig erwahn- dicser Form wird der Name auch in alien ten Vizewoiwoden Georg Rykalf. Drucken wiedergegeben. Es handelt sich 2 700 Rom 1450 Marz 25. Der Kardinalpresbyler Dominik gewdhrt Simon Gulden- miinzer und dessen Ehefrau das Rechl, sich einen geeigneten Beichtvater zu wdhlen. Orig. Perg. Arh. St. Sibiu U II 657. Sicgel spitzoval, Dm. 6,3 + 4,2 cm, rotes Wachs in Wachsschiissel an rotgefarbfer Hanfschnur angehangt. Im Siegelbilde Maria mit dem Kinde unter gotischen Baldachin auf einem Throne sitzend. Darunter Wappen- schild (zerstort). Umschrift kapital: (SIG)ILL(UM) O(FFICII)' PENITENCL\RIE APLIC(E). Dominicus miseratione divina tituli sancti^ crucis in Jerusalem presbyter car- dinalis dilectis in Christo Symoni Guldenmunczer et Ursulae eius uxori Stri- goniensis diocesis salutem in domino. Solet annuere sedes apostolica piis votis et honestis petentium precibus maxime ubi salus requiritur animarum favo- rem benivolum impartiri. Cum igitur exparte vestra nobis fuerit humiliter supplicatum, ut in animarum vestrarum solatium eligendi confessorem idoneum vobis licentiam concedere dignaremur, nos vestris supplicationibus favorabi- liter annuentes auctoritate domini papae cuius primarie curam gcrimus et de eius speciali mandato super hoc vivae vocis oraculo nobis facto devotioni ves- trae concedimus, quatenus liceat vobis idoneum et discretum presbiterum in confessorem eligere qui super peccatis, quae sibi confitebimini nisi talia sint, propter quae merito sit sedes consulenda praedicta^ vobis eadem auctoritate provideat de absolutionis debitae bencficio et penitentia salulari quamdiu vixeritis quotiens fuerit oportunum. Vola vero peregrinationis et abstinentiae si quae emisistis, quae commode servare non potestis ullrama- 294 rino beatorum apostoloruin Petri et Pauli atque Jacobi votis dumtaxat cxcep- tis coinmutet vobis idem confessor in alia opera pietatis. Datum Romae apud sanctum Petrum sub sigillo officii poenitentiariae, VIII Kalendas Aprilis, i^on- tificatus domini Nicolai papac V anno quarto. Auf der Plica links: Ja. de Benenatis. Rechts: VII. Auf der Riickseile oben von der Kanzlei: Joh. Omlitz. Unten: Symon Guldenmunczer. ' Die linke Halfte dir Umschritt isl bis auf - So Vorlage. die wenigen Restc zerstort. ^ Hierauf wieder praedicla. 2 701 Weissenburg 1450 Marz 28. Der offentliche Notar Paulus Pauli von Kronstadt bezeugi, dass das Weissenburger Kapitel Anlonius, den Pfarrer von Hermann- stadt, und Georg. Pfarrer von Miihlbach, zu seinen Prokuratoren in der Angele- genheit gegen den W eissenburger Propst Andreas bestellt hat. Orig. Perg. Hist. Archiv der Alvademie fiir .Soziale und Politische Wissenschaften, Zweigstelle (IIuj, Sammlung Graf losef Kemeny Nr. 110. Die schadhaftc Urkunde ist mit Reagentien bchandelt wordcn. Regest: Torlinelmi tdr 1890. 105 .\r. 301. In nomine domini amen. Anno nativitatis eiusdem millesimo quadringente- simo quinquagesimo, indictione tredecima, die vero Saturni, vigesimo octavo mensis Marcii, hora tertia vel quasi in ecclesia Albensi Transsiluanensis dio- cesis a parte meridionali constructa pontificatu beatissimi in Christo patris et domini nostri domini Nicolai divina providentia papae quinti, anno sedis eius quarto, in mei notarii publici testiumque infrascriptorum ad haec voca- torum et rogatorum praesentia personaliter constitutum venerabile capitulum dictae ecclesiae Transilvanae tamquam unum membrum omni modo via iure causa quibus melius et efficacius fieri potuit et debuit, fecit, constituit et sol- lemniter ordinavit suos veros certos legitimos et indubitatos procuratores, actores, factores negotiorumque suorum gestores ac nuntios speciales ita tamen quod specialiter generalitati non deroget aut e contra videlicet honorabiles ac egregios viros dominum Anthonium plebanum de Cybinio et dominum Geor- gium plebanum de Zazzebes decretorum doctores ac canonicos ecclesiae Trans- silvanae antedictae absentes tamquam praesentes et quemlibet eorum insoli- dum ita quod non sit melior conditio occupantis nec deterior subsequentis sed quod unus eorum receperit^ alter eorundem prosequi mediare valeat pariterque finire dans et concedens eisdem suis procuratoribus plenam et omnimodam facultatem et mandatum generale et speciale ad comparendum pro ipso et eius nomine coram quocumque iudice ordinario et extraordinario delegato vel sub- delegato dato vel dando tam spirituali quam seculari in quacumque curia etiam in curia Romana vel extra contra quascumque personas ecclesiasticas seu secu- lares cuiuscumque status et conditionis existant et signanter contra dominum Andream praepositum saepedictae ecclesiae Transsilvanae in causa seu causis versissivevertendisad infuturum vertisperantibus necnon ad agendum defenden- dum et procurandum libellum seu libellos et quascumque alias petitiones' dandi, offerendi ac recipiendi, conveniendi et requirendi, capiendi, replicandi et triplicandi si necesse fuerit < >3 litem seu lites contestanda de calumia 295 vitanda et veritate dicenda et cuiuslibet alterius*. Acta et facta sunt haec anno, indictione, die, mense, hora, loco et pontificatu quibus supra. Praesen- tibus ibidem honorabilibus et discretis viris Clemente rectore altaris sancti Martini (episcopi) et confessoris ( >® de Megies capellano, Ladislai archi- diaconi Sathmariensis clericis Transsilvanensi et Chanadiensi diocesibus ac Lodovico de Bvda capellano archidiaconi de Ozd, clerico Wesprimiensi dio- cesis aliisque quam pluribus testibus ad praemissa vocatis pariter et rogatis. Notarzeichen. Et ego Paulus Pauli Braschoviensis, clericus Strigoniensis dio- cesis sacra imperiali auctoritate notarius publicus, quia praeraissis procura- torum constitutioni et citationi aliisque omnibus et singulis praemissorum dum sic ut praemittitur fierent et agerentur unacum testibus praenominatis ad praesens interfui atque omnia et singula sic fieri vidi et audivi ideo prae- sens instrumentum publicum manu propria conscriptum exinde confeci sig- noque et nomine meis solitis et consuetis consignavi in fidem et testimonium omnium praemissorum rogatus pariter et requisitus. 1 Undeutlich. * Liicke iiber 19 Zeilen des lateinischenTextes, * Liicke 2,1 cm. der unleserlich ist. 3 Liicke 1,5 cm. ^ Liicke 2 cm. 2 702 1450 Marz 30. Der Konveni von Kolozsmonoslor bezeugt, dass die Szekler des Stuhles Aranyosch gegen die Besetzung eines Landstriches penes viam videlicet Zazwt nuncupatam iuxta dictum fluvium Aranyas durch Dionys de Farnas Einsprache erhoben haben. Datum feria secunda proxima post festum anunciationis beatae Mariae vir- ginis, anno millesimo quadringentesimo quinquagesimo. Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 36406, Prot. minus des Konveuts von Kolozsmono- stor fol. 84. Druck: Barabls, Szek. okleviltdr 76 Nr. 42. 2 703 Sehassburg 1450 Marz 31. Der Rat der Siadt Schdssburg bezeugt,dass Michael und Johann von Vinatori /Teufelsdorf der Gemeinde Keisd 40 Joch Keisder Acker- grund und einen Hof fiir 20 Goldguldem verkauft habcn. '-^ Ori^. Perg. Geraeindearchiv Keisd. Siegel, rund, Dm. 3 cm, griines Waclis in Wachs- schiissel an kirschroter Seidenschnur angehangt. Im Sicgell)!Id 3 Zinnen iiboE oiucm Tor, im Torbogen aufrechter nnch rechts gewendetcr Lowc mit Schwert iu dcn Pranken. Umschrift in goi ischer Minuskel: S -f eiuivm -f- castri -f Segesch +. j < ^ Nos Johannes aurifaber magister civium, Nicolaus viceiudex regius, Nicolaus Briccii iudex terestris, Laurencius Musch villicus, Valontinus Ta.sner ct Polrus Witich ceterique iurati consules civitatis Segeswaricii.sis memoriae common- damus tenore praesentium significantes quibus expedit univcrsis, quod corara nobis personaliter coraparentes circumspecti ac nobilcs viri Michael et Johanncs 296 comitcs de villa Dyaboli fratres uterini filii quondam Simonis comitis de eadem parte ab una parte vero ab alia circumspecti viri Martinus Herbert villicus et Nicolaus Junglink cum aliquot iuratis senioribus dc Ivisd nomine et in per- sona iuratorum totiusque communitatis opidi praetacti et per eosdem Michae- lem et Johannem comites vivae vocis ministerio deliberatoque animo extitit confessum publice et relatum, qualiter iurati et communitas de Kisd propter fideiium servitorum exhibitionem a patre ipsorum saepedictis inhabitatori- bus de Kisd factam eidem patri eorum in ipsorum medio quadraginta iugera terrarum arabilium et unam domum et curiam cum omnibus et singulis per- tinentiis earundem ab omnibus solutionibus taxarum et exactionum alterius cuiuscumque census aut dacii exemptam et supportatam donassent et contu- lissent. Quae quidem iugera terrarum arabilium et curiam multis temporibus iure hereditario possessam usque in praesentiarum pacifico dominio praescrip- tis iuratis totique communitati de Kisd rectae emptionis titulo pro viginti florenis auri Hungaricalibus vendidissent et assignassent, immo vendiderunt et assignaverunt eisdem iuratis et communitati ipsorumque heredibus here- dumve posteris et successoribus universis tenendas et habendas iure heredi- tario perpetue et irrevocabiliter possidendas. Nihilominus iidem Michael et Johannes assumentes praedictos iuratos totamque communitatem dicti opidi Kisd ipsorumque posteros universos ab omnibus ratione memoratarum terra- rum arabilium et curiae impetere mittendo defendere et expedire propriis ipso- rum laboribus et expensis iuxta laudabilem patriae consuetudinem ab antiquo approbatam. In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam praesentes nos- tras literas sub sigillo nostro minori duximus concedendas iustitia communi exposcente. Datum in Segeswar feria tertia proxima ante festum resurrectionis domini, anno eiusdem M° CCCC quinquagesimo. .;£}^ 2 704 Gran 1450 April 25. Dionysius, Erzbischof oon Gran, erteilt dem Dekan des Bur- zenldnder Kapitels verschiedene geistliche Vorrecht:. Ori^. Pip. Archiv der Eviiig. Kircheageraeinde A.B. Brasov I E 48. Ringsiegel, r-ohteckig, 1,4 + 1.5 cm, in rotes Wachs, papierbedeckt, vorne aufgedriickt. Derselbe ;.;empel wie Nr. 2 468. Gleichzeitige Ausfertigung Perg., unbesiegelt, ebenda. Druck: Benko. Milkonia 1. 151 = Kitoni, Hisl. cril. VI, 13, 716. Dyonisius miseratione divina tituli sancti Ciriaci in thermis sacrosanctae eccle- siae Romanae presbiter cardinalis, archiepiscopus Strigoniensis locique eiusdem comes perpetuus, primas et apostolicae sedis legatus natus, dilecto nobis in Christo honorabili viro domino decano Brassouiensi nostrae iurisdictionis salu- tem in domino et animarum tibi commissarum lucrum. Dignum et congruum est illis de muneris episcopalis auctoritate providere qui in partem sunt sollici- tudinis curae animarum digne vocati. Sane igitur cupientes animarum tibi com- missarum saluti providere iuxta morem tibi tenore praesentium concedimus et committimus autoritatem, omnes et singulas causas civiles et criminales ad forum ecclesiasticum et ad decanum Brassouiensem pro tempore de iure et con- suetudine quomodolibet spectantes audiendi, cognoscendi et fine debito termi- nandi et exequendi, inquirendi in excessus et crimina corrigendi et puniendi, censuras ecclesiasticas exercendi, infligendi confessiones audiendi et aliis com- mittendi, etiam in casibus sedi nostrae Strigoniensi reservatis; nisi adeo graves 297 et enormes forent super quibiis dicta sedes nostra inerilo esseL consulenda, a sententiis excommunicationis maioribus et per participationem contractis absol- vendi in forma ecclesia consueta et poenitentias salubres pro modo culpae impo- nendi, participationi fidelium et communione sanctae matris ecclesiae restitu- endi, necnon quibuscumque catholicis episcopis gratiam sedis apostolicae lia- bentibus, clericos districtus vestri praedicti Brassouiensis et alios ad ordines minores et omnes sacros praesentandi et praeficiendi ac ordinandi atque ab eis sacros liquores recipiendi, ecclesias violatas reconciliandi et alia omnia faciendi et gerendi quae aliis decanis Brassouiensibus quomodolibet concedi a sede nostra Strigoniensi praedicta consueta fuerunt. Ratificantes ex nunc prout ex tunc et ex tunc prout ex nunc omnes sententias, processus et censuras per te recte et rite promulgatas et inferendas. In quorum omnium et singulorum fidem et testimo- nium praemissorum praesentes litcras nostras fieri et nostri sigilli annularis impressione fecimus communiri. Praesentibus post futuram synodum minime valituris. Datum Strigonii in festo beali Marci evangelistae, anno domini mil- lesimo quadringentesimo quinquagesimo. Johannes Zaaz de Coloswar, notarius. Auf der Riickseite von gleichzeitiger Hiiiid: Dc auctoritale auferendi literas dimissoriales et terminandi varias causas. 2 705 Thorenburg 1450 Mai 12. Abt AntoniusvonKolozsmonostor verbietetseinen Zoll- einnehmern, die Hermannstddter Kaufleute, die den Zoll entrichtel haben, weiterhin zu beldstigen. Orig. Pap. Arli. St. Sibiu U II 128. Riiif^sieLel Dni. c;i 1,3 cni, in i;iiiius \Vaclis vorne aufgcdriickl, Bestc. Nos Anthonius abbas monaslerii de Clusmonstra vos universos et singulos cives et mercatores ac alterius cuiusvis status et conditionis homines civitatis Cybi- nicnsis assecuramus et afficlamus, ut vos cum vestris rebus mercimoniis alque bonis per nostras terras, possessiones ct loca nostrorum tributorum libere, paci- fice et absque omni impedimento ire, morari stareque et proficisci solutis ves- tris iustis tributis valeatis, promittimusque, ut vos aut res et bona vestra in huiusmodi nostris possessionibus, tenutis atquc possessionibus ratione quo- rumcumquc negotiorum ac ad instantiam cuiuscumque arestari seu^ prohiberi nequaquam permitlamus aut permitti faciamus aliquomodo. Idcirco vobis nos- tris officialibus, iobagionibus atque tributariis commitendo mandamus, quate- nus praefatos cives et mercatores civitatis Cybiniensis ac eorum res, bona ac mercimonia in praescriptis nostris tenutis, possessionibus atque tributis ad cuiusvis instantiam aut ratione quorumcumque negotiorum- solutis eorum iustis tributis impedire et molestare ac dampnificare aut arestare et prohibere nequa- quam praesumatis aut prohiberi et arestari facere permittatis quoquomodo. Et aliud nullomodo facere praesumatis, praesentibus perlectis exhibentis restitutis. Datum Tordae feria tertia proxima ante festum ascensionis domini, anno eius- dem MCCCC quinquagesimo. ' flicrauf ph verwischt und durchgestrichcn. - orum auf Rasur. 298 2 706 HermanDstadt 1450 Mai 12. Der offentliche Notar Urbanus Petri von Steinau beglaiibigt die Urkunde des siebenburgiSihen BischofGeorg Lepes von 1438 Nr. 2 304 mit derlirkunde Papst Eugens IV. von 1436 Nr. 2 276 betreffend die Rekonziliation von Kirchen und Friedhofen innerhalb des Hermannstddter Kapitels. Orig. Peru. .\rh. St. Sibiu, .\rcliiv dcs Ilcnnannsladtcr Evang. Knpitels A.B. Nr. 29. In nomine domini amen.^ Anno nativitalis eiusdem millesimo quadringentesimo quinquagesimo, indictione tertia decinia, die Martis, duodecima mensis Maii, hora vesperarum vel quasi, pontificatus sanctissimi in Cliristo patris et domini nostri domini Nicolai divina providentia papae quinti anno eius quarto, in eccle- sia gloriosissimae virginis Mariae ordinis sancti spiritus opidi Cybiniensis Strigoniensis iurisdictionis in mei notarii publici et testium infrascriptorum ad hoc vocatoruni et rogatorum praesentia, personaliter constituti honorandi viri et domini Johannes de Stolczmberg, Thomas de Salisfodio ac Caspar de villa Epponis ecclesiarum parochialium rectores et plebani Strigoniensis iurisdic- tionis praedictae, ipsorum ct totius capituli decanatus Cybiniensis nominibus et personis infrascriptam literam mihi notario publico subscripto tradiderunt, petentes debita cum instantia mihi notario publico, quatenus eandem de verbo ad verbum in formam publicam signo et noniine meis solitis et consuetis trans- sumere et transcribere dignarer. Ego vero infrascriptus publicus notarius nomi- natam literam de manibus annotatorum dominorum plebanorum reverenter suscepi, eamque in pergameno scriptam cum sigillo sub appenso in rubea cera impresso sanam, integram omnique vitio suspitionis carentem reperi diligenter aspexi et palpavi. Cuius tenor sequituret esttalis .{Folgt die Urkunde des sie- benburgischen Bischofs Georg Lepes 1438 Nr. 2 304 enthaltend die Urkunde Papst Eugens IV .von 1436 Nr. 2 216). Quorum dominorum plebanorum suprascripto- rum petitionibus ego infrascriptus publicus notarius inclinatus iam scriptam literam reverendi patris et domini domini Georgii episcopi Transsiluanensis de verbo ad verbum per fidem meam deo debitam transsumpsi et transcripsi, nil addendo nilque minuendo ipsumque transsumptum praelibatis dominis supra expresse nominatis tradidi et assignavi ad cautelam ut ubivis locorum illud differe habeat et nonnulis exhiberi, tamquam originali plena fides adhibeatur, Acta sunt haec anno, indictione, die, mense, hora, loco et pontificatu quibus supra praesentibus ibidem honorabilibus dominis Anthonio Crucifero provi- sore domus ordinis sancti spiritus in Cybinio, Valentino Rod de Castro Seges, pridempraedicatore in Insula Christiana, AnthonioNicolaiTextorisde Cybinio et Thoma pridem plebano in Zythwe presbiteris Transsiluanensis diocesis et iurisdictionis Strigoniensis testibus ad praemissa vocatis pariter er rogatis. Notarzeichen. Et ego Vrbanus Petri de Stynawia clericus Wratislauiensis dio- cesis publicus papali ac imperiali auctoritatibus notarius quia praescriptarum literarum transsumpta petitione et dationi omnibusque aliis et singulis praemis- sis dum sic, ut praemittitur, fierent et agerentur unacum praenominatis testibus praesens fui, eaque sic fieri vidi et audivi. Ideoque hoc praesens publicura transsumpti instrumentum manu mea propria conscriptum exinde confeci, subscripsi et in hanc publicam formam redegi. Quam signo et nomine meis solitis et consuetis signavi in fidem et testimonium omniura et singulorum praemissorum requisitus et rogatus. ' In verlangerter Schrift. 299 2 707 1450 Juni 2. Richier und Rai von Kronsiadi beslatigen den Vergleich zwischen iticolaus Thoscha von Tarllau und dessen Verwandten Simon hinsichtlich der Ausgaben, die ihnen bei der Einftihrung in Besitzanteile von Zarnesii und Tohan erwachsen sind. Eingeschaltet vom Weissenburser Kapilcl 145(i. Orlg. Arh. St. Erasov. Nos iudex iuratique cives civitatis Brassouiensis significantes tenore prae- sentium quibus expedit universis, quod constituti coram nobis providi viri ma- gister Nicolaus Thoska^ de Prasmar ac Simon eius consanguineus de eadem pro quadam compositione amicabili ex parte portionum possessionariarum in directis tertiis partibus possessionum Czerne et Ttiucani in comitatu Albensi existentibus inter ipsos fienda. Praefatus Nicolaus afirmando asserit, se absente Symone iuxta regni consuetudinem legitime introductum, ut coram nobis testi- monio nobilium virorum Ladislay de Bodola- ac Petri Anthonii nostri iurati concivis evidenter demonstravit pro extractioneque literarum et legitima sta- tuifactionis non pauca exposuisset, cupiens sibi fieri per praedictum Simonem refusionem medielatis expensarum et expositarum ac laborum proadextione dictarum portionum factarum. Qua refusione facta plene sit cum praedicto Simone compositus utaturque ipse Simon sua portione libere prout scit et potest pro harum recognitione praesentiam sigillo nostro dedimus consignata. Datum feria tertia proxima ante festum sacratissimi corporis Christi, anno domini mil- lesimo quadringentesimo quinquagesimo. 1 So Vorlage. ' Auf Rasur. 2 708 Hermannstadt 1450 Juni 5. Johannes Lemmel, Laurentius de Ruffomontet Petrus Molnar, Johannes de valleMarie u.a. schreiben alsVertreter der Hermann- stadter Provinz an den Rat von Wiener-Neustadt mit der Bitte, den Nachlass des ohne Hinterlassung einer letztwilligen Verfugung verstorbenen Wiener-Neustad- ter Burgers Sigismund Walach zu Gunsten der erbberechtigten Hermannstadter Verwandten in Schutz zu nehmen. Hermannstadt, in crastino festi corporis Christi liaO. Regest: AuktionsLatalog von Gilhofer und Ranschburg Nr. 16, 1904, S. 60 Kr. 565 nach deni seither verschollenen Original. 2 709 Rom 1450 Juni 7. Papst Nikolaus V. verleiht der Marienkirche in Kronstadt einen Ablass. Oriij. Perg. friiher Archiv des Burzenlander Evang. Kapitels A.B. , jetzt Arh. St. Sibiu. Blcibullc an rot-gelber Scidensclinur angehangt. Dcrsclbe Stempel wie Nr. 2 581. Voni gleichcn Tag liegt eine Anfrage derpapstlichen Kanzlei uber die Art dieses Ablasses vor, vgl. Lukcsics, Diplomata ponlificum 2, 280 Nr. 1 121. 300 Nicolaus^ episcopus servus servorum dei universis Christi fidelibus praesenlea literas inspecturis salutem et apostolicam bcnedictionem.Dum praecelsa meri- torum insignia quibus regina coelorum virgo dei genitrix gloriosa sedibus prae- lata sidereis quasi stella matutina praezutilat devote considerationis inda<»ine perscrutamur dum etiam intra pectoris nostri archana revoluimus, quod ipsa utpotc mater misericordiae, gratiae et pietatis, amica humani generis, consola- trix pro salute fidelium, qui delictorum onere praegravantur sedula oratrix ad regem quem genuit intercedit dignum quin potius debitum arbitramur, ut ecclesias in sui nominis honore dedicatuas gratiosis remissionum prosequamur impendiis et indulgentiarum decoremus muneribus. Cupientes igitur ut paro- chalis ecclesia beatae Mariae virginis oppidi de Corona alias Brascha Strigoni- ensis diocesis, quae ut accepimus ab inimicis cristiani nominis perfidis Theucris in suis aedificiis et structuris pluries destructa ac ornamentis ecclesiasticis necnon literis praesertim certarum indulgentiarum Christi fidelibus dictam ecclesiam devote visitantibus annuatim per felicis recordationis Martinum pa- pam V, praedecessorem nostrum concessis spoliata fore dinoscitur congruis honoribus frequentetur et etiam in suis aedificiis et structuris huiusmodi repa- retur ac ornamenta ecclesiastica acquirantur. Et ut fideles ipsi eo libentius causa devotionis confluant ad eandem ac ad reparationem et aquisitionem huiusraodi manus promptius porrigant adiutrices, qui ex hoc ibidem dono coe- lestis gratiae uberius conspexerint se refectos de omnipotentis dei misericordia ac beatorum Petri et Pauli apostolorum eius auctoritate confisi omnibus vere poenitentibus et confessis, qui in visitationis beatae Mariae virginis festi- vitate dictam ecclesiam devote visitaverint annuatim necnon ad reparationem aedificiorum et structurarum ac ornamentorum ecclesiasticorum acquisitionem huiusmodi manus adiutrices porrexerint seu alias inibi pias elemosinas eroga- verint, ut praefertur, septem annos et totidem quadragenas octavarum vero praedictae festivitatis singulis diebus centum dies de iniunctis eis poenitentiis misericorditer relaxamus. Praesentibus perpetuis futuris temporibusduraturis. Volunius autem, quod si alias visitantibus dictam ecclesiam aut ad eius repa- rationem seu ornamentorum acquisitionem manus porrigentibus adiutrices vel alias inibi pias elemosinas erogantibus aut alias aliqua alia indulgentia in perpetuura vel ad certura tempus nondum elapsum duratura per nos concessa fuerit, praesentes literae nullius constant roboris vel raomenti. Datuni Roraae apud sanctum Petrum, anno incarnationis dominicae millesirao quadringente- sirao quinquagesirao, septimo Idus Junii, pontificatus nostri anno quarto. Darunter gleichzeitig aber mit anderer Hand und Tinte: M. Johannes Rewdel. Unter der Plica links: Rinucius, rechts Mar. Auf der Plica links: Regestrata gratis. Darunter: Pe de Bonitate. Auf der Ruckseite: Regestrata de Feletis. Am Rande rechts, venui^icht: Ranu^ius, P. de Legendorff. Auf der Riickseite von der Kanzlei: Indulgentia Braschouien. Von Hand des spdten 15. Jh. s.: M. Johannes Rewdel terapore anni jubilei impetivit, qui scribebatur M°CCCC L»°. 1 Iii vcrlangerter Schrift. - Das e in den Bogen des P eingeschricben. 2 710 14."j0 Juni !). Das Weissenburger Kapitel schaltet die Urkunde des Kronstddter Ralesvon 1449 Nr. 2 690 ein, die Hattertgrenzen der Gemeinde Tartlau betreffend. 301 Orig. Perg. Arh. St. Bra^ov, Tartlauer Urkundcn Nr. 2. Siegel spilzov;il, weisses Wachs in Wachsschiissel, an blau-weisser Hanfschnur angehangt, Restc. Capitulum ecclesiaeTranssilvanae omnibus Christi fidelibus tam praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salutem in omnium salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod honorabilis^ et discretus^ ac nobilis^ viri Lucas plebanus de Prasmar ac Nicolaus Toscha de eadem ad nostram personaliter venientes praesentiam exhibuerunt nobis quasdam literas privilegiales sub sigillo pendenti civium civitatis Brassouiensis munitas ct confectas tenoris infrascripti petentes nos debita cum instantia ut easdem ad uberiorem cautelam et iuris ipsorum conservationem de verbo ad verbum transscribi et in formam nostri privilegii redigi facerc ipsisque dare et concedere dignaremur. Quarum tenor talis est. (Folgi die Urkunde des Kronstddtei Rates von 1449 Nr. 2 690). Nos enim petitionibus corundem iustis et legitimis annuentes tenorem praescriptarum literarum praedictorum civium Brassouiensium integritate pollentium dc verbo ad verbum transscribi ac praesentibus inseri pendentisque sigilli nostri munimine roborari fa- cientes eisdem duximus concedendo praemissam ad cautelam. Datum feria tertia proxima ante festum beati Barnabae apostoli, anno domini mille- simo quadringentesimo quinquagesimo. Honorabilibus et discretis viris dominis Andrea praeposito, Anthonio cantore absente, Michaele custode, Emerico decano ceterisque canonici.s dictae ecclcsiae nostrae sahibriter existentibus et devote. So Vorlagen. 2 711 1450 Juni 9. Das Weissenburger Kapilel beylaubigt fur Nikolaus Thoscha von Tartlau die Urkunde des Kronstddter Kates literas... in charta papirea descriptas et sigillo ipsorum rotundo cum cera communi ab intra in parte inferiori in margine consignatas in cuius sigilli circulo forma coronae cum quinque floribus sursum protensis continebatur von 1450 Nr. 2 707 uber den Vergleich zwischen Nicolaus Thoschavon Tartlau unddessen Verwandten Simon hinsichtlich der Aus- gaben, die ihnen bei der Einfuhrung in Drittelanteile von Zarnesti und Tohan erwachsen sind. Datum feria proxima aute festum beati Barnabae apostoli, anno domini mil- lesimo quadringentesimo quinquagesimo. (Folgt die gleiche Zeugenreihe wie unter Nr. 2 710). Orig. Perg. Arh. St. Bra§ov, Priv. 113. Siige) spitzoval, Din. 5,3 + 3 cni, weisses Wachs in Wachsschii.s.sel an blau-weisser Manfschnur angcliangt. Derselbe Steinpel wie Nr.l216. Dic Urkunde ist von demselben Sclireiber geschriebcn wie Nr. 2 712. 2 712 1450 Juni y. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt fiir Nikolaus Thoscha von Tartlau die Urkunde des Grdfen Petrus von Kronsladt von 1449 Nr. 2 670 uber die Schenkurig seiner Dritlelbesitzanteile in Zarnesti und Tohan an den erwdhnten Nikolaus Thoscha. 302 Datuin feria tertia proxima ante festum beati Barnabi aposloli, anno domini millesimo quadringentesiino quinquagesimo. (Folgt die gleiche Zeiigenreihe wie unter Nr. 2 710). Orig. rtrg. Arli. St. Brajov. Priv. 112. Sicgel, spitzoval, 5,3 + 3 cm, weisses Wachs in Waclisschiissol an wcisser Hanfschnur angchangt, Reste. Die Urkunde ist von demselben Schreiber geschrieben wie Nr. 2 711. 2 713 1450 Juiii9. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt ilber Ersuchen nobili et scien- tifici viri Nicolai Toscha de Prasmar die Urkunde Konig Sigismunds von 1437 Nr. 2 298 tiber die Ubertragung der Besitzrechte des Kronstddters Antonius San- der und dessen Sohnes Peter in Zarnesti und Tohan auf Simon, den Sohn des Peter Krich aus Tarllau und dessen Verwandten Nikolaus Thoscha. Datum feria teria proxima ante festum beati Barnabi apostoli, anno domini raillesimo quadringentesimo quinquagesimo. (Folgt die gleiche Zeugenreihe wte unter Nr. 2 710). Orig. Pcrg. Arh. St. Brasov, Priv. 85. Siegel, spit/oval. 5,5 + 3,3 cm, weisses Wachs in Wachsschiissel, an braun-rot-weisser Seidcnschiuir angehangt. Derselbe Stempel wie Nr. 216. 2 714 Ofen 1450 Juli 3. Johannes von Hunyad, Gubernator von Ungarn, ersucht alle Grossen des Reiches und ihre Zolleinnehmer sowie alle Stadt- und Ortsrichter, trotz dem Betreiben des Kowachbiro von Stuhlweissenburg gegen die Hermannstddter Kaufleute nichts zu unternehmen, da dieser auch vor dem Biirgermeister und Rat von Hermannstadt sein Recht finden werde. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 129, Siegel, rund, Dm. 3,4 in rotes Wachs vorne aulgedriickt, Derselbe Stempel wie Nr. 2 547. Drucli: Telelii, llunyadiak kora 10, 267 Nr, 124, Nos Johannes de Hwnyad regni Hungariae gubernator et cetera vobis univer- sis et singulis nobilibus praelatis, baronibus, comitibus, castellanis, ipsorum- que officialibus et tributariis ac vicetributariis item civitatum, oppidorum et villarum rectoribus iudicibus scilicet et villicis praesentium notitiam habi- turis firmiter praecipientes mandamus, quatenus habita praesentium notitia cives civitatis Czybiniensis ac res et bona ipsorum cuiuscumque speciei et ma- neriei existant, inter ambitum huius regni et partium sibi subiectarum ad ins- tantiam circumspecti Kowachbyronis in civitate Albaregalis commorantis et aliorum quorumcumque hominum non obstantibus aliis literis nostris harum in contrarium cuipiam datis vel dandis quibuscumque arestare seu prohiberi facere non debeatis nec sitis ausi modo aliquali. Quoniam nos eosdem cives Czybinienses assecuravimus ad exercenda ipsorum negotia cum ipsorum rebus et bonis hincinde pro victuum ipsorum necessaria acquisitione proficiscentes. Si praefatus Kowachbyro vel alii^ homines contra praefatos^ cives Czybinienses ratione cuiuscumque facti quidqiiam agere habent, ex tunc ipsi vel illi id con- 303 tra eosdem in praesentia magistri civiura ac iuratorum civium dictae civita- tis Czybiniensis iuridice prosequantur. Ex parte quorum omnibus contra eos querulantibus iudicium et iustitia non deerit. Aliud ergo non facturi prae- sentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Budae secundo die festi visi- tationis beatae Mariae virginis gloriosae, anno domini M" CCCC*' quinquage- simo. Von der Kanzlei: Commissio propria domini gubernatoris. • s ani Ende getilgt. = Gebessert aus praefalum. 2 715 Ofen 1450 Juli 4. Johannes von Hunyad, Gubernator von Ungarn, befiehli dem Rai von Hermannstadi, dem gewesenen Biirgermeister Anthonius Trautenberger das beschlagnalmite Vermogen soforl zuruckiustellen und in dieser Angelegenheit seine Anwesenheit in Hermutmstadl abzuwarten. Gkichzeitigf Abschrift^^Pap. Arh.JSt.^ Sibiu U II 130., Johannes de Hwnyad regni Hungariae gubernator et cctera prudentibus et circumspectis viris magistro civium ac iuratis senioribus et toti consilio civi- tatis CiJjiniensis salutem cum honore. Datur nobis intelligi quod utique nobis audire displicuit, quomodo quidam vestri consocii puta iudex Lemmel et Ri- chardus cum quibus aliis vestris concivibus his proxime praeteritis diebus uni- versas res et.bona circumspecti Anthonii Trawthenbcrger alias magistri civiuni vestrorum nullis suis culpis exigentibus et demeritis abstulissent et quo ipso- rum placuisset voluntati fecissent, insuper universas domos et cameras domo- rum suarum consignassent debitoresque illos qui eidemi Anthonio fuissent obligati prohibuissent alias quoque quam plurimas iniurias et notumenta eidem intulissent et quod euudem de medio vestri tamquam infidelem eiecis- sent. Et quia nos dictum Anthonium in suis bonis praemissis ut praefertur per quempiam minusiuste et indebite privari nollumus, igitur dilectioni ves- trae firmiter praecipiendo mandamus aliud habere nollentes, quatenus statim visis praesentibus universas et quaslibct res et bona antefati Anthonii pcr vos et alios quoslibet ablatas et recepta eideni reddere et reddi facere modis omni- bus debeatis. Ubi praefatus Anthonius in aliquo- contra vos et commodum vestrum excessisset extunc nos propria nostra in persona brevi tempore ven- turo dum domino duce quam primum apud vos constituemur una vobiscum ipsum Anthonium et factum suum adiudicare volumus et unicuique iuxta meri- tum eiusdem iudicium et iusticiam administrabimus. De ceteroque nullum damnum nullamve iniuriam et impedimentum eidem inferre permittatis nec pracsumatis, sed omnino pacifice et quiete in suis domibus ac rebus bonis ves- tri in medio existentibus manere permittatis, aliud non ausuri facere in prae- missis. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Budae sabbato pro- ximo post festum visitationis beatae Mariae virginis, anno domini millesimo quadringenlesimo quinquagesimo. Vom Schreiber: Copia. Von der Kanzlei: Commissio propria domini gubernaloris. ■ Vorlage idem. ^ Hierauf venl durchgestrichen. 304 2 716 Mediasi-li lioO Juli 17. Die Vizewoiwoden Maikus iind Geory ersuchen das WeissenbuKjer Kapitel, hei der EinfUhrun(j des Thomas Literalus, des Thomas Warai; von Zoltendorf, des Andreas Byro von Weisskirch und des Anthonius Wayaij von Kleinlasseln in Besitzanleile vonMihai Viteazul j Zoltendorf,Weisskirch urxd Kleinlasseln, die ihnen weiland Michael Salamonis von Nadesch vermachl hat, mitzuwirken. Datum in Medgics feria sexta proxima post festum beatae Margarethae virgi- nis et maityris, anno domini M" quadrigentesimo quinqiiagesimo. Einsieschallet von dcm Weisscnbliriitr Kapilel 145(1, Orit<. Uni;ar. l.niHlesareliiv Uii- dapest . 2 717 1450 August 17. Das Weissenburger Kapitel schaltet den Einfiihrungsauftrag der Vizewoiwoden Markus und Georg von 1450 Nr. 2 71(! ein und teilt den Vize- woiwoden mit, dass Thomas Lileratus, Thomas Waray, Andreas Byro und Antho- nius Wayay am 2S., 29. und SO.Juli in Besitzanteile von Mihai Viteazul [ Zol- tendorf, Weisskirch und Kleinlasseln eingefiihrt worden sind. Datum dccimo octavo diei introductionis et statutionis praemissarum, anno domini supradicto. (Folgt die gleiche Zeugenreihe wie Nr. 2 710). Unbesiegelte und nicht expedierte Orif,'. Ausfertignn.u, Uni^ar. Landesarchiv Budapest Dl. 30186. — Auf der lUickseite das Konzept zweier UrkiMUien (Orif;inal und Insert) fiir Seiden und Bulkesch aus 1451 und eine weilere Urkunde aus 14,'jl. die hier nicht intcressiert. 2 718 Pozsonypiispoki 1450 September 27. Der Gubernator Jvhannes von Hunyad ersucht den Rat von Kronstadt, seinem siehenbiirgischen Vertreter Nikolaus von Salzburg den diesjdhrigen Mariinszins ohne Verzug auszuzahlen, und kiindigt an. dass er demndchst in die unteren Gebiete komnien werde um den Waffenstill- stand mit den Tiirken in den gewiinschlen Frieden umzuwandeln. Orig. Pap. Arh. St. Liistv. Li i\ . ll.''. Sii{.tl. und. Dni. i!.3eni, iii rotes \Vaehs vorne auff;^ ge- macht vnd zw vnser beyder vnser erbelung zw vnsern gutern dy wir yczunt haben ader ernoch mochten* gewinnen. Also wen vnser eyns gestirbet, so sal eyn kint als gut recht haben als daz ander, ader als vil haben als daz ander, vnd nymant sal dar wyder reden, also daz indert eyns noch vnser eyn seynem tod sal beuoraus raeynen seynes vater^ czweyteyl ader seyner muter dritteyl, sunder® eyns sal als mit neraen als daz ander. Vnd do bey sint gewest dy erbar leuth R< >' Peter ... Von derselben Hand neben diese Urkunde geschrieben: Rimner Peter Karge Lorencz Tonig Dresler Margrit uxor eius Dabins Honis Greff Peter, Greff Jorg Swarcz Merten Lorencz Herber Jorg Snyder Darunten Ader wo von uns zu stcen is. 1 Liberder Zeilc, darunter/ie/Tdurchgestrichcn. ■■ Hierauf leyl ader durchgestrichen. - Lilcke. Hicrauf folgt heyde durchgestrichcn. " Hierauf eyns yichlicliyns durchgestrichen. ^ Luckc 1 cni. ' Liicke 1,8 cm. * Hierauf hahcn durchgestrichen. 2 725 Rom 1451 JanuarT. Der Kardinaldiakon Petrus de Maria Nova verleiht dem Altar des Hl. Franz in der Michaelskirche zu Klausenburg einen Ablass von 100 310 Tagen. ii.zw. fiir Besucher an den Fenliagen Chrisii, Mariae, sanUlicher Apostel, sowie der Heiligen Michael. Sleplian, Laurenlius, Georg, Slephan rex. Ladislaus rex. Emericus dux, Martin. Nikolaus, Maria Magdalena, Katharina, Marga- relha. Barbara. Lucia, Dorolhea. Agnetha, Allerheiligen und an den Festtagen dieses Altars. Datum Romae, anno incarnationis dominicae millesimo quadringentesimo quinquagesimo. VIP Idus Januarii, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri Nicolai divina providentia papae quinti anno quarto. Absclirift des 18. Jahrhuiultrts Batlhyanirni Alba hilia, Archiv des sieb. Donikapi- tels. Excerpta 2, 117. Die Urlvunde gehort ziini Jahre l-lol, da der Jaliresanfany in der papsllichen Kanzlei um diese Zeit auf den 25. Rlarz fallt und die Kanzlei des Kardinaldiakons l'elrus sich offenbar nach diesem Jahresanfang (deni calciilus I-'lorenlinus) j^erichlet hat. Anders lasst sich die Datierung niit der Angabe der Pontifikatsjahre Xikolaus' V. uicht in Einklan.y; brin.qcn. Das vierte Pontifikatsjahr Nikolaus V. lallt in dic Zeit vom 19. Marz 14,'50 - 18. Marz 1151. ' Vorlage Xll. wohl als Verschreibuns; nder es doch XII Idus nicht gibt. Verlesung des Abschreibers fiir VH, da 2 726 Rom 1451 Januar 19. Papst Nikolaus V. verleiht dem Dekan des Burzenlander Kapitels das Recht der Rekonziliation von Kirchen und Friedhofen. Ori.g. Perg. Archiv dcr Kvan.g, Kirchengenieinde A.B. Brasov I IC 47. BleibuUe an derber weisser Hanfschnur angehangt, Derselbe Stempel wie Nr. 2 581. Gleichzeitige Abschrift, Perg. ebenda, Die l'rknnde gehiirt zuni Jahre 1451, da der Jahresbeginn in der papstlichen Kanzlei um diese Zeit anf den 25, Miirz nach unserem Jahresanlang fallt. Mit dicser Ansetzung stimml auch die Angabe der 1'oniifikatsjahrc iiberein, Ri-est: Lukcsics, DiplomuUt piinlificum 1, 293 Nr. 1 211. Nicolaus episcopus servus servorum dei dilectis filiis ... decano et singulis singularum parochialium ecclesiarum rectoribus decanatus Braschouiensis Strigoniensis diocesis salutem et apostolicam benedictioncm. Precibus vestrae devotionis benignum imperticntes assensum ea libenter vobis gratiose conce- diraus, quae vestrae quietis commodum respicere dinoscuntur. Cum itaque sicut exhibita nobis nuper pro parte vestra petitio continebat districtus deca- natus Braschouiensis Strigoniensis diocesis in Walachorum scismaticorum et infidelium barbarorum confinibus consistens a civitate Strigoniensi per sep- tuaginta et ultra railiaria Vngarica distet ac saepe contingat ecclesias et cimi- teria districtus eiusdem per sanguinis vel seminis effusionem aut corporum excommunitorum inhumationem violari, quorum rcconciliatio per archiepis- copum Strigoniensem pro tempore existentem vel aliquam catholicum episco- pum non nisi sub gravibus sumptibus et laboribus fieri potest pro parte dilecti filii nostri Dionisii tituli sancti Ciriaci presbiteri cardinalis, qui ecclesiae Strigoniensiex concessione et dispensatione sedis apostolicae praeesse dinosci- tur, atque vestra fuit nobis humiliter supplicatum ut providere super hoc opor- fune dignaremur. Nos itaque huiusmodi supplicationibus inclinati quod deca- nus decanatus huiusmodi pro tempore existens dummodo in presbiteratus ordine constitutus et alias idoneus fuerit ecclesias et cimiteria praedicta sic vel alias 311 quomodolibet pro tempore violata quotiens oportunum fuerit reconciliare va- leat prius tamen corporibus dictorura excommunicatorum si ab aliis corpori- bus discerni possint exhumatis et procul an ecclesiastica sepultura seclusis necnon aqua per catholicum antistitem, ut moris est, benedicta praesentium eidem decano auctoritate concedimus facultatem per hoc autem constitutioni, quae id praecipit per cpiscopos tantum fieri nullum volumus imposterum prae- iudicium generari. Datum Roniae apud sanctum Petrum, anno incarnationis dominicae millcsimo quadringentesimo quiquagesimo, quarto decimo Kalen- das Februarii, pontificatus nostri anno quarto. Unter der Plica reclils: A. FrcK-ardis Man ja Bournn. Auf der Ruckseite: R(egestrata). Unter den Siegelsclmiiren: Jo Fride. B. de Constancia. Auf der Plica rechts: Constantinus. 2 727 Sintimbru iiSl iMarz 12. Die Vizegrafen Antonius Literatus und Petrus de Galthew und die Adelsrichter der Weissenburger Gespanschaft bezeugen den Pro- test von Laurentius und Peter von Wassid, die Einsprache erhoben haben, dass Elisabeth, die Gattin des Georg von Kleinenyed, ihren Besitzanteil in Singatinl Kleinenyed an Stephan und Ladislaus von Thorstadt verpfdndet hat. Datum in Zentemreh tertio die diei ... cinerum, anno domini millesirao qua- dringentesimo L primo. Orig. Pap. Ungar. Landesarcliiv Budapest, Familienarchiv Bethlen. Zwei lUngsiegel waren in weisses Wachs auf der Riickseite aufgedriickt. 2 728 Slanliamen 1451 M5rz 12. Der Gubernator Johannes von Hunyad trdgt den Grundhorigen von Spring, DrasovjTroschen und SebeseljKleinmuhlbach auf, den Johannes Gereb, derseine Rechte aufdiese Besitzungen ermiesen hat, als ihren Herrn anzuerkennen und ihm zu gehorchen. Regest: LeDilldri kozlemengek 1, t9'2'3, llSNr. 58nach dem Orig. Pap. Ungar. Laudes- archiv Budapest Dl. 37613. 2 72Q 1451 Marz 24. Abt Antonius von Kolozsmonostor, pipstlich delegierter Richter in der Streitsache zwischen dem Propst und dem Domkapitel der siebenbiirgischen Kirche, ersucht mehrere Geistliche, darunter die Pfarrer von Igun, Crako, Alba Gywla, Burgbergh, Wincz inferior, Sebe§ u.a., die Rektoren zahlreicher Altdre der Weissenburger Kathedralkirche und einige Kapldne, dem Propst Andreas zur Kenntnis zu bringen, dass er das am 2. Mai gefdllte Urteil des Vikars von Bdcs Andreas de Danocz aufgehoben hat und den Propst bei Androhung des Kirchen- bannes innerhalb von 60 Tagen zur Zahlung der in dem letzten Vergleichsbrief vorgesehenen 25 Silbermark i>erhdlt. 312 Datuin in loco habitationis nostrae praediclac vicesima quarta incnsis Martii, anno doinini millesimo quadringentesimo quinquagesimo priino. Orig. Pap. Balthyaneum Alba lulia. Arcliiv d. sicb. Domkiipilels Nr. 298. Ringsiegel, rnnd. Dm. 1.4 cm, war in i;riines Wachs vorno aurgedriickt. Druck: Szeredai. \olitia 91. Reffe.st: Tortinelmi tar 1890, 111 Nr. 298. 2 750 (1451) -Vpril 2. Der Konvent von Kolozsmonoslor hezeuqi, dass Anna. die Toch- ier Michaels von Doboka, aiif dcn Mitfiemiss der Gtiter. die Nikolaus. der Sohn Johanns von Doboka, von seinem Grossvater Hedrich von Alzen (a quondara He- dregh de Olchona, avo suo) testamentarisch zuQcwiesen erhallen und gegen den Hermannstddter Biirgermeister Jakob, gegen Anthonius Thrautumberger und Johannes Aurifaber im Prozesswege behauptet hat, verzichiet. Datum feria sexta pjoxima anle Ifstiim beati Ambrii episcopi et confes- soris ... Die Jahresungabe fehlt. doch konnte die l'rkunde bedenkenlos zum Jahrc M.')l ein- gereiht werden, weil sie in dem zcitlich fortlaufend angelegten Kopialbuch zwischen andern Eintragungen aus diesem Jahr slcht. Kopialbuch des Konvents von Ivolozs- monostor, Ungur. Landesarchiv Budapcst, Dl. 36103 S. 10 Nr. 2. 2 731 Weissenburg 1451 April 29. Albert, Vikar der siebenbiirgischen Kirche, ge- nehmigi dem Domherrn Nikolaus von Alisch, Rekior des Maria-Magdalena-Al- tars an der Domkirche den Verkauf eines zur Aussiaitung des Altars gehorenden Weingarlens in Burgberg bei Winz und den Ankauf eines giinstiger gclegenen. Orig. Perg. .-Vrb. St. Sibiu U II 132. Siegcl, rnnd, ca 1 cm, war in wclsses Wachs vome aufgedruckt. Regcst: Kemdny, Xotitia 1, 171. Albertus iuris utriusque doctor, archidiaconus Albensis, canonicus et vicarius ecclesiae Transsilvanae in spiritualibus generalismemoriae commendamus per praesentes significantes quibus expedit universis, quod venientibus nostri in praesentiam honorabili magistro Nicolao de Zewles praefatae ecclesiae Trans- silvanae canonico et rectore altaris beatae Mariae Magdalenae in praetitulata ecclesia fundati et constructi ab una et providis viris Alberto Kosa ac altero Alberto Banga dictis civibus civitatis Albensis ab altera partibus per eundem magistrum Nicolaura cum anirai raodestia expositura fuit per hunc raodura: Quomodo ipse quandara vineam in territorio Burpergh situatain ad dictura alta- re suum pertinentem provido Syraoni florenorum cusori incolae Burpergh pro florenis decem auri, quia eadein vinca propter distantia et elongationem loci a sua habitatione debite excoli non poterat, venditioni exposuisset et quasdam alias duas particulas vineae in territorio Albensis praedictae in monte Chata- rimal vocato, raediura videlicet iuger a dicto Alberto Kosa pro septem florenis auri aliud vero raediura iuger pro tribus florenis auri a praenotato Alberto Banga, quia eaedem particulae melioris utilitatis et fructuositatis fore per- hibentur et propter propinquitatein ad dotem ipsius e vicem reciprocara vineae praemissae per eundem venditae, quibus quidera particulis vinearum ab orien- 313 tali vinea providi Georgii sartoris ab occidentali vero plagis Andreae Marhas vicinarentur praedicto altari et per consequens rectoribus eiusdem pro tempore constitutis emisset perpetuo possidendum. Supplicatum itaque nobis fuit prece cum sincera. ut ad ipsas vcnditionem et emptionem nostrum consensum ordinarium adtiibere et ipsas ratificare et gratificare dignaremur. Nos vero atten- tes supplicationem praelibati magistri Nicolai in hac parte admittendum easdem venditionem praedictae vineae in Burpergli liabitae et alterius vineae in terri- torio Albcnsi existcntisiemptionem auctorif ate ordinaria nobis per reverendissi- mum in Christo patrem et dominum dominum Matheum episcopuni Transsil- vanum attributa mediante ratificavimus et approbavimus imo ratificamus et approbamus vigore praesentium mediante. Datum Albae quinto die festi resur- rectionis dominicae, anno eiusdem millesimo quadringentesimo quinquagesimo primo. Aiif cler Riickseite von eincr Hund des 16 Jh. s: Der briff uber den vns Weingar- ten zu Wjnch viid Weissenberge. ' Hitraiif iHnditioncri!. - Hierauf niil andcrer Tinte. 2 732 Miililiiach liol Mai 1. Der Gubernator Johannes von Hiinyad verbielet allen geistlichen Richtern, die Sachsen der Sieben Sliihle iind iiberhaupt alle Sachsen Siebenbiirgens in Testumentsangelegenheiten, die nicht die Kirche betreffen, vor ihr Gericht zu ziehen. Orig. Pap. Arh. St. Brasov, Priv. lll. Siegel, rund. Dni. 3,3 cm. in rotes Wachs vorne aufiiedriakt . Reste. Glcichzeiti.ye Abschrift Pap. friilier Archiv des Burzen- laiukT i;vani;. Kapitels A.H. . jetzt iiii Arh. St. Sibiu. Druck: Tcleki, llunyiididl: Uoni 10, •_'92 Xr. 139. Nos Johanncs de Hwnyad regni Hungariae gubcrnator et cetcra memoriae com- mendanius per praesentes, quod licet iuribusel libertatibus, antiquisque et lau- dabilibus consuetudinibus regni Hungariae partium Transsilvanarum et prae- sertim septem scdium et aliorum Saxonum earundem partium ab illo semper tempore, cuius contrarium non comprehcndit memoria obser\'atis et requiren- tibus nullus iudex ecclesiasticus seu spiritualis de causis iudicium seu forum secularia conccrnentibus signanter de tcstamentis laicalibus videlicet per laicum laico, fratrum fratribus, parcntum filiis ct e converso aul nepotum nepotibus, amicum amicis et sic de singulis tcstamentum factuni seu conditum fuerit, quae scilicettestamentanon adpia operaseu ad ecclesias facta fuerint, se intromittere deberet. Tamcn uti ex gravissima querela septem sedium et aliorum Saxonum partium Transsilvanarum percepimus multum displicenter, quomodo quidam forent iudices ccclcsiastici scu spirituales, qui contra praedicta iura et liberta- tes ac antiquas consuctudincs regni Ilungariae et partium Transsilvanehsium ipsos Saxones aut alterum ipsonim in huiusmodi testamentis et aliis factis laica- libus in eorum scdcm iudiciarium spiritualem citari facere et per censuram eccle- siasticam diversimodc perturbare, molestare et vexare attemptarent in praeiudi- cium iurium ct libcrtafum ac laudabilium consuetudinum pracscripti regni Hungariae ac sacrae eius coronac satis magnum. Et quia non volumus nostrae gubcrnationis tcmporc aliqua iura el laudabilcs consuetudines praedicti regni Hungariae ac partium Transilvanensium atquc Saxonum per quoscumque ho- 314 mines cuiuscuinqiie conditionis ct praceiniiunl iac cxistant, quoquomodo in- frinyi, siexsusccptiieginiinis nostrae,i»ul)crna(ionisofficio interest nobis. quem- libet regnicolarum in suis iustis iuribus, libertatibus et consuetudinibus invio- labilitcr conservare. Idco nos habito^ unacuni ccrtis praelatis et baronibus et iurisperilis regni Hun^ariae consilio volumus ac univcrsis et singulis iudicibus et iustitiariis ecclcsiasticis seu spiritualil)us cuiuscumquc status cxistant prae- sentes visuris auctoritate nostrac gul)crnalionis committimus et firmiter man- damus, quatenus a modo in posterum annotatos septem sedium et alios Saxones partium Transsilvanarum aut altcruni ipsorum ad instantiam quarumcumque personarum ratione et praetextu tcstamenloruni et aliorum factorum sic ut praescribitur expressorum vestri in praesentia aut in sedem vestram iudiciariam spiritualeni citare aut ratifacere ac per censuras ccclesiasticas impedire, vexare, molestare et perturbarc non pracsumalis quoquomodo, comniittimus cnim fir- miter et districte praesentium seric praefati Saxonibus ad id ipsis tribuentibus plenamauctoritatispotcstatem,ut ipsi talcs laicos, qui alterum ipsorum in prae- missis testamentibus aut aliis factis laicalibus vcstri in praesentiam in causam attrahere aut citari facere attemptaverinl, in pcrsonis et rebus et bonis eorum sic punianlur, ut aliis similia facientibus horribili cedat in exemplum, de quo si vobis exinde allqua gravamina evcnerint nisi vobismet ipsis potcritis impu- tare. Aliud crgo facere non pracsumatis. Praesentibus perlcctis exhibenti res- titutis. Datuni in civitate Zazsebcs in fcsto beatorum Pliilippi ct Jacobi, anno domini MOCCCCL» primo. ' Hierauf wieder nns. 2 733 Miihlbaeh li51 Mai 1. Der Gubernator Johannes imn Hunyad gibt bekannt. dass er die Benjgefdlle von Baia de Cris j Altenberg an den Guldenmtinzer Simonin Hermannstadt verpachtet hat. Orig. Pap. Aih. St. Sibiu U II 131. Sieiiol. ruiicl. Dm. ca 3.5 cni. war in rolcs Waclis vorne aufyedriickt. Druck: Archio 6. 1863. 182 \r. 5. Wenzel. Mdgycirfirsz. bdnijdszdldnal; krit. lorl. 433. Teleki. lliinyiidiak kora 10. 291 Xr. 138. llnnijndmcgijci lorl. iokonyvc -1, 23 = Hurinuzaki. Dociimenle II, 2, 9 .Nr. .t. Nos Johannes de Hwnyad regni Hungariae gubernator et cetera memoriae com- mendamus per praesentes, quod nos urburas oppidi nostri Keresbanya a festo purificationis beatae Mariae virginis proxime praeterito incipiendo usque alte- rumfestumeiusdem^purificationisMariaevirginisproquatuormarcis auri Simo- ni^de Czibinio cusori florenorum auri in arendam condu.xiraus praesentium me- diante. Datum in Zazsebes sabbatho proximo post festum Pascae domini, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo primo^. Marcam quam- libet florenis auri viginti octo computando. • Vorlage eundem. von /iemselben^Schreiber mit'gleicher Tinte ' s am linde getilgt. hinzugefiigt, nachdem das Siegel schon ' Hierauf Schlusszeichen. Der folgende Scilz aufgedriickt war. 315 2 734 Miihlliueli liol Mai 1. Der Gubeinalor Johannes von Hunyad hestaligt fiir Si/mon Magnus seine Urkunde aus 1443 AV. 2457 iiber die Schenkung der Halfte des Prddiums Racointa an den Genannten. (Datuiii in)^ Zazsebes sabbato proximo post festum Pascae domini, anno eiusdem millesimo q imo primo. Orig. Perj^. Ungar. Landosarchiv Budapest Dl. 30817. Das angehangte Siegel mit eincm Teil des Fergamentcs herausgcschnitten. 1 Liiclvc 5,1 cui. - Liicke 5,9 ciii. 2 735 Gran li.il .Mai 6. Dionysius, Erzbischof von Gran, ersucht die Grafen der Her- mannstddler Mtinzkammer, seinen Beauftragten die der Graner Kirche zustehenden Einkiinfte nach der Silberprdgung bereitwillig auszufolgen. OriLi. I^ap. .\rh. St. Sibiu U II l.M. Siegcl achtcckig, 1.7 + 1.4 cm, in rotes Wachs, papicrbcdcckl , vorne aufgedrtickt. Dersclbe Slempel wie Nr. 2 468. Druck: Archiv 6, 1863, 183 Nr. 6. Regest:tKcm6ny, Xotitia 1, 171. Dyonisius miseratione divina tituli sancti Ciriaci in termis sanctae Romanae ecclesiae presbiter cardinalis, arcliiepiscopus Strigoniensis locique eiusdem co- mes perpetuus, primas et apostolieae sedis legatus natus dilectis nobis in Christo egregiis generosisque viris et comitil)us cusionis monetarum argentearum Cibi- niensis per quemcumque constitulis seu constituendis praesentes visuris amicis nostrissalutem et sincerae caritatis augmentum. Cum nos ex certanostrascientia nobilem Anthonium de Bazna familiarem nostrum dilectum in specialem pro- ventuum nostrorum nobis ct ecclesiae nostrae Strigoniensi ratione et praetextu piseti sive ponderis de dicta cusione monetarum ab antiquo provenire debentis collectorem, exactorem et administratorcm praefecerimus plenariamqueeorun- dem administrationem nobis sine dissipatione faciendo sibi commiserimus. Vestrae igitur dilectionis amicitiam diligenter requirimus, quatenus visis prae- sentibus ac dum et quando praefatus .\ntlionius de Bazna cum praesentibus ad vos aut alterum vestrum praetextu exactionis pariter et administrationis dic- torum proventuum nostrorum de dicto piseto uti praetulimus nobis cedentium pervenerit extunc eundem cum suis liominibus nostri intuitu honore decenti et favore recipiendum sibique universos proventus nostros de dicto pondere nobis undecumque et qualitercumque proveniendos sine defectu et diminutione loco et temporibus opportunis plenarie extradare extradarique et persolvi facere debeatis, eumque cum uno liomine el equo in vestris expensis, ut moris est, et in aliis suis iuribiis conservarc velilis, in praemissis vos adeo favorabiles et benivolos exhibcre velitis, ut propitiationem divinam et nostrum favorem pa- ternum vobis suis loco et tempore impertiendum obtinere valeatis, Datum Stri- gonii in festo beati .lohannis apostoli ante portam latinam, anno domini M°CCCC"L° primo. 316 2 736 Hiihlbai-h li51 \Iui 9. Dcr Gabernuloi Jolianiies non Hiinijad verbietet deni sie- benhiirgischen Bischof Mathias, die Biirtjer von Klausenbiirg in welllichen Te- slamentsangelegenheiten vor sein Gcricht :ii zielieii. Orig. Pap. Arli. Sl. C.kij, Arcliiv ilcr Sladl (hij (.C, 5, Sie.yel wnr iii rolcs Wachs voriie aiifficdriickt, Johanncs de Hwuyad regni Huugariac gubi-ruator reverendo iu Cliristo patri doniinoMathiae episcopo ecclesiae Transsiluanensis ac vicario eiusdem in spi- ritualibus generali salutcm cum honore. Venientes nostri in praesentiam pru- dentes et circumspecti cives civitatis de Koloswar e.xhibuerunt nobis quas^ literas privilegiales super Iil)erlatil)us eoruni pcr quondam serenissimos prin- cipem dominum Sigismundum imperatorem et regem Hungariae- et alios divos reges ipsis concessas, inter cetera continentes quod nullus omnino iudex eccle- siasticus seu spiritualis de^ causis lorum saeculare concernentibus signanterin testamentis laicalibus videlicet* per laicum laico, patrem filio vel fratrem fratri aut* amicum amico legatis et sic de singulis ct non ad pias causas scilicct ad lumina beatorum Petri et Pauli alque .lacobi apostolorum et alia sancta loca aut ecclesiis seu pcrsonis ecclesiasticis et spiritualibus fierent et disponerentur* iudicandi et iudicio suo astare compcllcndi' haberent facultatem conquerentes ipsi cives nobis in hunc modum, quomodo vos vestro obstanle dictis liberta- tibus eorum in talis modi causis eosdcm iudicando ipsis magnas expensas, fan- gas ct labores inferretis' in praeiudicium libcrtatum ipsorum cl damnum mani- festum. Ideo praesentibus requirimus vos tliligenter niliilominusquc vobis com- mittimus et mandamus, quatenus visis pracsentibus aunotatos cives ct quem- libet eorum in praescriptis causis® et eis similibus ad nulliusvis instantiam iudicare aut vestro astare iudicatui nusquam et nc quaquam velitis ct debeatis. Quoniam nos ipsosciveset quemlibet eorum in dictis ipsorum libcrtatibus illi- bate et infringibiliter volumus conservarc, .\liud igitur non facturi, Pracscntibus perlectis exhibenti restitutis. Datum in Zazsebes, die dominico proximo post festum^" inventionis sanctae crucis, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo primo. ' So Vorlayc, * Hicrauf durcligcstrichcn ipi. ^ Hierauf nochmals clc . * Lbcr dcr Zcilc nacligelragcn, ' Vorlage atiiem. ^" Vorlage disporenlur. ' Vorlage criini)rhndi. * Vorlagc inferrerctis. " Hierauf durchgestrichcn Vorla.yc stpliimim. ^ Vorlage dilectes. - Hiirauf Ufiluni in .uestrichcn. 2 741 1451 Juni 17. Nicolaus de Wizakna, partium Transilvanarum vicegubernator, et Johannes Gereb de Wingartli, castellanus de Gergen, iirkiinden auf der Kon- gregation der Szekler des Sliihles Miere.scli. Datum decimo die nostrae congregalionis antedictae (sc. feria tertia proxima ante festum s. Barnabae), in loco memorato, anno domini millesimo quadrin- gentesimo quinquagesimo primo. Dnick: Tolcki. Iliiniitididl: kiini ln. :illl Nr. 144. 2 742 Rom 1451 Juni 22. Papst Nikolau.s V. triKjl dew Bisclwf von Grosswardein. detn Abt von Kolozsmonoslor und dem Dechanlen i;on Hermannstadl (decano ccclesiae Cibiniensis, Strigoniensis diocesis) auf. die Slreilsache um das Praesenlationsrecht der Pfarrkirche in Reen (causam litigiosam circa ius praesentandi ad parochia- lem ecclesiam oppidi Regecz, Strigoniensis diocesis) zu entscheiden. Von dem Adligen Slephanus Ladizlai de Losoncz. dem drei von den vier Teilen des Markles Been zugehorig seien. wdhrend den vierlen Teil sein Brudcr Alberi geerhl habe, sei dem siebenbiirgischen Bischof fiir die uuf seinem (desSlephan) Gebiel liegende Pfarre Nikolaus von Nuscni j Giussendorf praesentierl worden. Der Bischof habe aber diese Praesenlation nichl angenommen und habe seinerseits den von Albert von Losoncz prae.senlierlen Pfarrer Petrus von Pankota in der Erlauer Diozese eingeselzt. der de huiusmodi provisione celata veritale auch die piipstliche Be- 320 stdliiiitnii eiianiil Imbe. Im tlem Streit, der ron dem Propst der Weissenhiirger Kirche als Verlreler des Biscliofs aiisiiefochleii wiirde, habe der Propst Andreas zii- nachst den Xikolaiis mil yorbehalt anerkannl. Dann abersei Slephan von Losoncz durch den liischof mil dem Bann beleijl worden iind hahe an den pdpstlichen Stuhl appeltierl. Datiini Romae apud s. Pefiuin. anno millesimo quadringentesimo quinquage- sinui priino. decimo Kalendis .Julii anno quinto. Regest: Lukcsics, Diplomala pontificum 2. 299 N"r. V2:i7 luicli IU',«. Lat. 47:; f. 165 im Vatilvanisclien Arcliiv. Dass es sicli bei deni hier uenannten Marktflecken Regecz nur urn l^een tiandeln kann, !>elil ans den Urkunden Xr. 2 770, Nr. 2 798. Nr. 2 871 und Nr. 2 880 nnzweideutig her\'or. * 2/43 Weissenburg 1451 Juni 25. Der siebenbiirgische Bischof Malheus teill archi- diaconis ccclesiae nostrac et specialiter domino abbato archidiacono .'\Ibensi ac vicearcliidiaconis nec non decanis et ecclesiarum parohialium rectoribus sep- tem et duarum sedium Saxonicalium et districtuum Kizd et Kozd, Megies et Bistriciensis, Kyraliaet Regen nostrae diocesis ni//, rfa.ss providi comites, magis- ter civium, iudices et seniores septem et duarum sedium Saxonicalium partium Transilvaniae den Gubeinator Johannes von Hunijad falsch unlerrichtel und uon ihm einen Befehl erwirkl haben. der geistlichen Richlern die Einmischung in welt- liche Rechlsangelegenheiten und besonders inTeslamentsangelegenheilen unlersagt. Der Gubernator habe mittlerweile seine Urkunde widerrufen und ihm aufgetragen, ut illud, quod praedicti Saxones .,. in iniuriam ecclesiae et ecclesiasticac liber- tatis praetendunt nullomodo admitteremus. Gleichzeitig forderl er die ihm unter- stellten Geistlichen auf. die comites, magistros civium. iudices et seniores septein et darum sedium Saxonicalium nec non de Coluswar et Bistricia untcr Andro- hung des Kirchenbannes zu veranlassen. von weiterer Verlelzung der geisilichen Gerichtsbarkeit abzusehen. Datuin Albae secundo die festi sacratissimi corporis Christi. anno doinini LI. Zeitgenossische .Mischrift .\rchiv der Kvang. Kirchengenieindc .\.H. l^rasov I I-^ lr)i). 2 744 Hermannstadt Hal Juni 25. Die Sieben Sliihle bezeugen. dass Nikolaus Apa von Malmkrog mit den Bewohnern von Birlhdlm in friiheren Zeiten nur wegen des Grafenamles im Slreit gelegen isl . Abschrift Manuskript Zinnnerniann dcs Urkundenbuches nach deni hcule vcrschollciu ii Orig. Pap. ini Gemeindearchiv Birthalm. Druck: Salzer, Birthalm 675 Nr. 2M. Archiv 21. 1887. .iO^ Nr. 4 b. Nos iudices iuratique seniores septem sedium Saxonicaliuiii partium Trans- siluanaruin memoriae commendamus tenore praesentiuin significantes quibus expedit universis, quod cum nos datarum praesentium in civitate Cybiniensi more solito generaliter fuissemus congregati et nobis pro tribiinali consedenti- busquaerulantium causas discussimus, quod a quibusdam retroactis temporibus quandam egregius Nicolaus filius Appade Almakrek personaliter suo ac Georgii 321 fratris sui in generali nostra congregatione nominibus contra populos, inhabi- tatores et hospites opidi Berthalm non pro aliis factis et negotiis neque pro ali- quibus hereditatibus, sed tantummodo pro grebatu eiusdem opidi lites et causas movit et litigavil coram nobis, praesentium nostrarum vigore literarum et tes- timonio mediante. Datum Cybinii feria sexta infra octavas festi sanctissimi corporis Christi, anno eiusdem millesimo quadringentesimo quinquagesimo primo. 2 745 Herinann.stadt 1451 Juli 22. Der Hermannstddter Burgermeister Jakob. sowie die Konifjsrichter, Geschworenen und Altesten der Sieben Stiihle iibermitteln dem Rat uon Wiener-Neustadt Zeu(jenaussagen tiber den Grad der Verwandtschaft zwischen Sigismund Walach und den Hermannstddlern Petermann und Jakob, Sohnen des Petermann von Cimpulung / Langenau. .\riliiv fier Sl.itlt WientT-.Wustadt, l^atsprololvoll IM. 1, .S. :2U5 a. Nos Jacobus magister civium civitatis Hermanstatnecnoniudices regiiconsules et .seniores Cibiniensis provinciae alias septem sedium Saxonicalium partium Transsiluanarum universis et singulis praesentium inspecturis et signanter spec- tabilibus providisque viris magistro civium et consulibus civitatis Newstat, Salzeburgensis diocesis, amicis nostris honorandis. Cum prona in singulis com- placendi voluntate cupimus esse notum, nupcr providus et honestus Jacobus et Petermannus fratres carnales, incolas et habitatores civitatis praedictae sua nobis querela exposuisse, quondam Sigismundus Walach civitatis vestrae Novae Civitatis praedictae, dum viveret, inhabitatorum sine legittimis filiis seu here- dibus ex suo corpore natis de medio sublatum, ipsiusque quondam Sigismundi hereditatem et bona derelicta ad ipsos Petermannum et Jacobum germanos tamquam proximiores consanguineos et heredes eiusdem de iure speclare debere et pertinere, humili supplicantes instantia ut probationera et documentum hu- iusmodi suae consanguinitatis, qui iam ostendere et docere desideraret, ab ipsis recipere et eisdem desuper documentum iuxta civitatis nostrae praedictae ritum et consuetudinem dare dignaremur. Nos attendentis petitione huiusmodi fore iustam et consonam rationi, nonnullos providos et honestos viros Johannera Krausbogner iuratum, Johannem filiura Caspar de Longocarapo, et alterum Caspar Koeppel de eadera cives et incolas praefatae ipsius civitatis probatione dictae consanguinitatis per dictos Peterraannum et Jacobum coram nobis pro- ductos recepiraus et eorum depositiones audivimus qui medio eorum iuramento attestati fuerunt, ipsis constare publiceque notum in partibus istis Transsilua- nensibus esse saltera illis, qui notitiam personarum praedictarum liabuerunt, quondam Peterraannura patrera el genitorem legittiraura dictorum Petermanni et Jacobi fuisse, ipsumque Petermannum seniorem et praefati quondam Sigis- mundi genitorem legittiraum fratres carnales et legittimos ex patre et matre videlicet Andrea Pogner et Elizabeth eius consorte, et sic patrera ipsius quondam Sigismundi et patrem dictorum Petermanni et Jacobi fratres legittimos et ute- rinos exlitisse et eosdem Peterraannum et Jacobura praefati quondara Sigis- mundi consanguineos propinquiores et in vita superstites heredes existere, hu- iusmodique hereditatem et bona per ipsura quondani Sigisraundura derelicta successorio et consanguinitatis iuris ad eosdera pertinere. Quae orania et singula vestris praesentiura per tenorera sigillo provinciali nostro raunitarum signifi- camus amicitiis circumspectiones vestras precibus amplioribus supplicantes quatenus lam precum nostrarum interventu quam potissimc iustitiae iurisque, 322 ol) respi-ctiim volenlcs uniciiique iu.s suuni eonservare debere, bona et lieredi- tatein dicti quondani Sigisniundi derelicta in et sub ditione vestra ubivis exis- tentia et situata ipsis Peternianno et .lacobo fralribus seu alteri ipsoruui tani- quaui veris et proxiniioribus heredibus dicti quondam Sigismundi iuxta civila- tis et partium vestrarum ritum et consuetudinem assignare seu assignari facere et eosdem contra quoscumque illegitimos impetitores vestra sub protectione tueri velitis. Id grata vicissitudine in similibus et maioribus cupimus deservire. Datum iu praedicta Hermanstat in festo beatae Mariae Magdalenae, anno do- mini IVfCCC.C quinquagesimo primo. Concordat cum originali licet in congruo ul supra. 2 746 Ilerniaunstadt 1451 Juli 22. Burgermeislei Jakob iind der Ral i>on Hennanii- stadt eisuchen Burgermeister und Ral von Wiener-Neustadt, die Hinterlassen- scliaft ilires Mitburgers Sigismund Walach den Sohnen des Petermann von Cimpu- lunglLangenau auszufolgen. OriiS. Pap. Archiv der Sladl Wiener-Npustadt. Sieiiel war in griines Waohs anfder Hiickscite zuni Verschhiss auff;edriiclon Gran... prudentibus et circuni- spectis viris iudici, iuratis civibus et toti communitati civitatis Braschouiensis et praecpiue terrae et districtus Barcza... salutem et paternae caritatis affectum. Querulosam significationem pro parte totius cleri decanatus Braschouiensis nobis porrectam noveritis nos accepisse continendum, quod licet ordinationes salubres et constitutiones venerabiiis viri domini Thomae Armeni, licentiati in decretis,... necnon visitatoris nostri alias per nos in vestri et dicti cleri me- diura transmissi et deputati gratas, ratas et benivole per omnia acceptus habendo collaudaveritis et susceperitis. Der Erzbischof wendet sich daqeqen. dass die Rechle der Kirche Irotzdem angetastet iverden nnd nerbietet dein Krnnstddter Rat im besonderen sich in Teslamentsangelegenheiten, die dem geisllichen Gericht oorbe- halien sind, einzumischen. Datum Budae in profesto ad vincula heati Petri. anno doraini raillesimo qua- dringentesimo quinquagesimo primo. Orig. l'ap. friihcr Arcliiv des Burzcnlander Evang. Kapitels A. B. , jetzt Arh. St. Sibiu. Ringsiegel in rotcs Wachs. papierbedeckt, vorne aufgedriickt. Derselbe Steinpel wie Nr.' 2 468. 2 74Q Im Fcldlager unter der Burg Szentkiraly 1451 August 29. Der siebenbiirgische Woiwode .Johannes von Rozgony beauftragt das Weissenburger Kapitel. denGuber- nator Johannes von Hunyad in Besitzanteile von Seiden und Bulkesch einzufiihren. Datum in decensu exercituali sub fortalitio Zenthkyral in festo decollationis beati Johannis baptistae, anno domini M^CCCC" quinquagesimo primo. Eingeschaltet vom Weissenburger Kapitcl 14^1, Konzept auf der Riickseite einer nicht ausgefolgten unbcsicgclten Kapitelsurkunde aus 1450, Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 30186. 2 750 1451 Oktober 18. Der Konvent von Kolozsmonostor bestdtigl, dass Andreas Klobis. .Johannes Amgestyen von Mettersdorf, Marlin Weynreh und Petrus Ramplii von Treppen als Vertreter ihrer Gemeinden in der Versammlung des sie- benburgischen Adels-zu Thorenburg den Adligen von Gyorgyfalva 100 Goldgulden als Rest der Kaufsumme fiir die Prddien Chege, Bochonya, Fatha und Thewkes ausgehandigl haben, und dass die Sachsen der beiden Gemeinden damil in den end- giiltigen Besilz der genannten Prddien gelangt sind. 324 Datum sabbato vidclicpt in festo beati Galli confessoris, anno doniini niille- sinio quadringentesimo quinquagesimo primo. Orig. Perg. .\rh. St. Sibiu, K.A. Treppen Nr. 7. Siegel. rund, Dni. etwa 5,3 cm, an weisscr Hanfschnur angehangl, Reste der Wachsschiissel vorhanden. Eingeschaltet von Joluinnes von Hunyad. Orig. ebenda. Ein zweites Orig. Perg. mit an violett- weisser Seiden- und weisser Hanfschnur angehangteni Siegel friiher ini Archivder Evang. Kirchengenieinde von Metteisdorf. heute verschollen. Regest: Bcrger, Vrkunden-Ree/esten 27 Nr. 125. 2 751 1451 Oktolier 17. Georg. Vizeivoiwode von Siebenbiirgen, bezeugt, dassdie Vertre- ter der Gemeinden Mettersdorf und Treppen zu Tlwrenburg den Rest der Kaufsum- me in derHohe von 1 00 Goldgulden fiir die Prddien Chege. Boclionya, Fatha und Thewkes an die bisherigen adligen Besitzer bezahlt haben. Orig. Perg. Arh. St. Sibiu, K.A. Ircppen Nr. S. Siegel an griin-roter Seidenselinur angehangt. Nur die W achsschiisst I noili voihanden. Ein zweites Orig. Perg. friihcr im Archiv. der Evang. Kirchtngenieinde Mettersdorf. heute verscholltn. Sieyel, rund, Dm. 3 cm. schwarzes Wachs in Wachsschiissel, an ■weissir Hanfseliniir angeliiingt. Ini Siegelfeld Wappenschild. Regest: Berger. Urkunden-Regcslen 27 Nr. 126. Nos Georgius RycalphdeTharkew, vivevaivoda Transsiluanus, memoriae com- mcndamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod nobis unacum partium Transsiluanarum nobilibus in ottavis festi beati Michaelis archangcli^ nobiscum in iudicio existentibus Martinus ANeynrich, Gaspar Rewdel, Stephanus Smyth, Laurencius Sustor de Therpcn, item Johannes Angeskyn, Andreas Klops, alter Andreas Breyfor et Pctrus Rewder de Nagde- mether ab una parte siquidem ex alia Sigismundus filius Blasii fili Ladislai dicti Henke^ et Johannes filius eiusdcm Ladislai de Gcrgfalwa, Ladislaus fi- lius Stephani filii Gerew dc Zamosfalwa cx nobili domina Anna vocata filia praefati Ladislai Henke^ progenitus ac Johannes et Ladislaus filii Stephani de Zalahaza a nobili domina similiter Anna nuncupata filia quondam Petri filii Kercsthyen-^ de Zegew procreati necnon Michacl* filius Nicolai filii Gerew de Wasarhel et Nicolaus de Somogyon pro nobilibus dominabus Elena-'' ipsius Michaelis et Potencia vocatis ipsius Nicolai consortibus filiabus videlicet quon- dam nobilis dominae Veronica nuncupatae relictae quondam Sigismundi de Bakay* ct Johannes filius eiusdem dominae Veronicae, Dcmetrius de Fforro, Jacobus de Chesthwe' pro nobili domina consorta sua filia praefati Ladislai Henke- necnon Laurencius de Wessewd pro nobili domina consorte sua filia eiusdein dominae diliae Ladislai Henke- et Gaspar de Mochz pro nobili domina Katherina vocata filia praefatae dominae Annac matris utputa praenarrati Ladislai filii Stephani fili Gerew personaliter nostram venientes in praesentiam in ipsorum cunctorumque prolium ac fratrum et consanguineorum generatio- numque suorum factum subnotatum quomodolibet tangentium et concernen- tium personis oneribus et quibusvis gravaminibus corundem si iidem in subno- tandis persistere nollent penitus et per omnia super sese ac universas posses- siones portionesquc et iura posscssionaria necnon cunctas eorum res et bona assumptis et receptis per eosdem spontanea eorum voluntate confessum extitit pariter et relatum in hunc modum.Quod quia praelil)ati Martinus Weynrich, Gaspar Rewdel, Stephanus Smyth, Laurencius Sustor de Therpen, item Jolian- nes Angeskcn, Andreas Klops, alter Andreas Breyfor et Petrus Rewder de Nag- demether in ipsorum ac singulorum et universorum hospitum et incolarum to- 325 tiusque communitatis de praedictis possessionibus Nagdemether et Therpen septingentos florenos puri auri in supplementum ac ultimam et plenariam so- lutionem duorum milium florenorum auri iuxta formam et seriem literarum magnifici Reynoldi de Rozgon Siculorum comitis et quondam egregii Marci de Hereppe alias similiter vicevaivodae Transsiluani fassionalium pariter et obligatoriarum pro praediis Chege, Bochyona, Ffatha et Thewkes sub obliga- minum et gravaminum vinculis in praenarratis literis fassionalibus et obligato- riis clarius specificatis in praesentibus octavis festi beati Michaelisarchangeli persolvere dcbcntes eisdem nobilibus coram nobis benivole acceptantibus et levantibus persolvere curarunt plene et ex integro nostro in conspectu. Pro eo iidem Sigismundus filius Blasii fili Ladislai dicti Henke et alii praenominati praescripta praedia Chege, Bochyona, Ffatha et Thewkes cum cunctis utilita- tibus et ulilitatum integritatibus utputa silvis, nemoribus rubetis ac terris cultis et incultis, agris, fenilibus, pratis, montibus, vallibus, vineis et vinea- rum promontoriis, necnon aquis aquarumque decursibus sub veris etantiquis metis ac melarum limitibus et sub inclusionibus ad eadem praedia rite et de iure pertinentibus et pertinere debentibus eisdem Saxonibus de Nagdemether et Therpen perpetuo iure tenenda, possidenda pariter et habenda cum effectu remittentes eorumque manus de eisdem prorsus* excipientes eosdem Saxones de Nagdemetlier et Therpen de et super praemissis septingentis immo iam in toto duobus mililius florenis auri in diversis terminis et annis post sese succes- sive persolutis reddidissent et commisissent quitos et expeditos atque per omnia absolutos pariter et satisfactos immo reddiderunt et commiserunt nostri in praescntia vigore praesentium mediante. Praesentibus ibidem Anthonio de Bethlen, Ladislao filio Thorda de Chaan, Beke de Iklod, Blasio et .Johanne dictis Cherenj de Balasfalwa, Mathia de Zenthgergh, Michaele Fforro de Ha- porthou, GasparMagno de Boncliyda, Nicolao Pogan alias comitesaliurarega- lium de Thorda, Johanne de Badok ad praemissa specialiter rogatis et depu- tatis. Datum Thordae duodecimo die termini praenotati, anno domini mil- lesimo quadringentesimo quinquagesimo primo. Auf der Riickseite uon einer Hand des 15. Jh. s: Litera nobilis Georgii Rykalph, vicecomilis Siculorum, super satisfactione praediorum ex parte Naddemeter et Terpen una cum quitantia. ' Oktobcr 6. ' 2. Orig. Helcna. ' 2. Ori!|. Hencke. " 2. Orig. Rackay. ^ 2. Orij?. Kcrcscliyen. ' 2. Orig. Clieschwe. * 2. Ori^. Mictwclix. * Vorlage proorsm. 2 752 Thorenburg 1451 OktoberlS. DersiebenburgischeVizewoiwodeGeorg benachrichtigl den Konvent von Kolozsmonoslor , dass Martinus Veynrich^, Gaspar Rewdel, Ste- phanusSmyth, Laurentius Sustor' deTherpenitem Johannes Angesken^, Andreas Clops, alter Andreas Breyffor* et Petrus Rewder de Nagderaether in ipsorum ac universorum hospitum regalium et totius communitatis de eisdera Nagde- raethcr et Therpen am 6. Oktober die letzte Teilzahlung der 2000 Goldgulden be- Iragenden Kaufsumme fiir die Prddien Czege, Bachyona^, Ffatha et Thewkes on die Adligen von Gyorgyfalva erlegt haben und ersucht den Konvent bei der Einfiih- rung der beiden Gemeinden in den Besilz dieser Prddien mitzuwirken. Datura Tiiordae tredecimo die termini praenotati, anno domini millesimo qua- dringentesimo quinquagesimo primo. 326 Orig. I';ip. Vng;ir. I.aiicitsarchiv Budapisl Dl. 27309. Siegil war in wci.ssts Wachs auf der Hiickscitc zuni Vcrschluss aufgcdriickt. Einticschallct von dem Konvent von Kolozsnionostor 1451, O-ig. Arh. St. Sibiu, K.A. Trcppcn \r. 9. Rcsjest: Berjjer, Urkunden-Iiegesten 27 Nr. 127. ' Hinschaltung Wiynreli. * Kinsdialtung Hrcylor. ' Einschaltung Surslor. ' Kinschaltung Boczonija. * Einschaltung Amgeslyen. 2 755 1451 Xovember 2. Dei Konvent von Kolozsnwnostor schaltet die Urkiinde des Vizewoiwoden Georg von 1451 Nr. 2 752 ein und bezeugi, dass die Gemeinden Met- iersdorf und Treppen in den Besitz der Prddien Chege, Boczonya, Fatlui und Thewkes eingefiihrt worden sind. Orig. Perg. Arh. St. Sibiu, K.A. Treppen Nr. 9. Siegel war an griiner Seidenschnur angehSngt. Ein zweites Orig. Perg. friiher im Archiv der Evang. Kirchengcmeinde A.B. Mcttersdorf. Siegel an violett-roter Seidenschnur angehangl, dcrsclbe Stcmpel wie Nr. 529. Die Urkunde ist heute verschollen. Regest: Berger, Urkunden-Iiegeslen 27 Nr. 128 zu Noveniber 9. Conventus monasterii beatae Mariae virginis de Colosmonostra oranibus Christi fidelibus tam praesentibus quam futuris praesentium notitia habituris salutem in omniurn salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod nos literas egregii viri Georgii Rykalph de Tharkcw vicevaivodae Trans- siluani introductorias el statutorias nobis directas honore quo decuit recepimus in haec verba. (Folgt die Urkunde des Vizewoiwoden Georg von 1451 Nr. 2 752.) Nos igitur amicabilibuspetitionibuspraefati Georgii vicevaivodaefavorabiliter annuentes unacum pracfato magistro Nicolao prothonotario homine suo per ipsum deputato nostrum hominem videlicet religiosum virum fratrem Barnaba sacerdolcm, socium nostrum conventualem ad praemissa peragenda nostro pro testimonio transmisimus fidedignum. Qui demum exinde ad nos reversi nobis uniformilcr rctulerunt, quod ipsi feria tertia proxima ante festum beati Deme- trii marliris novissime praeterita^ ad facies praescriptorum pracdiorum Czege, Boczonya. Fatha et Tliewkcs nuncupatorum, vicinis ct commctaneis eorundem universis inibi legittime convocatis ct pracscntibus videlicct Johanne de Gewrg- falwa, Blasio et Johanne- Chercny dictis de Balasfalwa, Stephano Erdely de Somkerek, Georgio et Anthonio Kereztwr, Michaele de Bwdak et Stephanode Ezthyen aliisquc vicinis et conimctaneis eorundcm paritcr accedentibus prae- nominatos hospites et Saxones regales in dominium eorundem introduxissent eademque eisdem hospitibus et Saxonibus regalibus praemisso iure ipsis incum- benti perpetuo possidenda, tenenda pariter et habenda statuissent, contradic- tione pracfatorum nobilium ct aliorum quorumlibet praevia ratione non ob- stante k'gittimis et sufficientibus diebus in faciebus eorundem permanendo. Da- tum quiiilo decimo die diei introductionis et statutionis praenotatarum, anno doiiiiiii niillcsimo quadringentesimo quinquagesimo primo supradicto. Auf der Ruckseiie von gleichzcitiger Hand: Introductoria praediorum ipsis Sa- xonibus de Naddemeter et Tcrpen facta et collata. Oktobcr 19.Die feria teriia faill 1451 auf den baben, da der Statulionsauflrag erst ani 18. Deraetriustag selbst. Vor Oktober 19 kann Oktober erfolgt. 1 die Begchung aber nicht -staltgefunden ' s am Schluss getilgt. 327 2 754 1451 Movember o. Das Weissenburger Kapilel schaltel den Slaiutionsauftrag des siebenbiirgischen Woiwoden Johannes Rozgony von 1451 Nr. 2 749ein und be- zeugt, dass Johannes von Hunyad am 19. Oktober in Besitzanleile von Bulkesch und Seiden eingefuhrl worden isl. Datum decirao octavo die introductionis et statutionis praenotatarum, anno domini supradicto. (Folgen die Zeugen). Ivonzept auf der Riickseite cincr nicht ausgefolgtcn, xinbesiegelt gebliebinon Kapi- telsurkunde aus 1450, Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. Nr. 30186. 2 755 Visk 1 451 \ovember 8. Der Gubernator Johannes von Hunyad ersucht die Kron- stddter den falligen Martinszins seinem Beauftragten Franciscus Literatus, Kas- tellan der Burg Hunyad, auszuzahlen. Orig. Pap. Arh. St. Brasov, Priv. 115. Siegel, rund, Dm. 3,3 cm, in rotes Wachs, papierbedeckt, vorne aufgedriickt. Dersclbe Stempel wie Nr. 2.547. Joliannes de Hwnyad regni Hungariae gubernator et cetera prudentibus et cir- cumspectis viris iudici, iuratis ceterisque civibus et incolis civitatis Brassou- iensis salutem et dilectionem. Quia iam tempus exactionis proventus sancti Martini videlicet centum et quadraginta duarum marcarum cum pondere regis Belae de medio vestri provenire debentis instat, ad cuius exactionem egregium Ffranciscum Literatum castellanum castri nostri Hwnyad fore deputavimus, idcirco vestris dilectionibus harum serie firmiter praecipiendo mandamus, qua- tenus statim et incontinenti visis praesentibus praetactos proventus sancti Mar- tini puta centum et quadraginta duas marcas cum pondere praetacto effective et absque ullo defectu iam nominato Ffrancisco Literato nostro castellano^ aut hominibus suis per eum ad id deputandis* dare et persolvere modis omnibus debeatis. Secus facere non ausuri. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum in villa Wyslc feria secunda proxima ante festum beati Martini episcopi et confessoris, anno doraini raillesirao quadringentesirao quinquagesimo primo. ' Hicrauf pro ipsum durcligcstrichen. ^ Hierauf depud durchgestrichen. 2 756 Diciosinmartia 1451 \ovember 22. Der siebenbiirgische Vizewoiwode Georg ersucht den 'Konvent von Kolozsmonostor , bei der Grenzbegehung der Prddien Chege, Bochonya, Fatha und Thewkes im Komitat Doboka, die in den Besitz der Sachsen von Mettersdorf und Treppen iibergegangen sind, mitzuwirken. iiini,'eschalic! vom Konvenl vm Kol.)zsmonoslor H.)l. Orig. Arh. St. Sibiu, K..\. Treppen Nr. 10. Eine zweitc liinschiltungsurkunde aus 1451, Orig. Ungar. Landes- archiv Budapest, Familienarchiv Teleki. Druck: Barabds, Codex dipl. Telcki 2, 45 Nr. 39. Regest: Bcrgcr, Urkunden-Regrstcn 28 Nr. 129. 328 Amicis suis reverendis convenlui ecclesiae dc Colosmonostra Georgius filius Rykalph de Tharkew vicevaivoda Transsiluanus amicitianii paratam cum honore. Dicitur nobis in personis universorum Saxonum rei^alium in posses- sionibus Nagdemether et Therpen vocatis commorantium, quomodo quaedam praedia ipsorum Chege, Boclianya. Fatlia (-1 Thcwkes vocata nunc apud manus eorundem exponentium habita omnino in comitatu de Doboka existentia legit- tima reambulatione et metarum erectione renovationeque ac aliorum posses- sionaribus iuribus distinctione et separatione plurimum indigerent; super quo vestram amicitiam praesentibus petimus diligentcr. quatenus vestrum mit- tatis hominem pro testimonio fidedignum. quo praesente magister Nicolaus prothonotarius aut Petrus Serthew subnotarius nostri altero abseute homo noster ad faciem praescriptorum pracdiorum Chege, Bochonya, Fatha et Thew- kes vocatorum vicinis et commetaneis eorundem inibi legittime convocatis et praesentibus accendendo reambulet eadem pcr eorum veras metas et antiquas novas iuxta veteres in locis necessariis erigcmdo reambulatque et ab aliorum possessionariis iuribus metaliter separata et distincta rclinquat et committat eadem praefatis exponentibus iure eis incumbenti perpetuo possidenda si non fuerit contradictum, contradictores vero si qui fuerint evocet ipsos contra anno- tatos exponentes nostram in praesentiam ad terminum competentem rationem contradictionis eorum reddituros et post iiaec huiusmodi possessionariae ream- bulationis seriem cum cursibus metarum inibi crigendarum vicinorumque et commetaneorum illac convocandorum contradiclorum vero et evocatorum si qui fuerint nominibus terminoque assignato nobis amicabiliter rescribatis Datum in Dywchewzenthmarthon in profesto beati Clementis papae, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo primo. ' Hierauf durcli£,'?striclieii ca:n honorc. 2 757 1451 Dezember 6. Der Konoent imn Kolozsmonoslorsclialtet die Urkundedes sie- benburgischen Vizewoiwoden Georg von 1451 Nr. 2 756 ein, und beurkundet die Grenzbegehung der Prddien Chege, Bochonya, Fatha und Thewkes. Orig. Perj;. Arh. St. Sibiu, K..\. Treppen Nr. li). Siegel, rund, Dm. 5,2 cm, an weiss- roter Hanfschnur angehani^t. Derselb^ Stetnpel wie Nr. 1 288. Eine zweile Orig. Aus- fertiguni; Perg. , Ungar. Landesarchiv, Budapest, Familienarchiv Teleki N'r. 7 755. ausgestellt am 8. Dezember 1451. Ein weiteres Orig. Perg. mit demselben angchangten Siegel fruher im .\rchiv der Ev.ing. Kirchengemeinde A.B. Mettersdorf, heute vcrscholleni Druck: Barabas, Codex dipl. Telelci 2. 44 Nr. 39. Regest: Berger, Urkunden- Regeslen 28 Nr. 130. Conventus monasterii beatae Mariae virginis de Colosmonostra oranibus Christi fidelibus tam praesentibus quam futuris praesentium notitiam habituris salu- tem in salutis largitore. Ad universorum notitiam harum serie volumus perve- nire, quod nos literas egregii viri Georgii filii Rykalph de Tharkew vicevai- vodae Transsiluani reambulatorias nobis directas honore quo decuit recepi- mus in haec verba. {Folgt die Urkunde des V izewoiwoden Georg von 1451 Nr. 2 756.) Nos igitur amicaiibus petitionibus praefati vicevaivodae gratum prae- bentes consensum unacum praedicto magistro Nicolao prothonotario homine ^ nostrum hominem videlicet religiosum virura fratrera Barnabam sacer- dotem socium nostrum conventualem ad praemissa exequenda nostro pro tes- timonio transmisimus fidedignum. Qui tandem exinde ad nos reversi nobis 329 uniformiter retulerunt, quod ipsi in vigilia beati Andreae apostoli novissime et practerita- et aliis diebi vlacliiihiiUjcirsln ijramoli 7t Nr. 67. Druck und ruin. UbcrsctziiiiM: Bo.udnii. Dwumcnlc 8b Kr. 63. Tocilescu. -'loi diiciimenle 6.1 \r. 66. Huin. Obcrsctzun,^: Conmirliiri lilcnirc :i6. 19(12. 889 = Bogdan. Documente si regesle 60 Nr. 60. Hcgcsl : Andronescu. Ixcjhi loriul 78 .Nr. 2,51. Dic Ifrkundc ist zeitlich vor dcii 6. I''cbruar 1152 zu sclzcii. aii liciii Johaiiiics von Hunyad iiber das niil dcu Tiirken abgeschlossene dreijahrige Waffcnstillstandsabkom- 3.S6 niiM beriohlel. in d:\s Vladishiv II. inil einticschlosscii \\:\T, V!<1. dic Urkundc Nr. 2 767. Zu cincin sp.Ttcrcn Zcilpunkl kann dic l'rkundc nicht anjicsclzl wcr^ a sua leganda vel ordinanda ordinet et disponet per quam plus solet dirigi vel poterit in liiis, quae ad salutcm aniraae ipsius pertinebunt. Cuius dispositio et ordinatio, ubi est possibik- constabatur pro memoria futurorum, ne defunctorum voluntates plus prorogentur. Si quis autem directe vel indirecte dispositionem ultimae voluntatis capellanum prohibuerint interesse vel ipsum testatorem in scriptis testari vel voluntatem taliura ultimam ocultaverint in ipsos sententiam excom- municationis promulgamus. Moventes insuper tenere praesentium iudices et iuratos civitatum, oppidorum, castrorum et locorum aliorum quorumcumque civitatis diocesis et iurisdictionis nostrae ut statuta, monitionis pracceptaseu 342 iuandala contra pracsenteni nostram constitutioncm non iaciant. Sed si qui vel si quos fecerint infra sex dies a puhlicatione praesentium debeant revocare necnon etiani per praecessores aut praedecessores ipsorum facta et factas. Quod si non fecerint in ipsos et quoslibet ipsos virtutibus sententiam excommuni- cationis proferimus in fiiis scriptis praesentem aut conslitutionem in quolibet die dominico in vestris ecclesiis publicelis el ad notitiam populi deducatis, pro eo ordinatioues, dispositiones et complanationes super diflerentiis, con- troversiis et discrepantiis inter eosdem decanum, plebanos et capitulum nec- non iudices. iuratos cives, consules, officiales et villicos civitatis et districtus Brassouiensis alios ut praemittitur sul)ortis per praefatum dominum Thomam visitatorem nostrum factas et stabilitas et ab utraque parte acceptates, ratas et gratas habentes duximus confirmandas confirmamus per praesentes. Et insu- per prout praedicta nostra synodali constitutione in contravenientia eidem constitutioni excommunicationis poena per nos publice et specialiter lata, promulgata et pronuntiata inviolabiliter observari volentes devotioni vestrae et vestris cuiuslibet in virtute sanctae oboedientiae et sub excommunicationis poena firmiter praecipiendo committimus et mandamus, quatenus dum et quando ac quocienscumque iudices. iuratos cives, consules, officiales et villi- cos civitatis et districtus Brassouiensis huiusmodi seu quascumque alias personas saeculares eiusdem districtus de quibuscumque aut quarumcumque personarum testamentis et causis testamentariis se ingerentium testamento- rumque et causarum huiusmodi examen cognitionem et adiudicationem sibi usurpare et eisdem se ingerere vobis constiterit et per decanum Brassouiensem pro tenipore constitutum pro reprimenda dictorum iudicum, iuratorum civium, consulum, officialium et villicorum de testamentis et causis testamentariis se ingerentium aut ipsorum testamentorum examcn cognitionem et adiudica- tionem sibi usurpantium temeritate officium vestrum parves praesentium auc- toritate mediante attributum, requisitum it imploratum fuerit. Ex tunc iudi- ces, iuiati* cives, consules, officiales, villicos et quascumque saeculares per- sonas dicti districtus Brassouiensis de praemissis se ingerentes praemissa sibi usurpantes prout per nos in singulis synodis nostris excommunicati et denun- tiati publice extiterint ac excommunicantur et denuntiantur. Ita et vos in ves- tris ecclesiis diebus dominicis et festivis dum ad eas ad divina audienda populi chrisliani convenerit mullitudo pulsatis campanis candelis accensis et extinc- tis ac in signum. maledictionis aeternae in terram porrectis^ publice excommu- nicare et excommunicatos denuntiare et a communione ficlelium artius evi- tare faciatis tamdiu et quousque ab huiusmodi ipsorum temeritate cessaverint et ad cor reversi cum debita humilitate veniam petierint cum effectu. Datum Strigonii in festo sancti Georgii martyris, anno domini millesimo quadringen- tesimo quinquagesimo secundo. ^ In verlanHiTtfr Schrilt. ^ Vorlage iuralcs. - Gcbcssc-rt aus con. ^ Vorlage prorcctis. ' Liickc ] cin. 2 774 Gran lio2 April 24. Dionysius, Eizbischof von Gran verleiht Yalcntino, ple- bano de Schelenberk, decano decanatus Czibiniensis aliisque tuis successori- bus decanis districtus Czibiniensis bei Streitigkeiten, die innerhalb des Kapi- 343 lelsgebietes vor das geistliche Gerichi gehoren, das erstinstanzliche Entscheidungs- recht und beslimml das erzbischofliche Gericht als ndchsle Berufungsstelle. Datum Strigonii in festo beati Georgii martiris, anno domini millesimo quad- ringentesimo quinquagesimo secundo, i;rig. Perg. Arh. St. Sibiu, Ari.liiv des Heriiiaimstadlcr livang. Kapitels A.B. Nr. 31. Siegel, rotes Wachs in Wachsschiissel. an ieicht rotgefarbter Hanfsclinur angehangt. Der.seibe Stempcl wic Xr. 2 468. Die Urkunde ist von deinseibcn Schreiber gcschrieben wie Nr. 2 771, doch inacht cs den Hindrucl<. als ob Kontext nnd Daticriing nicht in eineni Zuge geschrieben wordcn sind. 2 775 Bacs 1452 April 30. Der Kanoniker von Bacs Andreus de Danocz schaltet die Urkunde des Weissenburger Kapitels von 14.51 Nr. 2 759 enthaltend die Urkunde der Zwei Stiihle von 1450 Nr. 2 719 iiber den Rechtstreit zwischen Nikolaus Zas und der Mediascher Grdfenfamilie ein, und ersucht mehrere Pfarrer des Mediascher Kapitels, die Richter der Zwei Stiihle unter schdrfster Androhung dcs Kirchenban- i-es zur Inkraftsetzung ihres gefdllten Rechtsspruches zu verhallen. Eingesclialtct von dem offcntliclun Xotar Pctrus von l-raucndorf l-15;i, Orig. Archiv der Evang. Kirchengenieindc A. H. Mcdiasch. Urncl<: Programm d. ev. Gymn. Mcdiascti 1869/70 36 Nr. 7. Andreas de Danocz custos et canonicus ecclesiae Bachiensis, reverendissimi tn Christopatris et domini domini Raphaelis Herczeg de Zeckchovdei et apos- iolicae sedis gratia ecclesiarum Colocensis et dictae Bachiensis canonicae uni- tarum archiepiscopi locique eiusdem Colocensis comitis perpetui in sua ecclesia Bachiensi praedicta vicarius in spiritualibus et causarum auditor generalis dilectis nobis in Christo discretis viris dominis N. de Megies, N. de Prathya, N. de Musna et N. de Farkastaleke aliisque universis et singulis plebanis seu ecclesiarum parochialium rectoribus et in sub diocesi Transsiluanensi ublibet constitutis et existentibus, quibus praesentes requisitorie ostenduntur, salutem in domino et mandatis nostris immo verius infrascriptis firmiter obedire. No- veritis quod quaedam causa inter nobilem Nicolaum Zas de Megies, Tholmacz et nonnullorum aliorum castrorum castellanum ut actorem et principalem ab una ac honorabilem dominum Johannem plebanum de Nagzelendek necnon providos Symonem Gereb, Johannem filium relictae Nicolai Zeglawr, Antho- nium Gereb et Clementem filium eiusdem, inhabitatores de dicta Megyes ut in causam attractos similiter principales ex alia partibus, ratione et praetextu nonnullarum rerum et bonorum inferius specificandorum coram iudicibus dua- rum sedium Saxonicalium mota et usque ad diffinitivam sententiam determi- nata fuisset per eosdem et decisa. Cuius quidem sententia tenor sub sigillo ho- norabilis capituli Transsiluani transsumptus est et insertus in haec verha:{Folgt die Urkunde des Weissenburger Kapitels von 1451 Nr. 2 759). Demum ipsiiudi- ces dictam ipsorum sententiani ad saepissimas petitiones ipsius Nicolai effec- tui mancipare noluissent, ob hoc honorabilis dominus Blasius, canonicus et locumtenens officii vicariatus ecclesiae Transsiluanae, ipsos iudices monuis- set, ut ipsi dictam eorum sententiam executioni demandare deberent, et ad alia iuria gravioro, prout in literis eiusdem continetur, contra eosdem iudices procesissct ipsam causani usque felicem adventum venerabilis et egregii viri domini Aiberti iuiis utriusque doctoris, archidiaconi Albensis et vicarii eccle- 344 1 siae Transsiluanae, qui in lemnt is ai^il parlibus ob alleriiis partis favorein con- fra ipsius Nicolaii voluntateni prorogasset et pracvia ralione sententiani se aggravari et opprimi alteramc|iie parlem per eundem Blasium foveri, ab huius- mocii gravamine praenominatus Nicolaus ad hanc sedem metropolilanam ad tertium diem festi beati Georgii proxime praeteriti- provocasset, prout in lite- ris ipsius domini Blasii clare continebatur. Ipso itaque termino adveniente saepefatus Nicolaus pro se personaliler et pro praefatis .lohanne plebano, Sy- mone Greb, .lohanne filio reliclae Nicolai Zeglewer, Aiithonio Greb et Cle- mente filio eiusdem discretus .Michael .luga jjlebanus de Postelke ac Serva- cius de Enyg maiori^ eum suff icienti procurationis mandato per manus cuius- dam Vrbani. nati Petri de Stinauia, clerici di'»cesis Transsiluanensis publici papali et imperiali auctorital ibus notarii, confecto* de quo nobis plcna cons- tabat fides, coram nobis coinparentes, visis ambarum partium iuribus et dili- genter ruminati, voluimus imnio volumus, iamdictorum iudicum, ut sententia sortiatur effectum et ne iudicialis processus ipsorum frivolis occasionibus re- tardetur et evanescat, cumque sil frustra legcs adinvenire et iura condere, si non est, qui manu teneal ipsa . Unde quia idem iudices saeculares et adminis- trationem iustitiae negligentes e.xlilissent, quare praenominatus Nicolaus Zas petebat humiliter, per nos sibi de iuris remedio provideri opportuno. Et quia iusta petenti non est abnegandus assensus cum ecclesia propter negligentiam iudicis saecularis et talibus sueccdat, volens negligentiam dictorum iudicura supplere, vestris igitur discretionibus el veslrum omnibus in solidum in virtute sanctae obedientiae el sub excommunicationibus poena, quam in vos et alterum vestrum huiusmodi niandatum nostrum exsequi recusantes seu recusantem, trium tamen dierum canonica monilione praemissa a die exhibi- tionis praescntium vobis fiendae computantes ferimus in his scriptis nisi fece- ritis quae mandaverimus, districte praecipientes committimus et mandamus, quatenus receptis praesentibus el postquam pro partepraetitulati Nicolai prae- sentibus fueritis requisiti vel alter veslrum fuerit requisitus. Ita quod in his exequendis unus vestrum alium non expectat, nec unus vestrum per alium se excusat, ad praefatos iudices duarum sedium Saxonicalium personaliter acce- datis, vel alter vestrum accedat, ipsos auctoritate metropolitana requiratis et admoneatis, quos et nos harum serie requirimus et admonemus, ut ipsi infra quindecim dierum spatium a die huiusmodi vestrae requisitionis de ipsis fien- dae computandum, quorum dierum quinque pro primo, quinque pro secundo et reliquis quinque pro tertio et peremptorio^ termino monitioneque canonica et sub excommunicationis poena praefigimus et assignamus quam in ipsos nisi fecerint, quac in hac parte ipsis committimus et mandamus. Dicta canonica monitione praemissa ex nunc prout ex tunc et ex tunc prout ex nunc ferimus in his scriptis res et bona iuxta contentum literarum ipsorum sententionalium pro praetitulato Nicolao Zas cum praefatis in causam attractis reddere et res- tituere faciant cura effectu. Nihilominus praedictis iudicibus limitationem expensarum causa in praemissa per actorem factarura duximus coramittere, quibus et vos verbo nostro committatis ut accersitis actorem prius vallato iura- mento suo praesentibus in causam attractis post eorundem limitationera de expensarura quantitate praedictos in causara attractos ad satisfactionera cora- pellant cum effectu. Qui si fecerint bene quidem, alioquin quindecimo die transacto dum et quando et quotiens per praetitulatum Nicolaum Zas aut pro- curatorem vel nuntiura eiusdem requisiti fueritis, vel alter vestrum fuerit requisitus, extunc in vestris et cuiuslibet vestrum ecclesiis singulis diebus dominicis et festivis infra missarura solemnia dum raaior ad divinara audien- dum convenerit populi multitudo nominatim pulsatis campanis candelis accen- sis ac demum extinctis et in signum raaledictionis aeternae in terram proiec- tis dictos iudices duarum sedium Saxonicalium excommunicetis et publice 345 denuncietis quos et nos diebus elapsis et canonica monitione praemissa excom- municamus et excommunicatos foie pronunciamus, in his scriptis tamdiu a praemissis non cessantes donec praemissa nostra mandata adimpleverint effec- tive aut aliud a nobis vel superiori nostro habueritis in mandatis. Si vero quod absit praefati iudices duarum sedium Saxonicalium excommunicati huiusmodi excommunicationis sententiam post praedictos dies aliis quindecim diebus immediate sequentibus animo sustinuerinl indurato, extunc eorundem quin- decim canonica monitione praemissa antelatos iudices duarum sedium Saxo- nicalium praefato excommunicationis vinculo in his scriptis aggravamus. quos tandem in vestris ecclesiis singulis diebus dominicis et festivis infra missa- rum solemnia dum ibi multitudo populi convenerit ad divina audienda, extunc similiter pulsatis campanis candelis accensis et demum extinctis et in signum maledictionis aeternae in terram proiectis sic excommunicatos et aggravatos publice denuncietis vel facietis denuntiari tamdiu donec a nobis vel superiori nostro aliud habueritissuperinde in mandatis. Quapropter vobis dominis supra- dictis cuilibet praesentium tenore committimus et mandamus, quatenus postquam praesentibus fueritis requisiti vel alter vestrum fuerit requisitus in ipsius pcrsona propria semel, secundo et tertio ac peremptorie omnes et singulos ulriusque sexus homines notos et vicinos ipsorum iudicum duarum sedium Saxonicalium excommunicatorum et aggravatorum, qui vobis aut vestrum alicui per latorem praesentium fuerint nominati, moneatis et vos te- nore praesentium monemus et nihilominus sub dicta excommunicatioiiis poena, quam praefata canonica monitione praemissa in eos et eorum quemlibet extunc ferimus in his scriptis, nisi fecerinl. quod mandamus, districte praecipietis et mandetit eisdem quibus ctiam tenore praesentium nos praecipimus et nian- damus, quatenus ne aliquis eorum cum dictis iudicibus duarum sedium Saxo- nicalium excommunicatis et aggravatis, quamdiu in huiusmodi excommuni- cationis et aggravationis sententia perseveraverit, in emendo, vendendo. lo- quendo, conversando, stando, eundo. cibo polu molando, stando, aquam vel ignem dando aut quocumque alio parlicipationis ritu exceptis fratribus, soro- ribus, uxoribus et aliis proximis in quarto vel citeriori gradu eisdem excom- municatis et aggravatis coniunctis participare praesumanl seu praesumat. Alioquin qui sic in propria persona moniti fuerint, si infrascriptis quindecim dierum spatiis a die huiusmodi nionitionis eisdem factae in aniea computan- tibus quos quindecini dies eis et cuilibet eorum pro ultimo ct peremptorio ter- mino ac canonica monitione praemissa a participatione non desliterint supra- dicta, quos propter eorum contemplum consimili excommunicationis sententia in his scriptis inodamus ipsamque eos incurrere volumus ipso facto. Et extunc tales praedictis vestris ecclesiis singulis diebus dominicis et festivis infra niis- sarum solemnia, dum ibi multitudo populi conveneril ad divinam audiendum pulsatis campanis. candelis accensis et demum extintis ac in terram proiectis, sic excommunicatos publice denuncielis vel faciatis denunciari et cum vos domini plebani supradicti ceterique viri ecclesiastici in vestris ecclesiis divina celebratis officia dictique excommunicati e't aggravati ac participautes cum eisdem excommunicatis el aggravalis aut eorum aliquis ibidem convenerit ad ipsa divina officia audiciida ij)sos el ipsorum quemlibel de vestris ecclesiis expellatis; quod si hoc commocie facere non possetis ut iuris est a divinis ces- setis. Causam cessacionis huiusmodi populo fideli publice exponentes et si praedicti excommunicati el aggrnvati easdem excommunicationis et aggrava- tionis sententias per alios quindecim dies immediatc sequentes aninio, quod absil, sustinuerinl induralo cl rebelli, quod deus avertat, extunc ut quos limor dei a malo non revocal, sallem severilas disciplinac coerceat a praedictis eorum quindecim dierum canonica monitione praemissa exnunc prout extunc et cxtunc prout exnunc ipsos iudiccs diiaruiti sedium Saxonicalium reaggravanuis in 346 his scriptis. Quos sic excoininuiiicatos, aijgra\atos et reaggravatos post dic- tos quindecini dies in vestris et cuiuslibel vestrum ecclesiis infra solemnia, duni maior in eisdem ad divina audienda conveneril populi inultitudo. pul- satis campanis candelis accensis et in signum inaledictionis aeternae in ter- ram proiectis cxcoinmunicatos, aggravalos et reaggravatos puljlice denuncie- tis vcl faciatis denunciari. taindiu quousque a nobis vcl superiori nostro aliud habueritis in mandatis. Nos vero per modum reaggravationis civitates, oppida, castra, villas et quacumque alia loca, ubi iidem excommunicati, aggravati et reaggravati moram traxerint seu declaraverint, eadem firmissimo subiec- tionis interdiclo, ita quod in eisdem post recessum ipsoriim per triduum nulla officia divina inibi peragantur, nec etiam inorluis inibi decedcntibus interiin ecclesiastica concedant sepultura. postquam aulem ipsi ab eodem Iocd reces- serinl extunc transacto triduo volumus quod ipsa divina officia per vos res- sumentur iterim et eisdem mortuis ecclesiastica conceduntur sepultura. Volu- mus tamen, quod medio trmpore infirinis et valitudinariis ac aliis poenitentiae et confessionis baptisniusque parvulis ullatenus denegantur, certificantes eos- dcm iudices duarum sediuin Saxonicalium excommunicatos, aggravatos et reaggravalos diaboli membra. Quod si in huiusinodi sententia animo indurato, quod deus avertat, pertinaciter perstiterint, extunc nos contra eosdem ad invo- cationem brachii saecularis de iure servando procedemus; ct a praemissis omni- bus non cessetis, donec praemissa mandata nostra adimpleverint effective, aut aliud a superiori nostro vel a nobis liabueritis in inandalis. Absolulionem vero omnium et singulorum qui praemissas sententias incurreriiit nobis tantu- modo vel superiori nostro reservamus. Seriem vero^ praemissarum et quidquid in praemissis feceritis, si requisiti fueritis vel altcr vestrum fuerit requisitus, nobis per vestras literas patentes harum seriem sive designationem in se con- tinentes, aut per instrumentum publicum, remissis praesentibus in specie fide- liter rescribatis. Secus non facturi pocnis sub praemissis. Datum Bachie ultima die mensis Aprilis, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo secundo. ' Hierauf folgt con durchgestrichen. * Vorlage confecti. ' April 26. '" Vorlage pro cmplori. ' Vorlagc F.nyga ori. * Vorlaye ver. 111 1 1452 Mai 20. Das Capitulum ecclesiae Chasmensis bezeugt, dass Nikolaus, der Sohn Johanns von Salzburg, seine beiden Besitzungen Bayom und Jwedych im Kokelburger Kombinat gegen die Besitzung DaiajDallendorf (Ludbregh) des Georg von Ludbregh eingetauscht hat. Datum sabbato proxima post festum ascensionis domini, anno millesimo qua- dringentesimo quinquagesimo secundo. Oriq. Pcrg. Ungar. Lindesjrc'.ii%' Budipest Dl. 11558. Siegel, Jspitzoval, wcisscs Wach» in Wachsschiissel, an roter Scidcnschnur angehangt. 2 777 1452 Jani 10. Das Weissenburger Kapitel bestdtigt, dass Helene, die Tochter des Andreas von Burgberg undGattin des Ladislaus von Hwzywtelke ihre Besitzan- 473 ieile u. zw. den uierten Teil von Kyralhaloni et Galacz in comitalu Albensi exis- tentium mit allen Giebiclilieiten und Ziigeliorungen an Stephanus deHwzyv/etelkt und Georgius de Thabyas fiir 200 Goldgulden verkauft hat. Datum sabbato proximo post festum sacratissimi corporis Christi. anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo secundo... Orig. Pers. Hisl. Archiv dcr .\kadtniii' fiir Sozialc iind I^olilischc Wissenschaftcn, Zwcigstcllc C.hij. F;\niilienarchiv Banff\ Nr. ISC. Sicgcl war angchangt. 2778 14o2 Juni 27. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt auf Bitten der Kronsidd- ter Gaspar Parvus. aurifaber, Matheus Weresmarthy dictus concives ac magis- ter .Johanncs protonotarius civitatisBrassoviensis dieUrkundeKonigSigismunds von 1410 Nr. 1 85S enthaltend die Urkunde des Woiwoden Stibor von 1412 Nr. 1 696 betreffend den Vergleich des Kronstadter Distrikts mit den Sieben Stuhlen iiber den Kleinhandel. Datum feria tertia proxima post fcstum nativitatis beati Johannis baptistae, anno millesimo quadringentesimo quinquagesimo secundo. Orig. Pcrg. Arh. St. Kiesov. rii\. 55 Beilage i. Sict,cl, wcisses Wachs in Wachsscliiis- sel. an griin-roter Seidcnschnnr p iilc hjingl. Dcrselbe Slempe! wie Nr. 216. 2 779 1452 Juni 27. Das Weissenburger Kapitel bcglaubigl iiber Ersuchen der viri providi et circiuiispecti Gaspnr Parviis. aurifabcr, Matliciis Wcres-marthy dictus concives necnon magistcr johanncs ] lolonolariup civilatis Brasi-ovicnsis die Ur- kunde Kdnig Sigismunds von 141!) Nt. 1 S63 enthallend die Urkunde des Szekler- grafen Michuel Salamonis von 1410 Nr. 1 776' iiber den Verkauf eines Sliick Lan- des durch den SzeklersUihl Sepsi an die Gemeinde Bienndorf. Datum feria pro.xima post festum nativitatis beati Johannis baptistae, anno millesimo quadringentesimo quinquagesimo secundo. Eingeschallit von Konig Liidwii; II. 1518, Arli. St. Brasov, Priv 336, 2 780 1452 Juni 27. Das Weissenburger Kapitel beglaubigt iiber Ersuchen der Kron- stddter ])rovidi et circums]x'cti Gaspar Parvus, aurifaber, Matheus Weresmarthy dictus concives et magistcr Johannes, protonotarii civitatis Brassoviensis, die Urkunde Konig Sigismunds von 1427 Nr. 2 013 mil der Urkunde des Kenigs von 1421 Nr. 2 010 iiber die Xerleihung der Einkiinfte aller auf Kronstddter Hai- lert liegenden Miihlen an Kronsladl. Datuni feria proxima po.st festum nativitatis beati Johannis baptistac, anno millcsimo quadringcntesimo quinquagesimo secundo. Orit:. l'cr!4. .\rh. Sl. Bra^ov. Priv. 73 Beikige 1. Sicj;cl wcisscs Wachs in Wachsscli iissc aii rot-griincr Scidcnschnur angchiingt. DcrscJbc Stcnipel wic Xr. 216. 348 2 781 Ilonnannstadt l'?.")^ Juli 1. Die Siebcii Sliilile besldligen iii ilein Slreil ziui- sclien (ten Griifen tind der Gemeinde Rolbenj ilire l^nlsclieidiinri imn 1411 Nr. 1 639 und spreclien den Grdfen Lorenz, Peler und Jakob dic slrillii/en Miihlenpldtze von Xeiiem zii. Ori,^'. Pory. .\rh. St. Sibiii r II i:i5. l)er irluillriu' Tcil wcisi liiiuii luiiscliiiilt :ui(. Der untcre Teil der Urkuiule isl nbjiesclinilleii. imiss nber iiiicli iii den Jnlircii 1780-90 vorhandcn ijcwcscn, sein. (l:i d:)s Arcliix-Hcpciinriiiin dieser J:ilnc die I):iliiTiinj,' der Urkunde IkU. Dic ,y:inze llrUiindc isl ;uieli iii .Vbsclirifl in dcr Sainmliini; J..\. Zinimcr- iiuinn. .\rh. Sl. Sibiu. Handschriflcns:iniiiiluii,y dcs Hnikiiilluilnuisciiiiis. Druck: ArcMv 21, 1887, 3 18 Nr. ;!. nruehstiick: Scliulcr-I.ibld.v, Sicbg. Rcclitsgcscliicltlc 1. 110. Hcgest: Kcmcnv, Xiililiit 1. 171. .ircltiii f. iislcri. Ovscliiclil.tiiuclhn 1S,')II, 2, ;i7:! = .\rchio 15, 1880. liii xr, :n. Nos .lolianncs Leinincl. conics Cybinicnsis, Jacobus, maiiislcr civium, .lohan- ncs comes dc ]\Icisicncial, scdis Schenlv iudex regius, Joliannes Zas, iudcx re,i)ius sedis Muelenbach, Stephanus Leusch, magister civiuin Segeswariensis, Nico- laus Buddener, viccgcrens iudicis rcgii, Valcnlinus Buddcncr, iudcx tcrrestris et Michaei Craws iuralus civis dc cadein Scgcswar. Nicolaus Rusc, iudc.x lcr- restris Cyliinicnsis, Pclrus Molncr, .lohanncs Craws ct Laurcnlius Tirolt, iurali consulcs et Ladislaiis FfrenUel, villicus Cibinicnsis, .lacobus Schriffl, iudcx terrestris sedis Mollcnbach et Jacobus Tcufil, iuratus de eadem, .lohannes Greb de Rukpas, Johannes Clarc ct Ladislaus Doppncr iurati dc eadcm, coines Jaco- bus de Ruffomonte, Nicolaus Wesscwdcr villicus dc Insula Chrisliana, Michael Greb de Swynschir, Laurentius Grcb dc Doraws, Mychacl Grcb dc Budcndorff, Petrus Margarethc de Hainrodin, Steplianus Grcb filius Nicolai dc Ludas, La- dislaus Grcb, iudex terrestris de Bros et .lohanncs Byro villicus dc cadem, Stephanus Slemmer, iudex de Wyncz et Nicolaiis Nasncr, villicus dc Rusmarkt ceteriquc iurali seniores septem sediuin Saxonicalium partiuin Transsiluana- rum memoriac commcndamus tenorc pracscntium significantes quibus incum- bit universis quod cum nos die datarum pracscntium querulanlium causas ad discutiendas in civitate Cybiniensi pariter fuisscmus congregati, corain nobis personaliter coustituti providi viri Stephanus Leusch, Petrus Leusch, Clos Weynber, Michael am Eck, Paulus auff dcr Bach, Michael ym Garten, Johannes Vorsan, Michael Barthusch, Bartholomeus Vombecher et Mathias Syfrid ipso- rum et totius communitatis villae Rotbergh nominibus et personis lamquam actores ab una et circumspecti viri comes Laurentius, iudex regius sedis fori Ruthenorum, Petrus filius eius, iudex regius sedis Luschkirch ac comes Jacobus de eadem Rotbergh ut in causam attraeti partibus ab altera, qui ratione et praetextu quorundam molcndinorum locorum iuxta littus vul- garitcr Hochrech appcllatum graves contra sese lites suscilarunt, super quibus litium materiis praclibati comites Laurentius, Petrus et .Facobus quasdam literas patentes sigillo nostro minori roboratas non vitialas, non abrasas, non cancellatas neque in aliquibus suis partibus suspectas nobis exhibuerunt et praesentaverunt sic loquentes. {Folgt die Urkitnde der Sieben Stiihle von 1411 Nr. 1 659). Nobis vero praefatarum partium propositionibus, responsionibus et approbatione ac praedictarum literarum serie auditis et inlcl- lectis eosdeni comites Laurentium dc Veresniorth, Petrum filium eius et Jaco- bum eorumque successores immo successorum posteros universos iu.xta vim, formam et tenorcm Hterarum praescriptarum conservare eosdcmque in posses- sionem dominii et possessores locorum molendinorum praedictorum constitui- mus tenendos, habendos parifer et perpetuo iure possidendos sententia nostra 349 diffinitiva mediante. In cuius rei teslimouiuin prae&entcs nostras literas sigillo nostro maiori sub appensionis muniniine roboratas duximus concen- dendas. Datum Cybinii in generali nostra congregatione, in vigiliavisitationis gloriosissimae virginis Maiiac, anno domini millesimo quadringentesimo quin- quagesiino secundo. ' Von hiiT iiacli dcr .Vbsclirill von Ilirling in Sibiii, Handsclirirtensamnilunii dcs Bru- der Saininluii;' J.A. Zimnicriiuuin, .\rh. S(. kenthahmisciims. 2 782 IIcrniiiiinNtaclt I '•.'»2 Juli 2. Die Sieben Sliihle veibielen iiber Einschreiien der Weissf/erberzunft clen Hermannstiidter Handschiihmachern iind Taschnern den Lederhandel. stellen ihnen aber die Bearbeitung iwn Hiiuten und Fellen fiir die Bediirfnisse des eigenen Handwerks frei. Ori.y. Pcri^. Arh. St. Sibiii Z.l.l 7. Siefjel. rund. Dm, 3 cm, in ijriines Wachs, pa])i( rliedcckt . vorne aulyedriickl, im Siciielfeld Wappenschild mit fiinfzacki^er Krone, darunter liliillerdreieck. rnischrifl unlccrlich. Re.aest: .Archiv 38, 1912, .=)lti .\r. 0. Nos .lohannes Leinmel, comes Cybiniensis, Jacobus, magisfer civium eiusdem, comes Laurencius de Ruffomonte, sedis Rewsinarkt iudex regius, Johannes Zas, sedis Zassebes regius iudex. ,)ohannes de jMergendal, iudex regius sedis Schenk, Petrus Laurencii de Ruffoinonte, sedis Lewsclikircli regius iudex, Ste- phaaus Lusch, magister civiuin civilalis Scgesburg, NicoJaus Bewdener, vice- gerens regii iudici, Valentinus Bewdener, < iu> dex^ terrestris, MichaelCraws, iuratus civis de eadem civitate Segesburg. Nicolaus Ruse, iudex terrestris sedis Cybiniensis, Ladislaus brenkel, \ illicus, .Johannes Craws et Pctrus Moelner ac Laurencius Turolt, iurati consulcs de Cybinio praedicto, Jacobus Schrift, iude.x lerrestris de Muelcnbach, et .Jacobus 'Jwefil. iuratus de eadem, Johannes Greb de Ruppas, Johannes Clare et Ladislaus Doepner iurati eadem, comes Jacobiis de Ruffomonte, Nicolaus ^\'cssewdcr, villicus de Insula Chrisliana, Gieb MychaeJ de Swynschyr, Laurencius GrcJ) dc Doraws, Pelrus MargaretJie de Hamroden, Steplianus Greii fiJius NicoJai de Ludas, LadisJaus Greb, iudex terrestris de Bros el Johannes liyei-, \ iJJicus de eadem, Stephanus Sleminer, iudex terrestris civifatis Alwyncz et Nicolaus NassJer, villicus de foro Ruthe- norum ceterique iurati seniores septem sedium Saxonicalium partium Trans- siluanarum memoriae commendamus tenore praesentiuin signilicanles quibus expedit univeisis, quodcum nos quaerulaniium causas ad discuciendas in civi- tate Cybinieus; in congregatione siniul cramus constituti, nostrae universi- tatis venerunt in praesentiam providi .JacoJjus et Martinus cuticularii ipso- ruin et cuticulariorum vulgo \richer c^eche scilicet fraternitatis nominibus et personis civilafis Cybiniensis praedictae modo tali conquerentes: Quomodo cyrotecarii et bursatores eiusdi iii C.ybinii contra ipsorum iura ef laudandain consuetudinem (utes ef pelies lahorarenl et praepararent laboratasque sic et praeparalas lam in eivitate Cybinieiisi quam extra mercatoribus el aliis liomi- nibus in ligaturis, ligatis et ballis inore ipsorum cuticularioruin ad volunta- tem et beneplacilum eoruin venderent et- venditioni traderent, quod nedum tantuin ipsis sed ef toliiis ipsoruiir' artificii generarel praeiudicium et dainnum multum grave el maiiifesluiii. Supjilicantes nobis praelibati culicularii debita 350 cum instantia, qualenus ui's uisdem et eoiuni rraternitati de reinedio supe- rinde providere dignaremui' opportuno. Nos vero quodlibet artificium in suis iustis iuribiis ut tenemur eonservare volentespoliticam providentiamprae oculis habentes anliquis et approbatis consueludinibus nollentes derogare decerni- mus el declaramus ac praesentium \'ii>ore statuimus stabilite observari quod a niodo et deinceps praenominati cyrotecarii et bursatores nullam cutem seu pellem sive pelliculam vuI,<>o 3'rich pro precio inercatoribus* seu aliis quibus- cumque hominibus in et extra civilatem Cybiniensem vendere praesumant modo aliqiiali. Tot vero quol ad eoruin artificia pelles et eiusdein artificii usum scilicel pro cyrotecis et bursis et clampendiis praelibati cyrotecarii et bursa- tores dinoscuntur indigere ipsi buisatores et cjTotecarii pelles seu cutes plenam laborandi habeant facultatem; transgressores vero huius nostri decreti propter priorein rebellionein per eosdein cyrotecarios et bursatores factam si per am- plius ac huiusmodi opere non cesaverint loliens quotiens contra nostram decla- rationem faccre praesuinpserint scinper in decein inarcis fini argenti sine omni relaxalione mulctando proiiuntiamus esse puniendos haruin nostrarum vigore et testimonio literarum mediante. Datum Cybinii, in nostra generali congrega- tione nostro sub sigillo provinciali ininori, festi visitationis gloriosissimae virginis Mariae, anno doinini inillesimo quadringentesimo quinquagesimo se- cundo. Auf der Riickscite von dcr Kanzlei: Lecta per ine .lacobum. ' Liicko. ■* ('bcr dcr Zeile niiclinelmuen. * Hierauf iioolini.ih cl. * Vorhi.ye mtiicdlo! ihiis. 2 783 (lilau 1 io^ .luli Cl. Der siebenbtirgische Biscliof Mallhdus ijeslattet den Pfar- rern der Kapitel Bistrifz und Kijralia uber ihr Vermogen letztwillig zu verfiigen. P;ipiorh;indsclirift des ausijchendcn 16. Jh.s f. 7r. bci.ucbiinden cincin altcnn Is^opial- buch. friiher Archiv des I-^vani,'. Kapitels ,\.B. Uislritz. Mattheus episcopus Transsiluanus honorabilibus et discretis viris dominis sedium Bistriciensis et Kyralia decanatum decanis ceterisque ecclesiarum ple- banis in dictis decanatibus existentibus et commorantibus salutem cum pa- terna benedictione. Vestris votis ac desideriis in Christo salubribus pie ac pa- ternaliter inclinati tenore praesentium annuimus et concedimus, quatenus liceat vobis et cuilibet vestrum de bonis et rebus vestris a deo voliis collatis in vestris extremis aut alias duni oportunum fuerit quibuscumque malueritis personis dumtaxat licitis et honestis testari et testamentum facere, ita tamen quod primum et ante omnia pro ecclesia et mensa nostri condecens testamen- tum facere sitis astricti, praesentibus dumtaxat usque ad vitam nostram dura- turam. Datum in castro nostro Gyalw secundo die festi beatae visitationis Mariae virginis gloriosae, anno domini M^CCCCL^ secundo, nostro annulari sub sigillo, exceptis autem plebanis (de) Budak, Arida Bistritia, Magno Deme- trio, Zithmar et Sancto Johanne. 1 Hierauf durchsestrichen ein halber arabischcr Achter. 351 2 784 Kirt.s«-li 1 -5 02 Jnli 11. Dcr siebeiibiirgische \'i:ewoiwode Gcorcj Rycalph ersucht dvn Korweijt ixm Koluzsmonostor bei der Einfuhninq des Gcorq von Thate in den Nikolaus voii Doboka wc(j(ienommenen Besiiz in Martliontplkcw, Potliefalwa, Rcpaffalwa, K3'ssenyed, Zckcs, Thatlie, Bwkenzcg et Ozd milzuwirken. Datum in Kewrcs feria secunda proxima post festum visitationis virginis glo- riosae, anno domini millcsimo quadringentesimo quinquagesimo sccundo. Orii;. r:ip. liifiiir. L:uKlc-s;ircliiv Biidape.sl Dl. 26.'J98. Siegcl. rund, war in wei.sses Waclis auf dcr Riickscitc zuin Vcrscliluss aufgcdriiclvt. 2 785 Trenlscliiii 1 'i."»2 .Juli 1«. Der Guhernaior Johannes von Hunijad verbietet den Kastellanen der Torzburg, die durchziehenden Bumanen und andere Kaufleute mit ungerechten Zollerhebungen 2U belasiigen. Ori.c;. l'ap. Arli. St. lirasov. Priv. 118. Siegel war in rotes Wachs vorne autfjcdriickt. Johanncs dc Hwnyad rcgni Ilungariac gubcrnator et cetera egregiis viris cas- tcllanis ca.^^tri Tlicwrdi pracscntibus et futuris pracsentium notitiam habituris salutem cum favore. Datur nobis inlelligi. quomodo vos super tributo seu telo- uio in suburbio dicti castri ct ci\ itatc Thcwrch cxigi solito per homines via- tores ac mcrcatorcs ipsum tributum pro victuum ipsorum acquisitione perlus- trantes et signantcr pcr Volahos contra corum liberf atcs pcr divos reges demum per nos ipsis conccssas indchituni tributum cxigcrctis et extorqueri faceretis patentibus mediantibus iurisque eorum derogamcn manifcstum. Quare dilec- tionibus vcstris scrie praesentiuni firmissime praecipiendo mandamus etaliud haberc onmino nolumus, quatcnus supcr pracfatos Volahos et aliquosquosvis viatores ct mcrcatores homines coiitra corum libertatcs indcbitum tributum cxigcrc scu exigi faccre nusquam c( ncquaquam praesumatis ncc sitisausimodo aliquali. Secus enim vobis in praemissis facientibus quod non credimus prae- fatis Volahis nullum damnum contra corum libertates exinde pcrcipere volu- nius, sed^ eosdem in corum libcrtatibus illacse et indemniter tcnere et obscr- varc volumus. Secus igitur in pracmissis non facturi. Praesentibus perlectis exhibcnti restitutis. Datum in dcsccnsu nostro campestri sub fortalicio Deren- chen feria tertia proxima festum divisionis apostolorum, anno domini millesi- mo quadringcntesimo quinquagcsimo secundo. ^ Hicrauf cdcnt durchucslrichcn. 2 786 Treiitschiii \ 'i~t'2 .Juli IJt. Der Guhcrnaior Johcnnes von Hunijad verhietet den Sieben Stultlen. die Kionstadier Kuufleute am Kauf und Verkauf von Tuch und Barchenl mit der Elle und von Wein, Honig, Wachs u. a. mit dem Kleinmass zu hindern. 352 Ori;;. Tap. Arli. Sl. Brasov, rriv. llil 1. Slejifi in rolcs Watlis vornt aiif.ytdruckt, Beste. Johannes de Hwnyad regni Huns>ariae i^ubernator et cetera prudentibus et cireunispectis viris niagistro civiuin, iudici iuralisque civibus septem sedium Saxonicaliuni .salutein cuni favore. Venientes nostri in praesentiam prudentes et circuinspect i Vincencius, iudex civitatis Brassouiensis, ac Anthonius Rew- deF in ipsoruin ac universorum civium civitatis Brassouiensis praedictae dis- trictusque et pertinentiarum eiusdem personis exhibuerunt nobis quasdam literas screnissimi principis quondam domini Sigismundi Hungariae et cetera regis privilegiales infrascriptas libertates eorundem civium continentes, qui- bus exhibitis iidem proposuerunt nobis gravissima cum querela in hunc mo- dum, quod licet ipsi cives ac universi mercatores et populi praescriptae civi- tatis Brassouiensis districtusque et pertinentiarum eiusdem pannos, telas, barchanum ulnatim et vina, mel et ceras urnatim et alias huiuscemodi res ven- dibiles ponderosas et mensurabiles emere, vendere venditionique exponere ac commutari liberi essent. Tamen vos quadam praesumtuosa temeritate ducti contra praescriptas literas ipsius domini Sigismundi regis ac libertates dic- torum exponentium superinde habitas et ipsis per divos reges concessas pluri- mum impedissetis inquietassetisque et damnificassetis damnificareque et moles- tare non cessaretis etiam dc praesenti in praeiudicium iurium et libertatum derogamen dictorum exponentium manifestum. Et quia nos universos cuiusvis statuset praeeminentiae homines sacrae regni Ilungariae coronac subiectos et praesertim cives liberarum civitatuni in persona regiae inaiestatis usque introi- tum serenissimi principis domini Ladislai regis Hungariae domini nostri gra- tiosissimi ad dictum regnum Hungariae et dominia suafiendum illaese illibate- que et inviolabiliter in ipsorum iuribus libertatibusque et libertatum praero- gativis pro viribus tenere et conservare volumus et anhelamur; igitur vobis serie praesentium firmiter praecipiendo mandamus el aliud habere nolumus, quatenus habitis praesentibus praefatos cives Brassouienses mercatoresque ac districtum et pertinentias eiusdem in incisione pannorum, telarum et barcha- norum et ulnatim venditione ac commutatione earundem necnon vinorum, mellis et cerarum ac aliarum rerum ponderosarum contra praemissas ipsorum libertates nusquam et neqiiaquam impedire, molestare seu quovismodo dam- nificare praesumatis. Secus enim quod absit vobis in praemissis facientibus mediantibus aliis literis nostris commisimus vaivodis et vicevaivodis ac vice- gubernatori partium Transsiluanarum praesentibus videlicet et futurisnecnon universitati nobilium earundeni partium, ut ipsi vos et quemlibet vestrum ad praemissa efficaciter observanda arctius adstringant auctoritate nostra ipsis attributa ac iustitia mediantibus, Secus igilur in praemissis facere non ausuri. Praesentibus pcrlectis exhibcnti restitutis. Datum in descensu nostro campestri sub fortalicio Derechen feria tertia proxima ante festum beatae Mariae Magdalenae, anno domini millesimo quadringetesimo quinquagesimo secundo. Auf der Ruckseite von einev Haml des friihen 16. Jli.i,: Keffen vnd forkeeffen vff Sibenburgen. ' In dcr l„'rltiwse. 2 788 Trentschin 1 452 Juli 18. Der Gubernator Johannes von Hunyad verbietet pru- dentibus et circumspectis viris iudici et iuratis civibus civitatis Senk, die Kronstddler Kaufleute am Kauf und Verkauf von Tuch und Barchent mit der Elle und von Wein, Honig, Wachs u.a. mit dem Kleinmass zu hindern. Datum in descensu nostro campestri sub fortalicio Drenchen feria tertia pro- xima ante festum beatae Mariae Magdalenae. anno domini millesimo quadrin- gentesimo quinquagesimo secundo. 354 Orisj. I'ap. Arli. St. Bra!><)s . l>riv. 119/2. Siegel iii roles Wachs, papierbedcckt . vorne aufijedriickt. Derselbe Slempel wie Xr. 2 547. Die Urkundc ist von demselbcn Schreiber ijcschrichcn wic .Nr. 2 T.ST. Das Formular dieser 1'rkuiKle stimmt bis auf .yeriniie Ahwcichunslcn mil dem dcr Urkunde Nr. 2 786 iiberein. 2 789 Trontsehin 1452 Juli 18. Der Gubernator Johannes von Hunyad verbielet prudentibus et circumspectis viris iudici iuratisque civibus civitatis Segesvar, die Kronstddter Kaufleute am Kauf und Verkauf von Tuch und Barchent mit der Elle und von Wein, Honig, Wachs u.a. mit dem Kleinmass zu hindern. Datum in descensu nostro campestri sub novo fortalicio Derenchen feria ter- tia proxima post festum divisionis apostolorum, anno domini millesimo qua- dringentesimo quinquagesimo secundo. Orig. Pap. Arh. St. Brasov, Priv. 119/3. Sie,!»el in rotcs Wachs, papierbedeckt , vorne aufgedriickt, Dersclbe Stcmpel wie Nr. 2 547. Das Formular dicscr Urkunde stimmt bis auf .neringe .\bweichungcn mit dcm dcr Urkunde Nr. 2 786 iibcrein. 2 7Q0 Trentschin 1452 Juli 18. Der Gubernator Johannes von Hunyad verbietet prudentibus et circumspectis viris magistro civium, iudici iuratisque civibus (de) Megyes et Selk duarum scilicet sedium Saxonicalium, die Kionstadter Kauf- leute amKauf und Verkauf von Tuch und Barchent mit der Elle und von Wein, Honig, Wachs u.a. mit dem Kleinmass zu hindern. Datum in descensu nostro campestri sub fortalicio Derenchen feria teria pro- xima ante festum festum beatae Mariae Magdalenae, anno domini M° quadrin- gentesimo quinquagesinio secundo. Orig. Pap. Arh. St. Bra^ov, Priv. 119 4. Siegcl in rotes Wachs. papierbedeckt, vorue aufgedriickl. Derselbe Slempel wie Nr. 2 547. Dic Urkundc ist von deniselben Schreiber gcschrieben wie Nr. 2 791. Das Pormular dieser Urkundc sliinmt bis auf .«eringe Abweichungen mit dem der Urkunde Nr, 2 786 ubcrcin. 2 791 Trentschin li.')^ .luli 18. Der Gubernator Johannes von Hunyad tragt dem siebenburgischen Vizewoiwoden Georg Rykalfde Tharku auf, die Kronstddter Kauf- leute gegen Anmassungen der Sachsen der Sieben und Zwei Stiihle und der Stddte Schdssburg, Schenk und Kvvs in Schutz zu nehmen. Datum in descensu nostro campestri sub fortalicio Drenchen feria tertia pro- xima ante beatae Mariae Magdalenae, anno domini millesimo quadringente- simo quinquagesimo secundo. Aufder Ruckseite von einer Hand um 1520: Von keufen vnd verkeuffen auf Syben- burgen. 35 5 Orig. Pap. Arh. St. Brasov. Priv. 119/6. ,Sic,sam* sane manifestum fore, qudiiiam serenissimus dominus imperator Romanoruni. qui regem nostrum dominum Ladislaum naturalem in suis hac- tenus lenuit manibus, suffraganti de clementia eunden reddidit, nunc idem e< >-' cum bona sanitafe in civitate Wiennensi constitutus, pro eius impor- tationc \( >^ praelatis et baronibus regni Hungariae summe appromptua- mur eundem 2 multi sunt sub gubernatione vestra in territorio Burchiae; quarum praesentibus quasuper diligenter petimus, quatenus dictas pecudes et pecora ab ipso Chernik recipiatis et nobis transmittatis, quia ad nos pertinent ipsum Chernik praedatis cum aliis sociis suis, si vultis nobiscum bonam pacem habere et assumpsissetis nostram voluntatem facere. Secus in praemissis non facturi. Nos autem sicut promisimus fide bona semper vobiscum bonam pacem tenebi- mus. Datae in Tergouistia die dominica ante festum beati Michaelis archan- geli, anno domini IVfCCCC quinquagesimo secundo. Ceterum Michaela et Christa quidquid vobis dixerint idem. 1 Vorlage: slate. ^ Lucke 1,5 cm. 2 796 llm 1452 Septeuibor 24. Vladislav II., Woiwode der Walachei, schreibt an den Rat von Kronsiadt und an Tej von Rosenau in Angelegenheit der von Dragosla- vele und Rucar weggefiihrten Schafe, deren Regelung er dem Cirstea Ubertragen habe. Auf der Riickseite Adresse: „Den Ratsleuten von Kronstadt und ,Tef von Ro- senau". Orig. Pap. Arh. St. Bra?ov. Stenner I 126. Siegel war in rotes Wachs auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt. Druck: MiletiC, Sovi vlacho-bulgarski gramoli 72 Nr. 62. Druck und ruin. Obersetzung: Bogdan, Docitmenie 89 Nr. 66. Tocilescu, S34 docu- mente 66 Xr. 69. Regest: Andronescu, Repcrtoriul 78 Nr. 25.3. Fiir die zeitliche Ansetzung dieser Urkunde ist uns die in dcr vorhergehenden Urkunde Nr. 2 795 erwahnte Mission der Bojaren Mihai und Clrstea massgebend Tej von Rosenau dtirfte identisch sein mit dem in der Urkunde Nr. 2 765 erwahnten Trager gleichen Namens. 2 797 Osi 1452 Oktober 24. Der Gubernator Johannes von Hunyad macht den Rat von Kronsfadt mit der Einfiihrung einer neuen Mtinze bekannt und verbieiet den Umlauf anderer Geldsorten. Druck: Teleki, Huni;adiak kora X, .341 Nr. 169 = Jakab, OklevHt&r 1, 184 Nr. 109 = Hurmuzaki, Documente II, 2, 15 Nr. 11 nach einem heute verschollenen Qrig. fn Arh. St. Bra$ov. Johannes de Hwnyad regni Hungariae gubernator prudentibus ac circumspec- tis viris iudici iuratisque civibus Brassoviensibus ac toti communitati terrae Burciae praesentium notitiam habituris salutem cum omnis boni incremento. Nolentes vos ignorare, quomodo hoc regnum, sicuti ex diversarum guerrarum motibus, sic nihilominus ex replicata et multiplicata variatione monetarum existit depauperatum, cuius dissensionibus, sicuti in aliis sic et in his provi- 358 dere occurerre volentes, matura deliberatione praehabite consilioque et con- sensu universorum praelatorum et baronum regni Hungariae ad id acceden- tium, unam novam et stabilem per totum hoc regnum currentem monetam fieri instituimus quam sicuti in ceteris civitatibus regni Hungariae sic et in medio vestrum cursum debitum habere, quem nunc Bwdac habet sortire volentes vestras dilectiones harum serie requirimus et hortamur nihilominusque com- mittimus et mandamus, quatenus praescriptam novam monetam per camera- rios nostros de Coloswar in medium vestri deferri et nullam aliam videlicet nec asparas neque monetam vaivodae Transalpinarum aut aliam aliquam anti- quam monetam in contrarium huiusmodi praesentis monetae acceptare et cursum habere permittatis et permitti faciatis. Volumus etiam ut nullus om- nino in medio vestri aurum, argentum aut aliquam antiquam monetam cam- bire et permutare ac ad aliena regna deportare praesumat modo aliquali. Harum autem in contrarium, si fecerint, quidpiam et in tali crimine cepti fuerint commisimus et harum serie committimus universis vicevaivodis, co- mitibus Siculorum, civitatensibus, oppidanis ac alterius cuiusvis status ho- minibus ut ipsi tales captivare captumque tamdiu conservare donec a nobis superinde aliud habuerint in mandatis omniumque rerum et bonorum talium duas directas partes nostris camerariis cusionis monetarum regalium de Colos- war, aut eorundem hominibus ad id deputatis assignare tertiam vero partem sibi ipsis retinere debeant et teneantur. Secus igitur non facturi in praemissis. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum in Ewsy feria tertia proxima ante festum beatorum Simonis et Judae apostolorum, anno domini mille- simo quadringentesimo quinquagesimo secundo. Von der Kanzlei: Commissio propria domini gubernatoris. 2 7Q8 Rom 1452 Oktober 31. Papst Nikolaus irdgt iiber Ersuchen des Petrus Pauli de Kiswardia, Pfarrers der Marienkirchein Reen, dem Bischof von Grosswardein und seinem Vikar und Dompropst auf, den Streit zwischen Petrus Pauli und Nikolaus von Bonfida wegen der Pfarre in Reen zu entscheiden. Dem Nikolaus sei zwar auch im Appelationsweg jedes Recht auf die Pfarre abgesprochen worden, doeh habe dieser celata veritate vom apostolischen Stuhl Zuschriften an den Bischof von Grosswardein, den Abt von Kolozsmonostor und den Dekan oon Her- mannstadt erlangt, denen zufolge Petrus Pauli im Unrecht sei, quia secundum ordinationem Bonifacii papae VHI praedictus decanus Michael potestatem contra eum procedendi non habebat, cum decanatus ecclesiae Cibiniensis ruralis dumtaxat et non dignitas vcl personatus existat. Datum Romae apud s. Petrum, anno millesimo quadringentesimo quinquage- simo secundo, II Kalendis Novembris anno sexto. Regest: Lukcsics, Diplomalu ijonlificum 2, 313 Nr. 1 28-1 iiacli Rcg. Lat. 478 f. 274 iin Vatilianischen Archiv. 2 799 Lechnitz 1452 \ovember II. Der offentliche Notar Lucas Weiz von Tekendorf beglaubigt die Protestation des Lechnitzer Rector scolarum Sigismundus Lite- 359 ratus und mehrere Zeugenaussagen iiber den in der Pfarrkirche uon Lechnitz verublen Baub von Kirchengeraten. Orig. Pery. durchlochert, zerschnitten und etwas verwischt, Arh. St. Sibiu, K.A. Senn- dorf 1. Ohne Siegelspuren. Zum Jahre 1452 gehiirt dic Indilvtion 15. Wenn dem Notar mit der .\ngabe der In- dilvtion 1 lcein Irrtum untcrlautcn ist, so muss man anneliraen, dass er noch die beda- nische Indiktion verwendet, odcr es ist ein Einfluss der benachbarlen moldiuischen Fiirstcnkanzlei, wo die griechische Indiklion (mit 1 Sepl.) in Obung war. In nominejdomini amen. Anno nativitatis eiusdem raillesimo quadringente- simo quinquagesimo secundo, indictione prima, die vero Saturni undecima mensis Novembris, hora vesperarum vel quasi, in maiori stuba domus cir- cumspecti viri Anthonii Sybenbewrger in Lechnicia comitis, Transsilvanensis dyocesis, pontificatus siquidem sanctissimi in Christo patris et domini nos- tri domini Nicolai divina providentia papae quinti, anno eius sexto, in me notarii publici et testium infrascriptorum praesentia constitutus personaliter honestus vir Sigismundus Literatus, rectorscolarum eiusdem villae eiusdem Transsilvanensis dyocesis per modum protestationis significare curavit in hunc modum, quomodo quadam feria quinta quae fuit infra octavas festi Penthecostes proxime praeteriti, per negligentiam et solicitudinis curae non- adhibitionemet incautam custodiae praestationem providi viri Georgii Schwge- ler, laici dictae Transsilvanensis dyocesis, vitrici ecclesiae parochialis in honore beati Bartholomei apostoli in dicta villa Lechnicia constructae et fundatae, duo calices et una parva crux de sacrista per fenestram per quo- rundam maleficorum immemores salutis animaruni ipsorum sacrilegis manus in noctissilentio non verentes sententiam excommunicationis a iure latam incurisse minime etiam advertentes illud, beatissimum dictum sacrum de sacro non sacrum de sacro et sacrum non de sacro quis aufert sacrilegus est furtim fuissent sublati. Cum tamen idem vitricus per antedictum protestan- tem non semel sed fere saepius coram certis cohospitibus eiusdem villac vide- licet circumspectis et providis viris Anthonio Sylienbwrger, comite iam fato, Johanne Rorer, Philipo Fabro ac JVIartino Gewtsner ac Michaele Entzer iu- ratis civibus instanter fuisset monitus^ ut ipsas fenestram et ianuam in eadem sacrista habitas reformari facere deberet, quos idem protestans coram me notario et testibus infrascriptis pro testibus ad perhibendum testi- monium veritatis produxit statuendos. Qui per me diligenter requisiti super ipsa ammonitione non coacti nec compulsi odio, amore vel favore aut timore humanis semotis ad fidem ipsorum deo debitam spontanea et libera ipsorum voluntate uniformiter iuxta ipsorum conscientias taliter deposuerunt, quo- modo non semel nec bis vel ter, sed saepius et replicatis vicibus ipse protes- tans eos amonuisset, ut ipsi saepetactum Georgium Schwgeler super eo amo- nere deberent ipsorum vitricum, ut ipsa fenestra cum hostio in sacrista per eundeni reformaretur. Ipsi vero praememorati comes et iurati cives eundem protestantem ipsorum in personis ad vitricum ecclesiae antelate direxissent immo nedum suo sed comitis et caeterorura iuratorum cohospitum verbis ammonuissent. Qui quidem vitricus ipsam fenestram cum hostio reformari facere eidem protestanti assumsisset. Item providus vir Quirinus Czolischerde praelibata Lechinca concivis in eodera loco, quo supra, per praefatum Sigis- mundum protestantem coram me notario publico et testibus subscriptis dili- genter <(..>us^ et requisitus quid sibi constaret de praemissis. Ipse vero ex certa et agnita veritate non vi, dolo, metu vcl fraude adhaec inductus respon- dit, quod ipse quadam fcria secunda, quae fuit intra octavas festi Penthe- costes proxime praeteriti^ finitis vesperis per ipsum protestantem una cum vitrico ad sacristam dictae ecclesiae vocatus fuisset, qui protestans coram eo- 360 dem QuiriiiD eundein vitricum non semel sed bis, tor, quater resumendo et quaiTendo invenuisset < >* faceret <....>^ bonus Jionio et provisor ipsius ecclesiae scram in hostio ruptam cuin fenestra in sacrista quanto citius facere possot reformari el quod duos aut tres calices in suam custodiam et locum tu- tum assumere debuisset quousque ipsa fencstra cum sera in ipsa sacrista re- formaretur. Qui quidem vitricus respondisset eidem <.. in>® stanti super sua ammonitione facta tali modo: Bone magister Sigismundus custodiam habeatis super bona ipsius ecclesiae < >' habeo < >* equos venales, quos infra octo dierum spatium af forum Bystriciensem * et ibidem unum fabrum conveniam, qui < fene>strami*' et alia quae nostrae sacristae pro reformatione necessaria fuerint reformabit. Qui vitricus < >ii negle- xisset et ipsa ecclesia post iamfatam ipsius protestantis < >*- memorato Quirino facta ammonitionem infra spatium trium dierum < y^^ ctis silentio daninum percepisset. Asserens etiam idem protestans quod si quid damni illati vel inferendi ipsa ecclesia quaeretur, prout etiam est consecutum, super huiusmodi damno uti praedixi illato vel inferendo minime responderet sed totum caderet in sortem vitrici. Vero memoratus Sigismundus protestans protestatus est servatis servandis si ipse in casu per < )^ intervalla ab aliquo aut aliquibus vel quibuscumque hominibus et ( >^ ab ipso vitrico saepetacto ratione ipsius damni illati ad solutionein attentafus inculpatus in iudicio seu extra iudicium fuerit modo aliquali, quod eandeni causam < ')^ (leg)itiinum suum procuratorem, si legitimo iure inter ipsuin et omnes tales in dicta causa ipsum infestantes et ad solutionem dictorum calicum et cruceis(!) astringere < }^^ nitentes lis erit aut fuit contestata, prosequi vult iurisdictione mediante. Dummodo tamen iudex debitus iudiciario ordine assistat approbanda appro- bans, delestenda detestens, affirmanda affirmans (suomodo) sententias < >i2 pari el parti ut iure congTuit amministrans iustitiae complemenLum. Per quam protestantem ego notarius < >^'- testibus subscriptis debita cum instantia fui requisitus super praemissa, et praemissa tangentia, ut sibi unum vel plura conficere deberem publicum seu publica instrumentuin seu instrumenta, quod et faci, prout teneor diligenter officio mei tabellionatus requirente. Praesen- tibus ibidem interessentibus discreto et providis viris domino Thoraa capel- lano provisorique curiae plebani, Johanne de Zolna domini Augustini de Lechnicia plebani familiare, Andrea Tanczer de Sancto Johanne et Johanne Walacho de Lechnicia ac Georgio Digeler, Mathia Holczappel necnon Mat- hia Tylman de Dypze Transsilvanensis dyocesis, testibus ad praemissa vocatis pariter ct rogatis. Acta sunt liaec anno, indictione, die, mense, hora, loco et pontificatu quibus supra. Notarzeichen^*. Et ego Lucas natus Mathei Weiz de Theca, clericus Transsil- vanensis dyocesis, publicus sacra imperiali auctoritate notarius, quia prae- missis omnibus et singulis recognitionem < >* et protestationem ac aliis dum sicut praemittitur fuerint et agerentur una cum praenotatis testibus praesens fui eaque sic fieri vidi et audivi et in nota recepi. Ideoque hoc praesens publi- cum instrumentum manu propria conscriptum exinde confeci signoque et nomine mei solitis et consuetis manu subscripsi et signavi rogatus et requi- situs in testimonium omnium singulorum praemissorum etcetera. 1 Liicke 0,3 cm. - Unleserlich 0,7 cni. ' Juni 4. * Unleserich 0.8 cm. ' Unlcserlich 0,5 em. • Verwischt 0,4 cm. ' Verwiseht 0,8 cm. * Verwischt 1.2 cm. ' Verwischt 1 cm. '" Vorwisclit 7 cm. " Verwischt 0,2 cm. 12 Verwischt 1,6 cni. '^ Verwischt 0.5 cm. '■■ Darunter 4 Schriftzeilen verwisclil. 361 2 800 1452 \ovembcr 18. Johannes Checli besidiigi dem Kronsiadter Ral den Empfang des Mariinszinses. Orig. Pap. Arli. Sf. Bra^o^ , Priv. 120/1. Ringsiegel. oval, 1,6 + 1,1 cm, in griines Wachs vornc aufgedriickt. Brustbild eines nach rechts gewendeten Mannes, undeutlich. Johannes Chech familiaris egregii viri domini Nicolsi de Wysakna vicegu- bernatoris partiuni Transsiluanarum memoriae commendans significo tenore praesentium quibus expedit universis, quod honestos et circumspectos viros iudicem et iuratos civitatis Brassouiae ratione marcarum argenti centum et triginta de censu festi sancti Martini proxime transacti^ de medio ipsorum civium provcniente datarum et assignatarum reddo quitos et expeditos; item super quinqup niarcas eiusdem ponderis per dominum gubernatorem hominibus dc Zentpeterfalua causa ipsorum inopiae et paupertatis de eodem censu relaxatas mihi literas dicti domini gubernatoris assignaverunt, item aliarum duarum literarum copias decem marcas argenti continentes similiter mihi dederunt et easdem decem marcas defalcaverunt, praetextu quarum etiam ipsos reddo quitos et absolutos. In quantum consensus domini gubernatoris affueril, praesentium literarum eaium fide et testimonio mediantibus. Datum sabbato proximo post festum sancti Martini confessoris, anno domini mille- simo CCCC.° quinquagesimo secundo. ' November 1 1 . 2 801 Thorenbury 1 i52 Dezoniber i. Die siebenbiirgischen Vizewoiwoden Georg und Bronislaus bezeugen die zwischen der Gemeinde Diirrbach und den Adligen von Galafi zusiandegekommene Grenzvereinbarung. Orig. Perg. Arh. St. Ciuj. Arcliiv dtr Sladl Bislritz Nr. 36. Sitgel. rund. Dm. 2,9 cm, griines Wachs in Wachsscliiissel an weisser Hanfschnur angehangl. Spruchbandumschrift in Majuskel. Im Siegelfeld Wappenschild mit aufrechtstehendeni Tier (Hund?). Regest: Arc/i. Zeitscimft VI. 81. Bergcr, Urhunden-Regeslcn 28 i\r. 132. Nos Georgius f>lius Rycalph dc Tharkw et Bronislaus vicevaivodae Transsi- luani memoriae commendantes tenorc praesentium significamus quibus ex- pedit universis, quod nobis unacum partium Transsiluanarum nobilibus die dominica proxima post festum beati Andreae apostoli^ pro quibusdam harum partium negotiorum expeditionibus necessario perficiendis, Thordam conve- nientibus, Nicolaus de Maflie et Osualdus filius Iwanka de < pro>- parte Saxonuni de Dypse, necnon Gregorius de Ffratha et Emericus Kakas de Bot- haza pro parle Ladizlai et Johannis de Galaz, item infrascripti iudices arbi- trii per ipsas partes aequali numero electi nostram personaliter venientes in praesentiam per ipsos confessum extitit pariter et relatum in hunc modum quod ipsis die dominica proxima post octavas beati Michaelis archangeli proxime praeteritas^ ex deductione partium antedictarum, ad faciem cuiusdam terrae litigiosae inter praescriptas po.ssessiones de Galaz et Dypse apparentis 362 accessissent ibique praesentialiter adhaerentibus Nicolao Ffarkas de Harynna necnon Janka filio Sj^monis de Ews, Benedicto de Bongarth ac Osualdo de eadein cominetaneis item Michaele de Bwdak. .lohannc de dicta Mathe, Geor- gio dicto Zenthes de Ffratha, Philippo Zantha de Nowah et Andrea Zenthes de dicta Bothaza vicinis praescriptae possessionis Galaz item Petro Herthel iudice de Bystercia necnon quibusdam iuratis civibus de eadem et de singulis possessionibus et villis ad dictam civitatem Bysterciensem pertinentibus in districtu Karalyah existentibus singulis duobus horainibus per villanos cora- muniter electis, super factu huiusmodi terrae litigiosae ipsis diutius tractan- tibus praescriptam terrae litigiosae particulam ad dictam possessionem Dypse sequestrassent. Ita tamen quod railium terra in eadem serainatum praetactis nobilibus de Galaz assignassent, deciraas tamen consuetas de eodera railio plebano de eadera Dypse dedissent, a praetactis quoque vicinis et comrae- taneis necnon annotatis populis et horainibus Saxonicae nationis pro tunc inibi adhaerentibus diligenter inquirendo talera de subscriptis certudinis indagassent veritatem, quod seraper et ab antiquo rivulus* aquae de posses- sione Fferejeghaz descendens ct subtus dictam possessionem Dypse in ri- vulura- Lekenczepathaka ingrediens inter annotatara possessionera Galaz et praescriptam possessionera regalera Dypse perpetualis raeta fuisset, qua scita veritate eundera rivulura* inter possessiones antedictas pro meta perpetuali ambabus partibus volentibus ac penitus nullomodo contradicentibus relin- quissent et comrnisissent. In cuius rei memoriara firraitateinque perpetuam praesentes literas nostras privilegiales duximus concedendas. Datum secundo die termini praenotati in loco nieinorato, anno domini millesimo quadrin- gentesimo quinquagesimo secundo. 1 Dfzember 3. ■' Oktober 8. 2 Liicke 1,2 cm. * Vorl;ii>e rywlas. -iim. 2 802 ( ) l-ia^ Dezember 5. Die Vizewoiwoden Georg und Bronislaus ersuchen das Weissenburger Kapilel, bei der Einfuhrung der Adligen Balthasar de Enye- dino, Johannes Zaz, iudex regius sedis Zazsebes, et Georgius decretorum doc- tor, plebanus de Zazsebes in den Besitz von Noul Romdn mitzuwirken, das ihnen iusto iuris titulo zustehi. Datum < >us^ feria tertia proxima post beati Andreae apostoli, anno do- mini millesimo quadringentesimo quinquagesimo secundo. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 29287. Siegel war auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt. Nach einem Dorsualvermerk erfolgte die Kinfiihrung am .31. Dezember 1452. 1 Liicke. 2 803 1452 Dezember 17. Der Konvent von Kolozsmonostor beglaubigt die Urkunde des Szeklergrafen Reinoldus von Rozgony von lii9 Nr. 2677 ilber den Ankauf 363 dei Piddien Fatha, Bocziua, Czeegw und Thewkews duich dieGemeinden Meiters- dorf und Treppen . Orig. Peri,'. Arh. St. Sibiu, K.A. Treppin Nr. 12. Sitfjil, ■weissts Wacbs in 'Wi.cbs- schiissel, an weiss-blsiiKr Htinfscliniir iin.ijcliangl. Derselbc Slinipel wie Nr. 1 288. Regest: Bcrger. VrluncUu-IUnisUn 28 Nr. 133. Conventus inonasterii beatae Mariac virginis de Colomonstra omnibus Christi fidelibus tam praesentibus quam futuris praesens scriptum inspecturis salu- teni in salutis largitore. Ad universoruni notitiam harum serie volumus per- venire, quod prudens et circumspectus vir Petrus Herther, iudex civitatis Bys- triciensis, in personis universorum Saxonum regalium in possessionibus rega- libus Nagdemether et Therpen vocatis commorantium nostram veniens in prae- sentiam exhibuit et praesentavit nobis quasdam literas magnifici Raynoldi de Rozgony comitis Siculorum privilegialiter emanatas petens nos debita cum instantia ut tenorem earundem in transscripto literarum nostrarum memora- tis Saxonibus regalibus dare dignaremur.Quarum tenor is est. (Folgi die Urkunde des Szekleigrafen Reinoldus von 1449 Nr. 2 677). Nos igitur iustis ac iuri con- sonis petitionibus annotati Petri Herther iudicis Bystriciensis favorabiliter annuentes praescriptas literas praefati magnifici Rainoldi comitisSiculorum de verbo ad verbum sine diminutione et augmento aliquali praesentibus lite- ris nostris similiter privilegialibus transscribi et transsumpmi faciendas trans- scriptumque et transsumptum earundem praenominatis Saxonibus et incolis regalibus dc Nagdemether et Therpen duximus concedendas iuris eorum ube- riorem ad cautelam. In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam prae- sentes literas nostras privilegiales appensionc sigillo nostri fecimus conimu- niri. Datuni dic dominico proximo post festuni beatae Luciae virginis et mar- tiris, anno domini millcsimo quadrigenlesimo quinquagesimo secundo. 2 804 Kirtseh 1453 Jauuar 16. Die siebenbiirgischen Vizewoiwoden Georg und Broni- slaus ersuchen das Weissenburger Kapitel. dem Nikolaus Thoscha und Symon Sartor eine schadhafte Urkunde iiber Zarne.sti und Tohan neu auszufertigen. Eingeschaltt 1 voni ^Vcisscnburijir Kiipild l-l."i;!, Orig. Arh. St. Brasov, Pri\. 126. Aniicis eorum reverendis capitulo ecclesiae Transsiluanensis Georgius filius Rykalph de Tharkew et Bronislaus vicevaivodae Transsiluanenses amicitiam paratam cuni honore. Dicit nobis Nicolaus literatus dictus Dosa de Prasmar in sua item Symonis Sartoris consanguinei sui de eadem personis, quomodo quaedam literae vestrae pro eorum parte super facto statutionis portionum eorum possessionariarum in possessionibus, Zerne et Thwhan vocatarum in comitatu Albensi existentibus liabitarum emanatae propter incautam conser- vationem in sigillo forenl corruptac, quibus pro iurium eorum tuitione ad prae- sens necessarii renovationem plurimum indigerent; supcr quo vestram amici- tiani praesentibus petimus diligenter, quatenus praescriptas literas speciete- nus acceptantes si easdem slilo, forma, carfa ac sigillo et epitaphio de vestro stilo sub vestro sigillo iusfo modo emanatas fore comperieritis, extunc easdem in forma consueta renovari velilis, caventes tandem ne fraus aut dolus exinde eveniat aliqualis. Datum in Kerus feria tertia proxima ante festum beatae Prisce virginis, anno domini miliesimo quadringentesimo quinquagesinio ter- tio. 364 2 805 Graii I '«.i;! Janiiar l(!. Dionysius, Erzhischof imn Gran, ernennl Georg, De- kaii des Knmsiddler Kapileis, iind Joliannes, Pfarrer i>on Kronsladt, :« scinen Ver- irelern in dem Prozess zivischen dem Hermannsliidler Pfarrer Anfonius und dem Geistlichen Georgius de Cibinio. Datuin Strigonii sedeciina die inensis ianuarii. anno domini M°CCCC L III". ZpitgiMiossisclio Absclirilt Arcliiv (icr llv.mg. Ivir;lu-ii,m'mi'iudc .\.B. Brasov, E 114 Blnlt 11 V. 2 806 Pressburji l\~t:\ .lanuar 2;j. Konig Ladislaus besldligl iiber Einschreiten der Klausenburger Ratsgeschworenen .Stephanus Bertram dictus, Johannes de Lon- gocampo und Egidius Sartor fiir die besonderen Diensle, quae et quas ipsi cives specialiter Saxones de dicta Coloswar uon solum genetrici nostrae quondam dominae Elisabeth reginae... sed et nobis per consequens se gratos reddiderunt et acceptos personisque et bonis fortunae casibus pro nobis subinissis plurima etiam dainna et incommoda pro nostro nomine regio pertulerunt... die Urkun- den Konig Sigismunds von 1404 Nr. 1.511 und 1419 Nr. 1 867 iiber die den Be- wohnern von Klausenburg gewdhrten Freiheilen und Zollbefreiungen. Datum Posonii feria tertia pro.xima antc festuin conversionis beati Pauli apos- toli, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo tertio, regni autem nostri anno tredecimo. Kanzleivermerk: Commissio domini regis domino Vlrico comite Ciliae referente, Nicolaus praepositus vicecancellarius. Ori,4. Pcri;. .\rli. .St. OIuj. Arcliiv dcr Sti\iU C.liij T 11). Sieiicl, runil, Uui. 7 crn, rotes Wachs in Waclisschiissel, an rotweisscr Seidenschnur an.ychangt. Ini Siegelfeld vier- yeteilter Wappenschild. Nr. 1 vier Querbalken im Feld. .\r. 2. slci.iicnder Lowe. Nr.3 Querbalken (Binde). Nr. 4 aulfliegender. den Kopf nach rechts gewendeter Adler mit halb ausgebreitetcn Schwin.^en. Umschrift in ,1,'otischer Minuskcl: .S. ladislai. dei. gfa. hvgarie. boheniie. croacie etc. re^gis. dvcis avstr. el marchiois moravie. Abb. pVav. Svntagma XII/2. 2 807 Pressburg 14.5;j .lanuur 2.5. Konig Ladislaus verbietet allen Zollinhabern des ungarischen Reiches von den Klausenburger Kaufleuten Zolle einzuheben und trdgt den siebenburgischen Woiwoden auf, diese in ihren Rechten zu schirmen. Orig. Perg. .\rh. St. (^luj. .\rchiv der Stadt C.luj T 38. Siegel in rotes Wachs vorne auf.gedriickt. Heste init gleichem Siegelstempel wie ,\r. 2 806. Ein zweites Orig. Perg. von demselben Schreiber niil gleichem Siegel ebenda. T S9. Ein drittes Orig. Perg. von anderer Hand geschricben ebenda, T 41. Von der Kanzlei: Commissio domini regis. Ladislaus dei gratia Hungariae, Bohemiae, Dalmaciae, Croaciae et cetera rex necnon Austriae, Stiriaeque dux et marchio Moraviae et cetera fidelibus 365 nostris univcrsis et singulis praelatis, baronibus, comitibus, castellanis, nobi- libus ipsorunique officialibus item civitalibus et liberis villis ipsarumque rec- toribus iudicibus et villicis cunctis etiam aliis regni nostri possessionatis liomi- nibus tributum habentibus eorundemque tributariis praesentium notitiam habi- turis saluteni et gratiam. Cum nos lileras et privilegia divorum regum Hun- gariae videlicet quondam Karuli^, Lodouici et Sigismundi imperatoris avi nostri super diversis liberatibus, gratiis. praerogativis et cxemtionibus spe- cialiter super non solutione tributi fidelibus nostris civibus et universis inha- bitatoribus civitatis nostrae Coloswar datas et concessa per alias literas nos- tras confirmavcrimus velimusque eosdem in eisdcm indemniter et sine ullo impedimcnto protegere manutenere et pacifice conservare. Ideo vestrae uni- versitatis et vestrum cuiuslibel fidelitati firmissimo nostro regio damus sub edicto districte mandantcs, quatenus vos aut aliquis ex vobis vel servitorum et tributariorum \estrorum contra formam praedictae libertatis et exemptionis ipsorum ab eisdem civibus vel altero eorundcm aut ab eorundem familiaribus, dum et quando ac quotienscumque ipsi aut alter ipsorum seu familiares eorun- dem cum rebuset mercibus suis ad vos et loca tributorum vestrorum cum prae- sentibus pervenerint tributum vel exactionem aliqualem petere vel exigere petique vel exigi facere nullatenus praesumatis uec sitis ausi modo aliquali. Alioquin commisimus et scrie praesentium firmiter committimus fidelibus nostris vaivodis partium nostrarum Transsihianarum et ipsorum vicevaivodis praesentiijus et futuris, ut ipsi vos et qucmlibet vestrum ad observationem praedictoiiim mandatorum nostrorum cuin vestris damnis et gravaminibus arcius compellant et astringant, el nihilominus eosdem cives in iuribus et liber- tatibus eorum praenotatis protegent et defendent contra quoslibet auctoritate nostra regia ipsis in hac parte specialiter atiributa et concessa ac iustitia mediante; aliud igitur sub obtentu grafiae nostrae non facturi. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datiim Posonii in festo conversionis beati Pauli apostoli, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo tertio, regni autem nostri anno tredecimo. Commissio domini regis, domino Vlrico comile Ciliae referente. Unter dein Siegel Kanzleivermeik-. Drille Aiisfeitifiiiiuj auf der Pliea: Lecta. • So in T. :i9; iii '1'. AS iind II spaU-r •;i'aiiiliTl - IVhli in T. 11. iii Karoli. 2 808 Pressburc) I ^."1:$ Janiiar 28. htuphael, Erzbischof von Kalocsa und Bdcs. Irdgt den Pfarrern Chiistian von lieichesdorf, Georg von Muhlbach u.a. auf, die Ange- legenheit zwischen Nikolaus Zas iind den Richtern und Geschworenen der Zwei Stiihle noch einmal zu unlersuclien und den iiber die Vertreter der Zwei Stuhle verhdngten Bann aufzuheben. EinHi-^-i^lialtet als zweilis Inscrl voin offentlichen Notar l^rljamis rdri vim ,Slcin;ui 1453, Arcliiv der KvaiiK. Kirchcnf>enicindo A.B. Mcdiasch. Reiiest: Prnijramm ',} Februar 2. Konig Ladislaus verbietet den Kammergrafen von Sic und besch, die Sachsen von Stadt und Stuhl Schdssburg zu verhindern, Salz aus dem Szeklerland einzuftihren nnd damit Handel zu ireiben. 373 Orig. Perg. Arh. St. Bra§ov, Archiv der Stadt Sighijoara Nr. 9. Siegcl w.tt in rotes Wachs vome aufgedriickt. Druck: Szabo, Szik. okleviltiir 3, 63 Nr. 455. Von der Kanzlei: Commissio domini regis. Ladislaus dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera rex Austriaeque et Stiriae dux necnon marcliio Morauiae fidelibus nostris comitibus camera- rum salium nostrorum de Zeek et Dees ac eorum camerariis et vicecamerariis nunc constitutis accedentes conspectum fideles nostri providi Stephanus Lewsch modernus et .Joliannes Aurifaber pridem magistri civium civitatis nostrae Segeswar vocatae in eorura ac universorum iuratorum civium senio- rum et ceterorum Saxonum nostrorum eiusdem civitatis ac sedis Segeswarien- sis nominibus et in personis nobis exposuerunt raultum querulose, quod licet ipsi ex divorum regum Hungariae nostrorum scilicet praedecessorum et prae- sertira serenissimorum principum dominorum Sigismundi imperatoris avi et Alberti regum patris nostrorura carissimorum gratiosa concessione et annuen- tia semper et ab antiquo et praesertim letnpore quondam comitis Piponis de Ozora sales terrae Siculorura nostrorum in dictas civitatem et sedem Seges- waricnses ac in ipsorum medium apportarc et conducere ibidemque vendere ac eiusdem salibus et non aliis uti et frui consueverint. Tamen post raortem praefatorum avi et patris nostrorum camerarii et vicecamerarii praedictarum caraerarum saliuin nostrorura de Zeek et Dees ac eorum homines ct familiares contra pracscriptas dictorum exponentium libertates, domos et habitacula earundem vi et potentialiter perquirentes universos sales terrae Siculorum quos in praenotatis civitate et sede ac in ipsorum medio tam in foris annua- libus et ebdoraalibus quara in huiusraodi eorum domibus et habitaculis pro- priis reperissent pro se abstulissent ct aufferre facerent incessanter in ipsorum praeiudicium et iuris derogamen satis magnum. Unde nos eos per amplius per neminein camerariorura contra praetactas eorura libertates quibus tem- poribus in praescriptis et signanter temporibus avi et patris nostri usi fuerunt et gaudere deberent in praesentiarura irapedire nollentes vestrae fidelitati firmiter praecipiraus et raandainus, quatenus praemissis sic uti superius nostrae uarrata sunt maiestati stantibus et se habentibus alio nostro man- dato superinde non expectato a raodo in antea annotatos sales terrae Siculorura in praetactis civitate et sede Segewariense ac in ipsorura exponentiura medio prout et queraadinodum praescriptorum avi et patris nostrorum ac comitis Piponis teinporibus fuit consuetuin conducere et apportare inibique vendere et venditioni exponere permittatis et permitti faciatis ipsis exponentibus aut alteri eorum contra praemissas eorum libertates nullura impedimentum seu quascumque molestias, iniurias et nocumenta inferendura et faciendura quo- vismodo et aliud nulloraodo facere praesumatis gratiae nostrae sub obtentu. Praesentes quoque post earum lecturam reddi iubemus praesentanti. Datum Posonii in festo purificationis virginis gloriosae, anno doraini millesimo qua- dringentesimo quinquagesimo tertio, regni.autem nostri anno tredecirao. Unter dem Siegel von der Kanzlei: Coramissio doraini regis ex deliberatione consiliariorura. 2 818 Pressburfl 1 i.lS Februar ."{. Konig Ladislaus verleiht den Sachsen der Sieben Stahle die Schlosser Talmesch, Lauterburg und den Roten-Turm mit den dazu- 374 gehdrigen Besiiziingen iind dem doriigen GrenzzoU iind ubertragl den Sieben Siuhlen den Sehuiz des Passes. Orig. Perj». Arh. St. Sibiii U II 141. Siegpl rund. Dni. T cni, in rotes Wachs vome aufgcdriickt. Reste niit demselben Stcmpel wie Nr. 2 8(6. Eingcschaltet vom Weis- senburger Kapitel 1478 und von Konii; Stcphan Bathori 1583. Orig. ebenda. Druck: Katona, Hisl. cril. XIII. 895. Gierend, Nolitioe caslellanalus 29 Nr. 5. Fej^r, Authenlia 155 Nr. 32. Bruckncr, Bekuchtung 3(1. Contribuliuni isloricc 198 u. 200. Unvollstandig: Maricnburg. Geographie 1. 177. Bruchstiick: Der Verfassungszustond 18 ii. 21 = Schlozcr, Kiit. Sammlungcn 1, 50 Nr. 43. .irchiv 12, 1874, 86 Nr. 14. Von der Kanzlei: Commissio domini regis. Nos Ladislaus dei gratia rex Hungariae, Bohemiae. Dalmaciae, Croaciae et cetera Austriaeque et Stiriae dux necnon marchio Morauiae et cetera memoriae commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod cum nobis in regali gubernatione regiminis inter alia conveniat pro- videre, ut confinia regni noslri integra pracserventur et ea, quae corrupta sunt, reparentur. Tum igitur hac ducti consideratione tum etenim ex nonnullorum fidelium nostrorum baronum. nobilium et procerum regni nosfri el praeser- tim spectabilis et magnifici Johannis dc Hwnyad comitis Bistriciensis pridem gubernatoris regni nostri Hungariae fida informatione nostra percepit sere- nitas, quomodo castra noslra regalia Tholmach et Lothorwar ac turris Weres- thoron vocata in comitatu Albensi partium nostrarum Transsiluanarum sita in suis aedificiis et structuris rupta essent et penitus desolata et propter ip- sorum invigilem ineptamque conservationem nonnullis superioribus tempori- bus per viam prope et subter eadem castra et turri existentem, qua de parti- bus Transalpinis iuxta fluvium Olth ad partcs nostras Transsiluanas versus civitatem nostram Cibiniensem itur, saevi Teucri huiusmodi partes nostras subintrantes et depracdantes nocivis dampnis affecerunt . Nosque habito superinde praelatorum et baronum maturo consilio de fide fidelitate ac provida circumspectione fidelium nostrorum magistrorum civium, iudicum, iurato- rum seniorum ceterorumque Saxonum sepfem sedium Saxonicalium dicta- rum partiuni Transsiluanarum quibus quondam serenissimis principibus'do- minis Sigismundo imperatori avo ac Alberto regi patri nostris carissimis ac sacrae regni nostri Hungariae coronae atque nostrae maiestati inviolabiliter complacuerunt confisi, praefata castra nostra Tliolmach et Lothorwar ac turrim Weresthoron cum tributo inibi exigi solito necnon oppido similiter Tholmach villisque seu possessionibusKystholmach, Boycza, Plopy. Porched, utraque Sebes ac praedio Crevczerfelth mcdiclalcque possessionis Rewke nuncupatae in praedicto comilatu Albcnsi similiter cxistentibus ad ipsa castra uti dicitur spectantibus cunctis etiam aliis villis et iuribus posses- sionariis ad praedicta castra et tunim rite et legitime pertincntibus ipsorum- que et eiusdem utilitatibus et ceteris pertinentiis quibuslibet videlicet terris arabilibus, cultis et incultis, agris, pratis, foenetis, pascuis, alpibus, monti- bus, campis, Walachisi, silvis, nemoribus, piscaturis, molendinis et locis molendinorum, aquis et aquarum decursibus et generaliter quarumlibet uti- litatum et pertinentiaruni integritatibus quovis nominis vocabulo vocitatis sub suis veris metis et antiquis limitibus, quibus hucusque per praedecesso- res nostros et eorum castellanos tenta et possessae fuerunt ad praenominatas septem sedes Saxonicales perpetue et inevocabiliter anneximus et eisdem sep- tem sedibus incorporavimus immo annectimus et incorporamus per praefatos Saxones nostros earundem septem sedium praesentes et futuros, praefata cas- 375 tra et turrim necnon villas et possesslones praenotatas ipso iure et libertate pro nobis et corona nostra tenendum, gubernandum et possidendum, sicut tenent, gubernant et possident sub nostro et coronae nostrae nomine civitates, oppida et villas in terris dictarum septem sedium existentes salvis tamen iuribus alienis, volentes et decernentes, ut praefata castra, turris, villae et possessiones omnibus libertatibus, iuribus et privilegiis, quibus civitates, oppida et villae dictarum septem sedium ab antiquo usque impraesentiarum usi sunt et gavisi utantur, gaudeant et fruentur. Ita tamen et sub hac condi- tione, ut saepenominati Saxones praescriptum castrum Tholmach rumpere et funditus evertere castrum autem Lothorwar et turrim Weresthoron prout melius poterunt fortificare et praefatam viam muris et aliis fortalitiis ita praecludere debeant, ut hostium insultus ad nocendum ipsi patriae de facili non valeant subintrare. In cuius rei memoriam praesentes concessimus lite- ras nostras sigillo nostri, quo ut rex Hungariae utimur, munimine roboratas. Datum Posonii secundo die festi purificationis beatac Mariae virginis gloriosae, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo tertio, regni autem nostri anno tredecimo. Von der Kamlei: Commissio domini regis ex deliberatione consiliariorura. 1 So Vorlayc; vbcnso Insert von 1478. l.iSH Valuhis. 2 819 Pressburq 1433 Februar 3. Konig Ladislaus verspricht den Sachsen der Sieben Sttihle, ihnen die alten Privilegien zu bestdtigen, sobald sie diese der konigli- chen Kanzlei vorlegen werden. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 140. Siegel, rund, in rotcs Wachs vorne aufgedriickt, Reste. Bruchstiick : Dcr Verfassungszustand 44 = Grundaerfassungen 66 = Recht des Eigentums 61. Eder, De initiis 121 = Schlozer, Krit. Sammlungen 1, 48 Nr. 42. Regest: Kem6ny, Xotitia 1, 172. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Ladislaus dei gratia Hungariae, Bohemiae, Dalmaciae, Croaciae et cetera rex Austriaeque et Stiriae dux necnon marchio Morauiae et cetera fidelibus nostris dilectis, providis et circumspectis viris iudicibus et iuratis civibus, senioribus et villicis ceterisque Saxonibus septem sedium Saxonicalium par- tium nostrarum Transsiluanaruin salutem et gratiam. Venerant ad conspec- tum nostrum nobiles et egregii Nicolaus-de Wyzalcna ac comes Johannes Lemmel, iudex regius necnon Jacobus, magister civium Cibiniensis ceterique nuntii vestri, qui per nostram maiestatem placido vultu favoreque regio suscepti fuerunt, hi equidem prudenter et discrete per vos eis iniunctum lega- tionis officium apud nos peregerunt offerentes nobis placide vestra munera, quae nobis satis accepta extiterunt, de quibus nobis grates dicimus condignas. Parati vos etquemlibet vestrum, qui uti didicimus divorum regum Hungariae et signanter quondam .serenissimorum dominorum Sigismundi imperatoris avi et Alberti patris nostrorum temporibus usque impraesentiarum obsequiis sacrae regni nostri Hungariae coronac pura fide semper insistentes absque cuiusvis infidelitatis et perfidae scrupulo inventi ct pro defendenda vestra 37fi patria (luin necesse fuit arnia capere et saevissimis Turcis continuis vestra- rum torrarum invasoribus vos opponere intrepidi' scmper extitistis, huius- modi respectibus, favoribus regiis amplecti et ad omnia, quae vestrae utili- tatis et conservandae libertatis commoda concernunt, vestris fidelitatibus nos reddere gratiosos. Sicuti autem promisimus vestris nuntiis praescriptis ita et vobis praesentium serie promittimus ct pollicemur nibus^ iuribus, libertatibus ac approbatis consuetudinibus per nostros praedictos praedecessores reges Hungariae et praccipue dominos Sigismundum inipe- ratorem ct Albertum regem vobis concessis, dum et quam primum de eis informati fuerimus, illaese vestras fidelitates conservare et facere conservai'i universa etiam privilegia vestra super vestris libertatibus et praerogativis confecta, dum nobis aut nostro cancellario exhibita fuerint. confirmabimus spem de vobis indubiam gerentcs vice versa, iit illam vestram puram fideli- tatem pcr inedium vestrorum nunliorum jjraedictorum nobis oblatam, in qua vos praedecessorum reguin Hungariae lemporibus perseverassc comperi- mus etiam nostri regiminis tempore inconcusse et inviolabiliter obscrvabitis, prout haec et similia praescripti vestri nuntii a nobis accepto gratioso responso vestris fidelitatibus referent plenius, quibus fidem adhibete. Datum Posonii secunda die festi purificationis beatae Mariac virginis gloriosae, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo tertio, rcgni autem nostri anno tredecimo. Von der Kanzlei: Comraissio propria domini rcgis in consilio, Johannes epis- copus Waradiensis cancellarius. ' Vorlage inlcpidi. - l.ikkc 1, 2 820 Pressburg 14o;{ Fcbruar 5. Konig Ladislaus forderl Konigsrichter, Biirgermei- ster und Rat i>on Hermannstadt auf, ihre Milbiirger Oswald und Michael von Alzen im Sinne eines Rechtsentscheides der Pralaten und Reichsbarone zur Zah- lung ihrer Schuld an Jodok von Kussow zu verhalten. Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Budapcsl, Familienarchiv Justh. Siegel war in rotes Wachs vorne aufgedruckt. Druck: ArchiD 14. 1877, 583 Nr. 11. Von der Kanzlei: Commissio domini regis. Ladislaus dei gratia rex Hungariae, Bohemiae, Dalmaciae, Croaciae et cetera, Austriaeque et Stiriae dux, necnon marchio Morauiae fidelibus uostris pro- vidis et circumspectis iudici regio ac magistro civium et iuratis civibus civi- tatis nostrae Cibiniensis salutem et gratiam. Exponit nobis fidelis noster egregius .lodocus de Kasso, quomodo alias providi Osualdus et Michael de Olchna concives vestri vigore literarum praelatorum et baronum regni nos- tri Hungariae adiudicatoriarum ad solvendum cidem Jodoco quosdam census sententionaliter^ fuerunt condempnati, prout hoc in literis adiudicatoriis ipsorum praelatorum et l^aronum nostrorum coram nobis in specie productis plenius et clarius continentur et licet idem praelati et barones nostri vobis mandaverint, ut huiusmodi eorum iudicium et literas inde confectas exequi 377 deberetis. Tamen vos foisan ob favorem dictorum concivium vestrorum nihil in hac rei hactenus facere curavistis in praedicium et damnum ipsius Jodoci valde magnuni. Unde nos nolentes aliqucm in suis iuribus fraudare, fideli- tati vestrae firmiter praecipiendo mandamus, quatenus statim visis praesen- tibus dictas litcras adiudicatorias annotatorum praelalorum et baronum nos- trorum debitae executioni demandando iuxta tenorem et contenta earundem ex parte praedictorum concivium vestrorum dicto exponenti, debitae satis- factionis complementum exhibere debeatis, auctoritate nostra praesentibus vobis in hac parte attributa et iustitia mediante. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Posonii feria secunda proxima ante festum beatae Dorotheae virginis, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo tertio, regni autem nostri anno tredecimo. Von der Kunrlei: Commissio domini regis ex deliberatione baronum. Unter dem Siegel Kamleiveimerk. 1 Vorlage scnUrcitr. 2 821 Pressburc/ 1 'i."i:{ Februar fi. Konii/ Ladislaus bestdtigt fiir die Kaufleute von Stadt und Distrikt Kronstadl die Lrkunde KonigSigismunds von M19 Nr. 1858 enthaltend die Urkunde des Woiwoden Stibor von 1412 Nr. 1696 uber die Han- delsvereinbarung zwischen dem Kronsliidter Distrikt und den Sieben Stuhlen. Orig. Perg. Arh. Sl. Brasov. Pri\. 124. SieMil. rund, Dm. 6,7 cni, rotes Wacli.s in Waclisschiisscl, an griin-roter Scidensclimir angehangt. Derselbe Stempel wie Nr. 2 806. Von der Knnzlei: Commissio propria domini regis. Nos Ladislaus dei gralia rcx Hungariae, Bohemiae, Dalmatiae, Croatiae Ra- mae, Serviac, Galiciae, Lodomeriae. Comaniae Bulgariaeque ac Austriae et Stiriae dux, necnon marchio Moraviae et cetera memoriae commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis. quod venientes nostrae serenitatis in conspectum fidelesnoslri providi viri Vicentius Zagariae, iudex, ac Petrus filius Anthonii cives civitalis nostrae Brassouiensis, necnon Mat- thaeus, iudex de Rosnouia suis ac univcrsorum iudicum, seniorum, civium, hospitum, populorum et incolarum habitatorum et totius communitatis mer- catorum dictae nostrae civitatis et totius districtus Brassouiensis terraeque Barczensis nominibus et in personis exhibuerunl nobis quasdam literas privi- legiales quondam principis gloriosissimi laudandae memoriae domini Sigismundi tunc Romanorum et Hungariae regis postea vero imperatoris Romanorum avi nostri carissimi suo maiori duplici sigillo, quo uti rex Hungariae uteba- tur, communitas tenores quarundam litcrarum olim magnifici Stiboriivai- vodae Transsiluaniae super quibusdani ordinatione, dispositione et concor- dia venditionis d emptionis pannorum ulnatim et staminum integrorum. telae et barchani item vinorum urnafim ac mellis, cerae et aliarum rerum ponde- rari ac mensurari solilarum inter praefatos Brassouienses ab una, parte vero ab allera magistrum civium, seniores, comites, iudices, iuratos et totam com- munitatem ac mercatores civitatis Cibiniensis ct septem sedium Saxonicalium partium nostrarum Transsiliianarum factas confcctarum et emanalarum rati- 378 ficative in se continentes tenoris infrascripti, supplicautes annotati Vincentius iudex ac Petrus filius Anlonii necnon Matlhaeus suis et alioruin quorum supra nominibus nostrae maiestati ut praelactas lileras annotati quondam domini Sigismundi imperatoris privilegiales, ratas, gratas el acceptas habendo, nos- trisque literis sub praeseuti secreto sigillo noslro, quo uti rex Ilungariae uti- mur, emanandis, verbotenus inseri facientes pro eisdem iudicibus, senioribus, civibus, hospitibus, populis et incolis, liabitaloribus et tota communitate raer- catorum oivitatis et districtus Brassouicnsis ac lerrae Barczensis ipsorumque successoribus universis, innovantes perpetuo valituras confirmare dignare- mur, quarum quidem literarum tenor taiis est: (Folgt die Urktmde Konig Sig- munds von 1419 Nr. 1 }>5S nut der Urkunde des siebenbiirgischen Woiwoden Stibor von 1412 Nr. 1 6f)6.) Xos itaque humillimis et devotis supplicationibus annotatorum Vincentii iudicis ac Petri filii Anlonii civis civitatis nostrae Bras- souiensis necnon Matthaei iudicis de Rosnouia per cos suo ac universorum iudi- cum, seniorum, eivium, liospilum, populorum et incolarum habitatorum et totius communitalis mercatorum eiusdem nostrae civitatis et districtus Bras- souiensis praescriptarum nominil)us el in personis nostrae modo praemisso porrectis maiestati regia benignitate exauditis et {■lementer admissis, prae- tactas literas antefati quondam domini Sigismundi imperatoris et regis privile- giales non abrasas, non cancellalas ncc in aliqua sui parte suspectas imo merae et sincerae veritatis integritale praepollentes praesentibusque de verbo ad verbum insertas quoad omnes earum conlinenlias, clausulas et articulos accep- tamus, approbamus et ratificamus easque nihiloininus consideratis fidelitati- bus et fidelium servitiorum meritis piaefatoniin iudicum, seniorum, civium, hospitum, populorum et incolaruin (liclae noslrae civilatis et dislrictus Bras- souiensis ac terrae Barczensis, quae ipsi uli didicimus in confinibus inimico- rum positi, tamquam clipeus Jiuius regni sacrae nostrae coronae cum summa instantia personis et rebus suis saepius fortunae casibus submissis exhibuerunt ex certa nostra scientia et animo deliberato de praelatorumque et baronum nostrorum consilio praematuro pro eisdem iudicibus, senioribus. civibus, hos- pitibus, populis et incolis dictae nostrae civitatis et districtus Brassouiensis ac terrae Barczensis innovantes perpetuo valituras confirmamus. In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam praesentes concessimus literas nostras pendentis praescripti secreti sigilli, quo, ut praefertur, tamquam rex Hunga- riae utimur munimine roboratas. Datum Posonii in festo beatae Dorotheae virginis et martyris, anno doinini millesimo quadringentesimo tertio, regni autem nostri anno tredecimo. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis, ex deliberatione consilia- riorum, Johannes episcopus Varadiensis cancellarius. Auf der Riickseite Kanzleivermerk: Regestrala J. M. 2 822 Prcssburg 1453 rcbruar G. Konig Ladislaus beauftragt den Konvent von Ko- lozsmonostor , Dezsd von Losoncz u.a. in den Besilz von Maniersch, Marienburg, Boiu I Bun und Mihai Vileazul j Zoltendorf, die perdefectum seminis weiland Michaels von Nadesch heimgefallen sind, einzufilhren. Datum Posonii in festo beatae Dorotheae virginis et martiris, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo tertio, regni autem nostri anno tredecimo. Eingeschaltet von dem Konvent von Kolozsmonostor 1453, Orig. Ungar. Landesarchiv Budapest. 379 2 823 Rirlhalin 1 'i.'»o Februar 10. Die Pfariei Chiisiian i'on Reichesdorf, Georg von Miihlbach u.a. laden den Hermannstadter Biirger Nikolaus Zas vor ihr Gericht. Eirigeschaltet vom offentlichcn Notar Lirbanus Petri von Steinau 1 I5:i, Orig. Archiv der Evani;. Kirchengemeinde A.B. Mediasch. Cristannus de Ryanfal\\i, Georgius de Sebes decretorum doctores, Ladislaus de Alma, Ambrosius de Walthwdia, Laurencius de Ludas artium liberalium magistri, Michael baccalaureus in decretis de Berthelm, decanus capituli Me- gyes, nobili viro Nicolao Zas, concivi civitatis Cybiniensis, sinceram in domino caritatem et mandatis nostris immo verius delegantis firmiter obedire. Literas reverendi.-^simi in Christo patris et domini domini Raphaelis Herczekli de Ze- chew, archiepiscopi ecclesiarum Colocensis et Bachiensis canonice unitarum locique eiusdem Colocensis comitis perpetui veras sigilloque eius consignatas nuper nobis noveritis ablatas eaque decuit reverentia et honore accepimus, quarum tenorem per nuntium praesentem edere petenti demandamus, volen- tes itaque obedire mandatis dicti domini archiepiscopi, ut tenemur, iuxtafor- mam mandali nobis traditi vobis praeasserto Nicolao Zas ac partibus a vobis in ea parte in causam attractis, videlicet iudicibus et iuratis senioribus du- arum sedium Medj'es et Selk diem videlicet et locum praesentibus assignavi- mus. quintam videlicet feriam proximam sequentem dominicum diem, quo cantatur divinum officium laetare Jerusalem- in Medies vobis et illis hones- tum ac coniodum, tutum e( opportunum demandantes vobis illis nihilominus in his scriptis nomine et in persona ipsius delegantis, auctoritate nobis in ea parte nobis altributa, quem terminum pro primo et secundo et peremtorie utris- que partibus uno edicto in competentia dierum inter medio intervallo, qua- tenus vos et quilibet partium propriis in personis ibidem coram nobis legittime comparere studeant cum effectu, audiluri et accepturi unusquisque vestrum cum suum cst et erit, prout ordo iuris et iustitia suadebit ex superabundanti. Nihilominus operam dabimus si et in quantum ratione ducti consentanei fueri- tis, quantum in nobis est, rupta pacis loedera per omnia futura tempora fir- miter observanda reformari et in perpetuum peramplius amicitiam reduci. Certificantes vos insuper liis nostris literis praesentibus, quodsi deo advertente vos aut illi aliquo spiritu sinistro persuasi aut propriae prudentiae initi con- tenderit aut dure ceruicis per devia quaeque irrepserit ad ea nihilominus deo auctore, quae recta sunt et iustitia suadebit procedemus cuiuspiam contuma- cia aut cautelositate non obstante. Praesentibus perlectis iubemus reddi prae- sentanti. Ad evidentiam vero praemissorum praesentes nostras literas cita- torias sigillo decanatus capituli Medyes communi consensu nostro fecimus communiri. Datum in Berthelm sabbato die proxima ante Esto mihi, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo tertio. 1 In verlangerter Sctirift. ^ Marz 12. 2 824 ITermann.stiicll Mn.i reliriiar \'i. Der offentliche Notar Urban Petri von Steinaii beglaubiyt die ljrlischofs Raphael von 14-")3 Nr. 2 SOS). Quibus peractis annotatus Martinus notarius a inei notario publico infrascripto unum vcl plura petivit instruinentum vel instrumenta. Cuius supplicalionibus rationi forc consonis inclinatus praesens ideo instrumentuin citationis ac copiarum insertionis eidem tradidi et assignavi iuris sui ad cautelam. Acta ct data sunt hacc anno, indic- tione, die, mense, hora, loco et pontificalu quibus supra prasentibus ibidem honorabilibus viris Petro de Buzd, Michaele Wollmplok de Helta, Johanne Andreac sutoris de Cybinio, Georgio Gcorgii textoris de Cy])inio, capellanis in Cybinio presbiteris, iurisdictionis Strigoniensis, et uni videlicet Petro de Buzd,TranssiIuanensis diocesis testibus ad praeinissa vocatis et rogatis. Nolarzeichen. Et ego Vrbanus Petri de Stynawia clericus Wratislauiensis dio- cesis, papali ac imperiali auctoritatibus publicus iiotarius, quia praescriptae citationis insinuationem in praesentiaque ipsius Nicolay Zas leclione, commis- sione, notificatione ac alia omnia et singula quae ibidcm fiebant inter praedic- tas partes ut praemittitur et agerentur unacum pracscriptis testibus praesens fui eaque sic fieri, vidi et audivi, ideo hoc praesens publicum citationis instru- mentum manu mea propria scripsi, confeci et publicavi et in hanc formam publicam redegi signoque et nominc meis solitis ct consuetis roborando con- signavi rogatus et requisitus per partes utrasque ad notandum et conscri- bendum facta, acta, gesta eorundem et unicuique dare, quod suuin cst aut erit ad fidem et testimonium omnium praemissorum. ' In verl.ingcrter Schrif! . 2 825 1453 Februar 23. Der Konvent von Kolozsmonostor bestdtigt tiber Ersuchen von Demetrius Kowach, Johannes Kron et Egidius Zabo, cives civitatis Coloswar, in ipsorum ac universorura hospitum et incolarum necnon totius communi- tatis Hungaricae nationis de praedicta Coloswar personis die Urkunde des 381 Gubernators Johannes Hunyadi von 1452 Nr. 2 768 ilber die Reibungen zwischen Ungarn und Sachsen in Klausenburg und iibergibt das Transsumt eisdem uni- versis civibus ct incolis Hungaricae nationis. Datum in festo kathedrae beati Petri apostoli, anno domini millesimo qua- dringentesimo quinquagesimo tertio. Druck: L. .MakUai, Kiadullan oklevclel; S. 24 f. Xr. 20. 2 826 1453 Fohruar 2:5. Das Weissenburger Kapilel schallel die Urkunde der sieben- biirgischen Vizewoiwoden Georg und Bronislaus von 1453 Nr. 2804 ein und beglaubiyt fiir Nikolaus und Symon von Tarllau die Urkunde dieses Kapitels von 1440 Nr. 2 391 enthaltend die Urkunde des siebenburgischen Viiewoiwoden Nikolaus von Salzburg, von 1440 Nr. 2 390. Datum feria sexta proxima post festum kathedrae beati Petri apostoli, anno domini millcsimo quadringentcsimo quinquagesimo tertio supradicto. Ho- norabilibus et discretis viris domini Andrea praeposito, Anthonio cantore et Michach' custode, Blasio de Scliclk dccano ceterisquc canonicis dictae ecclesiae nostrae salubriter cxistcntibus et devote. Orii,'. Pers. Arh. St. Brasov, Priv. 126. Siegcl spitzoval, ."j.^-l-S.^ cm, an griin-weiss- roter Seideiischnur ansehangt. Derselbe Stempel wie Nr. 216. 2 827 Wicn 1433 Febrjiar 23. Konig Ladislaus beslatigt. dass Ladislaus von Segedin, Rektor der Kapelle und des Hospitals zum Heiligen Geisl in Wardein. gegen die Inbesitznahme von Mihai Viteazulj Zoltendorf, Longodar, Weisskirch, Maniersch, Marienburg, Nadesch, Kleinlasselii und Besilzteilen in Belleschdorf durch Ni- kolaus von Salzburg und Genossen Einsprache erhoben hat. Eingeschaltet von den \Voiwodcn Ladislaus von Losoncz und Bartholomaus Dragffy 1493, Orig. L'ngar. Landesarchiv Budapest. Nos Ladislaus dci gratia Hungariac, Bohemiae, Dalmaciae, Croaciae et ce- tera rex, Austriaeque ct Styriae dux necnon marchio Moraviae memoriae commendamus per praesentes, quod fidelis noster magister Ladislaus de Zege- dino, rector capellae et liospitalis sancti spiritus ad latus scholae Varadiensis fundatae, nostram veniens in praesentiam nobiles Nicolaum de Wyzakna, vicevaivodam Transsilnanensem ct .lohannem Gereb de Vyngarth^ coram nobis facic ad faciem repertos iterii niagnificum Desew de Lossonch, alias vaivodam Transsilvanenseni ct alios quoslibet tamquam absentes ab Occu- patione possessionuiii Zolthan ct I.andagar in comitatu Albensi partiuni no.s- trarum Transsiluanarum necnon Feyereghaz, Nadasd, Monyoros, Hethur, Kyssenthlazlo et portionis possessionariae in possessione Ywedych- in co- mitatu de Kykellew existentis habitarum seque quovis quaesito colore in dominium earundem intromissionc casque sibi ipsis appropriatione fructuum etiam quarumlihcl utilitatum carundcm pcrccptionc scu percipi factione pro- hibuit contradiccndo cl contradixit iniiibendo publicc et manifestc coram 382 nobis. testiinonio praesentium niediantc. Datum Wyennae feria sexta pro- xinia ante festum Reminiscere, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo tertio, regni autem nostri anno tredecimo. ' Hierauf durchgcstrichen Vingarl. - Hierauf durchgestrichen Wdaarliel. 2 828 Wien 1453 Februar 24. Konig Ladislaus verbielel allen Richtern in Ungarn und Siebenburgen, die Sachsen uon Hermannstadt und den Sieben Sliihlen iiber Anstiflen der Kronstadter in Handelsstreitigkeiten vor ihr Gericht zu ziehen. Orig. Pap. ArU. St. Sihiu l' H 142. Sicyrl in rotcs Wachs vorne aufgcdriickt. Derselbe Stempel wie N'r. 2 806. liruchstiiclv: Verfassangszusland 11. Regest: Kem^ny, Xnlilia 1, 172. Von der Kanzlei: Comniissio domini regis. Ladislaus dei gratia Hungariae, Bohemiae, Dalmaciae, Croaciae et cetera rex .\ustriaeque et Stiriae dux necnon marcliio I\Iorauiae et cetera fidelibus nostris magnificis palatino et iudici curiae nostrae necnon vaivodae par- tium nostrarum Transsiluanarum vestrasque in iudicatu vices gerentibus cunctis etiam aliis iudicibus et iusticiariis regni nostri et earundem partium Transsiluanarum praesentes visuris salutem et gratiam. Conqueritur nobis pro parte fidelium nostrorum Saxonum civitatis nostrae Cibiniensis et alia- runi civitatum ac oppidorum septem sedium Saxonicalium praediclarum par- tium nostrarum Transsiluanarum gravi cum querela, quomodo cos fideles nostri Saxones civitatis nostrae Brassouiensis et terrae Barczensis contra eorum libertates in quibusdam factis mercantiae et negotiationis, propter quae certae controversiae inter eos sunt subortae, in vestri aut alterius ves- trum praesentia in causam attrahere ac indebite vexare niterentur. Cum tamen ipsos e.xponentes libertatibus septem sedium requirentibus nullus iudicum regni nostri saecularium praeter eorum iudices in medio ipsorum residentes ac nos propria in persona si ab eisdem causa per ipsos adiudicata per legi- timam appellationem nostri in praesentiam deducta fuerit, habeat iudicare. Et quia nos sicuti cunctos regnicolas nostros sic et praescriptos exponentes in eorum libertatibus et iustis iuribus volumus conservare, ideo vestrae et cuiuslibet vestrum fidelitati firmiter praecipimus et mandamus, quatenus scita veritate praemissorum annolatos, exponentes ad instantiam praetac- torum Saxonum civitatis Brassouiensis et terrae Barczensis ratione praevia minus iuste iudicare vel vestro astare iudicatui compellere non debeatis, com- mittentes eisdem, quibus et nos per praesentes committimus, ut si ipsi quid- quam actionis vel questionis contra dictos querulantes habent id contra eos- dem iuxta iura et libertates praescriptarum septem sedium coram praedictis eorum iudicibus legitime prosequantur. De quorum iudicio si non extiterint contenti, deducant eorum causam in personalem praesentiam nostrae maics- tati nosque in huiusmodi causa partes inter easdem iudicium et iustitiam ac finale iudicii complementum absque ulteriori illegitima prorogatione faciemus, prout iuri videbitur expedire. Aliud ergo facere non ausuri. Prae- 383 sentibus perlectis exliibenti restitutis. Datuin \\yennae in festo beati Ma- thiae apostoli, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo tertio. Aiif der Eiickscilc von glcicbzeiticjcr Haml: Contra Brasthouienses. Vo/i der Kunzlei: Commissio domini reiiis ex dcliberatione baronum. 2 82Q \\ ien \\~t'.i \Iarz 2. Konig Ladislaus beauflragl das Weissenburger Kapitel die Sachsen der Sieben Sliihle in den Besitz der Herrschaft Talmesch einzufiihren. Eingeschaltet von dein Weissenburger Kapitcl 1453, Orig. Arh. St. Sibiu. Mit dieser Urlvundc cingcschaltet von Slephan Bdthori 1583, Orig. ebenda. Druck: Gierend, Notitiac castellanolus 32. Bruckner, Beleuchtiing 1U9. Contribuliuni istorice 52 und 112. Regest: rransilDania 1873, 128. Ladislaus dei gratia Hungariae, Bohemiae, Dalmaciae, Croaciae et cetera rex Austriaeque et Stiriae dux, nccnon marchio Moraviae et cetera fidelibus nostris capitulo ecclesiae Transsilvanensis salutem et gratiam. Cum nos pro fidelibus servitiis fidelium nostrorum Saxonum septem sedium partium nos- trarum Transsiluanarum castrum nostrum regalc Tholmach vocatum in co- mitatu Albense earundem partium nostrarum Transsiluanarum situm, cum turri Werestiiorcm tribuloque iiiibi exigi solito ac castro Lothorwar vocatis necnon oppido similiter Tholmach \illisque et possessionibus Kystolmach, Boycza, Plopy, Porchesd, ulraque Scbes ac praedio Creuczerfelth appellatis necnon medietate villae Rewke nuncupatae similitcr in comitatu Albense existentibus aliis etiam cunctis villis et iuribus possessionariis ad praedictum castrum de iure spectantibus ipsiusque et earundem utilitatibus et pertinen- tiis quibuslibet ad praefatas scptem sedes nostras Saxonicales iu perpetuum et irrevocabiliter annexerimus et eisdem septem sedibus incorporavimus et quo Saxones earundem septem sedium praesentcs el futuri huiusmodi castra, lurrim, villas et possessiones ipso iure pro nobis et pro sacra corona nostra teneant et gubernent, sicuti tencnt civitates. oppida et villas in terris dic- tarum septem sedium existenles, volumusque praefatos Saxones nostros in ipsorum et earundem dominium per nostrum et vestium homines legitime facere introduci. Igilur fidelilari vcslrae firmitcr praecipimus et mandamus quatenus vestrum mittatis hominem pro testimonio fidcdignum, quo prae- sente Stephanus vel Ladislaus de Hwzywtelke, aut Johannes sin Ladislaus de Kerek seu Georgius Thabiasy sivc Michael de Almas neve Laurencius seu Thomas de Bolya aliis absenlibus homo noster, per nos de curia uostra regia ad id specialiter deputatus ad facies.praedictorum castrorum ac turris villarumque et pertinentiarum carundcm vicinis et commetaneis ipsorum et earundem universis convocatis et praesentibus accedendo introducat praefatos Saxones in dominium ipsorum et earuiidem staluatque eadein et ipsas eisdem pracmisso iure perpetue et irrevocal)ililcr possidendum. Si non fueril con- Iradictum, contiadictores vero, si qui fucrint evoccl iijsos conlra annolatos nostros Saxones in praesenliam vai\odae dictarum partium nostrarum Transsiluanarum ad terminuni competentem rationem contradictionis eoruin reddiluros. Et posl liacc huiusmodi introduclionis et statutionis seriem cum conlradicloruni cl cvocatorum, si qui fuerinl, vicinoruinque et commelancorum, qui j)iaemi.ssac stalutioni inlcrerunl, nominibus tcrmino- 384 que assignalo praefatis vaivodae more solito rescribatis. Dalum Wyennae feria sexta proxima post festuni beati Mathiae apostoli. anno domini mille- simo quadringentesimo quinquagesimo tertio. 2 830 1453 MJirz 7. Der Konvent von Kolozsmonoslor bezeugl, class das Weissenburger Kapiiel gegen die konigliche Verleihung der dem Kapitel vermachten sachsischen Besiizungen Sebesel / Kleinmiihlbach. Spring und Drasov j Troschen und der zur HerrschafiSebesel j Kleinmtihlbach gehorenden vier rumdnischen Orte an Johannes von Hunijad und Johannes Gereb von Weingartskirchen Einsprache erhoben hat. Orig. Pap. Batthyaneum .Alba lulia, Archiv des sicb. Doml April 2-1. 2 835 Wien Hij^ April '.i. Konig Ladislaus beauftragt das Weissenburger Kapitel den Bistritzer Grafen Johannes von Hunyad in den Besitz der Hdlften uon Sayo, Alsosayo, Pazmos, Walahbwdag, Symonteleke, Sebes, Ardan, Clinos, in den uoUstdndigen Besitz von Radla, Serlyng und Fcriis im Koloscher Komitat und der Hdlften von Teke, Pentek, Lwdweg, Erked, Solmos, Akna ct Pynar per- tinentiarunique earundem in comitatu de Doboka und der im Tauschwege uon Albert uon Losoncz erworbenen Hdlften von Filpisul Mare und Filpisul Mic j Sdchsisch-Fd Ipes einzufiihren . Datum Wyennae tertio dic festi Paschae domini, anno millesimo quadrin- gentesimo quinquagesimo tertio, regni autem nostri anno tredecimo. Orig. Pap. Ungar. Landcsarchiv Budapest Dl. 3(.826. Siegel war in rotes Wachs auf der Riickseile zum Verschluss aufgedriJckt. 2 836 Wien li.53 April 3. Konig Ladislaus ersucht das Weissenburger Kapitel, bei Einfuhrung des Johannes von Hunyad in deri Besitz uon Stadt und Distrikt Bistritz mitzuwirken. Eingeschaltet vom Weissenburger Kapitel 1453 und mit dieser Urkunde als 2. Insert von Konig Ladislaus 1456, Orig. Ungar. Landesarchiv Budapest. Druck: Teleki, Hunyadiak kora 10. 400 Xr. 195. Ladislaus dei gratia Hungariae, Bohemiae, Dalmaciae, Croaciae et cetera rex ac Austriae et Stiriae dux necnon marchio Morauiae et cetera fidelibus nostris capitulo ecclesiae Albensis partium nostrarum Transsiluanarum salutem et gratiam. Cum nos pro fidelitatibus et fidelium servitiorum meritis sincerisque complacentiis fidelis nostri sincere dilecti spectabilis et magnifici Johannis de Hwnyad pridem dicti regni nostri Hungariae gubernatoris nunc vero co- mitis perpetui Bistriciensis, per eum maiestati et sacrae coronae nostrae sub locorum et temporum varietate cum omni fidelitatis constantia exhibitis et impensis praefatum Johannem de Hwnyad ac filios et haeredes suos universos super civitate et districto Bistriciensi ac eius pertinentiis in partibus Trans- siluanis habitis < >i et perpetuos comitis maiores < >^ in comitatum perpetuum sollemniter nominavimus < >^ creavimus, dictum districtum vero seu comitatum Bistriciensem cum civitale Bistritia ac oppidis, villis, praediis et aliis quibuslibet ipsius et earum pcrtinentiis, tributis et iure pa- tronatus ecclesiarum serie aliarum literarum nostrarum donationalium co- 389 miti Johanni * necnon Johannes de Zawa seu Blasius de Choron sin Georgius de eadem aliis absentibus homo noster ad facies dictarum civitatis ac districtus seu comi- tatus necnon oppidorum, villarum et tributorum de easdem pertinentium vicinis et commetaneis earundem universis inibi legitime convocatis et prae- sentibus accedendo introducat praefatum comitem Johannem < >^ statu- atque easdem eidem praemissae nostrae donationis sibi incumbente titulo per- petue possidendas, si non fuerit contradictum, contradictores vero, si qui fuerint, evocet eosdera contra praefatum comitem Johannem in praesentiam vaivodarum nostrorum partium Transsiluanarum ad terminum competentem rationem contradictionis eorum reddituros et pi nvcn- monasteratae- Mariae virginis de Cltismonostra memoriae commendamus, quod honorabilis vir niagister Grego- rius de Lyppa canonicus ecclesiae Albensis Transsiluanae in sua ac universo- rum dominoruin de capitulo ecclesiac praedictae personis nostram veniens in praesentiam, per modum protestationis et proliibitionis nobis significare curavit in hunc modum, quomodo egregius Johannes Gereb de Wyngard ipsos de dominio possessionum ipsorum Spreng, Drasso et Kyssebes vocatarum ac pertinentiarum earundem in comitatu Albensi existentium potentialiter eiecis- set et expulisset easdemque sibi ipsi minus iuste et indebite occupasset et occupatas huiusque usus fuisset utereturque etiam de praesenti potentiam mediante. Tandem medio tempore idem Johannes Gereb easdem a serenissimo principe domino Ladislao rege Hungariae et cetera sibi ipsi dare, donare et conferre procurasset seu procurari fecisset seque feria quinta proxima ante festum beatorum Thyburcii et Valeriani raartyrum novissime praeteritum^ vigore literaruni eiusdem domini Ladislai regis in dorainium earundera intro- duci ac easdem sibi ipsi statui et appropriari facere voiuisset, in praeiudicium praefatorum dominorum et capituli valde magnum. Cui quidem introductioni et statutioni iidem domini in faciebus memoratarum possessionum et perti- nentiarum earundera annotato Johanni contradictionis velaraine obviassent, qua protestatione facta praenominatus magister Gregorius nominibus quibus supra praefatum dominum Ladislaum regem necnon magnificum Johannem de Hwnyad perpetuum comitem Bystriciensem alias regni Hungariae guberna- torem a donatione et collatione praescriptarura possessionum et pertinentia- rura earundera, praetitulatum vero Johannem Gereb et alios quoslibet ab earundem impetratione ac sibi ipsis donari et conferri perpetuarique procu- ratione seque in dominum earundera intromissione ac easdem sibi statui et perpetui factione, usura fructuum et quarumlibet utilitatum earundera percep- tione* seu percipifactione* quomodolibet factis vel fiendis prohibuit contradi- cendo et contradixit inhibendo, lege regni requirente coram nobis. Datum feria sexta proxiraa ante festum beati Adalberti episcopi et martyris, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo tertio. 1 Lucke 2,5 cra. 3 ^pril 12. ^ Liicke 1,2 cm. * Vorlage: pceptione bzw pcipi. 2 841 1453 Aprll 21. Der Konvent von Kolozsmonostor schaltet den Statutionsauftrag des Konigs Ladislaus von 1453 Nr. 2 815 ein und bezeugt, dass Johannes Gereb von Weingartskirchen am 7. April in den Besitz von Nadesch und Kleinlasseln eingefuhrt worden ist. 393 Datum quintodecimo die diei introductionis et statutionis praenotatarum, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo tertio. Beglaubigte Abschrift aus deni Jahre 1783, Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 27668. Regest: Tortinelmi Idr 1897, 357 Nr. 183 zu April lu, wobei aber von Lariislaus Gereb die Rede ist. 2 842 1453 Mai 11. Das Weissenburger Kapitel schaliel die Urkunde Konig Ladis- laus von 1453 Nr. 2 829 ein und bezeugi, dass die Einfiihrung der Sieben Stuhle in den Besitz der Herrschaft Talmesch am 24. April durchgeftihrt worden ist, und dass wahrend der landesublichen Frist von 3 Tagen, die die Vertreter an Ort und Stelle verweilten, sich kein Widerspruch erhoben hat. Datum decimo octavo die introductionis et statutionis praenotatarum, anno domini supradicto. Honorabilibus et discretis viris dominis Andrea praeposito, Anthonio decretorum doctor cantore, Michaele custode, Gregorio de Lippa decano, ceterisque canonicis dictae ecclesiae nostrae salubriter existente et devote. Orig. Perg. Arli. St. Sibiu U IV 502. Siegel, weisscs Wachs in Wachsschiissel, an gelber Seidenschnur angehangt. Derselbe Stempel wie Nr. 216. Eingeschalicl von Konig Stephan Bathori 1583, Orig. ebenda. Druck: Gierend, \oliiwe caslellanatus 32. Regest: Transilvania 1873, 128 = Hurmuzaki, Documenle II, 2, 41 Nr. ,30. Die Urkunde bringt einen neuen Beleg daftir, dass in Siebenbiirgen dcr Georgstag auch am 24. April gefeiert wurde: feria lerlia videlicel in feslo beali Georgii marlyris. Die feria tertia fiillt aber 1453 auf den 24. April. vgl. dazu Documenle privind isloria Romdniei. Introducere, vol. I, Bucure^ti, 1956, S. 471. 2 843 GilSn 1453 Mai 23. Matthaus, Bischof von Siebenburgen, verleihi den Pfarrern des Bistritzer und Kiralyer Kapitels das Recht, bis zum kommenden Martins- tag iiber ihr Vermogen letztwillige Verfugungen zu treffen. Papierhandschrift des ausgehenden 16. Jh. s. f 7', beigebunden einem altercn Kopial- buch, frtiher Archiv des ev. Kapitels A.B. Bistritz. Mattheus dei et apostolicae sedis gratia episcopus Transsiluanus memoriae commendamus notificantes quibus expedit universis quomodo ex parte capi- tuli Bistritiensis decanatuum videlicet Bistritiensis et Kyralia extitit nobis humiliter ac instanter supplicatum, quatenus universos plebanos in dictis decanatibus iuxta antiquam consuetudinem in faciendis et legandis de bonis ipsorum testamentis in morte aut in vita per eosdem disponendis et ordinandis conservari dignaremur. Nosque attendentes et considerantes ipsorum petitio- nes et supplicationes fore iustas et concernentes salutem animarum ipsorum usque ad festum beati Martini pontificis proxime venturum eisdem universis plebanis duximus indulgendum et indulgemus per praesentes. Quod §i ali- 394 quem contigerit decedere seu velle facere testaraentum infra hoc tempus iuxta antiquam consuetudinem valeant et possint de bonis ipsorum sufficiens et condecens disponere testamentum. Elapsoque festo beati Martini cogitabimus de competenti remedio et si de iure repertum per nos fuerit ad vitam nos- tram etiam aliis literis nostris indulgere volumus harum nostrarum testimo- nio et vigore literarum mediante. Datum in castro nostro Gyalo feria 4^. ante festum sanctae trinitatis, anno domini millesimo CCCC°LIII°. 2 8i4 Miihlbach 1453 Mai 27. Johannes von Hungad vergibt der Marienkirche zu Ma- rienburg die koniglichen Einkiinfte aus einer Miihle am Homorod und befiehll dem Richter der Gemeinde, den Pfarrer im Genuss dieser Einkiinfte zu schiitzen. Orig. Pap. Archiv der Evang. Kirchengemeinde A.B. Bra§ov I E 160. Siegel, rund, Dm. 3,3 cm, in rotes Wachs, papierbedeckt, vorne aufgedriickt. Ira Siegelfeld vier- geteilter Wappenschild. 1 und 3 steigender Lowe, 2 und 4 Rabe mit Ring im Schna- bel. Umschrift in gotischer Minuskel: s. iohannis de huniad perpctui comitis bictricie. Abschrift, Pap. ebenda. Nos Johannes de Hwnyad, comes perpetuus Bistriciensis, supremus capita- neus regiae maiestatis in regno Hungariae constitutus et cetera memoriae commendamus per praesentes, quod licet tempore^ nostrae gubernationis officio universos proventus regales de uno novo molendino superiori com- munitatis in opido Feldwar aedificato in fluvio^ Homoroth decurrente^ in terra Barcza habito provenire debentes ad honorem beatae Mariae virginis fondatae, mediantibus aliis literis nostris in perpetuum dedisse et donasse recolimus. Tamen ad humilimae supplicationis instantiam honorabilis do- mini Andreae plebani praefatae ecclesiae de Feldwar nobis propterea porrec- tae ipsos proventus dictae molendini de novo constructi de eodem regiae maiestati provenientes praefatae ecclesiae beatae Mariae virginis de Feld- war in honorem beatae Mariae virginis de novo et ex novo in persona se- renissimi principis domini Ladislai regis Hungariae et cetera domini nostri naturalis in perpetuum dedimus, donavimus et contulimus immo damus, donamus et conferimus praesentium per vigorem. Quocirca vobis universis et singulis castellanis ac recollectoribus quorumcumque proventuum regalium et signanter recollectoribus proventuum praedicti molendini de Feldwar praesentibus et futuris in persona ipsius domini regis firmiter committimus et mandamus, quatenus a modo in posterum ecclesiae beatae Mariae vir- ginis in ipso opido Feldwar constructam consequenterque praefatum Andream plebanum ipsius ecclesiae in dominio proventuum regalium praefati molen- dini novi impedire, molestare seu aliquo proventus de eodem exigere nulla- tenus praesumatis. Alioquin committimus per praesentes iudici, iuratis ac toti communitati ipsius opidi Feldwar, ut ipsi eandem ecclesiam et pleba- num in proventibus ipsius molendini protegere et conservare debeant auctori- tate nostra mediante. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum in opido Sebes in festo sanctae et individuae trinitatis, anno domini raillesimo quadringentesimo quinquagesimo tertio. ' Kopie lempoTi. ' Kopie detincnte. ' Vorlage fluio. 395 2 845 Hermannstadt 1153 ]Mai 31. Die Sieben Stiihle bestdiigen eine Vereinbarung zwischen den Gemeinden Salzburg und Stolzenburg, das Burgerfeld betreffend, wonach die Stolzenburger fiir den von ihnen beniitzten Teil des Burgerfeldes wegen der Schddigungen durch den Ttirkeneinfall von H3S statt der festgesetzten 80 Malter Frucht durch 8 Jahre nur 40 Malter an die Salzburger Kirche abzu- geben haben. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu, K.A. Stolzcnburg Nr. 16. Sicgel, niiid, Dm .3.2 cm, papier- bedcckt, in rotes Wachs vome auf!;edrucl2 ordenunge des rechten und laewelicher gewonhat unser stad gnuk thun. In der andern sachin alz der vorgeschrebene bote eyne copia eynes schult- briffs von her Andree Hilbrannt dyeczeit stad richter czu Wienn ouch vor uns pracht hatt, wir ouch alczuhant noch Andree Johannis Loketasson gesant ha- bin und ym dy sache habm erczalt, zo pracht her eynen briff vor uns, der am samstag vor Judica in der nehestin fastin^ ym durch her Johannis Lemmel hy kSnigsrichter gesant, das her dy selbige schult mitsampt ander schult yn Wyen hett beczalt, alzo ouch der vorgenante Augustin ew clerlichin erc- zelin wirt und miindlich sagin. Dorum ersamen libni hern friint und gunner 398 in den und allen czemlichm sachm wir bereit seyn ewir libe czu behagin. Ge- geben in der Hermanstat in die Quirini martyris undir unser stad segil noch Christi gebort twsund virhundert ym dreyundffwmczigisten Jar. Burgermeyster, richter und gesworn burger der stad Cybin als Hermanstad. ' Schwer leserlich, Arczall'7 ^ Marz 17. ' Liicke 1,5 cin. erganzt. 2 848 Wien 1453 Juni 4. Konig Ladislaus ieilt den Sachsen Siebenbtirgens mit, dass er die Bekampfung der Rduberbanden in der Zips personlich fuhren werde und ersucht sie, sich mit ihrem Aufgebol bis zum 24. Juni bei Kaschau einzufinden. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 150. Siegel iii rotes Wachs, papierbcdeclit, vorne auf- gedriiclit. Derselbe Stempel wie Nr. 2 806. Regest: Eder, Observationes 138. KernSny, Nolitia 1, 172. Von der Kanzlei Commissio domini regis. Ladislaus dei gratia Hungariae, Bohemiae, Dalmaciae, Croaciae et cetera rex Austriaeque et Stiriae du.\ necnon marchio Morauiae et cetera fidelibus nos- tris universis et singulis Saxonibus nostris regalibus in partibus nostris Trans- siluanis constitutis et commoratibus salutem et gratiam. Surgentibus pridem in terra nostra Scepusiensi quibusdam malefactoribus, qui rapto vivere ass- veti sub ducatu cuiusdam Axamyth nonnullos fideles nostros rebus et bonis spoliabunt, cura ad extirpandos eosdem terrigenarura illarum partium facultas non sufficeret, scripseraraus certis nostris baronibus et quorundam comita- tuum nobilibus, ut in auxilium illius terrae procederent contra malefactores memoratos. Sed cum in ea re mora longior fuisset protracta seu negligentia quaedam commissa invaluit malitia numerusque auctus et hominum pravo- rum adeo, ut iam sicuti crebrescentibus querelis terrigenarum illorum doce- mur, plura non solum in terra illa sed et prope Cassoviam et alia fortalitia erexerint, ex quibus illarum terrarum incolis post crebras praedas sub censu coactis more incendii ulterius repere ac etiam alias circumvicinas partes pene- trare et invadere moliuntur. Condolemus autem afflictionem illius regni nos- tri cuius inter alia regna nostra specialior cura menti nostrae impressa est. Et quia huic morbo, qui tantura invaluit, non quaelibet partialis provisio sufficit, decrevimus non parcere etiam propriae personae nostrae, sed pro com- modo et pace subditorum nostrorum libenter assummere defensionis laborera et aetatem nostram assuefacere portandis oneribus officii nostri. Itaque rese- catis nonnullis aliis nostris negotiis, licet perarduis, his diebus personaliter nos ponemus ad carapura ducturi nobis cura bonara copiam gentiura et de Aus- tria et de Moravia, cum quibus et adiumento vestro ad finaliter extirpandos de orani terra illa raalefactores praedictos dante domino procedemus. Qua- propter fidelitati universitatis vestrae et cuiuslibet vestrum firmiter praeci- piendo mandaraus, quatenus incontinenti visis praesentibus, nullo alio mandato expectato, universaliter et per singula capita cum omnibus vestris gentibus exercitualiter insurgere et usque ad festum nativitatis beati Johannis baptis- tae proxime venturum^ circa Cassouiam cum aliis fidelibus nostris, quibus similia scripta direximus constitui, et illic congregari debeatis, acturi pariter 399 nobiscum oninia ea, quae pro defensione regni et exterminio latronum praedic- torum necessario facienda erunt. Secus facere non ausuri. Alioquin committi- mus per praesentes vaivodis et vicevaivodis nostris Transsiluanensibus, ut ipsi rebelles ex vobis ad executionem liuiusmodi mandati nostri per occupa- tionem possessionum suarum arcius compellant et astringant. Datum Wyennae feria secunda proxima post festum sacratissimi corporis Christi, anno eiusdem millesimo quadringentesimo quinquagesimo tertio, regni autem nostri anno quartodecimo. Von der Kanzlei: Commissio domini regis ex deliberatione consiliariorum. Juni 24. 2 849 Wien 1-5.^;$ .iiini o. Konig Ladislaus bestatigl iiber Einschreiten des Heliauer Geschworenen Lodouicus filius Nicolai Lwtsch 2 Urkunden der Sieben Stiihle (iudicum ac iuratorum consulum ac scniorum septem scdium Saxonicalium partium nostrarum Transsiluanarura) uon 142S Nr. 2 055 und 1450 Nr. 2 722 iiber die Hattertstreitigkeiten zwischen den Gemeinden Heltau und Michelsberg. Datum Wyennae feria tertia proxiraa post festum sacratissimi corporis Christi, anno eiusdem millesimo quadringentesimo quinquagesimo tertio, regni autem nostri anno quartodecinio. Unter dem Siegel: Coramissio domini regis, domino Vlrico comite Ciliae refe- rente. Eingeschaltet voni Weissenburger Kapitel 1468. Orig. Arh. St. Sibiu. K.A. Heltau Nr. 12. — Eingeschaltel von Konig Wladislaw II. 1504 und mit dieser Urkunde vom Weissenburgcr Kapitel 1505 Orig. ebenda. Das noch von Zimniermaiin eingeschcnc Orig. Perg. ini Heltauer Pfarrarchiv ist heute verschollcn. 2 850 Wien 1453 Juni G. Konig Ladislaus bestdtigt tiber Einschreiten des Lodoui- cus, filius Nicolai Lwtsch, iuratus senior villae nostrae Heltha vocatae suo ac ceterorum iuratorum seniorum Saxonum et inhabitatorum eiusdem villae nostrae die Urkunde der Sieben Stuhle von 1372 Nr. 996 uber die Hattertgrenzen zwischen Hermannstadt und Heltau. Datum Wyennae feria quarta proxima post festum sacratissimi corporis Chisti, anno eiusdem millesimo quadringentesimo quinquagesimo tertio, regni autem nostri anno quartodecimo. Von der Kanzlei: Comissio domini regis, domino Vlrico comite Ciliae referente. Orig. Perg. Arh. St. Sibiu. K.A. Heltau Nr. 10. Siegel, rotes Wachs iii Wachsschiissel, an roter Seidcn.schnur angehangt, derselbe Stempel wic .\r. 2 8C6. Eingcschaltet vom Weissenburger Kapitel 1504 und von Konig Wladislaw II. 1504 iind mit dieser Urkundc vom Wcisscnburger Kapitel 1505, Orig. ebenda. 400 2 851 Wien 1453 Jiini 12. Konig Ladislaus bestdtigt den Sieben Sliihkndie Urkunde Konig Sigismunds von 1419 Nr. 1 S72, die ZoUfreiheit der Sachsen der Sieben Stiihle betreffend. und gebietet allen Zollinhabern Ungarns diese Bestimnningen zu achten. Orig. Pcrg. .\rli. St. Sibiu V II M7. Siegcl. rolcs Wachs in \Yaclisschiissel. ;ui rot- wcisser SeideTischmir ;iiigeliangt. Dcrselbe Slenipel wie Nr. 2 806. Regest: Keiiien\ , Xolilia 1. 1712. )'()/! der Kanzlei: Conimissio doinini regis. Nos Ladislaus dei gratia Hungariae, Bolieniiae, Dalmaciae, Croaciae et cetera rex Austriaoque et Stiriae dux necnon marchio Morauiae et cetera momoriae commendanius tenore praescntium significantes quibus expedit universis, quod nostrae maiestatis venientes in praesentiam iideles nostri nobiles et egre- gii comites Johannes Lemmel. iudex regius Cibiniensis, aulae nostrao miles ac alter Johannes Zaz de eadem Cibinio, iudex regius de Zazsebes, prothono- tarius Hungaricalis cancellariae nostrae maiestatis, exhibuerunt nobis quas- dam literas patentes quondam serenissimi principis domini Sigismundi Roma- norum ac Hungariae et cetera regis laudandae memoriae avi nostri carissimi suo secreto sigillo quo iit rex Hungariae utebatur emanatas. Quarum tenor talis est: (Folgt die Urkunde des Konigs Sigmund von 1411) Nr. 1812). Qui bus quidem literis exhibitis iidem comites Johannes Lemmel ac alter Johannes Zaz suis ac universorum Saxonum et mercatorum septem sedium Saxonica- lium partium Transsiluanarum nominibus et in personis nobis exposuerunt gravi cum querela, quomodo nonnulli tributarii et vicetributarii nostri scili- cet regales et etiam aliorum non obstantibus praedictis domini Sigismundi ac aliorum regum Hungariae literis et aliarum libertatum eorum praerogativis minusiuste el indebite in locis tributorum ab ipsis tributum exigerent inces- santer in ipsorum praeiudicium ot iuris derogamen satis grande. Supplicantes annotati comites Johannes Lemmel et Johannes Zaz suis ac aliorum quorum supra nominibus et in personis nostrae maiestati, ut ipsis super praescriptis de remedio providere dignaremur, opportuno. Verum quia nos supplicationi- bus eorundem inclinati praefatas literas praetacti domini Sigismundi impera- toris praesentibus nostris literis sine augmento et diminutione aliquali dc verbo ad verbum insertas quoad omnes earum continentias et articulos approbainus et ratificamus eosdem nostros Saxones ct mercatores in eorum iuribus iuxta earundem ac^ aliarum literarum regalium contenta libertatumquo eorum prae- rogativas conservaro ac contra oasdem pcr neminem tributariorum ab ipsis ac rebus et bonis corum iniustum Iributum cxigi volumus aliquali. Ideo vobis universis et singulis tributariis et vicetributariis tam nostris regalibus quam aliorum quorumcumque in terris scilicet et super aquis ubilibet in regno nostro Hungariae et partibus nostris Transsiluanensibus constitutis et existentibus praesentibus et futuris praesentium notitiam habituris firmiter et districte praecipimus et mandamus, quatenus a modo in antea a praefatis Saxonibus ac mercatoribus septem sedium nostrarum Saxonicalium necnon hominibus et familiaribus rebusque et bonis eorum quibusvis contra ipsorum libertates ac literas regales praescriptas in locis memoratorum tributorum nullum inius- tum tributum petere seu exigere praesumatis nec sitis ausi modo aliquali gra- liae nostrae sub obtentu. Praesentesque literas nostras quibus nostrum secre- tum sigillum, quo ut rex Hungariae utimur, appensum est post eorum lecturam 401 reddi iubemus praesentanti. Et haec volunius per fora et alia loca publica ubi necesse fuerit palam facere proclamare. Datum Wiennae feria fertia proxima ante festum beatorum Viti et Modesfi martirum, anno domini millesimo qua- dringentesimo quinquagesimo tertio, regni autem nostri anno quartodecimo. Unler der Plica linkf:: Commissio domini rcgis ex deliberatione consiliariorum. Auf der Riickscile von einer Hund des 15. Jli. s: Lilerae Ladislai regis con- firmantes literas Sigismundi similiter regis super tributariis. ' t'ber dcr Ztile nachijetragen. 2 852 Wien li5.'{ Juui 12. Konig Ladislaus bestdtigl uber Einschreiten des Hermann- stddter Konigsrichters Johannes Lemmel und des Miihlbacher Konigsrichters Jo- hannes Zaz von Hermannsladl die Urkunde Konig Sigismunds von 1415 Nr. 1 760, die Zollfreiheit der Sachsen in Ungarisch-Allenburg, Moor und Pazon (in Owar, Moor et Pazon) betreffend, und verbietel den Zolleinnehmern dieser Orte, von den Sachsen der Sieben Stiihle unrechte Zolle einzuheben. Datum Wiennae feria tertia proxima ante festum beatorum Viti et Modesti martirum, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo tertio, regni autem nostri anno quartodecimo. Von der Kanzlei unien rechts: Commissio domini regis ex deliberatione consi- liariorum. Orig. Ptrg. .Vrh. St. .Sibln 7..V.1 9. Siegcl, roles Wachs in Wachsschiissel an rosa- \veis.scr Seidenschnur angehangt. Dcrselbe Stempel wie Nr. 2 80fi. Dic Urkunde schliesst sich eng an das Formular der vorstehenden llrknndc Nr. 2 851 an. 2 853 Winz 1453 Juni 13. Johannes von Hunijad, Graf von Bistritz und Generalka- pitdnin Ungarn, trdgt dem Dewaer Kastellan Mathias von Rapolth auf, dem Gul- denmiinzer Simon gegen Lorenz von Klausenburg zu seinem Recht zu verhelfen. Orig. Pap. Arh. Si. Sibiu U II 148. Siegel, riiud. fni. :!.5cin, in roles Wachs vorne aufgedriickt. Derselbe Stempcl wit Nr. 2 8)4. l'ur dic zeitliche Ansetzung dieser Urkunde i^t niclil der landliiufige Antoniustag am 17. Januar massgebend gewesen. sondern dt r Ki. Juni. dcr Gedenktag des Franzis- kancrheiligen Antonius von Padua. Zum 17. Januar kann die Urkunde nicht ange- setzt werden, weil Johanncs von Hunyad sich damals noch nicht uls Graf von Bistritz und obcrster Heerfiihrer Ungarns bezeichnen konnte. Erst auf dcm cntscheidungsvollen Pressburger Reichstag Ende Januar 1453 ist Ilunyadi von dem nun niiindig crklarlen Kiinig Ladislaus zum Bistritzer Erbgrafen und Obcrkapitan ernannt worden. Zum Datum des 13. Juni stimmt auch das Itincrar Ilunyadis, dcr ani 27. Mai 14,53 in .Miihlbach weilt und am 23. Juni in Thorcnburg. am 28. Juni in Klausenburg und am 14. Juli in Bistritz bezcugt ist. vgl. dic Urkundcn Nr. 2844, 2 856. 2 857 und 2 863. Regcst: Kem^ny, Nolilia 1, 172. Johannes de Hwnyad comes perpctuus Bistriciensis ac supremus capitaneus regni Hungariae et cetera egregio Mathiac de Kapolth castellano de Dewa sa- 402 lutem cum dileftione. Exponit uobis Symon eusor florenoruni per modum gra- vis querela, quoinodo ipse cuidani Lauiencio filio Sisismundi de Koloswar septein florenos auri j^ro quadani na\ i dedisset et assignassct, qui quidem Lau- reucius ipsam navein ipsi exponenti ininime dedisset sed et nee ipsos septem florenos auri* ipsi expoiienli ininime reddere vellet. Pro eo vestrae dileetioni firmiter praecipiendo mandanuis, qualenus visis pracsentibus pcr praefalum Laurencium dictam navem aul ipsos septem florenos dicto exponcnti dare et persolveie faciatis et ad ipsum compellatis. Secus non facturi in praeinissis. Praesentibus perlecf is cxliibenti restitutis. Datum in Wyncz, in festo beati .\nthonii confessoiis. anno domini millesimo CCCC L™" tertio. ' Hierauf durclmestricheii minimc. 2 854 Wieu \\o'.i Juiii 20. Koni;/ Ladislaus besldligl Stephan, den Sohn Pauls, iind Ladislaus, den Sohn Sikolaus ron Dostat / Thorstadt, ini Besit: dcr possessio Ilwzyulhelek. Datuin Wycnnae feria quarta proxima ante festum nativitatis beati .Johannis baptistae, anno doinini millesimo quadriugentesimo quinquagesimo tertio, anno vero regni nostri quartodecimo. Abschrift Manuskript Zinimermann des LTlnionostor 1464, Orig. ebenda. Druck: Ungr. Magazin 1,60= Schlozer, Knl. Sammlungen 1,61. Katona, Hisl. cril. 13, 883. Fejt^r, Genus 196 Nr. 65. Fej^r, Codex XI. 196 = Hurmuzaki, Dociimcnle II, 2,37 Xr. 25. Bruchstuck: Szahn, Szek. oklevilldr 1, 166 Nr. 138. Archiv 12. 1874. 88 Nr. 18. Schuler-Libloy, Sieb. Rechlsgeschichlc 1,213. Regest: Arch. Zeiischnft 12,81. Berger, Urkimden-Regeslen 28, Nr. 1.'34. Nos Johannes de Hwnj^ad pridem regni Hungariae gubcrnalor nunc vero per- petuus comes Bistricicnsis ac suprcmus capitaneus regiae maiestatis in regno Hungariae constitutus ad sempitcrnam rei memoriam tenore praesentium volumus pervenire, quod postquam nos divina favente clementia dominium comitatus et civitatis nostrae Bistriciensis adepti sumus, mox dignam et gratissimam meditationem praecipuc in eo habuimus, ut idem divitiis opu- lenta sic non minus numero et multitudine civium, hospitum popularumque et inhabitatorum augcretur atquc multiplicaretur in omnibus successibus felicem et votivum susciperet incremeutum pariter et augmentum. Suppli- cationibus igitur fideliiim nostrorum dilectorum iudicis, iuralorum cetero- rumque civium el hospitum dictae civitatis nostrae Bistriciensis ac pertinen- tiarum eiusdem, in ipsorum ac totius communitatis eiusdem civitatis nostrae et suarum pertinentiarum nominibus et personis nobis propterea porrectis favorabiliter inclinati, eidem civitate nostrae Bistriciensi et suis pertinen- tiis^ sana et matura deliberatione nostra praehabita infrascriptain perpetuam libertatem duximus dandam, donandam et conferendam. Primo quod dictam civitatem nostram cum suis pertinentiis, quae semper libera civitas fuit, in omnibus libertatibus et gratiarum praerogativis. quibus ipsi temporibus divorum regum Hungariae usque modo usi, freti et gravisi fuerunt, sine aliqua divisiohe et sequestratione tenebimus, fovebimus et conservabinius, annuen- tes eisdem, ut ipsi seu eorum posteritatcs pro factis ef rebus necessario incum- bentibus et successivis temporibus expedire debentibus, quae tainen libero comitatui nostro et iurisdictionibus nostris non praeiudicant, in colloquium, tractatus et congregationes septem sedium Saxonicalium et nobilium partium Transsiluanarum ire et accedere valeant atque possint, causasquc ipsorum aut altcrum eorundcm pro temporc emergendas interrogationi seplem sedium Saxonicalium, prout antiqua laudabilis consuctudo eorum hactenus obser- vata fuit, conducere habeant facultatem. Praeterea cosdem sub eisdem sigillo et signete, vexilli seu banderii, quibus ab olim per divos regcs sunt condonati, roboramus et confirmamus. Et quod quaelibet domus seu curia singulis annis pro censu nobis circa festum bcati Martini confessoris tam in ipsa civitate nostra Bistriciensi quam in dictis suis pertinentiis duos lotones argenti, inqui- lini quilibet unum lotonem argenti a decem iugeribus terrae arabilis in terri- torio eiusdein civitatis nostrae existentibus, quilibet civitatensis seu villanus eandem terram possidens unum lotonum argenti, villam vero per se a servitio aratra vocato, a tribus aratris unam marcam argenti. A quolibet molendino autem, cuius rota sublus volvitur, mediam marcam argenti a molendino au- 412 lein cuius lota superius voivilur qualuor lolones argenti, siculi lemporiljus quondain clnmini Sigisinuiuli imperatoris regis et aliorum clivorum legum^ Hungariae consuetucio laudabilis extiterat, nobis et liaeredibus noslris sol- vere teneantur et ipsa civilas nostra simul cum suis pertinentiis in ipsa solu- tione remaueanl nos neque successores nostri huiusmodi maiorare nec aug- mentare spopondimus modo aliquali et sine omni immutatione. Dum autein necessariae expensae pro diversis tactis eiusdem civitatis nostrae el siiaruin pcrtineutiarum expeditione de inedio ipsorum diclae civitatis et suaium per- tiuentiarum recolligantur, lioc modo videlicet, quod quindecim villae supe- riores ad dictam civitatein nostram pertinentes duas partes llorenoruin seu denariorum persolvant, inferiores vero villae videlicet undecim quartam par- tem ipsaque civitas nostra Bistriciensis quartam partem florenoruin sive dena- riorum modo siinili persolvere teneantur, quem admodum antiqua laudabilis consuetudo hactenus fuit observata. Item ipsa civitas nostra sinuil cum suis pertinentiis sexaginta nobis marcas argenti singulis annis, videlicet provinciae superiores circa festum nativitatis beati Johannis baptistae triginta quinque marcas ac quatuor lotones argenti, ipsi vero inferiores provinciae circa festum beati Martini confessoris viginti quatiior marcas et tres fertones argenti pro censu eorum, quem ipsi alias comitibus Siculoruiii dedissent dare teneantur, ut extitit temporibus comitum Siculorum observatum. Exercituationis autein tempore ipsa civitas nostra simul cum suis pertinentiis cum tantis personis et numero, quod et quantis tempore dicti quondam domini Sigismundi impe- ratoris et regis exercituaverunt cuin eoruin banderio exercituare teneantur. Insuper etiani nullus officialis seu iudex Ilungarus in sede iudiciaria tam dictae civitatis nostrae quain villarum ad eam pertinentium ultra alias con- suetum habeat potestatem accedendi aut ad faciendum expensas quascumque velut^ ab antiquo fuit observafuin. Castellani etiam in castro nostro Bistri- ciensi constituendi praesentes et futuri nullam potestatem super dictain civi- tatem nostram et pertinentias suas habeanl, nec ipsos seu eoruin alterum ad aliqua servitia cogere, artare et coinpellere'' possint quoquomodo, neque ipsi castellani nostri in silvis, pratis, fenetis. vineis, libris, mensuris et ulnis veluti al) antiquo observatuin est, quidquaiu habeant vigoris potestatem nec ulteriores labores castri nostri et eiusmodi similia onera ipsi civitati nostrae et suis pertinentiis imponemus. Tribulum vero in possessione nostra Rodna exigi solitum, prout teinpore annotati domini Sigisinundi imperatoris et regis usque ad tempora quondam domini Alberti regis exactum fuit, ab eisdem civibus et inhabitatoribus dictae uostrae civitatis Bistriciensis et suarum pertinentiarum ita et eodem modo exigi, recipere et extorquere faciemus. Insuper ex nostra liberalitate anniiiinus et concedimus praefatis iudici, iu- ratis ceterisque civibus et toti conimunitati dictae civitatis nostrae Bistri- ciensis, ut ipsi ac eorundem successores universi plebaniam parochialis eccle- siae sanctiNicolai confessoris in eadein civitate iiostra Bistriciensi contractae, dum et quando eadem legitime vacaverit, idoneis et bene meritis personis quibus maluerint perpetuis universis futuris temporibus conferendi habeant facultatem. Quas quidem supradictas libertates, indulta et concessiones nos Johannes de Hwnyad comes et cetera praefatus nostro ac haeredum et suc- cessorum nostrorum nominibus et personis annotatae civitati nostrae Bistri- ciensi et suis pertinentiis quemadmodum temporibus divorum regum Hun- gariae praefuerunt, cum declarationibus et conditionibus supradictis dedimus, donavimus et contulimus iinmo damus, donamus et conferimus iure perpetuo et irrevocabiliter utendas, fruendas et habendas, ipsosque iudicem, iuratos, ceterosque cives et hospites antefatae civitatis nostrae Bistriciensis etsuarum pertinentiarum in praemissis omnibus libertatibus, legibus, consuetudinibus, indultis et concessionibus ac gratiarum praerogativis, in perpetuumtenebimus 413 et conservabimus, tenereqiie et conseixare proniittinius inviolal)ililer el incon- cusse. In cuius rei memoriam firmitalemque perpetuani praesentes literas nostras sigillo nostro impendenti comniunitas dictae civitati nostrae Bistri- ciensi et suis pertinentiis duximus concedendas. Datum in praefata civitate nostra Bistriciensi in festo beatae Mariae jMagdalenae, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo tertio. Auf (ler Plica von der Kanzlei: Lecta Saiy. ' Vorl.iijc siiaritm perlinen. ^ Vorlafic rcltid; 1457 und 1461 vcliit. ^ Vorhige aliis divis rcgibiis. * Vorla.ye copellcre: 1-1,")7 iind 1161 cumj.ellere. 2 868 Klausenbiir;; \'i'V^ Juli 25. Johannes von Hunyad, Erbgraf von Bislritz, ver- bielet seinen Steuereinnehmern von den Untertanen des Weissenburger Kapitels (populis et iobagionibus) den Schaffiinfzigten einzufordern, da das Kapitel von dieser Leistung befreit is( und die Einhebung ihrn zusleht. Datuin in Koloswar in festo beati .Jacolti apostoli, anno domini M"CCCC'*L™° tertio. Orig. Pap. Batthyaneuni .\lba lulia. Archiv d. sieb. Domkapitels N'r. 300. Siigel in rotes Wachs vorne aufgedriickt , Reste. Regcst: Szeredai, .\olitia 97. Tortenelmi lar 1890, 141 Nr. 300. 2 86Q 1453 August 6. Bischof Samile schreibt dem Hermannstddter Btirgermeister Oswald tiber die Eroberung Konstantinopels durch die Ttirken. .\bschrift aus der 2. Halfte dcs IS. .Ih. s, Staatsbibliothek Miinchcn, C.od. lat. 9,')li3 fol. 350. Druck: Archiv X.F. 2. 1855, 158. Muller. Dculsche Sprachdenkmaler 62 Nr. 22. Regest: lorga, Acte ji fragmente 3. 31. Nacli lorga handelt cs sich bei diesem Stiick um einc der .apokryphen " Schriften, wie sie nach dem Fall von Konstantinopel iiblich waren. Dic ausdriickliche. namentliche Nennung des Biirgcrmeisters und die Erwiih- nung Ilermnnnstadls iin Tcxt veranlassen uns, darin doch eher ein tatsachliches Schreiben zu schtn. Grossen gruess von deni liawbt zvv der erden Samile, dem bladick oder bi- sclioff, vnd von dem andern bladick oder bischoff von Constanlinopolis yec- zund zusam gefuegt in der Walachey dem erwirdigen vnd weisen vnd auss ayner waren gerechtikait des aimaechtigen gotes. vnsers liebsten senfftinue- tigen, seinen vnserm guetten fnindt vnd giinniiren in der riie der suessigkail, vnserm herren Oswalden burgermaister, vnd dcn geswaeren burgeren der Hermannstat, klayncn vnd grossen, lantherren, edlen vnd allen den, dy da waenen inn der hciligen kron des reichs zw Vngarn. wir wellen das zw ewch kommen unser war ral, vnd zw allen ewren brucdern vnd dyenarn, so das wir vermainden all lebcntag in ewren lannden, so das ir gesiind vnd haylsam seyt vncz zw den endt ewrs lebens. Wir leben aber zw der parmherczikait gots. 414 vnd viiser synclt wenig dy da hurcluMi iii diese ^egenl)iuiigen leben, in grossen turffliijen sinerczen vnsers syns von scliuld vnd sach wegen der hayden. vnd doch nit so gar von schuld vnd sach wegen der aller ungelawbigisten Tiirkken, feind des crewcz Cristi. Sunder wann got hat gesandt sein gaysel iiber vns vnd uber dy heyligen stat Constauliiiopel der ersten kirchen vnd durch vnser sundt willen ha( er die selben stiit lassen wellen in den val vnser ewing zestorung, vnd sind in der selbigen stal solirh snierczeii viid wiiiiderliche vnd so vnaws- sprechenliche ding, das sy init lueiischlichen czungen kawm oder nymmermer awszsprechen iniigen werdeii. Also an leichnam vnd heyligtum der heyling vnd dy aller grawssambste verdeibniiss vnd tottung der menschen, wann dy selben Tiirkken l)ey zvvayn tawsent kirchen zestort vnd ze nichte gemacht haben. Daruinb schreiben wir das ewr lieh so das ir sullt versten vnd da von ain exempel oder beyspil fiir ewcii sullet nemmeu, wann das ist als geschehen durch vuser sund willen, das got gewalt hat gewen tleu hayden uber vns zu herschen, wann au dein tayl ist geuallen die hoffnung der Cristenhait vnd vnser uerlarniiss ist erstanden, wann dy selben Tiirkken habent genomen dye heiligen vass, dar inn inau das sacrament haldet, vnd dy do zw gottli- chein ainbt gebortten vnd dj^e leichnem der heiligen Constantini des kaysers, vnd seiner mueter Sand Helena, vnd Sand Soffeyn, vnd Sand .Jorgen des gros- sen marttrer von iren steten vnd alsovil heyltumbs haben sy genomen das nycmant wol reden noch offenwaren mag. Wir waren aber peitent der tro- stung der Cristenhait als ain sel der losung peytet auss dem vechfiir. Sunder es was nyemant der so rat oder hilf gab vns durfftigen vnd verderbten, vnd dye Tiirkken vmbgaben vnser stat zu landt vnd zw wasser uberall, vnd zu ryng vmb vingen sy vns. Sy hetten fiinfczig gross piichsen, vnd funff hundert kleyner puchsen, vnd ayne, die ailer grost, dy was in der grosz als ein kueffen oder ain vass zw sybenczehen cmern, vnd XX spann lank, vnd do sy mit der grossen piichsen schussen zw der stat, do viel ain grosser thuren vnd die mawr von baiden tailen des tiirns, vor vnd hinden, bey dreysick ellen nyder, vnd mit derselben grossen piichsen wurffen sy drewhundert vnd LII stayn zu der stat, sunder mit den funffhundert klaynen puchsen schussen sy states an vnderloss auf das volckh, das nyemant ein aug mocht aufgehaben vnd sich beschirmen, vnd an solicher wer mochten sie nicht zu vechten. Czwischen Galatham vnd Constantinopel auf^ ainem tayl des mers, das do flewsset czwi- chen den steten, do prachten sy czway hundert galeyn, grosse scheff auff dem grossen mer. vncz zu dem landt, do sy ir fiirbass nicht mochten fiiren auf dem mer zu der stadt, do czugen sy dy czwayhundert galeyn auf dem landt mit iren aygcu henden. wol czwo meil wegs lanck, vnd liessen sy in das tayl des mers czwischen den vorgenannteu stelten, vnd mochten da ein pruck von aynem tayl zu dem andern. dar iunen legten sy grosse vas vnd darauf legtten sy piichsen vnd fuesslewt ein grosse inenig, vnd auff die selben vass mochten sy aber ayn pruck, vnd inochten ein czwifachtige wer auf das wasser, vnd secztten daruinb fuufczig tawsent streythafftiger man der aller pesten vnder in, die do in dreyen stuncleu dy staf gewunnen vnd giengen vnd iibersahen nyemantzs. sunder grawwsamklieli erslugen sy layder dy menschen, als das wild lyr, vnd alles das heyligtumb wurffen sy auf dye gassen in der stat vnd zw tratten das mit iren pferden. wann ir waren wenig in der stat wider solich macht zw streytlen und zw wider sten. Auch wurden verrattar in der stat vnd gar ser gewunnen sy dy stat vou vns durch verratntiss. Item^ es waren vier- tausent edlaer junckfrawn vnd iner grosser herren tiichtar mit soldnarn dy sy beschirmen solten auf ainem hohen gewelb ainer kirchen, do sy dy gewunnen, do snyten sy in dy kel ab vud vil hyngen sy die edlen frawen dye kinder true- gen an iren armen vnd dy swanger wiirden vnd biirgerin die mit kostlichen kleidern waren angelegt, der liessen sy nicht, sunder sy zwhawtten sie zu stuck- 415 lien vnd totten si. Vnd all die maisten Ivirchen, dy nit zustortt warn. dv weych- ten sy nacli irm^ turkischem vnd haydnischen syttcn, dye stat Saluaria vnd Galatha dy zu stortlen sy auss dem grunt und sccztten das volkh czw Constan- tinopel, sunder dy von Galatha dy gaben sych mit willen den Turcken vnd in sind auch nichcz gueter gcnummen woren, vnd lies uber mer herbringen dreis- sigck tawsent wirt czw Constantinopol'» das sy da wanttcn, vnd vicrtawsent wirt nvemmen sy auch dar cin vnd habent sy dar ein geseczt.Itcm auf dem andern tail auf dem laundt hat er geseczt vier tawsent wirf vnd last dy stat vcst machen mit menschen vnd mit tiirren, mit mewrn zubehalden. Vnd was sull wir ewch nu sagen, dy Turkken mainen in dy gancz Kristenhait vnder- tanig zu machen, ob es got verhengen wert. So haben wir auch nu gehoertt das dy Turcken cziehen wellen vnd gewinnen des Tyspots lanndt als Syrf- feyen und Raeczen, wann si hoffen mit iren piichsen, ciy sy machen vnd giessen albeg, vnd ein yedlicher vnder in nymbt ain pfund oder zway kupfcr in seinen sack vnd furt das mit im, vnd wo sy dann sturmcn wellen, da lassen sy durch ircm maisler zu der erden mit irem beraitem form puchsen giessen vnd ma- chen. Ilem ewr stat Cziben= oder Hermanstat hat ainen grossen nom vnder in veber all vnd sprechen sy, es scy in ain widersteung vnd hindernucss an iren weg, vnd .sy wellen dy liyndernuss von irem weg werffcn vnd ewr stat besuechen vnd gcwinnen, vnd frewent sich der ser dar czucziehen. Darumb rat wir ew das ir ewr stat vcst vnd stark machet vnd wewaren last, das ir si nicht uerliert. O di salig stat dy in der Czeit des frids sich uerhieltt. Sunder vnscr kayser isl selb dritler czue ainem scheff auf dem mer auss ircn henden komen. Was wir ewr licb nw gcschriben haben vnd schreiben, wais got wol das es ewch vnmar ist zubewain, vnd wir muessen all vnser lebtag vor solicher grosser uerlarniiss* sein' das wir allso uerlassen sein von allen Cristen vnd dy do Cris- tengelauben, halltent. wann wir sein hye in der Walachcy vnd hilff bitent, domit wir vns nuegen lassen, wann wir vns gearbeit haben ze komen von dcm vngelawbigen Turcken, vnd haben vns gelost von sibeuczigk tawsent .\sper, vnd ir* sullt wissen das wir dy ewren sein in allen sachen, vnd vnser leichnam vor auch durch der Cristenliait willen. Got geseng ew bcschinn vnd behuett ewch vor allcm ubel Amen. Gebcn an dem sechsten des monacz Augusti, anno domini ^PCCCCLIIP. 1 Hieniuf durchgcstriclicii iiud uiiUTstriclien ' Mit 1 Abkilrzungsstrich. auf. ^ Vorlage Criehn. 2 Auf (leiu Hand: rot Nota viertausend edlacr * Vorlage uerlanusz. junckfrawn worded erslagen zu Constan- ' Hicrauf durcligcstrichen vnd wir. tinopel. *" Cber der Zeile nachgctragen. ' Hierauf durchgeslriclien d. 2 870 Hom 1453 August 7. Supplik, da.ts die Aiisftihrung des Auflrafjes, die Kathedral- kirche vou Milcou in die siebcnbiirgischen Landesieile iind :war nach Kronsladt :ti nerleyen. dem Erzbischof i>on Kaloc.^a, dem Bischof i>on Grossivardein oder dem Dischof von Weissenbunj anverlraiit iverde, iveil der Kardinaler:bischof von Gran 22 Tagereisen entfernt liege. Von der pdpstlichen Kan:lei: Fiat, quod comittaliir CoIIosensi T. 410 Datum Romae apud s. Petruiii. (anno 1453) VII Idus Augusti anno septimo. Regest: Lukcsics, Dii>lomala iwntificum 2. 322 Nr. 1317 naoli Reg. Suppl. 468 f. 203 ini Vatik:inischeii Archiv. 2 871 Rom 1433 Augu.>*t 11. Pupsl Nikolaux V. tidyl dem Erzbischof von Grun, dem Bischof von Erluu und dem Abt von Kolozsmonostor auf. die Streitsache zwischen Nikolaus de Xacifalw. Pfarrer in Reen. und deni Grundherrn Slephan Ladislai de Losoncz auf der einen Seile und Albert. deni Bruder des Slephan von Losoncz sowie Petrus, dem Pfarrer von Pankota in der Erlauer Diozese, weyen der Juris- diktion tiber die Kirche in N usenijGrossendorf (Nagfalw) zu entscheiden und Stephan von Losoncz sowie den Pfarrer Nikolaus vom Banne zu losen. der wdh- rend dieses Slreites iiber sie verhdngt worden war. Datuni Romae apud s. Mariain maiorem, anno millesimo quadrigentesimo quinquagesimo tertio, lertio Idus Augusti anno septimo. Regest: Lukcsics. Diplomalu ponlificiim 2. 322 iXr. 1319 nach Re;,'. Lat. 487 f. 217* im Vatikanischen Archiv. 2 872 Deseh liaS August 15. Johannes von Hunyad schreibi den Salzkammergrafen den Salzpreis des kommenden Jahres ftir die Salzschiffer von Desch vor. Orig. Pap. Arh. St. Cluj, Archiv der Stadt Dej Nr. 37. Siegcl in rotes Wachs vorne aufgedriickt. Reste mit demselhen Stempel wie Nr. 2 844. Nos Johannes de Hwnyad comes perpetuus Bistriciensis et cetera vobis uni- versis et singulis camerariis nostris salium praesentibus et futuris praesentium notitiam habituris serie praesentium firmissime mandamus, quatenus ad annum domini millesimi quadrigenlesimi quinquagesimi quarti sales quos cellerones de Des ad rationem ipsorum cum salibus regalibus deducerent sin- gulum centum sales pro duobus florenis auri ad camaras recipere debeatis recusa sine auro. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datuni in Des in festi assumtionis beatae Mariae virginis, anno domini MT.CCCL" tertio, Von der Kanzlei: Commissio propria domini comitis. 2 873 Bistritz 1453 .\ugust 20. Der Oberkapitdn Johannes von Huiiyad bestdiigt Adam, den Sohn Jakobs von Schirkanyen, in deni Besilz von Schirkanyen, das vorher an Johannes Moga und Choban vergabt worden war. Orig. Pcrg. Arli. St. Bra^ov. Priv. 139. Siegel, rund, Din. 3,3 cm. in rotes Wachs, papierbedeckt . vome aufgedriJckt. Derselbe Stempel wie Nr. 2 841. Druck: Teleki. Iluniiadiak Uora 10, 475 Nr. 226 zu 1455. 417 Die enlsprechend der hciiligen Datierung in der Archivaufstellung und bei Teleki, a.a.O. zu 1155 cingereihte Urkunde gehort wahrscheinlich zum Jahre 1453. Die Jahres- angabe der Daticrung steht auf starker Rasur und Hunyadi befand sich im August 1453 vermutlich in Bistritz, vgl. auch Nr. 2 867. Nos .Johannes dc Hwnyad coines perpetuus Bistriciensis ac supremus capi- taneus regiae inaiestatis in regno Hungariae constitutus et cetera memoriae commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod licet nos pos.sessionem Sarkan vocatam Johanni Moga et Choban contu- lerimus, tamen ex veridica relatione ipsius provinciae necnon universoruin civium ac populorum et iobagionum dictae possessionis Sarkan ct aliorum nonnullorum proborum virorum edocti sumus.quod ipsa posscsio Sarkan vocata neminem allerum nisi Adam filium quondam Jacobi filii Laurencii de dicta Sarkan hereditate concerneret, et a dicto quondam Jacobo patre ipsius ad ipsum condescensa essct. Pro co nos his omnibus perccptis tumquc eliam con- siderantcs nonnullas fidelitates et fidelium scrvitiorum merita praefati Adam filii quondam .lacobi, per ipsum sacrae huius regni Hungariae coronae tan- demque nobis locis debitis et temporibus opportunis exhibitas et impensas eandein possessioncm Sarkan vocatam simul cum cunctis eiusdem utilitatibus et pertinentiis quibuslibet sub universis eisdcm libertatibus et libertatum praerogativis, sub quibus eadem possessione per praefatum quondam .Jacobuin filium Laurencii ceterosque progenitores dicti Adam tenuisse et possedisse prohibetur eidem Adam suisque heredibus et posteritatibus universis e con- vcrso in pcrsona regiae maiestatis dedimus, donavimus et contulimus immo damus, donamus et conferimus iurc perpetuo et irrevocabiliter tenendam, possidcndam pariter et habendam, salvo iure alieno. Harum nostrarum vigore et testinionio litcrarum mediante. Datum in Bistricia in festo beati regis Stephani, anno domini millesimo quadringentesimo^ quinquagesimo^ quinto-. Von der Kanzlei: Commissio propria domini comitis Bistriciensis. Auf der Riickseite von gleichzeitiger Hand: Auf Scharkan. ' Mit vollcr Tinte nachgezogen. Rasureinbezogcn. Nach dem Itinerar Hunya- ' Auf Rasur, und zwar ist auch das q in die dis diirfte dort lertio gestanden haben. 2 874 Mediasch l-ia.*} August 24. Der offentliche Notar Peter von Frauendorf bestatigt die Urkunde des Kanonikers Andreas de Danocz von 1452 Nr. 2 775 mit der Ur- kunde des Weissenburger Kapitels von 1451 Nr. 2 759 enthaltend die Urkunde der Zwei Stuhle von 1450 Nr. 2 719 iiber den Rechtstreit zwischen Nikolaus Zas und den Mediascher Grdfen. Orig. Perg. Archiv der Evang. Kirchengemeinde A. B. Mcdiasch Nr. 26. Die angefiihrtcn Daticrungselemente stimmen nicht alle iiberein. Der 24. August dieses Jahres war kein Monlag, sondem ein Freitag. Druck: Programm des ev. Gymn. Mediasch 1869/70, 41 Nr. 9. In nomine doraini amen. Anno nativitatis eiusdem millesimo quadrigentesimo quinquagesimo tertio, indictione prima, die vero lunae, vicesima quarta men- sis Augusti, hora sexta vel quasi, pontificalus sanctissimi in Christo patris ct domini nostri domini Nicolai, divina providentia papac quinti anno eius sep- 418 timo, iii iiiei iiotarii publici et fostium subscriplorum ad hoc vocatorum et rogatorum praesentia, iii dote ])arochiaIis ecclesiae bealae !\Iar,i>arethae vir- ginis et martiris in Mej^ies Transsiluanae diocesis constituli prudentes et circumspecti viri Georgius Ilenel, comes de Megies ac Petrus Doleator, villi- cus de eadem, in manibus eoruin qiiandam cartam papiream tenoris infrascripti teneiites, quani honorabiies doinini ^Michael rector ecclcsiac de dicla Megies et Valeiitinus siiniliter rectur ccclesiae parochialis de Furkasy proplerea rcqui- siti conscientiose recognoverunt dc honorabilis domini Andreae de Danocz alias vicarii Coloceiisis diffiniliva sententia excommunicat ionis maioris in specie sigillo virido ab intus consignata de verbo ad verbuiii fidelitcr per Martinum notarium de dicta Megies sine augmento ef diniiiuitione aliquali transcripla, petentes me debita cum instanlia, ul eandem iuris ipsoruni cau- telam ad uberiorem de verbo ad vcrbum conscriberem et in forinani piiblicam redigeiem. Cuius tenor sequitur in haec verba: (Folgi die Urkunde des Bdcser Kanunikers Andreas de Danocz von 1452 Nr. 2 775 enthallend die Urkiinde des Weissenburger Kapitels von 1451 Nr. 2 75!) mit der Urkunde der Zwei Stiihle von 1450 Nr.2 7W.) Post quaruni quidein literarum praesentationem et receplionein praedictam cartam de verbo ad verbum sine augmenfo et dimi- nutione aliquali fideliter conscribi feci^ et in praesentem publicam formain redegi iiieo officio thabellionatus exigente. Acta et facta suiit iiaec anno, indiclione, die, mense, hora, loco, pontificatu quibus supra praesentibus ibidem discretis et honestis viris Johanne sacerdote de Megyes, Valentino capellano ac Johanne praedicatore de eadem, clericis Transsiluanensis dio- cesis tcstibus ad praemissa specialiter vocatis et rogatis. Notarzeichen . Et-' ego Petrus natus Johannis dc villa Dominarum clericus dio- cesis Transsiluanensis, sacra imperiali auctoritate notarius publicus, quia requisitioni, recognitioni literarumque transsumti\aruin insertioni duin sic ut pracmillitur fierent et agerentur unacum praenominatis testibus praesens interfui, eaque sic fieri vidi et audivi, ideo hoc praesens publicum instru- meutum, per alium inihi fidelem conscriptum in hanc publicam forinam redegi, inanuque mea propria hic me subscripsi, signoque ef uomine meis solitis et consuetis consignavi rogaliis ct requisitus in fidein et festimoniuni omnium ac singuloruni praemissorum . bi feci :nif H;isiir. - Nolariatsformel von andeiTr lUmd iiiui mit anderer Tinte. 2 875 1453 August 28. Der siebenbiirgische Vizewoiivode Georg Rycalph de Tharkew spricht Nikolaus Dosa von Tartlau Besitzanteile in Zarnesti und Tohan zu, und und verbietet den Kastellanen von Torzburg und Konigsiein diesen in ihrem Be- sitz zu storen. Orig. friiher in Arh. St. Brasov, Priv. 127. jetzt verschollen. Das Rcgest wird hier nach dein Urkundenverzeichnis ..Consignatio Privilegioruin instrumentoruinque publicorum in Archivo publico civitatis Coronensis existentium", Handschrift, Ausgang des 18. Jh. s. mitgeteilt. Abschrift des 18. Jh. s, Archiv der Kvang. Kirchengemeinde A.B. Brasov T 9 80 X, 168. 419 2 876 Bistritz 1453 August ;{!. Johannes von Hunijad vereinigt die beiden Gemeinden Waltersdorf iind Radla. Orii;. Peig. Arh. St. ('.luj, Archiv der Stadt Bistritz Xr. 37. Siegel, rotcs Wachs in Wachsschiissel, Dm. 3,2 cm, an blaucr Seidenschnur angehangt. Derselbe Stempel wie Nr. 2 84-1. Eingeschaltet von Konig Mathias 1161, Orig. ebenda. Regtst: Arch. Zeitsclirift 12,81. Berger, Urkunden-Regesien 29 Nr. 135 zu .\pril 30. Nos Johannes de Hwnyad^ comes perpetuus Bistriciensis ac supremus ca- pitaneus regiae maiestatis in regno Hungariae constitutus et cetera memoriae commendamus tenore pracsentium significantes quibus expedit universis quod licet posscssiones nostrae Kysdemeter et Radla vocatae in dominio et perpetuo comitatu nostro Bystriciensi subiectae hactenus terris earum^ divisim usi et gavisi fuerunt ac univer,s'os census, taxas, obventiones, coHectas et datia de ipsorum medic provenientes divisim et seorsum reddere et solvere soliti fuerunt. Tamen nos considerantes litilitatem profectumque et comodum incolarum et inhabitatorum earundem villarum seu possessionum easdem in unum redigimus et anneximus eisdem de mera nostrae benivolentiae scientia id ut amodo imposterum dictae possessiones Kisdemeter et Radla pro una possessione et villa reputentur et habeantur^ ac censeantur populique et ioba- giones in praedictis villis et possessionibus commorantes communiter terris ac aliis quibuslibet utilitatibus ab easdem possessiones pertinentibus utantur unumque censum de medio ipsorum provenientem solvant et reddant tempo- ribus ad id deputatis et consuetis duximus annuendum et concedendum. Immo annuimus et concedimus per praesentes ex huiusmodi connexione quocirca vobis iudicibus et iuratis civibus et gerebiis necnon universis dicatoribus et exactoribus* census praedicti in praedictis villis seu possessionibus con- stitutis et in futurum constituendis firmiter praecipientes mandamus, quate- nus ab hinc in futurum per dictos populos et iobagiones in praedictis Kis- demeter et Radla commorantes praescriptum unum censum non seorsum sed simul et ad invicem temporibus ad id deputatis ct consuetis e.xigere et extor- quere ac colligere debeatis et teneamini diminutione dicti census sine omni, Secus non facturi. Praesentibus perlectis cxhibenti restitutis. Datum in Bis- tricia feria sexta proxima post festum decollationis beati Johannis baptistae, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo tertio. Von der Kanzlei: Commissio propria domini comitis Bistriciensis et cetera. ' 1 161 bis hierher verlangerte Schrift. ' Vorlage habeani. - Vorlage conim. * Hierauf getilgt dicioium. 2 877 Bonnesdorf H53 September 1. Der Vizeivoiwode Georg Rykalff ersucht das Weissenburger Kapitel, bei der Einfiihrung des Petrus Greb von Kronstadt in den Besitz der Ortschaften Vyffalw et Komlos in comitalu .'\lbensi Transiluanae existentes olim e nianibus Petri Greb dicti de Brassouia erga castrum regale Helthwen vocatum occupavimus, tamcn easdem ad mandatum domini nostri 420 domini Ladislai regis Hungariae eidem Petro Greb lemittcic ct relaxare vo- luerimus... mitzuwirken. Datuni Bayon sabbato proximo post festum decollationis beati Johannis bap- tistac, anno domini M<'CCCCL'"° tcrtio. Oii;;. Pap. Uii{;ar. Landesarchiv Budapest Dl. 29278. Siegcl. lund, Dm. 2.1 cm, war in weisses NVachs auf der Rucliscite zuni Verschluss aufgedruclit. liingeschaltet vom Weissenburgcr Kapitel 1453, Arh. St. Brasov. Die Einfuhrung hat laut gleichzeitigeni Riiclcvernicrk am 7. September nemini contra- diciore apparente stattgcfunden. 2 878 Pressburg 1453 September G. Konig Ladislaus ernennt den Pfarrer Gregor Sle- iving von Klausenburg zu seinem Hauskaplan und verleiht ihm alle Vorrechte und Ehren dieses Standes. Abschrift Manuskript Zimmerinann des Urkundenbuches nach deni lieute verscliollenen Orig. in Arh. St. Ciuj. Druck: Jakab, Okleviltdr 1, 188 Nr. 112. Ladislaus dei gratia Hungariae, Bohjmiae, Dalmaciae, Croaciae et cetera rex ac Austriac et Stiriae dux necnon marchio Morauiae ct cetera fideli nos- tro dilecti honorabili domino Gregorio Slewing civitatis nostrae Closwar vo- catae plebano, aulaeque nostrae maiestatis capellano salutem et gratiam. Tuae probitatis merita et commendabiles virtutes obsequiosa dcvotio probata- que fidei sinceritas ac laudabilium morum et virtutum dotes quibus ab altis- simo tuam personam decoratam fore intelleximus nos inducunt, ut per- sonam tuam gratitudinis nostrae benevolentia prosequamur. Te igitur ex nunc de speciali gratia in nostrae maiestatis specialem et domesticum capellanum recipimus et aliorum nostrorum capellanorum consortio aggregamus volentes et decernentes te de cctcro hiis uostri favoris gratiis et honoribus ac praero- gativis, quibus allii nostri capellani de iure vel de consuetudine quomodolibet gaudent et potiuntur per omnia et in omnibus potiri et gaudere. Quocirca vos universos et singulos principes ecclesiasticos videlicet et saeculares, duces, marchiones, comites, vicecomites, barones, niilites, nobiles, iusticiarios, capitaneos, rectores, magistros civium et officiales item civitates civitatum- que castrorum, castellanorum, oppidorum, villarum, terrarum et aliorum quorumcumque locorum portuumque et passuum custodes necnon tributarios generaliter quarumcumque solutionum exactores ac alios quoslibet homines, ad quos praesentes literae nostrae pervenerint requirimus, rogamus et hor- tamur nihilominusque omnibus et singulis nostris subditis firmissime prae- cipimus et mandamus, quatenus praefatum dominum Gregorium plebanura et capellanum nostrum dum et quotienscunique per terras, dominia, districtus, portus, passus, pontes et cetera loca vestra et vestrae iurisdictioni subiecta tam per terras quam per aquas transire contigerit nostri intuitu recommissum habentes et favorabiliter pertractantes cum comitiva et familia ac equis et alis rebus suis quibuscumque libere et absque omni impedimento ac tributaria solutione et exactione tam in eundo quam redeundo ire, procedere stareque et redire permittatis et perrmitti faciatis de salvo et securo conductu, dum necesse fuerit, per eundemque harum serie superinde requisiti fueritis sibi liberaliter providendo ad honorem et reverentiam nostrae maiestatis. Prae- 421 sentes autem perlectas semper exhibenti reddi postulamus et mandamus. Datum Posonii feria quinta proxima ante festum nativitatis beatae Mariae virginis, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo tertio, regni autem nostri anno quartodecirao. 2 879 Wcisscnburj) 1453 Scptember 17. Der siebenbiirgische Bischof Matthaus er- teill dem Dekan des Bistritzer Kapitels Vollmacht, die Pfarrer des Kiralyer Kapitels zur Anerkennung ihrer Abhangigkeit vom Bistritzer Kapitel zu zwingen. Papierhandsclirift des ausgehenden 16. Jh. s. f. 20. beigebunden einem alteren Kopial- buch, friiher .\rchiv des Evang. Kapitels A.B. Bistritz. Matheus dei et apostolicae sedis gratis episcopus Transsiluanus dilecto nobis in Christo honorabili viro Valentino de Zolna plebano, pro nunc decano Bis- Iritiensi ac in futurum alteri^ qui in eodem decanatu constituetur seu existat salutem in domino cura benedictione paterna. Quia nos veridico ex relatu percepimus, quomodo decanatus de Kyralia seu plebani in eorura existentes^ a temporibus perpetuis de iure ac de facto ad decanatum Bistritiensem spec- tabat ac obedientiam temporibus elapsis faciebat prout de iure et consuetucline facere tenetur. Nunc autem idem decanatus de Kiralia praedictam consuetudi- nem cupit et vult variari seu permutari ac a praedicta obedientia fore alienus. Ideo nos praemissis consideratis vobis decano moderno Bistritiensi et in fu- turumsimiliter alteri, qui in decanum eligetur, auctoritatem nostram conferi- muspraedictum decanum seu plebanos in dicto decanatu de Kiralia ad consue- tudinem antiquam compellendi et censuris ecclesiasticis astringendi ad obedien- tiam decanatus Bistritiensis faciendo prout de iure et de facto tenentur obedire. Datum Albae feria 2^ proxima post festum exaltationis sanctae crucis, anno doraini millesimo quadringentesimo quinquagesimo tertio. So Vorlage. 2 880 Rom 1453 Septcmbcr 20. Papst Nikolaus V. tragi dem Erzbischof von Gran, dem Bischof von Erlau und dem Abt von Kolozsmonostor auf, den Urteilspruch Michaels, des Dekans von Hermannstadt zu bestdtigen, demzufolge Nicolaus de Nagfalw, Pfarrer der Pfarrkirche zu Reen ('(rector ecclesiae parochialis oppidi Regen, Transsilvanensis diocesis) seine Kirche zu vollcm Recht innehat. Datum Romae apud s. Petrum anno millesimo quadringentesimo quinquage- simo tertio, XIII Kalendas Octobris anno VII. Regest: Lukcsics, Diplomala pontificum 2, 322 Nr. 1 320 narh Rcg. Lat. 487 f. 272 fm Vatikanischen Archiv mit dem Vermerk, dass das Schriftstiick am 11. Oktober expediert wurde. 422 2 881 Rom 1453 September 22. Papst Nikolaus V. teill dem Erzbischof Dionysius von Gran mil, dass er seine friiheren Verfiigungen belreffend die Wiederaufrich- tung des Milcover Bistums mil deni Sit: in Kronstadt widerrufl. Druck: Thciner. Monumenla liisl. Hung. 2, 267 Nr. 431 = Hurniuzaki. Docnmtnle II, 2, 16 Nr. 12. Rcgest: Lukcsics, Diplomnla pontificum 2, 32J Nr. 1326. Nicolaus episcopus et cetera dilecto filio Dionisio tituli sancti Ciriaci in Ter- mis presbitero cardinali, salutem et cetera. Ex salubri sedis apostoliccdebet provenire subsidio, ut Romanus pontifex concessa seu gesta per eum, cum illa in alterius praeiudicium comperit processisse, revocet, annullet et irritct ac in pristinum statum providendo reducat, prout rerum circumstantiis pon- deratis id conspicit in domino salubriter expedire. Dudum siquidcm pro parte venerabilis fratris nostri Georgi episcopi Milchoviensis nobis exposito, quod licet olim ecclesia Milchoviensis, que in partibus Transsilvanis sita est et inter alias regni Huugariae cathedrales ecclesias sufficientcr dotata et civi- tas Milchoviensis a catholicis hominibus inhabitata fuisset, tamcn propter insultus et pericula perfidissimorum Turchorum ibidem circumstantium ipsa ecclesia penitus desolata eiusque bona occupata existerant et civitas praedicta ab infidelibus, qui Christi fideles ibidem cum eis cohabitare non patiuntur, tantum inhabitabatur. Itaque episcopi Milchovienses, qui dudum antea fue- rant propter desolationem huiusmodi ac pericula Turchorum apud dictam ecclesiam a tanto tempore citra cuius contrarii hominum memoria non habe- batur, personalem residentiam non fecerant, ncc ullo modo facere potuerant, praefatusque Gregorius episcopus per varia et diversa locasibi necessaria vitae querrere cogebatur, et si sedes cathedralis Milchoviensis ad locum Brassovien- sem in diocesi Milchoviensis situm, ut idem episcopus asserebat, qui insignis, muratus et contra infideles munitus ac ad hoc aptus et multitudine catholico- rum hominum habitatus existit, transferretur, tam praedictus Gregorius, quam pro tempore existens Milchoviensis episcopus iuxta episcopalis digni- tatis decenciam honestius ac commodius se substentare et ad regimen ac in- formationem catholici gregis sibi commissi prout suo incumbit officio melius intendere posset. Nos eiusdem Gregorii episcopi asserentis etiam tunc, quod locus in quo tu, qui etiam ecclesiae Strigoniensi ex commissione apostolica praesides tuam faciebus residentiam ab eodem loco Brassoviensi per viginti duas dietas distabat in ea parte supplicationibus inclinati venerabili fratri nostro episcopo Colocensi eius proprio nomine non expresso aliis nostris^ li- teris dedimus in mandatis, ut vocatis Christi fidelibus et populo civitatis et diocesis praedictarum et aliis, qui fucrint evocandi, de praemissis omni- bus et singulis ac corum circumstantiis universis per se ipsum auctoritate nostra se diligenter informaret et si per eandem informationem sibi de asser- tis eisdem ac quod locus Brassoviensis ad id aptus et ydoneus esset legi- time conctaret dignitatem episcopaleni ac sedem cathedralem Milchoviensem cum omnibus et singulis privilegiis praeeminentiis libertatibus, immunita- tibus, indultis, iuribus el aliis pertinentiis supradictisad locum ipsum Bras- soviensem auctoritate nostra transferret et ibidem cathedralem ecclesiam Milchoviensem erigeret statuendo ac decernendo praefatum Gregorium et pro tempore existentem Milchoviensem episcopum non Milchoviensem sed Bras- soviensem episcopum inantea nominari debere prout in dictis literis qua- rum tcnorem praesentibus literis volumus pro exprcsso plenius continetur. 423 Cum autem sicut pro parte tua nobis nuper fuit expositum tu, qui etiam legatus natus et primas in regno Ungariae existis, ratione dictae ecclesiae Strigoniensis aliqua loca non pauca etiam remota sub iurisdictione tua habere noscaris inter quae ipse locus Brassoviensis cum aliis in Transilvanis par- tibus consistentibus in quibus tuos officiales hactenus deputasti eosque illis etiam praefecisti ac ea tenuisti prout etiam tui praedecessores antea tenue- runt existit pro quo necnon erectione dictae novae sedis in illo ab eodem epis- copo fuisti sepius requisitus tuque ex certis rationabilibus causis tuum ad id nolueris prestare assensum. Quare pro parte tua nobis fuit humiliter supplicatum ut pro eiusdera ecclesiae Strigoniensis iurium ac tuae iurisdic- tionis tuitione et conservatione super hoc opportune providere de benignitate apostolica dignaremur. Nos igitur qui nostra te apostolicae sedis privilegia, indulta et literas ea modificatione inlelligi volumus ut in unius favorem con- cessa in alterius praeiudicium non redundent, huiusmodi supplicationibus inclinati literas praedictas et omnia et singula in illis contenta et inde secuta auctoritate apostolica tenore praesentium ex certa scientia revocaraus, cassa- mus et irritamus ac pro nullis et infectls habere et de regestis nostris in quibus registrata sunt cassari et cancellari voluraus et raandaraus. Et nihilorainus praefato archiepiscopo harum serie iniungimus, quatenus ad executionem priorum literarum praedictarura et contentorum in eis nullatenus procedere sive illis obtentis aliquid invocare praesumat, quin iramo quicquid illarum praetextu per ipsum factura fuerit sive quoraodolibet attemtatum, in irritum revocet et annullet ac in pristinum statum reducat non obstantibus prioribus literis antedictis ceterisque contrariis quibuscuraque. Nulli ergo et cetera. Si quis et cetera. Datum Roraae apud sanctum Petrura, anno et cetera mil- lesimo quadringentesimo quinquagesimo tertio, decimo Kalcndas Octobrls, pontificatus nostri anno septirao. 2 882 Lippa 1433 September 24. Johannes von Hunyad zeigt dem Rat voti Hermann- stadt den mit demWoiwoden der Walachei geschlossenen Frieden an und ersucht, die Angelegenheit des Johannes von Cimpulung / Langenau bis zu seiner Ruckkehr aufzuschiehen. OriL,'. Pap. Arh. St. Sibiu, CoU. post. 1156. Siegel war in rotes Wachs auf der Ruckseite zum Verschluss aufgedriickt. Druck: Hurmuzaki, Documente XV, 1, 39 Nr. 67. Prudentes et circumspecti viri nobis favorandi. Bonam et optiraam cum vaivoda partium Transalpinarum^ fecimuspacem, sic securi et liberi manere poteritis et ad nos maneatis tuti et raittatis unum hominem vestrum ad ipsum vaivodam simulcum illis suis ambasiatoribus, ut ipse vobis de illis damnis, quae sunt illata, satisfactionem et iustitiam impendat. Et quidquid idem fecerit in factis vestris nobis citissirae intiraetis et nos exinde sc<(io>s* reddatis. Sciatis etiam, quod omncs barones a doraino rege iam recesserunt et dominus rex nisi solum nos exspectat ad quem die et nocte festinamus. Ideo petimus vos diligenter, quatenus egregium Lemrael erga nos festinanter dimittatis, facta etiam Johannis de Hozywmeze usque nostrum adventum prorogetis et statu in eodem dimittatis, quoniam nolumus, quod inter vos aliqualis discordia oriatur, nam nosmet factum ipsum post reversionein nos- 424 tiHin «li^^ponemus. Datum in Lippa secunda proxima ante festum beati Mi- chaelis archangeli, anno domini M^CCCCL tertio . Johannes de Hwnyad perpetuus coraes Bystriciensis ct cetera. Auf der Ruckseite uom Schreiber der Urkunde: Prudentibus et circumspectis magistro civium ac iudici et iuratis ac senioribus civitatis Cibiniensis nobis honorandis Von anderer gleichzeitiger Hand: Pro .lohanne de Longocampo. ' Gebessert aus Transsiluanarum. ^ Liicke: 0,4 cm. 2 883 Naeh 1453 Scptcmber 24. Instruktion fur eine Gesandschafl der Sieben Stuhle in die Walachei. Orig. Konzept Pap. Arh. St. Sibiu U III 240. Die Zeitsetzung dieses den Schriftmerk- malen nach in die Mitte des 15. Jahrhunderts anzusetzenden SchriftstUckes erfolgt nach der vorangehenden Urkunde des Johannes von Hunyad Nr. 2 882, mit welcher dem Hermannstadter Rat der mit dem Woiwoden der Walachei abgeschlossene Frieden zur Kenntnis gebracht und er gleichzeitig verhalten wird, eine Gesandschaft an den Woiwoden abzufertigen, um iiber die Wiedergutmachung der erlittenen SchSdigungen zu verhandeln. Memoriale ad partes Transalpinenses. Ex parte Comam patris et aliorum suorum amicorum, quomodo comminantur per ignem et homicidia se velle ulcisci et quid factum est^ per ignem in Zenthagata referatis, ubi gravissima contra eos oritur suspicio. Item: Idem Comann cum amicis suis per- honiicidium- comminantur Blasio Benedicto et Nicolao notario de- Schenk- et similiter ignem et cetera. Item: Dicatur domino vaivodae, quoniodo idem Coman detentus fuerit regiae maiestatis cui se statuat et omnia recepta ab eo, quae tamen qnasi uulla sunt restituemus ei et cetera. Ostendatur^ registrum ipsius Coman et male- factorum per eum nominatorum. Item: Ex parte infinitorum damnorum per illos de Fugaraz illatorum sedibus Schenck, Olczna et Kwhalem per combustiones, spoliationes, furta, latrocinia et alias oppressiones sicut eaedem sedes per registrum suum saepe nobis de- monstrarunt comminantes nobis quod ipsi, per se maiestati regiae de ta- libus conqueri velint. Item: De descensibus iudicum et aliorum knesonum terrae Fugaraz in villis sedis Schenck circa Olth circumiacentibus et de expensis liberis et extor- sione munerum et cum impositione multorum gravaminum propter quae gra- vamina tres villae praedictae sedis desolabuntur, ut taliter continentur illa in registro illorura de Schenck. Item: De pecoribus et infinitis damnis et iniuriis illatis praedictis sedibus per pastores et homines de Fugaraz et nisi ideni pecora sua in territorio eorum retineant nunquam potuimus habere pacem. Item: Praedicti homines de Fugaraz violenter stringunt et compellunt pau- peres praedictarum sedium, ut eos recipiant in custodes nocturnales et post- quara eos suscipiunt iramediate exposcunt praemiura et diraissa custodis si aliqua pecora amittuntur nulla exsolvunt. 425 Item: De equis quatuor receptis plebano de villa Isopis circa Byrgeschbach et famulo interfecto. Hoc creditur factuni esse per Barbath et Czyganwsch dic- tos et cetera. Item: De equis receptis plebano de Broller, qui recepti sunt vel retinentur sub ditione Barbwl Knecz cum complicibus suis Borcza, Ka- lagor, Aaradwl et cetcra. Item: Ex parte malefactorum per iudicium ante decem vel viginti annos sup- plicio diiudicatorum quorum homagia iam per praedictos homines de Fa- garaz petuntur cum communicatione ignis, homicidii et aliorum gravami- num et cetera. Item: Ex parte carpentariorum, qui sunt de partibus exterioribus et nullo modo partes Transalpinas intrare volunt sed potius ad partes suas declinare et cetera. Item: Dicatur domino vaivodae ex parte factorum Skwrtwl, quomodo homi- nes in possessionibus nostris spoliavit muneraque a pluribus villis* prope civitatem circumiacentibus violenter extorsit et^ requisivit et* dicatis sicut scitis melius. Item: De detentis in castro Veresthorom coram alter fur erat publicus et alter socius suus et suorum complicium quorum maior pars effugit. Dicatis ibi sicut scitis et cetera. Item: De iudicibus terrae Fugaraz, qui tertiam parlem de omnibus quae coram eis aguntur a nostratibus recipiunt hoc* modo. Item:'^ Ex parte Trwsan et spolii facti in territorio nostro, ubi adhuc nullam satisfactionem fecit*. ' Ober der Zeile nachgetragen. ^ Hierauf von anderer Hand. " Mit anderer Tinte und Schrift hinzugefiigt. ' Von hier an mit anderer Hand und ander( r ' Von hier an mit gleicher Tinte und Schrift Tinte. nachgetragen. * Es folgen einige unwesentliche Notizen, * Ober der Zeiie nachgetragen. die, aus ihrcm Sinnzusammenhang heraus- ' Hierauf petebal durchgestrichen. gerissen, sinnlos erscheinen. 2 884 1453 September 24. Das Weissenburger Kapitel schaltel den Statutionsauf- trag des siebenbiirgischen Vizewoiwoden Georg Rycalff von 1453 Nr. 2 877 ein und bezeugt, dass Petrus Gereb von Kronstadt am 7. September 1453 in den Besitz von Satul Nou / Neudorf und Hopsyfen eingefiihrt worden ist. Datum decimo octavo die introductionis et statutionis praenotatarum, anno domini supradicto. Honorabilibus et discretis viris dominis Andrea praeposito, Anthonio decretorum doctore cantore, Michaele custode, Gregorio de Lippa decano ceterisque canonicis dictae ecclesiae nostre salubriter existentibus et devote. Auf der Ruckseiie von einer Hand des spaten 15. Jh. s.: Naydorf, Hopsyfen. Ein Capitels prief, das sy auf den prief Georgii Rycalph, des vnlerwaydes, der dy doerffer Naydorf vnd Hopsyfen angefangen hat, dyselbe doerffer auf das mandat k. majestat Ladislai Gercb Peter von Cronen widergeben vnd yn dar ein einfieren sollen. Im jar 1453. Orig. Pcrg. Arh. St. Bnisov. Priv. 128. Siegcl. spitzoval. an blau-weisser Hanfschnur angehangt. Dersclbo Stempel wie Nr. 216. 426 2 885 Rom 1453 Septcuiber 30. Papsl Nikolaus V. scbreibt aus Anlass der Eroberung Konstantinopels durch die Ttirken einen allgemeinen Kreuzug aus, fordert alle welfichen Hoheitstriiger zur Verteidigung des christlichen Glaubens auf und ver- heisst allen, die vom 30. Januar gerecimet durch 6 Monate am Kreuzzug teilneh- men odersich vertreten lassen, volle Sundenvergebung. Der zehnte Teil aller Ein- kiinfte ivird zur Bestreitung der Kriegskosten bestimmt. Datum Romae apud sanctum Petrum, anno incarnationis dominicae mille- simo quadringentesimo quinquagesimo tertio, pridiae Kalendas Octobris, pontificatus nostri anno septimo. Kingesehaltet von Papst Calixt III. 1455 iind mit dieser Urkunde von dem Graner Erzbischof Dionysius 1 155, gleicti7.citige Kanzleiausfertigung Arh. St. Sibiu U II 163. 2 886 Mediasch 1453 Oktober 2. Chrislian und Georg, Pfarrer von Reichesdorf und Miihlbach, tragen dem Pfarrer Laurentius von Reussen auf, den Nikolaus Zas zur Verhandlung seines Rechtsstreites vorzuladen. Orig. Pap. Archiv der Evang. Kirchengemeinde A.B. Mediasch Nr. 30. Siegel, rund, Dm. 2 cm, war in wcisscs Wachs vorne aufgedriickt. Druck: Programm des ev. Gymn. Mcdiasch 1869/70, 43 Nr. 9. Nos Christianus ac Georgius decretorum doctores, rectores ecclesiarum paro- chialium in Ryhanfalva et Zasschebes, iudices commissarii ad infrascripta honorabili ac discreto viro domino Laurencio plebano in Ruessen, salutem in domino et mandatis nostris firmiter obedire debitamque solertiam adhibere in commissis. Literas venerabilis domini Johannis de Pankotha, artium doc- toris et cetera canonici ecclesiarum Colocensis et Schanadiensis eiusdemque custodis ac per reverendissimum in Christo patrem et dominum dominum Rapiiaelem Herczek de Zekchew divina miseratione et apostolicae sedis gratia ecclesiarum dictae Colocensis ac Bachiensis canonice unitarum archiepiscopum et cetera, in Bachiensi ecclesia vicarii in spiritualibus et causarum auditoris generalis constituti, noveritis nos recepisse ea qua decuit reverentia et honore. Quarum tenorem et seriem unacum praesentibus vobis^ in specie vobis^ exhi- bendum transmittimus, quas hic pro insertis habere volumus, volentes itaque iustis et rationabilibus superiorura mandatis possetenus obedire prout tene- mur. Vobis itaque in virtute sanctae obedientiae et sub poena excommunicationis, quam in vos, nisi feceritis quae mandamus, ferimus in his scriptis, quatenus ad diera Lunae proxime affuturum personaliter accedatis Cibinium ad domura ubi Nicolaus Zas habitare consuevit, demum ad valvas ecclesiae raaioris popu- loque dictae civitatis convocato in quanta numerositate coacervare poteritis, ipsum Nicolaum Zas publica et clara voce propria in persona, si commode habere poteritis aut quemcumque alium procuratorem pro ipso valente et vo- lente intervenire ad causani vel causas huiusraodi agitandas cum pleno man- dato sufficienter instructum, si quis se obtulerit, nostram citetis in praesen- tiam, quatenus ad vigesimuni primum diem a die datarum praesentium imrae- diate coraputandum, si dies ipsa iuridica fuerit, alioquin proxirao die sequenti. 427 quorum dierum septem pro piimo, septem pro secundo et reliquos septem pro tertio et peremtorio termino eidem assignamus in villa Ruessen, Trans- siluanensis diocesis mane hora tertiarum vel quasi coram nobis studiat com- parere ad audiendum et videndum, revidendum, discutiendum et fine debito terminandum inter partes ea quae nobis commissa sunt ad suscipiendum vel respuendum quidquid unicuique partium pro suo interesse sibi competere putaverit.prout iuris ordo dictaverit et recta ratio suadeJjit sub poena excom- municationis auctoritate nobis in hac parte attributa, quam ferimus in his scriptis ad instar publici edicti in ipsum principalem vel eius procurato- rem legitime intervenientem nisi loco et tempore supra expressis iudicio sis- tat et mandatis nostris immoverius archiepiscopalibus pareat cum effectu. Gertificantes insuper eundem quod si non comparuerit ad ea quae iuris sunt nos processuros ad instantiarn alterius partis comparentis rebellione, cavilla- tione, subterfugio seu contumacia eius in nullo obstante. Executionem vero vestram et quidquid in praemissis fueritis nobis suo ordine rescribentes prae- sentes in specie remissis. Datum in Megies die secunda mensis Octobris, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo tertio, sigillo unius de annuentia et voluntate alterius consignatum. Auf der Ruckseite von einer Hand des 15. Jh. s: Executus cum diligenter mandatum ipso die prout continetur in citationc. ' So Vorlage. 2 887 1453 Oktober 10. Dcr Richter Adwardus, die Geschworenen und die Gesandheit der Hospiles von Dej j Desch heurkunden einen Hauskauf. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest, Familienarchiv Teleki Nr. 658. Siegel, rund, Dni. 3,4 cm, war in weisses Wachs vorne aufgedriiclit. Druclv: Barabiis, Codex dipl. Teleki 2, 51 Nr. 41. Nos Adwardus iudex iuratique cives el universi hospites de Dees memoriae commendamus, quibus expedit universis quod Gallus faber noster concivis coram nobis constitutus proposuit per hunc modum, quomodo ipse domum seu sessionem suam quaquidem domus contra curiam seu domum plebanatus sancti Stephani regis iacet necnon a parte orientali in vicinitatibus Ffabiani pellificis existit pro quadam summa pecuniarum plene persolutarum provido Petro Mathiws similitcr nostro consocio et per eum suis successoribus dedi- sset, vendidisset, immo dedit et vendidit coram nobis in filios filiorum suorum iure perpetuo et irrevocabiliter possidendam, tenendam et habendam hoc non praetermisso, quod prudens vir Bartholomeus literatus filius quondam Johannis Fabri in sua ac ominum fratrum in personis coram nobis consti- tutus retulit per hunc modum, quomodo ipse rectam dimidielatem domus suae, quaquidem domus de parte suo anledicto ad ipsum iuridice devolvisset, vicinat etiam a parte occidentali pencs fundum Georgii iudicis parte vero orientali penes fundum praemissi Galli Fabri iacet pro quadam summa pe- cuniarum plene persolutarum eidem Petro Mathius et per eum suis succes- soribus dedisset, vendidisset immo dedit et vendidit coram nobis in filios filiorum suorum iure perpetuo et irrevocabiliter possidendam, tenendam pari- 428 ter el habendam nullo penitus contradictore apparente, tali vinculo mediante, quod $i quispiam temporum in processu ratione praemissarum sessionuni qui- vismodo impedire niteretur. ex tuuc in facto calumpniae devincalur eo facto, harutn literarum nostrarum testimonio mediante. Datum fcria quarta proxima antc fe.stuni saucti Galli confessoris, anno millesimo quadringentesimo LIIP. 2 888 Thorenburg H53 Oktoher Hi. Die Vizeivoiwoden Georg Rykalph iind Bro- nislaus ersuchen den Konvcnl von Kolozsmonostor. bei der Einfuhning des Weis- senburger Kapitels in den Besitz von Boiu j Bun, Spring, Drasov j Troschen, Sas- ciori, Cacova und Sebesell Kleinmilhlbach samt Zubehoren, die Michael Salamo- nis von Weisskirch dem Kapitel vermaclit hat, mitzuwirken. Datum Thordae in festo beati Galli confcssoris, anno domini millesimo qua- dringentesimo quinquagesimo tertio. Eingeschaltet von dem Konvent von Kolozsmonoster 1153 Orig. Batthyaneum Alba lulia, Archiv d. sieb. Domkapitels IS'r. 301. Eine zweite Einschaltung, Orig. ebenda Nr. 713. — Nach J. Trausch, Dipl. Trans. Sax. VIII befand sich das Original ebenda. Regest: Szeredai, Notitia 96 = Hurmuzaki, Documenle II, 2, 10 Nr. 28. Tortinelmi tdr 1890, 144 Nr. 301; 1892, 646 Nr. 713. 2 889 1453 Oktober 30. Der Konvent von Kolozsnwnostor schaltet den Einfuhrungs- auftrag der Vizewoiwoden Georg und Bronislaus von 1453 Nr. 2 888 ein und be- zeugt, dass das Weissenburger Kapitel ani 20. und 23. Okiober in den Besitz von Spring, Drasov j Troschen, Sasciori, Cacovu, Sebesel j Kleinmiihlbach und Bun eingefiihrl luerden sollte, dass aber Thomas von Fahid fiir Johannes Gereb von Weingartskirchen und Geschlechlsgenossen und Demetrius von Gath, sowie Mysner von Maniersch fiir Dezso von Losoncz Einsprache erhoben haben. Datum octavo die diei introductionis, statutionis et evocationis praenotata- rum anno domini supradicto. Auf der Riickseite: ... Ad octavas fcsti Epiphaniarum domiiii introductionis, statutionis et evocationis relatio. Orig. Pap. Batthyaneura Alba lulia, Archiv d. sieb. Domkapitels Nr. 717. Siegel war auf der Riickseite zum Verschluss aufgedrilckt. Eine zweite Ausfertigung, Papier, von gleicher Hand geschrieben und gleich besiegelt, ebenda Nr. 302. Regest: Szeredai, Notitia 96, Torlcnelmi Idr 1890, 145 .Nr. 302; 1892, 647 Nr. 717. 2 890 1453 November 16. Der Konvent von Kolozsmonostor schaltet die Urkunde Konig Ladislaus von 1453 Nr. 2822 ein und bezeugt, dass Dezso von Losoncz und Genos- sen am 2. November in den Besitz von Maniersch, Marienburg, Boiu j Bun und Mihai Viteazul / Zoltendorf eingeftihrt worden sind. 429 Datum quinto decimo die dici introdiictionis ct statutionis praenotatarum, anno millesimo quadrinr;entf'simo quinf|uai»esimo lertio snpradicto. Ori^. r^ert;. Uiiyar. Laiuksaicliiv Biidapest Dl. JS^iOS. Siegel war aiif der Riickseile aufaedriickt. 2 8Q1 Prag li33 \oven»bpr 2.'{. Koiiig LadisUnis befiehlt ilen Sieben Sliihlen iind der Stadl Hermannstadt. dcn Mai linszins an Johannes iwn Huni/ad oder an dessen Beaufiragte abzufuhren. Orig. Pap. Arli. St. Sibiu U II 151. Siegel, Diu. 7 cm. war in roles Waclis vorne aufgedriJckt. Regcst : Kemeny, Xotilia 1. 173. Von der Kanzlei: Commi.ssio doniini le^is. Nos Ladislaus dei gralia Hungariae, Bolieiniae, Dalmaciae, Croaciae et celera rex ac Austriae ct Stiriae dux necnon marchio Morauiae vobis fidelibus nos- tris prudentibus et circumspectis viiis inagislro civium, iudici, iuratis cete- risque civibus et lf)ti coinmunitate seplein sedium Saxonicalium ac civitatis nostrae Czibiniensis harum serie firmissime mandantes committimus, qiintenus ad statim agnita praesentium notitia universos census sancti Martini de niedio vestri maiestati nostrae provenientes quosque in novissime praeterito Icsto sancti Martini more cousueto sohere debuissetis, fideli nostrf) spectabili et magnifico Jotianni de Hwnyad, comili Bistriciensi, capitaneo in dicto regno nostro Hungariac ac adminislratori pioventuum noslrorum regalium vel suis hominibus praesentium scilicet exhibitoribus suo nomine a vobis levantibus et recipiendis, sine omni difficultate dare et ex integro assignare debeatis. Et aliud non faciatis. Praesentes autem facta solutione Iniiusmodi census pro ves- tri apud vos reservare poteritis expeditione. Datiim Pragae feria tertia pro- xima post festuin beatae Elizabetae viduae^, anno domini millesimo quadrin- gentesimo quinquagesimo tertio, regni autem nostri Hungariae anno quarto- decimo, Bohemiae vero primo. Unler dem Siegel Kanzleivermerk. Ub(rL;eschriebeii aul rci/inn. 2 892 • Frag 14.j:{ Dezpiuber 2fi. Konig Ladislaus besliitigl den Hermannstddtern den Empfang von Nachrirhten iiber die Ttirken und kimdigl umfa.ssende Massnahmen gegen die drohende Gefahr an. Orig. Pap. .\rli. St. Sibiu U II 152. Siegel war auf der Riickseite zuni Vcrschluss auf- gedriickt. bruck: Katona, Uisl. cril. XIII, 2, 94^. Hurmuzaki, Documenle XV. 1. 39 Nr. 68, Hegest: Keni^ny, Solitia 1, 173. 430 Von der Kanzlei: C.oinrnissio doniini roiji.s. Ladislaus dei ««ratia Hungariac. BoiuMniao. Dalinaciai", Croaciae et cetera rex Austriaeque el Stiriae dux necnon niarcliio Morauiae et ceterai. Prudentes ct circuraspccti- fidclcs nobis sincere dilccti. Intellexiinus nova cx parte Teuc- roruni nobis per vos intimata. Et cuni superioribus diebus ipsa eadem nova ex partc inlidcliuni pracscriptoruin ctiam per alios fideles nostros iam post sesc aliquoticns nobis inlimata cxislanl. in aniino ii,>itur cxistunt nobis res conlra pracfatos Tcucros ncccssario ct rccisa oinni inora gerendac. Ad quas promovcndas cliam nonnulli Christiani [)rincipes, rcgcs scilicet et duces, fra- tres nostri noi)is adiumenlo essc velle bcnivolos se obtulerunt, cum quibus deo propitio in brcvi remcdium adhibcmus contra infidelcs praetactos, ut et vos paritcr ct alii nostri ac coronac nostrae fidelcs cl subditi ab insultibus infi- delium pracscriptoruin pracscrvati sine pavorc, tranquilla et optata pace gau- debitis et frucntur. Datuni Pracgac in fcsto beati Stcphani prothomartyris, anno domini millcsimo quadringentcsinio quinquagesimo tertio, regnorum autein nostroimn anno Ilungariaecl cctera quartodccimo, Bohcmiac vero primo. Auf der Ruckseite vom Schreiber der Urlainde: Prudentibus et circumspectis magistro civiuin, iudicibus, iuratis ceterisque civibus ac toti communitati civitatis nostiac Cibinicnsis fidelibus nostris sincere dilectis. ' In zwei Zeilon iiber dcni Text der - Mit andcrer Tinte in dcm frcigelassenen Urkundc. Rinirn ruichfietragen. 2 8Q3 1453 Dezeraber 27. Das Weissenburger Kapilel beglaubigt auf Einschreiten des Petrus episcopus Zcweriniensis legitimusquc administrator ecclesiae beati Johannis evangelistae in Pulcromonte die Urkunde des Comes Stephan und eini- ger anderer Szekler von 1280 Nr. 197 sowie die Urkunde des Schenker Sluhles von 1329 Nr. 4:12 tiber den Verkauf von Muhlenanteilen in Propstdorf. Datum in festo beati Johannis apostoli et evangelistae, anno domini mille- simo quadringentesimo quinquagesimo tertio. Orig. Perg. Ungar. Lande.sarchiv Budapest Dl. .10580. Siegel, rund, war in weisses Wachs vorne aufgedruckt. 2 894 Hermannstadt 1454 Januar 8. Der offentliche Nofar Antonius Korpner be- glaubigt uber Ansuchen des Kerzer Abtes Nikolaus die Urkunde des Erzbischofs Nikolaus von 1355 Nr. 688 enthaltend den Schutzbrief des Erzbischofs Chanadinus fur die Abtei Kerz von 1343 Nr.593. Orig. Perg. Arh. St. Sibiu U II 153. Die hier gegebenen Datierungselemente stimraen nicht uberein. Wir stutzen uns auf den angegebenen Wochentag dies Martis. Nach den romischen Datierungsangaben miisste die Urkunde am 10. Januar ausgestellt worden sein. 431 In nomine domini amcni. Anno nativitatis eiusdem millesimo quadringente- simo quinquagesimo quarto, indictione secunda, die vero Martis, quarta- Idus mensis Januarii, hora tertiarum vel quasi, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Nicolai divina providentia papae^ quinti^ anno^ cius^ octavo* in ecclesia sancti spiritus in oppido Cibinicnsi Strigoniensis iuris- dictionis in mei notarii publici testiunique subscriptorum presentia persona- liter constitutus vencrabilis pater dominus Nicolaus abbas monasterii beatae virginis de Kercz ordinis Cisterciensis eiusdcm Strigoniensis iurisdictionis liabens in manu sua quoddam priviledium in pendcnte sigillo sigillatum reve- rcndissimi in Christo patris et domini doniini Nicolai dei et apostolica gratia archicpiscopi Sfrigoniensis locique eiusdem comitis pcrpetui supplicavitque nobis dictus paler abbas dcbita ciim instantia, qutenus idem privilegium de verbo ad verbum in formam publicam signo et nominc meis solitis et consue- tis consignatam transscribercm et transsumerem, transsumtum sive transscip- tum ciusdem privilegii sibi traderc ct assignare dignarer. Cuius tcnor sequitur et est talis. (Folyt die Urkunde der Erzbisclwfe Nikolaus von 1355 No. 688 und Chanadinui; von 1343 Nr. 593.) Ego vero notarius subcriptus ipsius domini Nicolai al)l)alis supplicationibus inclinatus idem privilegium de veibo ad ver- bum ad fidem meam deo debitam transscripsi ct transsumpsi transsumptumque et transscriplum eidem in forma debita iuris sui ad cautclam et dicti monas- terii de Kercz tradidi el assignavi. Acta et data sunt hec anno, indicatione, die, niense, hora. loco et pontificatus^ quibus supra. Prescntibus ibidem hono- rabilibus ac discretis viris dominis (ieorgio artium liberaliuni baccalaureo et Anthonio .lohannis de Werd crucifcro provisore domus sancti spiritus in Cibino presbitcris iurisdictionis Strigoniensis, testibus ad premissa vocatis pariter et rogatis. Von anderer Hand Notaizeichen: Et ego Anthonius Korpner presbiter Transsil- uanae diocesis publicus apostolica et imperiali auctoritatibus notarius appro- batus, quia videlicet premissi privilegii exhibitioni, presentationi et trans- sumptioni omnibusque aliis et singulis dum sic ut prcmittitur fierent et age- rentur una cum pren^ ndentes 438 prosfqiii cosdfni. igitiir fratrcs v\ fonim ecclesiam cum bonis ad eos pcr* ad vos aut alterum vcstrum seu vestros parochianos et subditos pro pctendis < >s* seu aliis eorum peragendis negotiis pervenerint susciperc ct favorose < }* eosquc et corum subditos recommcndatos suscipere et possc vestro *quoslibet ipsorum molcstatores et turbatores defensare et protegere studeatis < >*. Aliud non facturi. Praesentibus perlectis exhi- benti restitutis. Datum Strigonii < >* annuntiationis festi beatae Mariae virginis, anno domini M^CCCCLIIII". Darunter von derselbeii i/fl/7(/.' Conscrvatoium fratrum ordinis sancti spiritus. 1 Vurwischl 1,8 cm. ' Verwischt 1 cm. ' Verw ischt 1.2 cm. * Vcrwischt 2,6 cm. 2 903 Baassen 1454 Miirz 31. Der dffentliche Notar Martin von Birthdlm beiirkundet die Entacheidiing in eineni Testamentstreit zwischen den Vertretern der Birthdlmer Marienkirche und Jakob Faber sowie der Kaiharina Roth. Orig. Pcrg. Archiv dtr Evant'. KirclKiiyenieindc A. B. Mediasch U II 252. In nomine domini amcn. Sub anno a nativitatc eiusdem millesimo quadrin- gentesimo quinquagesimo quarto, indicfionc sccunda, die vero solis, tricesima prima mtnsis Marcii, hora mcridiei vel quasi in villa Bazna vocata, diocesis fcclcsiae Albensis Transsiluancnsis, in domo habitationis viri domini Andreae, plebani de eadem, presbiteri eiusdem diocesis Albcnsis, pontificatus sanctis- simi in Christo patris et domiri nostri, domini Nicolai, digna dci providentia papae quinti anno octavo, in mci notarii publici testiumque infrascriptorum ad hoc vocatorum spccialiter et rogatorum praesentia constituti personaliter honorabilis vir dominus Michael plebanus dc Byrthhalben, baccalaureus in decretis, scdisque Megicnsis dccanus, Nicolaus Bwznard iuratus, necnon Cris- toforus villicus de iam fata Byrthalben, laici praetactac dioccsis Albensis ab una, ab altera vero partibus quidam Jacobus Fabcr ct quaedam Katherina rclicta quondam Anthonii Roth dicti in praescripta Byrthalben olim ad praesens vero in posscssionibus ct sub dominio magnifici doniini Johannis de Hwnyad perpetui comitis Rystricicnsis commorantes, intcr quos licet satis diu et ali- quando longo temporis defluxu lites et nonnullae controversiae ratione prae- textu testamcnti cuiusdam per quandam honestam dominam Katherinam, rclictam quondam Tylmanni de eadem Byrthalben lcgati facti et testamen- taliter in sui ultima voluntati dispositi coram iudicio ctiam spirituali fuissent, quandoquc motae, actitatae et ventilatae. Tamen dc partium dispositione ac voluntatc ipsa vice specialitcr pro concordia inter ipsas fienda non paucis idoneis et honcstis personis spiritualibus puta et saecularibus illuc secum assumtis et advocatis illic in imum convenere, quibus omnibus insimul pro concordia inienda et facienda constitutis suprascripti honorabilis dominus Mychael decanus, Nicolaus Bwznard et Cristoforus villicus omnibus melioribus modo, via, iure, causa et forma quibus melius et efficacius fieri potuit et de- buit fatendo proponebant eo modo, quomodo omnes videlicet consanguinei 439 et cognati scilicet tam raasculini quam etiam feminini sexus praescripta.i domi- nae Katherinae Tj^lmannin vocatae amici praeterquam supratactus Jacobus Faber, omnes et singulas eorum portiones seu partes ex ipso testamento, sicut praemittitur, per antedictam dorainam Katlierinam quovismodo eisdem pro- venire seu cedere debentes parochiali ecclesiae in lionore gloriosae dei geni- tricis semperque virginis Maria? in monticulo in iam saepedicta Byrtlialben fundatae, animo bene deliberato et bona corum de voluntate iure irrevocabili et dono perpetuo dedissent, donassent et resignassent et Jioc ipsum documentis evidentibus et testibus fidelignis mediantibus velle docendo approbare. Ex adverso autem consurgens praelibata Katherina Anthonii Rotth liuius fassionis seu propositionis oppositum affirmans dicebat, quod nunquara ipsius partem seu portionem, quae eidera cedere debuisset, praenorainatae ecclesiae resig- nasset nec vellct de testiura scu documentorura productione, nisi in octo ido- neorum virorum iuramenti depositione stare vel fore contenta. Ad huiusmodi vero iuraraenti depositionem consurgentes circumspecti et honesti viri hones- taeque famae homines et pro testimonio fidedigni Johannes dictus Gordan, Michael Schuler, Paulus Wagner, Mathias Sartor, Michael Schellera iurati seniores, Offilus quondam Petri Sutoris filius, Bartholoraeus Folkcl, necnon Christannus Biickler dicti, laici praefatae diocesis Albensis, in saepe dicta Byrthalben coramorantes, qui ad sancta dei ewangelia raanibus tactis er reve- rendo honorabilique viro Arabrosio, artium facultatis magistro, plebano de Walthudia, ab ( >^ iuramentis recipientes ad suarum puritatem conscien- tiarum salubri etiam per ipsura magistrura Ambrosiura prout hoc etiam incon- similibus factis fieri consuevit praemissa adraonitionis exhortatione iurarunt in hunc niodum, quod et saepefata Kathcrina relicta ut praedicitur, quondara Anthonii Roth portionem seu partera de suprascripto testaraento sibi cedere debentem unacum aliis consanguineis et prout alii et ceteri cognati et araici fecissent pari voto et unanirai voluntate resignassent, derato solo Jacobi supra- scripto. Queni etiara de portione et parte sibi ccdere debente contentum facere volentes pari consensu arbitratoribus raagistro scilicet Arabrosio praeexpresso, Michaele Lacz de Mwschna, Nicolao Sigelewer dictis de Megies et Petro Dolia- tore de eadem et quodam nobili viro castellano doraini Johannis de Hwnyad perpetui coraitis Bystriciensis per partes in causa sibi electis et deputatis, pro- miserunt partes raihi notario publico infrascripto taraquara publicae et authen- ticae personae se ratum, gratura atque firraura perpetuo habituras ac irrevoca- biliter se velle observare totum id, quidquid per dictos electos arbitros actum, factum, arbitratum concordatumve fuerit seu quomodolibet dispositum sub omni bonorura suorum praesentium et futurorura obligatione et hipotheca. Ipsi quoque arbitratores causae et rei gravitatera et raagnitudinera diligenter pensantes, neutri partium applaudentes, quin potius deura et eius iustitiam prae oculis habentes, partes concordando disposuerunt in hunc raodum, ut ipsi videlicet inhabitatores de Byrthalben saepenominato Jacobo Fabro pro plenario et debito ipsius satisfactionis complemento viginti florenos auri puri et iusti ponderis ad octavam diera Paschae doraini adhunc proxirae affuturum'^ dare, assignare et realiter expedire deberent in effectu, ipseque Jacobus Faber saepedictus nullo unquam terapore futuro nec etiam sui posteri vel heredes legitirai quiquam actionis iuris aut postulationis contra et adversus ecclesiam praefatam vel eius parochianos inhabitatores scilicet dc Byrthalben seu eorura querapiam quoquomodo debeat movere, inchoare nullaraque raovendi seu inchoandi, pronuntiansque idera Jacobus Faber antedictos hospites de Byrthal- ben et eorum quemlibet necnon et ipsorum ecclesiam ratione huiusmodi testa- menti liberos, quittos et pcnitus ab onere universo absolutos, nolens eosdem modo aliquali vita sibi comite impedlendo inquictare seu per alios irapedire vel inquietare procurare, asserens insuper et oretenus manifeste recitans, quod 440 ex quo huiusmodi atnicabilein secuin inis.scnt unionis concordiain, nunquam illic dc cetero aliquis tiinor dc ulterioribus iinpcdiincntis ficndis ab ipso vel aliquo cius consanguineo dcbcrct ingruendo inslarc scu iininincre, sed ab oinni penitus cura amplius debcant supportati fore ct exeinpti. Supcr quibus omnibus et singulis pracfati dominus Michad decanus, Nicolaus Bwznard ct Cristoforus villicus nominibus et in pcrsonis universoruin ct singulorum hospitum ct inha- bitatorum necnon totius coinmunitatis dc op]iido Byrthalben sibi pcr me no- tarium publicum infrascrij^tuin unuin vcl plura publicum vel publica tot quot forent necessaria confici petierunt instrumentum seu instrumenta. Acta et gesta fuere haec anno, indictione, dic, mcnse, hora, loco et pontificatu quibus supra. Praescntibus ibidcin honorabilibus et prudcntibus viris dominis Petro de Kykellewar plebano locique ciusdcm decano Stephano dc Bonessdoff plebano, notario publico, prcsbiteris, Thoina, villico. ct alio Thoma dicto Thompa, Mathia inolendinatorc dc Bazna praefata laicis, alioque Mathia Ostreicher, Michaele Teschner iuratis scnioribus dc Bolkas, Stephano dicto Malner et Clemente, comite de Megics, similiter laicis pracdictac Albcnsis diocesis, tes- tibus ad praemissa vocatis s])ccialitcr ct rogatis. Notarzeichen. Et cgo Martinus oliin Ladislai dc Byrthalbcn, clericus Trans- siluanensis diocesis sacra imperiali auctoritatc tabellio manifestus, quia prae- dictis iuramentorum de]Dositioni ct eorundcm receptioni, arbitrorum electioni et in ipsos coinpromissioni, arbitrationisquc ct concordiae per cosdcin factae ratihabitioni, libertationi, quittationi et ab omni oncrc absolutioni, omnibusque aliis et singulis praemissis diiin sic, ut ])raemitlitur, ficrcnt et agcrculur, unacuin praenominatis tcstibus pracscns inlcrfui eaquc oinnia et singula sic fieri vidi et audivi, ideoque praescns publicuin instrumcntum manu propria couscriptum, exinde confeci et in hanc publicam formam redegi, signoque ct noinine meis solitis et consuctis consignavi rogatus in fidcm ct requisitus in testimonium omnium ct singulorum praemissorum. ' Vorlage Liicke. - Apiil 2K. 2 904 Prag lioi .Vpril :{. Konig Ladislaus trdgl den Kaslellanen von Torzburg und Konigstein auf, von den reisigen Kronsfadter Kaufleuten Zolle allein nach der alten Gewohnheit einzuheben. Orig. Peri;, .Vrli. ,St. Brasov, Priv. 130. Siegcl war in rotes Wachs vornc aufgedriickt. Von der Kanzlei: Commissio domini regis. Ladislaus dei gratia Hungariae, Bohemiae, Dalmaciac, Croaciae et cetera rex necnon Austriae Stiriaeque dux et marchio Morauiae fidelibus nostris castel- lanis castrorura nostrorum Terch et Kyralkw vocatorura partium sive dis- trictus Brassouiensis salutem ct gratiam. Ex querela certorum nostrorum fide- lium accepimus displicenter, quomodo vos tributum quod pro sustentatioue et conservatione dictorum castrorum nostrorum in certis deputatis ad id locis exigere et recipere consuevissetis, non secundum antiquam consuctudinem ct iuxta continentiam limitationis privilegiorum civitatis nostrae Brassouiensis superinde confectorum scd iuxta vestram propriam voluntatem antiquum et solitum modum excedendo exigeratis et reciperctis a mercatoribus et negotia- 441 toribus ex quo maximum damnum i'L penuriam in victualibus eL aliis neces- sariis rebus civitati nostrae Brassouiensi et toti terrae illi Barcza sed et castris illis inferretis et induceretis. Quoniam mercatores el negotiatores partium illa- rum et omnes mechanici civitatis et terrae illius per hoc a suis negotiationibus et operibus distraherentur et impedirentur ct a concursu locorum illorum tri- butorum alienaretur. Supcr quo fidelitati vestrae firmiter praecipimus et man- damus et aliter habere omnino nolentes committimus, quatenus rcbus sic stan- tibus et se habentibus prout praefertur a modo deinceps tributum a quibuscum- que mercatoribus sive negotiatoribus a quibuscumque partibus venientibus, non aliter quam secundum antiquam consuetudinem prout olim recipi et cxigi consue- vit exigere et recipere praesumatis et hoc idem iniungimus et committimus futuris castellanis firmiter semper observari. Et aliud sub obtentu gratiae nostrae facere non ausuri. Praescntibus vero perlectis semper exhibenti restitutis. Da- tum Pragae sabbato proximo ante dominicam Ramispalmarum, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo quarto, regnorum nostrorum anno Hungariae quarto decimo, Bohemiae vero primo. Von der Kanzlei: Commissio domini regis ex deliberatione consiliariorum. Unlen links ixm der Kanzlei: Lecta. 2 905 Prag 14Jji April 13. Konicj Ladislaii.s Ircigt Jolumnes von Hunyad auf, den Ver- teidigiingszustand von Hermannsiadl :ii priifen nnd der Sfadt aiis den koniglichen Einkfmften eine Unterstiitzung anzuweisen. Orig. Pap. Arh. Sl. Sibiu, V li lol. Sicgcl, rund, Dm. 6,7 ciii, in roles Wachs vorne aufgedriickl, Reste. Von der Kunzlei: Commissio domini regis. Ladislaus dei gratia Hungariai', Bohtmiac, Dalmaciae, Croaciae et cetera Austriaeque et Stiriae dux necnon marchio Morauiae et cetera fideli nostro spectabili et magnifico Johanni comiti Bystriciensi necnon generali capitaneo in regno nostro Hungariae salutem et gratiam. Significant nobis fideles nostri cives civitatis nostrae Cibiniensis, quomodo ipsi tum ex eo, quod casu fortu- nae nimium prout dicunt depauperati sunt, tum vero propter magnum timorem ingressus Turcorum pro conservatione et fortificatione civitatis eorum subsidio nostro nimium indigerent et propter hoc etiam supplicabant, pro relaxatione certae partis censuum eorum. Et quia nos de statu defectu et qualitate ncccssi- tatis ac ordine rerum civitatis illius non bene sumus experti, ideo remisimus rem hanc ad discretionem fidclitatis vestrae, unde si cives praedictos et civi- tatem antefalani adeo notabiles defectus cx paupertate ipsorum civium vel alias pati rationabiliter comperitis. quod ciusdem civitatis periculum ex in- gressu Turcorum verisimiliter immineat, poteritis non sufficientibus civibus etiam de nostris proventibus pro conservatione illius civitatis moderatum et necessarium subsidium faccrc adminislrari. Praesentibus perlectis cxhibenti res- titutis. Datum Pragae sabbatho proximo ante dominicam Ramispalmarum, anno domini iuillesimo quadrirgenlcsimo quinquagesimo quarto, regnorum au- tem nostrorum anno Hungariac et cetera quartodecimo, Bohcmiac vcro primo. Von der Kanzlei: Commissio domini regis ex delibcratione consiliariorum. Unter deni Siegel: Kan/leivermerk. Auf der Kiickseite von dcr Kunzlei: Regestrala. 442 2 906 Praii lioi April l'). KonUj Ladislaus hesialiiji die von Johannes von Hunijad fur die Marienburger Pfarrkirclie ausgeseizie Stifiunij der konit)liclien Einkiinfte dner neuen Miilile am Homorod. Orig. Pfr;;. .\rchiv der livaiiL,'. Ivirchcnyoin liult .V. B. Bnisov 1 !•'. \&'.i, Sictjcl lii roles Waohs vorne aiif iiedriickt. Ucste rnit deinsclljcn Stempel wie Xr. 2 SuC. .\ls 2. Insert cin','eschaUet voin Weisscnbiiri;cr Kapilcl 1157, Orij;. cbcnda. Von der Kanzlei : Commissio domini rcgis. Nos Ladislaus dei gratia Hungariae, Bohemiat', Dalinaciae, Croaciae et cctera rex, necnon Austriae Stiriaque dux ct marchio Morauiae memoriae commen- damus tenore praeseiitiuin signiricantcs qnibus expedit univcrsis, quod nos ad humilimae supplicationis instantiam fidelis nostri Gaspar Craws dicti alias iudicis civitatis nostrae Brassouicnsisi per ipsum suo ct universorum fidelium nostrorum civium eiusdem civitatis nostrae Brassouiensis ^ nominibus et per- sonis nostrae serenitati oblatam, illam deputationem cubuli sive mensurae re- galis de proventibus et obventionibus unius novi molendini in fluvio seu rippa Homoroth vocato cis opidum Foeldwar^ vocatum terrae nostrae Barcza decur- rente serenitati nostrae provenire debentes pro ccclesia parochiali beatae Mariae virginis in eodem opido Foeldwar^ pro divini cultus augmcnto pcr fidelem nostrum spcctabilem et magnificum Johannetn de Hunyad* comitem Bistri- ciensem tunc gubernatorem certa et pia consideratione uti e.\ litcris eiusdem vidimus factam gratam habentes ipsam deputationem ea ratione et conside- ratione qua per ipsum comitem facta cxistit in patientia et scicntia nostra regia durante tamen nostro beneplacito duximus tollerandum, admittendum et acceptandum, immo tolleramus, admittimus et acceptamus harum nos- trarum testimonio et vigore literarum mediante. Datum Pragae sabljato proximo ante dominicain Ramispalmarum, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo quarto, regnorum^ nostrorurn anno Hungariae et cetera XnH", Bohemiae vcro primo. Von der Kanzlei: Commissio domini rcgis delibcratione consiliariorum. JJnien links von der Kanzlei: Lecta. Auf der Riickseiie von der Kanzlei: Regestrata M. Jo. ' Insert liiassowyensis. ^ Inscrt Hwnynd. * Inserl l-Jewldwar. * Inserl nach rcgnorum aiilcm. 2 907 Prag M.ji April 13. Konig Ladislaus trdgt den zum Gerichtsstuhl von Kronstadt gehorenden Bewohnern von Weidenbach, Petersberg, Brenndorf und Honigberg auf, an den Befestigungsarbeiten und bei der Verteidigung der Stadt mitzuwirken. Orig. Perg. .\rh. St. Bra^ov, Priv. 129. Siegel,rund, in rotes Wachs vorne aufgedriickt, Reste. Druck: Sieb. Quartalschrifl 7, 1801, 288 Nr. 290. Bruchstiick: Hurmuzaki, Documenle XV, 1, 40 Nr. 70. 443 Ladislaus dei gratia Hungariac, Boheniiae, Dalmaciae, Croaciae et cetera rex necnon Austriae Stiriaeque dux et marchio Morauiae fidelibus nostris iudici- bus, villicis, iuratis senioribus cl toti communitati villarum et possessionum nostrarum ^\'ydenbach, Petersberg, Brjngendorff et Honhperg vocatis terrae nostrae Burciae salutem et gratiani. Fidelium nostrorum iudicis et iuratorum civium civitalis nostrae Brassouiensis didicimus expositione, quomodo civitas ipsa in ultiniis finibus et terminis rcgni nostri Hungarici et terrae Barcza vo- catae foret situata ac paganis Turcis et aliis infidelibus valde existeret convi- cinata, quam saepe saepius iidem Turci in manu fortissima et hostili invasione opprimerc et capere conati existunt. Quaequidem civitas, licet aliqualiter sit in muro et fossatis munita nonduni bene et necessarium esset in omni sui parte fortificata foret et proinde uti expositionis series praedictorum fidelium nos- trorum civium subiungcbat, timcrent verisimiliter, quod si dictos Turcos cum illo maximo ut dicitur apparatu exercituali, quam nunc habent, contra ipsam civitatem vcnire contingeret, ipsam propter insufficientiam debitae et necessa- riae munitionis, quod deus praecaveat, capere et obtincre possent, in peri- culum Christianitatis et totius regni nostri Hungarici ac terrarum eidem sub- iacentium valde magnum. Ad obviandum itaque et sucurrendum futuris huius- modi periculis summe necessarium cst, ut civitas ipsa pro uberiori munitione facienda in eadem vestris et aliorum vicinorum adiuvetur subsidiis, ne vos cum ipsis periculum maximum sustincre aut incurrere contingat. Quapropter vestram et cuiuslibet vestrum fidclitatem attente requirimus et adhortamur, quatenus vos omnes de praedictis quatuor possessionibus et villis, quae etiam ad sedem iudiciariam civitatis vcstrae praefatae pertinere dicuntur, una vel duabus hebdomadis in anno semel dumtaxat periculosis durantibus tempori- bus dum necesse fuerit pro munitione civilatis in fossato vel in muro aut in aliis locis vobis demonstrandis labores vestros pro subsidio adiicerc et inter- ponere velilis. Et insuper ut civifas illa, quae in finibus illis vestrum et alio- rum vicinorum receptaculumi existit a faucibus Turcorum et aliorum hos- tium salva et illaesa valeat remanere. volumus et verbo nostro regio requi- rimus fidelitatcm vestram, ut tem])ore hostilis adventus praefatorum Tur- corum univcrsi univcrsaliter et singuli singulariter per singula capita civi- tatem ipsani intrare ct per debitam resistentiam contra hostes huiusmodi fa- ciendam, vestras vigilias, custodias et opportunas defensioncs intcrponere om- nibus modis debeatis, in quo et nostra screnitati gi-atam rem in obsequendo facietis. Datum Pragae sabbato proximo ante dominicam Ramispalmarum, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo quarto, regnorum nos- trorum anno Hungariae et cetera quartodecimo, Bohemiae vero primo. Unten links von der Kanzlei: Lecta. Auf dei Ruckseile uon einer Hand des spdten 15. Jh.s: Litera ut villae iuvent construere civitatem et^ tenipore obsidioruni civitatem intrent et defendant. ' Auf Rasur. - Von hier an mit anderor Hand etwas spater nachgetragen. 2Q08 Prag 145i \|iril 1.'!. K6ni(j Ladislaus hestdtigl iiber Einschreiten des yewesenen Kronstddter Rirhlers Gaspar (jains die Urkunde des Weissenburrier Kapitcls von 1447 Mr. 2 011). quaruiu vigore quidam nobilis Petrus comes. filius quondam 444 Anthonii, alias iudex civitatis nostrae... portiones suas possessionarias in possessionibus Zernee et Tuha vocatis in coinitalu Albensi Transsiluano exis- tentibus, habitas... ob spem suae salulis el |)ro refrigerio animae suae con- fraternitati corporis Christi sacratissimi in... eeclesia beatae Mariae virginis Brassouiensis dispositae et fundatae... conlulisse dinoscitur. Datum Pragae sabbato proximo ante dominicam Ramispalmaruai, anno do- mini millesimo quadringentesimo quiuquagesimo quarto, regnorum nostro- rum anno Hungariae quarto decimo, Bohemiae vero primo. Von der Kanzlei: Commissio domini regis ex deliberalione consiliariorum. Unten links von der Kanzlei: Lecta et collata. Orig. Pcrg. Arh. St. Brajov, Priv. 131. Siegel, rund, Dm. 6,5 cm. rolcs Wachs in Wiiohsschiissel, an rot-weisser Scidenschnur annehangt. Derselbe Stenipcl wic .Vr. 2 S06. 2 909 Prag l'i.">'» .Vpril 22. Konig Ladislaiis triif/t dem Richter iind Ral von Kronsiadl auf, jene Vornelimen des Reiclie.s. die in seinem Auftrag dort weilen. mit einem ge- messenen Gefolye in die Stadt aiifzunehmen. Orig. Perg. .\rh. St. Brasov, l'riv. 132. Siegel in rotes Wachs vornc aufgedriickt, Reste. Von der Kanzlei: Commissio domini regis. Ladislaus dei gratia Hungariae, Bohemiae, Dalmaciae. Croaciae et cetera rex necnon Austriae Stiriaeque dux et marchio Moraulae fidelibus nostris iudici et iuratis civibus clvitatis nostrae Brassouiensis salutem et gratiam. Nonnul- lorum noslrorum fidelium certa relatione ad nos deducta nostra intellexit se- renitas, quomodo praecedentibus temporibus quam pluries accidisset, quod qui- dam domini ex baronibus regni nostri etiam officia et honores in partibus Transsilvanis tenentes cum gentium suarum notabili et comitiva civitatem nostram intrassent et ibi aliquando grates et familiares ipsorum contraria et nociva civitati nostrae et vobis tractassent et attentare etiam conati fuere timeretisque proinde, uti nobis notificastis, quod in posterum verisimiliter et alii domini barones et potentes suo modo, civitatem ipsam cum gentibus eorum et multitudine sui populi ingredi conarentur^. De quarum gentium adventu et ingressu timeretis verisimiliter nociva et contraria vobis et civitati ipsi aliquando evenire. Ut igitur limor et suspicio vestra huiusmodi a vobis procul tollantur, volumus et serie praesentium firmiter committimus fidelitati vestrae ut dum et quando ac quotienscumque a modo deinceps quemcumque dominum baronem aut potentem qualecumque officium aut honorem a serenitate nostra tenentem in medium vestri et in civitatem nostram in manu forti et cum gen- tibus suis intrare vellet et conaretur, ex tunc talem pro honore suo cum quan- titate honestae comitivae qua dumtaxat expediens fuerit intromittere dein- ceps debeatis. Aliud non facturi. Datum Pragae secundo die festi Paschae domini, anno eiusdem millesimo quadringetesimo quinquagesimo quarto, reg- norum nostrorum anno Hungariae quarto decimo, Bohemiae vero primo. Von der Kanzlei: Commissio domini regis ex deliberatione consiliariorum. 1 Vorlage conaretur. 445 2Q10 Tyrnau \'t.i't April 30. Johunnes von Hunyad ersiicht den Rat uon Kronstadt, auf Eechnung des ndchstenMartinszinses dem Stoica zur Verleidigung von Chilia Waffen zu liefern und diese bis Braila zu schaffen. Orig. r'ap. Arh. St. Brasov, Priv. 115. Sicgel in rotes Wachs, papierbedeckt, vome aufgedriickt. Derselbe Stempel wic Nr. 2 844. Nos .Tohanne.s de Hwnyad comes Bistriciensis ct cetera vobis prudentibus et circumspctis viris iudici et iuratis civibus civitatis Brassouiensis serie prae- sentium firniiter coinmittimus, quatenus statim agnitis praesentibus in sortem solutionis census festi sancti Martini nunc venturi egregio Stoyka duo milia sagittas, quindecim arcus, ducenta amenta vulgo ideg et duas centenas aut masas ferri nostram ad rationem pro conservatione civitatis nostrae Kylia debeatis el a vobis in rationem recipiemus ita, quod literam ipsius Stoyka recipiatis quantis praemissa comparabitis praesentes pro expeditura tenea- tis. Ceterum petimus vos affectanter, quatenus praemissas res ac etiam alias quas praefatus Stoyka ipse pro conservatione ipsius civitatis Kylya compa- ret usque Brailla conduci facere debeatis ampliori nostra complacentia. Aliud petimus non facturi in praemissis. Datuin Tirnauiae in profesto beatorum Philippi el ,Tacobi apostolorum. anno domini M°CCCCL quarto. 2 911 lieriuanustadt 1 i.j-i Mai 1."». Osuntld. Biirgermeister von Hermannstadt, berich- iet dem Biirgermeister und Rat von Wien ilher Vorgange bei den Tiirken und iiber ihre Pldne und Absichten in Hinsichl auf Hermannstadt. Gleichzeitige Abschrift, Pap. unbesiegelt, Arcliiv der Stadt Wien. Druck: Hormayer, irifn, seine Geschicke und seine Denkwiirdigkeilen II. 1, CXI Nr. 103 = Unterhaliungsblati fiir Geist, GemUI a. Yalcrlandskunde 1837, 142 = Archiv NF 2, 1855. 162 ff. = Miiller, Deulsche Sprachdenkmiiler 66 Nr. 23, Dem hochwurdigen weisen burgermayster und dem ganzcn rat der loblichcn stat Wienn meine lieben herrn. Oswalt, burgermaister zu der Hermanstat. Mein vnd meiner dinst beuelhung beuor. hochwirdig vnd weis lieben herren, das mir yecz Bathaser Knebel eucr mitwanner weiser diser brief von euren wegen miindlich gesagt hat, hab ich klarlich verstanden. Vnd darumb das eurem begeren genueg geschi-h. hab ich wellen dise neue mer, dy yeczhyvmb in den landen zu aufgang der sunne gemeret sind, euch in schrift zu senden vnd schreiben: \\y voi daz isl, daz ich vormallen invergangencr zeit vernom-men hab, wy der tuerkisch kaiser, dy stal zu Constantinopl, wolt genczlich zes- toren vnd nidcrbrechen, ydoch hab ich ycczund gar gewislich vnd furwar ver- standen. daz der selb tuerkisch kaiser yczund in der stat zu Constantinopl personlich an vndeiias scin wcscn vnd vanung schik zu haben, vnd mit unsaeg- licher vnd vncrczelter mcnigung dcr haiden dcner teglichcn sold gibt, da sey, vnd dy pruech an dcr staf vnd maur vnd andcr nottiirfig stet, lass wider ma- chen vnd genczcn. vnd auf das allcr stcrkhist vnd vesstist sterkclien vnd pe- 446 waruen, vnd maynt vnd hoft schcelklich vnd vcrdemelich, er miig dy selb stat wider dy christen vnlaidlich vnd an sciiaden behaUen. Er hat auch zu der stat bracht. zway hundert schef von tiirken, vnd von den landen vber mer fuenfzig tausent haiden vol geweepnet, dy nu auf disera land des meers in der turkey sind, den er allen teglichen sold aufgibt, auch beginnet er vnd gleich- sent wv- er wol schickhen ein giosse vnd merkliche macht zu vmlegen das geslos vnd auch dy stat dabey, das da haist Kyla, dy da ligen an dera enden da dy Tainaw in das mer fleusset, auch daz dy groessern vnd meechtifferen wahlen, dy in inseln vnd mersteten wanen das sargsamer vnd wieser ist, haben mit dem vorgenanten turkischen kaiser frid gemacht;auch liab ich vernomen von aiencm meln ausspeher dem wolczeglauben ist, der erst vor vier tagen von den lannden iibergepirg herkomcn ist von der speliung, wv dy tuerken, gleich oder nahent in als grosser menig, als dy Walachcn selbst daselbs in den steten der jarmeerkt vnd andcrswo vmbvaren kaufmanschaft treiben, darumb, wy wol wir glaubcn vnd auch hoffen, daz dy tiirken den frid, dcr da zwischen in vnd dcm wirdigcn kunig reich ze Vngernn vnd lannden, dy zu dera kiinig reich gehoren, geseczet ist, vnczerprochten halten, so ist vns doch ze fuerchten, daz sy in disen landen oder gegenten, dy by vmb gelegen sind, icht raubrey, nach dem vnd sy in betriegnuess vnd wuettrcechung gewanet sind, werden beginnen. Wenn aber dy vorgenant stat Constantinopl, dy etwcn seclig vnd heilig was, abcr nuen mit der Tiirken lienden scheueczlich vnd ieesterlich geni- dert vnd erczogen, vnd mit den vnsaubristen fiiessen getrettet ist, vnd ver- mailigt. dy da was gescheeczt gleich als ein inaur vnd ein schilt der ganczen christenhait vnd zu voedrist discr Hcrmanstat, ist aus der kristen gewaltsam pracht worden, auch disc Hermanstat dj' in den gemerkchen dcr tuerken na- hen gelegcn ist, ist bey den Tiirkcn fur ander stet dcs kunigreichs zc Vngernn naemhaeftiger, darumb schrein dy verfluchten Tiircken oft vnd dick, jung vnd alt an vnderlas: Cibin, Cibin, das ist Hermanstat, Hermanstat, damit hoffen si wann sy dise stat gewunnen so mcechten sy, nicht allain dcm vorge- nanten kunigreich ze Vngernn, dez dy Hermanstat als ein schilt vnd scherem ist, sunder auch der ganzen kristenhait dester leuechter nach ihrer poshait willen schaden vnd irrung bringen. Yczund sol das zu neuem meeren geniig sein, wird ich aber furpass anderer gewisslicher neuer mer junen, dy will ich auch eurn wcishaittcn zu besunder erfrischung der gemuet kunt tucn, dy sel- ben eur weishait peger ich lang vnd seliklich wolmugen vnd ich bevil mich ye juniklichen. Geben zu der Hermanstat an mitichen nagst nach sand serua- zen tag, anno et cetera LIIIJ. 2Q12 Reussen 14oi \Iai 22. Laurcncius de Ruesse et Michael de Wcssewd, eccle- siarum rectores, bezeugen die eidliche Aussage der Witwe weiland Christians von Wassid und des Laurentius von Wassid iiber angeblich in ihrem Besilz gebliebene Sachen und Gtiter der Edelfrau Helene, Tocliler des Andreas von Burgherg und Gemahlin des Ladislaus von Doslal j Thorstadt, und erkldren sie von jeder Anschul- digung in dieser Angelegenheit frei, da auch die Edelfrau fur sie eidlich ausgesagt hat. Datum in Rewssz, feria quarta proxima ante festum beati Vrbani confessoris, anno domini millesimo CCGC°LIIII°. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest, Familienarchiv Bethlen. Ringsiegel, Dm. 1,2 cm, in weisses Wachs vorne aufgedriicltt. 447 2 913 Capilna 1454 Mai 27. Die siebenburgischen Vizewoiivoden Georg und Bronislaus, bezeugen das U bereinkommen zwischen Tilman von Nyen und der Gemeinde Tart- lau wegen eines von den Tartlauern am Tatrang-Bach errichteten Dammes. Eingeschaltct von Konig Ladislaus 1457 und von Konig Ludwiy II. 1525, Orig. Arh. St. Brasov, Tartlaucr Urkunden Nr. 3. Nos Georgius filius Rycalff de Tharkew et Bronislaus vicevaivodae Trans- siluani memoriac commendamus per praesentes, quod Thilmanus filius Nicolai de Neen onera et quaelibet gravamina Georgii, Petri, Johannis et Ladislai filiorum nccnon puellarum Elizabeth et Kathcrina vocatarum filiarum suorum si iideni in subnotandis persistere nollent penitus super se recipiendo ab una partc siquidem cx alia Johannes Magnus et Laurentius Crispus alias villicus oppidi regaiis Prasmar nuncupati in ipsorum necnon iuratorum seniorum ct hospitum ac totius communitatis eiusdem oppidi Prasmar consimiliter oneribus et quibusvis gravaminibus eorundem si iidcm a subscriptis resilire nitterentur^ penitus ad sc receptis pcrsonalitcr nostram venientes in praesentiam per eosdem spontanca ijisorumque voluntatc confessum cxtitit pariter et relatum in hunc modum; quod licet inter ipsos Tylmanum^ et dictos iuratos, seniores et hos- pites ac totam communilatem dc dicta Prasmar ratione et praetextu cuiusdam aggcris seu structurae in resistcntiam fluvii aquae Tharthula* vocatac inter praedictam possessioncm Nyeen* ct dictuni opjiidum Prasmar cffluentis per ipsos liosjiitcs de eadcm Prasmar a parte ciusdem oppidi Prasmar in portu et marginc ciusdcm fluvii in tcrra i[isorum conslructi et per obstaculum eiusdem structurac propter ad terram ciusdciii Tylmani^ ipsius fluvii aquae dirivationem necnon dampnorum cxindc scculorum perpctrationcm litis ct controversionis raateria mota fuerit et cxorta ct aliquantulum coram nobis diu ventillata. Tamen ut ipsi ct eorum succcssiva pustcritas in ]iacis amoenitatc in acvum^ permanere valercnt et frui pracmi.ssac liti cedendo quibusvis ctiam dampno- rum acquisitionibus c medio ipsorum jHorsus ct pcr omnia radicitus cvulsis' ct eliminatis ad talem pacis et concordiac dcvcnissent unionem, ut ipsi hospitcs dc Prasmar pro damnis ipsius Tylmani* ccntum florcnos auri dare ct persolvere assumsisscnt. Quibus persolutis antiquum fluvium dictae aquac usquc ct infra metarum crcctiones post sesc conscqucnlcr factas pro communi meta rclin- quissent immo devenerunt, assumpscrunt cl relinqucrunt coram nobis tali modo, ut pracmissis mctarum collibus ct crcctionibus in vigorc ct roborc per- missis tam praefatus Thilmanus in sua quamquam ipsi hospites dc Prasmar in eorum tcrra sccundum sub ct supra penes dictum fluvium aquacTharthula aggerem, structuram ct defcndiculum ad custodiendum eorum dampnum ubicumque cl in quoscumquc loco totiens quoticns necessc fucrit et o])portu- num construendi, elevandi, firmandi ct facjcndi liberam haberent facultatem. Universas etiam literas protcstatorias, inquisitorias, evocatorias, prohibitorias et generaliter quascumquc sub quibuscumquc vcrborum formis praemissorum occasionc contra scsc in altcrulrum hactenus cmanatas ct emanari procuratas, cassas, vanas ct annullatas ct viribus carituras exhibitoriquc carum nocituras fore rcliquendo tali obligaminis vinculo mediantc. Quod si aliqua partium praedictarum aut corum supcrstitcs quandocumque temporum in proccssu intra vel cxtra iudicium ]>racmissam dispositioncm in toto vcl in partc rcfutans retractarc et rcsuscilare attcmptarct, extunc talis pars contra partcm alteram in quinquaginla marcis fini argcnti antc litis ingressum persolvendis convin- cerctur ct conviiui dcbcret co facto ad quod cacdcm partcs scsc spontc obli- 448 garunt corain nobis haruni nostrarum teslimonio lilerarum nifdiantc. Datum in Kapalna in congrcgationc generali nobiliiim necnon Siculoruni et Saxonum feria secunda proxima post festum Vrbani papac, anno domini millesimo qua- dringentcsimo quinquagesimo quarto. 1 1525 nilercntur. ^ 1525 Tlulmnnii. - 1525 Thilmaniim. " Vorla!,'e ewm. ' 1525 Thartnla. ' Vorlage ewisis. * 1525 Nyen. ' 1525 Thilmani. 2 914 Bistritz 145i Mai 29. Richter und Rat der Sladi Bistrilz bestdtigen die frommen Stiftungen fiir den Konvent der Bistritzer Predigermonche. Orig. Perg. Arh. St. Cluj, Archiv der Stadt Bistritz Nr. 38. Siegel, rimd. Dm. 4,6 cm, griines Wachs in Wachsschiissel an Pergaraentstreifen angehangt. Im Siegelfeld Isleiner doppeltgeteilter Wappenschild mit 3 Querbalken. Umschrift; + ( ) TRICIA. Die Urkunde scheint von demselben Schreiber geschrieben zu sein, wie die Ausferti- gung der Bistritzer Rats-Urkunde von 1413 Nr. 1715. Die Bearbeiter des dritten Ban- des halten diesen Schreiber (ur einen Monch des Heilig-Kreuz-Klosters in Bistritz. Regest: Korrespondenzblatl 5. 1882. 99 Nr. 3. .\rchiv. Zeitschrift 12, 1886, 81. Berger, Urkiinden-Regcsten 29 Xr. 136. Nos Johannes Bogener iudex, Petrus Czass, Georgius Nessiger, Petrus Tirman, Thomas Hawser, Daniel Rimer, Andreas Lilienczweig, Jacobus Cretschmer, Georgius Stux, Petrus Hcrman, Demetrius Pcllifex, Petrus Brewer et Zey- fredus Nessiger iurati cives consulatus civitatis Bistriciensis memoriac com- mendantes significamus tcnore quibus expedit universis, quod in nostri venicndo praesentiam honorabilis atquc religiosus vir frater Georgius fratrum ordinis praedicatorum harum partium Transsiluanarum pro tunc vicarius necnon prior conventus ecclesiao sanctae crucis nostrae civitatis ordinis praenominati unacum discreto fratre Nicolao dicti ordinis el conventus alias priore de Bra- schouia ac ex manibus suis nobis offerens quoddam registrum super certas haereditates, fructus ct provcntus censuum consignatum. Quae quidam haere- ditates cum suis utilitatibus et ccnsuum proventibus successu temporum pro subsidio nutrimenti fratrum praescriptorum et ipsius convcntus sustentatione provida et salubri ordinatione hominum fidclium ob refrigerium salutis suarum animarum tcstamentaliter sunt dimissa, Icgata et donata. De quarum quidam haereditatum numcro primum cst pistorium rctro doiiiuin acialem Petri Knechtil ex obliquo ccclcsiae crucis praevisac versus dcxtram ad plagam occidentalem penes rippam situatum, item una vinea in montc Hocl et una vinea in monte Poschental ac una vinea in monte Rypcntal tcrritoriis nostrae civitatis necnon una vinea in tcrritorio villae Budac pertinentiae nostrae civitatis, item unum pratum retro magnum Creufclt, quod fuit olim Johannis corrigiatoris, item unum pratum retro leprosos, quod fuit Michaelis Bcuchil sutoris in vicinatu prati Johannis Tytil, ilem unum pratum prope villam Latinam inferiorcm, similiter pertinentiam nostrac civitatis in vicinatibus pratorum Andreae Leich- nam civitatis nostrae coincolae ct Andrcae Eyben dc eadem; item unum pratum in possessione Budesdorff in vicinatibus pratorum Foder Mihal et Johannis Kewkler de eademi, praeterea cerdoncs obligantur annuatim perpetuis tempo- ribus pro nutrimento dictorum fratrum duos cubulos tritici sive temporc caris- 449 tiae sive alias sine omni prostergatione praesentare, itera de auriis Johannis Hering sutoris in platea Hungaricali et Hermanni piscatoris ex opposito ortus dicti conventus situatis seorsum de qualibet singulis annis perpetuis teinporibus quadraginta duos denarios monetae currentis ipsi fratres praescripti habent sublevarc. Supplicatum est itaque nobis per dominum Georgium vicarium et priorem ac Nicolaum fratrem suprascriptos in totius conventus personis precum instantia studiose, quatenus ob salutem animarum dictorum testatorum suo- rumque testamentorum ordinatienem salutarem memoriam sempiternam supra- scripta testamenta literis nostris insercre sigilloque civitatis nostrae autentico confirmare dignaremur. Nos igitur eorum iustis precibus inclinati praesentes has literas haereditatum et proventuum testamenta praescripta in se continentes sigillo nostrac civitatis pendenti communitas ipsis fratribus ordinis suprascripti tam pracsentibus quam futuris in perpetuam memoriam animabusque testa- torum requiem sempiternam pure propter deum duximus concedendas. Datum Bistriciae in vigilia festi ascensionis domini, anno nativitatis eiusdera mil- lesimo quadringentesimo quinquagesimo quarto. Auf der Ruckseite gleichzeitig: litera confirmationis testamcntorum conventus sanctae crucis Bistriciae fundati data et roborata sigillo autentico a iudice et civibus civitatis praefatae. ' Randbemcrkung des spaten 15. Jh.s von dederunl convcnlui uniim pralum iibi conven- andeTeT HanA prn quo Irilico praefcili cerdones tus fccil unum orlum. 2 915 Prag lioi Mai^il. Konig Ladislaus fordert den Graner Erzbischof Dionijsius und den Palatin Ladislaus Gara auf, in dem Streit zwischen Jodok uon Kiissow und den Hermannstddter Biirgern Oswald (Wenzel) und Michael von Alzen, der um eine von diesen offenbar nicht abgefiihrte Steuerforderung Jodoks an die Zwei Stiihle aus dem Jahre 1438 gefiihrt wurde, eine endgiiltige Entscheidung zu fdllen. Datura Pragae secundo die festi ascensionis domini, anno eiusdem millesirao quadringentesimo quinquagesimo quarto, regnorum nostrorum anno Hun- gariae et cetera quartodecirao, Bohemiae vero primo. Unter dem Siegel von der Kanzlei: Coramissio domini regis in consilio. Orig. Pap. Uni^arisches Landesarchiv Budapest. Fatnilienarchlv Justh. Siegel war in rotes Wachs vorne aufgedriickt, Reste. Diese Urkunde hangt init der folgenden Nr. 2 916 eng zusaminen. Druck: Archiv 14, 1877, 585 Nr. 14 zu Juni 1. 2 916 Prag 145-5 Mai 31. Konig Ladislaus fordert die Hermannstadler Biirger Oswald und Michael von Alzen auf, in ihrer Streitsache mit Jodok von Kussow sich dem aus Erzbischof Dionysius von Gran und dem Palatin Ladislaus Gara zusammen- gesetzten Sondergericht zu stellen. Orig. Pap. Ungar. Laudesarcliiv Budapest. [•'aiiiilicnarcliiv Justh. Sicgel in rotes Wachs vornc aufgcdriickt, Rcste. Druck: Archiv 14. 1877, 586 .N'r. 15. 450 Von dvv Kanzlei: Commissio domini regis. Ladislaus dei giatia rex Ilungariae, Bohemiac, Dalmaciae, Croaciae et celera Austriaeque et Stiriae dux necnon marchio Morauiae et cetera fidelibus nostris providis Osualdo et Michaeli de Olchna civibus civitatis nostrae Cibiniensis salutem et graliam. Exponit nobis fidelis noster egregius Jodocus de Cussow, capitaneus castri nostri \Vegles vocati, quod licet ipse alias coram pradatis et baronibus ac nobilibus regni nostri Hungariae tamquam eotunc in nostri absentia iudicibus ordinariis in causa super facto quorundam censuum sedium Saxonicalium Selk et Meggyes vocatarum j)er eum contra vos mota, senten- tiam diffinitivam reportaverit et solutionem ipsorum censuum sibi per vos fieri debere obtinuerit. Tamen tandem vos ipso Jodoco non vocato sed absente et inscio contra eandem quibusdam ocultis processibus habitis causam prae- dictam de novo iudicari faciendo sccundam sententiam primae contrariam re- portassetis quam tandem per nos confirmari procurando ipsius occasione exe- cutionem primae sententiae hactenus semper impedivissetis et impedire nite- remini in futurum in praeiudicium ipsius exponentis atque damnum. Et quia nos praedictam secundam scntentiam non simplicitcr sed salvo iure alieno et in quantum rationabiliter lata est ac viribus suis veritas suffragatur confir- mavimus, ncc per hoc fuit intentionis nostrae vires primae sententiae prae- dicta si iuste lata est ex abrupto sinc causae cognitione revocare. Ideo fide- litati vestrae firmitcr praecipiendo mandamus, quatenus in octavis festi beati Jacobi apostoli proxime affuturis coram fidelibus nostris revercndissimo in Christo patrc^ domino Dyonisio cardinali archiepiscopo ecclesiae Strigoniensis supremo cancellario nostro ac magnifico Ladislao de Gara praefati regni nos- tri Hungariae palatino, quos iudices in hac causa specialiter per alias literas nostras delegavimus comparere et praescriptam sententiam pro parte vestri latam ac per nos pridem ut praemisimus confirmatam ac alia iura vestra si quae in facto praemisso pro vobis habetis contra praefatum Jodocum similiter praescriptam primam sententiam pro sui parle latam exhibituri producere debeatis interpretationi, examinationi et conclusioni praefatorum iudicum sine spe amplioris prorogationis parituri. Secus non facturi quoniam non obstante vestra absentia et non venientia iidem iudices secundum mandatum nostrum facient in facto praenotato. Praesentes pcrlectas reddentes praesentanti. Datum Pragae secundo dic festi ascensionis domini. anno eiusdem millesimo quadrin- gentesimo quinquagesimo quarto, regnorum nostrorum anno Hungariae et ce- tera quartodecimo, Bohemiae vero primo. Von der Kanzlei: Commissio domini regis in consilio. Unter dcm Siegel Kanzleivermerk. ' Vorlagf [lalri. 2Q17 Thorenliurjj 1 ioi Jiini 3. Die siebenburgischen Vizewoiwoden Georg Rijkalph und Bronislaus ersuchen die Grafen, Vizegrafen und Adelsrichter der Gespan- schaft Kolozs bei der Kldrung der Besitzverhdltnisse in dem Streit zwischen dem Abt (gubernator) von Kolozsmonostor und dem Ral, den Geschworenen (iurati seniores) und der Gesamtheit von Klausenburg betreffend vaWis seu fossatum Thew- gespathak nuncupatum inter terram eiusdem monasterii et terram civitatis 451 Koloswar a parte eiusdem civitatis adiacentein inter possessionem eiusdem monasterii Kayantho vocatam et dictam civitatem Coloswar mitzuwirken. Datum Thordae feria secunda proxima post festum beati Nicomedis martiris, anno domini M^CCCCL" quarto. Orig. Perg. Arh. St. Cluj, Archiv der Stadt Gluj K. 12. Siegel, rund, Dm. 2 cm, war auf dcr Riickseile zum Verscliluss aufgedrilckt. Darunter von gleichzeitiger Hand mit anderer Tinte: Quae Fyzcsi>alak et non Thewlges- palak appellaretar demonstraret. 2 918 Kirtsch lia^ Juni 7. Die Vizeivoiwoden Georg und Bronislaus ersuchen das Weissenburger Kapitel bei der Einfiihrung der Sohne des Stephan i>on Salfalwa namens Sal, Johann und Gregor, in den Besitz von Kleinblasendorf, das seiner- zeit an Stephanus Dor dictus de Medgyes verpfdndet ivorden war, mitzuwirken Datum in Kevres feria sexta proxima ante festum beati Barnabae apostoli, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo quarto. Orig. Pap. Ungar. Landesarclxiv Budipesl Dl. 29810. Siegel war auf der Ruckseite aufgedriickt. 2Q19 Fiigpudorf li')\ Juni 12. Der Richter Mathias Alardi und die Geschworenen von Fdgendorf leiten den Rechtsstreit, den Caspar Schiister und Lorenz Moysi gegen Johann Koysch anhdngig gemacht haben, an den Rat von Hermannstadt weiter. Orig. Pap. .\rh. St. Sibiu U II 155. Siegel war auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt. Praegustatis significatorum generibus continuo exhibitu cum amore. Prudentes domini sincere peramandi. Vestris sagacibus^ proventiis tenore praesentium declaramus, quomodo honesti viri circumspecti scilicet Caspar Schuster et Laurencius Moysi nostri concives parte ab una ab altera vero Johannes^ Koysch similiter noster concivis coram nobis iudicialiter litigantes praetextu sedecim agris terrae arabilis^ de quibus quidem agris duo iugera prout praefertur ad antedictum Caspar ratione suae uxoris de iure cognoscuntur pertinere, cetera autem iugera ad praevisum Laurencium, ratione quod eadera iugera suis* fra- tris cardinalis cxtiterunt. Et ob hoc dictoS videlicet Caspar et Laurencium iustos* redidimus nostra in sede iudiciaria atque iustificatos*. Quod audiens praetitulatus .lohannes Koysch a nobis ad sedem vestram iudicialem se rece- pit; quamquara quod idem Johannes Koysch dictos agros iustae emptionis titulo a Johanne Moysi coraparasset, tamen saepedicti Caspar et Laurencius ut praefertur in praemissis emptione agrorum viciniores extiterunt. Petimus igitur ve^stras sagaces providentias multa precum cum instantia, quatenus iam visus* Caspar et Laurencius in suis facfis agendis contra praedictum Jo- hannen favorose et gratiose velitis conservare intuitu dei atque communis ius- titiae ob respectum. Scriptum in Fewgendorff feria quarta quatuor temporum Penthecostes', anno domini millesirao CCCCLIIII". 452 Mathyas Alardi iudcx dc Fewgendoiff alqiu' universi iurati cives de eadem. Auf der Riickseite Adiesse: Prudentibus et sagacibus viris iudici et iuratis civibus in Cybino dominis nostris nobis plurimum honorandis. ' Vorlage sapocis. ^ Vorlage iitsliis. - Hierauf Hasur d. I cni. ° Vorlage iustificiiliis. •* Hierauf rfc iiuibiis (juihus. ' Vorlajne iiclliecnslfs. * So Vorlaae. 2 920 Kirtseh 1-554 Jiini 25. Die siebenbiirgischen Vizewoiwoden Georg iind Bronis- laus ersuchen das Weissenburger Kapiiel, an der Beilegung eines Streites zwischen Sikolaus von Salzburg und Genossen und der Gemeinde Burgberg wegen eines Waldes mitzuwirken. Eingeschaltel von denn Weissenburger Kapitel 1454 und mit dicser Urkunde von deni Vizewoiwoden Georg nnd Bronishuis 1454, Orig. Arh. St. Sibiu, K.A. Burgberg Nr. 6. Amicis eorum reverendis capitulo ecclesiae Transsiluanae Georgius filius Ry- calff de Tharkw et Bronislaus vicevaivodae Transsiluani amicitiam paratam cum honore. Dicitur Nobis in personis egregii Nicolai de Wyzakna alias vice- vaivodae Transsiluani. necnon alterius Nicoiai iunilsewbolya adiacentibus titulo pignoris apud manus iuratorum se- niorum ac totius communitatis villae regalis Ilywhalom vocatae pro certa pe- cuniarum summa habitam ab eisdem iuratis senioribus redimere vellent. Super quo vestram amicitiam praesentibus petimus diligenter, quatenus vestrum mit- tatis hominem pro testimonio fidedignum, quo praesente Anthonius de Kwesd aut Georgius de Rawas seu Benedictus sive Paulus de eadem aliis absentibus homo noster ad praefatos iuratos seniores et totam communitatem de dicta Hywhalom accedentes eosdem in eo ut levata praetacta pecuniarum summa, pro qua vidclicet praescripta silva cum sibi annexis fertur fore impignorata eandem silvam simulcum praectatis sibi anne.xis eisdem exponentibus remittere ct resignare debeant verbo nostro legitime amoneat. Qui si fecerint bene qui- dem, alioquin evocet eosdem iuratos seniores et tolam communitatem contra annotatos exponentes nostram in praesentiam ad lerminum competentem ra- tionem super praemissis reddituri efficacem, nihilominusqne eosdem iuratos seniores et totam communitatem ab ulteriori usu prohibeat, lege regni requi- rente. Et post haec huiusmodi amonitionis, evocationis et prohibitionis seriem cum evocatorum nominibus terminoque assignato nobis amicabiliter rescri- batis. Datum in Kewres secundo die festi nativitatis beati Johannis bapist- tae, anno doinini millesimo quadringentesimo quinquagcsimo quarto. ' Liicke. 453 2Q21 1454 Juli 4. Das Weissenburger Kapitel schaltel die Urkunde der Vizewoiwoden Georg und Bronislaus i>on li5i Nr. 2 920 ein, den Sireit zwischen Nikolaus von Salzburg und Genossen und der Gemeinde Burgberg um einen dieser Gemeinde verpfandelen Wald hetreffend, und henachrichtigt die Vizewoiwoden, dass die Burg- berger sich geweigert haben die Geldsumme fiir die ihnen der genannte Wald seiner Zeit verpfdndet worden war, nnzunehmen und dass sie jene Gemeinde fiir den 1. Juli vor das Vizewoiwodalgericht zitiert haben. Datura quarto die araonitionis, evocationis et prohibitionis praenotatarura, anno doraini supradicto. Eingeschaltet von den Vizewoiwoden Georg und Bronisl.ius 1451, Ori'4. Arti. St. Sibiu, K.A. Burgberg Nr. 6. 2 922 WtMsseuburg I i54 Juli 11. Der siebenbiirgische Bischof Matthdu-^ i/eslatlet den Pfarrern des Bislrilzer und Kiralger Kapitels his zur ndchsten Synode iiber ihre Vermogen letztwillige Verfiigungen zu treffen. Papierhandschrift des ausgelienden 16 Jh. s f, beigebungen einem alteren Kopialbuch, friiher Archiv des Evang. Kapitels A. B. Bistritz. Mattheus episcopus Transsiluanus dilectis nobis in Christo honorabilibus viris dominis plebanis in decanatibus Bistriciae et Kyralia constitutis nobis in Christo sincere dilectis paternara benedictionem ad salutera. Vestris desideriis in Christo salubribus paternaliter inclinati annuiinus, ut vestrum quilibet de bonis et rebus a deo sibi gratuite datis et collatis facere possit testaraentum et testari in vita pariter et in morte personis idoneis ita ut ante omnia pro fabrica eccle- siae nostrae et mensa nostra episcopali condecens testamentura facere tenea- tur. Haec usque ad proximara synodum sanctam voluraus valitura. Datum Albae feria 5'^ ante festum beatae Margaretae virginis et martyris, anno doraini MOCCCC^LIIII», 2 923 (Um 1454 Juli 12—1456 Dezcinber 9). Jupan Stan und Jupan Crdciun, Bane von Tismana, wenden sich in Angelegenheit eines Pferdediebstahles an den BUr- germeister und den Konigsriclder von Hermannstadt, so wie an den (Stuhl) richter Melchior und versichern, dass der Rduber auch in dem Gebiet von Fogarasch nicht zu finden sei. Sie wiirden ihn sofort ausliefern, wenn er sich innerhalb ihres Bc^nates zeigen werde. Adresse auf der Riickseite: „Dem Herrn Burgermeister von Hermannstadt und dem Jupan Mekhior, dem Richter." Orig. Pap. Arh. St. Sibiu, Handschriftensammlung des Brulcenthalraaseums. Siegel, rund, war auf der Riicltseite zum Verschluss aufgedrilckt. Fiir die zeitliche Ansetzung dieser Urkundc gibt ausser den Namen der beiden Bane lediglich der Name des Hermann- stadter Stuhlrichters Melchior einen Anhaltpunkt, der uns aber in die Lage versetzt. 454 das Stiick ziemlich genau zu datieren. Es bandelt sich um den iii din gleichzeiligen Hermannstadter Urkunden mehrfach crwahnlen Melchior Aurifaber, der als Sluhlrichter erstmals am 12. Juli 1454 Nr. 2 924 bezcugt ist und dann bis zuni 9. Dezcmber 1456 Nr. 3 054 noch ofter vorkommt, vgl. auch G. Seiwert, Chronologifclif Tafel dir Hermann- sladler Plebane, OberheamUn vnd Nolare, Aichiv 12, 1874, 243. Druck: Dragomir, Documente noud 63 nr. 55. 2 924 Thorenliurg 1454 Juli 12. Die Vizewoiwoden Georg und Bionislaus bezeugen, dass Laurentius von Wassid und Genossen und die Gemeinde Burgberg uberein- gekommen sind, sich hinsichtlich des umstrHienen Waldes dem Urteilsspruch des siebenbiirgischen Protonotars ni unterwerfen. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu. K. A. Biirgberg Nr, 5. Siegel. rund. Dni. 3 cm, wnr uuf der Biickseite aufgedriJckt. Eingeschaltet von dem Weissenburger Kapilel 1451 und als zweites Insert von dtn Vizewoiwoden Gcorg und Bronislaus 1454, Orig. ebenda. Nos Georg filius Rycalff de Tharkw^ et Bronislaus vicevaivodae Transsiluani memoriae commendamus per praesentcs, quod Laurencius de Vessewd in sua itcm egregii Nicolai de Vj'zakna alias vicevaivodae Transsiluani necnon alte- rius Nicolai iunioris de dicta Vyzakna item Gregorii de Hydegwyz et Petri fratris sui necnon Johannis de dicta Vessewd et Simon Gereb^ de Felsewbolya in personis nobilium dominarum Dorothea suae ac Margaretha Thomac Magni tt Anna Barthus Gereb^ vocatarum consortuni filiarum videlicet quondam Jacobi de Felsewbolya ab una parte siquidem ex alia Melchior iudex civitatis Cibiniensis et Jacobus notarius eiusdem civitatis in pcrsonis iuratorum senio- rum ac totius communitatis villae regalis Hywhalom vocatae personaliter nos- tram venientes in praesentiam sunt nobis confessi eo modo, quod licet ipsi Laurencius de Vessewd et alii praenominati unacum annotatis iuratis senio- ribus ac tota communitate praescriptae villae regalis Hywhalom ratione cuius- dam silvae glandinosae ac terrarum arabilium et fenilium eidem silvae annexa- runi intra metas praescriptae possessionis Felsewbolya adiacentiarum, ut asse- ritur titulo pignoris aput manus iuratorum seniorum ac totius communitatis praescriptae possessionis Hywhalom in pracsentibus octavis festi nativitatis beati Johannis baptistae^ in iite extilerint tamen eandem causam arbitrio et arbitrativae dispositioni certorum proborum et nobilium virorum submisissent et submiserunt coram nobis tali modo, ut quitquid* iidem probi et nobiles viri coram magistro Nicolao partium Transsiluanarum prothonotario homine nostro per nos ad id partibus volentibus deputato die dominica proxima post festum Eliae prophctae* in villa regali Nagzelendek vocata auditis partium propositionibus visisquc" cxaminatis literis et literalibus instrumentis factum praemissum tangentibus disponerent, ordinarent et arbitrarentur id arabae partes acceptare deberent et tenerentur tali obligaminis vinculo mediante, quod si qua partium praedictarum illac accedere vel mittere aut eandem arbitra- tivam dispositioncm acceptare nollet aut non curaret extunc talis pars in amis- sione actionis et acquisitionis suae convinceretur et convinci deberet eo facto. Harum nostrarum testimonio literarum mediante. Datum Thordae duodecimo die termini praenotati, anno domini millesimo quadringentesinio quinquage- simo quarto. ' Ijisert Rycalff de Tharkew. ' Insert Greb. » Juli 1. * Vorlage quilquil: ' Juli 21. ' Vorlage vsisque. Insert quilquid. 455 2 925 Stolzenburtj 1 4.>i Juli 21. Die siebenbiirgischen Vi zeivoiwoden Georg und Bro- nislaiis besldlujen iiber Ersuchen des Hermannstddter Richters Melchior fiir die Gemeinde Burr/berg eine von den Adligen von Bell und Kaltwasser vorgelegte Urkunde des Weissenburger Kapitels von 1454 Nr. 2 921, enthaltend die Urkunde der Vizewoiwoden von 1454 Nr. 2 920 iiber den Streit zwischen Nikolaus uon Salz- burg und Genossen sowie der Gemeinde Burgberg um die Verpfandung eines Waldes auf Beller Hattert. Datuni in Nagzelendek die dominica proxima ante festum beatae Mariae Mag- dalenae, anno domini supradicto. Orig. Pap. Arh. St. Sibiii, K. A. Burgberg Nr. 6. Siegel war aiif der Riickseite auf- gedriickt. 2Q26 (Stolzeiiburg) 1454 Juli 22. Die siebenbiirgisclien Vizewoiwoden Georg und Bro- nislaus verschiehen die Entscheidung in dem zwlsclxen den .Xdligen von Bell und Kaltwasser und der Gemeinde Burgberg um einen Eiclienwald gefiihrten Streit auf den IS. November. Orig. Pap. Arii. St. Sibiu, K. A. Burgberg Nr. 7. Siegel war wohl auf der Riickseite aufgedriickt ; die Urkunde ist auf cin grobes Papier aufgeklebt. Nos Georgius filius Rycalff de Tharkw et Bronislaus de Slybow vicevaivodae Transsiluani memoriae commendamus per praosentes, quod cum nos iuxta con- tinentiam literarum nostrarum arbitrionalium [jariler et obligatoriarum ad fassionem Laurencii de Wezzewd in sua item egregii Nicolai de Wyzakna alias vicevaivodae Transsiluani necnon alterius Nicolai iunioris de dicta Wyzakna item Gregorii dc Hydegwyz et Petri fratris ipsius Laurencii necnon Johannis de dicta Wezzewd personis iteni Symonis Gereb de Felsewbolya similiter in personis nobilium dominarum Dorothea suae ac Margaretha Thomae et Anna Barthus Gereb vocatarum consorlum, filiarum videlicet quondam Jacobi de dicta Felsewbolya, ab una parte siquidem ex alia Melchioris iudicis et Johannis Kakas civis civitatis Cibiniensis in personis iuratorum seniorum ac totius com- munitatis villae regalis Hyehalom vocatae emanatorum super facto cuiusdam silvae glandinosae ac terrarum arabilium et fenilium eidem silvae annexarum intra metas praescriptae possessionis Felsewbolya adiacentium ut asseritur ti- tulo pignoris apud manus dictorum iuratorum ac sen (iorum ac totius)^ com- munitatis praescriptae villae Hywhalom extstentium factam magistrum Nico- launi ])artium Transsiluanarum prothonotarium hominem nostrum per nos partibus volontibus ad id specialiter deputatum ad frascriptam^ arbitra- tivain dispositionem audiendam, faciendam et perficiendam duxissemus' des- tinandum. Qui die dominica proxima ante festum beatae Mariae Magdalenae* ex deductione praefatorum nobilium di- Bolya et dc Hydegwyz ad villam re- galem Nagzelendek vocatam accessisset, ubi coram ipso praefati nobiles de Bolya et de Hydegwyz ab una et Valentinus plebanus de dicta Hywhalom, Johannes Woner villicus, Nicolaus Rod, Johannes similitcr Rod iurati seniores in ipsoruni ac totius communitatis eiusdem villae Hywhalom personis parte ab altera personaliter aderentes iidem nobik'S de Bolya et de Hydegwj'z egre- 456 I gium Johannem Gereb de Wyngarth necnon Sloplianiiin de Ilwzzwthelek et Panlum de Rakosd i)ro eorum parte necnon praefali plebanus et alii supra- nominali de Hywhalom circumspectos et honestos Oswaldum magistrum ci- vium et praefatos Melchiorem iudicem ac Johannem Bridyn necTion alterum Johannem Siglewcr iuratos cives praescriptae civitatis Cibiniensis consimiliter pro eorum parte arbitros iudices eligendo causam praescriptam nianibus eo- rundem arbitrorum iudicum ad decidendum et iudicialiter arbitrandum assig- nassent. Quiquidem nobiles de Bolya et de Ilydegwyz nullas penitus literas et aliqua literalia instrumenta pro eorum parte facto in |)racmisso ad legitimam requisitionem eorundem arbitrorum iudicum exhibere curasscnt, sed se pcnitus et per omnia ad literas et literalia insti-umenta per annotatos populos et villa- nos de Hywhalom exhibendas et producenda se submisissent. Expost itaque praedicti populi et villani quasdam duas literas capiluli ecclesiae Transsil- uanae unam in anno domini millesimo ducenlesimo nonagesimo sexto ema- natam in ligatura pendentis sigilli notabiliter corruplam in qua inter cetera vidissent contineri, quod progenitores dictorum nobilium de Bolya quendam monticulum pro uno castro aplum cum quibusdam terris et fenilibus ac silva eidem annexis de terris eorundem nobilium de Bolya excisum certo pretio eisdem villanis et populis de Hywhalom vendidissent perpetuo i^ossidendum et aliam privilegialiter confectam anno graliae millesimo quadringentesimo tredecimo emanatam tenorem earundem sine diminutione et augmento ali- quali in transsumpto ad simplicem exhibitionem in se sorbentes exhibere cu- rassent. Quarum tenorem propter ledium praesenlibus inseri omisissent, au- ditis itaque parlium proposilionibus el earundem pluribus verborum prola- tionibus contra sesc in alterutrum obiectis ipsi populi el villani ab eo tempore cuius memoria hominum contrarium non conprehenderet pro semper in pacifico et quieto dominio praescriptarum silvae ac terrarum et fenilium se esse, fuisse et perstitisse allegarunt. E contrario vero praescripli nobiles de BoIj'a et de Hydegw\'z in aliqua parte earundem silvae ac terrarum et fenilium similiter in dominio esse et existere asseruissent. Et quia prae* literis absque vigore et robore commissis et derelictis nullas etiam phires literas et nec aliqua litcralia instrumenta praeter praeexhibitas ipsis populis et villanis ad trinam requisitionem more consueto dictorum arbitrorum iudicum producere et ex- hibere valentibus absque examine et attestatione vicinorum el commetaneo- rum praescriptarum villae ac terrarum et fenilium necnon nobilium conpro- vincialium comitatus .\Ibensis in praemissis congruens iudicium partcs inter antedictas facere nequivissent; ob hoc causam eandem ad attestationem prae- scriptorum vicinorum et commetaneorum ac nobilium conprovincialium sub- misissent eo modo ut partes antcdictae^ octavo die festi beati Martini episcopi et confessoris proxima nunc venturi'' et aliis diebus subsequentibus ad id aptis et sufficientibus praenarratis vicinis et corametaneis * nobilibus conpro- vincialibus ' convocatis et accersitis tacto vivificae crucis signo ac fidera eorum deo debitam odio ac favore partium et cniuslibet falsitatis scru- pulo postergatis diligenter inquirendo utrum praefati populi et villani de Hyw- halom ad hominum memoriam in dominio saepedictarum silvae ac ter- rarum et fenilium in toto vel in parte aut praelibati nobiles de Bolya et Hydeg- wyz similiter in toto vel in aliqua |)arte fuerint et perstiterint meram et om- nimodam atque indubiam m* gari debeant veritatem, ut hiis perceptis et intellectis idem magister Nicolaus prothonotarius unacum certis probis et no- bilibus viris eotunc latero suo adiungi debendis merum iudicium et condignam iustitiam partes inter antedictas facere et impendere debeant, prout dictaverit ordo iuris. Nihilominusque decernendo decrevissent, ut iidem populi et villani in quot et quantae partis dominio earundem silvae ac terrarum et fenilium hactenus perstitissent usque praescriptae causae dccisionera esse ct fieri ac 457 uti, frui et fructus percipicndi liberam haberent^ facultatem harum nostrarum testimonio literarum mediante. Datum secundo die termini praenotati. In (loco)^" memorato, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo quarto. ' Lilcke 3,4 cni. * November 18. ' Lucke 0,4 cni. ' Liicke 0,6 cm. ' Juli 21. » Liicke 0,5 cm. * Liicke 1,2 cm ' Gebessert aus habeanl. * Vorlage andicte. '" Lucke 1 cm. 2 927 Ilerniannstadt Ha'? Juli 22. Die siebenbiirgischen Vizewoiwoden Georg und Bronislaiis ersuchen das Weissenburger Kapilel, die im Besitz des Kapilels be- findliche Doppelau.sfertigung der Urkunde von 1296 uber den Verkauf eines Waldes ron Bell an die Gemeinde Burgberg neu :u besfatigen. Eingeschallet vom Weissenburi;cr Kapitel 1454, Orig. Arh. St. Sibiu, K.A. Burgberg Nr. 9, mit dieser Urkundo von den Vizewoivodon Georg und Bronislaus von 1454, ebenda. Amicis eoriim reverendis capitulo ecclesiae Transsiluanae Georgius filius Ry- calf de Tharkew et Bronislaus viccvaivodae Transsiluanenses amicitiam pa- ratam cum honore. Dicitur nobis in per.^onis iuratorum seniorum ac totius com- munitatis vijlae regalis Hywhaloni Nocatac. quomodo quaedam literae vestrae super venditione cuiusdam silvac ac terrarum et fenilium eideni annexarum per nobiles de Bolja pro certa pecuniarum summa eisdem populis et villanis de dicta Hj'whalom facta dudum anno gratiae millcsimo ducentesimo nona- gesimo sexto emanatae proptcr sui inexpertam conservationem in corda seu filo pendentis sigilli notabiliter forent corruptac, quarum paria in vestra sa- cristia seu ecclesiae vestrae conservatorio forent reposita quibus ad praesens pro iurium eorum tuitione summe indigerent. Super quo vestram amicitiam praesenlibus petimus diligenter, quatenus praescripta paria in iamdicta vestra sacristia seu ecclesiae vestrae conservatorio requiri et reinveniri facientes re- quisitorumque et reinventorum paria in transscripto literarum vestrarum ema- nari faciendo eidem exponentibus dare velitis, caventes tamen ne fraus aut dolus exinde eveniat aliqualis. Datum Cybini in festo beatae Mariae Magda- lenae, anno domini M" quadringentesimo quinquagesimo quarto. 2 928 fJran 1 'i.'»'? ' Juli .'Mt. D(Vi/?//.v/(;,s-, Erzhisrhof von Gran. Iragl den Plebanen von Salzburg, Agncthlen und Alzen auf. alle Personen. die aus einiger^ verwii.^iteten Kirchen der Stiilile Lesrhkirch und Schcnk Sachen entwendet haben. unter An- drohung des Bannes zur Auslieferung derselben zu verhalten. Orig. Pap. .\rli. St. Sibiu L' II 156. Siegel war in rotes Wachs vornc aufgedriickt. 458 Dyonisius miserationc divina (iluli sancLi Ciiiaci in thennis sanctae Roinanae ecclesiae presbiter cardinalis, archiepiscopus Strif^oniensis locique eiusdem comes perpetuus ac in regno Hungariae et parlibus eidem subiectis et in futurum subiicendis primas ac in ulroque foro apostolicae scdis legatus natus, dilectis nobis in Christo honorabilibus viris dominis N. de Salisfodio, N. de valle Agnetis et N. de .\lczina ecclesiarum parochialium plebanis, qui cum praesentibus fue- ritis requisiti seu alter vestrum fuerit requisitus salutem in domino benedictione cum paterna et nostris diligentiam adhibiMe in commissis. Noveritis quod ex certa nnbis quorundam facta significationc acccpimus displicenter, quomodo nonnulli forcnt homines tam spirilualcs quain sccularcs in sedibus Lewschkyrch et Schenck vocatis constituti ct commorantcs, qui bona videlicet monstrancias, calices, libros, ornamenta, imagincs, campanas, florenos aliasque res quarundam ecclesiarum collapsarum et destructarum in dictis sedibus existentium publice et occulte ad manus suas rccepissent eaque tenercnt,celarent et sibi ipsis perpetuo usurpare et appropriare nittcrcntur ct licet tales debitis inductionibus et exhor- tationibus amoniti fucrint. Tamcn ipsi huiusmodi rcs ct bona dictarum cccle- siarum, quominus eaedem possent rcstaurari ct rcparari reddcre ct restituere ac manifestarc non curassent, in |iraciudiciuin cl^ dampnum dictarum ecclesiarum et dispcndium salutis animarum huiusmodi bonorum et rerum rctentorum manifestum. Cum itaque nos ut ex officii nostri pastoralis debito tcnemur, cunctarum ccclesiarum nobis subicctarum ct potissime dictarum collapsarum ecclesiarum indempnitati consulcrc, quantum ex dco pcrmittitur volumus, vestrae igitur et cuiuslibet vcstrum dilectioni insolidum, in virtute sanctae obedientiae et sub excommunicationis poena, quam in vos et alterum vestrum huiusmodi mandatum nostrum cxequi recusantes seu recusantem, trium dierum canonica monitione praemissa fcrimus in hiis scriplis districtc praccipimus et mandamus, quatenus mox visis pracscntibus ad universos cum praesentibus fuerint nominati, personaliter accedatis i|)S()squc auctoritate nostra ordinaria requiratis ct amoneatis, quos et nos harum scrie sic rcquirimus et monemus, ut ipsi infra novem dierum spatium, a die ipsius vestrae requisitionis et monitionis de ipsis fiendura computando, quorum dicrum spatium tres pro primo, tres pro secundo.reliquos vero tres dies pro tcrtio ult imo ct peremptorio tcrmino, canonica raonitione praemissa et sub dicta excommunicationis poena eisdem assignamus et praefigimus, quam in eos nisi fccerint, quae ipsis praesentibus m.indamus, feriraus in hiis scriptis, dictas monstrancias, calices, libros, ornamcnta, imagines, campanas, florenos aliasque res et bona praefatas ecclesias collapsas et destruc- tas conccrnendas ad raanus circumspecti Oswaldi magistri civium civitatis Cibiniensis effective assignare et restituere debeant et teneantur. Alioquin lapso dictorum novera dierura spatio, dictorum bonorum et rerura rctentores, vobis- cum praescntibus nominandos in vestris et cuiuslibet vestrum ecclesiis singulis diebus dominicis et festivis infra missarum solempnia dum maior ad divina audienda in eisdem populi convenerit multitudo, pulsatis campanis, candelis accensis ac demura extinctis ac in signura raaledictionis aeternae in terram proiectis excommunicetis et faciatis denunctiari taradiu, quousque dictas mon- strancias, calices, libros, ornamenta, imagines, campanas, florenos et alias res restituerint cura effectu salvo reservato, quod si quis ex hiis se minus iuste gravatos allegarent, exi ipsos in vicarii nostri in spiritualibus generalis peremtorie citetis praesentiam ad terminum corapetentera, causara reddituros ratlonai si quam habuerint, quare ad praeraissa non teneantur aliasque de iure < y^ recepturique a dicto vicario nostro < id>i, quod iustum fuerit et ordo dictaverit rationis. Et post haec seriem vestrae executionis cum nominibus raonitorura denunciatorura sive citatorura et quitquid in praemissis fecerltis dicto vicario nostro conscienciose rescribatis. Praesentes in specie 459 remittcntfs. Datum Strigonii penultima die mensis Julii, anno domini millesimo quadringentesimo L mo quarto. Von andcier Hand: Johannes Zaz de Coloswar, notarius in praemissis. ' Liicke 1 cni. ^ Lucke 1,4 cm. 2Q2Q Kubin K.Ti .\u;/usl 10. Johannes von Hunyad uniernchiel die Sieben Siiihle iwn den lelzien Bewequngen der Tiirken und deren Absichien, und befiehlt ihnen, sieh in hochsier Bereiischafi zu halien. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 157. Siegel, Dm. 3,4 cm, in rotes Waclis vorne auf- sjedriickt. Reste. bruck: Teleki, Hunyadiak kora 10, 430 Nr. 211. Regest: Kcmdny, Xotilia 1, 173. Johannes de Ilunyad perpetuus comes Bistriciensis et cetera circumspectis viris iudicibus iuratis ceterisquc civibus septem sedium Saxonicalium salutem cum favore. Noveritis quod imperator Turcarum cum magna sua potentia regnum Razvae subintraverat cuius projMia intentio fuit, ut Nanderalbense et Zenderew obsidiat et ad regnum Hungariae suam gentem pro depopulationc eiusdem regni niittat, sed nos feria proxima practerita^ ad castrum Nanderalbensem personaliter accessimus imperatore Turcarum sub castro Zenderew eodem die existente. videntcs nostri exploratorem ipsius imperatoris Turcarum, nostrum adventum ad Nanderalbain factum idem explorator^ citius ut potuit domino suo retulit. Quibus intellectis idem impcrator Turcarum in niedio noctis mox siium exercitum versus propria^ movit. festinusque ad Zofya pervenit et nunc ibidcm existit, non volens magis refrocedere nisi ibi exercitum suum quiescere et maiorari facere et ab illink^'' revertere conatur et ut credimus usque hiemem* pro- ximam venturam vel regnum Hungariae aut partes Transsilvanas intendere vult. Rogamus igitur vos nihilominusque persona regiae maiestatis praecipiendo mandamus. quatenus promptos vos ipsos teneatis ad exercituandum, ut dum per alias literas nostras vos avizaremus tum exercitualia parati^ in nostrum et regni Hungariae procedatis subsequium, nam'' et nos toto regno Hungariae prompti erimus cum eisdeni Turcis pugnaturi et cum birsagiis instituatis, ut quilibet arma exercitualia habeat. Datum in Ceuinio in fcsto beati Laurencii martiris. anno domini M^CCCCI. quarto. ' August 7. '^ So Vorlage. ^ OberderZeile nachgetrajjen. Darunter durcli- ■* Vorla.ue Jemrnem. gestrichen imperator. " Vorla^'e parales. * Vorlage pro/jriam. ^ Hierauf ad durchgcstrichen. 2 930 1 'i5'5 .\ugust 2J{. Das Weissenburiier Kapilel hefilauhiiil die 1'rkunde der Vize- woiwoden Georij und Jintnislaus von Hol \'r. 2 921 und seiiic frkunde von 1413 460 Nr. 1 71S entlialtend die ril;iinde von 12!)f) \r. 2 74 iiher den Verkaiif eines zur Besitziing Bell yehorenden Waldesan die Gemeinde Bnrgbenj mit dem Vermerk: Orij^inale aiitetn in sacristia st>n conservalorio ccclesiae nostrae more solito reser- vanduni. Datum in festo beati Au.quslini episcopi, anno domini M^CCCCquinquagesimo quarto. (Folgt die gleiche Zengenreihe wic Sr. 2 SS4). Orig. Perg. Arh. St. Sibiu. I-C. A. Burgber,;; Nr. 8. Siegel. spitzoval, weisses Wachs an blau-weisser Hanfscluiur angehangt. Derselbe Sleinpel wie Nr. 216. Eingeschaltet von den siebenbiirgischen Vizewoiwoden Georg und Bronislaus l^.S^, Orig. ebcnda. 2Q31 1454 .\iigusl 2!>. Das Weissenburger Kapitel beglauliigl iiber Einschreiten des Hermannslddler Pfarrers Antonius, Knnonikers von Weissenburg, die Urkunde der Vizeuwiumden Georg und Bronislaus i'onl454 Nr. 2 924, mit der Ubereinkunfi zwischen Laurenlius uon Wassid und Genossen und den Vertretern der Gemeinde Burgberg hinsichtlich des Urteils iiber einen umstrittenen Wald. Datum in festo decoUationis beati .lohannis baptistae, anno domini supradicto. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu, K.A. Burgberg Nr. 9. Siegel, rund Dm. 1.4 cm. war auf der Riiclcseite aufgedriickt. 2 932 Schassburg 1454 Septpmber 8. Biirgermeisfer und Ral uon Schasshurg fordern den Kronsliidter Rat auf, zum hommenden Landlag Vertreler zu entsenden. Orig. Pap. Arh. St. Brasov, Slenner I 9. Siegel, rund. Dni. 2,3 cni, war in weisses Wachs auf der Rilckseite zum Verschluss aufgedriickt. Druck: Szadeczky, Szik. okleveltdr 5, 10 Nr. 906. Sapientes atque circumspecti viri domini fratres et amici nostri lionorandi. Noveritis magistrum civium et iudicum nostros pridem dominica die post festum decollationis beati Johannis baptistae proxime praeteriti^ unacum ceteris pro- vincialibus septem sedium in Capolna cum nobilibus et Siculis congregationem generalem celebrasse ubi pcr nuntios illustris domini Johannis comitis Bistri- ciensis et cetera, ut universi Saxones partium Transsiluanarum quingentos viros equestres armis necessariis fulcitos in exercitualem progressionem approm- tuare et expedire deberemus summus requisiti. Sed ex quo huiusmodi negotium vosaeque sicut et nos tangere dinoscitur propter vestrarum amicitiarum absen- tiam ac cautiorem deliberationem hoc idem usque ad dominicum diem proximum post festum exaltationis sanctae crucis venturum^ duxerunt prorogandum. Quapropter certos et potiores ex vobis consilio et prudentia praematuros plenam et omnimodam in eisdem faciendi habentes facultatem proxima die dominica praescripta in Torda absque negligentia aliquali cum annotatis nobilibus, Siculis et provincialibus septem sedium congregationem celebraturum modis omnibus habeatis constitutos, quod vobis scriptice intimare nobis in dicta Capolna per regnicolas erat commissum. Datum in Segeswar in festo nativitatis beatae Mariae virginis, anno domini millesimo et cetera L quarto. Magister civium, iudices et iurati consules civitatis Segeswariensis. 461 Auf der Ruckseite Adresse: Sapientibus et circumspectis viris iudici et iuratis civibus de Brassouia, dominis fratribus et amicis nostris sincere honorandis. ' Septcmber 1. ^ Soptcinber 15. 2Q33 Marienhurg H.54 Scptemher lo. Georg. Dechant des Burzenldnder Kapiiels und Pfarrer von Petersberg, bestatigt den Geistlichen Georg Clomp als Kaplan der Kron- stddter Maitinsl:apelle. Oriy. Fcrif. .Vrcliiv dcr Evani;. Kirclunscnieinde A.B. Bra§ov I E 16-1. Slegel. spitz- oval. 6 + 4 cm. wei.sses 'Wachs in Wachsschiissel an blau-weisser Hanfschniir ansehangt. Deiselbe Stempel wie Nr. 1928, 2. — Glcichzeitifie Abschrifl im „I.iber proinptuarii capiluii Braschowicnsis" begonnen 11, '52, ebeiida. Georgius, decretorum licentiatus plebanusque in monte sancti Petri necnon decanus Braschowyensis Strigoniensis diocesis, honorabili ac discreto viro Geor- gio Clomp. artium baccalaureus, presbitero Strigoniensis diocesis caritatem in domino sempiternam. Vitae et moris venustas et alia probitatis insiguia quibus nobis plurimum commendare nos inducunt ut te favoribus prosequamur gra- tiosis vacante quidem de iure et de facto capella ad honorem beati Martini confessoris eximii fundata extra inuros civitatis Coronensis cuius ius patronatus seu collatio ad discretum virum Paulum Bwrthyri consulem dictae civitatis Coronensis ut dicitur- dinoscitur pertinere te ad collationem et praesentationem eiusdem Pauli^ cum suis adhcrentibus ad eandem capellam auctoritate ordinaria qua fungimur instituimus et confirmamus recepto a te prius corporali et solito iuramento, quod jirincipaliter domino nostro archiepiscopo Strigoniensi canonice intranti et nobis nostrisque successoribus obediens et fidelis eris ac bona eiusdem capellae non aiienabis nec distrahas. sed alienata et distracta ad ius et proprie- tatem reduces iuxta posse dantes tibi et concedentes tamquam vero et legitimo capellario eiusdem capellae in spiritualibus et temporalibus generaliter omnia et singula huius capellae officium ab antiqua et approbata consuetudine quo- . modolibet pertinere noscuntur exercendi. gerendi et faciendi plenam et omni- modam potestatem, concedentes tibi realem, corporalem et actualem possessio- nem dictae capellae adhibitam ad hoc eeremoniis. In quorum om.nium et singu- lorum efficax testimonium praesentes literas nostras confirmatorias exinde fieri nostrique sigilli capituli iussimus appensione communiri. Datum in oppido Mergenburg octava die nativitatis Mariae virginis, anno domini M^CCCC**!!!!'. ^ Die Absclirift iiii I.ibcr pmmittinirii liat - Hierauf //icm durchgeslrichen. Die Abschrift .Idhannem liewcliin. ini l.iber ijrompiiunii liat legilime. ■* Abschrift Johanni. 2 934 IIerniann>lad( l^.li Oklober 2. Der offentliche Notar Urbanu.'; Petri bestdtigt die Urkunde des Graner I-lr:l)isrhofs Dionijsius von 1452 Nr. 2 775 tiber die Strei- tigkeiten in Tesiamentsnrhen zwischen Kapilel und Rat von Kronstadi. 462 Oriy. 1'i'rii. friilier Arcliiv drs Hiirzciilandir I".v;uii;. Ivapitfls A 1!.. jclzl .\rli. St. Sibiu. In^ nominc^ doniinii aineni. .\nno nalivitatis ciusdem niillesimo quadringen- tesimo quinquagesimo quarto. indictione secunda. die vero Mercurii, secunda mensis Octobris, hora tertiaruin vel quasi, pontificatus .sanctissimi in Christo patris et doniini nostri domini Nicolai divina j^rovidentia papae quinti anno cius octavo, in domo dotis parochialis ecclesiae gloriosissimae virginis Mariae oppidi Cybiniensis Strigoniensis iurisdictionis in inei notarii publici testiumque subscriptorum ad hoc vocatonim et rogatorum jiraesentia personaliter cons- titutus honorabilis vir dominus Andreas plebanus de castro Mariae, districtus Brassouiensis Strigoniensis iurisdictionis praetactae, suo ac honorabilium decani ac univcrsorum dominorum decanatus et capituli Brassouiensis ecclesiarum rectorum et plebanorum personis et nominibus egregium ac venerabilem viros dominos Valentinum decanum et .\nthonium decretorum doctorem, canonicum ecclesiae Transsiluanae plebanum Cybiniensem, cum infrascripto archiepiscopi Strigoniensi mandato debita cum instantia requisivit ipsisque illud mandatum in specie non abrasum, non cancellatum sed et omni suspicionis vitio destitutum sigillo annulari in rubea cera ad modum crucis more pontificum sub appresso roboratum tradidit et assignavit mihique infrascripto notario publico ad trans- sumendumet in formam publicain redigendum su|iplicavit. Cuius tenor sequitur et est talis. (Fnlgt die Urkiinde des Erzhischof.s von Gran Dionifsitis von 1452 Nr. 2 773). Ego^ quidain'^ infrascrijjtusi ]iublicusi notarius "^praesens mandatum reverendissimi in Christo patris et domini domini Dyonisii cardinalis, archiepi- scopi Strigoniensis primatis, comitis perpetui el apostolicae sedis legati nati de verbo ad verbum nil addendo nilqiie ininuendo, quod substantiam facti quoquo- modo posset immutari, transumpsi el transcripsi, transumtumque et trans- criptum praescripti mandati praelibatis dominis decano et ecclesiarum parro- chialium rectoribus et plebanis districtus et capituli Brassouiensis universis tradidi et assignavi, iurium eorundem uberiorem ad cautelam. Acta et data sunt haec anno, indictione, die, mense, hora, loco et pontificatu quibus supra. Praesentibus ibidem honorabilibus viris dominis Mathia de Lankendorff, Trans- siluanensis diocesis, Michaeli Woellinpleg de Ilelta, Strigoniensis iurisdictionis, et Wenczesslao de Dresden, Mysnensis diocesis, presbyteris in Cybinio capellanis, testibus ad praemissa vocatis pariter et rogatis. Notarzeichen. Et ego Vrbanus Petri de Stynawia, clericus Wratislauiensis dio- cesis, publicus papali ac imperiali auctoritatibus notarius, quia praeraissis requisitioni, mandatis, literalibus, praesentationi, transsumpti, petitioni, dationi omnibusque aliis et singulis praemissis dum sic ut praemittitur fierent et agerentur unacum praescriptis testibus praesens fui eoque sic fieri, vidi et audivi. Ideo praesens publicum transsurati instrumentum propria mea manu scriptum publicavi et in hanc formara publicam redegi et tantem confeci sig- noque et nomine meis solitis consuetis roboranda consignavi rogatus et re- quisitus in fidem et testimonium omnium praemissorum. * In verlangerter Schrifl. 2 935 Prag 1454 Oktober 4. Konig Ladislaus ermahnl die Sachsen Siehenburgens, ihren Pfarrern den Weinzehnten nach der Verordniing Konig Sigmunds ohnejede Hinterziehung zu entrichten. 463 Orig. Perg. Arli. St. Sibiu B.U. 24. Siegel war in rotes Wachs vorne aufgedriJckt. Gleichzeitige Abschrift, Pap. ebenda. — Eine Bestatigung durch den offentlichen Notar Blasius, Pfarrer in Reichesdorf o. J. , Pap. ebenda. Druck: Teutsch, Das Zehntrecht 143 Nr. 13 zu Juni 16. Regcst: Fabritius, Urkiindenbuch 59 Nr. 93. Ladislaus dt-i gratia it'x Himgaiiae, Bohcrnia(\ Dalmaciac, Croaciac et cctera Austriaeque et Stiriae dux necnon marchio Morauiae ct cetera fidelibus nostris universis et singulis iudicibus, magistris civium, villicis, senioribus, ceterisque Saxonibus ot altcrius cuiusvis status e1 conditionis hominibus in quibuslibet civitatibus, oppidis et villis tam nostris Transsiluanis et in quibusvis earum tcrris, tcnutis ct districtibus habitis constitutis et commorantibus salutem et gratiam. In personis fiddium nostrorum universorum et singulorum plebanorum dictarum civitatum, oppidorum et villarum gi-avis admodum maiestati nostrae querela in co porrecta est qualiter plures esscnt ex vobis, qui literas praecep- torias quondam screnissimi principis divae memoriae domini Sigismundi iinpe- ratoris et regis avi nostri carissimi super modo ct ordine solutionis dccimarum vinorum plcbanis scu rectoribus ccclesiarum vestrarum, pro tempore consti- tutis, per quos vobis ecclesiastica ministrarcntur sacramenta animo indurato non advertcrcnt, nec ipsas decimas co ordine, quo praefatus quondam dominus Sigismundus imperator et rex vobis mandassct, plcbanis suis extradare et per- solvere curarcnt, in salutis animarum suarum grande dispendium humanaeque et divinae lcgis jiraevaricationcm ipsarumque ecclesiarum proventuum dimi- nutioncm ac inopiam et paupcrtalcm ministrorum earundem atquc damiinum. Supplicatumque extitit, cisdcm plcbanis seu ecclesiarum rectoribus per nos circa pracmissa regali sublevamine providcri. Unde quia nos cx officio nostri regiminis rcgalis tcneinur, circa ecclesias dei tamquam praccipuus patronus ipsa- rum ac ministros carundem, ne pcr indebitam diminiilionem provcntuum divinus cultus in cisdem diminuatur. pervigilcm curam habcrc ac diligcntur invigilare nolumus iura pracfatarum ccclcsiarum ct plebanorum earuin in aliquo illicite offendi. Immo litcras antefati domini Sigismundi imperatoris avi nostri, quas rationabiliter datas crcdimus, quoad oinnein dispositionem in cis contentam per vos ct quemlibct vestrum iricfragabilitcr ct inconcussc tcneri et obscrvari facere volcntes, mandamus fidclitate vcstrae univcrsilatis ct cuiuslibct vcstrum firmitcr, quatenus visis praescntibus a modo imposteruin hiiiusmodi dccimas vinorum praefatis plebanis vestris seu ecclesiarum rcctoribus vestri parte prove- nientes omnino eo modo el ordine quibus antefatus quondam dominus Sigis- mundus impcralor et rex avus nostcr pcr j)raetactas suas litcras rationabiliter mandasse dinoscitur ct quemadmoduin cacdcm literae suac contincrc videntur semper et omni anno antcfatis plcbanis veslris scu ecclcsiarum rectoribus pro tempore eonstitutis vcl hominibus eorundem. ad id per cos dcpulatis, darc et exsolvere aliisque omnibus et singulis in ipsis literis contentis sinc contradictione et renitentia aliquali parere, obedirc ct obtcmperare ac ea effectui et finc debito adimplerc et efficerc impleriquc ac effici permitti admittcre debeatis. Nain aliter vobis facientibus, quod non credimus, volumus et serie pracsentium firmiter committimus fidcli^ nostro^ reveicndo in Christo patri domino Matheo episcopo ecclesiac Transsiluancnsis, ut ipsc vos et vcstrum qucmlibct per censuram ecclesiasticam aliaquc iusta rcmcdia opportuna ad ca omnia ct singula, qiiac in tcnoribus praescriptarum literarum saepefati domini Sigismundi impcratoris avi nostri contincntur. arcius coin[)cIIant et astringant. Aliud crgo in pracmissis non facturi. ct Iidc idcm iniunginuis ])cr futuros cpiscopos dictac ccclesiac Trans- siluanensis inviolabililcr cl inconcussc obscrvarc. Pracsentibus denique perlcctis semper cxhibcnli rcstitutis. Datum Pragae in festo bcati Francisci confcssoris, anno domini millesimo quadringcntcsimo quinquagesimo quarto, rcgnorum 464 autfiii iio^tiorum aimo Hungariae et eetera quinlo decimo. Bohemiac vero primo. Von der Kanzlei: De commissione domini regis Jo.E.W. Unterdem Siegel: De commissione domini regis Johanncs episcopus Waradiensis. • Gebcssert nus: fidvlihus noslris. i ' 2 936 Prag 1454 Oktober II. Konig Ladislaus fordert den Rat von Kronstadt auf, den von ibm namhaft gemachten Steiiereinnehmern den diesjdhrigen Martinszins auszuzahlen. Orig. Pap. .\rh. St. Brasov, Priv. 133. Siegel rund, Dm. 6,5ciii, in rotes WacJis papierbedeclvl, vorne aufgedriickt. Derselbe Stenipel wie Nr. 2 806. Ladislaus dei gratia rex Hungariae, Bohemiae, Dalmaciae, Croaciae et cetera Austriaeque et Stiriae dux necnon marchio Morauiae et cetera fidelibus nostris providis et circumspectis iudici et iuratis ceterisque civibus civitatis nostrae Brassouiensis et terrae Barcensis salutem et gratiam. Quia iam instat tempus quo census festi sancti Martini e medio vestri fisco nostro regio in argento provenire debentes persolvi et administrati soliti sunt, quas scilicet census seu argentum nos et quemadmodum et proprius vobis notificavimus de consilio consiliariorum nostronim pro faciendis de cisdem ciphis et aliis argenteriis curiae et dignitati nostrac necessariis non obstantibus quibuscumque aliis literis per nos cuipiam datis omnino ad ipsam camaram nostram administrari debere disposuimus. Pro quorum quidcm censuum rccollectione deputavimus fideles nostros honorabilem Nicolaum archidiaconum dc Kykellew, capellanum nostrum, ac Georgium Hcnkel dc Lewchouia summum probatorem monetarum nostrarum regni nostri Hungariae, qui hiiiusmodi census seu argentum a vobis recolligere ac secundum informationem pcr nos cis superinde datam ad ipsam camaram nostram fideliter administrari dcbebunt. Idco fidelitati vestrae universitatis et cuiuslibet vcstrum harum scric firmiter inandamus, quatenus visis praesentibus talismodi ccnsus seu argentum quibus proximc affuturo festo beati Martini episcopi fisco regio anno in pracscnti tenemini sinc omni difficultate et dilatione memoratis Nicolao archidiacono et Georgio Hcnkcl pracsentium utputa osten- soribus nostro nomine recipicntibus el nemini alteri literis nostris per nos forsitan primitus cuicumquc datis plenarie integrequc ac absque diminulione dare et persolvere debeatis omnibus modis, qui ut praetulimus easdem census sive argentum secundum quod per nos sunt informati nobis ct ad camaram nostram debebunt fidelitcr administrarc. Secus non facturi. Praesentcs autem facta solutione dicti argenli pro vestri cxpcditionc rcservctis. Datum Pragae feria sexta proxima post festum beati Dyonisii martiris, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo quarto, regnorum autem nostrorum anno Hun- gariac et cetera quintodecimo. Bohcmiac vero primo. Ladislaus rex manii propria. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. 465 2 937 Prag lio4 Oktober 12. Koniri Ladislaus fordert die Sacksen der Sieben Sliihle auf, den diesjdhriyen Martinszins den koniglichen Steuereinnehmern Nikolaus, Archidiakon von Kokelburg. und Georg Henkel von Leutschau auszuzahlen. Datum Pragae sabbato proximo post festum beati Dyonisii martiris, anno u.s.w. wie in der vorangehenden Urkunde Nr. 2 936. Oriii. Pap. Arli. .Sl. .Sibiu, l' I\' .jdli. Sicj^ imperatorem praedictum fidelem nos- trum spectabilem et magnificum .Tohannem comitem Bystriciensem genera- lem capitaneum nostrum ac aliquos alios sibi per < >•* ngendos cum plena informatione et facultate respondendi nomine totius regni illius oratoribus principum praedictis super omnibus et praesertim de eomputo gentium, quam de toto illo regno levari posse videbitis el concordandi cum eisdem super loco et die conventionis exercituum ac ad alia omnia necessario expedienda ad' illam conventionem praelatorum et baronum nostrorum illius regni, quam iam pridem multis etiam aliis ex causis fieri iussimus, aut si illa conventio iam facta est, extunc ad festum epiphaniarum domini proxime venturum* in civitatem nostram Budensem, ubi eo casu ipsos praelatos el barones ac etiam alios reg- nicolas nostros pro hac re de novo convenire iussimus, transmittere debeatis. Secus sub poena capitis et occupationis possessionum vestrarum per dictum capitaneum nostrum fiendae facere non ausuri, quoniam negligentiam quan- tulamcumque in hac re fieri et nobis et vobis non solum in dedecorum esset sed etiampericulosum. DatumPragae secundo die festi beati Briccii confessoris, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo quarto, regnorum autem nostrorum anno Hungariae et cetera quintodecimo, Bohemiae vero sccundo. Von andeier Kanzleihand: Terminus congregationis supradictae ex delibera- tione praelatorum et baronum prorogatus est ad quintumdecimum diem festi Epiphaniarum domini suprascripti.® 467 Von der Kanzlei: Lecta et correcta. Aufder RuckseUe von gleichzeitiger Hand: Exercitualis super passagio. 1 Gebessert aus loco. ' Liicke 1,7 cm. - Septembcr 29. ' Hierauf proxi durchgestricheii. ^ Februar 15. * Januar 6. * Liicke 0,6 cm. ' » .Januar 20. ^ Liicke 0,5 cm. 2 940 Kronstadt 1 ■Jiii JJovemlicr 17. Richter und Rat i>on Kronstadt ersuchen Vla- dislai' II., Woiwoden der Walachei, iim Frcilassang eines Szeklers. Glcichzeitii^e .Vbsclirift P;ip. Arh. St. Sibiu U V 1846. Ad vestra obsequia et beneplacita iironam complaccntiam. lUustris princeps et domine. Quia a diversis Syculis venerunt ad nos supplicationes, ut pro Sy- culo, quem nuper Petrus, vaivoda Moldaviensis ad vestram destinaverat domi- nationem et in vinculis et carceribus vestris tenetur, preces nostras apud ves- tram dominationem interponeremiis, ut idem per eandem vestram domina- tionem salvus de vinculis emitteretur. Hiis acquiescentibus supplicationibus petimus humiliter et sincero corde servitiorum nostrorum intuitu vestram do- minationem velitis et dignemini eundem Syculum salvum carcerlbus vestris emittere ipsumque ad propria dimittendo. Pro quo nos ad maiora vestrae dominationis beneplacita et servitia arctius constringetis. Datum dominico die proximo ante festum sanctae Elizabeth, anno domini millesimo CCCC LIIIP. ludex iuratiquc cives civitatis Brassouiae. Auf der Riickseite^: Illustri principi et domino domino Wladislao partium Transalpinarum vaivodae, domino nostro gratioso. 1 Riickseitc cntlKilt viele iilcichzcitioe .\ufzcicliiiunaen anderer Art. 2Q41 l'«34 Xovember 20. Die siebenburgischen Vizewoiwoden Georg und Bronislaus be.ttdli(ien die von den Burgberger Saclisen in ihrem Slreit mit Nikolaas von Salz- burg und den Adligen von Kaltwasser dem aufgerufenen Schiedsgericht vorgelegten Urkunden des Weissenburger Kapitels von 1454 Nr. 2 930 mit der Urkunde der Vizewoiwoden Georq und Bronislaus von 1454 Nr. 2 927 und die Urkunde dieses Kapitelsvon 1413 Nr. 1 7 18 enthaltend die Urkunde des Kapitels von 1296 Nr. 274 sowie die Urkunde der Vizewoiwoden Georg und Bronislaus von 1454 Nr. 2 924 und bezeugen, dass die Burgberger eine gerichtliche Feststellung der Gewalltd- tigkeiten der Adligen von Bell und Kaltwasser verlangt haben. Orig. Pap. .Vrli. Sl. Sibiu, Iv..\. liuri^bcr.^ Nr. ](). Siegcl war auf der Hiickseite auf- Uedriickl. 4 68 Nos Gcorgius filius Ryczalff de Tharkw et Bronislaus vicevaivodac Trans- siluani nienioriac conimendamus pcr praescntes, quod cum iuxta continen- tiam litcraruni nostrarum adiudicaforiaruni pariter et arbitrionalium super quadan' attestatione vicinorum et comniciitaneorum cuiusdam terrae et silvae liti_t;i()saruin subnotatarum necnon nobilium comprovincialium comilalus Al- bcrsis emanatarum magistrum Nicolaum partium Transsiluanarum protho- notarium ad eandem attestationem faciendo. audiendo et videndo inter egie- gium Nicolaum de Wyzakna viccgubernatorem et fratres suos condivisionales de Hydegsvyz ab una parte siquidem ex alia Saxones regales de villa Hywhalom fieri dcbendam duxissemus transmittendo, qui octavo die festi Martini episcopi et confessorisi ad facics praescriptarum terrae et silvae inter possessionem Felsew Bolya et antedictam villam Hywhalom adiacentium accessisset, ubi ipso praesente, vidente et audientc egregio denique Nicolao de Wyzakna, Gregorio de Hydegwyz, Laurencio de Wessewd Petro fratre eiusdem et Thoma de Inferiori Bolya, item altero Thoma ac Georgio fratre eiusdem necnon Sy- mone Somay et Barthws de Superiori Bolya ab una et Ossualdo magistro ci- vium necnon Melchiore iudice et Petro Weresmorty consule civitatis Cibiniensis necnon honorabili domino Valentino plebano de dicta Hywhalom in sua ac iuratorum et seniorum necnon totius communitatis eiusdem villae Hywhalom parte ab altera praesentialiter adherentibus, praesentibus etiam ibidem egre- gio Johanne Greb de W-yngarth capitaneo castri de Gergen. Jacobo de Chesthwe, Michaele Fforro. Johanne de Hwzzwazzo, Ladislao de Kereky. Slephano de Hwzzuthelk, Alberto Boltha de Gald. Nicolao de Gerend, Martino de Galdthew, Johanne de Morgandal et Jacobo de Weresmorth arbitris utputa iudicibus pcr partes antedictas communiter electis pro tribunali consedentibus partibus itaque praedictis praescriptarum terrae et silvae litigiosarum in metarum de- monstrationibus non in parva parte differenter processis etiam vicinis et com- metaneis necnon nobilibus comprovincialibus per ipsas partes illac accersi- tis in huiusmodi attestatione et evidenter discordantes, quorum attestationem propter huiusmodi disconvenientiam praesentibus inseri ommisissent annotato nempe egregio Nicolao de Wj'zakna id quod licet memorati fratrcs sui condi- visionales huiusmodi litis materiam super praescriptis terra silva eo pcnitus inscio moverint et in hac parte penes eosdem usque tunc nullam fecerit expen- sam. tamen propter causae unionem causam in eandem sc inmiscerc velle per expressum allegantes. Praelibatus siquidem dominus Valentinus plebanus simulcum antedictis villanis de Hywhalom quasdam duas literas unam privile- gialitcr honorabilis capituli ecclesiae Transsiluanae et aliam nostram patenter emanatas eorundem arbitrorum iudicum- iudiciario conspectui offere curas- sent. Quarum priniae literae tenor talis fuisset. (Folgt die UrLunde des Weis- senburgei Kapiteh von 1454 Nr. 2 930 mil der Urkiinde der Vizewoiwoden Georg und Bronislaus von 1454 Nr. 2 927 und die Uikunde dieses Kapitelsvon 1413 Nr. 1 71S entlialtend die Urkunde dieses Kapitels von 1296 Nr. 274.) Secundae vero videlieet noslrae verbalis eontinentiae literae sequetur hoc modo. (Folgl die Urkunde der Yizewoiwvden Georg und Bronislaus von 1454 Nr. 2 924). Quibus exhibitis adhue pnielibati villani de Hnwhalom contra prae- tactos nobiles de Bolya et Hydegwyz proposuissent eo modo, quomodo ipsi nobiles lite inter ipsos pendente non paucos ex eisdem villanis in fenili alias per longa lempora per ipsos villanos uti et frui consueto falcantcs dire et severe ac acris verberum et vulnerum plagis afficientes, quas falcastra et ceteras res et bona ipsorum protunc erga ipsos repertas et inventa abstulissent potcntia eorum mediante in eorundem exponentium praeiudicium et damnuni valde magnum ex parte quorum iudicium habere vellent dictante iuris aequitate. Quo audilo annotatus Laurencius dc Wesseud in sua et ceterorum praedictorum nobilium [)enes se astanlium nominibus et personis respondisset ex adverso. 469 quod < >' issent in propriis ipsoruin terra et fenili fecissent, nam ipsi in pacifico et quieto dorainio eiusdem terrae et fenilis ab antiquo tempore exti- tissent. Unde auditis partium propositionibus et allegationibus praescriptarum etenim literarum continentiis < >* tellcctis eisdem etiam partibus per ipsos arbitros eis in praemissis congruens < )* elargiri debe< >" partes antedictae in metarum demonstrationibus sed et ipsi vicini et commetanei ac nobiles comprovinciales in eorum attestatione discordantes et sibi invicem contradicentes esse et existere ex serieque dictarum literarum privilegialium praedictus mons rainus exquisite specificari posse repertum fuisset. Ob hoc ipsi arbitri iudicos unacurn ceteris probis et nobilibus viris cum ipsis in exa- mine iiuiusmodi causae existentes. decernentes adiudicando arbitrati exti- tissent, ut senior cx ipsis nobilibus de Bolya et Hydegwyz unacum aliis tot se ad quot videlicet legitima aestiraatio praescriptae terrae litigiosae inter par- tium demonstrationes situatae iuxta regni consuetudinem fieri debenda se ex- tenderet in festo beati Valentini martiris proxime venturo' coram dicto magistro Nicolao prothonotario in uno loco metali se in terram fodendo discooperto capite resoluto singulo exutis vestibus in una dumtaxat camisia discalciatisque pedibus manu sinistra terra de sub pedibus ad caput levando dextramque manum ad pectus suum ponendo in forma iuramenti prout iurare decet super terram iuramentum prestare deberent et si iurare possent extunc praescriptam terrara litigiosam cura omnibus suis pertinentiis eisdem nobilibus iporumque heredibus et posteritatibus universis statuere et relinquere deberent. Si vero ipsi nobiles modo antelato iurare nollent aut non possent extunc annosiores seniores ex praedictis villanis de Hywhalom pariformiter sicut superius narratum fuisset omni prorsus absque variatione iurare deberent, quibus sic iuratis eandem terram litigiosam cum praenarratis sibi annexis pertinentiis sub inclusionibus praeassertarum metarura per ipsos villanos de Hywhalora ostensarura existentes eisdera eorundemque superstitibus in perpetuum statuere et relinquere de- berent. Dum autem iidem villani de Hywhalora eatenus sicuti annotati nobiles de Bolya et Hydegwyz modo praetensato iurare nollent aut non possent, extunc saepius dictam terram litigiosam inter partium demonstrationes sitara partes inter antedictas in duas rectas et coaequales partes dividere, quarum unam a parte praescriptae possessionis Bolya eisdem nobilibus, aliam vero partera a parte praelibatae villae Hywhalora eisdem villanis rclinquendo. Isto per- cepto praefatus egregius Nicolaus de Wyzakna eo quod ipse senior et annosior dictorum nobilium existeret huiusraodi iuramentum super se recipere perti- mescens subiunxisset in hunc modum, quod antequam sic uti praetenditur super terram in forma consueta iurare deberet portionera in praescripta terra litigiosa sibi cedere debentera eisdera villanis de Hywhalora sirapliciter et de plano resignare et remittere promptus esset et paratus et non obstantibus eodem egregio Nicolao de VVyzakna non iurare voluisse, adhuc ceteris nobilibus de Bolya et de Hydegwyz constanter iurare velle asserentibus saepedicti vil- lani de Hywhalom superaddisiddent, quod ex quo praelibatus egregius Nicolaus de Wyzakna antc causae dicisionem sicuti superius narratur causam in eandem se intromisisset. Ob hoc iam causa eadera decisa de iure causa de eadera se excipere non posset sicque ipsi villani in prius narrato iudicio ipsorum arbi- trorum esse et existere vellent. Hiis itaque perceptis quoniam ipsi arbitri iu- dices allegata eorundem villanorum eisdem in hac parte porrecta iusta fore et iuriconsona agnovissent, ob hoc arbitaraentum eorundem per antedicta iudi- cialiter arbitrando deliberatum in vigore pristino permisissent isto declarato quod praescriptum factum potentiaria ratione verberationis et vulnerationis dictorum villanorum ac rerum et bonorum ablationis eorum modo antelato, ut assertur, per iara notatos nobiles cisdera villanis irrogate si ipsi villani raa- luerint, eisdem per formam iudiciariam acquirere commisissent. Datura tertio 470 dic tormini praenotati in loco meinorato. anno domini millcsimo quadringen- tesimo quinquagesimo quarto supradicto. i November 18. * Liicke 2 cm. ' Mit andcrcr Tiiile iibcr der Zeilc niu-li.aetni- ' Liicke 1.1 cin. gen. " Liickc .'i.9 ciii. ' Liickc 1.6 cin. ' Kebruar IL 2Q42 Kron!nn Mediasch. Generalvikar der iinga- rischen Predigerordensprovin:, ersucbt die Aljurteilung des Ordensbruders Joban- nes Scharff, der des Ehebruchs uberfuhrt wurde, der geistlichen Gerichtsbarkeit zu iiberlassen. Orij;. Pap. friihrr Ardiiv dcs Bnrzcnlander Evang. Kapilels A.R.. jctzl Arh. St. Sibiii. Sicficl, spitzovaL 3,8 + 6. S cni. in rotes Wachs vornc auf.ucdriickt. Rcste mil schliissel- Iraijender Fiunr in Siegelbilde. Lnischrift in gotischcr Minuskel: s + predicatorum ( ) conv ( ). Universis et singulis praesentes literas inspecturis frater Petrus de Mcdies humilis vicarius generalis provinciae Hungariae ordinis fratrum praedicato- rum salutem ct vitam praesentem fine laudabili terminare. Cum piissimus verum gubernator quamvis immeritum suorum gregii me famulorum praefec- turae excellentia misericorditer praedicavit dignuin est. ut de nostrae guber- nationis domicilio omnium vitiorum iinmunditia in subditis proscribatur. Hinc este quod cum quidem frater nostrae religionis praehabitac Johannes Scharff vocitatus de conventu Braschouiensi abiccta pudoris tunica orbatus lumine sui intellectus carnalibus illecebris diuturno iam tempore ad instar suis in scena vitiorum quasi meretricii more penitus dimersus quandam iuven- culam unicum viri sui solacium et gaudium speciale debitae honestatis privi- legio pudititiae iuvanteni spcculo exspolians detestabile defoedavit et pros- tituit et tandem clandestine vehiculo impositam aliducere et viro legitimo spoliare atemptavit, cuius facinoris enormitas in vulgo universo dispersa pro- fugus a quibusdem prosequitur et mulier ab eo rapitur el reducitur. Ipse vero annotatus non monachus sed moechus concite dc curru prosiliens manus per- sequentium effugit. Qui tandem nullo iuris ordine retento, sine suorum praesi- dentium literali testimonio s])retisque aequitatis regulationibus religionis suae prophanans dignitatem ad iudicem suuni saecularem delegatum abbatem videlicet de Candelis ipsae criminis rcus et actor ipsos praelibatos mulieris insecutores citavit et requisivit et tamquam maleficos ct spoliatores constan- tissime accusavit et sic gravissimas rixas concitavit per quas infinitae miseriae et turbationes non solum civitati sed etiam toti provinciae timebantur imminere et exoriri. Qui abiecto religionis suae professae insuper habitu et saeculari seu rusticano apostatae more inductusi quasi fera inter vespres et latrunculus foris civitatem latitabat in rubetis. Qua de causa ignoratur vehementer tamen suspicatur, ut ipsam mulierem ab ipso prius segregatam invcstigans altera nunc vice seducere quaercbat. Qui suo exinde denunciatus priori et praesidenti videlicet fratri Stephano ordinis et loci praefixi, qui ad haec invocato brachio saeculari praefatum temerarium apostatam, qui religionis suae sanctitatem non est veritus prophanare ac cetcrorum fratrum suorum collegio contubernii 471 voluit sequestrare ad tempus eundem carceralis custodiae vigoribus mancipavit, ut forte sic sancti spiritus eorum aspergimine permollitus in cinere et cilicio in ieiuniis et fletibus ageret pocnitentiam suam pro delictis, ut aliis inde trans- gressoribus inflicta sibi poenalitas daretur in speculum et exemplum. Quare universitatem iudicum tam saecularium quam spiritualium^ de quorum aequi- tate confidimus, ammonemus praesentium cum instantia suppliciter exorantes et devote, quatcnus iam dictam violentiam raanus iniectionem in ipsum cas- titatis praedonem nuUi penitus saecularium hominum ascribere^ sed nostrae auctoritate iussu speciali et deliberata voluntate nostra factum fore iudicetis. In cuius rei evidentius testimonium sigillum mei vicariatus officii praesentibus impressavi et cetera. Datum Coronae, die sequenti post festum beatae virginis Katherinae, anno domini M^CCCCLIIII. ' Am Kande nachgetragen. - Auf Rasiir. 2 943 Giin.s lioi \ovember 28. Johannes uon Hunyad beauftrayl die koniglichen Silbereinnehmer fiir Siebenbiirgen Nikolaus, Archidiakon von Kokelburg, und Georg Henkel. der Stadt Hermannstadt :ar Durchfiihrung imn Befe^itigungsarbeiten 40 Mark Silber auszufolgen. Ori;,'. Pap. Arli. S(. Sibiu U II l.}8. Siegel in rotes W.iclis vorne uufgedriiekt, Reste mit deinselbin Stenipel wie Xr. 2 844. Druck: Teleki. Hunijadink kora 10, 431, N'r. 212 zu Xoveinber 27. Johannes de^Hwnyad comes Bistriciensis et cetera venerabili et nobili viris Nicolao archidiacono de Kwkwlwar ct Georgio Henkel exactoribus argenti regalis in partibus Transsiluanis constitutis salutem et honorem. Nostis qnia civitas Cibiniensis est in illis partibus confinia plurimasque ruinas passa ali- quid adpraesens maxime indiget levationis. .\d cuius renovationem*^ de dictis proventibus argenti eidem civitati declinavimus quadraginta marcas argenti et si diceritis quod ex eo istam declinationem faceremus, ut domino regi exi- gerentur. Si dominus rex de vobis ipsas in rationem non reciperet, promittimus vobis quod de propriis nostris eas vobis persolvemus. Rogaraus ergo vos^ vo- bisque nihilominus* stricte committimus. quatenus statim habitis praesentibus praedictas quadraginta raarcas argenti eidera civitati reddere velitis et debeatis, ut rftinam eiusdem cura eisdem renovent* et aliud non facturi, pracsentes tandem erga nos pro expeditione teneatis. Datum in Kwzeg, feria quinta pro- xima ante festum beati Andreae apostoli, anno domini M"CCCC°L quarto. Von der Kanzlei: Comraissio propria doraini coraitis Bistriciensis. ' Vorlage: renuationis. ^ Hierauf durchgestrichen nnhis. - Gebcssert aiis rohi.t. * Vorlage renuenl. 2 944 Hermannstadt i4.j4 Dczember 6. Die koniglichen Steuereinnehmer Nikolaus, Archidiakon von Kokelhurg, und Georg Henkel von Leutschau supreraus regalium monetarum tam aurearum quam argenlearum probator schalten die Urkunde Ko- 472 nig Ladisiaiis imi 1454 .\r. 2 !)37 ein iind liesliilicjen den Sachsen der Sieben Stiihle den Empfanfi von 360 Mark SiU)crs nach dem Gewicht K6nig Belas als kdnifilichen Zins. Datuin Cibinii ipso die festi beati Nicolai episcopi et confessoris, aniio domini millcsimo quadringentesimo quinquagesiino quarto. OriL'. P.ip. .\rli. .Sl. Sibiu U IV 501. Zwci Sicgel in i,'riines Wachs vurne aufgcdrUckt. 1) .Vclitcckig, 1,6 + 1. 9 cin. im Sicgelbild Wappenschild init einem Baum im Felde, linki und rcchts davon eiiie Rosette. Uinschrifl in gotischer Miiiuskel unleserlich. 2) Rund, Dra. 2.4 cm, zweigeleiltcr Wappenschild. Untcii drei Sterne, obcn steigcnder nach rechts gcwcndeter Lowe rait mehrfach geringeltcm Schweif. Ober dcm Wappenschild, dic Umschrift unterbrccliend. mannliches Bruslbild. Umschrift in gotischer Minuskel: s. george henckel de lewlscha 1454. 2 945 Ilerniannstadt 1 454 Dezeniber !). Die Sieben Stiilde beiirkiinden zwei Zeugen- aussagen in .\nijelegenheit der mn den Dentsch-Pienern in Pianul de SusjRu- manisch-Pien gekauften Besitzanteile. Bcglaubiglc .\bschrilt aus deni Jahrc 17.S7 \iiii I^liilipp Scheidel, Pap. friiher Arcliiv der Stadl .Sebcs. Druck: Pinijnvnm des ev. Untcrgymn. Miihlbach 18.S1/82, 65 Ub. \r. 12. Nos iudicps et iurati seniores septcrn sedium Saxonicalium partiuin Transsil- uanarum. Quod cuin nos die datarum ijraesentium ad instantiam prnvidorum Michaelis Ludvich et Simonis Nidvich de Peen Saxonicali videlicet suis et iuratoruin ac ceterorum hospitum de eadem nominibus ct in personis coram nobis constitutorum honestas dominas Margaretham consortem Georgii Ehr- hardi et Barbaram relictam Ladislai Schreiberii de Cibinio de infra scriptis requisisscmus, cx tunc praefata domina Margaretha rccognovit, qualiter ipsa triginta duas inarcas argenti praefatis hospitibus de Peen Saxonicali pro solu- tione portionis possessionariae villac Olachicalis Peen vocatae pcr quendam Laurentium Hahn ipsis venditae accommodasset. Dicta vero domina Bar- bara recognovit, quod providus Martinus Ulrich portionem ipsius dominae Bar- barae, quam eadem in praefata villa Olachicali Peen vocata habuissct, pro certa pecnnia, per dictum quendam Martinum Ulrich vitricum videlicet eius- dem plenarie percepta iusto titulo venditionis assignasset, vendidisset et appro- pinquasset. In cuius recognitionis seriem praesentes literas nostras sigillonostro minori provinciali assignatas praefatis hospitibus de Peen Saxonicali uberio- rem ipsorum ad cautelam duximus concedendas. Datum Cibinii in nostragene- rali iudiciaria congregatione secunda die festi conceptionis beatac Mariaevir- ginis gloriosae, anno domini millesimo quadringentesiino quinquagesimo quarto. 2Q46 Herraannstadt I i.>i Dczcmber 12. Die Siehen Stiihle sprechen die Bewohner von Birthdlm uon der durch die Witwe Katharina erhobenen Mordklage frei. Absclirift Manuskript Zimmermann des Urkundenbuches nach dem heute verschollenen Orig. Pap. im Gemeindearchiv . Birthalm. Druck: Salzer, Birlbalm 660 Nr. 6. 473 Nos iudices et iurati seniores septem sedium Saxonicalium partium Transsil- uanarum memoriae commendamus per praesentes significantes, quibus expe- dit universis. quod nobis more nostro solito die datarum praesentium Cibi- nii simul pro tribunali scdentibus constituti coram nobis providi viri Michael Rewppler dictus et Paulus Carnifex iurati cives oppidi Birthalm ibidem suis ac universorum hospitum, inhabitatorum el incolarum eiusdem Birthalm nomi- nibus et in personis proponentes, qualiter ipsi per quendam honestam dominam Katherinam quondam Thomae Roed relictam ratione homicidii cuiusdam filii ipsius in sede iudiciaria Kewkeloewar coram nobilibus viris Paulo Rakaschd et Johanne castellanis castri eiusdem Kewkeloewar ac Nicolao de Thatarlaka necnon senioribus eiusdem sedis inculpati et infestati fuisscnt, ubi se tcstimonio sex fide dit;norum virorum praestitis iuramentorum sacramentis expurgassent et ex parte omnium causarum contra ipsis per annotatam dominam motarum et hal)itarum cum singulis earum articulis iustificati fuissent, uti hoc idem in literis diclorum nobilium Pauli et Johannis castcllanorum videbatur conti- neri, praeterquam in octo florenis auri, ratione quorum praetitulata domina Katherina in nostram discussionem praesentis iudiciariae nostrae congrega- tionis apellasset eademque nunc minime disnoceretur per se, ne per quempiam ipsius legitimum procuratorem comparere. Petentes nos iidem Michael ct Pau- lus praescripti nominil)us et in personis quorum supra, quatenus ipsis iudicium et iustitiam ex parte causarum praemissarum facere dignaremur et impertiri. Unde nos ipforum propositionibus et allegationibus auditis et intellectis, ob- servata patriae nostrae consuetudine. [jrattactos Michaelem, Paulum ac uni- versos hospites et inhabitatorcs de Birthalm deposito ipsoruni iure propter non comi)arentiani saepiustactae dominae Katherinae, partis ipsorum adversae ab infestatione eiusdem ac poslerorum et successorum eius universorum ex parte omnium causarum praetactarum liberos et quittos sententia nostra me- diante reddimus et pronunciavinuis jjariter absolutos, harum nostrarum lite- rarum sententionalium vigore et teslimonio mediante. Datum Cibinii in gene- rali nostra congregatione in profestu beatae Luciae virginis, anno domini mille- simo quandringentesimo quinquagesimo quarto. 2 947 PeterHardein l'i5'5 Dezeniher 17. Komij Liulislaus eisuchl das Weissenburger Kapitel hei der Einfuhruiui rff,s' Kroustiidter Biiryers Conrad Lapicida in den Besitz mehrerer Hofe auf Honiijbenjer Gemarkung. ..in dominium quarundam domorum intra metas possessionis Ilerman vocalae in districtu Barcza in conii- tatu Albensis existentis mitzuwirken. Datum in Waradinopetri feria tertia proxima post festum beatae Luciae vir- ginis, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo quarto, reg- norum autem nosfrorum anno Ilungariae et cetera quinto decimo, Bohemiae vero secundo. Einj;csih;ill( t \oiii AVi isM i:l i.in r KiiiUl IJco, Oiii;. Aili. Sl. Bnisf.v. 2 948 PeterMardein WTA Ue/einlier I!». Die Pralaten, Reichsbarone und Edelleute von Ungarn fnrdern die Saclisen der Sichen Stiihle auf. zu dem am 20. Januar statt- findenden wiclitigen Reichstag ihre Vertreter zu scliicken. 474 Oris-. P;ip. Arli. Sl. Sihiii l' II l."ill. Sicli'. Sic^rl. rhis ii-sle. zwcile, diittc iincl socliste in rotes Waclis. d;is vicrtc iind fiiiiflc iii -riiiics Waclis vornc ;uifgedriickt. 1. Ring- siegcl Din. 1.7 cin, \V;ip|Hnscliild mil drci scnkrcclitcn H;ilkcn itn liilde. 2. Ovales Uinjjsic^el 1+0.7 ciii. \V;i|)|)ciiscliild iiiil Kicii/.clicii in dcr Miltc. unifrcbcn von 3 I.ilicn und 2 Stcincn. t. Dcrsclbc Slcinpcl « ic \'r. 2 811. 1. Uund, r>ni. 2.9 ciii. \V:ippen- scliild iiiit inclirfacli ycwiindencr ScliLiii^c iiii Hild. l'nisclirifl in LSolisdicr \liniiskel: l.adicl ( 1 re,i;ni hunycric l';il.itino (s) .n. Hestc I)m. 2.3 cm. (i. Heste I)m. 2.5 cra. DrucU: l-"cjcr, .\ullicnlicnn Schirkantjen in districtu Eogaras 475 in comitatu Albensi existentis simul cum universis praetactae medietatis pos- sessionis... utilitatibus et pertinentiis einzufuliren. Die Verleihung erfolgte auf Grund der Verdienste die sich lapicida in nonnullis nostris laboribus praecipue autem in constructionc et aedificatione claustrorum per nos in oppido nostro Thewys et possessione Boythor ob spem et refrigerium salulis animae nostrae et parentelarum nostrarum fundatorum exhibitis... erworben hat. Als seine Verireter macht Hunyadi u.a. Johanncs Zaz de Zenthjanc.shcge. Jacobus Gereb de Pokiifalwa. .Johanncs dc Morgcnda mid Gtcrgius Thobie de Almas namhafl. Datum in Nandoralba in festo innocentum, anno domini millesimo quadrin- gentesimo quinquagesimo quarto. Eingeschaltct vom Weissenburgcr Kapitel 1455, Orig. Arli. St. Bra§ov. 2 950 Rom 1455 Januar 6. Papst Nikolaus V. verbietet den Briidern von der Franzis- kaner-Observanz, Hduser, die den Franziskaner-Konventualen oder den Klaris- sinen gehoren, :u besetzen, sie wegzunehmen oder sich irgendwie in diese Dinge einzumisclien ('...ne per se vel alium seu alios...aliquam, aliquod seu aliquem domum, monasterium scu locum fralrum conventualium aut monialium or- dinis sanctae Clarae dc novo caj)crc ncquc rccipere seu de illa vel illo sc intro- mittere quoquomodo pracsumant) und belegt alle Vbertreter dieser Verordnung mit dem Kirchcnbann. Gegen diese soll auch die weltliche Gewall angerufen werden. Datum Romac apud sanclum Pctrum, anno incarnationis dominicae millesimo quadringcntcsimo quinquagcsimo quarto, octavo Idus Januarii^ pontificatus nostri anno octavo. Einncschaltet von Papst Calixt III. 1455 imd niit dieser Lrkiindc voni Ofncr Kapitcl 1460. Orig. Arh. St. Sibiu. Da in dcr papstlichcn Kanzlci dieser Zeit als Jahresanfang dcr calculus Florentinus in tJbun.i3 war, also der 25. Marz nach unserem Jahresansatz als Jahrbeginn. so gehort diese Urkunde zu 1455. Daniit stininit anch die Angabe dcr Papsljahrc iibcrein. ' Vorlage Januar. 2Q51 Thorenltun) 1455 Januar 12. Die siebenbtiigisclien Vizewoiwoden Georg und Bronislaus ersuchen das Weissenburger Kapitel, bei der Untersuchung der Gewalt- tdligkeiten und Cbergriffe, die seilens der Adligen von Bell und Kaltwasser gegen die Sachsen von Burgberg vnrgekommen sind, mitzuwirken. Eingcscliallct ^cn dim ■Wcissenbuis-tr Kapitel 1155. Orif;. Arli. St. Sibin. Amicis corum rcvcrendis ca[)ituIo ccclesiae Transsiluanae Georgius filius Ry- kalph dc Tliarkcw c1 Broni.slaus viccvaivodac Transsiluani amicitiam para- tam cum honorc. Dicitur nobis in personis honorabilis domini Valentini plc- bani necnon viliici ac iuratorum seniorum cf totius communitatis regalis Hy- 476 whalom vocatac quoinodo Thoinas de Alsobolya ncciion [.uurenciiis de eadem et Petrus frater eiusdem de Vezzed et Gregorius de IIyde<,nvyz et ceteri nobi- les de eadem fenum in magna quantitate per Saxones regalos de dicta Hvw- halom in territorio eorum falcatum in parte erija domum ipsorum asportando et in parte in eodem loco taicationis feni propler eorundem nobiliuin prohibi- tionem anihilari fecissent, in quo facto ducenlorum florenorum auri dainna eisdem Saxonibus intullissent. quodque decem equos tempore falcationis feni praemissi ab eisdem Saxonibus recipiendo per decem ebdomadas ipsi nobiles erga se conservassent, in quo ipsi Saxones sexa,«Iau i'i"t Juniiai 2(1. KonKj Ludishuis rcrhielel Johann Greb uon Weingarts- kirchen die Sachsen intn Sladt iind Sliihl Miihlbach in dem Besitz der zum Stuhl bzw. ziir Stadt fjehorenden Waldiiniien zii sloren und Irdcjl ihm auf, seine An- spruche auf dem Rechlswege zu verfoUjen. Orig. Pap. friihcr .\rcliiv dcr Stadl Miihibach. Siegel, rund. in rotes Wachs, papier- bedeckt. vorne aufgedriickt. Dersell)c .Steiupcl wic Nr. 2 806. Druck: Prognimm d. ci'. Unlcrgywn. Miililhocli 1881/82. 66 Nr. 14. Von der Kanzlei: Commissia propria domini regis. Ladislaus dei gratia rex Hungariae, Bohemiae, Dalmaciae, Croaciae et cetera ac .\ustriae et Stiriac dux necnon marchio Morauiae et cetera fideli nostro egregio .fohanni Greb de Wyngarth salutem et gratiam. Exponitur nobis pro parte fidelium nostrorum iudicis et iuratorum civium ac totius cominunitatis sedis et civitatis nostrarum Zaazsebes vocatarum gravi cum querela, quod licet ipsi vivente quondam Michaele filio Salomonis de Nadas in dominio qua- rundam silvarum nostrarum regalium ad praedictas sedem et civitatem spectan- tiuin et antea ab illo tempore cuius contrarium hominum memoria non compre- henderet e.xtiterint et eisdem usi fuerint praetextuque earundem dudum quae- damliteset controversiae inter ipsos exjjonentes et annotatum quondam Michae- lem filium Salamonis ortae et tandem per inedium bonorum hominum sedatae et in dominio ipsarum silvarum sub certis conditionibus ipsi exponentes relicti e.x- titerint, tamen inortuo praefalo quondam Michaele de Nadas possessionibusque eiusdem ad tuas manus deveiiieiitibus ipsos exponentes ab usu et fruitione dictarum silvarum diversis minis eisdein impositis prohibuisses et ipsas silvas vi et potentialiter velles tibi appropriare, quod nedum in ipsorliin Saxonum damnuin, sed et in noslrae inaiestatis cedit praeiudicium manifestum. Verum quia a cerlo teneas quod nos talismodi silvarum et aliarum terrarum nostra- rum regaliiim ()ccu[)alioiies per tc aut alios quoscumque sic ul praedicitur minus iiiste et potentialiter factas iiii|)une et absque debita vindicta pertran- sire nolumus sed easdein intendiiniis lolo posse pro nobis recuperare. Ideo fideli- tati tuae firiniter [iraecipiendo mandamus el utique aliud habere nolentcs. 478 quatenus nullo alio nostro nianda(o superindi' cxpectato annotatos cxponen- tes in praetactis silvis ac usu et fruitione earundem nequaquam impedire, molestare et perturbare praesumas, nec sis ausus modo aliquali. Si enim quit- quam actionis vel causae ratione praedictarum silvarum contra annotatos Saxones iiabere te speras id non potentialiter sed iure mediante prosequere coram iudicibus eorum ordinariis et si de eorum iudicio contentus non fueris poteris ipsam causam deducere in personalem praesentiam nostrae maiestatis per legitimam appellationem nosque in praemissis inter te et dictos exponen- tes tale iudicium talemque iustiliam faciemus iure exigente, quod exinde me- rito poteris contentari et in hiis sic anas. ut sentiamus, te nostris paruisse prae- ceptis atque mandatis. Alioquin le in praemissis contrafaciendo commisimus vigore aliarum literarum nostraruin ct praescntium serie firmiter committi- mus spectabili et magnifico .lohanni comiti Bystriciensi generali capitaneo in regno nostro Hungariae, ut ipse scita veritate praemissorum te ad observa- lionem praedictorum nostrorum inandatorum iure mediante compellat et as- tringat nostra in persona et auctoritate sibi in hac parte attributa mediante. Prae- sentes quoque post earum lecturam seinper reddi iubemus manibus exhibentis. Datum Wratislauiae in festo beatorum Fabiani et Sebastiani martirum, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo quinto, regnorum autem nostrorum anno Hungariae et cetera quintodecimo. Bohemiae vero sccundo. 2 s)54 Breslau I io."» Januar 22. Koniq Ladislaus heauftragt Johaimes mm Hunyad, die Saclisen der Sieben Sliihle in ihrem Wahl- iind Grundhesitz (je^ien (Jhenjriffe des Adels zu scluitzen und den Adel an dic ordentliche Gerichfe der Sachsen bzw. im Wege der Weiterklage an das kdnigliche Gericht zu vernmsen. Orig. Pap, Arh. St. Sibiu V II 161. Sie.ypl in roles W;ichs vortif luifgedriickt. Derselbc Stempel wie Nr. 2 806. Druck: Archiv 21. 1887, :i5n Nr. 1. Regest: Kcmeny. .\olitia 1, l'','i, Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis, Ladislaus dei gratia Hungariae, Bohemiae, Dalmaciae, Croaciae et cetera rex ac Austriae et Stiriae dux necnon marchio Morauiae et cetera fideli nostro spectabili et magnifico Johanni comiti Bystriciensi supremo capitaneo regni nostri Hungariae salutem et gratiam. Magna cum disciplicentia percepimus querelas Saxonum nostrorum septem sedium partium nostrarum Transsil- uanarum nobis intimatas, quomodo quidam nobiles dictarum partium nos- trarum Transsiluanarum et pracsertim .Johannes Greb de Wyngarth magnas quantitates silvarum ad sedem nostram Zazsebes, nobiles vero de Bolya mag- nam quantitatem terrarum et foenetorum ad villatn nostram Hywhalam, Sykws autem de Rakus magnum territorium ad villam nostram Streythfarth appel- latas, spectantes et pertinentes pro se occupassent et conservarent occupatas. Item Nicolaus de Gerend multos porcos ac pecora et pecudes de terra nostra regali ab.stulisseti, Petrus filius Georgii et Michael filius Johannis ac Dominicus de Pethky ac nonnulli Wolachi praefatis exponentibus per furta et latrocinua et alios actus potentiarios diversa dampna et nocu- mentorum genera hactenus intulissent et dietim inferre non cessarent in nostrum praeiudicium manifestum. Unde nos talismodi actus potentiarios 479 et praesiimptuosos peramplius tollerare nolentes fidelitatem vestram attente requirimus eidem firmiter committendo, quatenus attendatis ad illas partcs, ne terrae et silvae nostrae sic indebite alienentur a sedibus et villis nostris regalibus praedictis, sed committatis annotatis nobilibus verbo nostro, quibus et nos praesentium serie committimus, ut ipsi remittant praefatas sil- vas et terras nostras regales per eos ut praedicitur potentialiter occupatas et satisfaciant de dampnis illatis. Et si ipsi nobiles aliquid actionis et causae contra praenotatos Saxones nostros ratione quorumcumque negotiorum ha- bent, id coram eorum iudicibus ordinariis, aut ab eisdem per legitimam appel- lationem in personali praesentia nostrae maiestatis legitime prosequantur, quos exponentes a facie iuris nolumus custodire. Et in his sic agatis, quod per am- plius dicti exponentes pro defectu iustitiae nobis non cogantur quoquomodo querulari. Et aliud non facluri. Praesentes quoque perlectas reddentes prae- sentati. Datum Wratislauiae in festo beati Vincencii martiris, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo quinto, regnorum autem nos- trorum anno Ilungariae et cetera quintodecimo, Bohemiae vero secundo. Unter dein Siefiel Kanzleivermerk. ' Ubfr der Zeilc nachgetragen .Vorlage abslalissfnt. 2Q55 Breslau 1 '>'>'> .Januar 22. Koniij Ladislaus venjabt dem Orden der Dominikaner- Observan: in Scluissbiirfi einen Ihif auf der Burri niif allen dazugehorigen Nu- Izungen. Oriii. Porsi. Arli. Sl. Bra.sov. Arcliiv der Stadt Sighisoara Xr. 11. Sicgel war in rotes Waclis vornc aufijedruck) . DrucU: I"iibritius. Crlamdcnbiicli (i(i Xr. 91. Vdii der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Nos^ Ladislaus dei gratia rex Ilungariae, Bohemiae, Dalmaciae, Croaciae et cetera ac .\ustriae et Stiriae dux necnon marchio Morauiae memoriae commen- damus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod nos ob spem ct devotionem quam ad bcatum Dominicum ct eius ordinem de obser- vantia gerimus totum et omnc ius nostrum regium quod in quadam domo deserta in castro civitatis nostrae Segcswariensis in vicinitate scilicct claustri eiusdem ordinis existentem et habilam, quae quondam Michaelis filii Salomo- nis de Nadas praefuisse sed per defectum seminis eiusdem ad manus nostras regias iuxta regni nostri consuctudinem rite ct Icgitime devoluta fore perhi- betur simulcum curia ac aliis cunctis suis utilitatibus ct pertinentiis quovis nominis vocabulo vocitatis ad ipsam domum dc iure spectantibus praefato claustro et per consequens fratribus praedicti ordinis sancti Dominici de obser- vantia in eodem claustro deo famulantibus praesentibus scilicet et futuris de- dimus, donaviinus ct contulimus iinuu) damus, donamus el conferimus iure pcrpetuo ct irrcvocabilitcr lincndum, [)ossidendum paritcr et habcnduui salvo iure alicno liaruin nostraruin vigorc ct tcslimonio literarum mediantc quas in formam nostri privilegii rcdigi facicmus dum nobis in spcciae fuerint icpor- talae. Datum Wrati.slauiac in feslo bcati Vinccncii marliris, anno domini mil- 'i80 lesimo quadringentesimo quinquagesimo quinto, regnorum autem nostrorum anno Ilungariae et cetera quintodecimo Bohemiae vero secundo. Unler dem Siegel Kanzleivermerk. ' Auf Rasur. 2Q56 1455 Januar 2.1. Der Konuent von Kolozsmonostor bezeiigl, dass die Gemein- schaft der Ungarn in der Petergasse in Klausenburq Anspruch auf die Bestellung ihres Geistlichen und auf die Einkiinfle einer Miihle erhebl. Druck: Jakab. Okleveltar 1. 189 Nr. 11.'! iiach eincm bischoflichen Visitationsprotokoll aiis 1822. Archiv der roin. katli. Pfarrci C.hij. Nos conventus monasterii beatae Mariac virginis memoriae commendamus te- nore praesentium significantes quibus expedit universis, quod providi et ho- nesti viri Nicolaus Nylas ac Martinus Kadar in civitate Colosvar nccnon Mi- chael Varga in possessione Gyalo item Ladislaus et Gregorius Csontos dicti in Zamosfalva commorantes satis senilis ac provectae et decrepitae actatis ad instantem petitionem universoruin hospitum et incolarum ac totis commu- nitatis flungaricae nationis extra castrum seu ambitum muri dictae civi- tatis in Zenthpeter uczaya residentium nostram venientes in praesentiam non terrore seu timore coacti vel compulsi nec odio ac rumoris invidia moti nec favore permoUiti sed puri propter deum ac eius iustitiam meritu( )^ ad fidem eorum quam deo creatori omnium eiusque genitrici ac omnibus sanc- tis inviolatum conservare tenentur penitus in ullo discrepantes sed pari voce et unanimi relatu ex deliberato animo ac propria ac bona conscientia et volun- tate fassi et attestati extiterunt in hunc modum. Quod ipsis bene constaret ac verissime scirent et optime ad eorum memoriam revolverent quod a primae- vis temporibus semper ecclesia beatorum Pctri et Pauli apostolorum in dicta Zentpeter uczaja constructa per se parochialis ecclesia illorum populorum de eadem immo primordialis et capitalis ecclesia praefuisset et per consequens dictus populus et communitas discetam idoneam et hominibus placibilem et per omnia sufficientem prout communi ipsorum voluntati placuisset ius ple- banum, qui ipsis omnia sacramenta ecclesiastica divinaque officia singulis die- bus noctibusque et temporibus opportunis iuxta ritum sacrosanctae ecclesiae Romanae et fidei catholicae peregisset ac administrasset seu administrari fecis- set eligendi, praeficiendi et instituendi plenam et omnimodam habuissent fa- cultatem; qui vero plebanus ipsorum in ea domo, qua pro nunc Johannes Zuchaion Steinau bezeugen die schiedsrichterliche Entscheidung in der zwischen Nikolaus uon Tartlau. Pfarrer von Brenndorf, und der Brenndorfer Kommunitdt schwebenden Angelegenheil. Ori.y. Perg. fruher Archiv des Burzenlandcr Evang. Kapitcls A.B. , jetzt Arli. St. Sibiu. 7 Siegel an Pcrgamentstreifcn angehangt, alle in Wachsschiissel. 1. rund. Dni. 2,6 cm, rotes Wachs. Ini Siegelfcld Wappenschild mit einem Vogel im Bildc. Umschrift auf Spruchband in gotischcr Minuskel. 2. Spitzoval, 4,8 cm + ,3,1 cm, weisses Wachs. Im Siegelfeld Mutter Gottcs mit dem Kind unter gotischem Baldachin. Darunter kleine in S Form sich windende Ganzfigur. Umschrift in Majuskel: + S + DECANI + CIB ( )IS +. 3. Rund, Dni. 2 cm, griines W'achs. Im Siegelfeld Wappenschild niit cineni starken senkrechten Schaft in I = Form in dcr Mitte durchbrochen durch eine wagerechle Schwunglinie. Spruchbandumschrift in Minuskel. 4. Ringsiegcl achteckig 1,2 + 1.4 cni, griines Wachs. Wappcnschild niit einem T = formigcn Zeichcn. 5. Kund, Dm. 2 cm, griines Wachs. Wappenschild mit undeutbarsr Linicnzeichnung. R. Rund. Dm, 3 cm, rotes Wachs, Wappenschild und Umschrift sind viillig zcrkratzt. 7, Fehlt bis auf dic Wachsschussel. In nomine domini amen. Anno a nativitate eiusdem millesimo quadringen- tesimo quinquagesimo quinto, indictione tertia, pontificatus sanctissiini in Christo patris et doinini nostri domini Nicolai divina providentia papae quinti, anno eius octavo. die vero Saturni, octava inensis Februarii, hora sexta vel quasi, Cibinii Strigoniensis iurisdictionis, in dote ecclesiae parrochialis beatis- simae virginis Mariae ac in stubella venerabilis et egregii viri doraini Anthonii decretorum doctoris, necnon veri pastoris ecclesiae praedictae Cibiniensis, nostrorumque notariorura infrascriptorum praesentia, venerabilis et egregius vir dominus Ffridericus Pyberstain decretorura doctor et cetera verus et legi- timus procurator honorabilis et discrcti viri doraini Nicolai de Tartalaw, plebani ecclesiae sancti Nicolai in Bringendorff, dictae Strigoniensis iurisdictio- nis ab una et discretus Seruatius, concivis Coronensis, legitiraus procurator villanorura ac totius coramunitatis de Bringendorff actorum et adversariorura dicti doniini Nicolai, de et super privatione dictae suae plebaniae in Bringen- dorff. partibus ex altera personaliter constituti, se non coactos non corapulsos nec vi, dolo, fraude aut metu inductos aut circuraventos confitentes, ac plenam et omnimodam potestatem suarum partiura et constituentium in dicta causa sive causis nihil reservato habentes, eandem causara seu causas, controversiara et orania iura, dictis eorura constituentibus pro utraque parte corapetentia, ad manus venerabilium et circumspectorura virorura, domini Anthonii decre- torura doctoris necnon plebani antedictae ecclesiae Cibiniensis, domini Valen- tini plebani in Schellenbergk ac dccani venerandi capituli Cibiniensis, doraini Jacobi alias raagistri civium Cibiniensium et domini Johannis Breyde iurati consulis ac vitrici dictae ecclesiae Cibiniensis, tamquam arbitratorum et ami- cabilium compositorura necnon in inanus venerabilis viri domini Erasmi decre- torum licentiati antecedenter in dicta causa et causis iudicis existentis tamquam dictorura doininorura arbitratorum et amicabiliura expositorum superinten- 483 dentis, in praefata causa et causis electorum, libera ac spontanea deliberatione et voluntate tradiderunt ac omnimode resignarunt^ mandataque procuratorio- rum suorum ibidem deposuerunt. Supplicantes dictis dominis arbitratoribus et amicabilibus compositoribus, ut eandem causam sive causas complanare necnon concordiam plenariam in eadem vel eisdem causa dei et iustitiae facere dignarentur, promittentes stipulatione manuali solemni sub iuramento et fide data omnia et singula per supradictos dominos arbitratores et amicabiles cora- positores in praefata causa seu causis arbitrata seu arbitranda, declarata vel declaranda, pronuntiata ac pronuntianda compositaque et componenda firma, rata et grata iiabere ct inviolabiliter perpetue servare. Unde dicti domini arbi- tratores et amicabiles compositores petitionibus praedictorum procuratorum tamquam rationi consonis favorabiliter annuentes, attendentes etiam quam plura mala errores et scandala nephandissima de cetero oriri potuissent, dictam causam et controversiam tamquam arbitratores et amicabiles corapositores susceperunt, concordarunt et omnera discordiara inter dictas partes in praefata causa seu causis exortam complanarunt ac omnimode deposuerunt, necnon in formam et poenam subscriptas ut sequitur inviolabiliter perpetue servandara decreverunt et pronuntiarunt; videlicet prirao et ante omnia volumus, conclu- dimus, approbamus, ratificamus et pronuntiamus, quod Servatius presbiter* in dicta discordia intrusus propter canonicam repugnantiam* legitime obstan- tem de eadera parochia penitus excludatur, sic quara nulla conditione attem- tanda directa vel indirecta qua vel quibuscuraque censeantur nominibus appel- lari. De cetero eandem ecclesiam parochialem sancti Nicolai in Bringendorff nullatenus habeat nec possit quoquomodo occupare seu vendicare. Deinde eodem modo concludimus, quod seniores comraunitatis de Bringendorff de- beant et habeant temporibus vitae dicti domini Nicolai eligere et locare pres- biterum quemcuraque voluerint, dictam suam ecclesiam in Bringendorff loco sui regentem, quera infra quindenam ab insinuatione praesentium nulla dila- tione prorogante eligant et constituant. Qui sic electus et ibidem constitutus teneatur et obligatur dicto domino Nicolao vel suo legitimo procuratori ad hoc deputato vel de|jutando annuatim et singulis annis semper secunda die mensis Julii triginta sex florenos Ungricales sine omni dilatione integraliter et absque defectu sub poena dupli deponere et persolvere. Exinde similiter declararaus frumenta decimarum anno doraini millesirao quadringentesirao quinquagesimo secundo congregata per antedictum dominum Nicolaura et in recessu suo vide- licet prima die raensis Octobris anni domini millesimi quadringentesimi quin- quagesimi tertii ibidem in horreo dictae suae plebaniae in Bringendorff dimissa in usus expensarum in dote et circa ecclesiam factarura omnimodo esse tradita et consumpta. De decirais vero collectis anno doraini millesimo quadringente- sirao quinquagesimo tertio sententiara dominorum capituli Brassouiensis ap- probamus et confirmaraus. De decimis autem anno domini millesimo qua- dringentesirao quinquagesirao quarto congregatis et de mandato domini nostri archiepiscopi in sequestrum repositis volumus et concludimus ipso praefato domino Nicolao triginta sex florenos Ungaricales dari omni dilatione postposita integraliter et persolvi ceterosque florenos de eisdera decimis superreraanentes in usus expensarura per dictos laycos de Bringendorff in eadera causa factorura converti ct dispendi. Deinde declararaus omnia et singula vasa lignea*, raensas et scamna circa curiara dictae plebaniae remanere. Etiam decernimus antefato domino Nicolao orania sua vestimenta ac clinodia videlicet lectos, caldaria, pulvinaria, lintearaina, scutellas, stanneas cura oranibus aliis rebus utensilibus et suppellectibus quibuscumque nominibus censeantur absque dilatione inte- graliter restitui. Sed in quantum idem dominus Nicolaus de alienatione librorum praedictac suae ecclesiae in Bringendorff publice coram nobis fuerit inculpatus et accusatus, se canonice expurgavit, de cuius expurgatione canonica praedic- 484 taiu communitatem in Bringendorfr velimus esse contentam necnon ipsum dominum Nicolaum quitum rcddimus ab impetitione huiusmodi penitus et absolutum. Insuper concludinuis et ordinamus, ut dictus dominus Nicolaus habeat libcram et omnimodam potestatem et auctoritatem sua debita repetendi et recuperandi, non obstantibus contradictionibus quibuscumque et quod ab omnibus suis debitoribus ibidem et in omni loco degentibus de quibuscumque debitis sine mora ac omni dilatione postergata irremissibiliter et integraliter persolvatur. Pro finali vero conclusione ratificamus volumus et conchidimus, ut in praescriptis omnibus et singulis sic ul praemittitur per nos arbitratis, nulla sit nec fiat exhorbitatio seu aUqua recusatio aut transgressio, formis et modis canonicis vel aliis quaUtercumque a partibus supradictis seu etiam qui- buscumque aliis in dicta causa sive causis involutus vel involuendis, sub poena privationis et amissionis totius causae et omnium iurium praemissam causam seu causas irrecuperabiliter concernentium. Super quibus omnibus el singulis praelibati domini procuratores praedictarum partium nos infrascriptos notarios publicos debita cum instantia requisierunt ut ipsis de praedictis arbitratis, pronuntiatis et declaratis aliisque omnibus et singuUs sic ut praemitUtur factis unum vel plura publicum seu publica, tot quot forent necessaria et oportuna sigillisque dictorum dominorum arbitratorum ac ipsius domini superintendentis necnon procuratorum praedictorum in maiorem evidentiam et firmitatem ap- pendentibus roboratum vel roborata confiteremus instrumentum seu instru- menta. Acta sunt haec anno, indictione, pontifice, die, mense, hora et locis quibus supra. Praesentibus ibidem honorabilibus et discretis viris domino Michaele de Nadast praedicatore Cibiniensi, domino Petro Bust, domino Bartholomeo de Kyszt, domino Gregorio de Mayerpott presbiteris Transsiluanensis et Stri- goniensis dyocesis necnon capellanis dictae ecclesiae beatae Mariae virginis Cibiniensis, testibus fide dignis ad praemissa in eorum veritatis testiraonium vocatis specialiter et rogatis. ^ 1. Nolarzeichen: Et ego Eobanus Cleynsmit clericus Maguntinensis dyoce- sis publicus sacra imperiali auctoritate notarius et tabellio iuratus, quia prae- dictis causae seu causarum et controversiae huiusmodi in manus supradicto- rum dominorum abbitratorum et amicabilium compositorum ac praefacti do- mini superintendentis resignationi ipsorumque electioni et potestatis plenariae traditioni et susceptioni necnon suprascriptae concordiae per eosdem dominos arbitratores. sic ut praemittitur factae sub praedicta poena pronuntiationi, lectioni et ab ipsis partibus seu procuratoribus ratihabitioni omnibusque aliis et singulis praemissis dum sic fierent et agerentur, unacum praenominatis testibus praesens interfui, eaque sic fieri vidi et audivi. Idcirco hoc praesens publicum instrumentum mediante infrascripto notario publico exinde confeci manu mea propria scripsi et subscripsi ac in hanc publicam formam redegi, signoque et nomine meis solitis et consuetis unacum infrascripti notarii publici similitcr ad haec requisiti subscriptione et consignatione^, necnon praedicto- rum dorainorum arbitratorum ac praefati domini superintendentis et procu- ratorum antedictorum sigillorum appensionibus consignavi^ in fidem omnium et singulorum praemissorum rogatus specialiter et requisitus. 2. Notarzeichen. Et ego Urbanus Petir de Stynauia clericus Wratislauiensis dyocesis publicus sacris papali ac imperiali auctoritatibus notarius, quia prae- dictis causae seu causarum controvcrsiae huiusmodi in manus supradictorum duorum arbitratorum et amicabilium compositorum ac praefati domini super- indendentis resignationi ipsorumque electioni et potestatis plenariae tradi- tioni et susceptioni necnon suprascriptae concordiae per eosdem dominos ar- bitratores sic ut praemittitur factae sub expressata poena pronuntiationi, lec- tJoni et declarationi et ab ipsis partibus seu eorundem partium procuratoribus ratihabitioni oranibusque aliis et singulis praeraissis dum sic fierent et agerentur 485 unacum praenominatis testibus praesens fui, eaque sic fieri vidi et audivi. Ideo hoc praesens publicum instrumentum mediante suprascripto notario pu- blico confeci et per manum iam suprascripti publici scriptum hic vero mea propria manu subscripsi et in hanc publicam formam redegi signoque et no- mine meis solitis et consuetis unacum praescripto notario publico similiter ad haec requisito subscriptione et consignatione consignavi, necnon praedic- torum dominorum arbitratorum ac praelibiti domini superintendentis ac pro- curatorum antedictorum sigillorum sub appensionibus roboratum in fidem et testimonium omnium et singulorum praemissorum rogatus specialiter et re- quisitus. ' Vorlage resignarunt. * Vorlage lingnea. - Vorlage prisbiier. ° Vorlage consingnalione. ^ Vorlage repungnantiam. ° Vorlage consingnavi. 2 960 1455 Februar 13. Das Weissenburger Kapilel schaltet die Urkunde der Vizewoi- woden Georg und Bronislaus von 1455 Nr. 2 951 ein und teilt den Vizewoiwoden mit, dass am 10. Februar eine Untersuchung der Ubergriffe der Adligen von Bell und Kaltwasser gegen die Sachsen von Burgberg bestdtigt habe,... quod omnia praemissa et quaelibet praemissorum singula dempta quantitate florenorum auri sic facta fuissent et perpetrata quem ad modum vobis dictum extitit et prout tenor vestrarum literarum continet praedictarum. Datum quarto die inquisitionis praenotatae, anno domini supradicto. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu, K.A. Burgberg Nr. 11. Siegel war in \veis.scs Wachs auf dcr Riickseite aufgedriickt. 2 961 1455 Februar 22. Das Ofener Kapitel bezeugl dass Andreas Lepes de Waraskezy seine Besitzanteile in Aldmor j Mildenburg, Armeni, Cunla j Zekeschdorf, Bia, Kleinblasendorf und in zahlreichen Gemeinden des Hunyader Komitates gegen die Hdlfle der BevAzungen Leta und Kokad, die Hdlfteder Letaer Zolleinnahmen und 200 Goldgulden an Johannes von Hunyad abgetrelen hat. Erwahnt in einer Urkunde Konig Wladislaws H. 1492 und mit dieser Urkunde cin- geschaltet von dem Woiwoden Johann Ziipolya l.ill, Orig. Ungar. Landesarchiv Buda- pest, Familienarchiv Radak.| Quarura prima videlicet dicti capituli ecclesiae Budensis cambialis in, festo cathedrae beati Petri apostoli anno domini millesimo quadringentesimo quin- quagesirao quinto privilegialiter exorta explicabat, quod praefatus quondam Andreas Lepes filius Johannis de Waraskezy onera ct qualibet gravamina Johannis et Michaelis Lepes dictorum filiorura quondam Lorandi vaivodae de eadera Waraskezy fratrura suorura patrueliura et aliorum quos infra scriptura concerneret negotiura super se ac cunctos hereditates possessiones resque et bona raobiles et imraobiles recipiente ab una parte vero ex altera praefatus 486 quondain Johannes dc Hunyad comes perpetuus Bystriciensis modo simili onera et gravamina Ladislai et Mathiae filiorum suorum ad infra scripta in se assumendo corani ipso capitulo personaliter constituti confessi exstitissent et retulissent in hunc modum, quod ipse scilicet Andreas Lepes totales portiones suas possessionarias hereditarias in possessionibus Alamor, Zekes ac Consfalwa in Albensi necnon Thewrek, Chokmo, Alsowarasvyze, Felsewarasvyze, Bwchyn, Lwdasd, Kostosd, Pwthynyl in Hunyad, item Benye et Balastelke vocatis in de Kykellew partiuni Transsiluanarum comitatibus existentibus simul cum patronatibus ecck'siarum ac aliis cunctis utilitatibus et pertinentiis earundem literis in eisdem expressis et specificatis praefato Johanni comiti ac Ladislao et Mathiae filiis suis ipsorumque heredibus et^ posteritatibus universis nomine concambialis permutationis pro directa et aequali medietate possessionum dicti comitis Johannis Lctha et Kakath vocatarum ac praediorum ad easdem perti- nentium necnon medietate tributi in Leta praedicta exigi soliti omnino in comi- tatu Byhoriensi existentium cunctarumque pertinentiarum et utilitatum earun- dem quocumque nomine censerentur necnon ducentis florenis auri veri et iusti ponderis Hungaricalibus plene ab eodem comite Johanne habitis ct receptis dedisset, donasset et contulisset. E converso autem idem comes Johannes praetactam medietatem antedictarum possessionum Letha et Kakath vocatarum ac praediorum ad easdem pertinentium simul cum medietate dicti tributi cunc- tisque earundem utilitatibus et pertinentiis quibuslibet praefato Andreae Lepes suisque heredibus universis praemisso nomine concambialis permutationis simul cum ducentis florenis auri praedictis dedisset, donasset et contulisset iure perpetuo et irrevocabiliter fruendo, possidendo pariter et habendo sub expedi- toriis cautionibus et obligaminibus literis in eisdem expressis et specificatis. ' Hicrauf nochmals et. 2 962 1455 Marz 9. Friedrich Pybersfain, Prokurator des Heilig-Geist-Ordens, verpflichtel sich gegeniiber Richter und Rat von Kronstadt zu Verschwiegenheil und Treue in allen ihm ubergebenen Angelegenheiten. Orig. Pap. friiher Archiv des Burzenlander Evang. Kapitels A.B., jetzt Arh. St. Sibiu. Siegel, riind. Dm. 4,7 cm, in rotes Wachs vorne aufgedriickt. Im Vierpass Wappen- schild mit Wappenzier dariibcr. Iin obcren Teil des Schildes Adler mit ausgebreiteten Schwingen. l_!mschrift in gotisclier Minuskol unlescrlich. Ego Fridericus Pyberstain, artium et decretorum doctor ac ordinis sancti spiritus < >^, tam praesentibus quam futuris tenore praesentium notifico quibus expedit universis ex quo igitur experigentia (i) sit nigram rerum optima cotidie docens cuius industria legitime certudinaliter et realiter famam rutilan- tissimam venustate honoris et sapientiae ornatam venerabilium et circumspec- torum dominorum iudicis totiusque consulatus civitatis Coronensis suficienter comperi. Quare eisdem dominis meis venerandis iam nominatis ex ipsorum causantibus benemeritis, quibus ipsis non immerito reddet ad gratiam liberalis. Cum utique solum digna^ dignis^ debeantur vigore praesentis literis meae obliga- toriae plenam facio oboedientiam et fidelitatem perpetuam irrevocabiliter sub amissione officii mei sacerdotalis dignitatis^ necnon sub ypoteca et obligatione omnium bonorum meorum praesentium et futurorum ac inhabilitate perpetua iuribus ac privilegiis quibuscumque in contrarium mihi subvenire valentibus 487 in aliquo non obstantibus. Ita et taliterque ipsis dominis meis venerandis iudici et civibus iuratis praedictis in omnibus mihi per ipsos commissis et commitendis sub officio aut nomine quorumcumque ubilibet locorum coram quibuscumquc seu contra quoscumque semper ero solicitus, tacitus, providus et fidelis, dam- naque eorum avertavi bonum, salutem et honorem ipsorum semper procurando in quantum possibilitas admittit. Omni dolo et fraude procul semotis sic me deus adiuvet et sancta dei evangelia. In cuius rei evidentiam sigillum meum maius unacum infrascriptorum publicorum notariorum consignationibus* infra signatis' huic recognitioni* feci sub appressione communiri. Datum et actum ipsa die solis, nona mensis Marcii, sub annis domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo quinto. Unfen rechls: Vrbanus Petri de Stynawia clericus Wratisslauiensis diocesis notarius publicus ad praemissa requisitus hic me propria mea manu subscripsi die lunae, decima mensis Marcii, anno praescripto. Eobanus Cleynsmit de Erffurdia notarius publicus ad praemissa requisitus manu propria subscripsit et cetera. Auf der Riickseite von der Hand des Urbanus Petri: Praesentibus ibidem hono- rabilibus dominis Anthonio hospitalensis ordinis sancti spiritus provisore domus hospitalis in Cybinio et Sigismundo Sutoris de Castrosches capellano* eiusdem* hora tertiarum vel quasi in stuba superiori mei Vrbani notarii praenotati haec facta. ' Fehlt in der Vorlage. * Vorlage recong... ' Vorlage ding... * (fber der Zeile. ' Vorlage sing... 2 963 Wien 145.1 llarz 12. Konig Ladislaus verleiht der Gemeinde Grosskopisch das Jahrmarkls- und Wochenmarktsrecht. Abschrifl Manuskript Zimmermann des Urkundcnbuchcs nach dem hcute verschollenen Orig. Perg. iin Gemeindearchiv Grosskopisch. Von der Kanzlei: Commissio domini regis. Nos Ladislaus dei gratia Hungariae, Bohemiae, Dalmaciae, Croaciae et cetera rex Austriaeque et Stiriae dux necnon marchio Morauiae et cetera memoriae commendantes tenore praesentium significamus quibus expedit universis, quod nos tum ad humilliraae supplicationis instantiam fidelis nostri honorabilis viri Nicolai de Kapws, archidiaconi de Kykelkw et canonici in ecclesia Albensi Transsiluana ac protonotarii cancellariae Hungaricalis et specialis capellani nostrae maiestatis, pro parte et in pcrsonis fidelium nostrorum iudicis, iura- torum ceterorumque universorum populorum et hospitum ac totius communi- tatis villae seu possessionis nostrae regalis Kapws praedictae, in partibus nostris Transsiluanis liabitae, tumque pro utilitate et commodo earundera partiura nostrarum Transsiluanarum et incolarum ac inhabitatorum eiusdem villae nostrae, ad eandem villam seu possessionem nostram Kapws ad sedem Meggyes pertinentem nundinas liberas seu forum annuale singulis festivitatibus beati Bartholomei apostoli aliisque diebus ipsas festivitates praecedentibus et sequen- tibus ad id scilicet necessario aptis et sufficientibus omni anno, item forum 488 obdoinadale lil)prum singulis fcriis secundis in qualibet ebdomada omnino sub hisdem libertatibus et praerogativis, quibus nundinae seu fora annualia scilicet ebdomodalia aliarum liberarum nostrarum civitatum seu villarum celebrantur perpetue celebrari duximus annuendum gratiose et concedendum, immo annui- mus et concedimus praesentium per vigorem absque taraen praeiudicio nundi- narum seu fororum annualium scilicet ebdomodalium liberorum aliorum. Quo- circa vos universos et singulos mercatores, institores et forenses homines atque viatores quoslibet serie praesentium affidamus, certificamusque etassecuramus, quatenus ad praedictas nundinas seu forum annuale scilicet et ebdomodale liberum per nos in praedicta villa seu possessione nostra Kapws modo praemisso perpetue celebrari commissas et concessum cum omnibus mercantiis rebusque ft bonis vestris secure, libere et sine omni pavore seu formidine rerum et perso- narum vestrarum veneatis et properetis et accedatis pactisque inibi cunctis negotiationibus vestris propria vel alia quae malueritis loca redeatis salvis semper vestris rebus et personis sub nostra protectione et tutela speciali.Et haec volumus per fora et alia loca publica ubi necesse fuerit palam et manifeste facere procla- mari. Praesentibus perlectis semper exhibente restitutis. Datum Wyennae in festo beati Gregorii papae, anno domini millesimo quadringentesimo quinqua- gesimo quinto, regnorum autem nostrorum anno Hungariae et cetera quinto- decimo, Bohemiae vero secundo. 2 964 Wien 145.1 .\Iarz 17. Konig Ladislaiis befiehlt den Zwei Stuhlen, zur Entscheidung des Streites zwischen Jodok von Kussow und dem Hermannstddter Burgermeister Oswald den ihnen von Oswald eingehdndigten Steuerzahlungsauftrag Konig Alberts von 143S bzw. eine Bestdtigung iiber die Hohe ihrer Steuerleistung imjenem Jalir auszufolgen. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest, l-aniilicnarchiv Justh. Siegcl in rotes Wachs vorne aufgedriickt. Derselbe Stenipel wie Nr. 2 806. Druck: Archio 14, 1877, 587 Nr. 16 zu Marz 18. Von der Kanzlei: Gommissio domini regis. Ladislaus dei gratia Hungariae, Bohemiae, Dalmaciae, Croaciae et cetera rex, ac Austriae et Stiriae dux necnon marchio Morauiae et cetera fidelibus nostris iudicibus et iuratis senioribus ac ceteris Saxonibus nostris duarura sedium Selk et Meggyes salutem et gratiam. Noveritis quod nobis unacum nonnullis prae- latis et baronibus nostris de regno nostro Hungariae, sabbato proximo post festum beati Gregorii papae^ pro nonnullis dicti regni nostri Hungariae negotiis tractandis consedentibus, egregius Jodocus de ICwssa contra providum et cir- cumspectum virura Osualdum magistrura civium civitatis nostrae Cibiniensis personaliter coram nobis ac dictis praelatis ct baronibus nostris repertum suo ac egregii Henneng de Somzedwar nominibus'^ proposuit eo modo, quod cum dudura alias videlicet in anno domini raillesirao quadringentesimo tricesirao octavo, serenissiraus quondam princeps dominus Albertus dicti regni nostri Hungariae et cetera rex et cetera genitor noster carissimus felicis recordii ipsis Jodoco et Henneng pro eorum serviciis et sallariis serviciorura census suos regales praediciti anni videlicet millesirai quadringentesirai tricesimi octavi de vestri medio proveniendos* deputasset, ipsi ad exigendos et recolligendos huius- modi census praefatura Osualdura ac Jacobura alias sirailiter magistrum civiura et Michaelem Magnum cives eiusdera civitatis nostrae Czibiniensis deputassent. 489 literas etiam praefati quondam domini Alberti regis expeditorias ad manus eorundem Osualdi, Jacobi, Michaelis Magni assignassent et commisissent eisdem ut easdem expeditorias non prius nisi plenaria solutione praetactorum censum facta vobis redderent, ipsi quoque Osualdus, Jacobus et Michael ipsis de huius- modi censibus non plus quam mille florenos auri solvissent, cum vero dicti census singulis annis duo milia florenorum auri faciant, residuos mille florenos auri vel praetactas literas memorati quondam domini Alberti regis ab eisdem Osualdo, Jacobo et Michaele rchabere vellet iure admitente. Quo audito prae- fatus Osualdus personaliter exurgens respondit ex advcrso, quod licet bene verum foret, quod dictus dominus Albertus rex praetactos census dicti anni ipsis Jodoco et Henneng deputaverit, ipsique huiusmodi census ad recolligendos sibi et praefatis Jacobo ac Michael simul cum dictis literis praefati quondam domini Alberti regis commiserint, tamen ipsi non plus quam praetactos mille florenos auri ratione dictorum censuum praetacti anni eo quod eodem anno Turci pagani partes nostras Transsiluanas subintrando pertinentias dictarum duarum sedium plurium vastassent exigere potuissent dictas vero literas praefati domini Albcrti regis propter solutionem dictorum mille florenorum auri vobis consignassent et licet eaedem partes plura inter sese coram nobis ac dictis praelatis et baronibus nostris contenderint literas etiam nonnullas exhibuerint. Tamen nos huiusmodi literis veluti ad causani ipsam parvum facientibus repulsis et abiectis volentes contentiones eorundem dirimere fidelitati vestrae firmiter praecipiendo mandamus, quatenus receptis praesentibus ad unum certum et brevem terminum sedis vestrae per praefatum Osualdum magistrum civium vobis deputandum, insimul convenire et praetactas literas memorati quondam domini Albertis regis pro expeditione solutionis censuum praedicti anni vobis per praefatos* Osualdum ac Jacobum et Michaelem consignatas requiri et reinveniri, requisitasque et reinventas recepta prius expeditione a praefato Osualdo super solutione sibi facta eidem reddere et restituere debeatis. Quae quidem literae regales, si inveniri non poterint, extunc volumus, ut vos ad fidem vestram deo debitam fidelitatemque nobis et sacro nostro regio diademati observandam tacto dominice crucis signo praestandam id videlicet quantae summae solutionem mcmoratis Osualdo, Jacobo et Michaeli ratione censuum vestrorum praetacti anni videlicet millesimi quadringentesimi tricesimi octavi fecistis fateri et testificari et tandem huiusmodi depositiones vestras in literis vestris conscribi facere et memorato Osualdo per ipsum ad quintum decimum diem festi pentecostes nunc venturi* ubi eo tunc intra ambitum dicti regni nostri Hungariae constituemur maiestati nostrae apportandas, dare et tradere debeatis, ut hiis visis iudicium facere valeamus inter partes. Et secus in praemis- sis facere non praesumatis. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Wiennae tertio die termini praenotati, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo quinto, regnorum autem nostrorum anno Hungariae et cetera quinto decimo, Bohemiae vero secundo. 1 Marz 15. * os auf Rasur. 2 Auf Rasur. * Juni 8. ^ Hierauf eia uuterpunktiert. 2Q65 Wion 1455 Miirz 17. Konig Ladislaus verbietet allen Inhahern richterlicher Befug- nisse in seinem Reich... cives, hospites populique et inhabitatores civitatis nostrae 490 Brassouicnsis item Saxones nostri in terra Barcza commorantes aut aliqui ex eis vel homines seu familiares eorum... pro victuum suorum necessaria acquisi- tione diversa climata regni nostri perlustrando cum rebus ct mercibus suis ad vestras terras, tenutas, possessiones, honores et officiolatus ac vestri in medium pervenerint ... vor ihr Gericlit zu ziehen und gebietet ihnen, ihre Ange- legenheiten in praesentia iudicis et iuratorum civium antedictae civitatis nostrae Brassouiensis ac memoratae terrae Barcza iudicum legitime zu verfolgen, wo ihnen Genugtuung zuleil werden wird. Datum Wyennae feria secunda proxima post dominicam Laetare, anno millesimo quadringentesimo quinquagesimo quinto usw. wie Nr. 2 96i. Orig. PcT!!. Arh. St. Brajov, Priv. 136. Siegel in rotes Wachs vorne aufgedruclvt. Der- selbe Stempel wie Nr. 2 806. Druck; Sicb. Provinzialblaltcr 1, 52. 2 966 Wien 1455 Marz 18. Erzbischof Diongsius von Gran gestattel dem Kronstadter Rat, die aufder nun abgetragenen Kronslddter Burg befindliche Leonhards-Kapelle niederzureissen und dafiir in der Marienkirche einen diesem Heiligen geweihten Allar aufzurichten. Orig. Pap. .\rh. St. Bra^ov, Fronius I 22. Siegel, achtecl. Regest: Kemcny, Aolitia 1, 174. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Nos Ladislaus dei gratia Hungariae, Boliemiae, Dalmaciac, Croaciae et cetera rex ac Austriae et Stiriae dux necnon marchio Morauiae et cetera vobis fidelibus nostris iudicibus, iuratis, senioribus et toti communitati civitatis nostrae Czibi- niensis ac septem sedium Saxonicalium partium nostrarum Transsiluanarum firmiter praecipientes mandamus, quatenus visis praesentibus taxam illam generalem, quae pro exercitu contra Turcos ficndo supor vos imposita cst, nulli alteri dare et solvere debeatis nisi qui venient ad vos pro ea re cum specialibus literis nostris. Interim tamen ad solvendam iiuiusmodi taxam omnino parati sitis, ut tandem liomo noster pro ea rc mittcndus nullam illic cogatur facere moram. Secus non facturi, Datum Vyennae feria tertia proxima post dominicam Palmarum, anno domini millesimo quadringcntesimo quinquage- simo quinto, regnorum autem nostrorum anno Hungariac et cetera quinto decimo, Bohemiae vero secundo. 2 968 Kron>. Dionysius, Erzbischof von Gran, erinnert den Dekan und die Kapitularen des Kronstddler Dekanates, dass er eine Synodalverordnung er- lassen habe, die besagt, dass niemand von Entscheidungen des heiligen Stuhls oder eines anderen Richters Gebrauch machen diirfe, bevor diese nichl ihm oder seinem Generalvikar zur Oberpriifung vorgelegt und in Ordnung befunden worden sind. Nihilominus autem percepimus, quod nonnulli forent personae laicae et saecu- lares certis litteris, rescriptis et processibus fabricatis et fulminatis viciosis et de falso suspectis in decanato Brassouiensi, absque nostro mandato contra huiusmodi nostram synodalem constitutionem uterentur, nonnullos clericos et laicos dicti decanatus minusiuste et indebite vexarent, turbarent et moles- tarent ac damnificarent. Der Erzbischof gebietet unter Androhung des Bannes solche Briefe, wenn sie jemandem als Richter oder Exekutor vorgelegt werden, nur nach Oberpriifung durch den Erzbiscliof oder seinen Vikar als rechtsgiltig anzusehen. Datum Wyennae ipsa die Veneris nona mcnsis Maii, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo quinto. Orig. Pap. friiher Archiv des Burzenliindcr ev. Kapitels A.B. , jetzt Arh. St. Sibiu. Ringsiegel, in rotes Wachs, papierbedeclvt, vorne aufgedriickt. Derselbe Stempel wie Nr. 2 468. 2 973 Wien 1455 Mai 15. Konig Ladislaus besldligt der Hermannstddter und den anderen mit Hermannstddter Recht begabten Schusterziinften ihre Gewohnheiten und trdgt dem Rat von Hermannstadt auf, sie ihren Freiheiten zu schiitzen. Eingeschaltet votn offentlichen Notar Lukas Duerner 1515, Orig. Arh. St. Sibiu. Eingeschaltet von Konig Wladislaw II. 1491 und rait dieser Urkunde von Stephan Bathory 1583, deutsche (Jbersetzung ebenda. ~ Eine Abschrift nach dem Orig. Perg. Handschriftensammlung des Brukenbhalischen .\Iuseums, Sammlung G. Seiwert, Arh. St. Sibiu. Regest: Arcbiv 38, 1912, 546 Nr. 10 Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis.^ 495 Nos Ladislaus dei gratia Hungariae, Bohemiae, Dalmaciae, Croaciae et cetera rex, Austriaeque et Stiriae dux necnon marchio Morauiae et cetera memoriae commendamus tenore praesentium significantes" quibus expedit universis, quod nostrae maiestatis adeundo praesentiam egiegius Johannes LemmeF, comes Cibiniensis, aulae nostrae miles fidelis dilectus pro parte et in personis universorum et singulorum magistrorum sutorum tam in civitate nostra Cibi- niensi commorantium quam alionim qnorumcumque magistrorum sutorum ubilibet residentium iuribus et libertatibus Cibiniensium gaudentium et fruen- tium nostrae exposuit serenitati, quomodo nuiius magistcr sutorum in medio eorundem artem sutoriam possit exercere tamquam magister nisi prius matri- monium contrahat vel hereditatem habeat. Ibidem item, quod nullus ex ipsis sutoribus in eorum consortio seu societate in vulgari* Czeha vocata valeat permanere, nisi sit de thoro legiltimo natus ct id efficacibus literis approbare possit, necnon in artificio sutorio praenotato et aliter se honeste conser\'averit ctiam quod neuter praefatorum sutorum in medio ipsorum pro magistro dictae artis sutoriae reputetur aut habeatur vel in consortium seu societatem, ut praefertur^, ipsorum admittatur nisi suum magisterium quod- valens sit os- tendat in effectu. Et ut sibi ipsi ac suae familiae possit prodesse et eandem nutrire item quod magistri sutores, qui corium aptare sciunt corium pro eorum necessitate dumtaxat et non causa venditionis laborent et illi qui ratione debi- litatis visus ex senio artem sutoriam exercere non possint, ut iidem cum corio se nutrire valeant absque quorumlibet impedimento er contradictione. Sup- plicantes nostro culmini humiliter, quatenus pracfatam universitatem magis- trorum sutorum in ipsorum antelatis iuribus libertatibus et praerogativis conservare ac easdein approbare et roborare, gratiose dignaremur. Nos itaque tam ad humulimae praefati Johannis LemmeP comitis et militis nostri sup- plicationis instantiam tum etiam ut ipsi magistri sutores prosperum sorciantur incrementum regia benignitate clementer inclinati praefatas libertates iuraque et praerogativae pro eisdem magistris sutoribus ac eorum haeredibus et pos- teritatibus universis apjjrobantes roboramus et easdem denuo^ ct e\ novo concedendas pro ipsis imperpetuum valituras confirmamus gratiose pracsen- tium per vigorem. Quocirca vobis fidelibus nostris iudici, magistro civium, iuratis ceterisque civibus et toti communitati praefatis sedis ac civitatis nostrae Cibi- niensis districte praecipientes mandamus, quatenus antelatos magistros sutores et eorum posteros in praemissis ipsorum libertatibus iuribus et praerogativis tenere'' et conservare modis omnibus debeatis. Nec secus facere praesumatis, gratiac nostrae sub obtentu. Praesentibus denique perlectis exhibenti resti- tutis. Datum Wiennae in festo ascensionis domini, anno millesimo quadrin- gentesimo quinquagesimo quinto, regnorum autem nostrorum anno Hungariae et cetera quintodecimo, Bohemiae vero secundo. ' Nach Seivert. ' Nach Seivert pro... ' Fehlt in der Vorlage. ' Nach Seivert de novo. ■^ Nach Seiverl I.eiiiell. ' Vorlage lueri. * Vorhige ivlguri. 2 974 Roni 1455 .Vlai 15. Papsl Co/i.r/ ///. bestatigt die Bulle Nikolaus V. von 1453 Nr. 2 885 iiber den Kreuzzug gegen die Turken und ergdnzf einige Verfiigungen die-fer BuUe. 496 Datum Romae apud sanctum Petrum, anno incarnationis dominicae mille- simo quadringentesimo quinquagesimo quinto, Idus Maii, pontificatus nostri anno primo. Eingeschaltet voii dcni Grancr lirzbiscliof Dionysius 1455. gleichzeitige Kanzleiaus- fertiguna Arh. St. Sibiu. 2 975 Wien 1455 Mai 23. Konig Ladislaus gewdhrt den durcli die Tiirken gesclindifiten Sachsen der Stuhle Mediasch und Schelk einen Nachlass vom Martinszins. Orig. Pap. Archiv der Evang. Kirchengeineinde A.B. Mediasch Nr. .32. Siegel war in rotes Wachs vorne aufgedriickt. Druck: Programm des ev. Gymn. Mediasch 1871/72, 34 Nr. 1 zu ,\lai lli. Von der Kanzlei: Coramissio propria domini regis Nos Ladislaus dei gratia Hungariae, Bohemiae, Dalmaciae, Croaciae et cetera rex ac Austriae et Stiriae dux necnon marchio Morauiae et cetera memoriae commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod nos consideratis paupertatibus universorum Saxonum nostrorum duarum sedium Saxonicalium scilicet Selk et Meggyes, in quas ipsi propter Turcorum vasta- tiones praeteritis temporibus ipsis factas devenissent ita et adeo, ut ctiam certae villae, quae bonam partem census nostri ex parte ipsorum nobis provenientis in eorum medium contribuissent penitus desolatae dicantur eisdem Saxonibus nostris hinc in futurum de censu ipsorum singulis annis de medio ipsorum nobis in argento proveniente ultra relaxationem nostram alias per nos vigore aliarum literarum nostrarum eis factam quadraginta marcas argenti singulis annis nostro durante beneplacito duximus relaxandas immo relaxamus praesentium per vigorem. Quocirca vobis fidelibus nostris dicatoribus et exactoribus huius- modi census nostri praesentibus et futuris praesentibus firmiter committimus, quatenus a modo deinceps durante nostro beneplacito contra forniam huius- modi nostrae relaxationis praefatos Saxones nostros ratione non solutionis dictarum quadraginta marcarum argenti per nos eis modo praemo^ quinto, regnorum autem nostrorum anno Ilungariae et cetera ^ decimo, Bohemiae vero secundo. Unter dem Siegel: Commissio domini regis. Unten links von gleichzeitiger Hand: non reddatur, nisi solverent x florenos auri N. vicecancellarius. Auf der Ruckseite von anderer gleichzeitiger Hand: Ad supplicationem fidelis nostri honorabilis domini Nicolai de Kappus archidiaconi de Kykellew cano- nici ecclesiae Transsiluanae, prothonotarii nostri cancellariae Hungaricalis. ' Lucke: 2,8 cm. 3 Liicke 0,7 cni. » Liicke 2,6 cm. 497 2 976 Rom 1455 Juiii 1. Papst Calixt III. verleiht der Pfarrkirche von Miihlbach einen A blass. |\Druek: Theiner, Monumenla hisl. Hung. 2, 273 Nr. 436 nach den papstlichen Registern An. I. secr. lib. XIX fol. 136. Zur Ortsnamendeutung vgl. G. Giindisch u. Th. Streitfeld, Zur Baugescbichle der eoang. Kirche A. B. .Scftf? (Miihlbach), in: Revue roumaine d'histoire de l'art 1, 1964, 297/8. Calistus episcopus et cetera universis Christi fidelibus praesentes literas inspec- turis salutem et cetera. Dum praecelsa meritorum insignia et cetera. Cum itaque, sicut accepimus, parochialis ecclesia beatae Mariae loci Zassovicj Transsilva- nensis diocesis ab aliquibus annis citra per Teucros fidei christianae atrocissi- mos hostes bina vice cura libris, calicibus et aliis ecclesiasticis ornamentis proh dolor... combusta fuerit, ac de illius reaedificatione, restauratione et conser- vatione dictae ecclesiae non suppetant facultates, sed Christi fidelium suffragia sint quam plurimum oportuna. Nos cupientes, ut ipsa ecclesia congruis honoribus frequentetur et celeriter reaedificetur, restauretur et conservetur, cultus quoque divinus inibi perpetuo vigeatur (sic) et augeatur, ac ipsi fideles ad illam eo libentius devotionis causa confluant, necnon ad reaedificationem, restaura- tionem, conservationem ac divini cultus augmentum huiusmodi manus promptius porrigant adiutrices. Quo exhoc ibidem dono coelestis gratiae uberius conspexe- rint se refectos de omnipotentis dei misericordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius auctoritate confisi oranibus vere poenitentibus et confessis, qui ecclesiam ipsam in annunciationis, visitationis, nativitatis, purificationis et assumptionis praelibatae virginis Mariae ac in sancti Bartholomei et sancti Georgii festivitatibus, necnon in die dedicationis praefatae ecclesiae ac per ipsarum festivitatum octavas devote visitaverint et ad huiusmodi reaedifi- cationem, restaurationera, conservationera et divini cultus augmentum manus adiutrices porrexerint singulis videlicet festivitatum et dedicationis septem annos et totidem quadragenas octavarum vero huiusraodi diebus centura dies de iniunctis cis penitentiis raisericorditer relaxaraus. Praesentibus post viginti annos rainime valituris. Datum Romae apud sanctura Petrura, anno incarna- tionis dominicae raillesimo quadringentesirao quinquagesimo quinto, Kalendas Junii, anno primo. 2 977 Suceava 1455 Junl 2. Peter, Woiivode der Moldau, erneuert den Bewohnern von Kronsladt die allen Handelsvorrechte. „Geschrieben uon Vulpas in Suceava im Jahre 6963 im Monat Juni 2." Auf der Riictcseite von gleichzeitiger Hand: Petri wayvodae sonans de verbo ad verbura sub eodem tenore, sicut alia eius. Pergaraenum est nigrum. Praesqnti in anno domini MCCCCL nono sunt septera annorura. Ebenso von gleichzeitiger Hand: oycaMb BpanicoBT>M."> Juli 1!J. Konifi Ladislaiis heaiiftracil das Weissenburgcr Kapitel. de.n Bistritzer Grafen Johannes i>on Hiiniiad in den Besil: der Hdlflen uon Bulkescli und Seiden einzufiihrcn. die er von Ladislaus de Zechen und dessen Sohnen kauf- lich erworben hat. Datum Budae sabbato proximo post festum divisionis aposlolorum. anno domini millesimo quadringentesimo quinquagcsimo quinto, rcgnorum autem nostrorum anno Hungariac et cetera scdecimo, Bolicmiae secundo. Orig. r'ap. ITn.yar. Lanclosnrchiv Budiipest Dl. 29811. .Sicgcl war in rotcs Waclis auf (ler Riickscite aufgedriickt. Die Einfiihrung HPScliah — nacli gleichzeitigem Hiickver- merk — in Seiden ani 31. August und in Bulkesch am .'i. September 1455. 2 982 Ofen 14.1.1 .Juli Ift. Konig Ladislaus beauftragt den Konvent i>on Kolozsmonos- tor, den BistritTer Grafen Johannes von Hungad und seine Sohne Ladislaiis und Mathias in den Besitz der Hdlften i>on Thekc, Erl Hieraiif civitcilis getilgt. ^ Auf Rasur. 2QQ6 1455 Dczomber 10. Johannes Lemmel, Graf von Hermannsladl, bestdtigt, von Richfer und Rat von Kronstadt und des Burzenlandes den Martinszins fiir das laufende Jahr unter Einreclmung der fiir besondere Zwecke verwendeten Betrdge eingehoben zu haben. Orig. Pap. friihcr Arclilv dcs Burzcnlander ICvang. Kapitels A. B. , jetzl Arti. St. Sibiu. Siegel, rund. Dm. 2,4 cni, in griines Waciis vorne aufgedriiclct. Im Siegelfcld Wap- penschild nilt eincm Lamni auf elneni Querband. Umsclirifl in gotischer Majuskel (?). Nos Johannes Lemmel, comes Cj^biniensis, aulae regiae milcs, memoriae com- mendantes significantes pcr praesentes, quod a providis et circumspectis viris iudicibus iuratisque civibus civitatis Brassouiensis et terrae Burccnsis de censu festi sancti Martini confessoris anni praesentis phisco regio in argento fino provenire debenti mediantibus literis regalibus eiusdem iudicibus loquentibus et mandantibus de solutione eorundem censuum centum marcas viginti duas et mediam ponderis incliti regis Belae recepimus et tulimus. Itcm praefati iudices octo marcas ciusdem ponderis iuxta dispositionem sercnissimi qtirndam principis et domini, domini Sigismundi recolendae memoriae ob mistarum sollemniis per plebanum Brassouiensem et suos capellanos in monte sancti Martini peragendos, duas vero marcas pro pauperibus in hospitali dcgentibus dederunt et realiter assignaverunt. Item decem marcae per nos sub sigilli clau- sura sunt repositae et in manibus praefatorum iudicum habitac, quae dandae sunt religiosis fratribus in monasterio sanctorum apostolorum Petri et Pauli, si consensus regius supcr istis obtinebitur. Item octo marcae et media propter combustioncm oppidi Rosnaw ipsius inhabitatoribus perspectabilem dominum Johannem de Hwnyad, comitem Bistriciensem, sunt relaxatae, quae simul computatae faciunt marcas centimi et quinquaginta de quibus singulis pracfatos iudices nomine regiac maiestatis redo quitos pariter et expeditos praesentiiun literanim nostrarum testimonio mediante. Datum feria quarta proxima post festum conceptionis Mariae, anno dominii M^CCCCLV. 2QQ7 Tirgu .Murr.s / Neumarkt 1455 Dezember IC. Johannes von Uunyad, Graf von Bistritz, trdgt dem Biirgermeister, Richter, und den Geschworenen der Sieben Stiihle auf, dem Simon Magnus die ihm weggenommene Hdlfte des Praediums Reken zuriickzustellen, widrigenfalls er die beiden Nikolaus von Salzburg, Johann Gereb von Weingartskirchen. Kastellan von Gurghiu, Thomas, Kaslellan von Tdrnen, und die Kaslellane von Fogarasch mit dem Schutz des Simon Magnus und seiner 512 Erben geyen alle itniechlmdssigen Anfechtiingen besondeis seitens der Sachsen der Sieben Stiihle beliaiien werde. JDiesc Hdlfte der Besitzung sei von Johannes Hunijadi tcmpore suao yubprnationis deni Simon Magniis (leschenkt worden. quod medieta- teni pracdicti iiosscssionis Hckcn eontra forniam ct vigorcm praetactac suae donationis ad castruni Thalmach ipsi Saxones rninusiuste ct indebite occupassent occupatamquc tenerent ctiam tunc, cum tamcn a certo... ut ipsa medietas posscssionis nunquani ad dictum castrum licrcditaric pcrtinuisset scd tamen eandem quondam I.orandus vaivoda morc tutorio seu j^rotcctorio occupasset ad dictum castrum ct quia dictus dominus suus (sc. Hunyadi) ac universi praelati et barones rcgni Hungariae... universas ct quaslibct suas donationes ad triginta duas sessiones temjjore pracmissae suae gubcrnationis factas in suis vigoribus relinquissent et commisisscnt idcmque comes Johannes ipsi Simon medietatem possessionis dictam pcr prius dona.sset, quam dictum castrum cisdem Saxonibus fuisset donatum. ... in opido ZekelvasarheP fcria tertia i^roxima jiost festum beatac I.uciae virginis, anno domini millcsimo quadringentesimo quinquagesimo quinto. Kiii^'oschallet im Ausziiji von Konii; Miilliias 1186. in dir Bet;laubigunj,' dicser l'rkunde durch das Weissenburger Kapilcl 1487 u. in dcr Bestiitigung Mathias von 1487. Orig. .^rh. St. Sibiu. ' Vorlagc Z arhel: Ausgeschricben in den beiden Einschaltungen von 1487. 2 9Q8 Bistritz 1 'io.^i Dozemlipr 2:{. Johannes von Hunijad fordert den Rat von Kronstadt auf, zu erkunden, ob Vladislav II., \Voiwodc der Walachei, den beschlossenen Frieden halten werde, und ersucht, zu dem bevoistehenden Landtag Vertreter zu schicken. Orig. Pap. .\rli. St. Brasov, Priv. 141. Sicgcl war in rotcs 'VVachs zuiii Versehluss auf- gcdriickt. Druck: Tclcki. IIunyodiaL kma 1(1, 48S) \r. 2:!.'i zu Dczcmbcr 2.i. llurmuzaki, IJocu- mcnlc XV, 1, 42 Nr. 7.'!. Circumspccti viri nobis sinccrc dilecti. Scitis quod cum pridcm intcr nos et Ladislaum vaivodam partium Transalpinarum pax et concordia firmata fuisset et ordinata, pro tunc vos allcgastis et spopondistis, ut huiusmodi pax et con- cordia pcr ipsum Ladislaum vaivodam nullomodo ct nulla via infringeretur sed inviolabiliter obsei-varclur. Nunc tamen quidam Kakecz Radwl dc partibus Transalpinis Turcos huius regni inimicos ad regnum istud unacum nonnullis Wolachis de regno Transalpinarum importavit, civitatemquc domini nostri rcgis Saam vocatam et certas partcs regni huius pcr ipsos Wolachos et Turcos spoliari fecit, ipsique Wolachi omnia spolia illarum partium ad Wolachyam asportarunt. Pcnsetis igitur ct consideretis, si huiusmodi pax et concordia bona est vel ne, certosque vestros nuncios ad ipsum Ladislaum vaivodam transmittere ct alia praemissa certius rescirc debeatis. Qua dc causa ipsam pacem observare non intcndit ct huic regno praefata spolia fecit, si cst bonum vel ne. Praeterea, 513 quia deo duce die dominico proxime venturo^ in oppido Thorda cum universis partium Transsiluanarura convenire volumus, ea proptcr vestras amicitias rogamus, quatenus aliquos notabiles ex vobis ad dictum diem et locum in raedium regni is transmittere debeatis, ut una cum eisdem aliisque regnicolis ea tractare valeamus. quae coramodum regni et domini nostri regis honorem concernant. Secus igitur in praeraissis non facturi. Datura Bistriciae feria tertia proxiraa post festum beati Thomae apostoli, anno domini millcsimo CCCC L"" quinto. Johannes de Hwnyad, comes Bistriciensis. Auf der Ruckseite Adresse: Circuraspectis et providis viris iudici, iuratis cete- risque civibus civitatis Brassouiensis, araicis nobis dilectis. ' Dezeinber 28. 2 999 KlaiisiMilmrg H5o Dezember 28. Johannes von Hunyad trdgl den koniglichen Kammerfjrafen in Sic auf, dem in nomine beatae virginis Mariae et sancti .\nthonii gegrundeten Klausenburger Dominikanerkloster jdhrlich Salz im Werte von 50 Goldgulden auszufolgen. Datum in Coloswar in festo sanctorum innocentum martirum, anno domiiii millesimo quadringentesirao quinquagesimo quinto. l';inycsclialti'l voii Koiiiy Malhias 1462. iiiit dicser l'rlciiiide von Mathias 1-167 uiid iiiit dicscr Urkundc von Wladislaw II. 1492, .\bschrift des spaten 18. Jh. s, Archiv d. sicb. Doinkapitcls Alba lulia, Excerpla 2, 23.'?. Druck: Fridvaldszky. Heges 111 = Katona, Ilisl. eril. XII, 2, 1034 = I-cjer. Gcnus, 218 Nr. 7,'? = Jakai), Oklevellnr 1, 191 .\r. 114. 3 000 Teiu-j 1456 Jauuar 1. Joliannes von Hungad schenkt Michael Zekel und Stefan de Hederfa, Kastellanen der Bistritzer Burg, seinen Beche genannten Besitz in der Stadt Bistritz. Orig. Peig. Arh. Sf. i'Au\, Archiv dcr Stadt Bistritz Nr. 15. Sici*el, rotcs Wachs in Wachs- schiisscl. an rot-blaucr Seidenschnur uiif^changt. Derselbe Steinpel wie Nr. 2 844. Druck: Teleki, Iluiujadiak kora 10, 491 .Nr. 237. negest: Arcliiii 6, 1863, 68. Arcliiv. Zcilsclirifl 12, 81. Berijcr, Urkunden-Regeslen 29 \r. 1.38. Nos Johanncs de Hunyad comes perpetuus Bistriciensis memoria commendantes tenore praesentium significaraus universis quibus expedit, quod nos consideratis et pensatis multiplicibus fidelium servitiorura gratuitorum meritis egregiorum Michaelis Zekel et .Stephani de Ilederfa, castellanorum castri nostri Bistri- ciensis, per nos nobis et sacro regio dyademati constanter exhibitis et impensis volentes ut ctiam aliquid commodi a nobis pro huiusmodi ipsorum fidelibus servitiis reportent. Tumque pro eorum sallario puta septingentis florenis auri puri Hungaricalis quibus eisdein obligamur doraum seu fundura Beche vocatam in dicta civitate nostra Bistriciensi fundatam, cum universis et quibuslibet 514 utilitatibiKs et pcrtinentiis puta quibusdam aliis domibus ipsi domui vicinantibus ct ad eandein spectantibus nimirum inollendinorum locis et vinearuni possessio- nibus ad eandem domuni de iure ab antiquo pertinere debentibus, eisdem Michaeli Zekel et Stephano de Hederfa, castellanis nostris Bistriciensibus, perpetuo damus, donamus et contulimus immo dedimus, donavimus et contu- limus iure perpctuo et irrevocabiliter lenendam, possidendam et habendam ipsis eorumque haeredibus et posteritatibus universis ut dicitur possidendam haruni nostrarum literarum vigore et testimonio mediante, quibus nostrum sigillum appensum est. Datum in oppido nostro Thywys feria quinta in festo circumcisionis domini, anno millesimo quadringentesimo quinquagcsimo sexto. 3 001 Thorcnburjj 1456 Janiiar 1,*{. Georj iind Bronislaus. Vizewoiwoden von Sieben- biirfien. bezeiigen eine zur Feststellunq der Grenzen zwischen Bunjberq und Oberbell stattgefundene Flurbegehung. Ori?,'. Pap. Arh. St. Sibiu. K. A. Burjibirj; N'r. 12. Siegcl WLir auf der Riicksfitc iii weis- ses Wiuhs aufgedrijckt. Nos Georgius filius Riclialp de Tarchw et Bronislaus vicevaivodae Transsiluani memoriae commendamus per praesentes, quod cum nos magistrum Nicolaum partium Transsiluanarum prothonotarium hominem nostrum in persona nostra ad infrascriptam metarum reambulationem inter Saxones regales de villa Hy- halwm ab una et inter egregium Nicolaum de Wizakna necnon Laurenciuin de \Yezed utrumque^ Thomain de Bollya et ceteros nobiles de Hidegwryz parte ab altera faciendam duxissemus destinandum. Qui tandem exinde ad nos reversus nobis retulit eo modo, quod ipse feria secunda proxima ante festum Katedrae beati Petri- novissime praeteritum ad faciem cuiusdam terrae litigiosae inter praescriptam villam Hyhalum et ])ossessionein Felsebolya^ adiacentis certis vicinis et commetaneis* earundem possessionis et villae illas convocatis et praesentibus accedendo praelibatis denique egregio Nicolao seniore de Wizakna, necnon Laurencio utroque Thoma de BoIIya, Petro de Wezcwd, Gregorio de Hydegwiz. Bartus Greb de dicta Felsebolya ab una, parte siquidem* ex alia Johanne Wanor villico necnon Nicolao Weres ac Johanne similiter Weres iuratis senioribus de dicta villa regali Hyhallwm in ipsorum ac totius communitatis eiusdem villae personis praesentialiter aderentibus eisdemque partibus benivole volentibus'' metas praescriptae terrae litigiosae hoc modo reambulassent, quod primo incepissent inter duo fossata videlicet fossatum aquae fluvii Stengraben in Saxonicali, Hungaricali vero eulogio Kevespataka et fossatum Brwhgrauan'' Hungaricali vero Wararaklya vocatum* unam metam terream praescriptae villae Hyhalwum et ex opposito ultra praefatum fossatum Brwhrauan alio nomine Wararakya similiter unam metam terream praescriptae possessioni Felsebollya seperassent*. cumulassent. Inde per idem fossatum Vararokya supra ad partem orientalem procedendo in angulo inter arbores salicis ex utraque parte* aquae eiusdem fossati similiter duas terreas sublevassent, unam a parte ineridiei praescriptae villae Hyhalum et aliam a parte aquilonaris praescriptae possessioni Felsebolya seperantcm. .\bhinc per idem fossatum supra plagam ad eandem eundo in finc cuiusdam arundinosi ad duas arbores salicis circum- quaque terreas erigendo similiter duas metas erexissent. Indeque modicum declinando inter meridionalem et orientalem plagas versus aciem cuiusdam 515 montis silvosi proficiscentes in latere aciei eiusdem montis sirailiter unam metam utrisque villaeHihalwm et possessione BoUya seperantem cumulassent. Exindeque subtus latus ciusdL-m montis silvosi penes stagnura viminosum* modicum rursus ad plagam orientalem girando per longum spatium euntesi" ad fundum cuiusdam arboris querci circumquaque similiter unam metam terream utrisque partibus seperantem fecissent. Abhinc plagam ad eandem similiter per longum spatium proficiscendo in gutture cuiusdam vallis in Saxonicali Wizelb- gronth, Hungaricali vero linguagio Feyervelg vocatae ad fundum cuiusdam arboris ulmi vulgo Nyrfa vocatae circumquaque unam metam terream utrisque partibus seperantem fecissent. Deinde plagam ad eandem tenendo praedictam < >^i penes silvam eundo et modicum dirando < >^^ terras arabiles pertransiendo in finc cuiusdam silvae ad radicem cuiusdam arboris querci similiter unam metam circumquaque utrisque partibus separantem sublevassent. Abhinc vero in latere eiusdcm silvac versus pracdictam plagam orientalem per longum spatium cundo in latcre ciusd/m silvac ad unam arborcm querci consimilitcr utrique parti distinguentcm^* m;'tam fccisscnt. Abhinc intcr eandem silvam eundo et modicum ascendendo ad eandem plagam orientalem consimiliter ad unam arborem querci ambabus partibus seperantem unara metam fccisscnt. Deinde in eadem silva procedcudo prope latus cuiusdam montis silvosi ad radi- cem huius arboris qucrci unain mctam circumquaque utrisquc partibus sepc- rantem erexissent, abindeque modicum dcclinando^* inter plagam oricntalem et septentrionalcm in eadem silva ascendendo similiter ad unam arborem qucrci utrique parti distinguentcm unam metam fecissent, indeque plagam ad eandcm eundo viam Borzwth vocatam, quae descendit dc loco Borzwth ad radicem unius arboris querci similiter < y^^ unam metam utrique parti distinguen- tem sublcvassent. ubi postea partes inter easdem metarum consignationes et ereclioncs terminasscnt ampliusquc pracdictam viam Borzwtha inter easdem partes morc alias consueto pro meta relinqucndo. Praescntibus ibidem egregio Johanne Gereb de Vingarth, Alberto Bolta dc Gald, Thoma de Fahyd, Ladislao atquc Johanni de Kereky, Petro de Somogon, Michacle de Darlach, Nicolao de Gerend, itera Petro Gereb de Vercsmarth, Jacobo de eadem, Johanne Grid, Laurencio Thuro, Johanne ac alio Johanne civibus de Cibinio aliisque quam pluribus probis ct nobilibus viris ad pracmissa legaliter rcquisitis. Datum Thordae in octavis festi Epiphaniarum domini, anno domini M"" CCCC quinquagesimo sexto. Vorlaf^e uUmimque. ' Ober der Zeilc. I-ebruar 17. " VorlaHe wiminossiini. Gebessert aus -hnlla. '" Vorlage cinlrs'.' Ilierauf eiusdem und ein dariibergeschrie- '• Liicke ;i cin. bencs Wort durchjjcstrichen. '^ Lijckc 1,2 cni. Vnrlayc sicidcm. '* Hierauf cin Wort durchyc Irichen. Ilierauf praescripl durdigestriclicn. '* Hierauf quasi durchgestrichen. (Icbessert aus lirwsgrauun. '° Dasnachstfolgcnde Wort unleserlich, l,9cni 3 002 riiorenljur;) \\7A\ ■Fanuar 2i. Die .siebenhiiifiischen Vizewoiwoden Geonj iind Bronis- laus heurkunden die Grenzhegehung zwischen MicSsasa j Fagendorf, einer Besitzung des Johannes Orszag de Gulh. iind der Hcrmannsiadter Besitzung Klein-Prop.sl- dorf. 516 Ori.K. PtTg. Arli. St. Sibiii V II 161. Sicyil. lund, Dni. 3,2 cm, wcisscs Waclis in Wachs- sclnisscl an Pcryanicnlstrcifeti angchanst. Ini Sicpelbildc drcicckiger Wappcnschild niit aurrcclitstchendcni 1'anthcr ini I'cld. Iinl* simulcum cunctis suis utilitatibus et pertincntiis quibuslibet praemissae nostrae donationis titulo ipsis incumbent perpetuo p <(ossidendum, si)* non fuerit contradictum, contradictorcs vcro si fuerit evocct cosdem contra annotatum Symonem nostram in praescntiam aem* rationcm contradictionis coruni reddituros. Et post haec huiusmodi introduc- tionis et statutionis sericm cum conl (radictorum c >vocatorum,'' si qui fuerint, vicinorumque et commentaneorum. qui praemissac statutioni intererunt nomi- nibus terminoque assignato ^ delitcr rescribatis. Datum Budae feria sexta s fcstum beati Ambrosii confessoris, anno domini mil- lesimo quadringentesimo quinquagesimo scxto, regnorum nostrorum anno Hungariac decimo scxto, Bohcmiac vcro tertio. Auf der Riickseite Adiesse: I-idclibus noslris conventuiecclesiae de Klwsmojistra pro Symone Magno dc Nadaz. Introductoria et statutoria. Unlen links luin der Kanzlei: I.ccla. ' So Vorlage. * Liicke. 1,7 cm. - Beslatigungen rliam si. ' Liickc 1,9 cm. ^ Liicke 1.2 cni. « Lucke 2 cin. 522 3 009 Ofon 1 ioi» April 21. Knitnj lAidisUiiis bcfreil die rnlcrldnen des Johannes Gereb von der Enlrichtiiiui des kdniiilichen Fiinfziyslen. I^inyeschaltot von KoniH Mathias 1-165, beylaubigtc Abschrift dcs Kanieral-Archiv- direlosl inorlciii riiisdcm cl doniitionem fKT niis ipsi Johanni Cricb, ut praediciliu' factam ipsos oxponontes di- carundem dominio exclusissent. Ilom Kcncsius ct Walaciiy dc Grossdorff ma>mam parlcm territorii el silvarum ad sedem Reusmark spectantem. ilcm nobiles de Hydi'h\vyz in sede Cibiniensi ma^nain |)artem tcrritorii, tcrrarumque arabilium. fo.miliuin ac silvaruin ad villain iiostramHoehalem vocalam spectan- tem occupantcs. iobagiones nostros rcgales in cadcm commorantcs diris verbe- rum ct vulnerum plagis sauciassent vi ct potentialiter ac temcraria praesump- tione eorum mediante, in ipsorum exponentium praeiudicium et dampnum satis magnum. Et quia nos talismodi actus |iotentiarios, signantcrque* ter- ritoriorum. silvaruin et alpium occupation-s ct liomiiium verberationcs. interemp- tiones et captivationcs sic impune ct absque debitac ultionis \indicta per- transire nolentes, vestrae fid'.'litati firmiler cominittimus et mandainus,* aliud utique habere nolentes, quatenus dum cl quamprimum per praefatos expo- nentes harum .serie requisiti fucritis extunc alio nostro mandato cxinde non expectato, favore, odio et ainore in hac partc quibuslibct postergatis, deum et eius iustitiam fercnte prac oculis corain tcstimonio capiluli ccclcsiac Trans- siluanac, quod pcr ii^sum capitulum ad id pracscnlium scric transinitti iubeinus ad facies pracfatorum tcrritoriorum, j)ratoruin, focnctorum, silvarum cl al- pium per praefatos nobiles, kenesios ct Walachos, ut pracdicitur, occupatorum accedentes, si eadein post obituin praedicti genitoris nostri per cosdcm nobilcs ex diligenti ct sufficienti inquisitionc pcr (vds)" a vicinis ct commctaneis nobiiibus scilicet ct^ Saxonibus facicnda, occui^atas fore compcrcritis, extunc huiusmodi tcrritoria. prata. foencta. alpes et silva ipsis exponcntibus resta- tuentcs in earundein dominis eosdcm protegere, tueri et conservare nostrae raaiestatis in persona et auctoritate vobis praescntibus in hac parte attributa et iustitia mediante debeatis. Super praemissis autem actibus potentiariis hominum interemptionibus, vcrberationibus ct captivationibus ipsis^ expo- nentibus* iudicium et iustitiam ac mcri iuris complcmcntum iurc requirente facere et administrarc ' omnibus debcatis. Si vero aliqui nobiles contra huiusmodi mandata nostra fecerint et se opponere attemptaverint, execu- tionibusquc carundem per vos faciendis obedire noluerint, cxtunc tenete a certo, quod cosdem per iuris remedia in ])ersonis possessionibus ac si necesse fuerit ctiam jjcr occupationes jiossessionum corundem sic punicmus et puniri faciemus, ut ipsos pocnitebit nostra parvipendisse mandata. Aliud crgo nullo modo facere ijraesumatis gratiae nostrae sub obtentu. Quidquid autem in praemissis feceritis per praedictum capitulum nostrae fideliter rescribi volumus maiestati. Praesentes quoque post earum lecturam reddi iubemus praesentanti. Datum Budae in festo beati^ Georgii martiris, anno domini millesimo qua- dringentesimo quinquagesimo sexto, regnoruin autem nostrorum auno Hun- gariae et cetera sexto decimo, Bohemiae vero tertio. Unter dem Siegel Kanzleivermerk. * Hierauf Hasur 0,2 cni. ^ Hierauf et durcligeslricheii * Vorlage [mssidissent. " LiitUc 0,9 cni. ' Ober der Zcile naclifietiaiicn. ' Liiclic 0.7 cm. ■* que nacligetragen. 3 012 Ofen 1456 April 2i. Koni;/ Ladislaus verbielet allen Zolleinnehmern imn den Bewolmern von Sahburg Zolle einzuheben. 525 Orig. Perii. friilier iin Archiv V(in Ocna Sibiuliii. hmle verscholkn. lCingeschaltet von Kaiser Leopold I. 1701, Orig. ini Institut fiir Geschichte untl Archiiologie der Akadeinie fiir Sozi;ile und Politische Wissenschaflen t^hij. Vou dei Kttn:lei: Relatio domini episcopi Waradiensis cancelarii. Nos Ladislaus dei gratia Ilungariae, Bohemiae, Dalmaciae, Croaciac et cetera rex Austriaeque et Stiriae dux necnon marchio Morauiae et cetera vobis uni- versis et singulis tributariis et vicetributariis ac aliis cuiusvis status et condi- tionis hominibus praesentes visuris firmiter praecipimus et mandamus, quatenus hospites et incolas et incisores salium nostrarum regalium in oppido nostro Wyzakna commorantes pro victuum ipsorum necessaria acquisitione hincinde proficiscentcs dum ad vestras terras, tenutas et possessiones ac vestri in medium pervenerint minus iuste et indebite impedire, molestare et damnificare ac contra eorum iura et antiquas libertates a divis regibus nostris scilicet prae- decessoribus eis gratiose uti dicitur^ concessas ab ipsis et ipsorum rebus et bonis tribulum et solutionem tributariam petere et exigere nusquam ct nequa- quam praesumatis nec sitis ausi modo aliquali gratiae nostrae sub obtentu. Praesentes quoque post earum lecturam reddi iubemus praesentanti. Datum Budae in festo beati Georgii martiris, anno domini millesimo quadringentcsimo quinquagesimo sexto, regnorum nostrorum anno Ilungariae et cetera sexto decimo, Bohemiae vero tertio. 1791 ulen. 3 013 Ofen HoC» April '2'i. Koniij Liidisluiis heslaliijt iiber Einsvhieiten des Nicolaus Zygalawer', iudex oijpidi nostri Megyes vocali, suo ac universorum Saxonum sedium Megyes, Selk et Schathselk- hominibus die Urkiinde Kaii I. Robert von 1318 Nr. 354 iiher die Befreiunii der Sfiilde Mcdiasch. Marl;l- iind Klein- schelken von der HeeresfoUje... debitum respectum habentes ad mult laudanda servitia annotatorum Saxonum nostrorum per eos uti certitudinaliter sumus informati, quondam serenissiinis [)rincipibus dominis Sigismundo avo et Al- berto genitore nostris carissimis nostraeque maiestati... contra diversos regni aemulos et rebelles et praesertim plerisque vicibus contra saevissimos Turcos cum omni fidelitatis fervore exhibita... Datum Budae in festo Georgii beati martiris. anno domini millesimo quadrin- gentesimo quinquagesimo sexto, regnorum autem nostrorum anno Hungariae et cetera sextodecimo, Bohemiae vero tertio. Auf der Plica: Lecta cum originali. Auf der Riickseile von gleichzeitiger Hund: |'"ugit de Kj'ssarus iobbagio guber- natoris Mihal Knez de Kyssarus ad terram Fagaras... Berkes moratur sub Ztoyka Nanusch in terra I-^agaras. Orii<. Peri^. .\rchiv. tkr i;vaiii4. l\irclu iiyeineinde A. K. Mediascli Nr. .'!4. Sicpel rotes Wachs in Wachsschiisscl, an «ciss roler Sfidenschnur angchiinyt. Derselhc .Stenipel wie \r. 2 N{)(). (ileichzeit ij,'e unbc.;'laubiLde Absclirifl. Pap. Arb. St. Sibiu. Hefjest: Keincny. Solilii: 1. 171. tial. Friikezodes 82= Transilvania 1873, 152 = Hurniuzaki, Docitmtnlr II. 2. 71 .\r. 58. ' Abschrifl Siyiltivr. -wer. * In dcr Urkundc an andercr Stelle aucb die Forni Suiliselk. Abschritl Scliadsclk. 526 3 014 Gran 1456 April 2."). Dioniisius. Erzlnschof non (iian. ersucht Johannes von Hunijad. den Kaslcllanen der Torzlnin] zii rerbieten, dass sie den Pfarrer non Cernatn im Geniiss der Zchnten intn Satuliuui. Tiuches und Baciu stiiren. Oris;. Pap. .\riliiv diT liv.uii;. KirclK-ii;;oiiHiii(lc .\. B. Bnisov I IC 1G.'). Hiiij;sif,!,'el in roU-s Waclis. p i])icrhc(iiLiiH(r Ki pilcl[l'157,[Orig. Arh. St. Brasov. 3 019 Ofen 1456 Mai 6. Konig Ladislaus veibieiet den Szekleigiafen und ihren Stell- verirelern, dieZehnien von Cernaiu, Saiulung, Turches und Baciu, die zur Michaels- kirche in Ceinaiu gehoren, durch die Kastellane von Torzburg beanspruchen zu lassen. Orig. Pap. Archiv der Evang. Kirchen!,cnieindc A. B. Bra^ov I E 55. Siegel, rotes ■Wachs. papierbedeckt, vorne aufgedriickt. Dersclbe Sfempel wie Kr. 2 806. Druck: Benko, Milkovia2, 268 = Katona, Hist. cril. VI, 13, 1051 = K6sa, De publica Trans. administraiione 77 = Szab(). Siik. ohleviltir 1, 172 Nr. 143. Transilvania 1873, 151 = Hurmuzaki. Doeumente II. 2, 69 Nr. 55. ;IS. Von der Kanzlei: Commissio propria domini reg Ladislaus dei gratia Hungariae, Bohemiae, Dalmaciae, Croaciae rex et cetera Austriaeque et Styriae dux necnon marchio Morauiae et cetera, fidelibus nostris magnificis comitibus Siculorum vcl corum vicecomitibus, praesentibus et futuris praesentium notitiam habentibus salutcm et gratiam. Exponit nobis fidelis nostcr reverendissimus in Christo pater dominus Dionisius cardinalis archiepiscopus Strigoniensis supremus cancellarius noster, quod licet alias villas Zenthmihal, Nagfalw, Thwrkester et Bachfalw quidam Valachi schismatici inhabitas.sent, tamen postea, pulsis eisdem Valachis, ipsae villac ad manus Christianorum devenissent, qui quidem Christiani dccimas suas praediales parochiali ecclesiae sancti Michaelis in praefata possessionc Zenthmihal fun- datae iure solvere deberent, quas nunc decimas vos occupassetis occupata.^^^quc castro nostro Thurch vocato appropriassetis et appropriatis castellani vcstri in dicto castro commorantes uterentur etiam de praesenti, in praeiudicium 529 ipsius ecclesiae parochialis et damnum. Et quia decimae iure divino non saecularibus sed ecclesiasticis dari debent, ideo fidelitati vestrae et cuilibet vestrum firmiter praecipientes mandamus, quatenus receptis praesentibus rebus- que sic stantLbus a modo deinceps de huiusmodi decimis ad ipsam parochialem ecclesiam Zentmihal, ut dicitur spectantibus vos nequaquam intermittatis sed ipsas plene et integre praefatae ecclesiae administrari faciatis. Secus facere non ausuri in praemissis. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Budae in festo ascensionis domini. anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo sexto, regnorum autem nostrorum anno Hungariae decimo sexto^, Bohemiae vero tertio. Unten rechts von der Kanzlei: lecta g. 1 Fehlt bei Benko. 3 020 Gran I i."j6 Mai 1:1. Dionysiiis, Erzbischof i>on Gran, fordert die Plebane, Kapellen- und Altanmrsteher seiner Diozese iind besonders der siebenbiirgischen Teile auf, alle Personen, die ihrer Abgabenpflichl an die erzbischdfliche Kirche nicht nachkom- men, mit dem Bann zu belegen. Orig. Pap. .\rh. St. .Sibiu L" 11 Ui7. Hingsiiyel in rotcs Wuchs, papierbedeckt, vorne aufgedriickt. Derselbe .Steinpel wie Nr. 2468. Druck: Batthyan, Leges eccl. 3, 504 .\r. 121. Regest: Kenicnv. yotilia 1, 17.5. Dyonisius raiseratione divina tituli sancti Ciriaci in therrais sanctae Romanae ecclesiae presbiter cardinalis archiepiscopus Strigoniensis locique eiusdem coraes perpetuus, primas et apostolicae sedis legatus natus ac in regno Hungariae eiusdem sedis de latere, dilectis nobis in Christo universis et singulis plebanis ecclesiarum parochialiura, capellarura, oratoriorum et altariura rectoribus in et sub nostra Strigoniensi et eius iurisdictione spirituali et praecipue Transsilvanae diocesibus ubivis constitutis et existentibus, qui praesentibus fueritis requisiti seu vestrum alter fuerit requisitus, salutem in doraino et nostris firraiter obedire mandatis. Intelleximus qualiter plerique forent nobiles et possessionati horaines in partibus Transsiluanis coraraorantes, qui interdura multas variasque diffi- cultates in extradandis nostris decirais nobis et ecclesiae nostrae Strigoniensi ab antiquo raore consveto tara de quinquagesirais regalibus earundem^ partiura, quam etiam urburis et cusionibus monetarum auri pariter et argenti caraerae Cibiniensi de eorum medio pro tempore provenire debentibus facerent, ita quod ipsae in non parva earura parte multotiens perraanerent insolutae in nostrura et eiusdem ecclesiae nostrac iuris praeiudicium et dampnum non raodicura. Et quia nobis ex indultu apostolico specialiter est concessum, ut nos singulos proventus nostros et ecclesiae nostrae praefatae ubicumque et undecumque in hoc Hungariae regno et terris eidera annexis nobis et ipsi eccle- siae nostrae cedere debentes per censuras ecclesiasticas aliaque solita iuris remedia exigere et expetere valeraus, nos igitur circa proventuum nostrorum et ecclesiae nostrae prout ex iuraraento per nos praestito teneraur augmenta- tionem soUicitis studiis intendere cupieutes, ne nostris temporibus iidera quovis- modo dirainutionem patiantur. Vestrae igitur et cuiuslibet vestrura devotioni in solidum in virtute sanctae obedientiae et sub excommunicationis poena. 530 quam in vos et allerum veslniin huiusmodi nostrum mandatum exequi recu- santein seii recii.-santes trinm dierum canonica monilione praemissa a die exhibi- tionis praesentis vobis fiendae in antca computando ferimus in his scriptis strictissime et firmissime j)raecipiendo committimus et mandamus, quatenus mox visis praesentibus ac dum et quando et quotienscumque per nobilem Anthonium de Bazna quinquagesimatorem et pisetarium seu ponderistam nostrum vel eius homincs praesentium videlicet exhibitores fueritis requisiti seu vestrum alter fuerit requisitus, extunc universos et singulos parochianos vestros dictarum uostrarum decimaruin videlicet nobis et ecclcsiae nostrae iamfatae, ut praemittitur. tam de quinquagesimis, quam urburis ct cusione monetarum praenotatae camerae Cibiniensis provcnire debentiuni non persolu- tores et retentores aut eundem nostrum quinquageKsimatorem et pisetarium vel eius homines in huiusmodi nostris exigendis decimis quoqii«modo impedientes vestris piis exhortationibus requiratis et moneatis. Quos et nos sic harum tenore requirimus et monemus, ut ipsi infra novem dierum spatium a die moni- tionis vestrae de ipsis fiendac computando, quorum dierum spatium eis tres pro primo, tres pro secundo, reliquos vero tres dies pro tertio ultimo et pcremtorio termino praefugimus sub excommunicationis poena, quam in eos. nisi ea fecerint, quae ipsis praesentibus mandamus ferimus in his scriptis praefato Anthonio quinquagesimatori et pisetario nostro decimas nostras huiusmodi pleno cum effectu extradent et persolvant eundemque et eius homines in nullo impediant. Alioquin eosdem huiusmodi transacto termino vestris et cuiuslibet vestrum in ecclesiis, capellis et oratoriis, dum maior in eisdem ad divina audienda populi convenerit multitudo singulis diebus dominicis et festivis infra missarumsollem- nia pulsatis campanis, candelis accensis eisdem extinctis ac demum in signum maledictionis aeternae in terram proiectis publice excommunicatis seu excom- municatos faciatis denunciari, tamdiu donec dicto quinquagesimatori acpiselario nostro de praefatis retentis decimis et impedimenlis praestitis plenariam fecerint satisfactionem, de absolutione quoque eorundem vobis constiterit evidenter. Aliudque a nobis superinde habueritis in commissis salvo reservato, quod si qui se indebite gravatos allegarent, extunc eosdem omnes et singulos in vicarii nostri Strigoniensis in spiritualibus generalis peremptorie auctoritate nostra immo verius apostolica nobis in hac parte concessa citetis praesentiam ad tcrminum competentem rationem allegaturi rationabilem, si quam habuerint allegaturi ac recepturi et audituri ab eodem id, quod iustum fuerit et ordo dictaverit rationis. Et post haec seriem totius executionis vestrae et quidquid in praemissis feceritis totiens quotiens opportunum fuerit. cum nominibus et cognominibus monitorum. denunciatorum aut citatorum pracfato vicario nostro conscientiose rescrjbatis. Praesentes vero apud praesentantem volumus et man- damus remanere. Datum Strigonii octava die festi ascensionis domini, anno eiusdem millesimo quadringentesimo quinquagesimo sexto. Von Schreiber der Urkunde: Johannes Zaaz de Coloswar, notarius in praemissis. ' Vorlase eorundcm. 3 021 Ofen li3(6) Mai 15 bis Oktober 28. Kdnici Ladislaus beauftrafjt das Weissen- burger Kapitel, Nikolaus den Sohn des Georg von Salzburg und Nikolaus den Jiingeren von Sahburg in den Besitz von Weisskirch iind Daisoara, die nach 531 dem Tode des Michael Salamonis von Nadesch an die Krone gefallen waren, sowie in den Besitz des ganzen Dorfes Belleschdorf einzufuhren. Datum Budae < >^ anno donaini millesiino quadringentcsimo quinqua- gesimo < >- Hungariae et cetera sexto decimo, Bohemiae vero tertio. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest. Siegel war auf der Riickseite in rotes Wachs zura Verschluss aufgedruclct. Die Datierung der Urkunde ergibt sich aus der Angabe der Konigsjahre. Ladislaus wurde ain 15. Mai 1440 zum Konig von Ungarn und am 28. Oktober 1453 zum Konig von Bohmen gekront. 1 Wasserfleck 13,8 cm. " Wasserfleck 8,2 cm. 3 022 Ofen 1 ia6 Mai 20. Kdnig Ladislaus verleihl iiber Ersuchen fidelium no.strorum Nicolai et Michaelis, filiorum Nicolai de Gerend iudicatum nostrum regium sedis Lewschkirch in cuius pacifico dominio, ut ipsi asserunt, a certis temporibus perstitissentet existerent etiamdepraesenti simul cum cunctissuis utilitatibus, proventibus, obventionibus, birsagiis ac quorumlibet proventuum et utilitatum integritatibus, quovis nominis vocabulo vocitatis ad ipsum iudicatum nostrum regium rite et legitime spectantibus et pertinere debentibus ac sub illis omnibus libertatibus, praerogativis et servitiis quibus ceteri iudices regii septem sedium consimiles iudicatus tenent et possident.... Datum Budae feria quinta proxiraa post festum Penthecostes, anno domini 1456, regnorura autem nostrorum anno Hungariae etc. 17, Bohemiae vero 3. Abschrift des 19. J:ihrliunderts Archiv dcr livang. Kirchengenieindc .\. B. Brasov, J. Trauscli, Diplomatarium TranssilDanico-Saxonicam Bd. X, Bl. 175. 3 023 Hermannstadt 1456 Mai 26. Peter von Rotberg, Graf von Hermannstadt und Konigsrichter der Stiihle Reussmarkt und Leschkirch, ersucht den Kronstadter Rat, dem Hermannstadter Caspar den vorenthaltenen Stahl auszuliefern. Orig. Pap. Arh. St. Bra^ov, Schnell 11 13. Siegel war wohl auf der Ruckseite zura Ver- schluss aufgedriickt, heute nur mehr die Durchbrechung fOr den durchgezogenen Pa- pierstreifen sichtbar. Circumspecti viri domini fratres et amici nostri dilecti. Dicit nobis providus Caspar Faber de Cybinio, quomodo quaedam portiones calibis in medio vestri per hos quos idem duxerit norainandos essent sibi receptae sed et forte iussu consulatus et iudicis et dispositione, unde naturale quodammodo fore dinoscitur ut ubi specialis est fiducia specialius recurratur. Cum igitur de vestris prudentiis gerimus indubitatam fiduciam ad vestras fraternitates, dilectiones ac amicitias recurrimus tutissimam confidenter ad quos venientes .sperata petitione non privari petentes obnixius, quatenus praedictam calibem annotato Caspari nostro videlicet speciali fautori latori praesentium velitis restituere et dignemini favorose, quod erga vestras fraternitates, amicicias et dominationes et quemlibet vestrum 532 indesincnlt-r sludebiiuus ivseivirf teinporibus sciii|)er oportunis. Dalum Cybinii in [jrofesto fesli sacratissinii coriioris C.hrisli, anno doniini M"CCCC.**L scxto. Petriis de I^uffoinonte, coiues Cybinicnsis. iudex sediiiiu rcgalium fori lUillic- noruni el l.uschkirch. Auf der RiUkseile Adresse: (^ircuins|>cclis ac sagacibus viris iudici el iuratis consulibus civitatis Coronae, fralribus cl amicis nostris honorandis. 3 024 Ilcrniannstadt 14oG Juni ;(. Die Sieben SUilde enlsclieideit den Besilzslreil zwischen der Gemeinde Deutsch-Pien und den Erben des verslorbenen Konigsrichiers von Miihlbach. Grtifen Nikolaus. und sprechen den Deulsch-Pienern die slritlige Htilfle von Piunul de Sus :u. Drui-k: Progrtimm d. ev. Untergymn. .Miililhiieli 1881/82, (iH .\r. 17 iiiu-li einer lieutc verscliollenen jileichzeitigcn Absclirifl. Pcri;. im .\rchiv dcr ("icniciiulc neutscli-1'ien. Abschrifl (ies 18. Jh. s. Arh. St. Sihiii. Regcst: .\reliiv 1,t, 188fi, 191 Nr. :V2. Nos Osualdus magister civiuin Cibinicnsis, comes Laurentius de Riiffomonte, iudex regius sedis Rewsmarkthi, comes Petrus de cadein, coines Cibiniensis et de Lewskirch, Johannes .Aurifabcr, magister civiuin Segesvariensis, comes .lacobus de praefata Ruffoinonte, iudex regius sedis Rewpes, Ladislaus iudex regius de Bros, Melchior Aurifaber, iudex terrestris Cibiniensis, Petrus Molner et Nicolaus Rewsze, iurati cives loci ciusdem, Nicolaus Bewdner locumtenens iudicis regii ac Valentinus similiter Bewdner iiidex tcrrestris de Segesvar, Johannes Nonnenclepel alias magister civiuin de eadein, Nicolaus Wessewder de insula Christiana, Jacobus Aurifaber, vicesgerens iudicis regii et Michael Gereb, iudex terrestris de Mewlembach item .lohannes I-^eer dictus, locumtenens iudicis regii de Schenk, alter Johannes Claren iudex terrestris sedis Rewpas pracdictae, Urbanus^ Greb iudex terrestris sedis Rewsmarth ac Laurentius Peer*, iudex terrestris sedis Lewschkirch ceterique nniversi ac singuli iudices et iurati seniores septem sediuin Saxonicaliuin partiuiii Transsiluananim memo- riae coinmendantes vigore praesentiuin significantes quibiis expedit univcrsis, quod nobis in hac civilate Cibiniensi in praesenti nostra gcnerali congregatione iudiciaria more nostro solito pro tribnnali pariter conscdcntibus comparuerunt coram nobis providi viri Michael Greb diclus de Colosvar filius quondam comitis Nicolai iudicis regii de antelata Mewlenbach ac Zanobia Italicus dc Florentia, concivis civitatis Cibiniensis sororitis eiusdem, in sua ac honestae dominae .\nna vocatae filiae videlicet praefati quondam cornitis Nicolai consortis utpote suac legitimae personis tainquam actorcs ab una ac Simon Benk villicus et Johannes Teeles* alter Johannes Lwtk^ ac .lacobus Carnifex iurati de Peen Saxonicali sedis Mwlenbach veluti rei et in causain attracti in suis ac ceterorum iuratorum seniorum ac lotius coinmunitatis de eadem nominibiis et personis praesentibus ex altera el per eosdein Michaelem et Zanobiam contra antelatos Symonem utrumque .lohannem et Jacobum necnon totam communitatem de praeiamfata Peen Saxonicali querulose cxstitit propositum in hunc modum, Qualiter licet progenitores ipsorum videlicet Michaelis et dominae Annae in pacifico et quieto dominio medietatis possessionis Olahpeen vocatae perstiterunt ipsaque medietas per obitum praefati comitis Nicolai genitoris ac nobilis dominae Dorothea vocatae genetricis eorundem ad ipsos tamquam veros, immediatos et legitimos heredes iure heredilario et successorio devoluta exstiterit. Nihilo- minus tamen praefati villicus, seniores et tota communitas eandem ipsis praeter 533 omnem viam iuris usurpassent minus licite et potentia ipsorum mediante occupassent et iam a pluribus retroactis annis detinuissent occupatam tene- rentque etiam de praesenti in praeiudicium et damnum ipsorum satis magnum, requirentes nos quatenus ipsis superinde de opportuno iuris remedio providere dignaremur. Qua actione proposita praedicti in causam attracti suis et nominibus quorum supra responderunt illico taliter ex adverso. Quod ipsi et tota commu- nitas de praefata Peen Saxonicali praememoratam medietatem possessionis Olahpeen non minus licite seu potentialiter, aut alio quocumque illicito et iniusto raodo hactenus habuissent neque haberent aut possiderent sed progenitores et praedecessores eorum eandem sibi iusto et vero emptionis titulo a quondam Laurentio Haan dicto, cive de supradicta Colosvar, sororio videlicct praeno- minatorum Michaelis Greb et dominae Annae appropiassent literaeque ipsorum privilegiales superinde emanatae tempore devastationis patriae per crudelissimos Turcos hostiliter factae, fuissent ammissae. Unde nos auditis et sane intellectis ambarum partium positionibus, allegationibus et responsionibus ex idoneo et sufficienti testimonio cognovimus et comperimus saepedictos seniores et communitatem de Peen Saxonicali medictatem possessionis praedictae, quae in et sub libertatibus et iuribus supradictarum septem sedium et consequenter nostris fore censetur iusto emptionis titulo possedisse et praesentialiter nominis vocabulo vocitatis praedictis senioribus" possidere. Igitur nos solum deum et eius iustitiam prae oculis habentes ()raenotatam medietatem possessionis Olah- peen cum universis et singulis eius utilitatibus et iuribus quovis nominis vocabulo vocitatis praedictis senioribus et toti communitati de Peen Saxonicali eorumque successoribus et posteris universis haec nostra definitiva sententia mediante adiudicavimus et per praesentes adiudicamus per ipsos et eorum successores et posteros universis iure perpetuo possidendam, tenendam pariter et habendam, saepedicto Michaeli Greb et dominae Annae ac eorum haeredibus superinde perpetuum silentium imponentes harum nostrarum literarum quas appendenti sigillo nostro maiori provinciali fecimus communiri vigore et testimonio mediante. Datum Cibinii in generali nostra iudiciaria congregatione octava die festi sacra- tissimi corporis Christi, anno eiusdem millesimo quadringentesimo quinquage- simo sexto. ' Abschrift des 18 Jh. sRcussmorcA-.' •■ Abschrift des 18. Jh.s Liick. * .\bschrift des 18. Jh.s Jacohus. " Fehlt ab praesentialUer in dtr .\bsclirift 3 .\bschrift des 18. Jh.s Uecr. des 18. Jh.s. * Abschrift des 18. Jh.s Toklns. 3 025 Segedin 1456 Juui 12. Johannes von Hunyad befiehlt den Sachsen Siebenburgens, .tich mit ihrer gesamien Reiterei und dem grossten Teil des Fussvolkes bis zum 24. Juni auf dem Felde bei Karansebesch zu sammeln. Orii,'. P;ip. Arli. Sl. Sibiu U II 168. Siegcl iri rotes Wachs vorne aufgedriickt, Restc. Druck: ieleki Hunijadiak knra 10, .525 Nr. 254. Unvollstandig: lidcr, nhsen\,Uones 137. Regest: Keininy, Xolilia 1, 175. Pesty, A szoriniji hdnsdg li. 71 Nr. 73. .lohannes de Hwnyad comes perpetuus Bystriciensis et cetera universis et singulis Saxonibus partiura Transsiluanarum salutera et honorera. Constare non ambigimus vobis adventus saevissimorum Turcorum quorum dietira adve- 5LH4 nientiaiu i'xi»oftamus et pro jiarte eonindfni liUias serenissimi domini nostri regis vobis loqiientes manifeste direxinius. Ideo vobis et vcstrum cuilibet in persona domini nostri regis firmiter praecipiendo mandamus, quatenus receptis praesentibus sine ulla niora et renitentia aliquali universaliter et per sinoula capita vestra cum omnibus vestris equitibus et maiore parte peditum vestrorum bene armatis el ad bellum disjiositis ad festum beati Johannis baptistac proxime affuturumi in campum Karansebes convenire et congregare debeatis, ubi et nos deo ducc ad terminum illum loco in ipso interesse volumus. Et aliud sub poenis in literis ipsius domini no.stri regis expressatis facere non ausuri. Prae- sentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Zegedini sabbatlio proximo ante festum beatorum Vili et Modesti martirum, anno domini millesimo quadrin- gentesimo quinquagesimo sexto. 1 Juni 24. 3 026 Temcsfhwar 1-556 Juni 22. Johannes von Hunyad irayi den Sachsen dev Sieben Stiihle aiif, mitihrem Aufgebot bei Kiibin an der Donau 2U seinem Heer zu stossen. Orig. Pap. Arh. St. Sibiii U II 171. Sieyel in rotes W.Tchs, papierbedoclit . auf der Riick» seile zuin Verschluss aiift;edriickt. Derselbc Stenipel wic Xr. 2 8'14. Druck: Teleki Hunijadiak kora 10. 526 Nr. 25.5. Regest Kcmeny, Xolilia 1, 175. Prudentes et circumspecti viri amiei nobis honorandi. Recordamur vestris amicitiis pridem literas domini nostri regis domini nostri gratiosissimi misisse, in quibus mandat sua serenitas vestris amicitiis, ut vos^ contra Turcos more exercituantium more alias consueto penes nos insurgendo venire deberetis patriani vestram defensaturi, de quibus nobis hucusque nulla relatio per vos data fuit. El quia iam imperator Turcorum in quatuor diebus constituetur cum sua valida potentia in inetis regni praedicti nosque feria sexta proxime ventura^ constituemur in Kowinio in portu Danubii, pro eo et nunc monemus vestras amicitias in persona domini nostri regis sub nota infidelitatis, ut mox exerci- tualiter more alias consueto ad Kowinum penes nos venire velitis et debeatis, ne hoc regnum propter neglectionem vestram in periculum incidat. Aliud ergo petimus non facturi, si mandatis ipsius domini nostri obedire cupitis. Ex The- mesvar in festo decem milia militum, anno et cetera L™° sexto. Johannes de Hwnyad, comes Bistriciensis, Auf der Riiclcseite vom Schreiber der Urkunde: Prudentibus et circumspectis viris magistro civium ac iudicibus, iuratis necnon toti communitati septem sedium Saxonicalium amicis nobis honorandis. ' Ober dcr Zeile nachgelragen. - Juni 25. 3 027 Kuhin liafi Juni 26. Joliannes von Hunyad drdnyl den H ermannstadter Biiryer- meister Oswald, mit dem Aufyebot der Sieben Stiihle sofort zur Turkenabwehr zu erscheinen. 535 Orig. I'ap. Arh. .Sl. Sibiu l' II l(i9. Siegel in roles Wachs, papierbedeckt, auf der lUick- seite zum Verschluss aufgedrtiekf , Dersclbe Stempel wie N'r. 2 84 1. Ilruck: Hurnuizaki, Docuinenlc XV, 1. 4:5 Xr, 76, Johannes dc Hwnyad, come.s Bistriciensis et cetera, Circumspecte vir nobis dilecte, Quia serenissimus princeps et dominus dominus Ladislaus rex Hungariae et cctera mediantibus aliis literis suis universitati Saxonum septem sedium sub nota perpettiae infidelitatis et amissione oinnium libertatum mandavit, ut universitaliter et per singula capita exercitualiter insurgere et penes nos venire deberent. Tamen ipsis literis egregiis minime curatis hucusque nec insurgere sed nec venire voluerunt. Nunc itaque saevissimi Turci die crastina videlicet feria secunda^ cum suis machinis et potentiis incom- prehensilibus atque validis hic constituentur regnum hoc Hungariae et partes eius invasuri et castra regalia obsessuri. Ideo vobis consulimus et rogamus vos, quatenus iuxta contenta regalium literarum sine omni mora insurgere et penes nos exercitualiter venire debeatis. Alioquin sciatis, quod vere nunquam Saxones a principio ita magna pericula perceperint seu sustinuerint sicuti hac vice ipsis contiget. Datuin Kewinii sabbatho proximo post festuin nativilatis beati .Tohannis baptistae. anno doinini inillesimo CCCC L"° sexto. Auf der Riickseite vom Sclueibcr der Urkunde: Circumspecto \ iro Oswaldo, magistro civium civitatis Cibiniensis, nobis grate dilecto. 1 Juni 28. 3 028 Suceava I iofi Juni 2ft. Peler, Woiwode der Middaii, erneueri den Kaufleuten von Lembery die alten Handelsvorrechte und slellt ihnen u.a. auch frei, Tuch durch die Moldau nach Unijarn und in die Walachei auszufiihren. Wer nach Bistritz und zu den Ungarn Tuche fiihrt, hat an der Zollstdlte in Suceavaje Stiick (grivna) 3 Groschen zu bezahlen und in Baia und Moldovila anderthalben Groschen. Bei der Ruckkehr sind dann in Baia und Moldovila je Last 2 Groschen zu entrichten. Wer nach Kronsladt Tuche fiihrt, hat an der Hauptzollstdlte in Suceava je SliJck 3 Groschen zu zalilen und in Bacdu und Trolus andertlialben Groschen. Bei der Riickkehr sind in Bacau und Trotusje Last 2 Groschen zu enlrichten. Geschrieben von Tador Prodanovici, in Suceava, im Jahre 6964 Monat Juni Tag 29." OriH. I'er.s!. Archiv der Stadt I.wow init an.yehanstem .yrosscm Sicgel. Druck: Kaluzniacki, Dnkumcnla 36 Xr. 7. Drucli und rumanisclic Obersetzung: HurnmzSkl, Documcnlc 2, 2, 677 Nr, 517. Costiichescu, Documcnle mnld. 2. 788 .\'r. 2:!1. 3 02s) Kuhin l'«i)<» Juli 3. Johaniies von Hunyad drdngtdie Sachsen der Siehen Stiihle, mit ihrem Aufgebot eiligst zum Heer zu slossen und teill ihnen mit, dass er den Schutz ihres Gebietes dem Woiivoden Vlad iibertragen habe. 5:56 Ori!!. Pap. Arli. St. Sibiu l" II 17(1. Sie^c-I wir ;uir ilcr lUiolvsrilc iii roles \V;iclis zurn Verschluss aiif^edruckt. Dnick: Tclcki. Ilantiadink korn 10. .'^^? Nr. '2M<. I luriinr/:iki. Ddcnmintc XV. I. 11 Nr. 77. He,!>est: Kemenv . .\<>lili. Circumspecli viri amici nobis honorandi. Quia sicuti per alias litcras nostras vestris aniicitiis significamus et queinadmodum vestri nuncii propriis luminibus intuiti suiit, iam cum Turcis facie ad faciein stamus. Ideo vestras amicitias propter deiim affectu^ maiori quo possumus rogamus, quatenus quemadmoduin sercnissirnus dominus rex suis in literis vobis mandavit, vestros homines exer- cituales post nos die et nocte festinanter transmittere vellitis. Et aliud pro vestro commodo non faciatis. Ecce enim commisimus Vlad vaivodae, ut pro defensione vestra seinper inviliget et intendat. Et iilterius petimus in prae- missis non faciatis. Datuin Kowinii secundo die fesli visitationis Mariae vir- ginis, anno domini inillesimo CCCC L™° sexlo. Johannes de Hwnyad, comes Bistriciensis et cetera. Auf der Riickseitc vom Schreilier der Urkimde: Circumspectis viris iudicibus et iuratis senioribus septem i-edium Saxonicalium partium Transsiluanarum, amicis nobis honorandis. ' Vorlage afjc(c)lum. 3 050 Naeh I ■53(> Juli ;{. \ lad Tepes, \Voiwode der Walachci, fordert die Zolleinnehmer von Ruciir auf, die Kronstddter zu verstdndigen, dass die Nachricht, die ihm iiber die Tiirken zuriekommen war, nicht wahr sci. Der Gesandte, der vnn Kronstadt zu ihm iiescldckt werden sollte, konne daher kommen, und der Zolleinnehmer, der nach Kronstadt Jiili 3. Vlad Tepes. Woiwode dei Malachei. stelli dem Zupan Sioica, seinem Waffenmeister, ein an den Richter und den Rat von Kronstadt gerichtetes Beglaubifiungsschreiben aus. Auf der Ruchseiie Adresse: ..Dem Richter und den Ratsleuten i>on Kronstadl". Orig, Pap, Arh, St, Brasov, Slcnnir I 162. Sicgcl. rund, Dni, 3,1 cni, in roles Wachs auf dcr Riickscilc zum Vcrschhiss aufgcdriickt, Ini Siegelfeld 2 gekronte zucinanderge- kchrtc Brnstbilder, Umschrift in gotischcr Majuskcl nahezu unlescrlich, Die Urkunde ist von demsclbcn Schrciber geschricben wie Nr. 3 034. Druck und rum. Cbcrsetzung: Bogdan. Documente 91 Nr. 68, Tocilescu, o34 documente 99 Nr, 104. Rum Obersctzung: Bogdan. Documinlt si rcgestc 62 Nr. 63. Regest: Andronescu, Rcpcrloriut 82 Nr. 270, Fiir die zcitliche Ansetzung diescr Urkunde vgl, die Bemerkungen zu dcr vorgehenden Urkundc Nr, 3 031, 3 033 Nai-h 1^56 Juli 3. Vlad Tepes, Woiwode der Walachei, stellt seinem Gesandten Ivan Polivar ein Beglaubigungsschreibeii aus uiid fordert den Rat von Krortstadt auf, seine Feinde Mihail, den Logofeleu, und Pardoi, denen gegenuber er keine Nachsicht iiben wolle, aus ihrem Gebiet auszuweisen. Auf der Riickseite Adresse: „Den Freunden meiner Herrschaft, den Ratsleuten von Kroiistadt". Auf der Riickseile von gleichzeitiger Hand, ohne ersichtlichen Bezug auf den In- halt der Urkunde: Prohibet, ut contra Zylagi Michal damus auxilium. Orig. Pap, Arh, Sl, Bra^^ov, Stcmur I 166. Siegel, rund, Dm, 3,1 cm, auf der Riickscite in rotes Wachs zuui Verschluss aufgcdriickt, Im Siegelfeld zwei Figuren, undeullich und leihveisc zerstiirt, Umsclirift in klcinen cyrillischcn Buchstaben, nahezu unlcserlich, Druck: .\lilctid, Aoi'i viacho-lmlijurski yramoti 61 Nr, 32, Druck und rum. Ubersetzung: Bogdan, Documentc 90 Nr, 67, Tocilescu, •J.J^ documcnle 67 Nr, 70, Hum. (bersctzung: Rogdan. DocumcnU si rcgcslc 55 Nr. 52 (Vlad Dracul zugcschrie- ben). Rcgesl: Androncscu. Jlcijcrtoriul 81 Nr, 267, Fiir die zcilliche Ansdzung dicscr Urkunde vgl, dic Benierkungen zu .Nr, 3 031, 53ci 3 034 Xaeh 1 i."»6 Juli :i. Vlad fepes, Woiwode der Walarhei, eisucht Richler iind Rat i'on Kronstadt seinem Diener Ziipan Stoica, dem Waffenmeister, in Ange- legenheit der bei Paiil Kewer hinlerlassenen Waren Gerechtigkeit widerfahren zu lassen. Auf der Riickseite Adresse: „Dem Ricliter iiud den Ralsleuten von Kronstadt". Orig. Pap. Arh. Sl. Brasov. Slenncr 1 190. Sio^el \v:ir iiiif tlrr Riickseite in rolcs Wachs zum Verschluss aufgedriiclvt. Die Urlvunde isl von deinselben Schreibcr geschrieben wic Nr. 3 032. Druclv: und runi. Obersetzung: Bogdan, Dncumcnlc 112 Xr. (59. Tocilescu J34 documcnle 99 Nr. 105. Regest: Andronescu. Rcperloriul 82 Nr. 269. Fur die zeitlichc .\nsetzung dicser Llrlvunde vgl. die Bcinerkungcn zu Xr. 3 031. j ij 3 035 Tliorenburg 14.56 Juli 12. Die siebenbiirgischen Vizewoiwoden Georg Rycalph und Stephan Kemen bezeugen, dass Ladislaus ron Losoncz, dem zwei Besitzungen seines Bruders Albert pfandweise zustehen, auf der am L Juli zu Thorenburg stattgefundenen Zusammenkunft des Adels, der Szekler und Sachsen zu Gunsten seines Bruders, den Mathias dc Ezsen, officialis egrcgii Alberti... in oppido Regen constitutus, vertreten hatte, auf die Besitzung Zepling in der Thorenburger Ge- spanschaft Verzicht geleistet hat. Datum duodecimo die termini praenotati loco in memorato, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo sexto. Druck: Varjii, Oktevillar 1. 689 Xr. 483. nacli dein Orig. Pap. [riilicr ini .Vrchiv der dcr Cirafcn Erdody zu Galgocz. 3 036 Sueeava l-i.^j^ August 12. Peter, Woiwode der Moldau, teilt dem Rat von Kron- siadt mit, dass die Kronstddter Kaufleute in der Moldau wieder in Ruhe und Sicher- heit dem Handel nachgehen konnen. Orig. Pap. Arh. St. Brasov, Schncll I 14. Siegcl. rund. Dm. 2,6 cm, war in roles Wachs vorne aufgedriickt. Druck: Hurmuzaki, Docamenle XV, 1, 44 .\'r. 78 = Costachescu, Documenle mold. 2, 796 .\r. 232, lako-Manolescu, Scrierea latind. Album 20 Nr. 23 a. Petrus dei gratia vaivoda^ dominusque terrae Moldawiae. Sagacibus viris iudici ac iuriitis civitatis Braschowiae amicis nostris grate dilectis salutem et omnis boni augmentum. Providi amici nostri sincere dilecti. Vestrae eidem amicabili sagacitati significamus per praesentes sub nostrae katholicae fidei honore nos vobis ac cuilibet de vestris mercatoribus compromittentes procul mota omni fraude, ut si aliqui ex ipsis in terris nostris 539 mercari et negotiari voluerint, quod huiusmodi mercatores libere et absque quovis impedimento nostri ex parte venientes ipsorum negotia, ut praefertur, peragant pacifice et quiete peragentesque ad ipsorum mansiones viceversa in pace et securitate a nobis redeant prout moris et consuetudinis fuit sempcr ab antiquis temporibus retroactis iiiter nostras terras ac vestras. Insuper fami- liaris Raphaelis^ dictus Laslo praesentis avisor quidquid nostri ex parte vobis dixerit eidem fidem in omnibus hiis velitis adhibere creditivam, tamquam nos ipsi vobis loquemur propria in persona. Datum Soczawiae feria quinta proxima post festum sancti Laurentii martiris Christi gloriosi, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo sexto. ' Vorl;i,!4c woewoda. 2 \uf Rasur. 3 037 145B Aucfust IG. Dei Ral i>on Kronstadt stellt dem Kronstddter Gesandten Georg Korli ein fiir Koniij I.adislaiis hestimmtes Beglaubigiingsschreiben aus. . Orif;. P;ip. Arh. St. Brasov. Schiull III Xi. Sie.atl, nind. Dm. 1.2 iiii. \v;ir iii weisscs \V;ulis ;iuf dcr Riickscilc zuiii Vcrscliluss auf.aedriickl. Continuam fidelitatem promptissimis cum obsequiis nunc et vita nobis comite sedule praedirectam illustrissime invictissimeque princeps et domine noster gratiosissime. Quia providum virum Georgium Koeh, concivem nostri^ medii^, ilatorem videlicet praesentium, de nostra interventione et voluntate sane informatum propter certa negotia nostram communitatem tangentia ad sere- nissimam vestram maiestatem duximus transmittendum. Petimus igitur humi- liter et attente eandem vestram maiestatem, ut verbis ipsius nomine nostro^ maiestati vestrae referendis plenam credulitalis fidem hoc vice velitis et dig- nemini adhibere. Datum feria secunda proxima post festum assumptionis Mariae, anno domini M^CCCCquinquagesimo sexto. ludex et iurati cives civitatis Brassouiae, vestrae maiestatis humiles et fideles. Auf der Riickseite Adresse: Serenissimo excellentissimoque principi et domino domino Ladislao Hungariae, Bohemiae, Dalmaciae, Croatiae et cetera regi, Austriaeque et Stiriae duci necnon marchioni jNIorauiae domino nostro natu- rali gratiosissimo. ' Vorlagc nii(?) incdij. - Yorlage ansclieinend noslri. 3 038 Tirte \A'Ai Septemlier •>. \ lad Tepes, Woiwode der Walacliei, be.sldtigt ein mit den \ ertrelern des Burzenldnder Distrikles ahgesrhlo.ssenes V hereinkom- men, durch das ihm im Burzenland Zufluchl zuge.sirhert wird. wenn er sich gegcn die Tiirken slelll. 540 Orig. Pap. Arh. St. Br.isov Sehnell 11 H. Sie;,'ol ruud, Dm. :i,l ciii, w.ir in roles Wachs vorne aufgedriickt. Driick: Bogd.in. Documenle 316 Nr. 257. Hunnuzald, Ditciimenle XV, 1. 45 Nr. 79. Bruchstiicli: Bogdan, Vlad Tepef 10 Nr. 3. Regest: Andronescu, Repcrtorial 81 Nr. 265. Nos Vlad partium Transsiluanaruin vaivoda il dominus ttTrarum de Fogaras et Omlas memoriac commendantes tenore praesentium significantes omnibus quibus expedit universis quia considerantes nonnuUorum de generatione Merche vaivodarum patris et fratrum nostrorum servitia, quae ipsi ac ubique regibus Hungariae et sacrosanctae eorum coronae tideliter exhibuerunt^ ac se deffen- sione ortodoxae fidei catholicae^ gratas et acceptas reddiderunt. Nos eorum vestigia et actus imitari volentes in adeptione prima huius Valachiae domina- tionis pro maiori experientia serenissimo jirincipi domino domino Ladislao Hungariae, Bohemiae, Dalmaciae, Croaciae et cetera regi duci Austriae, do- mino nostro gratiosissimo sua in iuventute uostram fidelitatem ostendere et facere volentes caput quoque nostrum et nostrorum omnium in sinum et pro- tectionem suae serenitatis inclinantes prae timore Turcorum in persona ipsius domini nostri regis ad Saxones et fidem omnium civium de Brassouia et pro- vinciae Burchiae commorantium perfecta fide confidentes atque Brassouien- sium sub fide et iuramento firmissimo Georgium quondam iudicem, Gasparum Aurifabrum et alterum Gasparum Magnum carnificem ac Thes iudicem de Rasnaua in personis cunctorum seniorum dicto de Burchia ad nos venientes cum ipsis sub iuramento et fidei deo debita disposuimus* et ordinavimus, ut quandocumque et quotienscumque in ])rocessu temporum prae timore Tur- corum aut expulsione nostrorum inimicorum ad partes Hungariae et ipsorum in medio devenire contingeris ipsi nos et noslros suscipiant, pie tractant, nu- Iriant et inimicis nostris inimici sint et nos contra Turcos et aliorum ipsorum inimicorum potentias viribus et potentiis in deffensione rcsistere debea- mus etiamipsi quousque ipsorum in medio fuerimus ab omnibus illicitis hominibus deffendere et si aliqua dampna nos et nostri inter ipsos aut sub metis ipsorum extra patianuir de hiis respondere debeant. Praeterea quemadmodum ipsis priores nostri praedecessores fecerunt in bonis sic vel melius facere volentes et quidquam ipsi concluserunt debito fine ea omnia firmiter tenentes insuper addimus, ut quicumque vel quiscumque iusti ad has nostras partes venerit vel venerint nisi tributa persolvat pacifice ac omni sine impedimento ambulat, ita etiam quod iusti pro iniustis non arestantur, sed si aliquis aliquid accessus habueril id coram nobis aut nostris deputatis officialibus acquirat. Haec omnia praemissa et alia quae debito ordine pertinent ad fidem et fidelitatem observan- dum dicto domino nostro regi ac ipsis civibus de Brassouia et senioribus de Burchia sponte asumpsimus et promittimus in fidem deo debitam et humani- tatem usque mortem nostram inviolabiliter firmiter tenere harum literarum nostrarum et testimonio sigilli* nostri quo utimur mediante. Datum in Ter- gouistia feria secunda proxima ante festum nativitatis virginis Mariae, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo sexto. * Vorlage exhiberunl. ^ Vorlage ..ossui... • Vorlanc catlolicac. * Vorlage sigulli. 3 039 Hermannstadt HSS Scptpmber 6. Der Hermannstadter Rat tdlt dem Ricliter und den Geschworenen von Mediasch mif, dass nach H ermannstddter Gewohnheit 541 ein Sclmeider niclit (ileichzeitig clas Tuchscherergewerbe ausiiben dtirfe oder umge- kehrt und empfiehlt ihnen, sich zur Vermeidung von Zwistigkeiten danach zu ricliteii. Eingeschaltet vom Mediascher Rat 1457, Abschrift des spaten 17. Jalirhunderts, Arh. St. Sibiu Coll. po<:t. 1158. Circunispecti viii fratns et amici nostri honorandi. Post ainicabilem saluta- tionem. Quia providus vir Michael Sartor commansor vester per magistros czechae artis sartoriae oppidi vestri uti asserebat ad nos transmissus coram nobis et duobus notabilibus magistris czechac huiusmodi huius civitatis nostrae talem fecit quaestioncm, utrum videlicet unus sartor esse possit simul et rasor et duo artificia praclicare et exercere. Super quo responsione ct praesentibus respondemus, quod prout ab antiquo in hac civitate nostra hactenus consuetuin et observatum fuit et nunc observatur, sartor non ingessit se de artificio seu labore rasoris et sic e converso neque rasor igitur. Ut differentia quae inter sartores el rasores oppidi vestri praetacti suborta est complanetur, apparet nobis fore consultum, ut vos huiusmodi consuetudini civitatis nostrae prae- fatae in praemissis pro evitanda magistrorura differentia conformare. Datum Cibinii secunda feria proxima ante festum nativitatis beatae Mariae virginis, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo sexto. 3 040 Tirgovi.jtp Hai» Soptcmber 10. Vlad Tepes, Woiwode der Walachei, ieilt den Kronstddtern mit, dass die Ttirken das Durchmarschrecht durch sein Land verlan- gen und ersucht Bewaffnete zu schicken, damit er sie einschiichtere. Orig. Pap. Arh. St. Braijov, Schnell I 13. Siegel war in rotes Wachs aut der Riiclcseite zum Verschluss aufgedriickt, Reste. Druck: Bogdan, Documenle 317 Nr. 258. Hurnuizaki. Documenle XV, 1, 45 Nr. 80. Runi. Ubersetzung: lorga, Scrisori 164 Nr. 4. Regest: Androncscu, T^eperloriul 81 Nr. 266. Providi et honesti viri fratres amici et vicini nostri sincere grati. Serie prae- sentium vobis damus scirc quemadmodum etiam [^raesens damus scire, quares nunc nuntius Turcorum venit ad nos bene in mentem vcstram recipiatis et firmiter teneatis, quae pridem tractavimus vobiscum de fraternitate et bona pace ea quac diximus pro tunc nunc et semper cum cordis nostri intentione et bona voluntate fideliter firmiter tenere sicut nos pro nostris factis fatigamur et laborarnus ita vel magis pro vobis et vestris factis fatigari et laborare volen- tes. Ecce nunc venit teinpus et hora quae prius vobis praediximus magna gravamina quasi importabilia super postes et humeros nostros ponere et nos gravare volunt Turci, non pro nobis aut nostris ita magna gravamina sed pro vobis et vestris id ijisi Turci facere el cogere volunt, quia de factis nostris leniter ne forte^ i)ossemus facere pacem et bonam tranquillitatem. Sed propter vos et vestros pacem cum ipsis Turcis facere non possumus, quia petunt viam exire et praedare erga vos per regnum nostrum, praeterea et insuper nos cogunt in multis factis contra fidem catolicam et contra vos agere. Voluntas autem nosfra el [lerfecta est nulloinodo conlra vos facere in malis immo a vobis nun- quam se])arare volentes sicul dixiinus et iuravimus, vobis fidelis frater et ami- cus esse volentes. Ilinc est, quod ipsuni nuntium Turcorum hic retinuimus 542 quousquo vobis scirc daremus, considt-randum est vobis quando homo vel dominus cst potens et fortis tunc pacem polest iacere, sicut vlt. Cum autem impotens erit fortior super eum veniet, faciet secum sicut vlt. Proptcrea prae- scntibus petimus vos et quemlibet vcstrum pracscntibus affcctuose, quatcnus statim visis pracsentibus- pro vcstra ct nostra utilitatc omni sinc mora nobis subsidia dirigatis ducentos aut ccntum vd quinquaginta liomincs clectos usque diem dominicam proximc vcnturam' dum viderint ij)si Tinci potcntiam de llungaris moUiccs crunt et diccmus, quod |)lures venient tunc facta nostra et vestra dcbita ordinc disponere possum quousquc de domino nostro rege man- datum habuerimus sicut supra duximus pro bonitatc dcffcnsione ct utilitate vestrorum et nostrorum quantocicius poteritis festinctis, quia dco teste plus de bonitatc vcstra et stabilitate cogitamus quam nostra, vos etiam considerate per omnia quae nobis et nostris ad honorem ct profcctum cadent quia quidem sunt neffactc, qui cogitant erga nos* mala et agunt iniuste talibus sitis inimici sicut nos inimicis vestris eis facietis sicut nunc faciemus pro vobis. Datum in Tergouistia feria sexta proxima post festum nativitatis Mariae, anno domini inillesimo quadringcntcsimo quinquagesimo scxto. Vlad partium Transalpinarum vaivoda ct dominus tcrrae de ^'"ogaras, frater amicus vester in omnibus. Auf der Ruckseite Adresse: Sagacibus et honcstis viris iudici ac iuralis civibus de Brassouia, fratribus amicis et vicinis nostris pracdilcctis. • Vorlage ffortc. ^ SeplpiiibiT 12. * Hierauf sic durchijestrichen. * Ober cler Zeile. 3 041 Gran H.">G Spptember 24. Dionijsius, Er:hischof von Gran hestdlirit die Wahl des Jakohus von Schlatten zum Pfarrer von Brenndorf uiid ersucitt die Pfarrer von Petersberg und Weidenbach, ihn in sein Amt einzufuhren. Orij;. Pap. friihcr .Vrchiv dcs Burzenlander ev. KapiUls A. \i. . jilzt ,\rh. St. Sibiu. Ringsiei^el in roles Waclis. papierbedeclil. vnrne aiif;,'edriicl. Konig Ladislaus verbietet allen Zollinhabern des Konig- rdchs Ungarn sowie den koniglichen Zollinhabern, fiir die Zufuhr von Blei, Eisen und LebensmHteln zur Hermannstddter Miinz- und Berfikammer Zolle einzuheben. Orig. Pap. Arh. St. Sibiii U II 173. Sieiiel war in rotes Wachs vorne aufgedriickt, Reste. Regest: Kemeny. Nolitia 1. 175. Ladislaus dei gratia Ilungariae, Bohemiac, Dalmaciae, Croaciae et cetera rex, Austriaequc et Stiriac dux necnon marchio Morauiae ct cetera universis et singulis praelatis, baronibus, comitibus, castellanis, nobilibus et alterius cuiusvls status et conditionis possessionatis hominibus, itcm civitatibus, oppidis et villis ipsarumque rectoribus, iudicibus ct villicis necnon tributariis vel vice- tributariis nostris scilicet regalibus et aliorum quorumcumque ubique^ in regno Hungariae ac partibus^ nostris- Transsiluanis< )^ constitutis et existen- tibus praesentium notitiam habituris salutem ct gratiam. Cum antiqua lege et consuctudinc camcraruin cusionis monetarum urburarumque et montanarum nostrarum regalium requirente de plumbo, fcno, victualibuset aliisrebuspro huius- modi cameris nostris necessariis ad easdem adducendis non sit licitum neque convenit de iure aliquod exigi tributum; ideo vestrae et cuiuslibet vestrum fide- litati firmiter praccipimus ct aliud habere nolentes mandamus, quatenus impos- terum de plumbo, ferro, victualibus et aliis quibuscumque rebus ad cameram cusionis monetarumac urburarum et montanarum nostrarum regalium Cibinien- sium undecumque et de quibuscumque partibus apportandis et adducendis ac de apportatoribus earundem nullum tributum seu quamcumque solutionem tributariariam in locis praedictorum tributarum petere et exigere petique et exigi facere, immo conductores ct apjiortatores eorundem in vestris possessio- nibus, honoribus, officiolatibus ac vestri in medio impedire, molestare et dampni- ficare nusquam et nequaquara praesummatis nec sitis ausi modo aliquali. Alio- quin commisimus et harum serie firmiter committimus fidelibus nostris comitibus 547 vel vicecomitibus et iudicibus nobilium illorum comitatum, ubi praemissa nostra mandata non olKcrvarentur, ut ipsi vos et quemlibet vestrura ad id faciendum per vestra dampna et gravamina arcius compellant et astringant, nostra auctori- tate ipsis praesentibus in hac parte attributa mediante. Aliud ergo facere non ausuri gratiae nostrae sub ol)tentu. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum in Fwthak feria sexta proxiina post festum beatorum Symonis et Judae apostolorum, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo sexto, regnorum nostrorum anno Hungariae et cetera decimo septimo, Bohemiae vero quarto. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis ex deliberatione praelatorum et baronum. Von der Kanzlei am unteren Rande links: Lecta. Auf der Riickseite von einer Hand des 15. Jh. s: Super exemptione tributi came- rae Cibiniensis facta de plumbo et ferro et cetera. 1 Vorlai^i' ubiqucq. ^ Hicraur radicrlc Lucke 0.9 cm. ' Auf Hasur. 3 047 Futak 1456 Oktobrr 30. Konig Ladislaus nerbielel das Scheiden non Gold und Silber ohne Wissen und Willen der koniglichen Kammerleuie Oswald, Biirgermeister von Hermannstadt, Nikolaus von Vaglio und Christophorus von Florenz. Orij^. l'ap. Arh. Sl. Sibiu U II 172. Sicgel, rotes Wachs, papierbedeekt, vorne aufge- driickt. Dcrselbe Steinpei wie Nr. 2 806. Druck: Arc/ii« 6, 186.i. 184 .Nr. 8. Regest: Kcmeny, \olitin 1, 175. Ladislaus dei gratia Hungariae, Bohemiae, Dalmaciae, Croaciae et cetera reX| Austriaeque et Stiriae dux necnon marchio Morauiae et cetera fidelibus nostris universis et singulis cuiusvis status et conditionis hominibus regni nostri Hunga- riae et partium Transsiluanarum praesentium notitiam habituris salutem et gratiam. Cum antiqua lege et consuetudine camerarum, urburarum et cusionis monetarum nostrarum regalium requirente, nullus omnio hominum absque scitu et voluntate camerariorum huiusmodi urburarum et cusionis monetarum nos- trarum aurum et argentum separare valeat quovismodo, ideo fidelitati vestrae firmiter praecipimus et mandamus, quatenus nullus omnino vestrum absque scitu et voluntate fidelium nostrorum providi Oswaldi magistri civium civitatis nostrae Cibiniensis ac Nicolai de Wagio et Cristoferi de Florencia Italicorum, camerariorum^ urburarum et cusionis monetarum nostrarum Cibiniensium aliquod aurum seu argentum separare et separari facere nusquam et nequaquam praesumatis. Contrafacientes autem commiisimus et praesentium serie commit- timus praedictis camerariis nostris per gravamina in talibus ab antiquo observari solita ad^ id^ compelli et adstringi nostra auctoritate praesentibus ipsis in hac parte attributa mcdiantc. Aliud ergo nullo modo facere praesumatis. Praesenti- bus perlectis exhibenti restitutis. Datum in Fwthak sabbato proximo post festum beatorum Symonis et Judae apostolorum, anno domini millesimo qua- dringentcsimo quinquagesimo sexto, regnorum nostrorum anno Hungariae et cetera decimo scptimo, Bohemiae vero quarto. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis ex deliberatione praelatorum ct baronum. 548 Am unleren Rande liiiks von der Kunzlei: Lecta. Auf der Riickseile von einer Hand des 15. Jli. s.: Super separatione auri et argenti. 1 Endung auf Rasur. - Cber der Zeile nachgetragen. 3 048 Futak lioC) Oktobor 31. Konig Ladislaus befiehll allen Bergleulen von Baia de Aries I Offenburg und Abrud I Schlalten, das gewonneneSilber bei der Hermannstadter Kammer einzulosen. Orifj. Pap. Arh. St. Sibiu U II 174. Sieijel in rotes Wachs vorne aufyeihiiclil. Derselbe Slcmpel wie Nr. 2806. Re.aest: Kenicny, Notitia 1, 176 = Tiansilvania 1847. 240. Ladislaus dei gratia Hungariae, Bolieniiaf, Dalniaciae, Croaciae et cetera rex, Austriaequc et Stiriae dux necnon marchio Morauiae et cetera fidelil)us nostris universis et singulis montanistis in montanis nostris Offenbanya et Zalathna- banya constitutis et existentibus salutem et gratiam. Fidelitati vestrae firmiter praecipimus et mandamus aliud habere nolentes, quatenus argentum vestrum iuxta antiquas libertatcs moremque et consuetudinem camararum urbararum et^ cusionis monetarum nostrarum Cibiniensium fidelibus nostris provido Oswaldo magislro civium civitatis nostrae Cibiniensis necnon Nicolao dc \^'agio et Cristo- foro de Florencia Italicis camerariis earundcm camerarum aut ipsorum homini- bus harum latoribus et nemini alteri jjro moneta nostra regia secunda cursum eiusdem ad ipsam cameram nostram dare, vendere et assignare modis omnibus debeatis sine renitentia aliquali. Alioquin commisimus et praesentium serie firmiter committimus praefatis camerariis nostris, ut ipsi contrafacientes per eorum dampna et gravamina in talibus ab antiquo ficri solita arcius compellant et astringant nostra auctoritatc ipsis in hac parte attributa mediante. Aliud ergo nullo modo facere praesumatis gratiae nostrae sub obtentu. Praesentibus perlec- tis exhibenti restitutis. Datum in oppido Fwthak in vigilia festi omnium sancto- rum, anno domini millesimo quadringentcsimo quinquagesimo sexto, regnorum autem nostrorum anno Hungariae et cetera decimo scptimo, Bohemiae vero quarto. Von der Kunzlei: Commissio propria domini regis ex deliberatione praelatorum et baronum. Am unleren Rande links von der Kanzlei: Lecta. Auf der Riickseite von gleichzeitiger Hand: Koning Laslos briff vber den Ofen- berg. Von einer Hand des 1.5. Jh. s.: Ad Offenbanya pro administratione argenti. ^ Von anderer Hand und niit anderer Tinte uber der Zeile nachgetragen. 3 049 Futak li.^G Oktober.*)!. Konig Ladislaus gibt den siebenbtirgischen Adligen bekannl, dass die Hermannslddler Munzkammer neue Munzen prdgt, teilt ihnen den 549 Kurswert der beiden Nominale, Denar und Heller, mit und befiehlt ihnen, diese Miinze anzunehmen. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 175. Siegel in rotes Waclis, papicrbcdeclit, vorne auf- gedriickt. Dersclbe Steinpel wie Nr. 2 806. Druck: Eder, Observationes 1 t3. Archio 6, 1863, 185 Nr. 9. Regest: Kemeny. Xotitia 1. 176. Ladislaus dei gratia Hungariae, Boliemiae, Dalmaciae, Croaciae et cetera rex, Austriaeque et Stiriac dux necnon niarchio Morauiae et cetera fidelibus nostris universis et singulis nobilibus partium nostrarum Transsiluanarum salutem et gratiam. Quia^ in hieme proxime praeterita nobis in hoc regnum nostrum Hun- gariae intrantibus reperimus ipsum ex crebra mutatione ac vilitate monetarum non modica suscepisse imcommoda. Ideo licet eotunc ex deliberatione praelato- rum et baronum nostrorum decreverimus quandam monetam argenteam in regno nostro Ilungariae praedicto et in quibuslibet cameris in una et eadem lega, forma. jiondere et effigie cudcndam, ])rout in aliis literis nostris superinde emanatis clarius continetur, quae moneta in camera nostra Cibiniensi et in certis aliis cameris cusa exliterit et in aliquibus locis per aliquod tempus cursum ha- buerit.Tamen rumore et querela nostrorum regnicolarum invalidam percepimus^ et intellexiraus monetam ipsam in lega et numero praedictis pro communi bono ac deductione expensarum communium gravem esse et intolerabilem. Quajiropter nos de eorundem praelatorum, baronum ac procerum regni nostri habita supe- rinde matura deliberatione, suppressa et mutata priori moneta nostra, aliam novam monetam regno et regnicolis nostris in omnibus factis et negotiationibus expensisquc et aliis expeditionibus comodosiorcm et utiliorem in omnibus cameris regni nostri Hungariae sub lega, modo, forma et effigie, in aliis literis nostris exinde confectis, denotatis et specificatis, quorum ducenti pro uno floreno auri monetam etiam minorem filer, quorum quadringenti pro uno quoque floreno auri cursum habebunt et recipi debeant in praedicta camera nostra Cibiniensi et aliis cameris nostris < >^ commisimus et laborari. Quapropter fideli- tati vestrae firmiter praecipimus et mandamus, quatenus praefatam monetam in vera lega cusam, bene dealbatam, monetatam et effigiatam ducentos denarios monetam autem filer quadringentos denarios in quibuscumque negotiationibus, foriationibus emptionibusque et venditionibus vestri in medio pro uno floreno recipiatis et ab omnibus recipi faciatis et cursum habere permittatis omnibus modis. Et aliud nullo modo facere praesumatis gratiae nostrae sub obtentu. Et haec volumus per fora et alia loca publica ubique palam facere proclamari. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum in oppido Fwthak in vigilia festi omnium sanctorum, anno domini millesimo quadringentesimo quinquage- simo sexto, regnorum autem nostrorum anno Hungariae et cetera decimo septimo, Bohemiae vero quarto. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis ex deliberatione praelatorum et baronum. Auf der Rilckseite von einer Hand des 15. Jh. s.: Super receptione monetae novae nobilibus. ' Hierauf nns gestrichen. ^ Liicke 3,7 cm. ^ Gebessert aus praecipimus. 3 050 Belgrad li5B Noverabcr 12. Konig Ladislaus verleiht dem Vizekanzler Slephan von Warada, Propst von Erlau, und dessen Verwandten, weiiers Ladislaus und 550 Sigismiind. Sdlinen des Dioiitjs von Losoncz, sowie l.adislaus, Sohn des Stephan von Losoncz, die Bunj Balwanos sami Zugehoiigkeiten, darunter Zaznyires, Zenthmar- ton. Kcreles et Zenlhiacob, und die Besitzungen Kenthelke, Arokallya, Sofalwa, Zeretli ;/. a., die nach dem erhenlosen Tod des Nikolaus. Sohnes des Georg, heim- gefallen waren. Datum in Nandor Alba feria sexta proxima post festum beati Martini episcopi et confessoris, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo sexto, regnorum auteni nostrorum anno Hungariae et cetera decimo septimo, Bohemiae vero quarto. DriR-k: Kaminerer, Codcx dipl. Zichij 9. 530 Nr. 388. Varju, Okleveltui 1. 694 Nr. 487. 3 051 lielgrad 1456 Novemlier 12. Konig Ladislaus heauftragl den Konvent von Kolois- monostor bei der Einfiihrung des Ladislaus und Sigismund von Losoncz und Ladis- laus, Snhn des Stephan von Losoncz, sowie des Aladar und Nikolaus von Warada in den Besitz der Burg Unguras (Balwanos) samt Zugehorigkeiten und in die Besitzungen Kenthelke, Arokalya, Sofalwa, Zereth u. a. mitzuwirken. Dasselbe Datum wie unter Nr. 3 050. Orig. Pap. Ungar. Landesarcliiv Budapcst, Dl. 27898. Siegel war zum Verschluss auf- gedriickt. Druck: Varju, Oklevellar 1, 697 Nr. 488. 3 052 Kubin 1456 Novemljcr 21. Ladislaus de Hwnyad, comes Bistriciensis, agazonum regaliuin magister, capitaneus regni Hungariae generalis bezeugt iiber Einschreiten der providi viri Lucas Suttor et Paulus Noza incolae oppidi nostri Theke in persona universorum civium et incolarum, dass Johannes von Hungad.. visa et considerata paupertatis inopia dictorum civium ot incolarum nostrorura dicti oppidi, cumque volens i]5sum oppidum nostrum populorum et inhabitatorura multitudine decorare... dem Markte Tekendorf zahlreiche Freiheiten verliehen hat und hestdtigt diese Freiheiten. Datura in Kaeuinio, die dominico proximo post festum beatae Elizabeth viduae, anno domini millesimo quadringentesirao quinquagesimo sexto. Von der Kanzlei: Commissio propria domini Ladislai, comitis Bistriciensis. Orig. Perg. Arh. St. Cluj. Arcliiv der Stadt Bislritz Nr. 40. Siegel war an blauer Seiden- schnur angehangt. Nach Zimmcrmanns Beschreibung, war es rund, Dm. 2,9 cm, rotes Wachs in Wachsschussel. Im Siegelfeld Wappenschild mit viergeteilten Feld. Um- schrift in gotischer Minuskel: s. ladislai de hwnyad comitis { ); Druck: Teleki, Hunyadiak koia 10, 533 Nr. 260 nach ciner fehlerhaften Abschrift. Regest: Berger, Urkunden-Regesten 29 Nr. 139. ' Verwischt, etwa 7 Buchstaben. 551 30 53 (liSe— 1461) Dezeinber 8. Vlad Tepes, Woiwode der Walacliei, fordeii den Rat hon Kronstadt auf, den i>on seinem Beauftragten Dimitru beschlagnahmten Stahl verauszugeben oder ihm das Geld dafiir zuriickzuerstatten. Geschrieben Dezember S''. Auf der Ruckseite Adresse: „Den Kronstddler Ratsleuten" . Ebenda von gleichzeitiger Hand: „Demeteran famulus Marian asseruit calibem facere suani." Orifi. Pap. .\rh. St. Brasov, SteniUT I 210. Siegel, ruud, Din. 2,9 cm, iii rotes Waclis auf der i^iickseite zuin Verschluss aufgedriickt. Anscheinend derselbe Stempel wie .Nr. 3 033. Druck u. rum. Qbersetzung: Bogdan, Docuntcnle 91 Nr. 72. Tocilescu, 534 documenle 69 Nr. 72. Rum. Obersetzung: Bogdun, Documcnte 51 rcgcste 63 Nr. 65. l^egest: Andronescu, Repertoriul 82 Xr. 271. Die Urkundc stammt aus einem Zeitpunkt, da die Bezichungen Vlads zu dcn Ivron- stadtern schon etwas getriibt waren, vgl. die Urkunde Vlads aus 1457 Marz H. Im Novcmber 1162 hat Vlad 'fP^? die Hcrrschaft schon an Radu den Schonen verlorcn. vgl. Documentc prioind istoria Romdnici I. Introducere, vol. I, Bukarest, 1956, p. 487, ■ 3 054 Hermannstadt 1456 Dezembcr !). Die Sieben Stiihle beglaubigen ihre Urkunde von 1423 Nr. 1 926 und leiten den Streit zivischen den Nachkommen des Grdfen Nikolaus iind den Bewohnern von Mediasch iim das Grdfenamt soivie das Wasser- und Miihlenrecht in Mediasch vor das konigliche Gericht. Orig. Perg. Archiv der Evang. Kirchengeraeinde A. B. Mediasch .Vr. 33. Siegel war angehangt. Eingesch:iltet von Konig Ladislaus 1457, Orig. ebenda. Druck: Graser, Umrinse 103. Programm dcs cv. Gymn. Mediasch 1869/70, 45 .\r. 10. Regest: .ircliiv 15. 1880. 191 .Vr. 33. Nos Oswaldus, magister civium civitatis Cibiniensis, comes Petrus de Ruffo- monte, iude.x regius loci eiusdem, Johannes Aurifaber, magister civium Seges- wariensis, Johannes de Mergendal, iudex regius sedis Schenk, comes Jacobus, iude.x regius sedis Rwppas, Ladislaus, iudex regius de Bros, Melchior Aurifader, iudex sedis Cibiniensis ac Petrus Meolner et Nicolaus Rewsse, iurati cives civitatis Cibiniensis praetactae, Johannes Nonnencleppel, alias magister civium Seges- wariensis et Valentinus Doleator, iudex sedis loci eiusdem, Nicolaus Wessewder de Insula Christiana, Jacobus Aurifaber, pronunc vicesgerens iudicatus regiiet Michael Greb, iudex sedis de Mewlenbach, Johannes Claren, iudex sedis et Stephanus Doleator, villicus oppidi Rwppas, Stephanus Greb et Laurencius Peer, iudicatum regiorum sedium Rewssmarth et Lewschkyrch vicesgerentes, Vrbanus Greb, iudex sedis, et Johannes Gaspar, villicus oppidi Rewssmarth, ceterique universi iurati seniores septem sedium Saxonicalium partium Trans- siluanarum memoriae commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod cum nos in praesenti generali iudiciaria congregatione nostra in hac civilate Cibiniensi more alias consueto pro reddenda cuilibet quae- rulanti iustitia pro tribunali consedissemus comparuerunt coram nobis in causa appellationis de praesentia iudicuin et iuratorum seniorum duarum sedium Saxonicalium partium Transsiluanarum ad nos legitime deducta personaliter 552 cliscrotus ct circuinspccti viri domiuus Johaunes plcbanus parochialis ccclesiae de Stolczenburg ac CkMnens et Janko Greb de Meggyes suis ac Andreae Syglewr et ceterorum universorum fratrum et consanguineorum suorum nominibus et in personis, tamquam actores ab una, ac Petrus Doleator, villicus, Cristannus Beosser, Valentinus Literatus et Georgius Wymer, iurati cives, et Martinus, notarius oppidi Meggj'es similiter in suis ac ceterorum iuratorum civiura et totius communitatis praetacti oppidi nominibus et in personis veluti in causam attracti partibus ex altera et per eosdem dominum Johannem, Clementem et Jankonem in suis et nominibus quorum supra propositum fuit in hunc modum. Quomodo cives et communitas hospitum seu populorum de dicta Meggyes ipsos honore et officio iudicatus seu grebatus per mortem progenitorum suorum quondara comitum de Meggj^es ad eos iure successorio devolutis minus iuste privassent, destituissent et eiecissent et quomodo ipsorum progenitores in raolen- dino trium rotarum infra ipsum oppidum constructo ius ab antiquo in singulis distributionibus annonae octo cubulos percipiendi habuissent, sed nunc cives et communitas oppidi praetacti ipsis eosdeMn octo cubulos annonae dare recusarent. Nihilorainus etiam proposuerunt, quomodo cives et communitas in quodam loco seu fundo lapidis lapsorii pro se usurpantes molendinum unius rotae pro raoli- tione annonae construi fecissent in damnum et praeiudicium ipsorum valde raagnum. Ex adverso vero villicus et iurati cives praetacti similiter in suis ac aliorum universorum hospitumde praedicta Meggyes nominibus et in pcrsonis taliter respondcrunt ad primum, quod ipsi dorainus .lohannes, Clemens et Janko nullum ius ad tenendura seu habendum honorem grebatus haberent eo quod non filii coraitum sed filii sororum et filiorura coraitura essent et quod nunquara fuisset de consuetudine seu lege provinciali duarum sedium quod talis iudicatus ad personac femineas deberet derivari. Ad secundum articulum dicebant, quod licet verum foret quod coraes Nicolaus felicis reminiscentiae in singulis distri- butionibus de inferiori raolendino ratione cuiusdara conditionis ad quam ser- vandara literis progenitorum et praedecessorura nostrorum raediantil)us fuisset obligatus octo cubulos annonae percepisset, taraen idem coraes Nicolaus eandem conditionem longe ante obitura suura infregisset, quod raultorum et honestorura virorum testimonio vellent comprobare. Ita quod ipse comes Nicolaus per unam dietam equitando, quo comraodo se posset pervenire, facta et negotia oppidura tangentia in propriis expensis et laboribus, uti debuisset non expedivisset ratione cuius infractionis seu violationis ipse a datione talium octo cubulorum annonae fuissent absoluti et per consequens eosdem ipsis domino Johanni, Clementi et Jankoni dare recusarent. Ad tertium autera articulum responderunt taliter, quod eadem litis materia circa festa Penthecostes proxime praeterita coram nobis mota fuisset et nos prudentes viros Johannem Aurifabrum magistrura civium, Valentinura Doleatorera, Johannera Nonnenclepel et Laurencium Mewsche dictos de Segeswar ad conspiciendura locura constructionis raolendini illac transraisissemus, qui cum locum seu decursum fluvii per mediura oppidi decurrentis etiara raolendinum comitum superius oppidura constructura conspi- cientes cognovissent, quod aedificatio raolendini novi ipsum molendinura coraitum ct rotas ciusdera in suis decursibus rainirae irapediret, quare ipsi magister civium et cives praefati nomine et in persona nostri illic constituti molendinum novum loco in eodem ipsos audacter construi facere fecissent. Unde nos auditis et intellectis arabarura partiura propositionibus, responsionibus et allegationibus raox praefatos Johanera ,\urifabrura magistrum civium, Valen- tinum Doleatorem, Johannem Nonnenclepel nobis consedentes, Laurencio Mewsche absente super ultimo articulo, videlicet an ipsi iussissent et fecissent per praefatos cives et communitatem de Meggyes novura raolendinura construi facere et aedificari. Qui concorditer responderunt quod licet viso loco decursu fluvii praetacti cognoverint, qiiod aedificatio raolendini novi molendinum 553 comitum et rotas eiusdem non impediat non tamen ipsum per praefatos cives et communitatem construi fecissent. Igitur nos ambas partes non semel sed bis, ter et pluries interrogavimus an aliqua privilegia, literas et litcralia instrumenta in causa praemissa confecta ct emanata liaberent, ut coram nobis producerent, offerent et exhiberent et si qua partium huiusmodi privilegia, literas et literalia instrumcnta coram nobis non exhiberet scd obticeret, denegaret et non depone- ret extunc deinceps tali parti iiullibi neque intra neque extra iudicium suffragari imo nullius vigoris esse deberent prout nec debeant aut momenti quae et quas etiam praesentibus per omnia invalidamus ac viribus carituras pronunciamus. Quo percepto praefati dominus Johannes, Clemens et Janko suis et nominibus quarum supra exhibuerunt nobis quasdam literas patentes progcnitorum|[et praedecesforum nostrorum sub sigillo triangulari sedis Cibiniensis, quo ipsi progenitores nostri tunc temporis usi fuerunt consignatas. Quarum tenor talis est. (Folgt dic Urkiinde der Sieben Siiihle von 1423 Nr. 1 926). Post quarumqui- dem literarum exhibitionem nos bona et praematura inter nos deliberatione praehabita easdem litcras praesentibus de verbo ad verbum sine omni diminu- tione et augmento praeinsertas non viciatas. non cancellatas sed omni vitio suspitionis carentes quo ad omnes ipsarum continentias, aiticulos et clausulas per hanc nostram diffinitivam sententiam duximus approbandas, ratificandas et confirmandas immo approbamus, ratificamus et confirmamus per praesentes. Demum pronuntiata huiusmodi nostra sententia. supradicti villicus et cives dc Meggyes in suis et universorum civium et totius communitatis de eadem non contenti [)er formam ajjpellationis praediclam causam ad rcgalis inaiestatis personalem praesentiam duxerunt provocandam. Unde nos cominisimus ipsis anibabus partibus, ut ipse ad festum sancti Georgii martiris proxime affuturum coram personali praescntia regiae maiestatis ubicumque intra vel extra regnum suum Hungariae protunc fuerit constituta modis omnibus comparere debeant et teneantur, harum nostrarum literaruin quibus sigillum nostrum maius authen- ticum provinciale appensum est vigore ct testirnonio mediantc. Datum feria quinta proxima post festum bcati Nicolai episcopi et confessoris in generali nostra iudiciaria congregatione. anno domini millesimo quadringentesimo quin- quagesimo sexto. 3 055 Miihlbaeh 145G Dezcmher i:). Jakoh Aiirifaber iiiid Michael Gereeb, Richter von Sladt iind Stuhl Miihlbach, bciirkunden eine Zeuijenaussage des Grtifen Lorenz von Rothberg, die Hattertgrenze zwischen Hellan nnd Michelsberg betreffend. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu, K. A. Hcltau Nr. 11. Siesel, achleckig, ca 1 + 1,3 ciii, in griines Wachs vorne aufgedruclvt, Reste. Nos Jacobus Aurifaber et Michael (jereeb, iudices civitatis ac sedis Millempach, necnon Jacobus Tewffel et Georgius Crws, iurati cives civitatis eiusdem, tcnore praesentium pandimus univeisis quibus expedit, quomodo nobilis ac circum- spectus vir Laurcncius comes de Ruffomonte nostrae civitatis iamdictae com- mansor ad instantissimas preces providorum virorum Oswaldi Barth villici de Helta et magistri I.udouici eadem in lecto suae egritudinis bona cum ratione se coram nobis erigens conscientiose et recognosccns, quomodo ipse ante curricula certoruin annorum unacum nobilibus et sagacibus viris utinita Hedenrico de Alczna boni recordii et .\nthonio Trawlemberger tunc temporis magistro civium civitatis Cybiniensis in dote vcnerabilis viri domini Johannis Bortsch, plebani in monte sancti Michaclis, pariler fuissent constituti ajiud quos quidem fidedigni 554 viri inhabitatores ipsius villae per fenostrain ii)sius doinus respicientes libera et siionlanea voluntate ipsorum fassi ruissent. lerritorium providorum hominum de llelta sub tect<(o>^ stillic.idii eiusdem donius finem suum lerminare et ortum praetitulati domini Johannis plebani sub castro sancti Michaelis iacentem etiam de essentia dicti territorii Pfeningzyffin vulgariter dictam in medio alti montis et silvae Drj'roek iacere de quo supradictus nobilis vir Laurencius plene con- clusum coram provincialibus septem sedium Saxonicalium et cetera fuisse fate- batur, ut quicumque de praefata villa sancti Michaelis ligna pro suo usu a dicta silva Dryroek optaret portare semper licentiam a villico Heltcnsium sub pena pingnorationis requirere deberet nec licentia seu autoritas ipsis per eundera villicum denegari deberet. In cuius rei testimonium praesentes nostras sigilli ipsius sacpedicti Laurencii comitis muniminc duximus consignandas. Datum Millembach, die bcatae Luciae virginis, annu incarnationis M'CCCC"°LVP°. 1 Liicke. 3 056 Kccskpmel 1 4.jG Dezcmber 17. Ladislaiis uon Hunyad fordert den Rat mn Kron- stadt aiif. den von KonUj Ladislaus gegen den iinqetreuen Vlad Tepes aufgestellten Prdtendenten Dan zu unteistiitzen. Orig. Pap. .\rh. St. Bra^ov Schnell II 16. Siegel war in roles Wachs auf der Riickseite zum Verscliluss aufgedriickt. Druck: Hurrauzaki, Dncumente XV, 1. 16 Nr. 81. Providi ct circumspecti viri amici nobis honorandi. Non ignoratis, quanta incomoda dampnaque et molestiae regno et parti Transsilwano per infidelein Drakwlam vaivodam illata sunt et quatenus Wlad vaivoda partium Transalpi- narum cum extra regnum suum esset mediante fide sua nobis et domino nostro rcgi multa promiserit. Tamen postquam rcgnum suum adeptus est, sicuti a certo intelleximus in partibus illis plura incomoda et dampna intuUit ct impos- terum inferre timetur nec aliquam fidelitatem domini nostro regi et nobis sicuti promiserat servarc intendit et quod dominus noster rex volens partes illas illaesas praeservarc misit hunc Daan vaivodam contra praefatum \Vlad vai- vodam, ut ipsum de suo regno eicere et regno eodem ipse vaivoda fieri debeat, qui domino nostro regi^ omnimodam fidelitatcm tenere promisit et huic regno. Ideo vestras amicitias praesentibus rogamus multum diligenter, quatenus prae- fato Daan vaivodae propter nostrum favorem cum omni auxilio et subsidio quibus poteritis fieri velitis et adcsse et gentcs quas poteritis penes ipsum dare velitis et aliud petimus non faciatis. Datum in Kechkemeth feria sexta proxiraa ante festum beati Thomae apostoli, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo sexto. Ladislaus de Hunyad, comes Bistriciensis, agazonum regalium magister ac regni Hungariae capitaneus generalis. y/on der Kanzlei: Comraissio propria domini comitis Ladislai Bistriciensis. Auf der Ruckseite Adresse: Circumspectis et providis viris iudicibus, iuratis ceterisque civibus universis civitatis Brassouiensis et terrae Barcza araicis nobis honorandis. ' Ober der Zeile. 555 3 057 Baia Maro / Frauenbach 1457 Januar o. Magistei Paiil ersiichl den Bistriizer Stadtnotar Johann Barth, den Nikolaiis Grossil ziir Becjleichiing seiner Schulden zu verhalten. Abschrift: Manuskript Zimmerniann des Urliundenbuches nach dem gegenwartig ab- gSngisen Orig. Pap. Siegel, sechseckig, in griines Wachs vorne aufgedriickt, im Archiv dtr Sladl Blstrilz. Wir luibcn die arabisclien Zahlen mit 57 aufgelOst. Was aus dem Schriftbild nicht unbe- dinut zu erscliliessen war, da zu diescm Jahr der Bistritzer Stadtnotar Johann Barth auch sonst bcglaubigt ist. Regest: Berger, Urkunden -Regesien 29 Nr. 140. Mi carissiine Johannes tute confidit anima mea tuae sollertiae tuaeque industriae causam meam per Johannem baccalaureum taliter qualiter inccptam laudabili fine timendum committo, quoniam ex relatibus aliquorum aliqua percepi ratione quorum conficlentia, quam ad illum virum habui, plene extincta est. Quare si videris eum mihi non posse prodesse saltem considera, ut non ohsit, aut si tibi videtur refuta procurationem suam aliumque fideliorem substitui vidensque ego caritatem tuam vicem si unquam opportunum fuerit, equalem aut pro posse ( Y rependam. Ceteruni iterumque oro, quatenus Nicolaum Grossil instanter instantius instantissime amonere velis pro repondis florenis per me sibi concessis, quia si pro nunc in absentia fratris mihi non solverit, timeo nunquam solventur. De primis gralias ago et si adhuc pro tot et tantis te semel fatigares, esset mihi acceptissimum. Datum ex Riuulo dominarum, anno 57" ante Epiphaniarum feria 4ta. Per me magistrum Paulum caris- simum tuum. Venerabilitatem tuam mei ex parte pro novo anno saluta aliotque mihi tibique caros tumque et si nil pro nunc pro novo anno tibi difponere potui nulle* nul- lenos bonos dies in aevum pro tisdem suscipc. quia aurum et argentum non haheo, quod et cetera. Postpositis omnibus lihris huiusmodi primum stude til>i compare Vincencium in spcculo hystovali quem haliendo omnes fere alios ex discursu tuo expraehendere poterimus, datur pro XXIX florenos Budae meque nosse omnemsubstantiam promptam in libros grandes et egregios desper- sisse pro decreto summa Reyneri^, Vincencio in his et pro Livio in spe naturali aliisque parvulis adinventio fiat testamentum pro me ct pro te, o utinam prolem prosertum masculini sexus haberes et cetera. Auf der Ruckseiie Adresse: Sollertissimo viro domino Johanni Barth, notario Bystriciensi, fautori procuratorique suo spccialissimo et cetera. ' 3 Buchstaben unleserlich. ^ Ist wohl auszulassen. * So Vorlage. * lequaveri. requaneri? 3 058 Ofen li.lT .Junuar 2(1. Koniij Ludislaiis liestdiigt fiir die Gemeindc Tarllau die sub sigillo universitatis nobilium carundem partium a tergo in papiro patenter in praesive besiegelie Urkunde der sie.hentmrgischen Vizewoiwoden Georg und Bronislaus i'on 14-54 \'r. 2 !)1'). das Uliereinknwmen zwisciien Tliilman i>on Teliu j 556 blyen nnd dessen Kindern Georg, Peler, Johann, LadisUms, Elisabelli und Katha- rina sowie der Gemeinde Tarllau in |>crsonis eorundcm civium scnioruin ct hospi- tuni i-t communitatis dicti ojiidi noslri iiher den am Tatranij crrichlelen Damm. Datum liudae in tVsto l)catorum l'"abiani ct Scl)astiani martyrum, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagcsimo scptimo, regnorum nostrorum anno Hungariae ct cctera decimo scptimo, Bohcmiac vero quarto. Auf der Plica rechts: Lecta cum originali in cancellaria. Orig. Perg. ^Vrh. St. Brasov, Tartlaucr Urkiiiuli-ii \'r. 3. Sicf,'el, rolcs Wachs in Wachs- schiissel an rot-weisser Seidcnschiiur angclianiil. Dorsclbe Stcmpel wie Nr. 2 806. 3 05Q Ofen I •.">7 Januar 'M. Konifi Ladislans rerleihl Ladislaus de Xafihweh/h und Aladar de Warada die per dcfcctum scminis des Nikolaus. Sohnes des Bans Georg, heimgefallenen Besitzunyen Kinleln, Kalle.tdorf. Reussen und Sarata j Salz in der Gespannschaft Doboka samt allen Giebigkeiten und Nutzungen. Datum Budac fcria secunda proxima antc fcsliim purificationis bcatae Mariae virginis, anno domini millcsimo quadringcntcsimo quinquagcsimo scpfimo, rcg- norum autem nostrorum anno liungariac ctcclera dccimo septimo, Bohemiae vero quarto. Drnck: Kamiiicrcr, Codcx dipl. Zichii !t, 5:?9 Nr, :i9:i niu-li (Icth Orig. Pcr,;;. 3 060 1457 Junuar .'Jl. Der Konvent von Kolozsmonoslor bezeugt, dass der providus ac circumspectus Georgius Erewen, iuratus civis civitatis Bistriciensis necnon scientificus vir Johannes dictus Parth notarius de cadem nominibus et in personis iudicis ct iuratorum civium necnon totius communitatis vor ihm erschienen sind, und beglaubigt auf ihr Ersuchen die Urkunde des Johannes von Hunyad von 1453 Nr. 2 867 tiber die Freiheiten und Pflichlen der Bistritzer. Datum feria secunda proxima ante festum putificationis beatae Mariae virginis, anno domini millesimo quadringentcsimo quinquagesimo septimo. Orig. Perg. Arh, St. Cluj, Archiv dcr Stadt Bistrilz Nr. 41. Siegel, weisses Wachs an roter Seidenschnur angehangt. Dcrsclbc Stempcl wie Nr. 529. Eingeschaltct von Konig Mathias 1459, Orig, ebenda, Regest: Arcli. Zeitschrift 12, 81. Bcrs^cr, U^kunden-Rcgcsten 29 Nr. 141, 3 061 Ofen 1457 Februar 3. Konig Ladislaus bestatigt den Kronstddter Konrad Lapicida im Genms der ihm vermachten Miihleneinkunfte in Honigberg. Orig. Pcrg. Arh. St. Brajov, Priv, 1 i:3, Siegcl, rotes Wachs in Wachsschiisscl, an grun- weiss-rotcr Seidenschnur angehan.ot, Dcrselbe Stempel wie Nr. 2 806, i:in.i,'cschaltet von Konig Mathias 1462, Orig, ebenda. 557 Von dei Kanzlei: Relatio domini Johannis episcopi Varadiensis, cancellarii. Nos Ladislaus dei gratia Hungariau, Bohemiac, Dalmaciae, Croaciae et cetera rex, Austriaeque et Stiriae dux, necnon marchio Morauiae et cetera, memoriae commendamus tenore praesentium significamus, quibus expedit universis, quod nos consideratis et attentis multimodis fidelium servitiorum gratis meritis et sinceris complacentiis, quibus fidelis noster Conradus Lapicida civis civitatis nostrae Brassouicnsis nobis et sacrae coronae regni nostri Hungariae sub diver- sitate locorum et temporum studuit assidue complacere. Volentes eidem horum intuitu servitiorum regio occurrere cum favore illam donationem quam quondam fidelis noster spectabilis et magnificus Johannes de Hunyad comes Bistriciensis dum vivebat tamquam gvneralis capitaneus regni nostri Hungariae pracfato Conrado de sexta parte proventuum duorum molendinorum tres rotas habentium in possessione nostra Herman vocata districtus terrae Burciae nostram sereni- tatem concernente per literas suas coram nobis in specie productas fecisse dinos- citur. Quamquc nos etiam superioribus diebus acceptasse et ratam habuisse memoramur simul cum statutione capituli ccclesiae Transsilvanae superinde legitime ut vidimus secuta, dcnuo et ex novo ratam, gi^atam et acceptam haben- tes eidem non obstante eo quod dicta sexta pars molendinorum praedictorum tandem per comites Siculorum taliter qualiter occupata extitit nostrum regium consensum praebemus pariter et assensum. Quocirca vobis fidelibus nostris comitibus Siculorum nostrorum et vices vestras gerentibus praesentibus et futuris firmiter committimus et mandamus. quatenus visis praesentibus a modo in posterum praefatum Conradum et heredes suos in praedicta sexta parte proventuum nostrorum rcgalium molendinorum praedictorum nullatenus impe- diatis, scd eandcm ipsis semper jiacifice percipere permittalis. Secus in praemissis facere non ausuri. Praesentes tandem post lecturam reddi semper iubemus praesentanti. Datum Budae secundo dic festi purificationis beatae Mariae virginis, anno domipi millesimo quadringentesimo quinquagesimo septimo, regnorum nostrorum anno Hungariae et cetera dccimo septimo, Bohemiae vero quarto. Auf der Riickseile von der Kanzlei: Regestrata M. Jo.^ ' M. J<> einscsehiebpn. 3 062 Ilermannstadt H57 Februar 9. De; Ral von Hermannstadt meldet gegen die Entscheidung des Weissenburger Generalvikars Malthaus, Pfarrers von Urwegen, in dem Streit der H ermannstddler mit ihrem Pfarrer Antonius, das Messelesen betreffend. Berufung an. EingfsclialU t von clcin iiffentliclun Xotar Lrban Pelri 1457. Orig. Arh. St. Sibiii. Cum appellationis remedium in sacris canonibus in relevamen oppressorum ac vcrisimiliter indebite opprimi et gravari tementium sit adinventum, hinc est, quod nos Oswaldus magister civium ac iudiccs et iurati consules necnon tota communilas civitatis huius Cybiniensis tenore praesentium significamus, dicimus, proponimus ct notificamus univcrsis et signanter coram vobis Vrbano papali ac impcriali auctoritatibus publico notario tamquam autentica et approbata 558 persona et testibus hic praesenlibus. Noverilis nos veridica relatione percepisse, quomodo quaedam littM-ae in causa quarundam missarum et presbiterorum eas- dem missas in praedicta parocliiali nostra ecclesia beatae Mariae virginis ipsius civilatis Cybiniensis celebratarum peraclarum et cotidie peqjetuis futuris tempo- ribus |)eragendarum per egiegium virum dominum Anthonium decretorum I)lebanum nostrum Cibiniensem hiis proximis elapsis diebus ab egregio similiter decretorum doctore Mathaeo. custode el canonico ac vicario in ecclesia Trans- silvana in spiritualibus generali et plebano de Zasorbo, commissario seu delegato non nostro iudice neque in eius iudieium eum publica protestatione nostrorum procuratorum sibi in faciem pro])ter cerlas infrascriptas causas conscientes tam contra nos quam alios quospiam ipsum negotium ut [^raesumitur tangentes essent extractae prout aliae literae praeceploriae contra nos et nostros capcllanos per ipsum dominum Anthonium doctorem et |ilrbanum nobis transmissos resig- natos in curam nostram pridie sunt extractae. In quibus videlicet literis idem dominus Mathaeus doctor, custos, canonicus et vicarius non adhuc noster iudex sententiavil et alia quae in eisdem continentur tecit, nobis universis supradictis in gravamen, dispendium et iniuriam divinique cultus nostrae praefatae ecclesiae in negligentiam manifestam, ratione quarum literarum nobis et illis quorum intercst gravamen timemus cvenire. Et quia sapientum est huiusmodi futuris gravaminibus et suspectis iudicibus qui lales literas sine auditione, cognitione, determinatione et diftinitione causarum sibi comissarum parti adversae in favorem nobis vero et nostris in gravamen contra iuris ordinem solent dare et conferre, eitissime obviare viam eorundem quam se sperant habere praecludent, quia error cui non resistitur maxime in jjrincipio approbare videatur. Unde a talismodi quibuscumque literis contra nos aut contra nostros taliter qualiter emanatis seu emanandis extractis seu extrahendis oculte aut manifeste, directe vel indirecte a quibuscumque iudicibus ecclesiaslicis vel saecularibus indifferenter sencientes nos fore gravatos et in posterum plus hiis fortius gravari et divini cultus ad honorem dei et salulis animarum turbationem, dissipationem et diminutionem ex huiusmodi literis deveniri posse. Quare ut praefertur nos ab huiusmodi literis processibus et a praefato suspecto iudice videlicet domino Mathaeo doctore, vicario ecclesiae Transsilvanensis, et a futuro gi'avamine ad revcrendissimum in Christo patrem et dominum dominum Dyonisium cardi- nalem archiepiscopum Strigoniensem et cetera in regno Hungariae legatum nedum ad ipsum tamquam metropolitanum sed etiam ad ipsum tamquam principalem nostrum tutorem et iudicem specialcm ac eius consilio et auctoritate ad serenissimum principem dominum Ladizlaum Hungariae, Bohemiae et cetera regem, dominum nostrum naturalem metuendissimum ct ad universos ipsius regni Hungariae praelatos, barones et regnicolas de quorum universorum protec- tione, defensione et tutione plenarie confisi a quibus talismodi donationes missarum nobis devenerunt et e largitione benignissima processerunt ipsamque causam cum tota sua serie provocamus, appellamus immoappellamuset procvo- amus et iterum appellamus et provocamus apostolosque debita cum instantia primo, secundo, tertio instanter, instantius et instantissime petimus si quis sit qui eosdem nobis dare vult et possit, saltem a vobis domino notario publico unum vel plura instrumentum seu instrumenta confici et nobis concedere et dare supplicamus. Protestantes denique nos a praesenti nostra appellatione non recedere sed eam in termino triginta dierum a data praesentium prosequen- dum inhibentes omnibus et singulis iudicibus delegatis, subdelegatis executoribus seu subexecutoribusetsignantervobis domino Mathaeo doctori, custodi, canonico, plebano et vicario supradicto sub poena quae a iure infertur huiusmodi appella- tioni pendentes contra vos universos coniunctim vel divisim nihil atteraptare praesumatis nec modo aliquali debeatis quicquam innovare protestantes etiam de fatigiis laboribus expensis et interesse protestantes etiam praesentem nostram 559 appellationem emendare, coirigere, mutarc, adclere et minuere ul iuris lcneficia exposcunt et ordo dictaverit rationis. Datum Cybinii in die beatae Appoloniae virginis et martiris, anno domini millesimo quadringentcsimo quinquagesimo septimo. 5 063 Hermannsladt l^Jo" I>briiar f>. Dei offentliche Notar Urban Petri von Steinau bezeufjt, dass der Rat von H ermannstadt in dem Streit der Gemeinde mit ilirem Pfarrer Anlonius Berufunf) eingelegt und die Appellationsurkunde an die sudliche Tiire der Pfarrkirche angescblaqen hal und schaltet das A ppellationsinstrument aus 1457 Nr. 3 062 ein. ' Oriii. Pir,!,'. .Vrli. .St. Sibiii U II 170. In^ nominc^ (iominii amen^. Anno nativitatis eiusdem millesimo quadringente- simo quinqua^csimo scptimo, inclictione quinta, die vero Mercurii, nona mensis Februarii videlicct in die beatae Appoloniae virginis sub horis vespcrorum ipsius diei, pontificatussanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Calisti divina proviclentia papae tertii anno eius secundo in mei notarii publici testium- quc sutjscriptorum ad infrascripta vocatorum spccialiter et rogatorum praescntia sul) ])orticu parrochialis ecclcsiae gloriosissimae virginis Mariae oppidi Cybinien- sis Strigoniensis iurisdictionis vcrsus jjlagam meridionalem personaliter constituti circumspecti viri Oswalclus magistcr civium, Petrus Moelner, Nicolaus Ruse, Johannes Zeglewer, Johanncs Koerpener et Johannes Sartor iurati cives ciusdem Cybinii habcntcs prac manibus inirascriptam appcllationis ceclulam in papiro scriptam quam ad valvas ecclcsiac iam dictac in loco pracallcgato scilicet versus plagam meridionalem affigi fcccrunt in qua appcllavcrunt, provocaverunt et alia quac in eadem continebantur fccerunt publice ct manifeste, diversis eandem ecclesiam intrantibus. cxcuntibus ijjsamquc apiJcUationcm vidcntibus ct egregio viro domino Anthonio dccretorum doctorc plebano Cybinicnsi pracsenti et perlegi facicnlilius candem et copiam huiusmodi appcllationis petcnte sibique clante ct reciijientc. Supplicantcs tandem praelihati magistcr civium ct iurati cives vice ct nominc ipsorum et totius commuiiitatis Cybinii praescripti mihi subscripto publico notario, quatcnus canciem appcllationcm seu provocationem in publicam formam redigercm ipsique sic in publicam formam redactam sub instrumento publico signeto et nomine mcis solitis ct consuetis consignarem, traderem iurium ipsorum ad cautclam. Cuius tenor sequitur et est is: (Folgl die Appellaiionsurkunde von 1457 Nr. 3 062) Ego vero subscriptus publicus notarius precibus praefatorum Oswaldi magistri civium ct iuratorum civium nominibus ct personis suis et totius communitatis opicli Cybiniensis praefati mihi factis forc iustis et rationc consonis inclinatus tcnorem eiusdem appellationis ut supra in formam publicam rcclcgi ipsisqye magistro civium ct iuratis civibus praesens idco instrumentum appcllationis pro ut postularunt tradidi et assig- navi. Data et acta sunt haec anno, indictione, dic, mense, hora, loco et ponti- ficatu quibus supra. Praesentibus honorabilibus viris dominis Anthonio crucifcro ordinis sancti spiritus domus hospilalis opidi Cybiniensis rectorc, Pctro Moelen- becher dc Ilelta presbifcro. ciusdcm domini hospitalensi capellano, magistro Stephano dc Schcnk uuiiori scolac rcclorc in Cybinio, Anthonio Johannis cultcl- lifabri dc Cybinio, clcrico in minoribus, locato scolae in Cybinio, cl pluribus fidcdignis prcsbiteris c1 lilcralis Strigoniensis iurisdictionis testibus ad pracmissa vocatis ct rogalis. Nolarzeichen. Et cgo \ ibaiius Petri clc Stjnawia clericus Wratislaviensis dioce- 560 sis publiius papali ac iinpeiiali auctoritatibus notarius quia praescriptae appel- lationi, interpositioni, affictioni per egregiuni virum dominum Anthoiiium doc- torem plebanum Cybiniensem personaliter copiam appellationis huiusmodi petenteni. dacionem et recipicntem protestationem et terminum prosequendum appellationis praefixioni aliisque omnibus ct singulis praemissis dum sic ut pracmittitur fierent et agerentur unacum praescriptis testibus praesens fui eaque omnia et singula sic fieri, vidi et audivi. Ideo praesens publicum instru- mentum mea propria manu scriptum confeci, publicavi et in hac formam pu- blicain icdegi signoque et nomine meis solitis et consuetis roborando consignavi rogatus et requisitus in fidem et testimonium omnium praemissorum. Auf der Riickseite von gleichzeitiger Hand: Appellatio in causa missarum contra* .\ntli()niuin qui- defalcarc voluit in ccclcsia .seu omif tere ccrtas missas perpc- tuatas. ' Verlaneerte Schrift. * Hierauf anderc Tinte. 3 064 Ofen 15.17 Fcbruar \i.K6nig Ladislaus verleiht der Stadt Miihlbach das Recht auf zwei Jahrmarkte iind das Wochenmarktrecht. Orig. Per!;. fruher ini Archiv der Stadt Sebe§. Siegel in rotes Wachs vornc aiilnedriitlvt, Reste. Druclc; Programin d. ei>. Vnlergymn. Mnhlhach 1881/82. 71 Ub. Mr. 18. Von der Kanzlei: Kominissio propria domini regis. Nos Ladislaus dei gratia Hungariae, Bohcmiae, Dalmaciac, Croaciae et cetera rex, Austriaeque et Stiriae dux necnon marchio Morauiae et cetera, memoriae commendamus tenore praesentium significantcs quihus expedit universis, quod nos tum ad humillimae et devotae suplicationibus instantiam fidelis nostri nobilis et egregii Johannis Zaz iudicis regii sedis Zazsebes, protonotarii cancella- riae nostrae maiestatis per eum nostrae maiestati propterea tum etiam pro commodo et utilitate regni et regnicolarum nostrorum ad civitatcm nostram similitcr Zazsehcs alias Mwellwmbach vocatam nundinas liberas seu fora annualia singulis festivitatihus beati Thomae martiris ac dichus dominicis in quibus cantatur Reminiscere, item foruin hebdomadale similitcr liherum cunctis diebus sabhathi omni hehdomada sub hiisdem iuribus et libertatum praerogativis quibus nundinae liherae seu fora annualia aliarum lilierarum civitatum nostra- rum celehrantur celebrandum duximus gratiose annuendum et concedendum imo annuimus et concediinus praesentium per vigorem absque tamen praeiudicio fororum annualium et hebdomalium liherorum aliorum. Quocirca vos universos et singulos mercatores, institores, viatores et alios cuiusvis status et conditionis homincs tam intraneos quam forenses praesentium serie affidamus, assecuramus et securos reddimus, quatenus cum vestris mercantiis ac rebus vestris venalibus et aliis quihuscumque veniatis et accedatis ad praedictas nundinas ac fora annualia seu hebdomadalia per nos ut praemittitur in praedicta civitate nostra in festivitatihus et diebus praedictis celebrari concessas^ et commissa lihere et secure peractisque vestris negotiationihus nundinis et foris annualibus in prae- scriptis redeatis ad propria et alia quae malueritis loca salvis vestris rebus et 561 personis sub nostra protectione ot tutela speciali. Et haec volumus per fora et alia loca publica ubi necesse fuerit ubique palam facere proclamari. Datum Budae in festo beati Valentini martiris, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo .septimo, regnorum autem nostrorum anno Hungariae et cetera decimo septimo, Bohemiae vero quarto. Unten rechls: Lecta. ' Schluss .s nach"ctra^en. 3 065 Weisscnburg li37 Februar 16. Dei offenlliche Notar Urban Petri von Steinau hezeiKjt. dass die Vertreter der Stadt Hermannstadt vor dem Weissenbiircier General- vikar Mattiidus. Pfarrer iion Urwegen. der in ilirem Streil mit dem Hermannstddter Pfarrer Antoniiis den ersten Schiedsspruch fiefdllt hatte, die Weiterklage ange- meldet haben. Orii^. Perg. Arh. St. Sibiu U II 177. In nomine doniini amen^. Anno uativitatis eiusdem millesimo quadringentesimo quinquagesimo septimo, indictione quinta, die vero Mercurii, decima sexta mensis Februarii. Iiora tertiarum vel quasi, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Kalisti divina providentia papae tertii anno eius secundo, in mei notarii publici testiumque subscriptorum praesentia in stuba habitationis egregii viri domini Matliei decretorum doctoris, custodis, canonici et vicarii ecclesiae Transsiluanae in spiritualibus generali et plebani de Zasorbo, in civitate Albae Yulae, ubi praedictus dominus Mathaeus custos, canonicus et vicarius et cetera infirmabatur, (x-rsonaliter constituti circumspecti viri Ladislaus Henlini. iudex sedis Cybiniensis literatus, Johannes Koerpener, iuratus consilii- et Mathias Pilliator oppidi Cibiniensis, Strigoniensis iurisdic- tionis, inhabitatores. i^rocuratores et nuncii speciales et generales providorum virorum Oswaldi magistri civium, iudicis, iuratorum consulum ac totius com- munitatis Cybiniensis et ipsorum nominibus et personis nominc procuratorio habentes prae manibus quoddam appellationis instrumentum per me infra- scriptum publicum notarium scriptum, redactum et confectum mihique infra- scripto ijublico notario tradentes et coram jjraefato domino Matheo doctore, custode, canonico et vicario ct cetera eandem appellationem publice per me publicum notariuni legi facientes, quae per me notarium publicum etiam egregio viro domino Anthonio decretorum doctori, plebano Cybiniensi praesente sit lecta, audita et intellecta annotati procuratores nomine quo supra procuratorio de et super insinuatione ipsius appellationis protestantes, praelibatus vero dominus Matheus doctor et cetera inter ccteras suorum verborum varietates, factum ipsius insinuationis procuratoribus praefatis his verbis respondendo conclusit dicens, si non vultis aliter ecce do vobis regiam viam. .\uditis itaque praefatis procuratoribus huiusmodi verbis relaloriis ipsius domini Mathaei doctoris et cetera sibi grates de apostoli sibi datis licentia habita referebant recedentes. Super quibus omnibus et singulis praenominati procuratores nomine quo supra procuratorio unum vel plura intrumentum seu instrumenta a me notario publico petiverunt. Quibus prae.sens instrumentum tradidi et assignavi. Data et acta sunt haec anno, indiclione, die, rnense, hora, loco et pontificatu quibus supra, praesentibus ibidem venerabilibus viris dominis Ladizlao archi- 562 diacono do Zathmar, Emerico dccano et Blasio piaefatae ecclesiae Transsiluanae canonieis. teslilnis ad praemissa rogalis et requisitis. Eadem^ vero* die^ et hora quibus sujjra annolali procuratores procuratorio nomine quo supra eandem appellationeni sub instrumento conlentam in valvis ecclesiae Transsiluanae, videlicel sancti Michaelis archan<,'eli versus plagam septemtrionalem me publico notario subscripto et testibus infrascriptis praesentibus scilicet sub officio summae missae diversis intrantibus. exeuntibus, videntibus et legenlibus affigi fecerunt. Ipsa itaque appcllatione sic ut praefertur affixa, accedens egregius vir dominus Anthonius doctor et i^lebanus Cybiniensis copiam ipsius appella- tionis sibi dare petebat, quae per nianus notarii capituli ecclesiae Transsiluanae saepedictae sibi data est et assignata. Fraesentibus ibidem honorabilibus viris magistro Stephano de Gordwa, Zagrabiensis diocesis, alias civitatis iVlbensi rec- tore scolae eiusdem ecclesiae, canonico Gregorio de Crasna capellano chori, Stephano de Ponshyda capellano domini praedictoris archidiaconi de Doboka, magistro Thoma de Cybinio, pronunc scolae Albensis rectore, et pluribus fide- dignis personis testibus ad praemissa vocatis et rogatis. Noturzeiclien: Et ego Urbanus Petri de Stynawia, clericus Wratislaviensis dio- cesis, publicus papali ac imperiali auctoritatihus notarius, qui a praetactae appellationi, insinuationi. rclationi supratactis dacionis ad valvas ecclesiae Transsiluanae ul supra affictioni copia petitioni et dacioni aliisque omnibus et singulis praemissis dum sic ut praemittitur fierent et agerentur, una cum praetactis testibus praesens fui, eaque sic fieri vidi et audivi. Ideo praesens publicum instrumentum duplicis actionis mea propria manu scriptum exinde confeci et publicavi et in hanc formam publicam redegi signo et nomine meis solitis et consuetis roborando consignavi rogatus et requisitus in fidem et testi- monium omnium praemissorumi. Auf der Riickseite iinten uon gleicli:eiti(jei Hund: insinuatio appcHationis. i Bis hierhiT iii verlaiifjertiT Sclirift. ^ In verlangerler Schrift. i .S(i Vorliijje. 3 066 Ilermannstadt 1 'i.'>7 FeUruar 'IT^. Der offentliclic Xntar Urhanus Petri von Steinau transsumiert aus dem Kirclienbuch der Pfarrl. 2 14~i iiber die Verpflichluni/en des Pfarrers der Hauplkirche zum Messelesen. r>riij. Perg. Arli. St. Sibiu U 11 17S. Druek: Arcluv 11. 187;i. 4(i:!. Onvollstandlg: Teutsch. Zelmtrechl 24. In^ nominei dominii ameni. .\nno nativitatis eiusdein millesimo quadringente- simo quinquagesimo septimo, indictione quinta, die vero Veneris, vicesima quinta mensis Februarii, hora tertia vel quasi pontificatus sanctissimi in Christo palris et domini nostri domini Calisti divina providentia papae tertii anno eius secundo, in subscriptorum testium ad hoc praesens negotium vocatorum et rogatorum praesentia in turri praetorii el consistorii oppidi Cybiniensi Strigoniensis iuris- dictonis, personaliter constituti circumspecti viri Oswaldus inagister civium, iudices et iurati consules, villicus ac vitricus parochialis ecclesiae gloriosissimae virginis Mariae eiusdem Cybinii habentes in eorum medio librum parochialis 563 ecclesiae iam dicti Cybinii, in quo cuncta debita et dispositiones missaruni scripta continentur videlicet legendarum et decantandarum tam regalium quam peculiarium in ipsa ecclesia sine defectu et negligentia celebrandarum per reverendum virum dominum Nicolaum Rymsch artium liberalium magistrum ipsius parocliialis ecclesiae Cibiniensis quondam plebanum, egiegii viri domini Anthonii decretorum doctoris moderni nostri plebani antecessorein inter ipsum tunc plebanum et cives Cibinienses omnibus futuris temporibus inviolabiliter observandas fideliter conscriptas reperiebatur. In eodem vero libro plura scripta per ipsum dominum Anthonium doctorem et plebanum Cybiniensein manu propria scripta habentur, eandemque seu easdem dispositiones saepius in eodem vidisset ac legisset tamen nunc eorum temporibus huiusinodi antiquas disposi- tiones liactenus laudabiliter et pacifice observatas in aliam lorinam et dispositio- nem contra eorum voluntatem praetenderet commutare. Tenor huiusmodi dispositionum sequitur et est talis: (Folgt das Ubereinkommen zivisclien der Hermannsladter Burgerscliafi und dem Pfarrer Nikolaus von 1432 Nr. 2147). Ego^ vero^ infrascriptus^ publicus notarius supplicationibus praelibatorum magistri civium, iudicuni et iuratorum consulum fore iustis et rationi consonis inclinatus praesentes dispositiones missarum et alia omnia quae |)ro eodi'in nego- tio forent necessaria adpetitionem eorundem magistri civium, iudicumet civiuin iuratorum de libro praefato, in hanc formam publicam regrossavi et inscripsi, ut ubivis locorum deferrc habeat et nonnullis dominis pro eis exhiberi fides plena adhibeatur. Acta et data sunt haec anno, indictione, die, incnse, hora, loco et pontificatus quibus supra. Praesentibus ibidcm honorabilibus viris domino Anthonio de Cybinio crucifero ordinis sancti spiritus domus hospitalis in Cybinio rectorc, Stephano de Schcnk inaiori, artium facultatis magistro, scolae in Cibinio rectore et villae Centumcumulis de facto plebano sed nondum sacris clericorum ordinibus ordinato, Strigoniensis iurisdictionis testibus ad praemissa vocatis et rogatis. Notarzeichen: Et ego Urbanus Petri de Stynawia clericus Wratislaviensis diocesis publicus papali ac imperiali auctoritatibus notarius, quia praefati libri parochia- lis ecclesiae Cibiniensis ad praetoriuin portatione missarum legendarum et decantandarum lectione earundem dispositione escribi petitione, aliisque omnibus et singulis praemisis dum sic, ut praemittitur, fierent et agerentur, unacum praescriptis testibus praesens fui, eaque sic fieri vidi et audivi. Ideo praesens publicum instrumentum mea propria manu scriptum exinde confeci et publicavi et in hanc formam publicam redegi, signoque et nomine meis solitis et consuetis roborando consignavi rogatus, petitus et requisitus in fidem et testimonium oinnium praemissorum. Auf der Riickseite von gleichzeiiiger Hand: disposicio missarum. ' Iii verlangerter Schrift. 3 067 li.l" Vlar/. 11. Das Weissenburger Kapilel schallet die Urkunde Konig Ladislaus von 1456 Nr. 3 018 ein und bezeugl, dass Symon Forro de Belen und dessen Sohne Georg, Nikolaus, Michael, Ladislaus und Johannes am 22. Februar in den Besitz des dritten Teiles einer Miihle super fluvio Homorod... decurrente secus eandem civitatem Brassouiensem existentis eingefiihrt worden sind. 564 Datum deciino octavo dii' introductionis et statutionis pracnotatarum, anno millesimo quadringentesimo quinquagesimo scptimo. Reverendo in Christo patre domino Alberto de Wethes electo ecclesiae Nytriensis, apostolicae sedis protonotario praeposito, Antlionio decretorum doctore cantore absente, Mathco consimililfr decretorum doctore custode, Thoma decano ceterisque canonicis dictae eccle.siae nostrae salubriter existentibus et devote. Oriii. \\Tii. Arli. Sl. Bra.sov, Priv. 111. Sieijcl. weihsis Wiiclis iii WiKlisschiissel ;in hliiu-weisscr Hiinfsclimir ;iiii;ehanfjt. Derselbe Sleiiipel wie Nr. lilti. 3 068 1457 Miirz 11. Das Weissenburger Kupitel bestdliyt tiber Einschreiten des Plebans Andreas de Ffeldwar nuncupati in terra Burchiae die Urkunden des Johannes von Hunyad ron 1447 Nr. 2 61!), Koniy Ladislaus non 1454 Nr. 2 906 und dieses Konigs i>on 1456 Nr. 3 044 iiher die Schenkuny einer Mulde am Flusse Homorod an die Marienkirche zu Marienhurg. Datum in vigilia beati Gregorii papae, anno domini millesimo CCCC™°L"° septimo. Honorabilibus et discretis viris dominis Alberto de Wethes iuris utrisque doctore prothonotario sedis apostolicae praeposito, Anthonio decretorum doc- tore cantore, Matheo similiter doclore decretorum custode, Thoina de Bodok decano ceterisque canonicis dictae ecclesiae nostrae salubriter existentibus et devote. Orifj. Perg. Archiv der Evany. Kirchengemeinde A. B. Brasov I K 167. Siegel, spitz- oval, an weisscr Hanf.schnur angehangt. Derselbe Stenipel wie Nr. 216. Druck: Zimmermann. t^ber die Hcioiisgabe von Urkunden 19 Nr. 6. 3 069 Gran 1 i.^7 Miir/. 12. Dionysius. Erzbischof von Gran. erteill den Geistlichen, die den Gottesdienst der ehemaliyen Ladislaus-Propstei in Hermannstadt versehen, die Erlauhnis. in derSpitalskirche und in den nicht der Hauptkirche unterstehenden Kapellen Xotivmessen ahzuhalten. Ori.g. Pap. Arh. St. Sibiu U II 179. l^ingsiegel. Dm. 1,5 cm, in rotcs Waehs, papier- bedeckl, vorne aufgedriickt. Wappenschild mil doppelkopfigeiii .\dler, gekriint, dariiber Kreuz, Dyonisius iniseratione divina titulisanctiCiriaci inthermissacrosanctaeRomanae ccclesiae presbiter cardinalis, archiepiscopus Strigoniensis locique eiusdem comes perpetuus, primas et apostolicae scdis legatus natus ac in regno Hungariae eiusdem sedis de latere legatus dilectis nobis in Christo discretis dominis presbi- teris divinis^ obsequiisi ex olim praepositura sancti Ladislai regis de Cibinio institutis in ipsa Cibinio nostrae specialis iurisdictionis existentibus salutem in domino benedictione cum patcrna. Noveritis nobis pro parte vestri esse humiliter supplicatum quatenus vobis indulgere et annuere dignaremur, ut vos missas, quae votivae nuncupantur in hospitali sancti spiritus et capellis parochiali eccle- siae beatae Mariae virginis de dicta Cibinio non subiectis more solito possitis celebrare. Unde nos votis vestris in hiis paternaliter condescendentes annuimus et indulsimus immo annuimus et indulgemus per praesentes, ut vos huiusmodi 565 missas superius specificatas ammodo et in antea in hospitali et capellis praelibatis absque tamen praeiudicio alieno libere et absque quorumlibet impedimento, prout moris est, celebrare et decantare possitis pariter et valeatis harum litera- rum nostrarum vigore et testimonio mediante. Datum Strigonii in festo beati Gregorii papae, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo septimo. ' Auf Rasur mit blasser Tinte nachgetragen. 3 070 Tirgo\ iste \\o~ Mar/. 14. Mad Tepes. ^Voiwode der Walachei, wainl den Rat von Hermannsladt unter Hinweis aiif ihr Ubereinkommen, den im Gebiet uon Hamlesch befindlichen Prdtendenten zn iinterstiitzen und dort weiterhin zu dulden. Ori^. Pap. Arh. St. Sibiu U V 1658. Siegel, rund Drn. :! em. wur iii rotes AViichs ;uif der Riickseite zuni Verschluss auffedriickt. Druck; ArcluD 21, 1887, .3.51 .Nr. 5. Bogdan, Doeumente .ilH .\"r. 2o9. Hurinuzaki, Docu- mentc XV, 1, 47 Nr. 82. Der letztangegebene Druck fiihrt im l^egest irrtiirnlich den Rat von Kronsladt als Knipfiinger an. Re.gest: Bogdan, Vlad fepe!< 12, i;5, o8. Andronescu, Rcperloriut 8.3 .\r. 273, auch liier irrliimlich der Kronstadler Rat als Einpfanger. Nobiles, providi et circumspecti viri, domini patres, fratres, amici et vicini nostri sincere grati. Scitis bene et recordamini quales ligas et iuramenta inter nos habemus, fide firmissima^ roboratas vivente nostra eas ullo unquam tempore frangere deberet, uti erga vos et apud vos in literis expressus habentur. Nostri ex parte nulla violentia fuit, nequam incipitur. Sed nunc audivimus et plene intellexiinus per homines ipsius sacerdotis Wolachorum, qui se nominat filium vaivodae vobiscum in secretis consiliis et factis, praesentcs fuerunt et Petro Greb de Weresmarth ac Petermano filio quondam Petermani cohabitatoribus vestris, tributa de Ruken et Brailla perpetue possidere et fructus percipere coram vobis dedisset et promisisset. Recordamini dc his dum vagus fui et in medio vestrorum ambulavimus non permisisitis vestris in consiliis, disposueratis per egregios^ dominos Johannem Gcreb de Vingarth' et Nicolaum de Wizaccona nos captivare in G^^od et perdere* ob amorem spectabilis domini Wladislav harum partium vaivodae facere voluistis < a >^ diuvante deo, regno nostro sine adiutorio alter^ius)^ obtento' vobiscum parare bonum et inviolabilem foedus, ita ut inimicis essetis inimici. Nunc plene intelleximus, quomodo ipsum* sacerdotem Wolachorum, qui se nominat filium vaivodae, in nostrarum veram hereditatem cum pertinentiis intromissetis et alia quae contra nos fieri possit, secum dietenus consiliaretis ad Omlas introisset et se ibidem vestris de voluntati- bus permaneret et conservaret. Ideo praesentibus petimus vos et quemlibet vcs- trum pure propter deum et fidelitate m catholicae f idei etiam fraternitatis et amici- tiae, quas inter nos habemus, quatenus visispraesentibus nobis rescribatis aut renuncietis, si in eodem statu fidei et dispositione® uti in literis vestris et nostris permanere vultis continentur. Si au^tem)^" nolueritis nos certificantes iuxta et quod nos regere et gubernare possemus. Datum in^i Tergouiscia feria secunda proxima post festum beati Gregorii papae, anno et cetera LVII . Wlad partium Transalpinarum vaivoda, frater, filius et servus vester in omnibus fidelis. 566 Auf der Ruckseile Adresse: Nobilibus. circumspectis et providis viris Oswaldo magistro civiuni, iudici ac iuratis civibus de Chibinio septem sedium Saxonica- lium commorantibus omnibus dominis nostris is^^ et vicinis sinceri honorandis. Vorlase firmiss. Vorlajic cgrcdins. Kehlt iii der Vorlagc. So Vorlaijc. Liickc 0.6 cin. I.iicke 0.7 cm. Vorlage optenio.. Vorlage ipse. Vorlage disposione. Liickc (1,8 cin. Hicrauf nocli cinriial Liicke 3 cm! 3 071 Ofen H57 Mar/, 22. Konig Ladislaus trarjt dein Szeklergrafen Oswaldus de Rozgon auf, seinen getreuen Hofritiern Ladislaus und Sigismund mn Losoncz die ihnen von Johannes imn Hunyad weggenommenen undin dem Besitz seiner Sohne befindlichen Hdlften der Besitzungen Theke et Pinthek in de Kolos ac Sayo, Posmos et Sar- pathak in Thordensi comitatibus zuriickzugeben und sie aufzufordern, ihre Rechte auf diese Besitzungen vor dem Koiug und den Grossen des Reiches zu vertreten. Datum Budae feria tcrtia proxima post festum bcati Benedicti abbatis, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagcsimo septimo, regnorum nos- trorum anno Hungariae et cetera decimo septimo, Bohemiae vero quarto. Links unten von der Kanzlei: Rclatio Oswaldi de Rozgon, comiti Siculorum. Orig, Pap. LTngar Landcsarcliiv Budapesl Dl. ,'i019fi. Sicscl war in rotes Wachs vorne au(,i;cdriickt. Druck: Var.iu. (>l;levell7 .\pril (!. Konig Ladislaus teilt deni Rat und der Biirgerscliaft von Hermannstadt mit. dass er ihnen eine ausserordentliche Steuer von 2500 Goldgulden auferlegt und ndl ihrer FAnwehrung Johannes de Zentelsebeth beaufiragt hat. Orig, Pcr,!,', Arh, Sl. Sibiu U II 180. Sie.ijcl in rolcs Wachs, papierbedeckt, .yedriickt. Dersclbe Stcnipel wic Nr, 2 806, Regest: Kemeny, .Sotitia 1, 176. Szabo, Szek: oklevelldr 3, 68 Nr. 459. vorne auf- Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Ladislaus dei gratia Hungariae, Bohemiae, Dalmaciae, Croaciae et cetera rex ac .\ustriae et Stiriae dux necnon marchio Morauiae et cetera fidelibus nostris circumspectis iudici, iuratis ceterisque civibus et toti communitati civitatis nostrae Cibiniensis salutem et gratiam. Urgentibus nos ad praesens ardius neces- .sitatibus statum nostrum regium, necnon commodum et utilitatem huius regni nostri ac simul et vestram concernentes decrevimus ac statuimus super omnes civitates, oppida etvillas ac bona nostra regalia pro relevandis huiusmodi neces- sitatibus ac obviandis imminentibus futuris periculis, certam taxam seu pecu- 567 niarum contributionem imponere et cellerirae exigere ac qua quidem taxa seu contributione neque vos supportatos facere seu reddere hac vice valente misimus in vestri medium fidelem nostrum egregium Johannem de Zenthelsebeth aulae nostrae militem et familiarem nostrum specialem praesentium ostensorem, qui super vos seu communitatem vestram duo millia et quingentos florenos auri dicare et dicatos celerrime et omni mora relegata a vobis exigere ac nostrae maiestati debeat apportare. Quam ob rem fidelitati universitatis vestrae et cuiuslibet vestrum harum seric firmiter praecipiendo mandamus sic habere volentes, quatenus ad statim cum praefatus Johannes de Zenthelsebeth, cum praesentibus in vestri medium pervenerit, praescriptos duo millia et quingentos florenos auri vel sibi super vos et ipsam civitatem nostram dicare et imponi permittatis, vel vosmet ipsi prout celerius et citius fieri potest, inter vos secun- (lum quod vobis profi Xi. 3 054 entliallend ilire l'rl;inide imn 1423 .\'r. 1 !)2(i iiber den Slreit um das Mediasrlier Griifenaml iind besliUiiil Clemens nnd Jankn imn Mediasch im erbliclien Besil: dieses .\mles. Orig. Perg. Archiv tier ICvaiif,'. I<.irclienf,'emiMnde .\. B. Mediascli \r. 35. Siejtel, rotes Waclis in Waclisscliussel, an schwarz-griin-weisser .Scidenschnur angehangl. Derselbe Slempcl wie Nr. 2 806. Eingesctialtet von Ludwig II. 1524, Orig. ebenda. Druck: Graser, Umrisse 109. Programm d. cn. Gijmn. Mediasch 1869/70. 48 Nr. U. Nos Ladislaus dei gratia nx Hungariae. Bohcmiae, Dalmaciae, Croaciae et cetera .Vustriaeque ol .Sliriae dux, necnoii marchio Morauiae et cetera memoriae commeudantes tenore pracsentium significamus quihus c.xpcdit nniversis, quod nohisferiatertia proxima post fcstumbcati Georgii martiris unacumpraela- tis et baronibus nostris pro facicndo modcrativo iudicio causantibus in sede nostra iudiciaria sedentibus fideles nostri Cristannus Bws.ser dictus et Valcntinus literatus. cives oppidi nostri Meggycs. nccnon Martinus similiter litcratus, notarius ciusdem oppidi McggA'cs. personalitcr iu ips(jrum ac cetcrorum univer- sorumcivium. hospitum ct incoiarum ac totius communitatis dicti oppidi Meg- gyes nominibus ct pcrsonis ab una, itcm Clemens et .Janko Greb dc cadcm Meg- gyes similiter personaliter parte ab alia, in figura iudicii nostrae personalis praesentiae comparendo quasdam litcras iuratorum seniorum scptcm sediura Saxonicalium [lartiuin nostrariim Transsiluanarum adiudicatorias transmissio- nalcs privilegialitcr confcctas. utrimquc nobis ac eisdein pradalis et baronibus nostris praesentarunt habentcs hunc tcnorein: (Fnhjl die Urkunde der Sieben Sltihle imn 1456 Nr. 3 054 enlhaltend ihre Urkunde von 1423 Nr. 1 926). Quibus quidem literis praesentatis tcnorii)usquc earundcm suo inodo corain partibus pracdictis diligentcr examinatis annotati Clemcns ct .Janko rctuierunt eo modo, quod cx tcnoribus carundcm literarum adiudicatoriarum praefatorum iuratorum scniorum apparerct huiusmodi litcra adiudicatoria iusto modo essct cmanata, praelil)atiquc Cristannus, Valcntinus ct Marlinus literati ac alii cives ipsos in huiusmodi officio iudicatus scu grci)atus ac annonis octo cubulorum necnon loco seu fundo lapidis lapsorii ipsorum minus iustc inquictassent. Quo audito praelibati Cristannus, Valentinus et Martinus literati in ipsorum ac cetcrorum universorum civium. hospitum. incolarum ac totius communitatis actionera eorum contra pracfatos Clemcntem ct .Janko taliter proposuerunl, quod huius- modi officium iudicatus seu grcbatus ullo unquara tempore ad regiam pertinuis- set coUationem, sed iidem cives ipsum officium iudicatus seu grebatus cui voluis- sent liberam habuissent confcrendi facultatcm et alias si ctiam dc facto regiae pertinuissct collationi, non tamcn iuri femineo sed masculino pertineret et perti- nere deberet. pracnotati autem Clemens ct .Tanko filii sororum cssent; ob hoc huiusmodi officium iudicatus scu grebatus praeallegatos Clementem ct Janko in nullo conccrneret. Quibus propositis nos pracnotatos Cristannum, Valentinura et Martinum literatos requisitos habuimus, si ipsi huiusmodi praeallegata eorura mediantibus literis aul aliis probabilibus documentis possent coraprobare. Ipsique in horum suorum verborura comprobationera ibidera quasdam literas missivas sub sigillo duarum scdiura Sa.xonicalium cmanatas coram nobis produ- xerunt et alias testimonio certorum proborum virorum sc velle comprobare refe- rebant. Quibus quidem literis missivis articulatim examinatis, sed et testimonia dictorum proborum virorum hincinde diligenter ruminatis easdem et eadem praenotatum officium iudicatus seu grebatus ac annonas octo* cubulorum et locum seu fundum lapidis ipsis pertinere in nullo probabant sed ipsas ct eadem 569 omnino invigorosas atqiie minus benc emanalas forc comperimus verum licet pracfatas ambas partcs in eo ut ipsae literas et literalia instrumenta si quas facto in praemisso pro earum parte haberent confectas coram nobis ac eisdem praelatis et baronibus nostris producere deberent requisitos habuerimus, ut visis eisdem eo melius inter ipsas partes iudicium et iustitiam facere possemus. Tameu ipsae ambae partes huiusmodi literas et litcralia instrumenta pro dcfendendis huiusmodi iuribus ipsorum praeter infrascriptas non^ haberc allegantes et ideo exhibere non posse. Sed ta m praescripti Clemens et Janko quam et iam annotat i Cris- tannus. Valentinus et Martinus literati in praemissis finalem deliberationem per nos postulabant elargiri. Ob hoc nos unacum dictis praelatis et baronibus nostris nobiscum in examine ipsius causae existcntibus matura prius superinde praehabita deliberatione praemissam adiudicationem modo superius declarato per praefatos iuratos seniores septem sedium Saxonicalium super officio iudicatus seu gTcbatus ac annonis octo cubulorum necnon loco seu fundo lapidis lapsorii annotatis Clcmenti et Janko latam et secutam vero et iustomodo emanatam exti- tisse nobis ac praelatis et baronibus nostris manifeste reperiebatur. Et ideo causis ex praemissis praetactam adiudicationem dictorum iuratorum seniorum septem sedium Saxonicalium approbantes et ratificantes huiusmodique officium iudicatus seu grebatus ac annonas octo cubulorum necnon locum seu fundum lapidis lapsorii praememoratis Clementi et Janko in perpetuum adiudi- canles relinquimus et committimus praefatisque Cristanno, Valentino et Martino literatis ac aliis civibus et toti communitati dicti oppidi Meggj'es super luiius- modi officio iudicatus seu grebatus ac annonis octo cubulorum ct loco seu fundo lapidis lapsorii perpetuum silcntium imj)onentes, ca potissimum consideratione, quod pro fidelibus servitiis eorundem CJcmentis et Janko per eo nobis et sacrae dicti rcgni nostri Hungariae coronae exhiljitis et impensis huiusmodi officium iudicatus seu giebatus eisdcm Clemcnti et Janko ipsorumque hercdibus et poste- ritatibus universis aliisque fratribus et consanguineis, literis nostris mediantibus nos contulisse comprobal)ant ct sicut tunc contulimus ita et nunc damus, dona- mus et conferimus iure perpetuo et irrevocabiliter tenendum, possidendum pariter et habcndum salvo iure alicno harum nostrarum quibus sccretum sigillum nostrum quo ut rex Hungariae utimur est a])pensum vigore et testimonio litera- rum mcdiante. Datum Budae feria secunda proxima post fcstum bcatorum Philippi et Jacobi apostolorum, anno domini milksimo quadringentesimo quin- quagesimo septimo, regnorum nostrorum anno Hungariae et cctcra decimo septimo, Bohemiae vero quarto. ' CbiT diT Zcilc. - iiismddi iurihiis ipsnntm piactd injrtiscriptas non slelil ;iuf Rasur. 3 075 . IMediaseli \\" M:\\ ."). Richlei iiird Geschivorene der Zwei Sluhle heuikuiulen mehrere Aussagen in An(jeleiienheil dei Kalharina. Wilwe nach Anthonius Roed. Orii,'. Pop. .\rli. Sl. Siljiu. (loll. |)0>l. \' 1X19. Sic,!.;cl. rund. Dni 4 ciu. wur in wci.sses \Vachs vornc aiifyedriicVct. I)rucl\: ZimnicrniaTin , 7'f.T(c 2(1 Nr. '!). Nos iudiccs iuratique seniores duarum sedium Saxonicalium tcnore praesentium notificamus, quod quondam nobis exislcntibus in generali nostra congrcgatione 570 in Megii's, ut moris i-st, pro noslris causis arduis tractandis coram nobis vcnere discrcti viri viddicct Jacob llonn dc Buzd, Bartholmis Schobel de Walhodia, Vcllintin Dimlink dc Capuchs maiori ct in hunc modum fassi sunt. Quod ipsis quondam uno dic sabliati itcr arripicnlibus in oppidum Birthalben, in quo oppido fuit rcccssura rclicta quondam Anllionii Rod, Kalhcrina, ad tcrram nobilium ct aliquo modo minaiiatur vcllc ijignorare^ nostras incolas duarum^ sedium ubicumquc ipsos rcjicrirc possct. Dcindc praenotati viri vocati pcr villi- cum praenotati opidi et cum aliquot civibus accedentes antedictam Kathcrinam inquircntcs an aliqucm in eodcm opido incusarct, ut ipsis coram istis advocatis manifcstarct, quac non asseruit sc qucmquam incusare praetcrquam aliquot amicorum suorum. Tamcn vicciterata Jacol)us Ilon de Buzd simili modo avisans eam dicens. Cara soror, ego rcquiro vos praemcditamini vobis bene, quia propte- rea vocati sumus et quitquit audiverimus hic haec manifestabimus ubicumque locorum requisiti fuerimus, quem incusare nos dicitis vestrum prope recessum. Quae respondens, ut prius ncmincm praeterquam aliquos de meis amicis. Illo non obstantc si probavcrit ipsa pracnotata doinina, quod aliquis nostri in mcdio ct quitquit obligarctur vcniat nostrum in mcdium ct volumus et impcrtire iuris complemcntum, ut iuravimus singulis facere pauperibus et divitibus. Datum in Megies sub sigillo nostro maiori duarum sedium in profcsto sancti Johannis ante portam Latinam, anno domini M^CCCCLVIl". ' Vor diesfin 'Worl in diirchf,'e.strichen. - Hierauf d durchaestricheii. 3 076 1^57 (Juni-Juli). Ladislaiis de Palocz, iiidex curiae, iind der siebenburfjische Woiwode Nikolaus i>on Ujlak berichlen der Sladt Bartfeld iiber die zwischen Konig Ladislaus und der Familie Huniiadi zustandegekommene Einigung, derzufolge die Witwe nach Johannes von Hunyad alle ihre Besitzungen, darunter die Burgen Bistritz, Dena, Gurghiu, Konigstein und Hatzeg — mit Ausnahme der e.rblichen Besitzungen — dem Konig ausfolgt, wobei bis zur Durchfiihrung des Vertrages Mathias ron Hunyad als Geisel vnm Konig zuriickhehalten werden solL Datum MCDLVII. Druck: Kaprinai. Ilitng. dipl. 1. 2(17 = Katona. Hisl. cnl. VI, 13, 1187. Injer. Codex XI. 260. I\'jpr, Genus 2;!1 N'r. 81. Teleki. Ihimjiidiak kora 2, 535. ReHCst: Transilvania 1873, 152. Pcsty, Kmssa varmcgyc tort. 3, 403 Nr. 311. I)ie Datierung des Schreibens erfolgt nacli 1'esty, a. a. 0. 3 077 Ofen 1457 Juni 1 . Der Palatin Ladislaus de Gara schaltet mehrere die Besitzverhdlt- nisse der Burg Unguras betreffende Urkunden ein und ersucht den Konvent von Ko- lozsmonostor bei der Einfuhrung der Adligen Stephan, Aladar und Nikolaus von Warada sowie Ladislaus, Sigismund und Ladislaus von Losoncz in den Besitz dieser Burg samt Zugehorigkeiten darunter Kyrieleis und Jakobsdorf unter Wahrung der Vermogensrechte der Frauen und Tochter der fruheren Besitzer mitzuwirken. Datum sexto die dicti tricesimi tertii diei festi beati Georgii martiris praenotati, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo septimo. Drnck: Kammerer, Codex dipl. Zicliy 9, 360-581 Nr. 104. 571 3 078 Sziireg 1-557 .Iiini 7. Dei Ban Michael Sdldyyi, Graf von Temeschwar, slellt den Adlifien Ladislaus de Sagwehjh und Benedict Weres de Farnas ihre Besitzungen Borchard, Vnoka, Magyaqihilpes ct Zazphilpos zuruck, die sie weiland Johannes von Hunyad im Tauschwege tibereignet haiten ohne je in den Besitz der vorgese- henen Tauschgegenstdnde gelangt zu sein. und hefiehll in porsonis magnificac et generosae dominaL' Elizabeth relictae dicti quondain domini comitis et Mathiae filii eiusdem fratris nostri quorum onera in hac parte in nobis assumimus allen Gefolgsleuten diese Verfugung zu heobachten. Datum in^ Zewreg terlio die festi Penthecostes, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo septimo. Orig. Pap. Uiifjar. Landesarchiv Biulappsl Dl. :i0837. Siegel riind, Diii. 2,7 cni, war in griines Wacli-. vorne aufgedriickt. Drucl<: Katoiui . llist. cril. VI, Ki. 2. 1162. Hierauf durchgestriclien liczhe. 3 079 li57 .Iiiiii 21. Die Vizewoiwoden Georg Rycalph und Stephan Kemeny teilen dem Weissenburger Kapitel mit, dass auf der am IH. Juni in Thorenburg stattgehabten Zusarnmenkunft nuhis unacum harum partiumTranssilvanarum nobilihus necnon certis Siculis et Saxonis |)ro qiiil)uscl;im arduis earundem ])artium Transilvanarum negotiuin expeditionibus nece,ss;u'io pcrficiendis... convenientibus die Wiedereinfuh- rung des Benedikt Veres dc Farnus in die ihm durcii Johannes von Hunyad gewalt- samer Weise entrissenen Besitzunyen Zaazphilpes in de Colos et Magyarphilpes et Unoka in de Torda und Burerdia in .\ll)ensi comitatibus, dieihm Konig Ladislaus neuvertielien. bcschhi.ysen wuide und trugen dem Kapitel auf. da gegen die Einftihrung des Benedikt Veres Einsprache erhoben wurde, einen neuen Stututionsbrief in Ange- legenheit dieser Neuverleihung auszustellen. Doch solle man Achl luihen. dass daraus nicht fraus et dolus erwachse. Datum tertio die termini pracnotati in loco memorato. anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo se])timo. Oriy. Pap. Ungar. Landcsarchiv Budapcst .\r. 30197. Sicgcl war vornc aulgcdriickt . 3 0S0 1457 .luli !>. Das Weisseiiburger Kapitel bezeugt. dass Peter Rauasy seine vier Kurien iii Rosrh fur 24 G(ddguiden nn Peter von Rothberg und Georg Thabias von Hetzeldorf verkauft hat. Orig. Pcrg. Arh. St. Sihiu l' II ISl. Sicgcl, an blau-wcisscr Hanfschnur angehangt. Dcrsclbe Stenipcl wie Nr. 2Ui. Druck: Archiv 21, 1887, 352 Nr. (i. Hcgcst: Keminy, Notilia 1, 171). Capitulum ecclesiae Transsiluanae omnibus Christi fidelil)us tam jjraesenlibus qnam futuris praesens scri])tum ins])ecturis salutem in oinnium salvatore. Ad .572 universorum notitiam liarum seric voluiinis pervonire. quod nobilis Petrus Rauasy dictus do oppido Thorda filius quondam Salomonis Gerel) de Hawas nostram personaliter veniens in |)raesentiain dixit, retulit et spontanea voluntate confessus est in luinc modum. Quomodo ipse pro quiltusdam suis ncccssitatiljus ad praesens ipsum summe urgentibus evitandis quasdam qualuor sessiones ioba- i»ionales scu fundi cnriarum nunc aedificiis carentem in praedio Rawas vocato in comilatu .\lbensi existente habitas ipsum ut di.xit iure hereditario concernen- lem cum cunctis suis utilitatiinis terris scilicet arabilibus cultis et incultis, agris, pratis, pascuis, silvis, nemorihus. vineis, vinearumque promontoriis. aquis, fluviis, j)iscinis, piscaturiis et aquarum decursiinis, molendinis quoque et locis molcndinorum el generaliter quarumlibet utilitatum et pertinentiarum integri- tatibus quovis nominis vocabulo vocitatis ad easdem rite spectantibus et pcrtine- re debentibus sub suis veris metis et antiquis limitibus nobililms viris Petro filio quondam Laurenlii de Weresmarth et Georgio Thabias de Eczel filio quon- dam Valentini de Almas fratribus scilicet suis condivisionalibus ipsorumque hereditatibus et posteritatibus universis pro viginti quatuor florenis auri puri Hungaricalibus plene et integraliter nostri in praesentia persolutis et ab eisdem rehabitis dedisset, vendidisset. donasset et perpetuasset immo dedit, vendidit, donavit, perpetuavit ac appropriavit perpetuo iure et irrevocabiliter tenendas, possidendas pariter et habendas coram nobis. In cuius rei testimonium firmita- temque perpetuam praesentes literas nostras privilegiales pendentis sigilli nostri munimine roboratas eisdcm superinde duximus concedendas. Datum sabbato proximo ante festum beatae Margarethae virginis et martiris, anno domini mille- simo quadringentesimo quinquagesimo septimo. Reverendo in Christo patre domino.\Iberto de Wethes electo ecclesiac Nytriensis apostolicae sedis protono- tario, praeposito nostro absente, honorabilibusquc et discretis viris dominis .•\ntonio decretorum doctore cantore, Matheo similiter decretorum doctore custode, Thoma de Bodok decano, ceterisque canonicis dictae ecclesiae nostrae salubriter existente et devote. Auf der RiickseUe von gleiclizeiti(/er Hand: Super IIII sessionibus Rawasch. 5 081 1457 August 8. Der Konuenl uon Kolozsmonostnr bezeugt, dass Stephan de Varada, Erzbischof von Kalocsa, Aladar und Nikolaus von Varada, Ladislaus und Sigis- mund, Sohne des Dezso von Losoncz, und Ladislaus, Sohn des Stephan von Losoncz, am 3. August in den Besitz der Burg Unguras samt Zugehorigkeiten, darunter Kallesdorf. Kyrieleis und Jakohsdorf eingefiihrf worden sind. Abschrift des 18. Jahrhunderts nach einer Einschaltungsurkunde Kcinig Mathias aus 1465, Pap. Hist. Archiv der Akademie fiir Soziale und Politische Wissenschaften, Zweigstelle Cluj, Familienarchiv Bdnffy, fasc. 55 Nr. 34. Druck: Varjil. Oklevillar 1, 706 Nr. 495. 3 082 1457 August 11. Der Konvent von Kolozsmonostor bezeugt, dass Stephan von Varada, Erzbischof von Kalocsa, Aladar und Nikolaus von Varada, sowie die beiden Ladislaus und Sigismund von Losoncz am 5. August in den Besitz von Kinteln, 573 Kallesdorf. SaratalSalz, Reusseri ii. a., friihei BesilziuKjen des weiland Nikolaus, Ban von Szunlo, eingefiilui worden sind. Datum septiino die diei introductionis et statutionis ijiaenotatarum, anno domini millesimo quadringentcsimo quinquagesimo seplimo. Uriick: Varjii. ftklcviltiir 1. 708 Nr. 49(i luicli tlcr Einschiiltiinf^siirkiindc Kiini.i; Matliias von 1465. 3 083 Wion \\~u Aujjust 2.">. K6ni(j Ladislaus rerbielel allen Gerichtsinhabern des Reiche.s. reisciule Klausenburger uor ihr Gericht zu ziehen. Orig. Pcri,'. ,\rh. St. (!lii,j, Archiv dor Stndt ('.iuj T 44. Siej,'cl in rotcs Wachs vorne auf- gedriickl. Rcsle. Viin der Kanzlei: Commissio propiia domini regis. Ladislaus dei gratia Ilungariae. Bohemiae. Dalmaciae, Croaciac et cetera rex Austriacquc ct Stiriac dux necnon marchio Morauiae ct cetera fidelibus nostris univcrsis ct singulis praclatis, baronibus, comitibus, castellanis, nobibbus ipso- rumquc officilibus item civitatibus. oppidis ct liberis villis ipsarumquc rectoribus iudicibus ct villicis cunctis etiam aliis posscssionatis hominibus salutcm et gra- tiam. Qucrclam fidelium nostrorum certorum civium civitatis nostrae Koloswar in pcrsona univcrsorum civium ],opuiorum ct incolarum in cadem commoran- tium nobis allatam non sine tacdio accepimus continentcmi. quomodo nonnuUi forent ex vobis, qui antiquis libertatibus eorum ipsis per divos reges Ihmgariae felicis reminiscentiac nostros scilicet praedecessores gratiose datis et concessis pcr nosque confirmatis non curatis ab ipsis contra huiusmodi libcrtatcs in suis tenutis ct possessionii)us tributa e.xigere nitercntur eosdcmque ad qiiorumvis instantiam arcstarcnt el ipsorum aslare iudicio compcllcrent in praciudicium libertatis corundem dc quo iam ipsi non parva sustinuissenl danma. Vcrum* quia nos cosdem civcs, populos et inhabitatores civitatis praedictae oumino in hiisdem libertatibus ct consuctudinibus quibus hactenus usi sunt indcmniter volumus conser%'are, ideo fidclitati univcrsitatis vestrac et vestrum cuiuslibet strictissime praecipiendo committimus et mandamus sic omnino habere volentes, quatenus visis pracscntibus a modo impostcrum praefatos civcs ct inhabitato- res civitatis nostrae praedictae aut aliqucm c.x ipsis dum ct quando cosdem ad vcstras tenutas et possessiones aut vestri in medium pervenirc contingat absque aliquali solutione vel exactione tributi aut theolonii vel alterius cuiuscumque solutionis libere et pacifice ire transirc et rcdire ])ermittatis per vestrosque per- mitti faciatis ipsosquc ad cuiusvis instanliam arcstarc vel suo astare iudicatui nequaquam (I nullo modo compcllcre el astringcrc audcatis gratiac nostrae sub obtentu. Nam si quippiam actionis vel questionis contra praefatos cives aut ali- quem ex ipsis habent vel habere sperant, id coram iudice et iuratis civibus civi- talis nostrae pracdictac iuridicc ]iroscquantiir ex parte quorum plcna adminis- trabitursatisfaclio nani si sccus facltim fiuril quod non credimus, commisimus el seric pracscntitim commiltiimis fidcliiius nostris vaivodis vcl viccvaivodis partium noslrarum Transsiluanaium nccnon comitibus vcl vicecomitiinis et iudicibus nobilium illius comitatus in quo fortassis huiusmodi mandata nostra non obsei"vareni. ul ipsi vos et qucmlibcl vcstrum ad cffcclive observandum, pracscriiUa mandata nostra per opporluua rcmcdia ac ctiam si fuerit cuin grava- minibus vestiis in talibus observari solitis compcllanl el astringanl auctoritalc nostra regia pracsciitibus ipsis pi r uos specialiter in hac partc conccssa el iustitia 574 mediante. Secus igitiir noii faiiuii. Piaesciililjiis ixrlectis exliibenti restitutis. Datiiin Wiennae feria quinta proxiina post fesluin beali Bartholomei apostoli, anno doinini millesiino qiiadringentesiino quinquas^esimo septimo, regnorum autcm nostroruiu aniui liungariae et eelera decimo octavo, Bohemiae vero quarto. Links unten von der Kunzlei: Lecta. ' conl auf Rasui-. 2 \^i Rasur. 5 084 Wien 1 '557 .Vii(|ust 25. A'o/ii(/ Ladislaiis verbielet Ladislaiis iind Siumund, den Sohnen de.s Dezso von Losoncz. von den Klausenl)itr(iern aufiliren Besitzunor sein Gericht zu ziehen bziv. einzusperren. Datum Wiennae feria quinta proxima post festum beati Bartholomei apostoli, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo septimo, regnorum autem nostrum anno Hungariae et cetera decimo octavo, Bohemiae vero quarto. OriM- P:ip. Arli. St. Cluj, Archiv der Sladt Cluj T 43. Sieficl in rotcs Waclis, papier- bedeckt. vorne aufgedriickt. Derselbe Stempel wie Nr. 2 806. Die Urkunde stimmt bis auf wcnige inhaltlicli notwendige Abweichungcn mit der Vorhergehenden Nr. 3084 iibercin. 3 086 Raab 1 i.j7 Sepleniber 22. Dionysius, Erzbischof von Gran. Augustinus, Bischof von Raab, Thomas. Bischof von Agram. der Palatin Ladislaus von Gara, die Woi- woden Siebenbiirgens Nikolaus von Ujlak und Johannes von Rozgony, Michael Orszdg von Gutlt und die iibrigen Prdlaten und Barone Ungarns, die von Konig Ladisiaus in seiner Abwesenheit mit der Fiihrung der Reichsangelegenheilen betraut worden sind. laden die Sachsen Siebenlnirgens ein (universi ct singuli Saxones partium Tran.^^siluanaruin), zu der auf den L \'(ivember nach Pest ausgeschriebenen Reichsversammhing bevollmdclttigle Xeiireler :u schichen. Interim autem quousque congregatio et dispositio in eadem fiendae concludi poterunt, vos (sc. Saxoncs Transsiluani) unanimes et sine aliqua divisione pro fidelitate domino nostro regi observando et pro illorum partium consen'are velitis debeatis. Tandem vero nobis pariter ibidem nobiscum constituenlii)Us proni, ut tam hoc regnum Hungariae quam etiam partes illae Transsiluaniae in bono statu et pacifica quiete valeant et possint permanere. Datum .Jaurini in congregatione nostra feria quinta proxima post festum sancti Mathei apostoli et evangelistae, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo septimo. Orig. l^ap. Arh. St. Sibiu U 11 182. Sechs Sicgcl vorne aufgcdriickl. von cincm cin- zigcn Papicrstrcifcn bcdeckt. 1) Ringsiegel, rotcs Wachs, derselbc Stempel wie Nr. 2468. 2) Ringsiegel, 1,1 + 1,4 cm, rotes Wachs. Wappenschild mit Adler. Umschrift auf Spruchband in gotischcr Minuskel... itugusli... 3) Ringsiegel 1,34-1,5 cm, rotes Wachs, Wappenschild mit Hirsch, dariiber Bischofsmiitze. Umschrift in gotischer Majuskel. 4) rund, 3cm, griJncs Wachs. Wappcnschild mit mehrfach gcwundencr. ge- kriintcr Schlange. Umschrift in gotischcr Minuskel... gara regni hungariae pal... 5) rund, 1,2 cm, griines Wachs, Rcstc. 6) rund. 3cm. griines Wachs. Im Wappenschild Schwan aus einer Krone wachsciid, mit ausgebrcitctcn Schwingen und gcreckter Zunge. Druck: Fcjer, Aulhentia 165 Nr. 38. Seiwcrt. Aklcn und Daten 7 Nr. 6. Unvollstiindig: Edcr, Schesacus 1, 165. Bruchsliick: Dcr \erfassungszustand b7 = Giundrcrfassungcn 43 = Schlozcr, Kril. Samm- lungen 1 , 55 Nr. 49. Resest: Kemfny. Xolilin 1. 176. 3 087 Vor llerniiinnstaclt 1 i."»7 Okloher !». Der Ban Michael Szildgyi tragt dem Sikolaus Erdelg auf. die liesitzungeit des Sikolaus von Salzburg in Besitz zu nehmen. 576 und befielill den Beuohnein dieser Besitzuiujen. iliiem neuen Herrn Gelwrsam zu leisten. Ori;;. P;>p. Inyjir. Laiulcsnriliiv Bud;i]Hsl . I':iniili(ii:iri]iiv Telcki Nr. 678. Sicijcl. rund, Dm. '2.'2 cm. in priincs V;ichs vornc aufficdriickl. Ini Sicpclfcld Wappcnscliild. ein Tier mil crliobcnen Vordcrfiissen. Umschrift in golischcr Minuskcl: • Michael • Zylagy. Dnick: Barabds, Codcx diiil. Tcltki 2. 66 Nr. 49. Nos Michael Zylagy de Horogzeg, banus Machouiensis et capitaneus Nandor Albensis vos egregium Nicolaum Erdely praesentibus rcquirimus nihilominusque committinnis, quatenus statim visis praesentibus universas illas possessiones seu portiones possessionarias Nicolai de Vyzakna maioris, maioris tamquam nostri aemuli, quac cum ipso Nicolai Erdcli divisae cum omnilms ipsarum utilitatibus et pertinentiis occupare et conservare delieatis. Quocirca providis viris populis et iobagionibus in dictis possessionibus seu portionibus possessionariis condivisis commorantibus firmiter committimus, aliud sub amissione rerum et bonorum ac detentione personarum habere nolumus, quatenus a modo in antea praefato egregio Nicolao Erdeli aut suis hominibus per ij)sum vestri in medium deputandis et nemini altcri in omnibus obedire et obtemperare, proventus quoque universos more alias consueto de vobis provenirc debendos sibi aut suis hominibus adminis- trare debeatis. Aliud facere non ausuri. Praesentibus perlectis exhibenti resti- tutis. Datum in obsidione civitatis Cibiniensis die dominico proximo post festum beati Francisci confessoris, anno domini millesimo quadringentesimo quinqua- gesimo septimo. Von der Kanzlei: Relatio Benedicti S^wki. 3 088 Prag 1457 Oktober 21. Konig Ladislaus irdijl den Kronstddtern aiif, den Szekler- grafen Oswald von Rozgonij im Kampf gegen den Rebellen Michael Szildggi zu unterstiilzen iind ihn in die Stadt einzulassen. Gleichzeitiije Abschrift odcr unbesie^elte Kanzleiausfertisuiif; Pap. Arh. St. Bra^ov, Fronius I 26. Druck: Maricnburs. Khinc sieb. Geschiclili 212 = Szabo, Szek. oklevillnr 1, 174 Nr. 145. Ladislaus dei gratia Hungariae, Bohemiae, Dalmaciac, Croaciae et cetera rex Austriaeque et Stiriae dux necnon marchio Morauiae ct cetera. Circumspecti fideles dilecti. Audivimus qualiter Michael Zylagi rebellis noster et homines sui fideli nostro magnifico Osvaldo Rozgon comiti Siculorum et capitaneo illarum partium nostrarum perniciem capitis minaretur. Unde mandamus fideli- tati universitatis vestrae, quatenus in casu ipse Oswaldus de Rozgon ad illam civitatem nostram Brassoviensem et vestri medium vel causa refugii vel alias veniret, eum in eandem civitatem nostram intromittatis et ab omnibus suis inimicis et praesertim a praefato Michaele et sibi adhaerentibus pro posse et viribus vestris tueamini et protegatis atque illaesum conservetis. Aliud pro nostra gratia regia nequaquam faciatis in praemissis. Datum Pragae in festo undecim milium virginum, anno domini M" quadringentesimo quinquagesimo septimo, regnorum autem nostrorum anno Hungariae et cetera decimo octavo, Bohemiae vero quarto. 577 3 089 Honigberg 1 i57 Xovi-mbor 1.'). Peter, Pfarrer von Weidertbach iind Dekan des Burzenldnder Kapitels, bestdtiijt den zum Pfarrer von Honigberg gewdhllen Caspar Berwart in seinem Amt. Gleichzeitige Abschrift im ^Liber promptuarii capituli Braschowiensis- f. 194. Arcliiv der Evang. Kirchcn.acnicinde A. B. Brasov. Petrus Braschowiensis decanus necnon plebanus in Wydenbach universis Christi [idelibus praesentium notitiam habituris salutem in omnium salvatore. Sancta mater ecclesia per decorem mistici corporis ordinata suo sponso coelesti per membra^ apta et diversa in codem corpore existentia famulatur ^ et sic ex vivis lapidibus fundata et ordinata ad dexteram sponsi coelestis desiderat tamquam regina situari ut congrue de ea jjossit dici illiid |)salmi astitit regina a dextris tuis et cetera. Sed ubi ex eisdem vivis lapidibu.^; de ornatu ipsius reginae aliquem removeri, contingat in eius locum alius suffragetur ne defectus seu deformitas eiusdem ornatus possit apparare. Proinde ad universorum notitiam pracsentium serie volumus pervcnire, quod ecclesia parochialis beati Nicolai in Monte mellis jjer obitum honorabilis viri domini Laurencii Karg plebani felicis reminiscenliae immediate loci praescripti vacante discretum virum Caspar Berwart de VVydenbach, quem honestae conversationis fama commendat. Universi ac singuli patroni de promisso Montemellis iuxta formain iuris patro- natus ipsorum prout moris est concorditer et legitime electum infra tempus debitum et a iure cis concessum nobis praesentarunt et ut praesentato ipsorum manum imponereinus confirmatoriam nobis cum instantia supplicarunt. Nos quia de ipsius discreti viri Caspar Berwart inorum honestate constabat et etiam quia invenerimus ipsum ad curam et sollicitudinem populi ac administrationem tam spiritualium quam tcmporalium ipsius ecclcsiae aptum ad praesentationem seniorum et communitatis plcbisanorum dc saepedicto Montemellis ut praemit- titur iurepatronatus nobis eorundem factam rccepto ab eodem de observanda obedientia iuramento corporali ad praefatam ecclesiam beati Nicolai confessoris auctoritate ordinaria capituli nostri qua fungimur in hac parte in rectorem et plebanum legitimum in nomine domini duximus confirmandum administratio- nem spiritualem et temporalem eidem committendam devote exercendam ac salubriter gubernandam. In cuius confirmationis nostrae testimonium et roboris firmitatem praesentes eidem conccssimus literas pendentis sigilli nostri capituli munimine roboratas. Acta sunt haec in ecclesia beati Nicolai confessoris villae praenotatae. Praesentibus ibidem universis ac singulis dominis et confratribus nostris ibideni fraternaliter congregatis primo ydus Nouembris sub anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo septimo. 1 Vorlage: menbra. ^ Hierauf noch einmal getilgt. 3 090 Im HS? Novcmber 13. Peter, Pfarrer von Weidenbach und Del^ foret parlibus constitutus ad quem propter loci distantiam ac viarum varia discrimina accessus fieri non posset comodosus, quare supplicasti, quatenus eosdem sacros clericorum ordines auctoritate nostra a quocumque alieno episcopo acceptare valcres, ex quo scientia et moribus sic digne probatus et natalem non pateris defectum. Igitur tuis petitionibus favorabiliter inclinati ex < y^ commendatione moris ac laudabilis vitae conversatione tibi hanc concedimus praesen * et recipere posses atque valeas, dum tamen alias idoneus repertus fucrit et aliud tibi non obsteterit canonicum impedimentum. In quibus tuam et ordinantis oneramus < >^ ad cuius rei evidentiam praesentes nostri sigillo officii ol) < >^ uberioris cautelae respec- tum iussimus < >^. Datum anno domini et cetera. 1 Verwischt 1,4 cm. * Verwischt 2,1 cm. * Verwischt 1,6 cm. ' Vcrwischt 4.2 cin. ^ Verwischt 2,7 cni. 3 091 Sehassl)ur(| 1457 Novomber 2:}. Michael Szilaqiji. Ban uon Machov, beurkundet den zwischen Vlad Tepes, Woiwnden der Walachei. iind dem Burzenldnder Distrikt abfjeschlos.senen Landfrieden . Gleichzeitige Abschrift Pap. Arh. St. Sibiii. C.oW. posl. 18,50. Druck: Studii 16. 1963. 69:i/4. Nos Michael Zylagy de Horogzeg, banus Machouiensis et capitaneus Nandor- albensis notum facimus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod cum nos cum serenissimo principe ct domino domino Ladislao dei gratia regni Hungariae et cetera rege domino nostro gratioso supcr quibusdam differen- tiis inter maiestatem suam et nos exortis per medium venerabilis viri domini Alberti praepositi Agriensis vicecancellarii regii ad treugas pacis, quae paci perpetuae praeambula esse consueverunt, a praesenti festo sanctae Clementis papae^ usque ad festum purificationis sanctae Mariae virginis^ devenissemus. Volumus ut huiusmodi treugae non solum a nobis et nostris sed etiam ab omnil)Us nobis adhaerentibus firmiter observentur. Et ob hoc factum differentiarum quae exortae fuerunt inter illustrem bominum Wlad, vaivodam Transalpinum, fratrem nostrum, ad una ac inter prubentes viros iudicem et iuratos ceterosque ciyes et inhabitatores civitatis Brassouiensis et terrae Barcza ab alia partibus 579 intercepimus ipsasque partes per medium nuntiorum suorum utputa Stoyka, Stan et Dan ipsius Wlad vaivodae et venerabilem Joliannem, plebanum de Brassouia ita concordavimus, quod huiusmodi nuntii et oratores utriusque partis ad manus iuraverunt, quod infra tempus praedictarum treugarum et ultra quousque aliud a maiestate regia ipsi cives Brassouienses non habuerint in commissis semper quiete et pacifice vivent sibique ipsis mutuo nulla dampna nullaque impedimenta inferrent nec inferri faciant. Quod quia dicta civitas Brassouiensis et inhabitatores terrae Barcza quendam Dan, qui se pro vaivoda Transalpino gerit in eorum medio non tenebunt neque fovebunt, sed de eorum medio relegabunt et compellcnt. Nos itaque pro praefato \Vlad fratre nostro dictis civitati Brassouiensi et terrae Barcza ac inhabitatoribus eorundem pro- misimus ct promittimus praesentium literarum testimonio, quod Wlad vaivoda pacem et treugas huiusmodi observabit et faciet observari. Si vero in aliquo per se vel suos contrarium contingeret nos id reformare tenebimini et reforma- bimus. Si vero ex parte praefatorum civium et inhabitatorum terrae Barcza conventio fieret ipsi cives modo simili id emendare et reforraare teneantur. Et post reditum dictorum nuntiorum suorum sigillo dictae civitatis secretoliteras praescntium videlicet reversales pro praefato Wlad vaivodae conficere et ema- nare facerc teneantur. In < )* huius altamsecus fiendis cuius videlicet partis culpa res turbari contingeret. Sciendum erit semper conscire praefati doraini Johannis plebani cuius conscientiam in hoc parte constituimus onerari harura nostrarum vigore et testimonio literarum mediante. Datum in Scgeswar in festo beati Clementis [)apae, anno domini M^CCCCLVII". ' Noveniber 1,3. ^ Verwischt 0.8 ctti. 2 Februar 2. 3 092 (1457 vor November 25). Stephan, Woiwode der Moldau, fordert die Kronstddler zur Wiederaufnahme der Handelsbeziehungen mit sdnem Land auf. Orig. Pap. Arh. St. Bra^ov, Schnell III 38. Siegel, rund, Dm. 2,5 cm, war in rotes Wachs vome aufgedriickt. Druck: Bogdan, Documeniele lui Siefan 2, 259 Nr. 124. Hurmuzaki, Documenie XV, 1, 48 Nr. 83. Die zeitliche Ansetzung dieser Urkunde ergibt sich zunachst aus dem Regierungsbe- ginn Stephans des Grossen — ctwa April 1457 — , dem diese Urkunde allgemein zuge- wiesen wird. XCinen naheren Hinweis gibt der In der Urkunde genannte Katharinentag. Uem entsprechend setzt sie Bogdan zu Oktober — Novcmber 1457 an. Die erste von Stephan bekannt gewordene Urkundc sluinmt' vom 12: August 1457. Nos Stephanus dei adiutorio vaivoda terrae Moldouiensis circumspectis viris iudicibus, iuratis ceterisque civibus civium civitatensium et omnibus Christi fidelibus maioribus et minoribus scilicet ditibus et pauperibus harura nostrarum literarum serie patentium^ salutem in domino. Universis civibus Brassouiensibus aliisque civitatibus^ iacentibus notificamus tenore praesentium, quod post festum sanctae Katherinae virginis* ac matris decrevimus cum omnibus baronibus ad nos pertinentibus ut ad vestras sagacitates necnon et circumpectiones literam negotiationis destinare nequientes ut ad nostrura regnum venire in sinu pristinae* soUertionis dignaremini. Si autem timorem cumquassationis haberetis, ut ve- 580 nicndi ad nostram piovinciani cx tunc j;io niaiora partc transmitterc curavimus et cogitavimus litcram pracdictam patcntcm nostro sigiUo^ roboratam. Imo* ctiam fide nostra mediantc ct omnium baronum proponimus imo etiam assum- simus quod fi volueritis intrare ad nostrum rcgnuin cum aliis negotiationibus veslris tunc libcram et sccuram habcatis facultandi in omnibus civitatibus et villis negotiandi ac forizandi nullus contradicerc in nostro regno valeat. Si quis autem contradixcrit vestras circumspcctiones ex tunc sententiam habeat capi- talcm. Haec nostra fidc mediante et omniuni baronum proponimus' et cetera. Item etiam notum sit vobis, quod quidquid lalor praesentium dixerit necnon cartigerulator fide crcditiva* adhibere dignemini lamquam ab ore nostroprolatas et cmanatas. Valetc in domino et vestri valeant. Aiif dei RiUkseiie: Litera Stephani vaivochie pro nobis in Moldauiam. ' Vorlage palensium. ^ Vorla^o siyilo. - Hiersiif in durthgtstrichtn ; clos folgeiulc " Hicnuif etwas getilg!. Wort ,2 cm., unlestrliih. fo/(i zii crlvenncn. ' Vorlagc i>roponiiimus. ^ Novcmbcr 25. * Vorlagc cielimi. * Vorlage pstinae. 3 093 Ruear (1457) Dozcmher I. Xlad fepes, Woiwode dei Walacbei, versicliert den Rat von Kionstadt und dus Bui zenland, dass er sich an die Weisiingen Michael Szildgyis halten weide, iind sichert eine aiif Gegenseiiigkeit beruhende Freiheil des Handels lu. Er wolle zu dem geschlossenen Uhereinkommen stehen, solange Szilagyi mit den Kronstddlern Frieden halte. Orig. Pap. Arh. St. Brasov, Stenncr I 193. Sitgcl. riintl, Dm. 2 cm in rotes Wachs auf tier Riickseitc zum Vtrschluss (?) aufgctlriickl. Umschrifl. Druck: Miletif. A,'ow vlaclo-butgarski gramoli 67 Nr. 49 Druck u. rum. Cbcr^t Izi.nc: Bogtian. Documenlc 93 nr. 71. Tocilescu. 534 documenle 68 Nr. 71. Runi. Ubersctzung: Bogtlan, Documenle ji regesle 02 Nr. 62. Re.gesi: Ardronescu. Beperloiiul 8b Nr. 281. Dic \on I. Bogdan in dic Jnhrc 1458 — 1459 vcrlcgte Urkunde gehort tatsachlich zum Jahre 1457, da Michacl Szil;igyi bercits ini Oktober 1458 von scinem Neffen, dem. neucn Konig Mathias dcr Miuht cnlklcidct uiul voriibergchcnd sogar cingcsperrt worden war, vgl. W. Fraknoi. Hunyadi Malyas Ididly 1440— 1490. Budapest, 1890, S. 96. Dass die vorlicgcndc Urkuiidc nnbtdinj.t zum Jalirc 1457 cinzureihen ist. geht auch aus dcr vorhcrgchcndcn l'rkundc Nr. 3(i92 hervor, mil der Sziliigyi am 23. November 1457 ein zwischcn Vlad 1*1 ^s und dtn Kronstadtcrn abgcschlossencs Cbereinkommen beurkundel, puf das hitr i;nniiltc!bar Bczug gtntimnin wird. vgl. dazu G. Giindisch, Cu priDire la relatiile hii Vlad Tepcf cu Transilvanici In anii 1456—1458, in: Sludii 16, 1963, S. 689 f. 3 094 Weingartskirehen H.^T l)e/emlicr5. Johannes Gerel) von Weingartskirchen weist auf den jiingst zwischen seinem Herren und der Stadt Heimannstadt geschlossenen Landfrieden hin und ersucht den Rat um einen Geleithrief fiir seine Leute. 581 Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U III 170. Siegel, Dni. ca 2,8 em, war aiif (ler Hiickseilc in woisses Waclis zuin Verschluss aufgedriickl. Johannes Gcreb de Wyngarth. Prudentcs et circumspecti viri ainici dilecti. Quemadmodum pa.\ inter dominum nostrura nos ct vos his diebus conclusa est, ideo vestras amicitias praesentium serie requirimus diligcnler, quatenus et vos nobis pro hominibus et familiaribus nostris similem certitudinem atquc litcram gleth dari sub sigillo vcstro et assig- nari velitis, uti et nos liberam habcamus facultatcm ad civitatem vestram mittcrc, emcre, vendere, forizari et non forizari, intrandi et exiendi. Datum in Wyngarth fcria secunda proxima ante festum Nicolai confessoris, anno domini M»CCCCLO sei)timo. Auf der Riickseite Adresse: Prudcntibus et circumspectis viris iudici, iuratis civibusque civilatis Cibiniensis, amicis nobis dilectis. 3 0Q5 Seliassburg 1457 Dezembcr 8. Der Ban Michael Szilagyi bestaliql Richter und Rat von Kromtadt den Empfang von 10 000 Goldijalden. Orig. I'ap. Arh. St. Brasov, ScliMill II Ifi. Siegel, nind. Dm. 2.1 cin, w ir in griincs Wachs vornc aufgodriickt. Nos Michacl Zylagy de Horogzeg, banus Machouicnsis et capitaneus Nandoral- bensis notum tacimus quibus cxpcdit universis, quod nos prudentes viros iudiccin ct iuralos civcs ct alios hospites civitatis Brassouiensis sed et universos incolas et inhabitatores terrae Barcza supcr plenaria solutione decem milia florenorum auri quibus nobis simul et semel in civitate Segeswar iuxta contenta litcrarum ijisorum ct termino per nos ipsis assignalo solvere obligabantur idem iudex et iurati cives ac alii praenominati de liuiusmodi solutione decem milia florenorum auri pcr ipsos iam effective nobis persolutis, quitos commisimus et omnibus modis absolutos alque cxpeditos, immo committimus per praesentes harum nostrarum vigore et testimonio praesentium literarum mediante, quibus sigillum nostrum quo utimur est appressum. Datum in Segeswar praedicta in festo conccptionis beatae Mariae virginis, anno domini millesimo quadringen- tesimo quinquagesimo septimo. Yon der Kanzlei: Commissio propria domini bani. 3 0Q6 Kronsladt 1457 Dezembpr !). Der Szeklergraf Oswald von Rozgomj berichtet dem Konig Ladislaus, dass ihn die Stadt Kronstadt im Kampf gegen Michael Szildgyi allezeit treu unterstiitzt liat. Orig. Pap. Arh. Sl. IJrasov, I"ronius I 21. Siegel, rund, Din. 2,8 cin. war in griincs Wachs vornc aufgedriickt. Druck: Maricnbiirg, Kliiiie sieh. Gesrliiclilc 213 f. = Szab6, S:ik. oklcvfllar 1, 175 Nr. 148. 582 Scn-niFsimo principi et domini domino Ladislao di-i gratia Ilungariai-, Dalmaciae, Croaciae ct cettra regi Austriacque tt Stiriae duci nccnon niarchioni Morauiae, ego Osvaldus de Rozgony vcstrae sercnitatis fidclis comcs Siculoruin post servitia mea indefcssa scrcnitati vestrae notum facio, quia hac civitas Brassouia vestrae sercnitatis sempcr pencs niandatum vcstrac rcgiac scrcnitatis mihi j)rona affuit contra inimicos screnitatis vcstrac tani in obsidionc castri Dyod ct Bistricicnsis. quam ct in praescnti cxcrcituali congrcgationc facta contra Michaelem Zylag}' dc Ilorogzeg devastatorcm ct dcpracdatorcm fiddium vcstrac serenitatis. Quarc condignum ut vcstra regia serenitas ipsis sit gratiosa dumtaxat assistentia corum non pro commodo mco scd screnitatis vcstrac comodo fidelis- simc fuit [jrosccuta. Datum Brassouiac fcria scxta i^roxima post fcstum con- ceptionis sanctac Mariac virginis, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagcsinio scptimo. 3 097 .Mediasch l-ioT Dczember !<>. Der Rat von Mediasch becjlauhuit in dem Strdl zwischen dei Mediasclier Schneiderziinfi und den auch das T uchschei enjewerbe ausiibenden Schneidermeistern Michael und Martin die Urkunde des Ilermann- stddter Rals von 14 06 Nr. 3 03S und entscheidet. dass in Zukunft niemand zwd Gewerbe betreiben darf. AbMclirift (lcs spSlm 17. Jli. ^. Pap. Arli. Sl. Sibii: (.dl!. post. 11.58. In nomine domini amcn. Nc ca quac fiunt in temporc simul ct labcntc tcmporc oblivioni tradantur neccssarium cst, ut litcrarum scriptura mcmoriac commcn- dentur. Nos itaque Janko Gcrcb, iudcx. Gcorgius Ilcndcl, villicus, cctcrique iurati civcs oppidi Mcgycs vocati ad univcrsorum tam pracscntium quam futurorum volentcs dcvcnirc notitiam mcmoriac commcndando^ significamus tenorc pracscntium quibus c.xpedit univcrsis, quod quamquam intcr pro%idos viros Michadcm, iuratum civcm, Johanncm Schndl aliumquc .lohannem Drau- dum. Pctrum Gleich, Vlricum. Thomam, Ladislaum, Nicolaum cctcrosque univcrsos ct singulos artis sartoriac magistros oppidi viddicct noslri cohospi- tcs ab una c\ altera vcro partibus antitjuum Miciiaclcm ac Martinum de Bagesdorff artificiorum sartoriac ct rasoriac inagislros siinililcr nostros com- mansorcs quaedam litis et controvcrsiac matcria pro co, quod ipsi prae- narrati magistri sartores iam dictos Michaelcm ct Martinum duo videlicet sartoriae ct rasoriae artificia simul ct scmcl practicarc cxcrcercquc jjcrmittere nolebant. suborta ct diutius tandcm coram nobis actitata ct ventilata extitisset, tamcn nos vduti, rcspcctum ad iura ct consuctudincs laudabilcs scptem sedium Saxonicalium habentes jjartcs pro inquisitionc- ct quaestionc facienda bcnivolo ac cum ddibcrato animo Cibinium transinisissemus; undc tandcin abindc partcs ad nos reversac nobis nonnullas litcras iudicum iuratorumquc consulum civi- tatis Cibiniensis sigillo triangulari scdis iudicis ciusdcm viridi ccra imprcsso consignatas attulerunt sujjrascriptionc huiusmodi: Circumspcctis viris iudicibus ct iuratis scnioribus opjiidi Mcg}'cs vocati fratribus ct amicis ipsorum sinccre honorandis, subscriptioncm autcm^ talcm in sc contincntcs: ludiccs ct iurati consules civitatis Cibinicnsis. Tcnor vero ipsarum litcrarum sinc augmcnto et diminutione sequitur et est talis: (Folgt dic Urkunde des Hcrmannstudler Rates von 14-jfj Nr. 3 0311). Unde nos ipsarum literarum audito pariter et intel- lecto tenorc volentes prout tenemur praefatorum iudicuni ct iuratorum consulum praemissac civitatis consiliis acquiescere iuribusquc ct approbatis consuetudi- 583 nibus hactenus in dicta civitate et septem sedibus observatis nos conformare ipsas literas quoad omnes ipsarum clausulas et articulos acceptas, ratas et gratas habendo in suisque vigore et valore permittere ratificavimus, approba- vimus et confirmavimus imo ratificamus, approbamus et confirmamus et per hanc sententiam nostram definitivam iudiciariam decrevimus, quod neque praenominati antiquus Michael ac Martinus de Bogach neque alii futuris tem- poribus adventuri duo unquam artificia simul practicare sed unum dumtaxat illorum quod maluerint exerccre debeant neque praesumant nec sint ausi modo aliquali perpetuum ipsis Michaeli et Martino silentium et aliis futuris consimilibus imponentes praesentibus vero perpetuo pro czecha et magistris artis sartoriae valituris. In quorum omnium et singulorum fidem et testimonium praesentes literas privilcgiales sigilli oppidi nostri subappendente munimine roboratas ipsis magistris sartoribus et eorum successoribus futuris iuris sui ob cautelam duximus concedendas. Datum in oppido praedicto feria sexta proxima post festum beatae Luciae virginis et martiris, anno doniini millesimo quadringcn- tesimo quinquagesimo septimo. 1 Vorlage commendam. ^ Vorlage aul. ' Vorlage iniiuisilionem. 3 098 Thorcnburg 1457 Dc/ember 20. Johaiines von Weingartskirchen, Kasiellan der Burg Gurghiu, Irdgt den Sachsen des Burzenlander Distriktes auf, den Martinsdns an ihn abzufiihren. Orig. Pap. Arii. .St. Bni^ov, Slcnner I 11. Siegcl, rund, I)in. 2,7 cm, war vorne aufgc- driickt. Universis et singulis Saxonibus districtus terrae Burcyae fratribus et amicis sincere honorandis Johannes Greb de Wyngarth castellanus castri Gergen debi- tam revercntiam cum honore. Noveritis nos de mandato magnifici Michaelis Zylagy domini nostri per expressum habere, ut censum festi beati Martini episcopi vestri e medio fisco regio evenire debentem, levare debereraus. Eapropter vestris fraternitatibus in pcrsona domini nostri firmius committimus, quatenus prout in aliis nostris literis vos informavimus ad oppidum Agnetis convenire debere ipso die censum vestrum vobiscum illa portetis et manibus hominis nostri, quem ad id deputaverimus, assignare debeatis. Aliud non facturi. Datum Thordae in vigilia beati Thomae apostoli, anno domini M''CCCC'*L*' septimo. Literaturverzeichnis — Bibliografie A n d r o n f s c u, R e p e r l o r i u I = M. Andron^.scu, Repeiiarial docii- mentelor Tdrii Romdnesti piiblicale piiui «:/', Bd. I. 1290—1508, Bukarpst, 1937. .\ r c h i V = Archii' des Vereins fiir siebenbiiryisclie Landeskunde, alle Folge , Bd. 1—4, Hermannstadt. 1843—1851; neue Folti\'. Bd. 1—50, llennann- stadt, 1853-1941. A r c h i V. Z e i t s c h r i !' t = ArcliiniUsclic Zeilsclirifl. Bd. / ir. Munehen, 1875 ff. B a r a b a s, C o d c x d i p 1. T r 1 c k i = S. Barabas, Code.r diploinalicus sacii Romani imperii cnmitiiin familiae Teleki de Szek, Bd. 1—2, 1206—1526, Budapest, 1895. B a r a b a s, S z e k. o k 1 e v e 1 t a r = S. Barabas, Szekely oldeueltdr 1219—1776, Budapest, 1934. B a t t h V a n, L e g e s e c c 1. = Ig- Batthyan, Leges ecclesiaslicne regni Hungariae et promnciarum adiaccntium, Bd. 1, Karlsburg. 1785; Bd. 2 u. 3, Klausenburg, 1827. Benko, Milkovia = I. B.nko, Milkoma siiw anliqui episcopafus Milko- viensis explanalio, Bd. 1 — 2, Wien, 1781. Berger, Urkunden-Regesten = .\. Berger, Urkunden-Regesten aus dem alten Bistritzer Archiv von 1203— lo26. Bistritz, 1895. Bogdan, .\lbum paleografic = I. Bogdan, Album paleografic cuprinzind douazeci si sase de facsimile de documente romdnesli din sec. XV (Titel und Text auch' deutsch), Bukan.st. 1905. Bogdan, Documente = I. Bogdan, Documente priviloare la rela(iile farii Romdnesti cu Brasovul si cu Tara Unqureasca in sec. XV si XVI, Bd. 1, 1413-1508, Bukarcst,'l905. Bogdan, Documentc si regeste =1. Bogdan, Documente « reqeste privitoare la relatiileTdrii Romdnesti cu Brasovalsi Ungaria insec. XV 6i'XV/, Bukarest, 1902. B 0 g d a n, D o c. ni o 1 d. =1. Bogdan, Documente moldovenesti din sec. XV si XVI in arhiva Brasovului, Bukarest, 1905. Bogdan, Documentele lui §tefan = I. Bogdan, Documenlele lui Stefan cel Mare, Bd. 1—2, Bukarest, 1913. Bogdan, VladTepes = I. Bogdan, Vlad Tepessi nara(iunile germane si rusesti asupra lui, Bukarest, 1896. Bruckner, Beleuchtung = W. Bruckner, Beleuchtung der ... Denk- schrift der ... sog. Filialstiilde Szelistije und Talmatsch wegen Regelung ihrer staatsrechtlichen Verhdltnisse, Hermannstadt, 1869. 585 Cbcr das ausschl. Burgerrecht = Ober das ausschliessende Biirgenecht der Sachsen in Siehenbiirgen aiif ihren Grund und Boden, Wien, 1792. Catalogul doc. mold. = Caialoyul documenlelor moldovenesU din Arhiva isiorica centrala a slatului, Bd. 1, Bukarest, 1957. Contributiuni istorice = Contributiuni isiorice privitoare la tre- cutul romdnilor de pe paminlul craiesc, Hermannstadt, 1913. Costachescu, Documente mold. =M. Costachescu, Docu- mente molduvenesti inainte de Stefun cel Mare, Bd. 1 — 2, lasi, 1931 — 1932. D 0 c u m e n t e p r i v i n d i s t. R o m. = Documente privind istoria Ronuiniei. Veacul XIII, XIV si XY, B.fara Romdneascu, Bukarest, 1953. Dragomir, Documente noua =S. Dragomir, Documente noua privitoare la relatiile Tiirii Romdnesti cu Sibiul in secolii XV si XVI, Buka- nst. 1927. E d e r, D e i n i t i i s = I. C. Eder, De initiis, iuribusque primaevis Saxonum Transsilvanorum commentaiio, Wien, 1792. E d e r. 0 b s e r v a t i o n e s = I. C. Eder, Observationes criticas et prag- maticae ad historiam Transsilvaniae sub regibus arpadianae et mixiae propa- ginis, Ilermannstadl. 1803. E d e r. S c h e s a e u s = Scripiores rerum Transsilvanicarum, tom. I, vol. 1, Comple.rum Chrisliani Schesaei ruinae Panonicae. Adcurante I. C. Eder, Hermannstadt. 1797. E d e r, S u p p 1 e x 1 i b e 1 1 u .<- = I. C. Eder, Supplex libellus valachorum Transsilraniae iura Iribus receptiis nationibus communia ... postulantium, Klau.senburg, 1791. F a b r i t i u s, U r k u n d e n b u c h = K. Fabritius, Urkundenbuch zur Geschichte des A'/.We/ Kapitels vur der Refurmation und der auf dem Gebiet desselben ehedem befindlichen Orden, Hermannstadt, 1875. F e i 6 r, A u t h e n t i a = G. P^ejcr, Authentia et vis probandi diplomatum, Ofen, 1838. Fejer, Codex =G. Fejer, C.odex diplomaticus Hungariae ecclesiasticus ac civilis, Bd. 1 — 12, 43 vol., Ofen, 1829—1844. F e j e r, G e n u s, i n c u n a b u 1 a = G. Fejer, Genus, incunabula et virtus Joannis Corvini de Hunyad, regni Hungariae guhernatoris, argumentis criticis illustrata. Ofen, 1844. F r i d v a 1 d s z k y, R e g c s = J. Fridvaldszky, Reges Ungariae Mariani ex antiquissimis diplomatis aliisque manuscriptis conscripti, Wien, 1775. Gal, Ertekezodes =L. Gal. Ertekexodes az erdelyi ns. szdsz nemzel eredeterol es nemely torzsokos polgdri jogairol, Enyed, 1846. Gierend, Notitiae castellanatus = I. A. Gierend, Notitiae castellanatus Tliolmach ex diplomatibiis polissimum Hungariae regum et Transsilvaniae principum eiulae, Hermannstadt, 1832. G r a s e r, U m r i s s e = A. Graser, Umiisse zur Geschichte der Stadt Me- diasch, Hermannstadl, 1862. G r u n d V e r f a s s u n g e n = Die Grundverfassungen der Sachsen in Siebenbiirgen und ihre Schicksale, Offenbach, 1792. II 0 r m a V r, W i e n = I. Ilormavr, Wien. seine Gesclnchte und seine Dent:- wiirdigkeiten, Jg. I, 1-5, Jg. II.' 1-4, Wien, 1823-1825. H u r m u z a k i, D o c u m < ii I e = Eud. Hurmuzaki. Documenie privitore la istoria romdnilor. Bd. 1 ff.. Bukarest, 1876 ff. 586 J a k a b. 0 k 1 e v e 1 t a r = E. Jakab. Okiencltdr Kolozsnur lortenete els6 kolctehez, Bd. 1, Ofeii, 1870. J o r i^ a, G e .s c h i c li t e d c s r u in. V o 1 k e s = N. Jorga, Geschichle des rumdnischen Volkes im Rahmcn seincr SltialenlnldiuKjen, Bd. 1—2, Golha. 1905. Jorga, Scrisori =N. Jorga, Scrisori de hoicri. scrisori de domni, 3. .\ufl., Valeni de Muntc, 1931. K a 1 u I n i a c k i, D o k u in e n t a = E. Kaluzniacki, Dokumenta Mol- daivskie i Miiltanskie z Archiinim Miasta Liuowa, Leinbcrg, 1878. J a k 6 - M a n 0 1 e s c u, S c r i e r e a 1 a t i n a = S. Jako ji R. Mano- lescu, Scrierea lalind in cinil mediu. Album, Bucuresti, 1971. K a in ra e r e r, C o d c x d i p 1. Z i c h }' = Codex diplomaticus domus senioris com''lum Zmas; canonicatus 1439: 2 349; capitu- lum 143«: 2 314. 1439: 2 323. 2 327. 1440: 2 369. 2 375-2 377. 2 384. 2 388. 2 391. 1442: 2 431, 2 433, 2 435. 1443: 2 453- 2 455, 2 467. 2 470. 1444: 2 473. 2 474, 2 476-2 478, 2 488, 2 489, 2 494, 1445: 2 521, 1446: 2 525, 2 533. 2 559, 1447: 2 568. 2 576. 2 577. 2 599. 2 601-2 603. 2 611. 2 615, 2 620. 2 622. 2 627, 2 630. 1448: 2 648. 2 660, 2 661. 2 666, 1449: 2 667, 2 668, 2 672, 2 675, 2 689. 1450: 2 710-2 713. 2 716, 2 717. 1451: 2 729. 2 731, 2 739. 2 749. 2 754. 2 758. 1452: 2 775, 2 777-2 780. 2 802. 1453: 2 826. 2 837, 2 842. 2 862. 2 865. 2 868. 2 874. 2 877, 2 884. 2 888. 2 889. 2 896. 1454: 2 908, 2 918. 2 925. 2 930, 2 931, 2 947. 2 949, 1455: 2 957. 2 958. 2 960, 1456: 3 015, 3 018, 3 021, 1457: 3 067, 3 068, 3 073, 3 079; cives: Albertus Banga, Geor- jL:ius sartor. Albertus Kosa. Andras Marhas Petrus Sartor; diocesis 14.54: 2 903, 1455 2 959; eccl. st. Michaelis archangelis 1446 2 558, 1447: 2 566, 2 599, 2 605, 1450 2 701; episcopus 1447: 2 590, 1451: 2 7bl. Matheus; presbyteri 1439: 2 343; rector scolae: Stephanus de Gordwa, Thomas de Cybinio. Alba regalis s. Stuhlneissenburg. Albertiis. arhidiaconus et vicarius eccl, Alben- sis 1448: 2 647, 1451: 2 731, 1452: 2 775; ~ praepositus Agriensis 1457: 3 091;~ iudex de Ebeschfalwa 1448: 2 662; ~ de Geztragh 1448: 2 651 ; ~ de Hangaach prae- positus Quinqueecclesiensis 1455: 2 978; ~ Romanorum ac Hungariae, Boheniiae, Dalmaciae. (^roacie rcx. dux Austriae et Stiriac, marchio Moraviae 1438: 2 300, 2 301, 2 303, 2 305, 2 308. 2 310.2 316, 2 319, 1439: 2 328-2 333, 2 336, 2 337, 2341,2.344-2346-2348.2 350-2356, 2 357-2 359. 2 362. 1440: 2 364, 2 368, 2 388, 1441: 2 405, 2 413, 2 425, 1442: 2 438. 1443: 2 459. 1446: 2 546. 2 547, 2 552. 1447: 2 586. 1453: 2 811, 2 817, 2 819. 2 831, 1455: 2 964. 1456: 3 013, 3018; ~de Losoncz 1451: 2 742. 1452: 2 770. 1453: 2 835, 2 871. 1455: 2 971. 1456: 3 035; ~ de Philpws. protonotarius 1452: 2 794; ~ de Szentmihaly 1440: 2 316; ^- dc Thydey 1448: 2 651; ~ de Wethes, canonicus Albensis et electus Nytriensis 14.57:3 067.3 068,3 080. Albefti. Weisskirch. Feyereghaz. 1446: 2 541, 2 557. 2 601. 1448:' 2 659. 1450: 2 716, 2 717. 1453: 2 827. 1456: 3 021; iudices: Andreas, Emericus; Michael Salomonis, Valentinus, Johannes guardianus, Andreas Byro. Albes-tii liistrilei, Weisskirch, Feyereghaz, Feriis, 144l': 2 412, 1452: 2 801, 1453: 2 835, 2 865, Albus l'elrus de Honchperg 1442: 2 439, Aldorf s. linirea. Alexander I., Woiwode der Moldau, Sander 1444: 2 496, 1448: 2 658. 1449: 2 682. 1450: 2 699; ~ II.. Woiwode der Moldau 1449: 2 683. 1452: 2 793, Alexius de llayon 1443: 2 457. Alma, Alma?, Gregorius, Michael, Valentinus. Alma intre Vil. Almen bciMcdia?, Alma. Pleba- nus I.adislaus, Almakerek s, Slalinrrav. Almaiii s, Deulsche, Alphonsus, presbyler cardinalis, episcopus Valentinus 1447: 2 578, 2 591 , 1450: 2 695. Alsowarasvyze s. Ora^tioara de Jos. Alsowalddorf s. Mederoallendorf. Alsow Rebre s. Iteliri^oara. Alt s. Oll. Altenbcrg s. llaiii de Cri?. Altina, Alzcn. Olczna. Olchno. Plebanus 1454: 2 928; sedes 1453: 2 883. 1456: 3 011 Hedericus, Oswaldus, Michael, Laurencius Ber; villicus Johannes Schuster. AlloJen, veter Buda 1447: 2 566. Aluni^, Keched, Kecsed. Andreas. Aluta s. Olt. Ambrosius, plebanus de Waldhwdia 1453: 2 808, 2 823. 1454: 2 903. Amgessehen. Anigestyn Johannes de Nadde- meter 1449: 2 677. 1451: 2 750, 2 751, 2 752. Amna?, Hamlesch, Omlas. 1452: 2 765. 1452: 2 795. 1456: 3 038. 1457: 3 070. Analolien, Anatolya, Natulya. 1444: 2 472. 599 Andermnn, Andorman aus Reghin 1440: 2 366. 1441: 2 418. Andreae Johaniies, presb. de Gybinio 1453: 2 824; — Valentinus de Zylvas, archidia- conus eccl. Transilvanae 1439: 2 338. Andreas, canonicus Albensis 1444: 2 497. 144G: 2 525, 2 533. 1447: 2 599, 2 603, 2 616. 1448: 2 660. 1450: 2 701, 2 710, 2 721. 1451: 2 792. 1453: 2 826, 2 842, 2 862. 2 865. 2 884; ~, conies de Bachna 1453: 2 815; ~ fil. .\lberti Boltha de Gald 1439: 2 358; ~, decanus Braschovienis 144S: 2 560; ~ von Burgberg 1452: 2 777. 1454: 2 912; ~ de Keched 1441: 2 402; ~ de Danocz vicarius eccl. Baciensis 1451: 2 729. 1452: 2 775. 14.53: 2 808, 2 874; ~, famulus 1455: 2 984; ~, iudex de Ffeyreg- haz 1448: 2 659; ~, plebanus de Feldwar 145:5: 2 844, 2 858. 1455: 2 897, 2 934. 1457: 3 068; ~ de Fodorh.iza 1448: 2 651; ~ de Gaath 1444: 2 502; ~ II., rex Hun- gariae 1438: 2 301. 1439: 2 348. 1441: 2 406. 1449: 2 687; ~ III., rex Hungariae 1447: 2 584. 1448: 2 627; ~. episc. Quin- queecclesiensis 1454: 2 948; ~, plebanus in Regen 1443: 2 449, 2 450, 2 467; ~ de Rethek 1455: 2 951 ; ~, plebanus de Retsch 1444: 2 511;^ — . iudex regius de Rwpas 1440:2 378,2 393. 1444:2 510; ~,plebanus de Rueppas 1444: 2 510; ~ de Thelegi 1438: 2 300; ~ de Thylegd decanus Alben- sis 1439: 2 323; ~. plebanus de Thywys 1440: 2 377; ~ de Toldalag 14.57: 3 073; ~, episcopus eccl. Transilvanae 1455: 2 969. Anna, consors Alberti Boltha de Gald et fil. eiusdem nominis. IS39: 2 359; ~ fil. Geor- gii Appa 1440: 2 393. 1441: 2 399; ~ fil. Nicolai Appa 1441: 2 409; ~ cognata Nicolai Apa 1447: 2 597. 1448: 2 662. 1449: 2 688; ~ fil. Ladislai Bolgar 1445: 2 516; ~ de C.ibinio 1443: 2 452; ~ fil. Michaelis de Ooboka 1451: 2 730; — uxor Nicolai de Erdel 1448: 2 662; ~ fil. Jacobi de Felsewbolya 1454: 2 920, 2 924, 2 926; ~< fil. Ladislai Henke de Gurgfalwa 1449: 2677. 1451: 2751;^ — consors Jacobi de Megyesfalwa 1449: 2 688; ~ fil. Nicolai iudicis regii de Mewlenbach 145G: 3 024; ~ de Zamusfalwa 1449: 2 677; ~ fil. Johannis Zas 1450: 2 719; ~ fil. Ladislai de Zechen 1455: 2 971; ~lil. Petri de Zegew 1449: 2 677. 1451: 2 751. Anthonii Petrus, Greff Petir, Greb, iudex civ. Brassoviensis 1439: 2 325. 1440: 2 391. 1442: 2 412. 1447: 2 567, 2 616,' 2 620. 1448: 2 622. 1449: 2 667, 2 676. 1450: 2 707, 2 712, 2 713, 2 724. 1453: 2 821, 2 860, 2 877, 2 884. 1454i 2 908. 1456: 3 01 7. Anthonius, decanus Albensis 1457: 3 080; ~ de Arapathaka 1442: 2 437, 2 439. 1447: 2.566. 1448: 2 626, 2 653. ~de Bako 1448: 2 666; ~ de Bazna familiaris 1451: 2 735; ~ de Bethlen 1439: 2 360. 1447: 2 605. 1448: 2 628, 2 646, 2 647. 1451: 2735, 2 751; ~ de Bodola 1440: 2 390. 1448: 2 622. 1449: 2 690; — Brassoviensis s. Sander. ~. ma- gister Brassoviensis 1442: 2 434; ~, capel- lanus de Gorona 1442: 2 439; ~, magister civium (".ibin. s. Trauteuberger; ~, ple- banus Cybiniensis, vicarius capituli eccl. TransUvanensis 1442: 2 441. 1443: 2 467, 2 470. 1444: 2 473, 2 474. 1446: 2 527, 2 529, 2 549. 1447: 2 599, 2 613. 1448: 2 623, 2 642. 1450: 2 701. 1451: 2 738. 1453: 2 805. 1454: 2 931, 2 934. 1455: 2 959, 2 983. 1456: 3 003, 3 006. 1457: 3 063, 3 065, 3 066; ~, locatus scolae in Cibinio 1457: 3 064; ~ de Kerestwr 1448: 2 640. 1451: 2 753, 2 757; ~, abbas de (.olosmonostra 1440: 2 366. 1441: 2 418. 1443: 2 452. 2 464. 1449: 2 677. 1450: 2 705. 1451: 2 729; ~ s. Crucilerus; — de Kwesd 1455: 2 920; ~ de GjToth 1448: 2 651; ~ in Lankerek 1455: 2 989; ~, lite- ratus 1447: 2 589; ~, plebanus de monte .Vlellis, decanus Brassoviensis 1442: 2 439. 1443: 2 464. 1447: 2 596. 2 613, 2 614. 1448: 2 638. 1449: 2 691; ~, iude\ villae montis s. Michaelis 1450: 2 722; ~ fil. Nicolai 1440 2 383, 2 390; ~. pisetarius Strigoniensis 1456: 3 020: ~. cantor eccl. Transilvancnsis. 1450:2 710. 1453:2 826, 2 842, 2 862. 2 865, 2 884. 14.57: 3 067. 3 068; ~, plebanus de Wyncz 1439: 2 343; — . plebanus de Zazsebes 1439: 2 330; ~ de Zylkerek 1 448: 2 640. Antoczii, Salzkammergraf 144G: 2 556. .\pa, Appa de Almakerek 1440: 2 383, 2 393. 1441: 2 409. 1448: 2 646. 1449: 2 688; ~ Georgius de Almakerek 1440: 2 383, 2 393. 1441: 2 399. 1448: 2 662. 1451: 2 744; ~ Ladislaus de Almakerek 1439: 2 355, 2 360. 1440: 2 393. 1441: 2 409. 1447: 2 605. 1448: 2 646; ~ Nicolaus de Almakerek 1439: 2 355, 2 360. 1440: 2 380, 2 383, 2 393, 2 394. 1441: 2 399, 2 409. 1442: 2 440. 1443: 2 453, 2 464. 1446: 2 533, 2 561. 1447: 2 597, 2 605. 1448: 2 647. 1449: 2 688. 1451: 2 744. Apold, Trappold. Apold. 1446: 2 547, 2 548. Apoldul de Sus, Grosspold. Apoldia superior Trapolden superior. 145G: 3 045; plebanus Nicolaus; iurati: Cristannus Hungar, Johan- nes Henkel. Araci. Arapathaka, Arapathika. Anthonius. .'Vrad. Capilulum eccl. Orodiensis 1448: 2 666. 1449: 2 668. Aranyos s. Arie^. Arcalia, Kallesdorf bei Bistrita. Arokallya. 1456: 3 050, 3 051. 1457: 3 059, 3 081, 3 082. .\rchita, .\rkeden. Erkethen, Erkeed. 1441: 2 415. 1456: 3 011. Archiud, Erked. Erkewd 1443: 2 453, 2 462. 1453: 2 835. 1455: 2 971, 2 982, 2 986. 1547: 3 073. Ardan. Ardany. 1453:2 835. 1455: 2 982,2 986. Arida Bistricia s. Dorolea. Arie§. Aranyos. Sedes 1450: 2 702. Armeni bci Ocna-Sibiului. Zekes. 1452. 2784. 1455: 2 961. Armenier 1439: 2 334. 600 Arnieaiis Tliouiiis, praep(>!>itus eccl. Stri.aonieri- sis t'tt7: 2bl-.>. Slii:!. 2(U4. 1*48: 2 «23. 2 624. 2 638. 1451: 2 748. 1452: 2 773. HSo: 2 991. .^rimiiiio K. 1444: 2 486. Arnal.ti loliiiiiues dc Graudeiicz. rector scolae f.il)iniensis 1-44B: 2 527. AniolliK Kuiliiis dc Stolceriberi; 1454: 2 81»!). Arpasttio s. Uraiii^te. Afchileul. Kivskcwlew. Si.s;ismuiidus. .Vtel, Hit^eldirt. ticzel. .Sicolaus Busnar, Gcoraius Tliabiasii. .\ugnstinus, aurifaber iuratus (■.ibiiiiensis 1446: 2 551; ~. plebanus de l.eclinicia 14.52: 2 799; ~ de Palotha cuin Saa^h. procura- tor 1447: 2 607. 1V.8: 2 633. 1449: 2 669; — Bischof von Raab 1457: 3 OS(i. \iirel \ laicii. iicnzciiz. Benczencz. Ben- chench. U:tll: 2311. 1439: 2341. Auritalier lieiieilieliis de (.ibinio 1-456: 3 042; ~ C.asparus. luratus Rrassoviensis 1447: 2 .")(i7. 1456: 3 038; ~ Geori;ius dc Bistricia 1449: 2 670, 2 671: ~ Jacobus de Mullen- hach. uiratus 1449: 2 680, 2 689; vicegerens iudicis re^ni 1456: 3 024. 3 054, 3 055; ~ ■lohannes, iuratus (;ibiniensis 1447: 2 597. 1451: 2 730; ~ .Johannes de Megyes 1441; 2 399: ~ Johannes, prideni lua.e. civium Setreswariensis 14.53: 2 817. 1456: 3 024, 3 051; ~s. Melchior; -^ Michael, iuratus (abinicnsis 1454: 2 899. Austria s. Osterreieh. .\xam>lh, Bandenfiihrcr 155:$: 2 848. .\venle Sever, Frauendorf. Villa Doininarum. I.aurencius .Michaelis, Petrus .lohaniiis. Azywbezlrijii s. Dorolea. Baassen. s. Kaziia. Babol s. Uuia. Uiicainti bei Broos. Bakay. Si.gismund, .lohan- nes, Veronica. Bacau 1447: 2 595. 14.56: 3 028. *Haehim. Bachana. Bnchina. Praedium bei numitra 1441: 2 421. 1442: 2 432, 2 443. 2 448. 1H6: 2 554. 1448: 2 6)0, 2 641. 2651. 1449: 2677-2679. 1451: 2750- 2 753. 2 756, 2 757. 1452: 2 762. Bachnen s. Unhnea. Baciu bei Bra^ov. Baach, Bachfalw. 1456: 3 014,3 019. Bacs in Sudungarn. Bachium. 1452: 2 775. > n 1453: 2 808. B^deni bei Turda. Bayom. Alexius, Egidius, Jacobus, Syinon Magnus. B3de;ti bei Glierla. Badok. Johannes. Bagaciu, Bogeschdorf. Bagesdorff. Martinus. Bagendorf s. Bene^ti. Bahnea, Bachnen. Bachna. Conies: Andreas, 1 Johannes; iudex Petrus. Baia in der Moldau. 1456: 3 028. Baia de .\rie5. Offenburg. Ofenberg. Ophon- bania. 1438: 2 316. 1446: 2 550. 1449: 2 674. 1456: 3 048. Baia de Cri?, .Vltenberg. Keresbanya, .Alten- berk. 1438: 2 316. 1445: 2 519-2 521. 1446: 2 .548. 1451 : 2 733 ; off icialis I .adislau ; de Maroth. Baia Mare. Rivuli Dominaruin. 1457: 3 057. Baierdorf s. CrninimSt. Bdita, Cheren bei Gherla. Johannes, Nicolaus. Bdla. Bala bei Reghin. Georgius. Bayom s. Boian, Badeni. Balasfalwy s. BlaJ. Balasfalwa s. Blajenii. Balasthelek s. Blajel. Bdlcaciu, Bulkesch. Bolkach, Bolkasch. 1438: 2 313. 1441: 2 401. 1443: 2 458. 1448: 2 652. 1450: 2 696. 1451: 2 749, 2 754. 1452: 2 764. 1453: 2 812. 1455: 2 971; iurati: Mathias Ostrcicher, Michael Tesh- ner; hospes Michael Hashas. Ilalinl. grefl iii ncllciidorf 1447: 2 593. !t:ilo<|h 1'etrus. iudc- Thordensis 1444: 2 514. Halsii bei Orastie. Balsa. 1447: 2 564. Kallliasir de fnyed alias de Zentjanushegve 14:i9: 2328, 2329, 2359. 14.52: 2 802; '- von l<"agendorf 1447: 2 5T3; ~^. presbyter eccl. Transilvani 1439: 2 :i59. Bnhven .Mcnlaus, laicus Strigoniensis diocesis 1542: 2 442. Ilanehn 1'aulns de Bykes 1448: 2 6ob. Ilaiiya .Mberliis. civis Albensis. — Uarlinrn fil. I.adislai Appa 1441: 2 409; ~ fil. Nicolai Appa 1447: 2 605;~fil. f.adislai Schreibcr 14.54: 2 945. llarhnth 1453: 2 883. Barccnsis terra. Barcza s. Jnra Birsei. Bardivoy s. Unrlfeld. Barla s. Itirla. Harnnbus de Baga 1439: 2 329; ~. conven- tualis de C.olosmonostra 1451: 2 753, 2 757; ~ de Moch 1440: 2 370; ~ de Mo- hachl439:2 329. Unrtleld, Bardivoj, B^tfa. 1457: 3 076. Barth -lohnnnes, notarius Bistriciensis 1457: 3 057, 3 060; ~ Oswaldus, villicus de Hel- tha 1449: 2 688. 1456: 3 055. Barthe de Hidegviz 1439: 2 359. Bartholomei Stephanus, iudex de (.Iwswar 1441: 2 413. 1444: 2 507, 2 508. Unrtholonieus 1442: 2 434; — , plebanus de Berethalom 1440: 2 393. 1441: 2 399. 1446: 2 533. 1447: 2 597; ~, iudex regius de Bros 1449: 2 681;~de Kyszt,presbyter 1455: 2 959; ~, conventualis de Clusmo- monostra 1448:2 640, 2 651; ~, plebanus de Cruczperg 1442: 2 439; ~ de Erdeosch, vicecomes Siculorum 1448: 2o41; — ; ple- banus de Heltha 1444: 2 511; ~, literatus de Dees 1453: 2 887;-, plebanus de Xagfalw 1443: 2 467. 1444: 2 473, 2 474; ~, Pfarrcr von S. Regen 1452: 2 770; -, canonicus Strigoniensis 1448: 2 623. Barthusch Michael de Rotbergh 1452: 2 781 . Barthws s. Grcb. 601 Basa s. Quasini-1'ascha. Basel. Basilia. 1439: 2 332, 2 334. Bathyzhaza s. Botez. Bato$, Botsch. Bathus. Stephaiius Greb. Baumgarten s. Itunyard. Bazna, Baassen. Bazna. 1454: 2 903. Antonius, Mathias molendinator; villicus Thomas; Thompa, dominus Thomas. Bebek. Enierich. Woiwode von Siebenbiirgen 1447: 2 blO. Beke de Iklod 1448: 2 640. 1451: 2 1a\. Beke. Wustung bei Dej. 1448: 2 629. Beehe. fundus in Bistricia. 1456: 3 000. BiiUnn bei Dcj. Adelsgeschlecht s. Iletblen. Begendorf s. Ilene^ti. Beia. Meeburg bei Rupea 1442: 2 437. Beius bei Oradea. Belenes. Michael. Bela.rex Hungariae 14.38: 2 305. 1441: 2 415, 2 416. 144B: 2 562. 1449: 2 684, 2 687. 1451: 2755. 1452: 2 762. 1454: 2944. 1455: 2996. Beldiu. Beld. Benedictus. Belgrad. Nandor Alba. 1443: 2 457. 1444: 2 476. 1454: 2 929, 2 949. 1456: 3 050. 3 051; capitaneus Michael Zylagy. Beliu. Belen. Simon Forro et fil.: Georgius, Nicolaus, Michacl. I.adislaus et .iohannes. Bell, Belye s. lluia. Belleschdorf s. Idieiu. Kenk Siniun, villicus de Peen Saxoiiicali 1456: 3 024. Benchench, Bcnzenz s. Aurel \ laieu. BenenatLs Jaeohus 1450: 2 700. Benedietus de Beld 1439: 2 3.59. 1440: 2 390. 1448: 2 660:~de Bongard 1448: 2 651. 1452: 2 801; ~ de Gald 1448: 2 666; ~ na- tusThomae de Hathaloin. notariuspublicus 1447: 2 6t3, 2 614. 1448: 2 623; ~ fil. Dyonisii de Ilye 1441: 2310; ~fil. Ste- phani de Losoncz 1440: 2 367. 1441: 2 400; ~ de Moson 1446: 2 526; ~ de Rawas 1454: 2 920; ~ de Spanlaka 1448: 2 666; ~ de Zanchal 1447: 2 589; ~ de Zenth- gewrg 1448: 2 651 . Bene^ti, Bagendorf bei Leschkirch. Begendorf. Ladislaus. Benye s. Biia. Beosser s. Bivsser. Berkes 1456: 3 013. Ber, Peer Laurentius de Olczna, iudex terestris de Lwschkirch, vicegerens iudicatus regii 1449: 2 689. 1456: 3 024, 3 054. Berekszo s. Birsau. Bertram Stephanus, iudex Goluswariensis 1448: 2 665. 1453: 2 806. Beruart Caspar de Wydenbach, plcbanus de monte Mellis 1457: 3 089. Besenyew s. Vii^oara. Heszterce, Byztrecze castruni. Kom. Trencsen. 1450: 2 789. Uetblen Antbonius, Gregorius, Johannes. Mar- cus, Nicolaus. Adelsgeschlecht . Ueuchil Micliacl de Bistricia 14.54: 2 914. Bewdener s. Iluddener. Bewkler s. Iluchler. Ileulyer .lobannes, iuratus de Salisfodio 14.54: 2 899. — Mathias, iuratus dc Salisfodio 1454: 2 899. Bykes s. laget. Bychak Benedictus de Moson 1440: 2 375. 1444: 2 477, 2 478. 1446: 2 526. Bycz Gerger, Siculus 1442: 2 439: ~ biro Sicu- lus 1442: 2 439. Bidin bei Bistritz. Bwdwn. 1439: 2 355. 1447: 2 605. Byer s. Byro. Biertan. Birthalm. Berthelni. Byrthalbem. Oppidum: aerebatus. 1440: 2 380, 2 393, 2 394. 1441 : 2 399. 1443: 2 471 . 1446: 2 533. 1447: 2 597. 1450: 2 72L 1451: 2 744: 1453: 2 823. 1454: 2 903, 2 946. 1457: 3 075; iudex Nicolaus Buznard: plebanus: Bartho- lomeus, Michael, Petrus; villicus: Jacobus Halffzyn, Cristoforus; iurati seniores: Nico- laus Pwsnar, Johannes Gordan, Michael Schuler, Paulus Wagner, Symon Pellifex, Mathias Sartor, Michael Schellem, Paulus ( arnifex. Michael Rewppler; laici: Offilus Sutoris. Petrus Sutoris. Bartholomeus Feolkel, Christannus Bewkler. Jacobus Faber, Anthonius Roth, Katherina Tyl- mannin, Nicolaus licentiatus. Bihar,Byhor.Komitat 1446: 2 561. 1455:2961. Bila bei Tirnaveni. Benye. 1455: 2 961. Birk s. 1'etelea. Birgau. Borgo. 1447: 2 605. 1448: 2 628. 2 646. Birgbis. Biirgesch bei Agnita. 1440: 2 383. Birla beiBistrita.Barla.Bara. 1455: 2 982.2986. Birnbaum s. (ihirbom. B\ro Andreas von Weisskirch. 1450: 2 716, 2 717; — Byer Johannes de Bros, villicus 1452: 2 78L 2 782. Uirsau bei Uia. Berekszo. 1440: 2 382. Birthalm s. Biertan. Birtin bei Brad. Stephanus. Bistrita. Bistritz. Beztercze, Bystricia, Nosen . t.astruin 1456: 3 000, 3 076, 3 096; civitas 1438: 2 319 2 321 . 1439: 2 344, 2 362, 2 363. 1440: 2 368. 1441: 2 397. 2 412, 2 414, 2 419. 1442: 2 438. 1444: 2 489, 2 495. 1446: 2 528. 1448: 2 628, 2 646. 2 651 . 1449: 2 670, 2 671, 2 677, 2 678. 1451: 2 743. 1452: 2 799, 2 801. 1453: 2 810. 2 816. 2 834, 2 836, 2 863, 2 865-2 867, 2 873, 2 876. 1454: 2 914. 1456: 3 000, 3 015, 3 028. 1457: 3 060; decanus. decanatus, districtus 1438: 2 307, 2 319. 1439: 2 326, 2 331. 2 340, 2 344. 1442: 2 438. 1447: 2 594. 1451: 2 743. 1452: 2 783. 1453: 2 836, 2 843, 2 879. 1454: 2 922. 1455: 2 985, 2 998; Valentinus; comitatus 1453: 2 876; sedes plebaniae 1442: 2 433; iudex: Bogener Johannes, Peter Hertel, Georgius "Wilman; 'iurati:Anthonius.Brewer Petrus, Kewthler, Jacobus Cretschmer, Petrus Czass, Geor- gius C.reweii, Thomas Hawser, Petrus Her- man, Andreas Lilienczweig, Geor,uius et Zeyfridus Nessiger, Demetrius, Pellifex Da- nicl Rimer, Georgius Stux. Petrus Tirnian; cives: Georgius Aurifaber, Beuehil Michael Petrus Knechtil, Andrcas Eyben, Andreas Farkas, Andreas Leichnani. Johanncs cor- rigiator, Ladislaus, Andreas Rychenbach, Petrus Zaaz; notarius Johannes Bartli; frater praedicatoruin Georgius. f302 BiwersHug. l-luvius. 1449: 2 690. Bltvar s. Ofen. •Bizere bei C.aransebe?. .Nicolaus. Biaj. Blaseiidorf. Balasfalva. Herbart. N'ico- iaus. Steplianus. Dorothea. Blajeuii bci Bistrita. Balasfalva. 1451:2 757. Blasius, Johannes. Georgius. BlJijrl. Kleinblasendorf. Balasthelek. 145-i: 2 918. 1455: 2 961 . Herbartus. Bhtsius.artiumliberaliuin niagister 1447: 2587, 2fil4; — vicarius Bachiensis 1447: 2 599; ~ de C.herynii 1448: 2 610; ~ de Choron 1 453: 2 836; ~ archidiaconus de Crasna 1453: 2 839; ~ de E.aerwar 1444: 2 475; ~ de Eyerpod 1447: 2 567; ~ de Mohach 1439: 2 329; ~ de Schelk, canonicus et locumtenens vicariatus eccl. Transilvanen- sis 1452: 2 775. 1453: 2 82b. 2 830; ~ de Selk 1447: 2 599; ~ Benedictus de Schenk 1453: 2 883; ~ notarius fil. Andrei de Toldala.a 14.57: 3 073;~ canonicus eccl. Transilvanae 1457: 3 065; — de Zenthmic- los 1441: 2 419. Boarla, Michelsdorf. Mychaelfalva. Eccl. paro- chialis 1448: 2 643. Bochna. Bochino s. Biichna. Bod. Brenndorf. Bothfalva. Bryngendorf. 1452: 2 779. 1454: 2 907. 1455: 2 959. 2 983. 1456: 3 041; plebanus: Nicolaus de Tarthalaw. Gregorius de Slatna; villicus: Andreas, Honne Jacob. Bodendorf s. Bunesti. Bodo (Jregorius, vicevaevoda Transilvaniae 1446: 2 526. Bodoc. Bodok. Thomas. Bodola s. Budila. Bogata bei Turda. Bogat. 1439: 2 333. Eme- ricus, Petrus. Bogatul Roman bei Mercurea. Kerek. Johannes, Ladislaus. Bogdan II.. Woiwode der Moldau 1450: 2 699. Bogener .lohannes. iudex de Bistricia 1454: 2 914. Bogeschdorf s. Bagaciu. Bogner \icolaus de Kerstyenzygethe 1449: 2 688. Bohmen. Boemia, Bohemia. Regnum 1438: 2 306. 1439: 2 349. 1443: 2 401. 1449: 2 683. 1451: 2 758. 1452: 2 769. 1454: 2 901; Albert rex, Ladislaus V. rex. Boian, Bonnesdorf bei Media^. Bayon, Bayom. 1447: 2 589. 1452: 2 776. 1456: 3 002; plebanus Stephanus; Symon Magnus, Egi- dius, Jacobus. Boita bei Talmaciu. Boica. 1453: 2 818, 2 829. Boythor s. Buituri. Boiu bei Sighi^oara. Bwn. 1444: 2 494. 1446: 2 558, 2 559, 2 601, 2 602, 2 611, 2 615. 1448: 2 648. 1451: 2 739. 1453: 2 822, 2 888, 2 889, 2 890. Bolkasch s. Biilcaciu. Bolgar Ladislaus 1443: 2 470. 1445: 2 516; -' de Zentkyral 1442: 2 441. Bolgarcherged s. Cergdul Mic. Bolya. Ladislaus. Bolia s. Buia. liologa bei Huedin. Sebeswar, castrum Sebes. 1446: 2 545. Boltha .\lbert de Gald 1439: 2 359. 1448: 2 651. 1449: 2 688. 1454: 2 941 . 14.56: 3 001. Bonczhida s. ltontid:i. Bon.qad s. Bungard. Bonifaz VII!.. papa 1444: 2 486. 1452: 2 798. Bonnesdorf s. Boian. Bontida. Bonczhida, Ponshyda. 1446: 2 545; Gaspar Magnus, Nicolaus, Stephanus. Borhoslo de deztragh 1448: 2 640. Borchard s. Bucerdea. Borgo s. Ilirgau. Boritin. Oppidum 1438: 2 316. Bornequel, Burnequel Johannes. Bor?a bei Gherla. Borcza. 1453: 2 883. Bortsrh .Johanues, plebanus de monte st. Michaelis 1456: 3 055. Boszsus s. Buzaul .Vrdelean. Botji s. Boltha. Iloteni bei Gherla. Emericus Kakas. Andreas Zenthes. Itotez. Bathyzhaza. Martinus. Bothfalva s. Bod. Botsch s. Bato^. Bouron -Man. 1451: 2 726. Bozie^ bei Dej. Bozzyas. Jacobus. Bozsur s. Traian \uia. Bradeni, Hendorf bei Agnita. Hegen. 1448: 2 6.54. Bralla. Brail. Brailla. 1443: 2 447. 1454: 2 910. 14.57: 3 070. Braller s. Bruiu. Bran, Torzburg. Therch, Hwzziwmezew ca- strum. 1441: 2 404. 1444: 2 505; castellanus 1438: 2 310, 2 311, 2 317. 1443: 2 447. 1446: 2 530. 1448: 2 622. 1452: 2 785. 1453: 2 857, 2 859, 2 875. 1454: 2 904. 1456: 3 014, 3 019, 3 044; castellani: Nico- laus de Wyzakna, Valentinus de Feyere- ^haz, Nicolaus de Bizere; possessio regalis 1447: 2 566; Johannes, Gaspar, Lazar. Brannilar Andreas, Breyfor de Naddemeter 1449: 2 677. 1451: 2 751, 2 752. Brani^te bei Dej. Arpastho. 1447: 2 605. Bra^v, Kronstadt. Brasso-via, Brascho-vla Corona. C.ivitas 1438: 2 303, 2 310, ,2 312, 2 317. 1439: 2 325, 2 331, 2 332-2 351, 2 353, 1440: 2 371, 2 372. 1441: 2 415, 2 416, 2 424-2 427. 1442: 2 434, 2 436, 2 442. 1443: 2 446, 2 447, 2 451, 2 459, 2 460, 2 464-2 466, 2 469, 2 472. 1444: 2 479, 2 483, 2 485, 2 492, 2 493, 2 496, 2 498-2 501, 2 503, 2 505, 2 506, 2 519. 1445: 2 522. 1446: 2 528, 2 530, 2 555, 2 556, 2 560-2 562, 2 564, 2 565, 2 567. 1447: 2 583, 2 585, 2 587, 2 593. 2 595, 2 598, 2 609, 2 610, 2 612-2 614, 2 616— 2 621. 1448: 2 631, 2 632, 2 635, 2 658, 2 663, 2 667. 1449: 2 676, 2 682, 2 685, 2 686, 2 690-2 692. 1450: 2 698, 2 699, 2 708-2 711, 2 718, 2 720. 1451: 2 740, 2 747, 2 748, 2 754, 2 758, 2 761. 1452: 2 763, 2 765-2 767, 2 773, 2 780, 2 793, 2 795-2 797, 2 800, 2 821, 2 828. 1453: 2 838, 2 855-2 859, 2 863, 2 870, 2 881. 1454: 2 897, 2 898, 2 901, 2 904, 2 907- 603 2 910, 2 932. 2 933. 2 936. 2 940. 2 942. 1455: 2 952. 2 962. 2 965. 2 966, 2 968- 2 970. 2 977, 2 979. 2 980. 2 984. 2 992. 2 993. 2 995, 2 996. 2 998. 145G: 3 005. 3 016, 3 018, 3 025, 3 028, 3 030- 3 034, 3 036-3 038, 3 040, 3 053, 3 056. 1457: 3 088, 3 090-3 093, 3 095, 3 096; capella st. Leonhardi super Porta; capella st. Mar- tini; rector Petrus. vitricus Johannes Jekels; capellanus Anthonius dictus parvus; capitulum 1441: 2 428. 1442: 2 442, 2 444. 1444: 2 512. 1447: 2 587. 2 612. 1448: 2 637. 1449: 2 685. 1453: 2 863: consul BwTthjT Paulus; decanatus 1442: 2 444. 1443: 2 452. 2 454. 2 459. 1444: 2 512. 1445: 2 518. 144G: 2 565. 2 612. 1448: 2 623. 2 624. 2 638. 1450: 2 704. 1451: 2 726. 2 748. 1452: 2 772. 2 773. 1453: 2 902, 2 934. 1455: 2 9.59. 2 968. 2 969. 2 972. 2 983; decaiuis; Anthonius. Andreas; distric- tus 1438: 2 317. 1439: 2 325. 1444: 2 513. 1446: 2 .540. 1447: 2 585. 1451: 2 761 . 1452: 2 778. 1457: 3 061; Fronleichnamsbruder- schaft der Marienkirche 1444: 2 500; iudex: Petrus Anthonii. C.aspar Craws. Gre.Korius. Petrus Rewel.Schontuniusch.Simon Rudel. Vincencius Zagariae; iurati cives: Caspar Aurifaber. Johannes Kylhaw, Krallus. Peter Dapol. Jacobus I.unsus. Creor.nius Myschc. Hannes Partai. Gaspar Parvus. Viiicentius. Matheus Veresmarthy; merca- tores 1438: 2 310. 1439: 2 353. 144C: 2 5.30. 1447: 2 595. 1452: 2 785—2 792; monastc- rium apostoli Petri et Pauli 1443: 2 459; monetarii'1443: 2 460; plebanus: Johanncs Rudel; Hungarorum Thomas; predicatorum conventus: prior Nicolaus, fral res: Jolum- nes Scharf, Stephanus; prothonotarius Jo- hannes; villicus Petrus; cives: Agnes, Bar- tholomeus Erasmi, Gaspar, Ladislaus funi- le.\, c:onradus Lapicida, Johannes Lauda- mus, Lauriskarg mag., Mathias parator clipeorum, Nicolaus de — . prepositus in Wyennia. Paulus Pauli. notarius publicus. Thomas PoIner.C.aspar Robolt procurator. Anthonius Rewdel, Servatius procurator. Petrus Ursule, Johannes Zeler. Uruteiu, Pretai. Prathya. 1452: 2 775; Michael. Bratislava s. Pressburg. Breyde Johannes s. Itridin. Breyfor s. UrannUar. Brenndorf s. Bod. Bresliiu, Wroclav. Wratislavia. Diocesis 1441: 2 417. 144G: 2 527. 1448: 2 645. 1455: 2 953-2 955. Brewer 1'etrus. iuratus Bistriciensis 1454: 2 914. Briceii Nicoliius, iudex terrestris Segeswariensis 1450: 2 703. Uridin Johiinnes, iuratus (.ibiiiicnsis 1449: 2 689. 1454: 2 926. 1455: 2 959. Urigidii, fil. Emcrici dc Bogath 1438: 2 313. Bryngendorf s. itod. Bronislaus von Slibo. vicevaivoda Transilvanus 1452: 2 801 , 2 802, 2 804 . 1453: 2 82o. 2 8.39. 2 888, 2 889. 1454: 2 896. 2 913, 2 917. 2 918, 2 920, 2 921, 2 924, 2 927, 2 930, 2 931, 2 941, 1455: 2 951, 2 960, 2 989. 2 994. 1456: 3 001 , 3 002, 3 058. Broos s. Orastie. Uro^teni bei Seica Mare. Kerek. 1439: 2 359; Ladislaus. Johannes. Paulus Greb. Uruiu, Braller bei Cincul. Brollcr. 1453: 2 883. Urussa 1444: 2 472. Uruslel Jlelehior de C.oluswar 1450: 2 697. Itueerdea. Borchard. 1457: 3 078. 3 079. *Jt\vkeuzeg bei Alba Julla. 14.52: 2 784. Bwchyn s. Uuciuni. Uiickler Ch.-ist»nnus de Byrthalben 1454: 2 903. UueiuDi bei Orai^tie. Bwchyn. 1455: 2 961, Buda s. Ofeu. Uudaeul de Jos. Deutschbudak. Bwdak, Bu- daak maior. 1452: 2 783. 1453: 2 833, 2 865, 1454: 2 914. Budacul de Sus bei Bistrita. Budesdorlf, Walahbudak. 1443: 2 453. 1453: 2 835. 1454: 2 914. 1455: 2 982. 2 986; Michael, Foder Mihal. Kewkler Johannes. Uuddener, Bewdner Nicolaus. vicegerens iudi- cisregii Segesvariensis 1452:2 781,2 782. 1456: 3 024; ~ Valentinus, iudex terrestris Segesv.iriensis 1452: 2 781, 2 782. 1453: 2 845. 1456: 3 024. liwdeulelke. 1439: 2 341. Uiulihi beiTirguI Secuiesc.Bodola. Anthonius, l.adislaus, Petrus plebanus. Bwdwn s. Uidin. Ituiii. Bell bei Seica Mare.Bulia. Belyc, BoIi;i. Babol. 1440: 2 396. 1441: 2 420. 1454: 2 924-2 926. 2 930. 2 941. 1455: 2 954, 2 960. 1456: 3 001; Jacobus. Laurencius. Thonias. Anna. Dorothea. Margarethe. Uuituri bei Hunedoara. Boythor 1454: 2 949. Bulkesch s. Baleneiu. lUilei, Bultsch bei Lippa. 1440: 2 392. Uulgarien, Bulgaria. 1444: 2.509. Rex Ladis- laus. Itulger Johiinnes, iuratus de Wyzakna 1440: 2 378. Bwn s. Uoiu. llunesii, Bodendorf. Budendorff;MichaeI Greb; ~ bei Gherla. (^yplac; Valentinus iudex. Ituugard, Baumgarten bei Teaca. Bongad. Oswaldus. Benedictus. Uunger Petrus 1447: 2 587. Burcia s. Tara Uirsei. Burgberg s. \urpar. Biirgescb s. Birghi^. Burghalle s. Orbeiul Uistii|ei. Uur\iin Paulus 1447: 2 589. Bivrlhyr Paulus, consul Coronensis 14S4: 2 933. Buruene s. PSuli^iul. Burzenland s. fara Birsei. Nicolaus Busener, iuratus de Berthalben 1447: 2 597. Itusnur Meoliiiis de Cczel 1453: 2 811. Itusiiiird (ieiirgius, senior de Stolcenburg 1454: 2 899. Itusser, Beosser Ghristannus, iiu-atus de Meg- gyes 1456: 3 054. 1457: 3 074. 604 Buuir Anthouius de Muelenliacli liiS: 2 680. Huzdu. Busaw Insula. 1449: 2 690. Buziiul .'\rdele:inl Bos/sus oppidum. Mathins .Nvesl. lluzd, Bussd l)(i .Mediaij 1446: 2 525. Pctrus, Jacobus I loim. iluznard \icolaus, iudex dc Byrthalbeii 1446: 2 5:i:!. 1454: 2 90.3. K, t: Kabesch s. Cove?. Kabocz Petrus de Gerewinoiiostrii. 1448: 2 640. Kaca. Kacza s. CaUi. Kakas Eniericus de Bothaza 1448: 2 6 JO. 1452: 2 801; — Johannes s.~IIaan. Kakath s. kokad. Kiikecz Radwl de partibus Jransalpiiiis 1555: 2 998. C.acova s. Kiutijiele. Oicova liei Sebe?. Kal4 : 2 899. Ovinium s. Kuliiii. Kewlhler .\nthonius, iuratus Bistricicnsis. 1439: 2 344. 1441: 2 397. Kcwrtlnvcll de Hwzziwmezew 1447: 2 566; ~ de Moch 1448: 2 640. 1451: 2 751; ~/ Johannes, villicus de Rewssmarth 1456: 3 054;~de Terpen 1439: 2 344; ~ de Wezzewd 1441: 2 420. Gebarth Nicolaus de Zylkerek 1441: 2 402. 612 Reliird Vnlentiniis, villicus ilu Stolccnburg 145-4: 2 899. Gevsa, rex Huiiiiariae U:til: 2:!01. 1439: "2 348. li-St: 2 406. GendP Johnnnes do C.oloswar 1455: 2 956. Geobill Cristiinnus. senior de Stolcenbur.y 1454: 2 899. Geoagiu bei Orfistie. Dyod. Aljjyogs. 1457: 3 070. Geoagiul de Sus bei Teiuij. Gyofih, Dyod. 1440: 2 377. 1441: 2 400; Michael; pleba- nus Matheus. Geonial bei Teiuij. Dyonial, poss, wolachalis 1440: 2 384. 1541: 2 400. 1442: 2 431, 2 435. Georgii Georgius, presbyler de C.ibinio 1453: 2 824: ~ Nicolaus dc Prasniar, iiotarius publicus 1442: 2 442, Georgius episcopus Albensis s. Lepe?; ~ can- tor eccl. Albensis 1439: 2 232. 14-40: 2 391. 1444: 2 497. 1448: 2 533. 1447: 2 603; ~-, sartor de Alba 1451: 2 731; ~ de AI- nias 14-48: 2 651; ~ de Bala, vicevaivoda Traiisilvaniae 1447: 2 554, 2 569, 2 580. 1448: 2 625, 2 629, 2 640, 2 651 , 2 660, 2 661 . 1450:2 716,2 717; ~ de Balasfalva 1451: 2 757: Ban 1456: 3 050. 1457: 3 059; vicarius et prior conventus pracdicatorum eccl. st. (.rucis de Bistricia 1454: 2 914: ~ de Supcriori Bolya 1454: 2 941:~dc Kend 1441: 2 402; ~ de Keresthwr 1448: 2 640, 2 651: ~de C.herynii 14-48: 2 640; ~ fil. Jack de Chestve 1439: 2 359; ~ de Choniafaya 1448: 2 651, 2 666; ~ de Chonga 1439: 2 329; ~ de (horon 1453: 2 836; ~ de Cibinio 1453: 2 805; ~ von Kleinenycd 1451: 2 727; ~ de Ews 1441: 2 402;~dc Eztyen 1448: 2 651;~de Galthew 1455: 2 989; ~ de Hettur 1453: 2 815; ~. iudex 14-'.7: 2 605; ~ de Lud- bregh 1452: 2 776; ~ de Mathe 1440: 2 370; — , villicus de Megyes 1458: 3 002; — fil. Barnabac de Mohach 1439: 2 329; ~ plebanus de monte Petri 1447: 2 613. 1-449: 2 691; decanus Braschowicn- sis 1452: 2 772. 1453: 2 805, 2 856. 1454: 2 933; ~, funifex de Mullenbach 1447: 2 583; ~ de Palocz, archiepiscopus eccl. Strigoniensis. regni Hungariae cancellarius 1438: 2 309; ~ de Rawas 1454: 2 920; ~ s. Rycalff; ~, presb. cardinalis st. Roma- nae "eccl, 1448: 2 639; ~, comes Seges- wariensis 1449: 2 681, 2 684; ~ de Tha- bias s. Thabiasi; ~ de Thate 1452: 2 784; ~ de Wachia 1447: 2 594: ~. plebanus de Zazsebes 1450: 2 701. 1452: 2 802. 1453: 2 808, 2 823, 2 824, 2 886; ~ de Zegew 1448: 2 641. Gerdal s. Gherdeal. Gereb Andreas de Vingarth 1438: 2 314. 1439: 2 329; ~ Anthonius de Megies 1452: 2 775; ~ Blasius de Kerestyenzygeth 1449: 2 688; ~ Clemens fil. Anthonii de Megies 1452: 2 775. 1454: 2 903. 1456: 3 054. 1457: 3 074; ~ Georgius de Vingarth 1441: 2 401; ~ Jacobus de Pokafalwa 1454: 2 949; ~ Janko s. Greh; ~ Johan- nes de Vingarth fil. Johannis castellanus de Gergen, vicegubcrnator 1438: 2 314. 1439: 2 329. 1443: 2 471. l^^S:»'^ 516. 1446: 2 532. 1447: 2 568. 1448:72 625, 2 628, 2 632, 2 660, 2 661, 2 666, 2 668. 1449: 2 688, 2 689. 1-451 : 2 727, 2 738, 2 741. 1453: 2 815. 2 827, 2 830, 2 840, 2 841, 2 889. 1454: 2 926, 2 941. 1455: 2 953, 2 997. 1456: 3 001, 3 009, 3 011. 1457: 3 070, 3 094, 3 098; ~ fil. Nicolai 1438: 2 313, 2 314. 1447: 2 568, 2 611, 2 615 1449: 2 688, 14.53: 2 815; ~ Ladislaus de Vingarth fil. Johannis 1449: 2 688; ~ La- dislaus de Vingarth fil. Nicolai 1438: 2 313, 2 314; ~ Laurencius de Vingarth fil. Jo- hannis 1447: 2 611, 2 615: ~ Michael s. Greb: ~ Nicolaus de Vingarth fil. Nicolai 1438: 2 313, 2 314. 1447: 2.568, 2 611, 2 615. 1449: 2 688. 14,53: 2 815;~ Nico- laus de Vingarth fil. Johannis 1438: 2 313, 2 314. 1439: 2 329; ~ fJetrus de Vingarth fil. Johannis 1447: 2 611, 2 615. 1449: 2 688; ~ Petrus s. Greb; ~ Salamonis de Rawas 1457: 3 080; ~ Synion, inhabita- tor de Megyes 1452: 2 775; ~ Stepha- nus de Vingarth fil. Johannis 1447: 2 611, 2 615. 1449: 2 688. Gereeb Michael s. Greli. Gerend s. Lunrani. Gereiv de 'Wasserhel 1449: 2 677. 1451: 2 751; ~ de Zamusfalwa 1449:2 677. 1451:2 751. Gerewmonostra s. Mdniistireni. Gerewasarhel s. Dumbravn. Gergerfaya, Gergeschdorf s. Ungurei. Gergen s. Gurghiu. Gersefeu poss. 1455: 2 982, 2 986. Gerunger Friedrich, Ratsherr in Wien 1447: 2 574. Gervasius sartor, familiaris Nicolai Apa 1447: 2 605, Geztragh s. Straja. Geiv de Gerwasarhel 1448: 2 641. Gewch s. Gliiolt. Gewtsner Alartin, iuratus de Lechnicia 1452: 2 799. Gbeghie bei AIe?d. Gygen. Plebanus Johannes. Glierdeal, Giirteln. Gerdal. Petrus, Michael, Stephanus. Ghimbav, Weidenbach bei Bra?ov. Wydem- bach. 1454: 2 907; plebanus: Tylmanus, Petrus; Caspar Berwart. Ghinda, Windau bei Bistri(a. Vinda. 1453: 2 865. Gbioll bei Gherla. Gcwch. Michael. Ghirbom, Birnbaum bei Sebe?. Birbom. 1438: 2 314. 1439: 2 341. Ghiroltbei Gherla. Gyroth. Anthonius.Elyas. Gyalw s. Gilau. Gygen s. Gbeghie. Gygerfalwa s. Singeorz. Gilau. Gyalw. 1441: 2 422; castrum 1452: 2 783. 1453: 2 843; Michael Varga. Gyogh s. Geoagiu de Sus. Gyor s. Itaab. Girbova de Jos bei Aiud. Orbo. 1440: 2 377. Girbova, Urwegen bei Merciu-ea. Zasorbo. Plebanus Matheus. Gyroth s, Gbirolt. 613 Gynla bei Bekescsaba, Ungarn. 1445: 2 520. Nicolaus. Gywla fil. Nicolai de Septer 1448: 2 651. Gizdavirh Stoyke, famulus 1453: 2 838. Gledin. Olinos 1453: 2 835. Gleich 1'elrus de Megyes 1457: 3 079. Glodeni bei Tirgu Mures. Sarpatak. 1439: 2 3.50. 1443: 2 453. 1446: 2 544. 1455: 2 982. 2 986. 1457: 3 071. 3 073, GoILsmyd ■lacnbns 1438: 2 303. Goltsmith Johannes, iuratus civis Cibiniensis 1440: 2 378. 2 393. Goltsmit Johannes, mag. civium de Segeswar 1453: 2 845. Gordan .lohannes, iuratus de Bjrrthalben 1454: 2 903. Gotschalk Urbanus de Cibinio 1449: 2 680. Grabendorff s. Vale. Gran, Esztcraom. Stri.goniuin. 1438: 2 304. 1440: 2 392. 1451: 2 417. 2 428. 1442: 2 444. 14't3: 2 452, 2 468. 1-V.4: 2 484, 2 486, 2 511. 14'.6: 2 529, 2 531. 2 538, 2 549, 2 551. 1447: 2 590. 1448: 2 637, 2 638. 1451: 2 726. 2 735. 1452: 2 771-2 774. 1453: 2 805. 14.54: 2 900, 2 902, 2 928. 1455: 2 991. l'..5B: 3 014, 3 020; diocesis 1438: 2 309. 1439: 2 343. 1441: 2 429. 1443: 2 452, 2 464. 1445: 2 518, 2 524. 1446: 2 527, 2 535, 2 538. 14-47: 2 563. 2 567, 2 587, 2 588, 2 594, 2.596, 2 597, 2 612. 1448: 2 634. 2 645. 1449: 2 685, 2 686, 2 691, 2 693. 1450: 2 698, 2 700, 2 704, 2 706, 2 709. 1451: 2 726, 2 735, 2 742. 1453: 2 824, 2 870, 2 871, 2 880, 2 881. 1454: 2 894, 2 900, 2 934. 1455: 2 959. 145G: 3 014, 3 020. 1457: 3 063, 3 065, 3 066, 3 069, 3 090; archiepiscopus: Georgius de Palocz, Dionysius, Nicolaus; vicarius Nico- laus cantor.praepositus Thomas Armenus; canonicus: IJartholomeus, Nicolaus; sedes 1442: 2 444. 1443:2 464. Graudenz. Grudziadz. JohannesArnoldi. Greb Barthus de Felsebolya 1-454: 2 920, 2 924, 2 926, 2 941. 1-456: 3 001; ~ Georgius de Musna 1455: 2 951; — Janko de Meggyes 1456: 3 054. 1457: 3 074. 3 097; ~ Hen- ricus, civis Cibiniensis 1446: 2 543; — Jaco- bus deRuffomonte, iuratus civis Cibiniensis. iudex regius sedis Rewpes 1449: 2 688. 2 689. 1452: 2 781, 2 782. 1453: 2 845. 1454: 2 941. 1456: 3 001, 3 024, 3 054; ~ Johannes de villa Crucis 1448: 2 645; ~ Johannes de Martunfalwa 1444: 2 502; ~ Johannes de Mergenthal, iudex regius sedis Schenk 1440: 2 383. 1444: 2 497. 1449: 2 681, 2 688, 2 689. 14.50: 2 708. 1452: 2 781, 2 782. 1454: 2 941, 2 949. 1456: 3 054; ~ JohannesdeRuckbasl452:2 781. 2 782; ~' Johannes de Foro Ruthenorum, iuratus senior 1453: 2 845; Ladislaus, iu- dex terrestris de Bros 1452:2 781, 2 782; ~ Laurentius de Doraws 1452: 2 781 , 2 782; ~MichaeI de Budendorff 1452: 2 781; ~ Michael de Coloswar 1456: 3 024; ~ Mi- chael de Iwanfalwa 1455: 2 951; ~ Michael de Swynschir 1452: 2 781, 2 782; ~ Mi- chael de Zassebes, iudex terrestris de Mewlembach 1453: 2 845. 1456: 3 024, 3 054, 3 055; ~ Paulus de Kerek 1439: 2 359. 14.56: 3 045; ~ Petrus de Ruffo- monte, Veresmarth, iudex regius sedium Lwschkirch et foro Ruthcnorum, civis Cibiniensis 1-446: 2 538. 1449: 2 681, 2 688. 1452: 2 781, 2 782. 1453: 2 845. 1454: 2 941. 1456: 3 001. 3 023, 3 024. 3 054. 1457: 3 070, 3 080; ~ Petrus s. Antbonii Petnis; ~ Symon consors Dorotheae dc Felsewbolya 1454: 2 920, 2 924, 2 926; ~ SimoninWayola 14.55:2 986; ~ Stephanus in Bathus 1455: 2 986; ~ Sfephanus lil. Nicolai de Ludas 1452: 2 781, 2 782; ~ Stephanus, vicegerens iudicatus regii de Rewssmarth 1456: 3 054;~Thomas de Kapos 1453: 2 951; ~ Urbanus, iudex provincialis de Revsmark 1449: 2 688, 2 689. 1456: 3 024, 3 054. Greff lorg 1450: 2 724; ~ Michael, presbyter 1442: 2 442. Greff Petir s. Anthonii Pelrus. Gregor XI., papa 1440: 2 374. 1448: 2 664. Greflorius de Bethlen, vicecotnes Siculorum 1439: 2 360. 1440: 2 368, 2 370, 2 373, 2 384. 1444: 2 493. 1448: 2 646;~auch Georgius, iudex Brassoviensis 1444: 2 513. 1456: 3 038; — , plebanus de Coloswar s. Slewing; ~ de Crasna, capellanus chori Albensis eccl. 1457: 3 065; ~ de Frata 1452: 2 801; ~ de Gaath nobilis de Valko 144-4: 2 502; de Hydeghwys 1447: 2 608. 1454: 2 920,2 924, 2 926, 2 941. 1455:2951. 1456: 3 001, 3 002, 3 008; ~ de Lyppa, canonicus Albensis 1453: 2 839, 2 840, 2 842, 2 862, 2 865, 2 884; ~ de Mayerpott, capellanus Cibiniensis 1455:2 959,2 983; ~episcopus Milchoviensis 1453: 2 881; ~ de Moch 1470: 2 370; ~ de Nema 1448: 2 651; ~fil. Stephani de Salfalwa 1454: 2 918; ~ de Slathna, plebanus de Both- falwa 1455: 2 983. 1456: 3 041 ; ~ de Span- laka 1448: 2 666; ~ de Szentmihaly 1440: 2 386; ~ ,plebanus de Thobia 1441: 2 399; ~, fil. Thomae de Zawa 1448: 2 651;~ de Zegew 1448: 2 651. Grendl Hans zu Ober-Hollabrunn 1439: 2 336; ~ Johannes zu Ober-Hollabrunn 1439: 2 336, 2 337; ~ Michel 1439: 2 336. Grid Jotiannes, civis de Cibinio 1456: 3 001. Griechen 1439: 2 334. Groscruczbach, fluvius 1449: 2 690. Grossau s. Cristian. Grosskopisch s. Cop^a Slare. Grossdorf s. SSIi^te. Grosslogdes s. Lndu;. Grossendorf s. \u$eni, Marl§elu. Grosspold s. Apoldul de Sus. Grossschenk s. Cincul. Grossscheuern s. §ura Mare. Grossschlatten s. Abrud. Grossschogen s. §ieu. Grosswardein s. Oradea. Grossil Mcolaus 1457: 3 057. Guldenmunczer Symon de Cibinio 1445: 2 519 -2 521. 1-446: 2.548. 1449: 2 674, 2 680. 1450: 2 700. 1431: 2 731, 2 733. 1453: 2 853. Gttns, Koszeg in Ungarn. Kwzeg. 1454: 2 943. 614 Guiitpnnaii IVtrus. civis de Megies 1447: 2 594. Guriifalv;! s. Singrorz. Gurgliiu, Burf! bei Reghin. Oergeii. (.astruni 143«: 2 ;U7. 14.51: 2 741. 1453: 2 837. 2 862. 1457: ;! 076. Gilrtelii s. (iherdeal. Gu^teritji, Ilammersdorf. Villa Ilnmperti, Hummersdorf; plclianus Johaiines Meger- lini: vicarius Joliannes. tjut, ("luth. Ungarn. Johaiines Orzag. Michael Orzag. Gucz», castrum 14.50: 2 718. Haan Ulasius de Helta. capellanus de (ibinio 1446: 2 527; ~ Johannes de (',il>inio 1454: 2 926. 1456: 3 045. Hadad s. Ilodod. IIiic|hig bei Brasov. Hydewejih. Hydegwcgh. Anthonius Nemes. Valentinus Nemes. Ilahii I.aurentius, civis de Colosvar 1454: 2 94r). 1456: 3 024. HalffzMi, Halbsvn Jacobus, villicus de Birt- halben 1440:"2 393. 1441: 2 399. Halhasy s. Ilashas. Halvelagen s. Iloghilag. Hamlesch s. .Vmna?. Hammersdorf s. Gu^terita. Hainoroth s. Ilomorod-Baeh. Hamrodin, Hamruden s. Homorud. Ilangaes, Ingarn. Hangaach. Albertus. Haporton s. Ilopirta. Harinna s. Ilerina. ndrnian, Honigberg bei Bra^ov. Mons Mellis, Herman. Honchperg. 1442: 2 436. 1454: 2 907, 2 947. 1455: 2 957. 1457: 3 061, 3 089; plebanus Anthonius, Laurencius Karge; Johannes, Petrus Albus. Harozthos s. Frunzeni. Ila^g, Haschagen. Hauschagen. 1446: 2 536. Hashas, Halhasy Michael de Bolkacz 1450: 2 696. 1452: 2 764. Hateg. Hatzeg 1457: 3 076. Ilathalom bei Vesprem. Benedictus, Thomas. Hatvau, Naghatvan. Oppidum 1449: 2 682. Hawser Tliomas, iuratus Bistriciensis 1454: 2 914. Hederfa s. Idrifaia. Iledervar. Hcdrehwara, Kom. Raab, Ungarn. Laurcncius. Emericus. Ilederieus, Hedregh de Olczna, iudex regius de Lwskirch 1439: 2 329. 1440: 2 364, 2 378, 2 383, 2 392. 1444: 2 504. 1451: 2 730. 1456: 3 055. Heesfalva s. Vinatori. Hegen s. liradeni. Heidcndorf s. Vii^oara. *IIeldenliurg, Helthwen. Castrum regale 1442: 2 437. 1453: 2 877. Helena consors Ladislai de Hwzywtelke 1452: 2 777. 1454: 2 912; ~ fil. Nicolai de Scho- modiom 1449:2 677. Heltau s. Cisnadie. Helthner, Heltener Johannes, villicus de Revs- mark 1449: 2 688, 2 689. Henke Blasius de Gigerfalva. Gewrgfalva. 1448: 2 641, 2 651. 1449: 2 679. 1451: 2 751, 2 753; ~ Ladislaus de Gurgfalwa 1449: 2 677. 1451: 2 751. Ilenkel tJeorgius de I.ewchovia. probator monetarum 1454: 2 936. 2 937, 2 943, 2 944; — Johannes de Trapoklen superior 14.56:3 045. Ilendel Georgius, villicus de Megyes 1457: 3 097. Hendorf s. Itradeni. Ilenel Georgins, comes de Megies 1453: 2 874. Hengst Johannes de Kerstyenzygelhe 1449: 2 688. Ileuig, Henningdorf bei Alba Iiilia. Henning- falva, Henegfalva. 1438: 2 314. 1439: 2 341 . Ilenlini Ladislaus, iuratus et iudex sedis C.ibi- niensis 1456: 3 045. 1457: 3 065. Henneng, Henningh de Sonizedwar 1446: 2 543. 1455: 2 964. 2 978. Ilenning miles aulae 1439: 2 347. 1440: 2 364. 1446: 2 546, 2 552. 2 553. Uerbartus de Balasfalva 1439: 2 359; ~ de Balasthelek 1439: 2 329. llerharth Stephanus 1447: 2 589. Ilerber Loreuez 1450: 2 724. Ilerbert Martinus, villicus de Kisd 1450: 2 703. Herhordus fil. Nicolai de Feketehalom 1449: 2 676. Herczeg Itaphael de Zeckchov archiepiscopus Colocensis et Bachiensis 1452: 2 775. 1453: 2 808, 2 823, 2 824, 2 886. 1454: 2 948. Herepea bei Tirnaveni. Herepe. Marcus. Herina, Monchsdorf bei Bistrita. Harinna. Johannes Farkas, Nicolaus Farkas. liering Johannes de Bistricia 1454: 2 914. Herman s. Ilarman. Herman Petrus, iuratus Bistriciensis 1454: 2914. Ilermannus, piscator de Bistricia 1454: 2 914; ~ , plebanus de Heltha 1444: 2 510, 2 511. Hermannstadt s. Sibiu. Ilerriei Johanues, siebenbiirgischer 'Woiwode 1444: 2 490. lierlhel. Herther Petrus, iudex de Bistricia 1441: 2 402. 1449: 2 670. 1452: 2 762, 2 801, 2 803. Iletlur. Marienburg bei Sighi?oara. Hethwr, Hethur, Mergemburg. 1446: 2 541,2 542, 2 557. 1453: 2 822, 2 827, 2 890; Georgius, Jacobus. Hetzeldorf s. Atel. Hydewiz s. Calvasar. Hydweg s. HSghig. Hierssawer Ulreieh, Statschreiber ze Wien 1439: 2 336, 2 337. 1447: 2 574. Hilsnier Johannes, senior de Stolcenburg 1454: 2 899. Hj^wsfalwa s. Satulung. Ilodod bei Cehul Silvaniei. Hadad. Ladislaus Jakch. 615 noffgrech Johannes von Reen. Hoffgrecz. 1440: 2 366. 1441: 2 418. Hoghilag, Halvelagen bei Elisabethstadt. Hod- wilag. 1448: 2 535. 1448: 2 662; eccl.b. Mariae v.; iudex Franciscus. Hohndorf s. Vii?oara. Rolczappel llathias de DypZe l^^S^: 2 799. Homorod, Hamruden bei Rupea. Hainrodin. Petrus, Margarethe. Homorodbach. Fluvius Homoroth, Hamoroth. 1447: 2 619. 1448: 2 626. 14.53: 2 844, 2 858. 1454: 2 906. 1456: 3 018. 1457: 3 067, 3 068. Honchperg, Honigberg s. H^rman. Honn Jacobus de Buzd 1457: 2 075. Honnen Jacob 1438: 3 303. Hopirta bei Aiud. Haporton. Michael Fforro. *Hopsifen s. Kombos. Horreum, parvum, minor s. Sura Micd. Horwath Johannes 1439: 2 359; ~ Mathias, officialis 1455: 2 989. Hwzzwazo s. Valea Lunga. Huedin. Hwnyad. 1446: 2 545. Hunedoara, Hunyad. Hwnyad. Castrum 1451; 2 755, 2 760; comitatus 1440: 2 382. 1455: 2 961; Johannes, Johannes minor, Waylt; castellanus Franciscus Literatus; archi- diaconus Martinus. Hundertbiicheln s. Movile. Hundorf s. Vii^oara Ilungar Cristannus de Trapolden superior 145G: 3 045. Hungaria s. Ungarn. Ilwnyadv Ladislaus, iuratus civis de Glwswar 1441': 2 413. Ilunne .\ndreas Jaliob, villicus de Bothfalwa 1449: 2 691. Hussiten 1439: 2 361. Hwtter Bartholomeus, iuratus Cibiniensis 1458: 3 045; ~ Johannes, iuratus Gibiniensi» 1456: 3 045. Hwzel .Vlartinus, luratus sedis de Soraerburg 1453: 2 845. Hwzziwmezew s. Bran. Hwzyuthelek, Huzyrotelek s. Do?tat. I, J, Y Jaad s. Livezile. Jakch Ladislaus de Hadad 1446: 2 561. Jach de Chestve s. Georgius und Jacobus. Yach de Michalchfalva 1439: 2 359. Jakcs, Jaak, Jakch de Kwsal 1439: 2 359; Georgius fil. Johannis 1440: 2 365. 1441: 2 402; Johannes 1440: 2 365. 1449: 2 690; Ladislaus vaivoda Transilvanus 1440: 2 365. 1441: 2 402; Ladislaus fil. Johannis 1440: 2 365. 1441: 2 402; Michael pridem vai- voda Transilvanus, comes Siculorum 1438: 2 300. 1440: 2 365. 1441: 2 402; Petrus fil. Ladislai 1440: 2 365, 1441: 2 402. Jacobi Petrus de Aggya, plebanus in Nova Villa 1447: 2 597. Jakobsdorf s. Siniacob. Igri§. Egresch im Banat, Egrisch 1440: 2 389; Ladislaus Woski, abbas monasterii. Jacobus fil. Alard 1455: 2 989; ~ de Bayon 1443: 2 457;~de Bulia, capellanus Cibi- niensis 1456: 3 003; ~ de Chezthe 1439: 2 329, 2 359. 1448: 2 651, 2 660. 1449: 2 688. 1451: 2 751; ~', mag. civiuin Cybi- niensis 1439: 2 347. 1440: 2 364. 1441: 2 401:1443: 2 458. 1444: 2 491; camerarius monetae civitatis 144G: 2 552; 1448: 2 645; mag. civium 1449: 2 680, 2 681, 2 684, 2 688, 2 689. 1451: 2 730, 2 745, 2 746. 1452: 2 781, 2 782. 1453: 2 819, 2 845. 1455: 2 964; ~ de Cibinio 1450: 2 722; ~ nota- riusCibiniensis 1452: 2 782. 14.54: 2 924; ~ cuticularius de Cibinio 1452:2 782;'— ,ple- banus de Darocz 1454: 2 895; ~ fil. Ste- phani de Dyogh 1449: 2 688; ~ de Drag 1438: 2 313; ~ trater ordinis st. spiritus in Fewldwar 1454: 2 902; ~ de Felsewbolya 1454: 2 920; ~ de Lippa 1440: 2 370; ~ de Longocampo 1451: 2 745, 2 746; ~ fil. Alard de Megyesfalva 1449: 2 688; ~, mag. domus hospitalis de Mergemburg 1455: 2 968; ~ de Mulenbaco quondam plebanus in Richel 1439: 2 343; ~ de Novacivitate, capellanus 1442: 2 439; ~ de Ruffomont: s. Greb; — fil. Laurencii de Sarkan 1453: 2 873. 1455: 2 985; ~ de Slathna, pres- byter Transilvanus 145G: 3 041;~quon- dam vaivoda Transilvanus 1449: 2 690; ~ de Zenthmarthon, canonicus eccl. Alben- sis 1448: 2 666. lanka de Ews 1447: 2 605. 1452: 2 801; Ste- phanus ~ 1448: 2 640. Yanko de Tallowcz, banus Zewriniensis 1439: 2 335. lanofda bei Salonta. Janusy. Stephanus. Jara bei Turda. lara. Johannes. Yardowan 1455: 2 982, 2 986. Ia?i, Ftoro Filistinorum. 1450: 2 699. Jaurinum s. Raab. Iclod bei Gherla. Iklod. Beke. Ideciul de Jos, Niedereidisch, Idecz inferior. Plebanus Emericus. Idieiu. Belleschdorf. Iwedich, Ywedych, Ywe- dycz. 144G: 2 541, 2 557. 1451: 2 737. 1452: 2 776. 1453:2 827. 1456: 3 021. Idrifaia bei Tirnaveni. Hederfa. Stephanus. lekels Johannes, vitricus capellae st. Martinl dc Brassovia 1446: 2 560. Jeica, Schelken bei Bistrita. Zeelk. 1453: 2 865. Jeina, Senndorf. Zolna. 1453: 2865; familiaris Johaniies; plebanus Valentinus. Jeronimus de Olomucz, canoiiicus eccLOlomu- censis 1447: 2 597. lernuteni. Radnothtaia. 1453: 2 862. lghi!«iil .\ou, Eibesdort. Iwantalva. 1440: 2 383; Nicolaus. Ighiful Veehi, Walachisch-Eibesdorl bei Ag- nila. Ysopis, Iwanfalwa.1453: 2 883; Mi- chael Greb. Ighiu, Krapundorf bei Alba lulia. Igun. 1451: 2 729. 616 Jidvei, Seiden bei Tlrn5veni. Sythwar, Sythwe. 1438: 2 313. 1451: 2 101 IH3: 2 458. 1448: 2 652. 1450: 2 6t)6. 1451 : 2 749, 2 754. 1452: 2 764. 1453: 2 812. 1 555: 2 971; plebanus Thomas. Jimbor, Sommerburg bei Kupea. Somerburg. Hwzel Martinus. Illa?, Woiwode der Moldau 1448: 2 658. Ilia. Ilye. Johannes, Benedictus, Dyonisius. Jimbor bei Gherla. Zombor. David, Johannes. Inacis 1444: 2 483. Indal s. Ileleni. Innerszolnok s. Solnoeul Interior. Insula c^hristiana s. Cristian. Jodok s. Josth. Johaunes de Valle Aynetis. ludex regius sedis Schenk. 1448: 2 538; ~, custos Albensis 1439: 2 323; — , sacerdos chori capituli Albensis 1447: 2 589; ~ de Bakaj 1448: 2 686. 1451: 2 751;baccalaureus 1457: 3 057; ~ de Bachna 1453: 2 815; ~ de Badok 1451: 2 751; ~ de Baga 1439: 2 329; ~ de Balasfalva 1451: 2 757; ~ de Bethlen 1439: 2 355. 1440: 2 368; ~ , corrigiator de Bistricia 1454: 2 914; ~ de Bornequel, abbas monasterii in Kercz 1439: 2 342, 2 343. 1440: 2 379, 2 380, 2 387, 2 392. 1444: 2 480. 1448: 2 645; ~, protonotarius Brassov. 1452: 2 778, 2 779, 2 780; ~, plebanus de Kacza 1440: 2 387; — de Campolongo, civis Coluswariensis 1450: 2 697. 1453: 2 806; ~ Kardinallegat 1456: 3 010; ~ de Kerek 1453: 2 829. 1456: 3 001, 3 045; ~ fil. Pauli de Kerek 1439: 2 359. 1448: 2 651; ~, cultellifaber de Cibinio 1457: 3 064; ~, civis Cibiniensis 1456: 3 001; ~ de Cheren 1440: 2 340; ~ de Choraafaya 1448: 2 651; ~ de Korugh, banus Machoviensis 1454: 2 948; ~', castel- lanus castri Kewkeleowar 1454: 2 946; ~, plebanus de Corona s. Reudel; ~ de De- weczer 1448: 2 651; ~, diaconus cardinalis 1448: 2 634, 2 639. 1449: 2 693;~de Doboka 1451: 2 730; ~ de Ews 1448: 2 640; ~, guardianus de Feyreghaz 1448: 2 659;~de Fenywpataka vaivoda 1445: 2 520; — fil. Andreae de Fodorhaza 1448: 2651; ~de Galasi 1441: 2419. 1452: 2 801;~de Gerewvasarhel 1448:2 610. 1449: 2 677; ~ fil. Dorainici de Gewrgfal- wa 1448: 2 651; ~, plebanus de Gygen 1453: 2 839; ~ de Gygerfalva 1448: 2 641, 2 651. 1449: 2 677. 1451: 2 751; ~, comes de Heesfalva 1446: 2 541. 14.50: 2 703; ~ de Honchperg, capellanus 1442: 2 439; ~, vicarius in villa Humperti 1446: 2 531; ~ de Hunyad, lancu de Hunedoara, fil. Wayk, banus Severinensis 1440: 2 376, 2 382, 2 384; vaivoda Transilvanus, Theme- siensis et Siculorum et de Zolnoc comes 1441: 2 403, 2 404, 2 410, 2 413, 2 415, 2 416, 2 421, 2 426, 2 430. 1442: 2 431, 2 435-2 437, 2 439, 2 442, 2 443. 1443: 2 446, 2 447, 2 451, 2 453, 2 455-2 458, 2 460-2 463, 2 465, 2 466, 2 468. 1444: 2 472, 2 483, 2 485, 2 491-2 494, 2 496, 2 498-2 501,2 503-2.506, 2 509, 2 513. 1445: 2 516, 2 519. 1446: 2 530; gubernator 1446: 2 542, 2 544-2 548, 2 550, 2 555, 2 556, 2 562, 2 564, 2 566. 1447: 2 572, 2 573, 2 579, 2 582, 2 589, 2 593, 2 598, 2 600-2 604. 2 606-2 611, 2 615, 2 617, 2 619-2 621. 1448: 2 622, 2 626, 2 628, 2 6.30-2 633, 2 635, 2 6,36. 2 641, 2 648, 2 6.50- 2 6.=)6, 2 660, 2 663, 2 666. 1449: 2 668, 2 669, 2 674, 2 677. 2 679, 2 682, 2 692. 1450: 2 714, 2 715, 2 718, 2 720. 1451: 2 728, 2 732-2 734, 2 736-2 740, 2 743, 2 747, 2 749, 2 754, 2 755, 2 758. 1452: 2 762, 2 763, 2 765, 2 767-2 769, 2 790- 2 792, 2 794, 2 797, 2 800, 2 809 2 910; comes perpetuus Bistriciensis 1453: 2 812, 2 815, 2 816, 2 818, 2 825, 2 830, 2 834-2 838, 2 840, 2 844, 2 853, 2 855-2 859, 2 862-2 868, 2 872, 2 873, 2 876, 2 882, 2 891. 1454: 2 897, 2 903, 2 905, 2 906, 2 910, 2 929, 2 932, 2 939, 2 943, 2 948, 2 949. 1455: 2 953, 2 954, 2 958, 2 961, 2 980, 2 982, 2 985, 2 986, 2 988, 2 992, 2 993, 2 995, 2 996, 2 997, 2 999. 1456: 3 000, 3 00 1, 3 005. 3 014, 3 015, 3 025-3 027, 3 029, 3 044, 3 052. 1457: 3 060, 3 061, 3 068, 3 071, 3 076, 3 078, 3 079; ~ rainor de Hunyad 1440: 2 382. 1442: 2 431; ~ de Hwzzwasso 1447: 2 573. 1454: 2 941. 1456: 3 002; ~ de Jara 1448: 2 651; ~ fil. Dyonisii de Ilyc 1441: 2 310; ~ capellanus de Insula Christiana 1446: 2 531; ~, apostolischer Legat 1438: 2 306; ~ fil. Casparis de Longocampo, civis Cibi- niensis 1447: 2 566. 1451: 2 745. 1453: 2 882; ~ Sohn bzw. Enkel des Dezso von Losoncz 1440: 2 367; ~ de Manyk 1448: 2 640; ~ de Mathe 1448: 2 640. 1452: 2 801; ~ de Megyes 1441: 2 399; ~. praedicator de Megyes 1453: 2 874; ~, sacerdos de Megyes 1453: 2 874;~de Meggesdorf 1453: 2 846; ~ s. Greh Jolian- nes; ~, maglster 1447: 2 605; ~, plebanus de st. Michaele 1456: 3 014; ~ de Moch 1440: 2 370; ~ de Mohach 1439: 2 329; ~, presbyter in Nagdemeter 1448: 2 641; ~ de Nywthod 1441: 2 420; ~, plebanus de Nova villa 1447: 2 567; ~ nepos comitis de Nova villa 1446: 2 551; ~ de Pankotha, canonicus Colocensis et Schanadiensis 1453: 2 886;~,plebanus 1444: 2 510; ~de Ribicze vaivoda 1445: 2 520; — de Rosnaw 1447: 2 594; ~ de Rozgony vaivoda Tran- silvanus 1451: 2 749, 2 757. 1457: 3 086; ~de Saldroffh 1440: 2 395, 2 396. 1441: 2 420. 1454: 2 918; ~ von Salzburg 1452: 2 776; — , iudex terrestris de Segesvar 1446: 2 538; mag. civium 1450: 2 703. ~, episcopus Segniensis 1439: 2 349;~de Syvynschyr, artiura baccalaureus 1455: 2 983; ~ de Slathna 1456: 3 041; ~, ple- banus de Stolczmberg 1450: 2 706. 1452: 2 775. 1453: 2 845. 1454: 2 899, 1456: 3 054; ~ de Swk 1446: 2 525; ~, villicus de Valkondorph 1440: 2 391;~. Vize- woiwode 1446: 2 551 ; ~, comes de Walthu- dia 1440: 2 380. 1441: 2 399; ~. episcopns Waradiensis 1441: 2 428, 2 429. 1453: 2 819, 2 821. 1454: 2 935, 2 948; ~ de Waraskezi 1455: 2 961; ~ de Weyzkyrch, 617 comes de Koos li49: 2 688; ~ dc Wezcwd. Wezzed 1439: 2 329. 1448: 2 541. 1447: 2 608. 1454: 2 920. 2 924, 2 926: ~ Johaii- nes, custos Zagrabicnsis, prntonotarius 1439: 2 358; ~ de Zala 1448: 2 641, 2 651; ~ fil. Stephani dc Zalahaza 1449: 2 677. 1451: 2 751;~dc Zawa 1453: 2 836; ~ de Zechen 1455: 2 982: ~ de Zenthel- sebcth familiaris 1457: 3 072; — de Zolna 1452: 2 799; ^- de Zombor 1441: 2 419. Johanni Michnel 1440: 2 387. JohannLs Anthoniu.s, capellanus dc Werd 1448: 2 645. 145J: 2 894; ~ Pctrus de villa Dominaruni. iiotariuspublicus 1453: 2 874. Johannisberg s. Xucet. Johannisdorf s. Sintioana. Josepb, hospes de Thivis 1439: 2 323. Ysopis s. Ighi^ul Vechi. Josth. Jiidocus. Iwst de Kusso, capitaneus castri Wegles 1439: 2 347. 1440: 2 364. 14ie: 2 543. 2 546, 2 552, 2 553. 1447: 2 607. 1448: 2 633. 1449: 2 669. 2 673. 1453: 2 820, 2 8.46, 2 861. 145-i: 2 915, 2 916. 1455: 2 964. Ypern, Ippria pannus. 1441:2 397. 1442:2 447. Irmcsch s. OrmeniK. Isluic|-I!ef). KzcbaLh. 1444: 2 472. Itiiliciis Anlhonins de Flcjrencia, caniararius monetae cnsionis dc <.lusw:ir 1446: 2 550; ~ f hristoferus de Morencia, civis Cibinien- sis 1443: 2 466. 1446: 2 5.50. 1447: 2 598; camerarins nionctarum in ( luswar, in ( ybinio. Italici, canicrarii: Johaiincs. Papa. Manin Pape 1441: 2 398. 2 403. 1456: 3 047. 3 048. Jucul. Swk. .\brahani. Johannes. luga Michael. plebanus de Postelke 1452: 2 775. Jun(|c\\eisen Mattis 1439: 2 339. JungIink\icol:'.us,inratus de Kisd 1450:2 703. Iwanfalva s. Ighi^ul Xuu, Ighisul Veclii. Iwedich s. Idiciu. Ywfalu s. Corvinejti. Iwst s. losth. Laczk, Laclik de Zaiitho. C.eorgius til. David bani 1446: 2 561. 1448: 2 640: ~ lacobus condam vaivoda Transilvanus 1440: 2 490. Ladislaus, plebanus de Alnia 1453: 2 808, 2 823; ~ de Begendorf 1440: 2 383; ~, civisBistriciensisl442: 2 438; — dcBodola 1440: 2 390. 1448: 2 622. 1449: 2 690. 14.50: 2 707; ~ de Bolya 1445: 2 520; ~, funitex de Brassovia 1447: 2 583; ~, iudex regius de Bros 1456: 3 024. 3 054; ~ de Bwzla, vicevoivoda Transilvanus 1442: 2 432; ~, plebanus villae Kclnek 1439: 2 356; ~ fil. Pauli de Kerek 1439: 2 359. 1453: 2 829. 1454: 2 941. 1456: 3 001, 3 045; ~ de Kerestwr 1440: 2 370; ~ de C.haak. vaivoda Transilvanus et comes de Zolnok 1450: 2 382. 1441: 2 405, 2 430. 1443: 2 458; ~ fil. Torda de Chaan 1451: 2 751; ~ de Kyszewles 1444: 2 490; ~ de Cyukmantry 1446: 2 541. 1453: 2 815; ~, cantor de Colosmonstra 1438: 2 322; ~ de Doboka 1448: 2 6ol;~de Galaz 1441: 2 419. 1448: 2 640. 2 651. 1452: 2 801; ~ de Gald 1439: 2 359. 1447: 2 615. 145K: 2 660, 2 666; ~ fil. Johannis de Hunyad, comes Bistriciensis. capitaneus generalis Hungariae 1455: 2 961, 2 982. 14.56: 3 052, 3 056. 1457: 3 073; ~ V., rex Hun.gariac 1440: 2 381. 1441: 2 425. 1446: 2 546, 2 547. 1450: 2 718. 1452: 2 768, 2 769, 2 787, 2 794. 1453: 2 806, 2 807, 2 809- 2 822, 2 827- 2 832, 2 835- 2 837, 2 840- 2 842, 2 848- 2 852, 2 854, 2 860- 2 863, 2 865, 2 866, 2 877, 2 878, 2 884, 2 890- 2 892. 14541 2 897, 2 901, 2904- 2 909, 2 915, 2 916, 2 935-2 937, 2 939, 2 944. 2 947, 1455: 2 952, 2 957, 2 963-2 965, 2 967, 2 969, 2 970, 2 973, 2 975, 2 978, 2 979, 2 981, 2 982, 2 985, 2 986, 2 992, 2 995. 1456: 3 004. 3 007-3 009, 3 011- 3 013, 3 015-3 019, 3 021, 3 022, 3 037, 3 038, 3 043, 3 044, 3 046-3 048, 3 050- 3 052, 3 056. 1457: 3 058, 3 059, 3 061, 3 062, 3 064, 3 067, 3 068, 3 071, 3 072, 3 074, 3 076, 3 079, 3 083, 3 084, 3 085, 3 086, 3 088, 3 091, 3 096; ~ de Hwzyw- telke 1451: 2 727. 1452: 2 775. 1453: 2 829, 2 854. 1454: 2 912; ~ de Lompeitl' 1441: 2 419; ~ fil. Johannis de Losoncz 1440: 2 367; ~ fil. Ladislai dc Losoncz 1439: 2 350.1440:2 366.1441:2 398.1451:2 742. 1456: 3 035, 3 050, 3 051, 1457: 3 071, 3 077, 3 081, 3 082, 3 084; ~ Sohn Sigismunds von Losoncz 1439: 2 350; ~ fil. Stephani de Losoncz 1441: 2 400. 1456: 3 050.3 051.1457:3 057,3 081,3 082; ~de Manyk 1448: 2 640; ~ de Maroth alias banus Machoviensis 1445: 2 520, 2 521; ~ de Maroth, officialis in oppido Keres- banya 1446: 2 548; ~, sartor de Megyes 1457: 3 097; ~ de Naghwelgh 1457: 3 059, 3 078; ~ de Patha 1448: 2 651; ~ de Rosno 1440: 2 391; ~, archiadiaconus Sathmariensis 1450: 2 701. 1454: 2 895. 1457: 3 065; ~ de Wgra 1444: 2 475; s. Wladislaw I.: ~ fil. Stephani de Zala- haza 1448: 2 651. 1449: 2 677. 1451: 2 751. ~ fil. Stephani de Zamusfalwa 1449: 2 677. 1451: 2 751, 1455:2 956;~deZechen 1441: 2 401. 1455: 2 971, 2 982; ~ de Zegedino, rcctor capcllae Varadiensis 1453: 2 827; ~ de Zenthpal 1448: 2 651. Lampertesk} \icoIaus 1439: 2 335. Lancrani, Langendorf bei Sebe^. Lankendorff, Lankerek. 1455: 2 989, 2 994; .villicus Michacl Weber, Anthonius Mathias. Landagar s. Uui^oara. Langendorf s. Lancruni, Salulung. Langenthal s. Valea Lunga. Lapicida Conrnd de Corona 1454: 2 947, 2 949. 1453: 2 957, 2 958. 1457: 3 061. Laslaul Mic, Kleinlasseln bei Tlrnaveni. Kyszenthlazlo. Zenlhlazlo. 1446: 2 541, 2 557. 1448: 2 660. 1449: 2 670, 2 675. 618 2 681. 2 688, 2 781, 2 782. 3 055. 1457: 2 395, 2 396. 1448: 2 651. 2 912, 2 920, 1456: 3 001. 1450: : 2 708. 14.52: 2 815. 1456: 3 02-1, ~de Wezzed 1440: 2 420. 1457: 2 608. 2 727, 2 751. 1454: 2 926. 2 931, 2 941. 1450: 2 716. 2 717. 1453: 2 SI.^S, 2 S27, 2 841; .'Viithoiiius Wavay. Laslo H.iph:iel 1 456: 3 0,56. I.niidanius ■lohanues Kri)iist;idter I 550: 2 372. LaurenciiPctruss. (irebPetrus de Weresiniirth. Lanreueius, artium liberalium mayistor 14-47: 2 587: ~ de Bnlva 1453: 2 829. 1 55',: 2 9.')1 ; ~, plebanus deKelnek 14.39: 2 3.")6; ^- fil. Sisisraundi dc Koloswar 1453: 2 ,S53; ~, iudcx de l)onil)o I 539: 2 333; -- de lledreh- wara, palatinus Munuariae U41: 2 121, 2 130. 1446. 2 551; indcx Conianorum 1442: 2 432; ~. plebanus dc I^udas 14.53: 2 808; ~. praedicator 1455: 2 952; ~, plebanus in Hcussen 1-453: 2 886. 1454: 2 912; ~ de Sarl3: 2 849, 2 8.50. M Makkod s. Alocod. Machov a.d. Save Jugoslavien. Banus Nico- laus de Uylak, Ladislaus de Maroth, Johan- nes de Korugh, Michael Sziligyi. Magheruf, Maniersch bei Sifihi^oara. Maggoros, Monyoross. 1446: 2 541, 2 542, 2 557. 1453: 2 822. 2 827, 2 890; Michael Feyr. Mysner. Magyar-6v4r s. Lngarlsch — Altenburg. Magnus Demetrius, civis Desiensis 1448: 2 629; ~ Gaspar de Bonchyda 1451: 2 751; ~ Gaspar de Brassovia 1456: 3 038; ~ Gre- gorius in Waradya 1455: 2 989; — Johan- nes de Prasmar 1454: 2 913; — ^ Ladislaus, civis de Desakna 1447: 2 584; — Lauren- cius in Waradya 1455: 2 989; ~ Mihael de (^ibinio 1455: 2 964;^ — Symon de Bayon, de Nadaz, caslellanus castri Thul- macz. 1443:2 457. 1451:2 734. 1455:2 997. 1456: 3 007, 3 008; ~ Thomas de Felsew- bolya 1454: 2 920, 2 924, 2 926. Magurele, bei Bistrita. Serlyng. 1453: 2 835. Mahaceni bei Turda. Mohach. Blasius Myske, Georgius fil. Barnabae, Johannes, Simon, Stephanus. Mayerpott s. Marpod. Mahmud-Tschelebi, Mehometh 1444: 2 472. Miihren, Moravia. 1438: 2 306. 1439: 2 349. 1452: 2 769. 1453: 2 848; marchio Albertus, Ladislaus; marchionissa Elisabeth. Mainz. Maguntia. Clericus diocesis Eobanus Cleynsmit, Henricus Regis, Johannes Visel- bech. Malmkrog s. Mfilincrav. Malner Stephanus de Megies. 1454: 2 903. Malinera v, Malmkrog. Almakerek. 1447: 2 605; Georgius Appa, Nicolaus Appa, Ladislaus fil. Nicolai Apa. Maloi;iwyz s. Riu de Mori. Manic. Manyk. Petrus Ztrygii, Johannes, La- dislaus. Maniersch s. Mdgheni;. Manin Papc, camararius de Dees et Zeek 1439: 2 335. Marktschelkcn s. Seica Mare. Marcus fil. quondam Nicolai de Bethlen 1448: 2 646; ~ de Herepe, vicevaivoda Transilvanus. 1447: 2 564, 2 569, 2 580, 1448: 2 625, 2 629, 2 640, 2 651, 2 660, 2 661. 1449: 2 670, 2 671, 2 675, 2 677, 2 678, 2 688. 1450: 2 696. 2 716, 2 717. 1451:2 751. 1452:2 762. Marezal, Koni. N(5grad, Ungarn. Marczaly. Emericus. Marsczk Sigismund. iuratus civis Cibiniensis 1447: 2 597. Mardisch s. Moardas. Margaretha fil. Nicolai fil. Appa 1441: 2 409. 1447: 2 605; ~ consors Georgii Ehrhard 1454: 2 945; ~ uxor Johannis Farczchaz 1448: 2 662; ~ fil. Jacooi de Felsewbolya 14.V.: 2 920, 2 924, 2 926; ~ Petrus de Mammdin 1452: 2 781 , 2 782; ~ von Hermann- stadt 1444:2 481. Margareth, Witwe nach Simon Abel 1447: 2 574. Margret, die Sybenbiirgerin von Nosen 1440: 2 385. Margrit,Gattin des Karge Lorencz 1450: 2 724. Marhas Andrcas de Alba 1451: 2 731. Mariae vallis s. Merghindeal. Marian 1456: 3 053. Marienburg s. Feldioara, Hetiur. MSrifclu, Grossendorf bei Teaca. Nagfalw. Bartholomeus plebanus. Maros s. Mure?. Maroth s. Moroda. Marpod bei Nocrich. Meyerpott, Eyerpod Blasius. niag. Gregorius. Marthontelkew s. Moti^ul. Martin V., papa 1440: 2 374. 1448: 2 664. Uno: 2 698, 2 709. Martinns de Bagesdorff Mediensis. 1457: 3 097; ~ de Balsan 1447: 2 564; ~ de Bathyz- haza 1447: 2 589; ~ olim Ladislai de Byrt- halben, notarius publicus 1454: 2 903; — de Brassovia 1444: 2 492, 2 506; ~ cuti- cularius de Cibinio 1452: 2 782; ~ nota- rius Cibiniensis 1453: 2 824; ~ de Kyseelk 1453: 2 811; — plebanus de Coloswar 1438: 2 322. 1439: 2,3.36, 2 337;.~von Galdto 1447: 2 568, 2 611, 2 615. 1448: 2 651. 1449: 2 688. 1454: 2 941. 1455: 2 989; — archidiaconusdeHwnyad 1451: 2 758, 2 760; ~ , literatus notarius de Meggyes 1457: 3 074;~, plebanus dc Pytula, decanus sedis Regen 1444: 2 473; ~ de Ruppas, iudex terrestris in Kosd 1449: 2 689. Martin.sdorf s. Meti^. 620 Uarviiiiyko, Ungarn. Marwankew. 1451: 2 409. Uatei, Matcsdjrf bei Bistrita. Mithe. Geor- gius, Johaniies, Nicolaus. Mathoii^, capellanus de Coloswar I t{;j: 2 464; ~ .socius camerarii de Dees Ui8: 2 655; ~, plcbanus de Dyod 1440: 2 377; ~, iudex de Rosnovia 1453: 2 82I;~de Theka 1448: 2 6U; ~ auch Mathias epi- scopus Transilvanus 1447: 2 575. 2 594. 1 448: 2 639. 2 645, 2 647. 1 450: 2 720. 1451 : 2 736,2 743,2 761. 1452: 2 770, 2 783. 1453: 2 839, 2 843, 2 879. 145i: 2 922, 2 935; ~ , custos eccl. Transilvaniae 1457: 3 037, 3 068. 3 080; ~. vicarius eccl. Trans- silvanae, plebanus de Zazorbo 1457: 3 062, 3 065. Mathiae Stephan de Mindszeat, notarius publi- cus 1447: 2 599. .Mathlas, molendinator de Bazna 1454: 2 903; ~ . parator clipeorum in Brasso 1447: 2 610; ^- von Doboka 1441: 2 422; ~ de Ezzeii, officialis 1456: 3 035; --' von Her- manstadt 1444: 2 481; ~ fil. Johannis de Hunyad 1455: 2 961, 2 982. 1457: 3 073, 3 076, 3 078; ■^ de Lankendorff, presbyter Cibiniensis 1454: 2 934; ^- de Rapolth, castellanus de Deva 1453: 2 853; — de Recege 1440: 2 370; — de Zenthgywrgh 1441: 2 419. Mathle Petrus, iuratus de Clwswar 1441: 2 413. MathiiVj Petrus de Dees 1453: 2 887. Mauricii Sigismundus, viceiudex re^ius Gibi- niensis 1448: 2 689. Uedia^, Mediasch. Megyes. Oppidum 1 441: 2 405. 1446: 2 534. 1447: 2 604, 2 606. 1449: 2 669, 2 673. 1450: 2 716,2 719. 1 453: 2 775. 1453: 2 874, 2 886. 1456: 3 002, 3 039, 3 042, 3 054, 3 055. 1457: 3 074, 3 075, 3 097; decanatus, districtus 1441: 2 399. 1444:2 475. 1451:2 743.14-53:2 823, 2 824; sedes 1438: 2 308. 1439: 2 345, 2 347,2 364,2 393. 1441:2 399,2 408. 1443: 2 451, 2 461, 2 475. 1446: 2 546, 2 552, 2 553.1447:2 594,2 607. 1449:2 669.1450: 2 719. 1455: 2 963. 1456: 3 013; capellanus: Cleraens, Valentinus; comes Georgius Henel; decanus Michael, plebanus de Berethelm; iurati: Cristannus Bevsser, Valentinus Literatus, Georgius Wymer; iudex: Nico- laus Sigelewer, Symon; plebanus Mi- chael; sacerdotes: Johannes, Vale:itinus, eccl. b. Margarethae v.; villicus: Petrus Daleator, Georgius Hendel; Johannes Auri- faber, Johannes Draudus, Anthonius Gereb, Gleraens Gereb, Symon Gereb, Petrus Gleich, Glemens Greb, Janko Greb, Stephanus .Malmer, Michael Sartor, Mar- tinus Zyn; sartores: Johannes, Ladislaus, Michael, Nicolaus, Ulricus, Johannes Zeg- lawer; s. auch Sachsen duae sedes. Meeburg s. Beia. Meeth .Michael de Kerstyenzygethe 1449: 2 688. Megarlini Johannes, medicinae doctor, pleba- nus in villa Hu:nperti 1441: 2 417. 1 448: 2 623. Meyerpot s. Marpod. Meghkerek s. Ma^creac. Megyesdorff s. .Uure^eni. Mehometh s. Mnhmud-Tschelebi. Meissen. Misnensis diocesis.Wenczeslaus Kirch- hain de Oreson. Melchior, iudcx terrestris C.ibiiiiensis 1454: 2 923-2 926. 2 938, 2 941. 14.56: 3 024, 3 054. Melsticn. Ort in Bulgarien. Melstica. 1444: 2 472. -MenCarth \'ieolaus, iuratus de Heltha 1449: 2 688. Mendzenth s. Mesentea. Meolner s. Mulner. Merche s. Mireea. Mercheasa, Streitfort bei Rupea. Mirkevasarha, Streythfarth. 1442: 2 437. 1455: 2 954. Mercurea, Reussmarkt. Rewsraarth, Rusmark, Forum Ruthcnorum. 1444: 2 511; sedes 1449: 2681. 1456: 3011; iudex regius: Laurencius de Weresmarth, Petrus de Weresraarth; iudex terrestris, provincialis: Jacobus Reynisch, Urbanus, vicegerens iudicatus regii Stephanus Greb; villicus: Johannes Helthner, Nicolaus Nasner; Jo- hannes Greb. Mergemburg s. Feldioaru .Merghindeal, Mergeln. Mergenthal, Vallis Mariae. Johannes Greb. Merten s. Martinus de Colosivar. Me^ereac bei Aiud. Meghkerek. 1441: 2 400. Meschen s. Mo^na. Me^endorl, Meschendorf. Messchonis villa. 1448: 2 645; iuratus senior Laurencius Poldener. Mesentea bei Teiu?. Mendzcnth 1441: 2 400; notarius publicus Stephaii Mathiae. Messersmyd Jacoh 1438: 2 303. Meti^, Martinsdorf bei Medias. Martunfalwa. Johannes Greb. Mettersdorf s. Dumitra. Metzner Otten, Burger zu Wica 1439: 2 336. Meun Jicobus, iudex Coluswariensis 1450: 2 697. Mewlenbach s. Sebe^. Mewlmeuster Ilermaniius, civis de Zazsebes 1439:2 330. Mewsche Laurencius s. Musch. Mica bei Dej. Mykehaza. PKilipus. Micasasa, Fiigendorf bei Cop.?a .Mica. Mekezaza. 1454: 2 919. 1456: 3 002; iudex Mathyas Alardi; cives: Caspar Schuster, Laurencius Moysi, Johannes Koysch, Balthasar. Michael, decanuscapituli Albensis 1440:2 391; ~, Rektor des Hospitals in Alba lulia 1439: 2 323; ~, custos, canonicus Albensis 1440: 2 391. 1444: 2 497. 1446: 2 533. 1447: 2 603, 2 616. 1450: 2 710. 1453: 2 826, 2 842, 2 862, 2 865, 2 884; ~ de Almas 1453: 2 829; ~ fil. Ladislai Appa 1440: 2 393. 1441: 2 409;~fil. Nicolai Apa 1447: 2 605. 1448: 2 646; ~ de Belenes 1444: 2 499; ~, plebanus de Berthelm, decanus capituli Megyes 1453: 2 823. 1454: 2 903; ~ de Bwdak 1451: 2 753. 1452: 2 801; '^, plebanus de Gapsch raaiori 1440: 2 083; ~, abbas monasterii Kercz 1439: 2 342, 2 343. 1440: 2 379, 2 387; ~, Hann von Kleinalisch 1440: 2 375; ~ Irater con- 621 ventus eccl. de Clusmonostra 14-50: 2 370. 1441 : 2 402; ~ de Darlach 1456: 3 001 ; ~, comes de villa Dyaboli 1450: 2 703; ~ von Doboka 1451: 2 730; ~ de Dormahaza, vicevaivoda Transilvaniae 1449: 2 688. 1452: 2 764; ~ fil. Stephani. fil. Michaelis de Gerdal 1440: 2 383;~fil. Nicolai de Gerend 1456: 3 022; ~ fil. Gerew de Ger- wasarhel 1442: 2 432. 1448: 2 641, 2 651; ~ de Gewch 1448: 2 640; ~ de Gyogh 1440: 2 377, 2 384. 1441: 2 431. 1444:2 504; ~ de Hywsfalwa 1456: 3 008; ~ pleba- nus de Insula (.hristiana, decanus capituli Cibiniensis 1444: 2 484. 1447: 2 567. 1448: 2 638. 1449: 2 688; ~ .literatus, familiaris 1443: 2 461;~EnkeI des Dezso von Losoncz 1440: 2 367; ~ , plebanus de Lu- das 1444: 2 511;^ — . iudex regius sedis Luschkirch 1446: 2 538; ~ , plebanus de Medyes 1453: 2 808. 2 874; ~, iura- tus de Megyes 1457: 3 097; ~ anti- quus de Megyes 1457: 3 097; ~, plebanus de Mulenbach 1439: 2 349, 2 359. 1440: 2 389; ~ de Nadast, praedicator Cibinien- sis 1455: 2 959, 2 983; ~ de Olczna, civis Cybiniensis 1439: 2 347. 14{0: 2 364, 2 383. 1446: 2 552. 1447: 2 607. 1448: 2 633. 1449: 2 669, 2 673. 1453: 2 820, 2 846. 1454: 2 915, 2 916;~fil. Johannis de Pethky 1455: 2 954; ~ de Prathy, decanus decanatus de Megyes 1441: 2 399;^ — ^ am Eck de Rotbergh 1452: 2 781;~ym Garten de Rotbergh 1452: 2 781; ~, ple- banus de Rwz 14-41: 2 423; ~ fil. Saltroff 1441: 2 420; ~ pellificis de Segeswar 1445: 2 517; ~, plebanus de Stolczenburg, deca- nus capituli Cibiniensis 1438: 2 309. 1439: 2 343. 1441: 2 417. 1453: 2 880; ~ von Szentmihaly 1440: 2 386; ~ fil. Mathei de Valkondorph 1440: 2 391; ~ fil. Nicolai de Wasserhel 1449: 2 677. 1451: 2 751;~, rector eccl. de Wessewd 1454: 2 912; ~ de Zanchal 1447: 2 589; ~ de Zenthivan 1447: 2 605. 1456: 3 043. Miehnells Laureutius de villa Dominarum, notarius publicus 1447: 2 594. 1448: 2 623, 2 645; ~ Dionysius de Pettri 1441: 2 411. Michelsberg s. CisnSdionra. Michelsdorf, Mychiafalva s. Boarta, Veseu§. Micosl;iea bei Aiud. Mikloslaka. 1439: 2 341. Mihaii, Logofet 1456: 3 033. Mihaileni, Schaldorf bei Seica Mare. SaldroHh. Gregor, Johannes, Michael, Osanna, Sal, Stephanus. Mihai Viteazul, Zultendorf bei Saschiz. Zal- than, Zoltan. 1446: 2 541, 2 557. 1450: 2 716, 2 717. 1453: 2 822, 2 827, 2 890; Thomas literatus, Thomas Waray. .Mihalt bei Teiu;?. Mihalchfalva. 1439: 2 359. Jach, Petrus. *Mileov bei Foc^ani. Milkow. 1453: 2 870, 2 881; episcopus Gregorius. Mildenburg s. Alamor. Minarken s. Monnriu. .Miniistircni bei Huedin. Gerewmonostra. Pe- trus Kabocz. Mircen, Woiwode der Walachei. Merche. 1444: 2 505. 1456: 3 038. Mirkevasarha s. Mereheaz». Mire? bei Nasaud. Nyres. Elyas. Myske de Baga 1439:^2 329; ~ dc Moch 1448: 2 651, 2 660; ~ Blasius de Mohach 1439: 2 329; ~ Georgius. iuratus Brassoviensis 1439: 2 351. M.\sner von Maniersch 1453: 2 889. Mistellmeh in Osterreich. Kaplan Thomas. Mociu bei Gherla. Moch. Barnabas, Gaspar, Gregorius. Johannes. Myske. Monrdn^, Mardisch bei Seica Mare. Aggya. Petrus Jacobi. Moeod bei Xasaud. Makkod. 1440: 2 365. Moellenbecher Mcolnus. pkbanus de Heltha 1444: 2 510, 2 511. 1457; 3 063. Mogn Johnnnes 1453: 2 873. 1455: 2 985; ~ vaivoda 1445: 2 520. 1446: 2 548. Mohach s. Mahuceni. Moysi Lnurencius de Fewgendorff 1454: 2 919. Moldovn, Moldau. Moldva. Molda, Moldavia. Partes, regnum 1444: 2 496. 1450: 2 699. 1452: 2 767, 2 769. 1456: 3 028. 1457: 3 093; terra 1447: 2 595; via 1448: 2 632; Woiwoden: Alexander I., Bogdan, Ale- xander II., Ilias. Peter, Stephan II., Ste- phan d. Gr. Moldovitn 1456: 3 028. Moler Bnrtholonieus, iuratus Cibiniensis 1456: 3 045. Molnar Johnnnes de Zazsebes 1455: 2 989. Monnriu, Minarken bei Bistrita. Molnark. 1453: 2 865. Monchsdorf s. Herina. Monyoross s. Magheru^. Monostra s. Petermonostrn. Mons st. Michaelis s. Cisnddioarn. Mons Mellis s. Ilarman. Mons Petri s. Sinpetru. Moor. Moor bei Stuhlweissenburg. 1453: 2 852. Moravia s. Mahren. Moroda bei Incu. Maroth. Ladislaus, banus Machoviensis. Ladislaus. officialis in op- pidum Keresbanya. Mo?na, Meschen. Musna. 1452: 2 775; Geor- gius Greb. Mofuni bei Tg. Murej. Moson. Benedictus, Bychak. Moti$ul, Mortesdorf bei Media;;. Marthon- telkew. 1452: 2 784. Movile, Hundertbiicheln bei Agnita. Cen- tumcumuli. Plebanus Stephanus. Miihlbach s. Sebe?. Mulenbccher s. Mollenbetlier. Jlfulner Petnis, iuratus Cibiniensis 1449: 2 689. 1450: 2 708. 1452: 2 781. 2 782. 1453: 2 845. 1456: 3 024, 3 045, 3 054. 1457: 3 063; ~ Stcfan zu Ober-Hollabrunn 1438: 2 336. Mura Mica bei Reghin. Zederies. 1440: 2 367. Murnd IL Sultan 1439: 2 330. 1444: 2 472. 1448: 2 663. Mure^. Morus. Sedes 1451: 2 741. 1453: 2 860. Mure?eni bei Tg. Mure?. Meggeesdorff, Meg- gesfalwa. 1449: 2 688; Johannes. Musch Laurencius, villicus Segeswariensis 1450: 2 703. 1456: 3 0.54. 622 \jde?. N';idt'scli bei Si^hisoara. Nadasd. I4S6: 2.511, 2.512, 2 .ViT. 1453: 2 815, 2 827, 2 841; Michael Salamonis. Michael. prae- dicntor (".ibiiiierisis, Symoii Magiius. \adr.ip bei Hj:icdnara. Madryb. Thotnas. \agirlli Jith iniK^s, iuratus sedis Mewlebach "itiO: 2. 378. 2 393. Na.^falw s. .Mariselu, \useni, Sfisciori. Nagfalwa s. Satulung. Naghatvaii s. Ilatvan. Nashdemeler s. Uuinitra. Na^jvchwr s. .'sura Mare. \ag.v-Leta, l.etha, Uiigarn. 1455: 2 961. Na'4zeleridek s. Sliiunie. Naydorf s. Situl \ou. \ayph frater de Nicopolio 1«8: 2 663. Nandor .\lba s. Itelgrad. \annl Zsupan. Bojare der Walachei 1442: 2 434. \aj:iud. Nazod. 1440: 2 365. \asner \icalaus, villicus de Rusmarkt 1452: 2 781, 2 782; iuratus sedis 1453: 2 845. Natulya s. .\nitulien. \aoiu bei Gherla. Nowah. Philippus Zantha. \eanciu Radul 1452: 2 766. Negfalw s. Capilna. Neraa s. \ima. .\emes de Hydwe^', Anthonius 1448: 2 626; Valentinus 1448: 2 622, 2 626. \emethy, Nymethy. Castrum 1441: 2 410, 2 412. Neinethii s. Crainimat. Neppendorf s. Turni^or. Messiger Georgius, iuratus Bistriciensis 1454: 2 914; ^ Zeyffcdus, iuratus Bistriciensis 1454: 2 914. Netu^, Neithausen bei Agnita. Nethusen. Eccl. parochialis st. Nicolai 1448: 2 639; pleba- nus Gristannus. Neudorf s. \ouI; \oul Itoman; Noul Siisesc; Satul \ou. Neumarkt s. Tg. Mure^. \eunhofer Lienhart, Ratsherr in Wien 1440: 2 385. Neustadt s. Cristian; VViener-\eustadt. Neutohan s. Tohanul \ou. Neutra, Nyitra, Ungarn. Albertus de Wethes, electus eccl. Nicodln, Oppidura. 1444: 2 475. Nieolai \icalaus de Berthalben, plebanus in Alraakerek 1447: 2 997. Nikolaus V., papa 1447: 2 571, 2 578, 2 581, 2 586, 2 588, 2 590-2 592, 2 594, 2 597, 2 599. 1448: 2 623, 2 639, 2 641, 2 645, 2 6.56, 2 664. 1449: 2 691. 14.50: 2 701, 2 706, 2 709, 2 723, 2 725. 1451: 2 726, 2 742. 1452: 2 770, 2 798. 2 799. 1453: 2 833, 2 871, 2 874, 2 880, 2 881, 2 885. 1454: 2 894, 2 895, 2 903, 2 934. 1455: 2 950,2 959. 2 974, 2 987, 2 991. 145G: 3 003; -^ , plebanus de Apoldia superior 1444: 2 511; '-.' .archiepiscopus 1454: 2 894; -^ fil. Herbarti de Balasfalva 14:J9: 2 359; ~ de Bethlen 1438: 2 300. 1439: 2 360. 1447: 2 604. 1448: 2 646; ~ de Byrthal- ben 1447: 2 594; ~ de Bizere, castellanus castri Therch 1448: 2 632; ~ von Bon- tida. Pricster 1452: 2 770, 2 798; ~ de Tarthalaw, plebanus de Bothfalwa 14.55: 2 859, 2 983; ~ alias prior conventus piae- dicatorurn de Brassovia 1454: 2 914; ~ de Kappusch maior, archidiaconus de Kykel- lew 1448: 2 645. 1454: 2 936. 2 937, 2 943. 1455: 2 963, 2 976. 1456: 3 043; ~, abbas de Kercz 14.54: 2 894; ~ senior de Chaak, vaivoda Transilvanus 1442: 2 432; — de Cheren 1440: 2 370; ~ de Cherynii 1448; 2 640; ~, plebanus (Mbiniensis s. Rymsch; ~ de (^orona, praepositus monasterii b. Dorotheae v. in Wyennia 1447: 2 597; ~, plebanus de Dedrad 1444: 2 473; ~ de Doboka 1-441: 2 402. 1451: 2 730. 1452: 2 784; ~ de Emeke s. EmeUe; ~ de Fe- ketehalom 1449: 2 676; ^- de Forro 1448: 2 651;~Sohn des Bans Georg 1456: 3 050. 1457: 3 059; ~ de Gerend 1450: 2 721. 1454: 2 941. 1455: 2 954. 1456: 3 001, 3 011, 3 022; ~ fil. Gerew de Wa- sarhel 1449: 2 677. 1551: 2 751; ~ de Gyula, oficialis episcopi Transilvani 1454: 2 895; ~ de HoZwthelk 1439: 2 359. 1453: 2 854; ~ de Iwanfalva 1440: 2 383; ~, li- teratus 1447: 2 605; ~ de Ludas 1452: 2 781, 2 782; ~, iudex delegatus 1446: 2 531; ~de Mathe 1440: 2 370. 1448: 2 640. 1452: 2 801;~de Megyes, sartor 1457: 3 097; — , comes de Meggyes 1456: 3 054; ~, iudex regius de Mewlenbach 1456: 3 024;~de Nagfalu 1451: 2 742. 1453: 2 871, 2 880; ~ de Nyen 1449: 2 690. 1454: 2 913; ~, presbyter de Nova Ci- vitate 1455: 2 952; ~, comes de Nova villa 1446: 2 551; ~ de Oerininis 1453: 2 815; — ', presbyter conventorum 1455: 2 952; ~, plebanus de villa Ruthenica 1441: 2 417; ~, notarius de Schenk 1453: 2 883; ~, plebanus de Segeswar 1438: 2 315; ~, viceiudex regius Segeswarien- sis 1450: 2 703; ~ de Septer 1448: 2 651; ~ de Somogyon 1448: 2 651. 1449: 2 677. 1451: 2 751; ~ de Sumkerek s. Nicolaus Erdely; ~ Ban von Szanto 1457: 3 082; ~, cantor eccl. Albensis 1442: 2 444. 1443: 2 452; ~, archiepiscopus eccl. Stri- goniensis 1440: 2 392; ~ de Thatarlaka 1454: 2 946; ~, truxes marschalcus 1455: 2 984; ~, castellanus de Thercz 1447: 2 566; ~ de Tholmach 1454: 2 951; ~, rec- tor eccl. Transilvanae 1443: 2 467; — , protonotarius Transilvanus 1448: 2 651. 1449: 2 677, 2 688. 1451: 2 756, 2 757. 1454: 2 924, 2 926, 2 941. 1456: 3 002; ~ de Uylak vaivoda Transilvanus, banus Macho- viensis, banus Zewriniensis, comes Sicu- lorum et Themesiensis 1441: 2 403, 2 410, 2 421, 2 426, 2 430, 1442: 2 443. 1443: 2 447, 2 465. 1447: 2 493, 2 509. 1446: 2 530. 1447: 2 569-2 580. 1454: 2 948. 1457: 3 086; ~ de Wagio, camerarius Ci- biniensis 1456: 3 047, 3 048; ~, plebanus de Walthudia 1440: 2 380; ~ de Warada 1456: 3 051. 1457: 3 077, 3 081, 3 082; ~, 623 Kamrer der Stat Wien 1439: 2 337; ~ de Wyzakna fil. Georgii, vicevaivoda Tran- silvanus. vicegubernator, castellanus de Therch, iudex regis Segesburgensis 1439: 2 324. 1440: 2 366, 2 367, 2 369. 2 375, 2 383. 2 390, 2 391. 2 391-2 396. 1441: 2 418. 2-120. 1443: 2 457. 1444: 2 477. 2 478. 2 485. 2 490. 1445: 2 516. 1446: 2 526. 2 528, 2 546, 2 547, 2 556, 2 562. 1447: 2 589, 2 598, 2 608. 1448: 2 622. 2 632. 2 641, 2 643. 2 641, 2 663. 1449: 2 688. 1450: 2 718. 1451: 2 737. 2 741. 1452: 2 776, 2 787. 2 800. 1453: 2 819. 2 824. 2 826. 2 827, 2 845. 145-'.: 2 920. 2 921, 2 924^2 926, 2 941. 1445: 2 997. 1456: 3 001, 3 021. 1457: 3 070, 3 087; ~ iunior de Vyzakna 145-i: 2 920, 2 924, 2 926. 1456: 3 021; ~ de Vyzakna, Irater patruelis .\icoIai 1447: 2 589; — , plebanus de Wolkcndorff 1447: 2 594; ~ de Zakol 1444: 2 476;~de Zegew 1448: 2 641, 2 651; — ^ de Zewies, canonicus Albensis 1447: 2 599. 1451: 2 731. Xikopoli^. Nykapol. 1447: 2.564. 1448: 2 663. Nidvieh Simon de Peen Saxonicali 1454: 2 945. Niedereidisch s. Ideeiui de Jo.s. Niederneudorf s. Corvine^ti. IViederwallendorf, Alsowaldorf eingegliedert Bistrita 1453: 2 865. Nyen s. Teliu. IMyest Mnthias de oppido Boszsus 1447: 2 566. Xylas Nicolaus de Colosvar 1455: 2 956. \'inia bei Gherla. Nema. Gregorius. \'ire§. Zaznyires. 1456: 3 050. N'yres s. Alire§. i\is. Nys. 1444: 2 472. Nywthod s. Lunga. \oerieh. I.eschkirch. Lwschkirch. Sedcs. 1454: 2 928. 1456: 3 022; iudex regius: Hedericus de Olczna, Michael et Nicolaus de Gerend; conies Petrus; iudex terrestris Laurencius Ber. \onneueIepiieI Joliannes, iuratus civis Seges- wariensis 1449: 2 689. 1456: 3 024, 3 054. Novah s. \'aoiu. \oul. Ncudorf bci Sibiu. Newdorll, Nova villa. 1442: 2 445; comes Nicolaus; ple- banus Johannes. Petrus Jacobi; .lohannes, Simon. Thomas. \oul Roinan. Neudorf bei C.irta. Wywalw. 1439: 2 329. 2 341. 14.52: 2 802. Pether- mann. \'oul SSsese, Neudorf bei Sighisoara. Wyfalu. 1447: 2 605. No^Tim forum s. Tirg^or. Nova civitas s. VViener-\eustadt. \oza Paulus de Theke 1456: 3 052. Nueet, Johannisberg bei Sibiu. Zentyanus- hegye. Balthazar. Johannes Zaz. \'u5eni bei Beclean. Nagfalu, Naghfalw. 1447: 2 605. 1453: 2 865, 2 871; plebanus Pe- trus; Nicolaus lil. Apa. O, O Oarda bei Alba lulia. Warada. 1447: 2 576, 2 577. 2 605. 1455: 2 989; iobagiones: Be- nedictus Kordos, Paulus C.hyzo, Petrus Thoth, Lucas, Stephanus, Blasius, Feyer- wary, Albertus et Martinus Fekethe; no- biles: Stephanus, Aladar, Nikolaus. Pel- bard; villicus Johannes Chakan. Oanta. Schreiber 1449: 2 683. Ober llollabrunn, Osterreich. Hans Grendl. Gcngl Weber, Stefan Mulner, Johannes Grendl. Oberneudorf s. Satul \'ou. Ocna Dejului, Salzdorf. Desakna. 1447: 2 584: cives: Ladislaus Magnus. Blasius Carnifcx. Ocna Sibiului, Salzburg. Wyzakna. Salisfo- dium. 1439: 2 354. 1440: 2 378, 2 395. 1441: 2 417. 1453: 2 813, 2 845. 1454: 2 928. 1456: 3 012, 3 016; iurati seniores: Johannes Bulger, Johannes Keuffniann, Ladislaus SchuIIer, Mathias Beulger, Jo- hannes Syre; plebanus: Sigismundus, Tho- mas: villicus Johannes Kofman; vitricus Danicl; Johannes, Nicolaus, Petrus, Si- gismundus. Ocnijji bei Teaca. Akna. 1443: 2 453, 2 462. 1453: 2 835. 1455: 2 971, 2 986. Odorhei, Oderhellen. Odwarhel. 1448: 2 626. Odrihei bei TlrnSveni. Odwarhel. 1446: 2 541. Ofen, Buda. Bltvar. 1438: 2 301, 2 303, 2 305. 2.309, 2 319-2 321. 1439: 2 328-2 330, 2 336, 2 341, 2 344-2 350. 1440: 2 364, 2 365, 2 382, 2 384, 2 386. 1441: 2 398, 2 400, 2 411, 2 419, 2 421. 1442: 2 432, 2 438-2 440, 2 443. 1443: 2 448, 2 453, 2 455, 2 456. 1444: 2 493, 2 503. 1446: 2 552, 2 553, 2 555. 1447: 2 565. 2 569, 2 570. 1448: 2 633. 1449: 2 669, 2 673, 2 674,2 683.1450:2 714.2 715. 1451:2 747. 2 748, 2 758, 2 762, 2 767. 2 768, 2 794. 1453: 2 839. 1454: 2 901. 2 939. 2 948. 1455: 2 970. 2 980-2 982. 1456: 3 004, 3 005. 3 007-3 013, 3 016-3 019, 3 021, 3 022. 3 057, 3 058. 1457: 3 059, 3 061, 3 064, 3 071 — 3 074; capellanus Lodovicus; capitulum eccl. Budensis 1455: 2 961; clau- strum st. Nicolai; Georg Literatus. Offenburg, Ofcnbanya s. Baia de Arie$. Olahchesthve s. Cisteiu. Olaz Sebastianus, iudex in C.olosvar 1438: 2 322. Olchna. Olczna s. Altina. Olinos s. Gledin. Oli^atz, Olomouc. Oloniucz. Eccl. 1447: 2 597; Jeronymus. OU, Alt. Aluta. liuvius 1446: 2 541. 1453: 2 818. 2 883. Omiitz Jobannes 1450: 2 700. Omorath s. Murad 11. Onuea bei Rcghin. Vnoka. 1443: 2 453. 1457: 3 078, 3 079. Oradea,Grosswardcin.Waradinum.l439:2359. 1446: 2 542, 2 557. 1451: 2 742. 1452: 2 798. 1453: 2 827, 2 870; canonicus: Mar- cus, Nicolai Craus, Petrus; diocesis 1447: 2 593; episcopus; hospitalis sl. spiritus 1446: 2 541, 2 542. 624 Ora^tie, Broos. Zazwaras. Bros. H41: 2 410. 1 i{{ 2 488, 2 489, 2 49f^; iudex regius: BartJioIomeus. Ladislaus; iudox terrc- stris Ladislaus Greb; villicus .lohannes Byro. Ura^tioara de Jos. Alsowarasvyzc. Ii55: 2 961. Orii^tioara de Sus. Felswarasvyze. Ii55: 2 961. Orbo s. (iirliova de .los. Orduardus Italieus, camerarius 1548: 2 655. Orlat bei Slbiu. Waralya. I'.i9: 2 688, 2 689. Orheiul Bistritei, Burghalle. Warhely. 1443: 2 453, 2 456. 1455: 2 982. 2 986. Urmenis. Irmesch bei Dumbraveni. Oermi- nis. Nicolaus. Orod s. Arad. Orozfalva s. Itusul, Orreum miuor s. Sura Miea, Orjovji, Orschowa. Orswa. 1444: 2 507, 2 508. Orszag Michael de Guth, vaivoda Transil- vanus 1458: 3 086. Orzag Johannes de Guth, comes Siculorum 14.54: 2 897, 2 898. 145G: 3 002. Osanna fil. Michaelis. fil. Saltroff 1441: 2 420. Osi, Komitat Veszprim. Owsy, Ewsy. 1446: 2 555. 1452: 2 797; Janca, Symon, Stephan. Osterreieh, Austria. 1452: 2 769. 1453: 2 848. 1455: 2 901. 1455: 2 984; dux Albert, l-adislaus; ducissa Elisabetha. Ostreieher Mathir.s, iiu-atus de Bolkas 14S4: 2 903. Oswald, mag. civium Cibiniensis s. Wenczel. Osualdus de Bongad 1441: 2 419. 1448: 2 651. 14.52: 2 801; ~ dc Cherynii 1448: 2 640; ~ de Drag 1448: 2 640; ~ de Ews, fil. Janlia 1441: 2 402. 1447: 2 605. 1448: 2 640; ~ fil. Iwanka 1452: 2 801 . ~ de Rozgony, vicevaivoda Transilvaniae, co- mes Siculorum 1457: 3 071, 3 072, 3 088, 3 096. Otilia fil. Emerici dc BojJath 1438: 2 313. Owar s. Uugarisch-Altenkury. Ozd bei Ludu.f. 1452: 2 784; archidiaconus Lodovicus de Bvda. &I' •; Ozora, Komitat Tolna, Ungarn. Stcfanus, Pipo. Pacholka s. Pelelea. Padureni bei Reghin. Chanad. 1440: 2 367. Payer Petrus de Cluswar 1441: 2 305. Pal6ez, Komitat Pal6cz, Ungarn. 1438: 2 309; Gcorgius. Ladislaus, Palota bei Oradea Mare. Palahta. Augustinus. Panezel Petrus de Cheh 1441: 2 402. Panticeu bei Gherla. Cheh. Petrus Panczel. Papa, Kammergraf von Dej. 1441: 2 398, 2 403. 1446: 2 528; ~ de Florentia, dica- tor de Zolnok inferior 1448: 2 654. Pfipa, Komitat Veszprcni. 1441: 2 401. 2 402. Parkolab Thcmas 1444: 2 499. Parvus Egidius 1438: 2 315; — Gaspar, auri- faber, iuratus Brasoviensis 1452: 2 778— 2 780; — Jacobus, capellanus Cibiniensis 1455: 2 983; ~ Johannes 1442: 2 442. Pata eingegliedert Cluj. Patha. Ladislaus. Patai Hannes, Ratsherr von Kronstadt 1441: 2 427. Pauca, Tornen bei Mercurea. Pokafalwa. 1446: 2 551. 1448: 2 644; Kloster der Franzis- kaner Observanz; Kastellan Thomas, Ja- cobus Gereb. Pdncea, Puschendorf bei Media?. Postelke. 1450: 2 719; plebanus Michael Juga. Pauci;oara bei Tirnaveni. Pothefalva. 1452: 2 784. Pauli Paulus Braschoviensis, nolarius pu- blicus 1450: 2 701; ~ Petrus de Kiswardia 1452: 2 770, 2 798. Pauli$ul bei Ilia. Buruene. 1440: 2 382. Paulus, comes de Kapusch 1452: 3 042; ~ de Kerek s. Greb; ~ de Kerelew 1439: 2 359; ~ de Hywsfalwa 1456: 3 008; ~ de Hwz- yuthelek 1453: 2 854; ~ de Rawas 1454: 2 920; — , mag. dc Rivuli Dominarum 1457: 3 057; ~ auff der Bach de Rotbergh 1452: 2 781;~de Sarwar 1448: 2 640. 1451: 2 757; ~ de Zakol 1444: 2 476. Paznadi bei Re^ita. Franciscus Literatus. Pazony. Komitat Szabolcs, Ungarn. Pazon. 1453: 2 852. P^cs s. Funfkirchen. Peen Olachicales s. Fip.nul de Sus. Pcen Saxonicalis s. Pianul de Jos. Pecr Laurencius s. Ber. Pelbart de Warada 1457: 3 073. Pellifex Demetrius, iuratus Bistriciensis 1454: 2 914; ~ Ladislaus de Coloswar 1438: 2 322; ~ Michacl, iuratus de Segcswar 1440: 2 378, 2 393; ~ Symon, Geschwo- rener von Biertan 1446: 2 533. PelsiJez, Komitat Gomor, Ungarn. Pelsewcz. Emericus. Penthek s. Pintieu, Sldtinita. Pest mit Ofen zu Budapest verschniolzeii. Civitas 1441: 2 424. 1445: 2 518. 1446: 2 541-2 543. 1447: 2 589. 1448: 2 622, 2 651. 1449: 2 682, 2 692. 1457: 3 086. Petceu bei Odorhei. Pethky. Dominicus, Pe- trus, Michael. Pesthyenius Miehnel 1450: 2 718. Petelca bei Teiu?. Pacholka. 1441: 2 400. Petelea, Birk bei Reghin. Pytula. 1453: 2 862; plebanus Martinus. Peter II. Woiwode der Moldau 1444: 2 496. 1448: 2 658. Peter Aron, Woiwode der Moldau 1454: 2 940; 1455: 2 977. 1456: 3 028, 3 036; ~ von Respicz, Kaplan in Wien. 1440: 2 385. 1447: 2 574; ~ von Waitzen 1447: 2 582. Petermannus de Longocampo Cibinicnsis 1439: 2 329. 1451: 2 745, 2 746. 1457: 3 070; ~, scnior de Longocampo Cibiniensis 1451: 2 745, 2 746. 1457: 3 070. Pethermann de Wyfalow 1455: 2 951. Petermonostora bei Segedin. Monostra. 145 2 740. Pctersbcrg s. Sinpetru. 625 Peterwardein, Petrovaradin. Waradinumpetri. 1-454: 2 947, 2 948. Petre.5ti bei Glierla. Peterhaza. Petrus, Va- lentinus. Petri Urbanus de Stynavia, notarius publicus, notarius Cibiniensis 14-41: 2 417. 1445: 2 523. 1446: 2 527, 2 551. 1447: 2 567, 2 597. 1448: 2 645. 1449: 2 567, 2 684. 1450: 2 695, 2 706. 1452: 2 775. 1453: 2 824. 1454: 2 899, 2 934, 2 938; U. Petir 1455: 2 959, 2 962, 2 983. 1456: 3 003. 1457: 3 062, 3 064-3 066. Petrilaca bei Reghin. Peterlaka. 1447: 2 605. Petrij, Petersdarf bei Sebe?. Peterfalwa. 1453: 2 865. Petrus, presbyter eccl. Albensis 1447: 2 566; —-, iudex de Baciina 1453: 2 815; ~, Pfar- rer von Bodola 1443: 2 454; — de Bogat 1438: 2 313. 1441: 2 401. 1442: 2 441. 1443: 2 462, 2 470; ~ fil. Emerici de Bogath 1439: 2 329, 2 341;~, iudex Brassoviensis s. Anthonii; ~. villicus Bras- soviensis 1444: 2 513; ~, rector capellae st. Martini. Brassoviensis 1439: 2 331. 1441: 2 425. 1443: 2 459. 1446: 2 560. 1447: 2 596; ~ de Buzd, presbyter Cybi- niensis 1-453: 2 824. 1455: 2 959, 2 983; —>, cancellarius 1454: 2 901; ~ ,Kardi- naldiakon 1451: 2 725; ~ de Keresthwr 1448: 2 651;~de Kykellewar, plebanus de Byrthalben 1454: 2 903; ~ fil. Georgii Jach de Chestve 1439: 2 359; ~, scriptor de Gybinio 1442: 2 445; ~ frater conventui de Clusinonostra 1439: 2 324; ~ mag., iuratus de Clwswar 1441: 2 413; notarius 1450: 2 697; ~ fil. Kerestien de Czegew 1449: 2 677. 1451: 2 751; ~, familiaris 1451: 2 757; ~, plebanus de Fewldwar 1447: 2 619. 1448: 2 626, 2 630; ~ de Galasi 1441: 2 419. 1448: 2 651;~de Galthew, Vizegraf der Weissenburger Ges- panschaft 1451: 2 727; ~ fil. Stephani de Gerdal 1440: 2 383; ~ de Hydegwyz 1454:. 2 924, 2 926; ~ de Medies, vicarius gene- ralis ordinis praedicatorum 1454: 2 942; ~ de Mychalchfalwa 1448: 2 666; ~, ple- banus de Nagfalu 1447: 2 605; ~ de Pan- kota 1451: 2 742. 1453: 2 871;~de Pe- terhaza 1448: 2 651;~fil. Georgii de Pettiky 1455: 2 954; ~ de Ruffomonte s. Greb; ~ de Valle Agnetis, iudex terres- tris sedis Schenk 1-440: 2 378, 2 393. 1446: 2 538; ~ ,Vizewoiwode von Sie- benbiirgen 1448: 2 627; ~ de Somogyon 1448: 2 651. 1456: 3 001; ~ de Toruzko 1441: 2 409. 1447: 2 605. 1449: 2 688. 1455: 2 989; ~, rector eccl. Transilvanae 1443: 2 467; ~ de Weph, lector eccl. Waradiensis 1446: 2 512; ~ de Wezzeud 1-441: 2 420. 1447: 2 608. 1451: 2 727. 1454: 2 920, 2 926, 2 941, 2 951. 1456: 3 001, 3 008; ~, plebanus de Wydenbach, decanus Brassoviensis 1449: 2 691. 1457: 3 089, 3 090; ~ de Zakol 1444: 2 476; ~, episcopus Zwriniensis 1447:2 567. 1453: 2 839, 2 893; Pfeftersug Johannes, vice- iudex regius de Mullenbach 1449: 2 689. Phenesium s. Flure^li. Philipus de Mykehaza 1448: 2 640. Pianul de Sus, Walachisch Pien. Peen Ola- chicalis. 145-4: 2 945. 1456: 3 024. Pianul de Jos, Deutschpien bei Sebe^. Peeu Saxonicalis. 1454: 2 945. 1456: 3 024; iurati; Johannes Teeles, Johannes Lwk, Jacobus Carnifex, villicus Simon Bcnk; Michael Ludvig, Simon Nidvich. Pyberstain Friedrich, Konservator des Hei- lig-Geist-Ordens. 1455: 2 952, 2 959, 2 962, 2 968, 2 983. PictorErhardus, niag. 1454:2 901; ~ Johan- nesdeCibinio 1449:2 684. Pyelgrem Stephanus de Felmcr 1-455: 2 990. Pilliutor Uatbias Cibiniensis 1457: 3 065. Pincula bei Arad. Pancota. Plebanus Petrus; Johannes. Pinticu bei Teaca. Pentek, Pinthek. 1439: 2 368, 2 370, 2 373. 1443: 2 456, 2 462. 1453: 2 835. 1455: 2 982, 2 986. 1457: 3 071, 3 073. Pipo de Ozora 1453: 2 817. Pytula s. Petelea. Plintenbury, Visegrad bei Gran. Wissegra- dini. 1439: 2 361, 2 362. *Plopy bei Taiinaciu. 1453: 2 818, 2 829. Poarta bei Reghin. Kewrthwelkapw. 1443: 2 453. 1455: 2 982, 2 986. Poarta de Fier, Eiserner-Tor-Pass. Vaskapu. 144;:2b00. Poarta Salajului bei Zalau. 1439: 2 354; via. Pogau Mcoiaus, camerarius, civis Thordensis 1444: 2 514. 1447: 2 572, 2 573, 2 579, 2 600, 2 603. 1448: 2 636, 2 650. 1450: 2 723. 1431: 2 751. Pogner Andreas de Cibinio 1431: 2 745. Puldeuer Laurencius, iuratus senior de Mes- schovis 1448: 2 645. Poleu. PoUan. 1439: 2 339; denariipolonicales 1443: 2 447; rex W^iadislaus I. Polivur Ivan 1456: 3 033. Poluer rhonias Brassoviensis 1447: 2 583. Pougracz de Dengeleg, vicevaivoda Transil- vanus 1442:2 432. 1444: 2 477, 2 478, 2 490. Porce$li bei Sibiu. 1453: 2 818, 2 829. Posniuj, Passbusch bei Bistrita. Pazmos. 1443: 2 456,2 462.1433:2 835. 1433:2 971. 1457: 3 071. Posunium s. Pressburg. Potenciii, consors Nicolai de Somogyon 1448: 2 651. 1449: 2 677. 1451: 2 751. Poteuciana fil. Georgii de Chcstwe 1439:2 359. Potlielalva s. Puuci^uara. Pozsuuypuspoki bei Pressburg. 1430: 2 718. Prag, l-^raUa. 1453: 2 891, 2 892. 1434: 2 901, 2U05-2 909, 2 915, 2 916, 2 935-2 937, 2 939. 1457: 3 089. Prahuva Passiveg. 1447; 2 618. Priill 1'elrus de i^ibinio 1440: 2 379. Pralliya, Pretai s. Uraleiu. Praulesser, Wicncr. 1-440: 2 385. Prejmer, Tartlau. Prasmar. Oppidum. 1449: 2 690, 2 691. 1430: 2 710. 1434: 2 913. 1456: 3 058; iudex Martinus Stevmpel; plebanus Lucas; vijlicus Laurencius Crispus; Pcter Kricli, Johannes Magnus, Symon Sartor, Nicolaus Thoscha, Nicolaus Georgii, nutarius publicus. 626 Pressburg. Bratislava. Posoniuni, Wratislavia. USS: 2 331, 2 332. 1440: 2 381. 1441: 2 425. I«0: 2 718. 1453: 2 806-2 822. 2 878. Preusseu. Prcwssen. Prusia. 1439: 2 339. 1454: 2 901. Prokuplje. Serbien. Procopia. 14-44: 2 472. Prodauovici Tador. Schreiber 1456: 3 028. Propstdorf s. Stejari^ul. Prosper, cardinalis 1448: 2 639. Pulchrum nions s. Dealul Frumos. Puseliliawsen Ilannus, Poschauser, niitburger in der Hermanstad 1439: 2 339. 1440: 2 379. Puschendorf s. Paucea. Pwsnar Nicolaus, Buznard, iuratus senior oppidi Birthalm 1440: 2 393. «Pwtkynyl bei Ora^tie. 1455: 2 961. Ouasim-Pascha, Basa. 1447: 2 472. Quinqueecclesia s, Funfkirclien. R llaab. Gyor. Jaurinum. Diocesis. 144": 2 613, 2 614. 1448: 2 623. 1457: 3 086; Bischof Augustinus. Rakaschd Paulus 1454: 2 946. Haco^ul de .los bei Rupea. Rakus. Sykws. Bacovita. Rewken. Reken. 1443: 2 457. 1451: 2 734. 1453: 2 819, 2 829. 1455: 2 997. 1456: 3 007, 3 008; Symon Masnus. Raczenlandt s. Serbien. Rade^ti bei Aiud. Thonipahaza. 1439: 2 359; Oswaldus et Jacobusfil. JohannisThompa. Radnothfaia s. lemuleni. Itadozla. vaivoda Transalpinus 1449: 2 692. Ragla bei Bistrita. Radla. 1453: 2 835, 2 876. Rdbau, Reichau bei Sebes. Richel. Plebanus Jacobus de Mulenbaco. Rama, Teil Bosniens. Ladislaus rex. Rampht Petrus von Mettersdorf 1451: 2 750. Rapoltul Mare bei Hunedoara. Rapolth. Ma- thias. Rdseruci bei Gherla. Walaszwth. 1446: 2 545. Rasnava s. Ri^nov. Rasor Laurencius. Cibiniensis 1442: 2 445; — Margaretha de Cibinio 1442: 2 445; ~ Thomas Cibiniensis 1442: 2 445. Ratispona s. Regensburg. Rauthal, Redal s. Roandola. Ravasel, Rosch bei §eica Mare. Rawas. Prae- dium. 1457: 3 080; Benedictus, Georgius, Salamon Gereb, Paulus. Ravasy Petrus de Thorda 1457: 3 080. Rebra bel Nasaud. Felsew Rebre. 1440: 2 365. Rebri?oara bei Nasaud. Alsow Rebre. 1440: 2 365. Reciu, Ratsch bei Mercurca. Retsch. Plebanus Andreas. Regensbnrg, Ratispona. 1454: 2 901. Regbin, Sachsisch-Regen. Reen, Regen. 1440: 2 367.1443:2 449,2 450,2 467. 1444:2 474. 1451: 2 742, 2 743. 1452: 2 770, 2 798. 1456: 3 035; plebanus: Andreas, Bartholomeus, Nicolaus de Nagfalw, Petrus Paulus de Kiswardia; sedes 1444: 2 473; Andorman, Johannes Hoffgrech. Regis Cristannus, presbyter 1442: 2 442; — Henricus, notarius publicus Maguntinensis diocesis, civis Cibiniensis 1440: 2 379, 2 387 1443:2 464. Reichesdorf s. Richi$nl. Reynels Clos 1438: 2 303; ~ Hans 1438: 2 303. Reynisch -lacobus, iudex terrestris scdis Rews- "niarth 1440: 2 378, 2 393. Revnoldus, iudex Cibiniensis 1450: 2 696. 1452: "2 764. Renenis, Cibiniensis 1449: 2 689. Reod Thomas, civis Cybiniensis 1442: 2 445; ~- Thomas 1454: 2 946. *Repafalwa bei Seica Mare. 1452: 2 784. Reps s. Rupea. Resighea. Recege. Matias. Reteag bei Dej. Rethegh. 1439: 2 355; Ste- phanus Chech. Reti^ul, Retersdorf bei Agnita. Rettel. 1440; 2 383; Andreas. Stephanus. Reudel, Rudel Johannes, plebanus eccl. paro- chialis Brassoviensis 1446: 2 527. 2 560. 1447: 2 613. 2 614. 1450: 2 709. 1453: 2 805. 1454: 2 900,2 901 . 1455: 2 969, 2 970. 2 984. 1457: 3 091. Reussdorfchen s. Rnsciori. Reussen s. Ru^i. Reussmarkt s. Mercurea. Rewkw s. Racovita. Rewchin Johannes, consul (^oronensis 1454: 2 933. Rewdel. Rwdel Anthonius, Brassoviensis 1452: 2 786. Revel Petrus, iudex Brassoviensis 1447: 2 566, 2 587. Rewppler Alichael, iuratus de Birthalm 1454: 2 946. Ribita bei Brad. Sorban, Johannes vaivoda. RjcalH, Rykal de Tharkew Georgius, vicevai- voda Transilvanus et comes Siculorum 1450: 2 699. 1451: 2 737, 2 751-2 753, 2 756, 2 757. 1452: 2 784, 2 791, 2 801, 2 802. 1453: 2 804, 2 826, 2 858, 2 860, 2 875, 2 877, 2 888, 2 889. 1454; 2 913, 2 917, 2 918, 2 920, 2 921, 2 924-2 927, 2 930,2 931, 2 941. 1455: 2 951, 2 960, 2 989. 2 994. 1456: 3 001, 3 002, 3 035. 1457: 3 058, 3 079. Richardus Cibiniensis 1450: 2 715. Rvchenbach Johannes, civis Bystriciensis 1441: 2 402. Richer Jakob, Vikar der siebenbiirgischen Uominikanerprovinz 1444: 2 482. Richel s. Rahau. Richi^ul, Reichesdorf bei Media?. Ryanfalw. Christanus plebanus. Rimer Oaniel, iuratus Bistriciensis 1454: 2 914. 627 Rimetea bei Turda. Trozko, Torozko. Petrus, Eleua consors. Rimcli. Remethe. 1«1: 2 400. Rymscli, Rynscli Xicolaus, plebanus Cibinien- sis 1439: 2 343, 2 387. 1457: 3 06(j. *Ringelkirch, LenRerkyrk bei Mercurea. 1438: 2 314. 1439:2 341. Rinner Georgius, civis de Megies 1447: 2 594. Rinues Peter 1450: 2 724. Rinolilus de Rozt;ony, comes Siculorum 1449: 2 677.1451:2 751.1452:2 762,2 803. 1453: 2 858, 2 860. Risporgasse, platea Cibinii 1441: 2 417. Riu de Mori bei Ha^eg. Malonivyz. Ladislaus Kende. Rivuli Dominarum s. Baia Jl:ire. Roandola, Rauthal beiMalincrav. Redal. 1447: 2 605. Robolt Caspar de Corona, procurator 1446: 2 527. 1449: 2 687. Rod Slartinus fil. Thomae Cybiniensis 1442: 2 445; ~ Johannes, iuratus senior de Hyw- halom 1454: 2 926. 1456: 3 001;~ Nico- laus, iuratus senior de Hywhalom 1454: 2 926. 1456: 3 001; ~ Valentinus de castro Seges, presbyter 1450: 2 706. Rodna. Radna maior. 1453: 2 867; castrum IHO: 2 365. Rom, Roma. 1444: 2 481, 2 482. 2 486-2 489, 2 495. 1445: 2 517, 2 524. 1446: 2 534- 2 537, 2 539, 2 540. 1447: 2 571, 2 578, 2 590-2 592. 1448: 2 6.39. 2 664. 1449: 2 693, 2 694. 2 700, 2 709, 2 723. 1451: 2 742. 1452: 2 770, 2 798. 1453: 2 8.33. 2 871 , 2 880, 2 881 . 2 885. 1454: 2 895. 1455: 2 9.50, 2 974, 2 976, 2 987; eccl. romana 1443: 2 4.52, 2 464. 1444: 2 484,2 498.1445:2 518,2 538.1446:2 549. 1451: 2 735. 1456: 3 006; Romanorura imperator 14-52: 2 794; Sigismundus, Fride- ricus; imperium 1442: 2 442. 1446: 2 562; rex Romanorum 14.50: 2 718, 2 726. 1452: 2 769; Albertus, Sigismundus. Ronuin, vaivoda Moldaviae 1447: 2 595. Rom^ni s. Rumanen. Rorer Johannes, iuratus de Lechnicia 1452: 2 799. Ro.sch s. Rava^el. Rosenau s. Rijnov. Rosenkranez .iiius;pondus 14-52:2 I-l^. 1447:2 598; provisor ordinis st. Spiritus: Anthonius ("juciferus. Clcniens. Petrus. Sislisrnund: rcctor scolac: Johainies Arnoldi. Stephanus de Schenk maior; sedcs 1438: 2 309. 1443: 2 464. 1444:2 48-1. 1450:2 722. 145G: 3 011. 3 054; cives: Anna fil. Valteri, Benedictus Aiu^ifaber, Johannes Kakas. Petrus Knall, Caspar Keoppcl. Marcus Nicolai Craus. Georgius Ehrhard. Caspar Faber, Henricus Grcb. UrbaiHis Gotschalk, Jacobus et Johannes de Longocanipo, Johannes, cultellifaber, Clristoferus Italicus. Michael Magnus. Michael de Olczna, Peterman de Loiiuocainpo, Petrus de Ruffomonte, Jo- hannes pictor, Mathias Pilliator, Andreas Po!iner, Johannes Poschhauscr, Hannes Puschhawsen, Henricus Regis, Richardus, Anthonius et PetrusRosencrancz,Martinus et Thomas Rod, Thomas, Laurentius et Margaretha Rasor, Ladislaus Schreiber, Simon Guldenmunczer. Petrus scriptor, Katherina Sthrederhausin, Nicolaus Tex- toris. Urbanus. Franciscus Vrsinger, Ladis- laus Walterus, Jacob Weres, Nicolaus Zas. SiebenbiJrgen s. Transilvanla. Sybenl)ev\Tger .\nlhonius de Lechnicia 1452: 2 799. Sic. Zeek. Camararii 1439: 2 335. 1453: 2 817, 1455: 2 999. Siculi s. Szekler. Siculus Anthouius 1456: 3 011; ~ Benedictus, decanus, canonicus Albensis 1444: 2 497. 1446: 2 533; ~ Jacobus 1442: 2 439; ~ Johannes, officialis 1455: 2 989; ~ Mi- chael niag. tavernicorum 1452: 2 794; ~ Thoraas 1456: 3 011. Svkws, Sykesd de Rakus 1455: 2 954. 1456: 3 011. Sleu, Grossschogcn bei BistrHa. Nagysao, Alsosayo. 1443: 2 453, 2 456, 2 462, 1453: 2 835. §leut, Klelnschogen. Sayo. 1439: 2 350. 1453: 2'835. 1455: 2 971, 2 982, 2 986. 1457: 3 071. Sjlrid Mathias de Rotbergh 1452: 2 781. Sighi^nra, Schiissburg. Segeswar. Castrum Sches. 1438:2 315. 1440:2 378. 1444:2 497. 1447: 2 605, 2 607, 2 608. 14.52: 2 787. 2 791, 2 792. 1453: 2 817. 1454: 2 932. 1455: 2 955, 2 990. 1457: 3 091, 3 095; camera monetaria 1443: 2 460, 2 466; co- mes Georgius; iudex regius Nicolaus de Wyzakna; vicegerens iudicis regii Nico- laus Buddener, NicolausBriccii; iudex ter- restris Valentinus Buddener, Johannes, Va- lentinus Doleator, Laurencius Musch; iu- rati cives: Nicolaus Faber. Johannes Non- nencleppel, Michael Pellifex, Johannes Scharr, Johannes Scherer, Valentinus Tas- ner; plebanus Nicolaus; prior Conradus de WiCensche; sedes 1446: 2 538. 1448: 2 659. 1456: 3 011; cives: Laurencius Mewsche, Sigismundus Sartor, Catherina relicta Mi- chaelis Pellificis, mag. civiuni Johannes Aurifaber; villicus: Valcntinus Tasner. Pe trus Witich; presbyter Valentinus Hod Sigismundus de Bakay 1448: 2 651. 1449: 2 677. 1451: 2 751:~dc Koloswar 1453: 2 853; ~ de Dcngeleg 1448: 2 651; ~ de villa Epponis 1439: 2 343. 1453: 2 845: ~ de Ewskelew 1448: 2 640; ~ fil. Blasii de Gegfalva 1451: 2 751; ~ de Losoncz 1439: 2 350. 1446:2 544. 1447: 2 5S2. 1456: 3 050, 3 051. 1457: 3 071, 3 077, 3 081, 3 082. 3 084; ~ Romanorum iniperator 1438: 2 301, 2 305. 2 308. I4:t9: 2 329. 2 345, 2 348, 2 350, 2 351, 2 362. 1440: 2 368. 1441: 2 405, 2 406, 2 412. 1442: 2 432. 1443: 2 454, 2 459. 1444: 2 513. 1446: 2 554, 2 561, 2 562. 1447: 2 586. 1448: 2 651. 1449: 2 672, 2 690. 1451: 2 736. 14.52: 2 778-2 780, 2 786. 1453: 2 806, 2 807, 2 811, 2 817, 2 819, 2 821, 2 830, 2 831, 2 851, 2 859, 2 866, 2 867. 1-454: 2 898, 2 935. 1455: 2 969. 1456: 3 013, 3 018. Siglsmund Petrus de Salisfodino, provisor domus hospitalis st. spiritus in Cybinio 1448: 2 645. Siglewer, Zeglewer Johannes, iuratus Cibi- niensis 1454: 2 926. 1456: 3 045. 1457: 3 063. Syglewer Andreas de Meggyes 1456: 3 054. Sigmir, Schonbirk bei Bistrita. Zithniar. 1452: 2 783. 1453: 2 865. §ilea bei Tlrnaveni. Syle. Elias. Silva^ul bei Ha^eg. Zylvas. Valentinus An- dreae. Silvester de Zenthamas 1441: 2 430. Simione^ti bei BistrHa. Symonteleke. 1443 2 453. 1453: 2 835. 1455: 2 982, 2 986. Symon, comes de villa Dyaboli 1450: 2 703 — von Eslarn, Wachsgiesser zu Wien 1439: 2 336, 2 337; ~ de Ews 1452: 2 802 — : aiu^icusor s. Guldenmunczer; ~, co- mes, iudex de Megyes 1450: 2 719; ~ fil. Blasii Myske de Mohach 1439: 2 329; ~ nepos comitis Nicolai de Nova villa 1446: 2 551;~de Prasmar s. Sartor; ~, li- teratus, chori capituli eccl. Transilvanae 2 329. Sincel bei Blaj. Zanchal. Benedictus. Michael. Sincraiul de Mure^. Czenthkylal. 1448: 2 662. Singatin, Kleinenyed. Enyed. 1448: 2 627. 1452: 2 784; Balthasar, Georgius, Johan- nes Zaz. Singeorgiul de Cimpie bei Ludu§. Zeiithgewrg. Benedictus, Dominicus, Johannes. Singeorgiul Nou, Sanktgeorgen bei Bistrita. Zenthghwrgh. 1439: 2 361-2 363. 1441: 2 400, 2 402, 2 414, 2 419. 1453: 2 865; Mathias. Singeorz bei Nasaud. Zenthgyeorch, Gyger- falva. 1440: 2 365. 1448: 2 640. 1449: 2 677-2 679. 1451: 2 750-2 753. 1452: 2 762; Blasius Henke, Ladislaus Henke, Johannes, Mathias, Sigismundus. Siniacob, Jakobsdorf. Zenthiacob. 1456: 3 050. 1457: 3 071. 3 077, Sinm^tin bei Gherla. Zenthmarton. 1456: 3 050. 631 Sinmihniul de Cimpie bei Bistrita. Szent- mihaly. Albertus, Gregorius, Michael. Simiicoara bel Gherla. Z enthmiclos. Blasius, Nicolaus Karoly. Sinnieolau! Mare bei Arad. 1441: 2 430. Sinpnul bei Ludu?. Zenthpal. Ladislaus. Slnpetru, Petersberg bei Bra^ov. Zentpeter- falva, mons Petri. 1452: 2 800. 1454: 2 907; plebanus Georgius. ^lntereag bei Beclean. Sumkerek. Anthonius, Nicolaus, Stephanus Erdeli. Sintimbru bei Alba lulia. Zentemreh. 1440: 2 369, 2 383. 1451: 2 727. Sintionna, Johannisdorf bei Bistri^a. Johan- nes, Zenthywan. 1452: 2 783. 1453: 2 865; Andreas Tanczer. Sirioara bei Bistrita. Sarwar. Paulus. Sythwe s. Jidvei. Sladich Petrus, iuratus de Clwswar 1441: 2 413. Slanliamen, Salamkemen bei Peterwardein. 1443: 2 465. 1451: 2 728. Slatinita bei Bistrita. Pintak. Penthek. 1453: 2 865. Slawendorff s. Laz. Slatenau s. Abrud. Sleyevnyngh Jncobus, iiu-atus de Clwswar 1441: 2 413. 1444: 2 507, 2 508. Slemmer Stephanus, iudex de Wyncz 1452: 2 781, 2 782. Slewing Gregorius, plebanus de Closwar 1453: 2 839, 2 878. Slimnic, Stolzenburg. Stolczenburg, Nagze- lendek. 1440: 2 378. 1453: 2 845, 2 899. 1454: 2 924 — 2 926; iurati seniores: Jo- hannes Hilsmer, Egidius Arnold, Georgius Busnard, Cristannus Geobill, Georgius et Martinus Schilles, Laurencius Thomas, Georgius Waldorff; plebanus: Johannes, Michael; villicus Valentinus Gefard. Slogerwescher Johannes de Megies 1447: 2 594. ^mig, Schmiegen. Schoraodiom, Somogyon. Anna, Nicolaus, Petrus, Potencia, Szivo. Smederovo s. Semendria. Smit Stephanus de Terpen 1449: 2 677. 1451: 2 751. Sneyder Johannes de Naghdemeter 1439: 2 344; — Johannes, iuratus Cibiniensis 1449: 2 688. 1456: 3 045. 1457: 3 063. Snyder Jorg 1450: 2 724. Soar$, Scharosch. Schars. Eccl. st. Jacobi 1449: 2 693. Socolul de Cimpie, Zakol. Nicolaus, Paul, Peter. Sofalva s. Sarata. Solia. Sophia. Civitas 14-43: 2 469. 1454: 2 929. ^imeni bei Gherla. Solomke, Solumkw. Cas- trum 1446: 2 561; Johannes Erdewk. Solymos, Solmos s. Stupini. ^lmu$ bei Ilia. Solymos. 1440: 2 382. Solnocnl Interior, Innerszolnok, Ungarn. Zolnoc inferior, Comitatus 1439: 2 335. 1440: 2 365. 1448: 2 654; Johannes de Hunyad comes. Somay Simon s. Greb. Some;. Aqua Zamos. I45I: 2 757. 1455: 2 956. Some)1. Sthur tJaspar, castellanus de Thercz 1447: 2 ,566. Sliborius. vaivoda "rransilvaniae lt42: 2 432. 14H: 2 513. 1446: 2 554. 1452: 2 778. 1453: 2 821. Stoiana bei Gherla. Eztyen. Georgius, Stepha- nus. Stovka 1454: 2 910. 1457: 3 091. Stoiea Zupan, Waffenmeister 1456: 3 032, 3 034. Stolzenburg s. Slinuiic. Stra]n bei Huedin. Geztragh. Albertus, Bor- boslo. Streitfort s. Merchea^a. Stremf bei Teiu?. Dyod Valachalis. 1441: 2 400; castruin 1457: 3 096; Jacobus, Stephanus. Strigonium s. Gran, Stuhlweissenburg, Szckesfehervar. Alba rega- lis. 1441: 2 424. 1446: 2 530. 1448: 2 622; Kowachbiro. Stupini bei Reghin. Solymos, Solmos Wala- halis. 1443: 2 453. 1453: 2 835. 1455: 2 982. 1457: 3 073. Stux Georgius, iuratus Bistriciensis 1454: 2 914. Snceava. Zwczawya, Soczawia. 1444: 2 479. 1448: 2 658. 1455: 2 977. 1456: 3 026, 3 028. Sucutard bei Gherla. Zenthgothard. Vitus Vas. Sumkerek s. ^intereag. Sumurducu bei Huedin. Zomodok. Domlnicus. §ura Mare, Grossscheuern. Nagychwr. 1445: 2 519. §ura Miea, Kleinscheuern. Parvum, minor Horreum. Plebanus Christanus; villicus Mathya Erfan; Caspar. Siitor l^iureneius de •Terpen. 1449: 2 677. 1451: 2 751, 2 752; ~ Sigismundus de Cas- trosches, capellanus 1455: 2 962. Sutoris Joliannis de Kercz 1440: 2 387; ~ Of- filus de Byrlhalben 1454: 2 903; ~ Petrus de Byrthalben 1454: 2 903. Suttor Lucas de Theke 1456: 3 052. Sziikallas, Koinitat Hont, Ungarn. Zakalos- pazthok. 1456: 2 769. Szakolku bei Neutra, Ungarn. 1450: 2 718. Szekler, secui. 1438: 2 302. 1442: 2 436. 1445: 2 516. 1446: 2 545. 1448: 2 631, 2 632. 1449: 2 671, 2 690. 1450: 2 702. 1451: 2 741. 1452: 2 797. 1453: 2 817, 2 860, 2 866, 2 867. 1454: 2 901. 2 913. 2 932, 2 940. 1455: 2 969. 14.56: 3 007, 3 008, 3 019, 3 035, 3 044; comes 1439: 2 330, 2 344, 2 351, 2 352. 1441: 2 421. 1442: 2 432, 2 438. 1457: 3 061, 3 079; Franciscus de Chaak, Johannes Jakch, Michael Jakch, Johannes de Hunyad, Emericus de Hederwar, Desew de Lo- soncz, Stephanus de Losoncz, Johannes Orzag de Guth. Emericus de Pelsewcz, Georgius de Rykal, Rinoldus de Roz- gony, Johannes de Ujlak; vicecomes: Gre- gorius de Bethlen. Nicolaus de Emeke; comitatus 1438: 2 303; sedes 1442: 2 436, 2 439; Siculi: Bycz Gerger, Bycz byro, Jacobus, Alberthus Vincencii, Stephanus et Weresch Janysch, Sylvester de Zen- thamas. Szikesfeh^rvdr s. Stuhlvveissenbiirg. Szicheny. Kom. Nograd, Ungarn. Zechen. 1447: 2 593; Johannes, Ladislaus, Nicolaus Sal- gay, Thomas. Szentkiraly, Fortalitium Zenthkyral. 1451: 2 749. ' Szilagyi Michael de Horogszeg, Ban von Machov. 1456: 3 033. 1457: 3 078, 3 087, 3 088; comcs Temesiensis, capitaneus Nan- dor Albensis 1457: 3 091, 3 093, 3 095, 3 096, 3 098. Sziva fil. Nicolai de Schomodiom 1449: 2 677. Szoreg, Komitat Torontal. Ungarn. 1457: 3 078. T, T Tabor in Bohmen, currus Thaboriorum 1443: 2 451, 2 461. Talmaciu, Talmesch. Thulmacz, Tholmacz. Castrum 1443: 2 457. 1452: 2 775. 1453: 2 818, 2 829. 1455: 2 997; dominium 1453: 2 842; oppidum 1453: 2 818, 2 829; Ni- colaus. Tdlmdcel bei Talmaciu. 1453: 2 818, 2 829. Tanczer Andreas de st. Johanne 1452: 2 799. Tappar Petrus, pridem iudex de Feuldwar 1449: 2 690. fara Birsei, Burzenland. Burcia, Barcza terra, districtus 1438: 2 303, 2 310, 2 312. 1439: 2 351, 2 353. 1441: 2 415, 2 416, 2 424. 1442: 2 442. 1443: 2 447, 2 465, 2 469. 1444: 2 472, 2 493, 2 496, 2 498, 2 499, 2 505, 2 509. 1446: 2 555, 2 456, 2 561, 2 562. 1447: 2 564, 2 595, 2 612, 2 619, 2 622. 1449: 2 683, 2 690. 1450: 2 699, 2 720, 1451: 2 747. 1452: 2 793- -2 795, 2 797. 1453: 2 821, 2 828, 2 832, 2 844, 2 859, 2 864. 1454: 2 904, 2 907, 2 936, 2 947. 1455: 2 965, 2 979, 2 996. 1 456: 3 038, 3 044. 1457: 3 092, 3 093, 3 095, 3 098. Tara Komaneascii, Walachei. Volahia, partes Transalpinae. 1438: 2 303, 2 310, 2 311. 1439: 2 330, 2 341. 1440: 2 382. 1441: 2 427. 1443: 2 447. 1446: 2 555, 2 561, 2 564. 1447: 2 593, 2 600. 1448: 2 635. 1449: 2 669, 2 692. 1452: 2 767, 2 769, 2 797. 1453: 2 869, 2 882, 2 883. 1455: 2 993, 2 997. 1456: 3 028. Tarko. Kom.itat S4ros, Ungarn, . Thark . Geor- gius Rycalph 633 Tarpiu. Treppen. Terpen. 1440: 2 368, 2 370, 2 373, 14il: 2 421. 1442: 2 432. 2 443. 1443: 2 448. 144G: 2 554. 1«8: 2 640, 2 641, 2 651. 1449: 2 677-2 679. 1451: 2 750-2 753, 2 756. 1452: 2 762, 2 803. 1453: 2 865; Gaspar. Tarlal:i. Thartula. Fluvius. l'.4«J: 2 6<)0. 1454: 2 913. Tartlau s. Prcjuier. T5?uad bei Carei. 1454: 2 895. TasHcr Valeutiuus, iuratus Scgcswariensis 1450: 2 703. Tatirlaua,TaterIocli.Thatharlaka. 1547:2 572. 2 573, 2 579. 2 600, 2 603. 1448: 2 636, 2 650. 1450: 2 723; Xicolaus. Tatraug. Fluvius, bei Prejmer. 1457: 3 058. Tatsch s. Toneiu. Teaca, Tekendorf . Theka. 1439: 2 350. 1443 2 453, 2 456, 2 462. 1453: 2 835. 1445 2 971, 2 982. 2 986. 1456: 3 O.-i^. 1457 3 071, 3 073. Paulus Noza, Lucas Suttor Lucas Weiz, Matheus Weiz. Tecles Johannes, iuratus de Pecn Saxoni- calis 1456: 3 024. Teiu§, Thywys, Thivis. 1441: 2 400. 1454: 2 949. 1456: 3 000; hospes losephus; ple- banus Andreas. Telciu, bei Nasaud. Telcs 1440: 2 365. Teliu. Kreuzburg bei Tg. Secuiesc. Nyen, Cruczperg, 1454: 2 913; plebanus Bartho- lomeus; Nicolaus, Theel, Tilmannus. Temeschwar s. Timi^oara. Tetschcln s. Aeiliu. Teufelsdorf s. Vinatori, Tevfil Jacobus, iuratus de Mollenbach, iudex terrestris 1452: 2 781, 2 782. 1453: 2 845, 1456: 3 0&5. Textoris Anthonius de (.ybinio presbytcr 1450: 2 706; ~ Nicolaus de Cybinio 1450: 2 706. Thabiasi (ieorgius de Eczel 1452: 2 777. 1453: 2 811, 2 829. 1454: 2 896, 2 949. 1456: 3 002. 1457: 3 080. Thabyas s. Dupu?ul. Thamasy Petrus de Coloswar 1455: 2 956. Thach s. Tonciu. Thashe s. Totoiu. Thangel 1441: 2 402. Theel de Xyen 1448: 2 622. Tbeiss, Tisa. Tisza. Fluvius. 1449: 2 682, Therch s. Bran. Thes. Tej Gesandter Kronstadts 14o8. 14;-: 2 572. 2 789, 2 601. 1450: 2 696. !i5l: 2 737. 2 7:!9. 14.52: 2 776. I45:l: 2 827. I '..55: 2 961 : Nicolaus archidia- coiius. Tiniava. Kokel. Kvkellew. 1-luvius. 14:»»: 2 31;!. 15.5B: 3 002. Tirniiveiii. Zeiithmarthon. .lacolnis. Saiulri- iius Kyztly. Tirnavidara, Kleinpropstdorf. Kyseckcuiczew. 14.5«: :'. 002. Tisniaua bci Tu'. .Jiu. Baiie Stan, Craciuii. Tobsdorf s. Dupu^ul. Tohanul .\ou, Xeutohan. Thwha, Tuha. 1440: 2 390, 2,391. IH7: 2 616, 2 620. 1449: 2 667, 2 676. 1450: 2 707, 2 711-2 713. 1453: 2 80-1, 2 857, 2 866, 2 875. 1454: 2 898. 2 908; Michael Galacz. Toldal bei Reghin. Blasius, Andreas. Tomejti, Sintamas bei Mercurea (^iuc. Zen- thainas. Silvester. Toneiu, Tatsch bei Bistrita. Thoch. Thach. 14:}9: 2 361-2 363. 1441: 2 400, 2 402, 2 414, 2 419. 1453: 2 865. Torda s. Turda. Torda de Chaan 1451: 2 751. Tiirnen s. Pauca. Torocko s. Rinietea. Torzburt; s. Bran. Toth Petrus de Chomafaya 1448: 2 651, 2 666. Totoiu bei Alba lulia. Thathe. 1452: 2 784; Georgius. Traian Vuia bei Faget. Bosar, Bozsur. 1440: 2 382. Transalpinae partes, Transalpinus s. fs'^ Romaneasca. Transdanubieu 1447: 2 447. Transilvania, Siebenbiirgen. Partes Transil- vanae. 1438: 2 300-2 303. 2 308, 2 309, 2 316, 2 319, 2 320. 1439: 2 329, 2 330, 2 345, 2 347, 2 348, 2 3.50, 2 354, 2 356- 2 359, 2 361, 2 362. 1440: 2 378, 2 380, 2 381, 2 393. 1-441: 2 402, 2 406, 2 409, 2 410, 2 419, 2 421, 2 422, 2 429. 1442: 2 432, 2 443, 2 445, 1443: 2 452, 2 465. 1444: 2 475, 2 482, 2 485-2 489, 2 491, 2 499, 2 501, 2 504, 2 505, 2 507, 2 509. 1445: 2 518, 2 523. 1446: 2 538-2 540, 2 547, 2 550, 2 556, 2 562. 1447: 2 566. 2 572, 2 574, 2 585, 2 586, 2 590, 2.591, 2 598, 2b04, 2 607, 2 612, 2 613, 2 620. 1448: 2 633, 2 640, 2 641, 2 649, 2 651, 2 657, 2 660, 2 666. 1-449: 2 669, 2 672, 2 673, 2 677, 2 680, 2 688. 1-4.50: 2 696, 2 701, 2 722. 1451: 2 7.32, 2 745, 2 751. 1452: 2 781, 2 787, 2 792, 2 801. 14.53: 2 810, 2 818, 2 828, 2 836, 2 866, 2 867, 2 881, 2 895. 1454: 2 909, 2 926, 2 927, 2 929, 2 9.35, 2 941. 1455: 2 961, 2 963, 2 964, 2 969, 2 971, 2 998. 14.56: 3 011, 3 018, 3 020, 3 046, 3 047, 3 049, 3 056, 1457: 3 079, 3 083; capitulum 1438: 2 313. 1439: 2 329, 2 338, 2 349. 1440: 2 383, 2 390. 1442: 2 441. 1444: 2 497, 2 502, 2 507. 1447: 2 566, 2 589, 2 616. 1449: 2 687, 2 688. 1 453: 2 804, 2 829, 2 830, 2 835. 1454: 2 920. 1456: 3 011. 1457: 3 061; diocesis 1439: 2 319. 1441: 2 429. 1445: 2 527, 2.535-2.537. 1446: 2 539. 1447: 2 587. 2.590, 2 594, 2 597. 1448: 2 641, 2 645. 14.52: 2 770. 2 775. 2 799. 1453: 2 824, 2 833. 14.54: 2 894. 1456: 3 020; cccl. 1447: 2 575. 1 448: 2 623. 1449: 2 689. 1451: 2 731. 2 738. 1-457: 3 065; episcopus 1446: 2 539, 2 540. Gcorgius Lepes, Mathe- us, Stcphanus; vicarius Anthonius, ple- banus Cybinicnsis, Albertus archidiaconus, Blasius canonicus; archidiaconus Valen- tinus .^ndreae de Zylvas; regnum 1444: 2 505; vaivoda: 1439: 2 359, 2 361. 1440: 2 370. 1441: 2 406. 2 421, 2 426. 1442: 2438, 2443. 1445: 2 516. LadislausChak, Petrus Cheh, .Johannes de Hunyad, La- dislaus .lakch, Jacobus Lachk, Johannes Herrici, Desew de Losoncz, Stiborius, Ni- colaus senior, Johannes de Rozgony, Michael Orszag, Nicolaus de Ujlak; viceva- voda: 14.39:2 345.1440: 2 375.1441:2 421. 1-442: 2 432, 2 438, 2 443. 1448: 2 626. Lorandus Lepes, Gregorius Bodo, Ni- colaus de Wyzakna, Ladislaus de Brozla, Pongracz de Dengeleg, Nicolaus de Zom- kereck, Michael de Dormahaza, Georgius de Rykal, Bronislaus de Slibo, Stephan Keinen, Oswaldus de Rozgony; septem castri 1445: 2 524. Trapolden superior s. Apoldul de Sus. Trappold s. Apold. Traiitenberger .\ntouius mag. civium Cibi- niensis 1440: 2 378, 2 393. 1441: 2 417, 1446: 2 529. 2 531, 2 549. 1-447: 2 567, 2 597. 1450:2 715. 1451:2 730. 1456:3055. Threczmer Andreas 1442: 2 432. Trencseu, Ungarn. Trinczinium, Derenchen. Castrum 1-450: 2 718. 1-452: 2 785-2 792. Treppen s. Tarpiu. l^rirusinus Symon de Montana 1455: 2 991. Troschen s. Ura^ov. Trotu?. Moldova. 1456: 3 028. Truttemberger Lucas, civis iuratus Cibinien- sis 1449: 2 680. Trwsan 1453: 2 883. Tschippendorf s. Cepari. Tuha s. Tohanul Nou Turches. bei Bra^ov. Thyrkendorff, Thwrkes- ter. 1456: 3 014, 3 019. Turhan-Bef|, Twrhan. 1448: 2 472. Tiirken, Thurci, Turci. 1438: 2 302, 2 312, 2 317. 1439: 2 324, 2 327, 2 330, 2 334, 2 341, 2 356-2 358, 2 362. 1440: 2 382, 2 389. 1441: 2 422. 1443: 2 457, 2 460, 2 463. 1444: 2 472, 2 482, 2 495, 2 498. 1445: 2.523, 2 524. 1447: 2 571, 2 572, 2 600. 1448: 2 643, 2 644, 2 654, 2 663. 1449: 2 682, 2 692. 1450: 2 698, 2 709, 2 718. 1452: 2 767. 1453: 2 810, 2 818, 2 819, 2 831, 2 832, 2 845, 2 869, 2 885, 2 892. 1454: 2 901, 2 907, 2 911, 2 929, 2 939, 2 948. 1455: 2 964, 2 967, 2 968, 2 974-2 976, 2 984, 2 991, 2 995, 2 998. 1456: 3 003, 3 006, 3 010, 3 018, 3 025, 3 026, 3 029, 3 030, 3 038, 3 040, 3 043. 635 Turda, Thorenburg, Torda. Thorda. Archi- diaconus 1439: 2 338; civitas 1438: 2 302, 2 322. 1439: 2 324, 2 327. 1440: 2 366, 2 367. 1541: 2 418, 2 422. 1442: 2 431. 1443: 2 462, 2 463. 1444: 2 477, 2 483, 2 485. 2 490-2 494, 2 504, 2 514. 1445: 2 516. 1446: 2 526. 1447: 2 563, 2 564, 2 584, 2 600. 1448: 2 625, 2 629, 2 641, 2 650, 2 651, 2 660, 2 666. 1449: 2 677. 1450: 2 696, 2 705. 1451: 2 737, 2 750- 2 752. 1452: 2 764, 2 801. 1453: 2 855, 2856, 2 888. 1454: 2 924, 2 932, 2 951. 1455: 2 989. 1456: 3 001, 3 035. 1457: 3 079, 3 084, 3 098; comitatus 1439: 2 350. 1443: 2 455. 1446: 2 541. 1455: 2 982, 2 986. 1456: 3 025. 1457: 3 079; Xicolaus Pogan, Petrus Ravasy, Emerich Zyndy. Tumisor, Neppendorf bei Sibiu. Villa Ep- ponis, Eppindorf. Plebanus: Caspar, Si- gismundus. Turoll, Tirolt Laurencius, iuratus. iudex sedis (.ibiniensis 1452: 2 781, 2 782. 49: 2 688, 2 689. 1453: 2 845. 1454: 2 899, 2 938. 1456: 3 001. Turiiu-Ho.^u, Roterturm. Turris Weresthoron. 14.53: 2 818, 2 829. 2 883. Tivren dc Kerstyenzygethe 1449: 2 688. U, \ , U Wagner Paulus, iuratus de Byrthalben 1454: 2 903. VVayav Anthoiiius von Klelnlasseln 1450: 2 716, 2 717. Waycz Lucas, notarius publicus 1448: 2 641. Waitzen. Wachia. Diocesis. 1447: 2 594. 1448: 2 650; Bischof Peter; Georgius. Wajola s. Uila. Walach Sigismund vou Wiener-Neustadt 1450: 2 708. 1451: 2 745, 2 746. Walachei s. Tara Romaneasca. Valachales villas 1444: 2 502. Valachi s. Rumanen. Walachus Johannes de Lechnicia 1452: 2 799. Walalibudali s. Uudacul de Sus. Walaszvvth s. Rascruci. Valchid, Waldhilttcn bei Durabraveni. Walthu- dia. 1440: 2 380; comes Johannes; ple- banus: Ambrosius, Nicolaus. Bartholmis Schoder. Valko, nobilis 1444: 2 502. Waldorfl, Georgius iuratus senior villae Stolczenburg 1440: 2 378. Vale bei Salif^te. 1439: 2 329. Valea Lunga, Langenthal bei Blaj. Hwzwazo Johannes. Valea Viilor, Wurmloch bei Media^. 1446: 2 537. Valentinus de Almas 1457: 3 080; ~ fami- liaris Nicolai Apa 1447: 2 605; — ,ple- banus de Burgperg 1438: 2 309. 1441: 2 417. 1454: 2 926, 2 941. 1455: 2 951; ~, iudex de Ziplac 1453: 2 815; ~ fil. Eme- rici de Coloswar 1453: 2 839; ~ de Feye- reghaz, castellanus castri Therch 1448: 2 622, 2 632; ~, rector parohialis de Fur- kasy 1453: 2 874; ~, iudex 1446: 2 531; — , capellanus de Megyes 1453: 2 874; ~ de Megies 1447: 2 594; ~ s. Nenies; ~ fil. Petri de Peterhaza 1448: 2 651; ~, ple- banus de Schelemberk, decanus Cibinien- sis 1452: 2 772, 2 774. 1454: 2 899, 2 934. 1455: 2 959, 2 983; ~, plebanus de Zolna, decanus Bistriciensis 1439: 2 340. 1.553: 2 879. VVall Anthonius 1447: 2 587. Wallendorf s. Unirea. Valter civis C.ibiniensis 1443: 2 452, 2 464. 14-57: 2 597. Waltersdorf s. Dumitrifa. 1452 2 634. 1553: Wanor s. VVoner. Waradinum s. GrossHardein. Warada s. Oarda. Waradinumpetri s. Pelernardein. Waray Thomas de Zoltan 1450: 2 716. 2 717. Waralya s. Ciipilna, Orlat. Vard, Werd bei Agnita. 1443: 2 464; Antho- nius Johannis. Varga Slichael in Gyalo 1455: 2 956. *War3skezy bei Grossvvardein. Lepes. Warhely s. Odorheiul-Ilistritei. Vas Vitus de Zenthgothard 1448: 2 651. Vasarhel s. Tg. Mure?. Vaskapu. Passsiibergang ins Banat s. Poarla de Fier. Vaslui. Wazlo. 1444: 2 496. 1449: 2 683. 2 793. Watzeh-ode Lucas 1439: 2 339. Vaulfier Johanues, secretarius 1448: Waxgiesser Symon von Klausenburg 2 847. VVeber Genglzu Ober-Hollabrunn 1439: 2 336; ~MichaeI, villicus de Lankereck 1455: 2 989. Weden Andreas de Kerstyenzygethe 1449: 2 688. Vvgcd, Veged Kom. Zala, Ungarn. 1441: " 2 403. Vegles. Komitat Zolyom. Wegles. Castrum. 1447:2607. 1448:2633.1449: 2669,2673. Weidenbach s. Ghimbav. Weilau s. Uila. Weingartskirchen s. Vingard. Weynher Clos de Rothbergh 1452: 2 781. Weynreich .Vlartinus de Terpen 1449: 2 677. 1451: 2 750-2 752. VVeiz Lucas de Theka, notarius publicus 1452: 2 799; ~ Matheus de Theka 1452: 2 799. VVeyss Vlicliael, villicus Cibinicnsis 1440: 2 378. 2 393. Weissenburg s. Alba lulia. Weisskirch s. Aibe^li, Albejtii-Bislrilei. Weyzkyrch s. Viscri. Wenczel Oswaldus de Olchna, civis, iuratus et. mag. civium (jbinieusis 1439: 2 347. 1440: 2 364, 2 378, 2 393. 1446: 2 543, 2 552. 1447: 2 607. 1448: 2 633. 1449: 2 663, 2 673. 14.53: 2 820, 2 845, 2 846, 2 861, 2 869. 1454: 2 911, 2 915, 2 916, 636 2 928, 2 941. 1433: 2 959. 2 964, 2 978. 1«6: .lOO^, 3 02t. 3 027, 3 0 45, 3 047, 3 054. 1437: 3 062, 3 063. 3 065. 3 066. Wenczesslaus s. Kirchhain. Werd s. Viird Weres lienedictiis de Farnas 1457: 3 078. 3 079; ~^ Jacobus. civis Cibiniensis 1-446: 2 513: ^" s. nionys de Fanias; ~ s. Ilod. Weresmarth s. Ro^iu, Rotbav. Werosch .Jaiiysch Siculus 1442: 2 439. Vercsiiiarlhy Alatheus, Hatsherr von Krons- tadt 14.52: 2 778-2 780. Vermi^, Wermesch, bei Lechinfa. Vermes. Wer- mes. 1439: 2361, 2 363. 1441: 2 400, 2 414, 2 419. Weresthoron s. Raterturm. Verouica, relicta Sigisraundi de Bakay 1449; 2 677. 1451: 2 751. Vesiiud, Wassid bei $eica Mare. Wezzed. ('.hristaiinus, Gaspar, Joliannes, Lauren- cius. Michael. Petrus. Veseu?, .Michelsdorf bei Tirnaveni. Wezzews. 1444: 2 476. Wesprim, Veszprem. Vesprimensis diocesis 1441: 2 411. 14.50: 2 701. Veter IJuda. Altofeii. 1447: 2 566. Veli?. Wethes. Albertus. Wezewder Vicolaus, villicus de Kerestyen- zygeth 1449: 2 688, 2 689. 1452: 2 781, 2 782. 1453: 2 845. 1438: 3 024, 3 054; ^ Michael de Insula Christiana 1449: 2 688, 2 689. Ugru, Wagra. Ladislaus. Ugocsa bei N.agyszollos, Ungarn. Wgwcha. Archidiaconus Demetrius. Widdiii, Vidi-T. Jacabus ep. Beudoviensis 1451: 2 761. Wien. Wyenna 1438: 2 308, 2 310. 1439: 2 336. 2 337. 1440: 2 385. 1447: 2 574. 1448: 2 634. 1452; 2 769. 1453: 2 810, 2 827—2 829. 2 831, 2 832, 2 835-2 837, 2 847-2 852, 2 854, 2 861. 1454: 2 901. 1433; 2 984- 2 967, 2 969, 2 970, 2 972, 2 973, 2 975. 2 978, 2 979, 2 984; praepo- situs Nicolaus de Gorona; Kaplan Peter von Respicz; Stadtrichter Andreas Hil- brant; Stadtschrelber Ulreich Hiersawer; Hainreich Franlcel, Friedrich der Gerunger, Lienhart Neunhofer, Lorencz Wiener; Bur- ger: Anderes der Dyetram, Simon von Eslarn, Hanns Litschauer, Otten der Mety- ner, Niclas. Wiener-Neustadt, Newstat, Nova civitas 1450: 2 708. 1451: 2 745, 2 746. Sigisraundus Walach. Wienner Lorencz, Goldschmied, Ratsherr in Wien 1440: 2 385. •WytuliT 1449: 2 668; ~ s. Lunca, \oul Sa- sesc, Satul .\ou. Vii^oara, Hohndorf bei Dumbraveni. Hon- dorf. 1447; 2 605. Vli^oara, Heidendorf, bei Bistrita. Besenyew. 14.53: 2 865. Uila, Weilau, bei Reghin. Wayola. Simon Greb. Wilimn Georgius, iude.K Bistriciensis 1439; 2 344. Wymer Georgius, iuratus de Meggyes 1436: 3 054. Wynandi 1442: 2 442. Viniitorl, Teufelsdorf bei Sighi^oara. Villa Dya- holi, Heesfalva. (^omites Johannes. Mi- chael, Synion. Vilon.va, Vynalya 1446; 2 556. Vineentii Albcrtus Siculus 1442: 2 439. Aincencius 1437: 3 057; ~, iuratus Bra.s- saviensis 1447: 2 567; ~, notarius spe- cialis waiwodac Johannes Hunyadi 1443: 2 446; ~ s. Zagariae. Vinda, Windau s. Ghinda. Wyneph s. Unip. Vingard, Weingartslcirchen. bei Sebe^. Vin- .garth. 1439: 2 341. 1457: 3 094; Gereb Andreas, Georgius, Johannes, Ladislaus, Laurencius, Nicolaus, Petrus, Stephanus. Vintul de Jos, Winz. Wyner 1453: 2 853; Dominilcaner; plebanus Anthonius; iudex Stephanus Slemmer. Visk an der oberen Theiss. Wysk. 1451; 2 755. Viscri, DeutschweiBkirch bei Rupea. Weyz- kyrch. Comes Johannes. Wissegrad s. Plintenburg. Viselbecli Johannes, Wiselpeth. Notarius pu- blicus 1439: 2 343, 2 387; plebanus de st. Cruce 1443: 2 448. Wytich Johannes, plebanus in Magno Deme- trio 1447: 2 575. Witich Petru^, iuratus Segeswariensis 1450: 2 703. Vizakna s. Ocna Sibiului. Vlad Dracul U., Drakwla, Woiwode der Wa- lachei 1438: 2 303, 2 311, 2 312. 1441; 2 404, 2 426, 2 427. 1444: 2 505. 1445: 2 522. 14-47: 2 607. 1449: 2 669. 1452: 2 769. Vlad Tepe§, vaevoda partium Transalpina- rum 1452: 2 767, 2 769. 1456: 3 029, 3 030-3 034, 3 038, 3 040, 3 053, 3 056. 1S37: 3 070, 3 091, 3 093. Wladislaiv I., rex Hungariae.Wladislaus. 1440: 2 382, 2 384. 2 386. 1441: 2 398, 2 400- 2 403, 2 405-2 410, 2 412-2 414, 2 419, 2 421, 2 424, 2 429, 2 430. 14-42: 2 432, 2 438, 2 440. 2 443. 1443: 2 448, 2 455, 2 456, 2 465. 1-444: 2 475, 2 476, 2 507, 2 508, 2 509, 2 513. 144G: 2 554. 1453: 2 809, 2 866; ~ U., vaevoda partium tran- salpinarum 1447: 2 618. 1448: 2 653, 2 663. 1452: 2 765-2 767, 2 795, 2 796. 1453: 2 838. 1554: 2 940. 1455: 2 993, 2 998. 1456: 3 004. 1457: 3 070. Ulich .Uartinus de Zazsebes 1439: 2 330; ~ Martinus 1454; 2 945. Ulricns, comes Ciliae 1453: 2 807, 2 850. 1455: 2 984. 1456: 3 043; ~ de Megyes, sartor 1457: 3 097. Ungarisch-Altenburg, Magyar-0v4r, Kom.Mo- son, Ungarn. Owar. 1453: 2 852. Ungura? bei Dej. Georgius fil. bani de Bal- wanus 1438: 2 300. 1439: 2 324. 1456: 3 050. 1-457: 3 077, 3 081. Ungurei, Gergeschdorf. Gergerfaya. 1438:2314. 1439: 2 341. Unip, bei Timi^oara. Wyneeph. Oppidum. 1441: 2 426. Unirea, Wallendorf bei Bistrita. 1453: 2 865. 1454; 2 914. 637 Volachi s. Runianeu. Volachia s. Jara Romaneasca, ■Wolkendorf s. Vulcan. Wolachus Ladislans 1457: 2 593. Wollmplock, Woellinplcs Michael de Helta, presbyter Cibiniensis 1453: 2 824. Vombecher Bartholomeus de Rothbers 1452: 2 781. Woner, Wanor Johannes, villicus de Hj wha- lom 1454: 2 926. 1456: 3 001. Vorsan Jobannes de Rotber.eh 1452: 2 781. Woski Ladislaus, abbas monasterii in Ejirisch 1440: 2 379, 2 387, 2 389. Wratislavia s. Breslau, Presi«huri|. Urbanus de Cibinio 1440: 2 379; ~ de Revs- mark s. Greb. Vrsinger Franciscus de C.ibinio 1440: 2 379. Ursula Gattin des Nicolaus Pogan 1450: 2 723; ~ consors Symonis cusoris monetarum 1449: 2 680. 14.50:2 700. Ursulc Petrus, inquilinus Brassoviensis 1442: 2 442. Utus Gaspar 1442: 2 434. Urwegen s. Girbova, Vulcan, Woikendorf bei Sighi.^oara. Wolkan, Valkondorph. 1438: 2 31.T. 1444: 2 497; plebanus Kicolaus; villicus: Johannes; Mi- chael. Vulpas Schreiber 1455: 2 977. Wurmloch s. Valea Viilor. Vurpar, Burgberg bei Winz. Biirubergh. 1451: 2 729, 2 731. Vurpiir, Burgberg bei Sibiu. Purgperk. 1438: 2 309. 1443: 2 463. 14.54: 2 920, 2 921, 2 924-2 927. 2 930. 2 931. 2 941. 1455: 2 951, 2 954. 1456: 3 001. 3 011; iurati seniores; Nicolaus Rod. Johannes Rod; plebanus Valentinus; villicus: Johannes Woner, Andreas. Zaaz Georgius 1439: 2 328, 2 329; ~ Jacobus 1439: 2 328, 2 329; ~ Johannes de Colos- war, notarius 1450: 2 704. 1454: 2 928. 1455: 2 991. 1456: 3 003, 3 020, 3 041; ~ Laurencius 1439: 2 328, 2 329; ~ Nicolaus, officialis 1455: 2 989: ~ Nicolaus fil. La- dislai de Begendorf 1440: 2 383. 1450: 2 719. 1451: 2 759. 1452: 2 775. 1453: 2 808, 2 823, 2 824, 2 886; ~ Petrus Bistri- ciensisl441:2 397. Zaazphilpes s. Filpi^ul Mic. Zabo Egidius, civis de Coloswar 1453: 2 825. Zakahaza, Ladislaus, Stefan. Zakalospazthok s. Szakallas, Zacharias, civis de Zazsebes 1439: 2 330. Zakol s. Socolul de Cimpie. Zagariue Vincenciu§, iudex Brassoviensis 1452: 2 786. 1453: 2 821. Zagra bei Nasaud. 1440: 2 365. Zagrabia, Zagreb s. Agram. *Zala bei Ludu?. Zalahaza 1449: 2 679; Johan- nes, Ladislaus, Stephanus, Ztanyzlaus. Zamusfalwa s. Some^eni, Zanchal s. Sincel. Zanobia Italicus de Florencia, civis Cibiniensis 1456: 3 024. Zantba Philippus de Nowah 1452: 2 801. Zantho s. Santiiul. Zanvel aus Tirgovi?te 1438: 2 312. Zame^ti, Zernescht bei Bra^jov. Michael Galaz 1440: 2 390, 2 391. 1447: 2 616, 2 620. 1449: 2 667, 2 676. 1450: 2 708, 2 711- 2 713. 1453: 2 804, 2 857, 2 866, 2 875. 1454: 2 898, 2 908. Zaz, Zaaz Johannes de Zentjanushegye, iudex regius de Zazsebes, de Cibinio 1439: 2 328, 2 329, 2 333, 2 358, 2 359. 1440: 2 378. 2 379,2 393. 1446:2 549. 1447:2 563,2 597. 1449: 2 681, 2 688, 2 689. 1452: 2 781, 2 782, 2 802.1453: 2 851, 2 852. 1454: 2 949. 1457: 3 064. Zas Nicolaus s. Zaaz. Zasorbo s. Girbova, Zazwaras s. Orii^tie, Zassebes s. Sebe^, Zazwt via 1450: 2 702. Zekel .lohannes, niagnificus 1448: 2 632; ~ Ladislaus 14i7: 2 605; — Michael, castel- lanus castri Bistriciensis 1456: 3 000. Zekes s. .\rmeni. *Zekelfalwa aufgegangen in Tg. Mure?. Lucas, Damianus. Zekeschdorf s. Cimta, Zechen s. Szfcscny Zederies s. M ura Mica, Zeek s. Sic. Zeelk s. ,Jeicu. Zegedi Matbeus, dicator 1447: 2 610. Zeglanr .lohannes, inhabitator de Megies 1452: 2 775; — .Sigelewer Nicolaus, iudex de Megyes 1452: 2 775. 3 002, 3 013. Zeglewer Johannes s. Siglewer. Zegw, Zegew s. Tigau. Zeiden s. Codlea. Zeler Jobannes alias Clwswar nunc Brassovia commorans 1446: 2 528. Zenderew s. Semendria. Zenng, Senj in Dalmatien. Segnia. Episcopus Johannes. Zentagata s. Agnita. Zenthamas s. Tome^ti, Zentbkiral, Anna Semyen, Bolgar, Zenthelsebeth s. Eliseni. Zenthemreh s. Sintimbru. Zenthes .\ndreas de Bothaza 1452: 2 801; ~ Georgius de Ffratha 1452: 2 801. Zentbfalwa 1447: 2 572, 2 573, 2 579. Zenthgergh s. Singeorz, Zenthgywrgh s. Sfintul Gheorghe, Singeorg- giul de Cinipie, ~ \ou. Zenthgothard s. Surutard. Zenthiacob s. Siniacob. Zenthywan s. Sintioana, Zenthlazlo s. Lasliiul Mic. Zenthmarthon s. TirniSveni. Zenthmiclos s. Sinnicoara, Sinnicolaul Mare, Zenthmihal s. Cernatu. 638 Zenthpal s. Sinpnul. Zenthpetcrfalva s. Sinpetru. Zenthpeter in Cluj 1555: 2 956. Zentjanushcslye s. \ucel. Zeweriniuni s. Severin. Zereth s. Saratel. Zernescht s. Zarnefti. Zewles s. Seleu$. Zewriniensis s. Severiu. Zibln. Cibin. Zybyn. Kluvius 1M9: 2 688. Zygalawer s. Zegluwr. Zylkerek s. Corneni. Zilli, Celje. Cilia. Conies Ulricus 1452: 2 767. Zyn Murtinus de Megyes 1541: 2 329. Zvndv Emericus, civis Tordensis 1447:2 572, 2 573, 2 579, 2 600, 2 603. 1448: 2 636, 2 650. Zips, terra Scepusiensis 1453: 2 848. Zisterzienser, Cistercienses. 1439: 2 342, 2 343. 1440: 2 379, 2 387. Zithmar s. Signiiv. Zlatiea, Bulgarien 1444: 2 472. Ztoyisa Nanuseh 1456: 3 013. Zolna s. Jelna. Zolthan s. Mihai Viteazul. Zoinbor s. Jimbor. Zomkerek s. ^intereag. Zomodok s. Sumurducu. Zophia fil. Jacobi de Drag 1438: 2 313. Zoreni bei Bistrita. Lomperth. Ladislaus. Ztanyzlaus de Zala 1448: 2 651. Ztrygii Petrus de Manyk 1448: 'J. 640. Zuchaky Johannes, plebanus in Coloswar 1455: 2 956. Zultendorf s. Mihai Vitcazul. Zurya Meolaus de Coloswar 1455: 2 956. Zuckmantel s. figmandru. Zwczawya s. Suceava. PRINTED IN ROMANIA f^ Wr-: ■ - i ^ 5 « ^ -jf, . '^ c trirtl-g j y l:^^r i^xs^ 1,14 i-H.iLi ^ ^ i-jtf-) -4r i^i ^ ^^. ,^^.^ t-— ^l id^vTlp- ^.fe^i^ r^^^l .1 rTU v^Htii^) l^ -4 ^ A -1 \ t»«lu«w> .-.«^ ■*^ »-*j»— 'V»- «..A. I.-T,. , t{.A« ,t_^e»~i. — ,j>.^?< ..-r4^««-,«. (^.-.♦xir.:- ^rl'.' »-.'..* << 9.., ..^ .A«' J.'...-r., •■>-— ^ l.*..^.. . lA. ^ f'*--'^"'' -^^^--^-^ -".--•'- /-'f'- ••■»'•• /-e^- .v,iJ. .p«J«.. .^-.v^^-j-.* »-. .•K«».Jt'p.,, ^^...„_^,, tW,-.<. >L— ^ 1—. j ■i-Pi»»---f— ' » U..' *.^ ...1 -"i .i _ ^ V .1 . <• ..■Jx. ^a/^ «.-<:._ c . .^. .„ .„ ., .™, H^.-..K. ' Jlv.-«, .}«.*^^(» i'*".! !»..^i*' -S— ,.,1».., ..^-....s» iji:.-i* ««..c.^.-'^ .. .ii,fc....| .„ 3e-t«i.<.<> £,,-, y~4=.-h.....<; .,."U Sj^,,.-. - Q'..,"/...,.t;.- _,. • h:^^ n-t-' „P-, (;.*<->- .»»-''•9 p .,~..iH r #r-'- ' ■• ■■ ,to-«.: -ii-«.i" '9' -•i'-f • S"-*'- ^ .^■'* .^.^.(^ 4:, ., -t~if- v.f ■ 1.- *.<> ..vj- , ..J' . ■h.i ,/ -* *^-....^., 'y^sfi^-r. -•>(?.., S ttt™.-' «,.~.^- T -'4^.-.- ■M V..,— ..K .... 4fc... ,.. ..^i -1;-^,, .Jl, ',,|^,%,^:|^p^ A^ ..^ i TAFEL V »»*(«>»#v • I- ■^jtt*" .■V-T •■'- i^- '..-,..,.„., J...... I,„S.,- . T.--'i,. . , ^ '""*' ''*^">— -'•"..*, >«-».( ■...**-. "V., . 1-t <,-,» — v,':>,«., •■,.' •MiAiiMiMiaaoib t.\fi:l vi '^i !/' n '»m *f**<\^ -^ ^; >*^'*^ cxf^vfccv» n^lh^iri V-'»»»*' / r.MEl. VIII >^ ■% '■ ''»»1 •" v^ iM) ^^\ TAFEL IX ^rssof HU/o, %^ ^/.- DR / 279 /92 or DR Please 7th floor Urkimdet>uch zur Geschichte der Deut- schen in Siebenbiirgen gi\e book to Elizabeth on DR 279 • 92 Giu74 V.5 Urkundenbuch zur Geschichte der Deutschen in Siebenburgen Lei 54